. Pracownicze Plany Kapitałowe podręcznik pracodawcy Styczeń 2019 r.
Podsumowanie PPK z perspektywy pracodawcy PPK to powszechny system gromadzenia środków przez pracowników z przeznaczeniem na wypłatę po osiągnięciu 60 roku życia Obowiązek utworzenia PPK ciąży co do zasady na każdym polskim pracodawcy Termin objęcia pracodawców obowiązkami wynikającymi z ustawy o PPK* to lipiec 2019 r. (dla największych pracodawców zatrudniających ponad 250 pracowników) Środki gromadzone w PPK podlegają szczególnej ochronie prawnej, zarówno na etapie tworzenia jak i prowadzenia PPK Pracodawca nie posiada dowolności w wyborze instytucji finansowej obsługującej PPK. Wybór instytucji finansowej powinien zostać dokonany w szczególności przy uwzględnieniu kryteriów wymaganych przez ustawę (parametry finansowe, kryteria efektywności, doświadczenie, interes pracowników) Wybór instytucji finansowej oraz wdrożenie PPK niezgodnie z ustawą, w szczególności bez uwzględnienia kryteriów wyboru wymaganych przez ustawę, może stanowić podstawę roszczeń odszkodowawczych kierowanych wobec pracodawcy, a nawet odpowiedzialności karnej pracodawcy *ustawa z dnia 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych 2
Co znajdziesz w dalszej części opracowania? Na czym polega PPK? 5 Strona Co to jest PPK? Kto ma obowiązek wprowadzenia PPK? 6 Od kiedy pracodawca objęty jest ustawą o PPK? 7 Jakie są rodzaje wpłat dokonywanych na PPK? 9 Jakie są koszty PPK? Jak wprowadzić PPK? Jaka jest wysokość wpłat na PPK? 10 Czy PPK obejmuje wszystkich pracowników zatrudnianych przez pracodawcę? 11 Jakich czynności wymaga wprowadzenie PPK? 13 Czym powinien kierować się pracodawca przy wyborze instytucji finansowej? 14 Czy wybór instytucji finansowej wymaga zgody pracowników? 15 O nas 16 Celem niniejszego podręcznika jest przedstawienie zarysu podstawowych informacji na temat ustawy o PPK. Podręcznik nie stanowi natomiast kompleksowego opracowania wszystkich szczególnych regulacji wynikających z ustawy o PPK. Należy mieć zatem na uwadze, że w zależności od stanu faktycznego, w wybranych przypadkach przedstawione w dalszej części podręcznika zasady dotyczące stosowania ustawy o PPK, mogą nie znajdować zastosowania do konkretnego pracodawcy 3
Co to jest PPK? 4
Na czym polega PPK? Pracodawca wpłaty 1,5%- 4% Instytucja finansowa Pracownik wpłaty 2%-4% wypłata Pracownik Skarb Państwa (Fundusz Pracy) wpłaty 240/250 zł rachunek PPK 60 lat PPK to powszechny system gromadzenia środków przez pracowników z przeznaczeniem na wypłatę po osiągnięciu 60 roku życia 5
Kto ma obowiązek wprowadzenia PPK? Obowiązek utworzenia PPK ciąży co do zasady na każdy polskim pracodawcy Ustawa zwalnia z obowiązku wprowadzenia PPK między innymi: mikroprzedsiębiorców pracodawców będących osobami fizycznymi, którzy zatrudniają pracowników w zakresie niezwiązanym z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz działalnością gospodarczą tych pracowników (np. zatrudnienie pomocy domowej) pracodawców, którzy utworzyli PPE i odprowadzają składki podstawowe do PPE w wysokości co najmniej 3,5% wynagrodzenia (przy czym ustawa nakłada na pracodawcę dodatkowe warunki w tym zakresie) Podstawa prawna: art. 13, art. 133 ust. 1 ustawy o PPK 6
Od kiedy pracodawca objęty jest ustawą o PPK? Termin objęcia poszczególnych pracodawców obowiązkami wynikającymi z ustawy o PPK uzależniony jest od liczby zatrudnianych pracowników Liczba pracowników >250 pracowników >50 pracowników >20 pracowników =<20 pracowników Data objęcia ustawą o PPK Lipiec 2019 Styczeń 2020 Lipiec 2020 Styczeń 2021 Pracodawcy należący do jednej grupy kapitałowej mogą wprowadzić PPK wcześniej w terminie właściwym dla największego pracodawcy z tej grupy Podstawa prawna: art. 134 ust. 1 i 4 ustawy o PPK 7
Jakie są koszty PPK? 8
Jakie są rodzaje wpłat dokonywanych na PPK? 1 Składka podstawowa 2 Składka dodatkowa Składka o charakterze obowiązkowym (obligatoryjna) Finansowana przez pracodawcę oraz uczestnika z własnych środków Wysokość składki podstawowej powinna być taka sama w stosunku do każdego uczestnika Składka o charakterze dodatkowym (fakultatywna) finansowana przez pracodawcę oraz uczestnika z własnych środków Określana dobrowolnie przez uczestnika, a także przez pracodawcę Pracodawca deklaruje wysokość składki dodatkowej dla wszystkich uczestników w umowie o zarządzanie PPK, przy czym możliwe jest jej zróżnicowanie w stosunku do poszczególnych uczestników w oparciu o kryterium stażu pracy albo na podstawie regulaminu wynagradzania lub układu zbiorowego pracy 3 Wpłata powitalna i dopłata roczna Każdy uczestnik, który przystępuje do PPK, otrzymuje wpłatę powitalną, finansowaną przez Skarb Państwa (Fundusz Pracy) Każdy uczestnik z tytułu uczestnictwa w PPK raz w roku otrzymuje dopłatę roczną, finansowaną przez Skarb Państwa (Fundusz Pracy) Podstawa prawna: art. 25 ust. 1, art. 26 ust. 1 i 3, art. 27 ust.1, art. 31 ust. 1 i 6 oraz art. 32 ust. 1, art. 34 ust. 1 ustawy o PPK 9
Jaka jest wysokość wpłat na PPK? Skarb Państwa (Fundusz Pracy) finansuje dodatkowe składki (dopłaty) dla każdego uczestnika Uczestnik Pracodawca Fundusz Pracy Składka podstawowa (obowiązkowa) 2,0 % wynagrodzenia 1,5 % wynagrodzenia Składka dodatkowa (dobrowolna) 0 2,0 % wynagrodzenia 0 2,5 % wynagrodzenia Wpłata powitalna i dopłata roczna Kwota powitalna 250 zł; coroczna dopłata 240 zł Podstawa prawna: art. 26 ust. 1 i 2, art. 27 ust. 1 i 2, art. 31 ust. 1, art. 32 ust. 1 ustawy o PPK 10
Czy PPK obejmuje wszystkich pracowników zatrudnianych przez pracodawcę? PPK obejmuje pracowników oraz osoby zatrudnione na podstawie innych tytułów prawnych 1 2 3 Pracownicy w rozumieniu Kodeksu pracy Osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług Członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych lub spółdzielni kółek rolniczych 4 5 Osoby wykonujące pracę nakładczą, które ukończyły 18 lat Członkowie rad nadzorczych, wynagradzani z tytułu pełnienia funkcji Podstawa prawna: art. 7 ust. 1 w zw. z art. 2 pkt 18 ustawy o PPK 11
Jak wprowadzić PPK? 12
Jakich czynności wymaga wprowadzenie PPK? 1 Wybór instytucji finansowej Pracodawca dokonuje wyboru instytucji finansowej Podstawą wyboru powinna być w szczególności ocena warunków zarządzania środkami (szczegóły na kolejnej stronie) Brak wyboru instytucji finansowej zgodnie z kryteriami ustawowymi generuje ryzyko po stronie pracodawcy (szczegóły na kolejnej stronie) 2 Zawarcie umowy o zarządzanie PPK PPK Podstawa prawna: art. 7 ust. 1 i 3, art. 9 ust. 1, art. 14 ust. 1 i 2 ustawy o PPK 3 Umowa o zarządzanie PPK zawierana jest w formie elektronicznej Umowa o zarządzanie PPK zawierana jest z funduszami zarządzanymi przez: (i) towarzystwo funduszy inwestycyjnych; (ii) powszechne towarzystwo emerytalne; (iii) pracownicze towarzystwo emerytalne; albo (iv) zakład ubezpieczeń Zawarcie umowy o prowadzenie PPK Umowa o prowadzenie PPK zawierana jest z instytucją finansową, z którą pracodawca zawarł umowę o zarządzanie PPK Umowa o prowadzenie PPK zawierana jest w imieniu i na rzecz poszczególnych uczestników (pracodawca działa w tym przypadku jako reprezentant poszczególnych uczestników) 13
Ustawa nakłada obowiązek kierowania się przy wyborze instytucji finansowej określonymi kryteriami Czym powinien kierować się pracodawca przy wyborze instytucji finansowej? Ocena efektywności w zarządzaniu aktywami Ocena doświadczenia w zarządzaniu funduszami inwestycyjnymi Ocena proponowanych warunków zarządzania środkami Uwzględnienie najlepiej rozumianego interesu osób zatrudnionych Brak dochowania ustawowych kryteriów wyboru instytucji finansowej może generować ryzyko postawienia zarzutu wprowadzenia PPK niezgodnie z ustawą 1 2 Odpowiedzialność cywilna Odpowiedzialność karna wartość o jaką zmniejszone zostały aktywa zgromadzone przez daną instytucję finansową kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5 3 Odpowiedzialność z tytułu wykroczeń Podstawa prawna: art. 7 ust. 3, art. 106 ustawy o PPK, art. 296 Kodeksu karnego karą grzywny w wysokości do 1,5% funduszu wynagrodzeń, za rok poprzedzający rok popełnienia wykroczenia 14
Czy wybór instytucji finansowej wymaga zgody pracowników? Wybór instytucji finansowej wymaga porozumienia ze stroną pracowniczą Wybór instytucji finansowej wymaga uprzedniego porozumienia z zakładową organizacją związkową działającą u pracodawcy Jeżeli u danego pracodawcy nie działa zakładowa organizacja związkowa, konieczne jest zawarcie porozumienia z reprezentacją pracowników Ustawa przewiduje wyjątki od obowiązku zawarcia porozumienia z zakładową organizacją związkową lub reprezentacją pracowników Brak dochowania ustawowej procedury wyboru instytucji finansowej może generować ryzyko postawienia zarzutu wprowadzenia PPK niezgodnie z ustawą 1 2 Odpowiedzialność cywilna Odpowiedzialność karna wartość o jaką zmniejszone zostały aktywa zgromadzone przez daną instytucję finansową kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5 3 Odpowiedzialność z tytułu wykroczeń Podstawa prawna: art. 7 ust. 3 i 4, art. 106 ustawy o PPK, art. 296 Kodeksu karnego karą grzywny w wysokości do 1,5% funduszu wynagrodzeń, za rok poprzedzający rok popełnienia wykroczenia 15
. Przemysław Mazur radca prawny tel. 22 853 14 40 p.mazur@romanowski.eu 16