MAŁOPOLSKI OŚRODEK DORADZTWA ROLNICZEGO W DYSTRYBUCJI ŚRODKÓW POMOCOWYCH DLA WSI I GOSPODARSTW ROLNYCH Referujący : Bronisław Dutka Dyrektor MODR
PRIORYTETEM DLA MODR Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Karniowicach jest wiodącą jednostką doradczą na terenie województwa małopolskiego. Dzięki posiadaniu doświadczonej kadry oraz licznych placówek terenowych Ośrodek realizuje różnorodne formy pomocy doradczej dla rolników i mieszkańców wsi. Priorytetem są działania podejmowane celem zapewnienia maksymalnej absorbcji środków pomocowych kierowanych na małopolska wieś przez UE.
PRIORYTETEM DLA MODR Naszym atutem doświadczenie Dorobek MODR w zakresie świadczenia doradztwa dla beneficjentów środków pomocowych UE datuje się już od okresu przedakcesyjnego kiedy to nasz Ośrodek aktywnie uczestniczył we wdrażaniu tzw. programu SAPARD (opracowano wówczas 488 planów inwestycyjnych dla małopolskich gospodarstw rolnych).następnie MODR realizował zadania w ramach działania Wsparcie doradztwa rolniczego ( w latach 2005 2008) świadcząc bezpłatną pomoc rolnikom przy aplikowaniu o środki pomocowe oraz prowadząc aktywna kampanię szkoleniową promującą nowe wówczas mechanizmy wspierania rolnictwa (182 szkolenia dla 7280 osób). W okresie tym MODR dokonał istotnych zmian w programie działalności dostosowując zadania do realiów kształtowanych przez WPR. Zebrane wówczas doświadczenia wykorzystywane są po dzień dzisiejszy w bieżącej pracy z rolnikami.
FORMY I METODY PRACY Działalność MODR na rzecz beneficjentów środków pomocowych ma obecnie charakter kompleksowy i obejmuje następujące przedsięwzięcia: Promocje i informację nt. WPR, środków pomocowych i celów którym służą, kształtowanie pozytywnych opinii o oferowanych formach wsparcia, przełamywanie barier psychicznych i mentalnych utrudniających dostęp do wsparcia finansowego UE, Przygotowanie potencjalnych beneficjentów do wykorzystania środków pomocowych poprzez udostępnianie informacji źródłowych w ramach działalności oświatowej prowadzonej przez Ośrodek, Wykonywanie konkretnych usług doradczych skutkujących uzyskaniem wsparcia finansowego przez rolników i mieszkańców wsi.
UZYSKANE EFEKTY Działalność promocyjno -informacyjna Działalność promocyjno-informacyjna dotycząca tematyki udostępniania środków pomocowych realizowana jest w MODR głównie poprzez doradztwo indywidualne (bezpośrednie kontakty pomiędzy doradcami i rolnikami w punktach konsultacyjnych oraz podczas wizyt w gospodarstwach, telefonicznie i za pomocą łączy internetowych). Dodatkowo ważną formą prowadzenia przedmiotowej działalności są publikacje wydawane przez Ośrodek. W minionym okresie programowania pracownicy MODR udzielali przeciętnie rocznie ok. 40 tys. porad indywidualnych dotyczących pozyskiwania środków pomocowych co stanowiło ok 50% porad wszelkiego typu. Dodatkowo wydano 34 tytuły specjalistycznych broszur i ulotek oraz opublikowano ponad 150 artykułów tematycznych w czasopiśmie Doradca.
UZYSKANE EFEKTY Działalność oświatowa. W zakresie działalności oświatowej dotyczącej upowszechniania informacji nt. zasad i procedur udostępniania środków pomocowych w MODR stosuje się tradycyjne metody doradztwa grupowego w formie konferencji, seminariów i szkoleń. Dla zobrazowania skali zrealizowanych w tym zakresie zadań podajemy ilość form szkoleniowych przeprowadzonych w latach 2004-2013: Konferencje 3 dla 420 osób Seminaria 45 dla 2271osób Szkolenia 3920 dla 73262 osób
UZYSKANE EFEKTY Usługi doradcze dopłaty bezpośrednie. Usługi doradcze dla beneficjentów środków pomocowych MODR realizuje w ramach działalności gospodarczej. Oferta MODR odpowiadająca najwyższym standardom jakościowym od lat cieszy się dużym zainteresowaniem ze strony rolników. Wśród przedmiotowych zadań dominują usługi dotyczące tzw. płatności obszarowych. Rokrocznie pracownicy Ośrodka wypełniają dla małopolskich rolników ok 36 tys. właściwych wniosków, z naszej pomocy korzysta więc co 3 rolnik aplikujący do ARiMR. Udział MODR w rynku usług doradczych szacujemy w tym przypadku na ponad 30%. W roku ubiegłym przedmiotowe usługi doradcze świadczone przez pracowników Ośrodka umożliwiły małopolskim rolnikom pozyskanie dopłat na sumę ok 140 mln. zł.
UZYSKANE EFEKTY Usługi doradcze działania inwestycyjne. W ramach działań wspierających transfer środków unijnych na cele inwestycyjne MODR współpracował z rolnikami w przygotowaniu właściwych dokumentów (wnioski i plany) przedkładanych następnie do akceptacji w ARiMR. Dla przykładu tylko w ciągu minionych 3 lat pracownicy Ośrodka przygotowali następujące ilości właściwych wniosków i planów dotyczących poszczególnych działań objętych wsparciem w ramach PROW 2007-2013. Modernizacja gospodarstw rolnych 1119 wniosków i 1112 planów, Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej 92 wnioski i 108 planów, Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw 85 wniosków i 77 planów Ułatwianie startu młodym rolnikom 36 wniosków i 44 plany Udział MODR w rynku usług doradczych szacujemy w tym przypadku na ok. 20%.
UZYSKANE EFEKTY Usługi doradcze programy rolnośrodowiskowe. Rozwój rolnictwa ekologicznego (jeden z priorytetów programu strategicznego obszary wiejskie dla Małopolski) wspierany jest wieloma działaniami doradczymi realizowanymi przez MODR. Sukces omawianego przedsięwzięcia jest uwarunkowany przede wszystkim maksymalnym spożytkowaniem środków UE oferowanych w ramach tzw. programów rolnośrodowiskowych. Efekty uzyskane przez MODR w zakresie wykonywania usług doradczych dla beneficjentów w/w programów w ciągu ostatnich 3 lat przedstawiają się w sposób następujący: Wnioski dla rolników przystępujących do wdrażania programów 1574 Plany dla rolników przystępujących do wdrażania programów 1766 Wnioski kontynuacyjne o przyznanie płatności rolnośrodowiskowych 7528 Dokonywanie zmian w realizowanych planach rolnośrodowiskowych 447 Ogółem w latach 2008-2013 pracownicy MODR sporządzili 16873 przedmiotowe wnioski rolnośrodowiskowe co stanowi 70% ogółu wniosków tego typy złożonych w ARiMR.
UZYSKANE EFEKTY Zasada wzajemnej zgodności. Dostęp do środków pomocowych UE nie jest jak wiadomo bezwarunkowy lecz uzależniony od konieczności przestrzegania przez beneficjentów ściśle określonych norm i standardów jakościowych. W szczególności dotyczą one przestrzegania zapisów zawartych w zasadzie wzajemnej zgodności (cross compliance). Stwierdzenie odstępstw od reżimów określonych w w/w dokumencie skutkuje karami finansowymi a nawet całkowitą utrata prawa do korzystania ze środków pomocowych, stąd ważna rola Ośrodka jako instytucji doradczej upowszechniającej informacje dotyczące przedmiotowego zagadnienia. Chociaż nie zapewniały one wprost dostępu do wsparcia finansowego to jednak stanowiły istotne zabezpieczenie przed jego ewentualną utratą, wdrożenie wymogów zasady wzajemnej zgodności należy więc rozpatrywać w bezpośrednim związku z procedurami udostępniania środków pomocowych.
UZYSKANE EFEKTY Zasada wzajemnej zgodności c.d. W przedmiotowym temacie MODR zrealizował następujące przedsięwzięcia: Szkolenia dla rolników, których celem było doskonalenie wiedzy dotyczącej zasady wzajemnej zgodności z uwzględnieniem aspektów odnoszących się do BHP i ochrony środowiska. W latach 2010-2013 zorganizowano ogółem 217 dwudniowych szkoleń, finansowanych ze środków FAPA w których uczestniczyło 4368 osób. Usługi wykonywane w ramach działania Korzystanie z usług doradczych przez rolników i posiadaczy lasów w ramach których pracownicy Ośrodka dokonywali oceny dostosowania konkretnego gospodarstwa rolnego do wymogów zasady wzajemnej zgodności, sporządzali właściwe raporty, podawali zalecenia co do stwierdzonych nieprawidłowości. Do końca 2013 roku MODR wykonał 209 przedmiotowych usług.
PROW 2014-2020 Nowa perspektywa finansowa WPR to kolejne wyzwanie dla MODR aby sprostać oczekiwaniom rolników a jednocześnie zapewnić realizacje priorytetów określonych dla kraju i województwa. W nowym PROW podkreślono znaczenie doradztwa rolniczego bardziej niż kiedykolwiek dotąd w historii WPR. Ośrodek zamierza w pełni wykorzystać nowe możliwości działania i aktywnie włączyć się w realizację celów określonych w PROW 2014-2020 m.in. w takich obszarach jak: Usługi doradcze, usługi z zakresu zarządzania gospodarstwem rolnym i usługi z zakresu zastępstw, Transfer wiedzy i działalność informacyjna Współpraca (grupy EPI), Funkcja brokera innowacji w ramach KSOW, Doradztwo i informacja dla rolników i mieszkańców wsi w zakresie korzystania z nowych form wsparcia finansowego.
NASZYM CELEM JAKOŚĆ USŁUG PROW 2014-2020 zawiera szereg interesujących instrumentów wsparcia (działań), z których będą mogli korzystać rolnicy, jak zawsze dostęp do pomocy będzie uzależniony od spełnienia szeregu warunków, łączą się one z koniecznością przygotowania kompletnej i wiarygodnej dokumentacji aplikacyjnej a następnie ścisłego przestrzegania przyjętych zobowiązań formalnych. MODR deklaruje pełną gotowość do udzielania wszechstronnej pomocy doradczej dla zainteresowanych rolników w tym pomocy dotyczącej sporządzania właściwych wniosków i biznes planów oraz prowadzenia zapisów rachunkowych nieodzownych przy korzystaniu z niektórych form wsparcia (np. premie dla młodych rolników, restrukturyzacja małych gospodarstw). Usługi doradcze MODR to gwarancja szybkiej i fachowej pomocy świadczonej zawsze w słusznym interesie rolnika. Zapraszamy do korzystania z naszych usług
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ