Przemysł palet drewnianych a biomasa dla energetyki Wojciech Lis Katedra Ekonomiki i Organizacji Drzewnictwa Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
Drewno w rozwoju cywilizacji ma zasługę trudną do przecenienia Służyło przez wieki do wyrobu narzędzi, do oświetlania i odstraszania dzikich zwierząt, później do wytwarzania ciepła: do przygotowania posiłków, do ogrzewania jaskiń, do ogrzewania innych pomieszczeń Powszechnym źródłem ciepła było jeszcze 250 lat temu W gospodarce leśnej, przed szerszym rozpowszechnieniem się paliw kopalnych, co miało miejsce już w erze przemysłowej, a w Polsce rozpoczęło się w XX wieku - obok drewna użytkowego - gospodarczego i przemysłowego, na dużą skalę drewno opałowe Z czasem, za sprawą ekologów - produkcję drewna opałowego ograniczono Ekolodzy zaczęli przekonywać, by części drzew, zarówno zdrewniałe, jak i zielone - pozostawały w lesie, ze względu na konieczność wzbogacania podłoża i nie zmniejszania w nim zawartości pierwiastków biogennych (najważniejsze: wapń, potas, fosfor, magnez) Obecnie, w XXI wieku - ekolodzy ponownie nawołują, by niewykorzystaną arbomasę leśną, ze względu na potrzebę zwalczania globalnego efektu cieplarnianego, znów przeznaczać na cele energetyczne Jest to więc powrót do sytuacji sprzed rozwoju przemysłu, a w Polsce - z początku XX wieku Historia wykorzystania drewna, przynajmniej propagandowo - zatoczyła koło
Pozycja sektora drzewnego w gospodarce narodowej 2% PKB 8% produkcji sprzedanej przemysłu 12% zatrudnionych w przemyśle 9% wartości eksportu 2% wartości importu
Powierzchnia lasów - w mln ha Lesistość -w % 215,42 178,84 Europa Unia Europejska 31,1 35,8 142 OSO 817 SOO 9,1 Polska 29,2 19,3 Natura 2000 Państwowe Gospodarstwo Leśne -Lasy Państwowe 7,1 78,2
Lasy Państwowe dostarczają rocznie 90 100% drewna zużywanego przez przemysł drzewny i papierniczy Import drewna często jest nieopłacalny Nawet jeżeli niektóre asortymenty są tańsze (na Białorusi, Ukrainie lub w Słowacji) - decydują koszty transportu Sprowadzanie surowca z dalszej odległości niż kraje ościenne jest tym bardziej nieopłacalne
Zużycie drewna na cele przemysłowe według branż Celuloza 18% Inne 5% Płyty drewnopochodne 24% Materiały tarte 53%
Pod względem zużycia surowca drzewnego dominujące znaczenie ma przemysł tartaczny Jest on największym odbiorcą tego materiału Wykorzystuje około 42% pozyskiwanego surowca drzewnego Kolejną dużą grupą odbiorców są małe i średnie podmioty gospodarcze oraz rzemiosło - o udziale w rynku wynoszącym około 23% Klienci detaliczni to dalszych 15% Przemysł płyt drewnopochodnych zużywa około 20% drewna
Ze względu na sposób przetwarzania materiału drzewnego polskie branże przemysłowego przerobu drewna można zakwalifikować do dwóch grup: bezpośrednich odbiorców okrągłego surowca drzewnego oraz opierających swą działalność na produktach pochodnych Do pierwszej grupy należą przemysły: tartaczny (z produkcją opakowań, w tym palet i programem ogrodowym), sklejek, fornirów i oklein, płyt pilśniowych i wiórowych, chemicznego przerobu drewna Drugą grupę stanowią przemysły: meblarski, stolarki budowlanej oraz wyrobów galanteryjnych Charakterystyczną cechą drugiej grupy przedsiębiorstw jest to, że główny surowiec dla nich stanowią wyroby tartaczne (tarcica, bale, krawędziaki, belki, fryzy i inne półfabrykaty z przerobu pierwotnego)
Struktura branżowa sektora drzewnego według produkcji sprzedanej Przemysł pozostały 4% Przemysł tartaczny 9% Przemysł płyt drewnop o- chodny ch 15% Przemysł meblarski 57% Przemysł stolarki budowlanej 12% Przemysł op akowań 3%
PRZEMYSŁ DRZEWNY 2%PKB 6% PRODUKCJA SPRZEDANA BRANŻE ZATRUDNIENIE 51% PRZEMYSŁ MEBLARSKI 53% 15% PRZEMYSŁ PŁYT DREWNOPOCHODNYCH 6% 14% STOLARKA BUDOWLANA 15% 12% 16% PRZEMYSŁ TARTACZNY
Przemysł ogółem 58,0% Działalność produkcyjna 66,0% Przemysł drzewny 83,5% Przemysł meblarski 71,5% 0,0% 20,0% 40,0% 60,0% 80,0% 100,0% Udział przemysłu drzewnego i sektora MSP w zatrudnieniu w Polsce
Przerób drewna 8,4 mld euro 70% 12% drewno okrągłe wartość eksportu Około 70% drewna okrągłego z polskich lasów, o różnym stopniu przetworzenia, trafia za granicę Roczny eksport produktów, do których wytworzenia używa się drewna, ma wartość 8,4 mld euro To prawie 12% całego polskiego eksportu
14 mln m 3 12 10 8 6 2 4 2 0 2 źródło: na podstawie danych FAOSTAT Produkcja płyt drewnopochodnych w krajach Unii Europejskiej
Najwięksi producenci okleiny w Europie - wielkość produkcji w tys m 3 ESTONIA 33 WĘGRY SŁOWENIA BELGIA HISZPANIA FRANCJA FINLANDIA POLSKA 41 48 48 56 61 79 95 3 NIEMCY 392 WŁOCHY 470
Najwięksi producenci sklejki w Europie i świecie wielkości produkcji w mln m³ 4 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Finlandia Hiszpania Francja POLSKA Włochy Łotwa Niemcy Austria Białoruś Czechy Unia Europejska Kanada Rosja USA Chiny 1,42 0,47 0,43 0,38 0,33 0,24 0,23 0,19 0,18 0,16 4,16 2,5 2,56 13,65 21,80
20 18 mln m 3 16 14 12 10 8 6 9 4 2 0 źródło: na podstawie danych FAOSTAT Produkcja tarcicy w krajach Unii Europejskiej 9
OGÓŁEM NIEMCY WARTOŚĆ EKSPORTU POLSKICH MEBLI w tys $ 478 144 1 246 459 3 W BRYTANIA 75 798 FRANCJA 74 141 UKRAINA 56 306 SZWECJA 53 944 USA 53 899 CZECHY 46 111 Polska jest czwartym na świecie producentem mebli po Chinach, Włochach, Niemczech
Produkcja, import, eksport oraz konsumpcja wewnętrzna drewna i materiałów drzewnych Sortyment Produkcja Import Eksport w tys m 3 Konsumpcja wewnętrzna Drewno okrągłe Tarcica Okleina Sklejka Unia Europejska 274 221 52 121 19 909 306 433 Polska 34 171 1 814 412 35 573 Unia Europejska 91 570 41 346 41 614 91 302 Polska 3 607 541 604 3 544 Unia Europejska 1 308 1 136 469 1 975 Polska 72 31 23 80 Unia Europejska 3 608 6 193 3 316 6 486 Polska 385 116 137 365
Cała polska gospodarka wykazuje ujemne saldo w handlu zagranicznym Przemysł drzewny, natomiast, od lat jest eksporterem netto większości swoich wyrobów Import wyrobów drzewnych w Polsce jest znikomy i nie odgrywa znaczącej roli w zaopatrzeniu rynku wewnętrznego Głównymi odbiorcami polskich wyrobów drzewnych są kraje Unii Europejskiej Ten rynek pochłania około 85% całego eksportu polskiego przemysłu drzewnego Dominującą część eksportu naszych produktów drewnianych stanowią wyroby branży meblarskiej Ich udział w eksporcie wynosi około 65% Znaczący jest wkład firm zaliczanych do MSP 50% Najważniejszym rynkiem zbytu są dla nas Niemcy Na ten obszar trafia około 60% eksportu polskich wyrobów tartacznych oraz 85% eksportowanych mebli Głównym wyrobem eksportowym branży tartacznej jest tarcica iglasta - około 80% udziału
Miejsce Polski wśród państw UE pod względem produkcji drewna i wyrobów drzewnych 55 DREWNO OKRĄGŁE WOOD WOOD RAW RAW MATERIAL TARCICA SAWN SAWN TIMBER 99 POZYCJA POZYCJA PŁYTY DREWNOPOCHODNE CHIPBOARDS MEBLE FURNITURE 22 33 MATERIAŁY PODŁOGOWE FLOOR MATERIAL 33
Oferta LP na 2012 rok i jej porównanie z ofertami lat 2007-2011 Lp Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych Oferty na ograniczony przetarg internetowy w pl-d Oferty na systemową aukcję internetową w aplikacji e-drewno Razem oferta Aukcje/ submisje Detal Potrzeby własne Drewno okrągłe ogółem drewno okrągłe do sprzedaży w m 3 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 BIAŁYSTOK 1 162 141 950 843 2 112 984 10 396 979 70 069 2 580 042 2 KATOWICE 1 490 404 1 219 422 2 709 826 1 941 425 670 27 994 3 165 431 3 KRAKÓW 336 840 275 597 612 437 173 203 447 8 468 824 525 Pozyskanie 4 KROSNO 813 696 665 751 1 479 447 4 394 363 977 25 944 1 873 762 drewna 5 LUBLIN 741 549 606 722 1 348 270 203 436 442 10 015 1 794 930 ogółem 6 ŁÓDŹ 528 680 432 557 961 237 500 199 775 12 460 1 173 972 według GUS 7 OLSZTYN 1 255 376 1 027 125 2 282 501 254 453 321 22 268 2 758 344 w tys m 3 8 PIŁA 705 110 576 909 1 282 019 254 876 13 582 1 550 477 9 POZNAŃ 827 789 677 282 1 505 070 845 434 263 22 310 1 962 488 10 SZCZECIN 1 571 408 1 285 698 2 857 106 1 114 412 843 46 248 3 317 311 11 SZCZECINEK 1 533 562 1 254 733 2 788 295 448 864 32 949 3 270 108 12 TORUN 775 820 634 762 1 410 582 426 365 22 191 1 859 138 13 WROCŁAW 1 281 794 1 048 741 2 330 535 1 430 435 348 26 021 2 793 334 14 ZIELONA GÓRA 892 790 730 464 1 623 254 234 816 34 759 1 892 829 15 GDAŃSK 595 745 487 427 1 083 172 285 525 34 823 1 403 520 16 RADOM 702 556 574 819 1 277 375 450 269 283 10 469 1 557 577 17 WARSZAWA 332 099 271 717 603 816 250 195 923 7 429 807 418 2012 15 547 359 12 720 567 28 267 926 11 564 5 877 717 427 999 34 585 206 2011 15 398 011 12 598 372 27 996 383 10 743 5 780 001 383 817 34 170 944 2010 13 405 728 13 405 728 26 811 456 16 485 5 720 237 324 845 32 873 023 35 467 2009 18 912 603 8 105 401 27 018 004 17 809 5 089 216 508 783 32 633 811 34 629 2008 26 368 190 17 747 5 081 438 269 365 32 153 007 34 273 RAZEM LP 2007 25 102 408 7 399 4 843 324 95 085 30 621 839 35 935 2012 44,95 36,78 81,73 0,03 16,99 1,24 2011 45,06 36,87 81,93 0,03 16,91 1,12 Rok 2010 40,78 40,78 81,56 0,05 17,40 0,99 2009 57,95 24,84 82,79 0,05 15,59 1,56 100 2008 82,01 0,06 15,80 0,84 Udział w ofercie w % 2007 81,98 0,02 15,82 0,31 2012 100,97 100,97 100,97 107,64 101,69 111,51 101,21 2011 114,86 93,98 104,42 65,17 101,04 118,15 103,95 2010 70,88 165,39 99,24 92,57 112,40 63,85 100,73 2009 Porównanie ofert drewna 102,46 100,35 100,15 188,88 101,50 2008 rok poprzedni = 100% 105,04 239,86 104,92 283,29 105,00
Oferta obejmuje ponad 34,5 mln m 3 drewna okrągłego ogółem w 2012 roku; jest pod tym względem największą w historii LP jest o prawie 13% większa niż w roku 2007 Stwierdzić trzeba, iż od 2007 roku, od kiedy to działa portal leśno drzewny, LP sukcesywnie zwiększają objętość drewna ogółem do wyrębu, jednak wzrosty podaży są bardzo nierównomierne Zawsze też oferty LP są znacząco mniejsze od zgłaszanych potrzeb odbiorców, co sprzyja utrzymywaniu wysokich cen drewna okrągłego, a od 2009 roku gwałtownemu wręcz ich wzrostowi Między innymi za sprawą zastosowań nieprzemysłowych, w tym w energetyce zawodowej przede wszystkim Podobna sytuacja jest w zakresie drewna przeznaczonego dla przedsiębiorców: łącznie na ograniczony przetarg internetowy w portalu leśno drzewnym i na systemową aukcję internetową w aplikacji e-drewno przeznaczono w 2012 roku prawie 28,3 mln m3 drewna okrągłego Udział oferty dla przedsiębiorców w całej przewidzianej do sprzedaży objętości drewna jest w 2012 roku (81,73%) o 0,2% mniejszy niż w 2011 roku (81,93%) i o 1,06% mniejszy niż w najlepszym dla tej grupy odbiorców roku 2009 (82,79%) Zmniejszenie oferty przemysłowej poskutkowało niewielkim wzrostem udziału surowca dla sprzedaży detalicznej (2012 16,99%, 2011 16,91%; 2009 15,59%) Drewna przeznaczonego dla odbiorców detalicznych jest jednak wyraźnie mniej niż w 2010 roku, kiedy jego pulę zwiększono o ponad 12% (do rekordowego udziału 17,4%) - po złych doświadczeniach rynkowych końca 2008 i pierwszego półrocza 2009 roku, kiedy to właśnie detal i właściwie tylko on utrzymał poziom sprzedaży i przychody w LP, przy ogromnym załamaniu rynku drewna okrągłego dla przedsiębiorstw
Obowiązkowy udział energii elektrycznej sprzedawanej odbiorcom końcowym pozyskany z OZE Rok Zakładany udział energii elektrycznej wytworzonej w OZE Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 15122000 13052003 9122004 19122005 3112006 14082008 04012012 projekt w 29 Dziennik Ustaw - Nr/poz 122/1336 104/971 267/2656 261/2187 205/1510 156/969 2001 2,40% 2002 2,50% 2003 2,65% 2,65% 2004 2,85% 2,85% 2005 3,10% 3,10% 3,10% 3,10% 2006 3,60% 3,60% 3,60% 3,60% 2007 4,20% 4,20% 4,30% 4,80% 5,10% 2008 5,00% 5,00% 5,40% 6,00% 7,00% 7,00% 2009 6,00% 6,00% 7,00% 7,50% 8,70% 8,70% 2010 7,50% 7,50% 9,00% 9,00% 10,40% 10,40% 2011 9,00% 9,00% 10,40% 10,40% 2012 9,00% 9,00% 10,40% 10,40% 10,40% 2013 9,00% 9,00% 10,40% 10,90% 12% 2014 9,00% 9,00% 10,40% 11,40% 13% 2015 11,90% 14% 2016 12,40% 15% 2017 12,90% 16% 2018 17% 2019 2020 2021 TAK rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia w sprawie obowiązku zakupu energii elektrycznej i ciepła TAK 18% 19% 20%
Istnieje tzw "złota zasada", która głosi, że 1% wzrostu PKB przekłada się na 0,7% wzrostu zapotrzebowania na energię elektryczną Wzrost PKB jest Polsce niezbędny jest największą szansą cywilizacyjną dla naszego kraju i najkrótszą drogą do zapewnienia dobrobytu ludności W przyjętym 12 grudnia 2008 na szczycie w Brukseli pakiecie klimatyczno-energetycznym, zwanym popularnie pakietem 3*20% albo 4*20 Unia Europejska zobowiązała się do 2020 r: - zmniejszyć emisję CO 2 o 20%, - zmniejszyć zużycie energii o 20%, a - 20% energii wytworzyć w źródłach odnawialnych (wwweceuropaeu/climateaction) Zapisy pakietu zaczną obowiązywać od 2013 r
Moc zainstalowana w polskich źródłach energii odnawialnej Stan w dniu 30062010 31122010 Źródło OZE Liczba Moc zainstalowana Liczba Moc zainstalowana jednostek wielkość jednostka % jednostek wielkość jednostka % Elektrownie wiatrowe (WI) 347 1000 44,04 378 1095,587 45,98 Elektrownie wodne (WO) 733 947 41,71 737 948,363 39,80 Elektrownie wykorzystujące biomasę (BM) 15 252,5 11,12 16 259,490 10,89 Elektrownie spalające biogaz (BG) 133 71 3,13 136 79,478 3,34 MW Elektrownie fotovoltaiczne (energia słoneczna) (PV) 2 0,012 0,00 2 0,012 MW 0,00 Elektownie współspalające biomasę z węglem (WS) 40 41 Razem 1270 2270,512 100,00 1310 2382,93 100,00 Zmiana 40 112,418 4,95 Stan w dniu 30062011 31122011 Źródło OZE Liczba Moc zainstalowana Liczba Moc zainstalowana jednostek wielkość jednostka % jednostek wielkość jednostka % Elektrownie wiatrowe (WI) 453 1351,866 48,64 526 1616,361 52,46 Elektrownie wodne (WO) 737 946,345 34,05 746 951,389 30,88 Elektrownie wykorzystujące biomasę (BM) 19 393,050 14,14 19 409,679 13,30 Elektrownie spalające biogaz (BG) 149 87,773 3,16 171 103,487 3,36 Elektrownie fotovoltaiczne (energia słoneczna) (PV) 4 0,104 MW 0,00 6 0,1124 MW 0,00 Elektownie współspalające biomasę z węglem (WS) 42 47 Razem 1404 2779,138 100,00 1515 3081,028 100,00 Zmiana 134 508,626 22,40 245 810,516 34,01 źródło: opracowanie własne na podstawie: wwwuregovpl dla instalacji współspalania nie można określić mocy
Wartość energetyczna drewna powietrzno-suchego 3346 3400 kcal/ kg 14 3,89 MJ/kg 14,4 4 kwh /kg 771 10,8 3 742 760 10,64 2,96 714 2623 10 GJ/ kg/m 3 2,78 MWh m 3 2584 694 2361 760 10,94 3,04 Mcal/ /m 3 m 3 3442 750 750 10,8 3 2500 Przeliczanie jednostek energetycznych: 1 kcal = 4,1868 KJ 1KJ = 0,239 kcal 10/36 = kwh/mj Stan powietrzno-suchy drewna - w Polsce przyjmuje się wilgotność 12% lub 15% Masa drewna Objętość drewna 1 kg posiada następującą 1 m 3 3400 14 4 wartość energetyczną 2500 10 3 kcal MJ kwh Mcal GJ MWh
Przy przeliczeniu masy (w kg) na objętość (w m 3 ) drewna istotna jest jego masa właściwa (ciężar właściwy) bardzo zróżnicowana, zależna od rodzaju (gatunku) drewna, wilgotności, warunków wzrostu drzewa i wielu innych czynników Wstępnie przyjęto do obliczeń gęstość średnią drewna jako 760 kg/m 3 Zakres przeliczeń poszczególnych jednostek wyznaczył rozpiętość masy właściwej drewna między 694 kg/m 3 a 771 kg/m 3 Średnia arytmetyczna z tych dwu wielkości skrajnych wynosi 733 kg/m 3, a średnia arytmetyczna z wszystkich 6 gęstości, służących do przeliczania wartości energetycznych drewna w MJ i kwh 742 kg/m 3 Ostatecznie wielkość zaokrągloną 750 kg/m 3 -przyjęto jako średnią masę właściwą (gęstość) drewna dla wykonanych obliczeń energetycznych
Spalanie drewna daje jednak wysoce iluzoryczne ograniczenie emisji dwutlenku węgla (i innych gazów szklarniowych) do atmosfery W wyniku zużycia do tego celu drewna gazy cieplarniane bardzo szybko wracają do atmosfery Rotacja ich w roślinach drzewach i w pozyskanym z nich drewnie - jest krótka Priorytetem powinno być długotrwałe użytkowanie drewna w wyrobach, przede wszystkim budownictwo drewniane Budynek drewniany eksploatowany może być przez kilkadziesiąt, a bywa, że nawet przez kilkaset lat W ten sposób jest szansa zatrzymania dwutlenku węgla na długo; na znacznie dłużej nawet - niż rośnie samo drzewo do tzw wieku rębnego
Minimalny wiek wyrębu plan urządzenia lasu ustala na: 120 lat - dąb, jesion, wiąz, 100 lat buk, jodła, 80 lat - sosna, świerk, modrzew, daglezja, klon, 60 lat - brzoza, grab, olcha czarna, 40 lat - osika, 30 lat - topola, olcha szara Rozporządzenie ministra środowiska z 20 grudnia 2005 roku w sprawie warunków i trybu: sporządzania planu urządzenia lasu, uproszczonego planu urządzenia lasu oraz inwentaryzacji stanu lasu (Dz U 2005 nr 256, poz 2151) Obowiązuje od 01012006 8 ust 3 pkt 1 lit a
Przyjmując, że spalanie biomasy leśnej daje zerowy bilans tlenowy (tyle samo CO 2 i gazów cieplarnianych trafi do atmosfery po spaleniu, ile zostało zgromadzone w kilkudziesięcioletnim procesie wegetacji drzewa - do wieku jego rębności) od spalenia dojrzałego drzewa w kilkanaście sekund do jego odtworzenia przez przyrodę (dojrzewania do wieku rębnego) minąć musi znów kilkadziesiąt lat Drewno na solidny dom dębowy musi rosnąć w postaci drzewa przez co najmniej 120 lat, na sentymentalny dom modrzewiowy wiejski (Norwid CK Fortepian Szopena) nie mniej niż 80 lat, nawet na niezbyt elegancką, plebejską kurną chatę, zwyczajną izbę, zbitą z prostych desek (Kaczmarek J Kabaret Elita) również przez kilkadziesiąt lat Tylko długotrwałe więc użytkowanie drewna w wyrobach (np w drewnianym domu sto kilkadziesiąt, w długotrwale użytkowanych meblach, stolarce budowlanej itd co najmniej kilkadziesiąt lat) zmagazynuje skutecznie CO 2 na długo; na dłużej nawet niż rośnie drzewo
Projekcja zużycia drewna okrągłego na produkcję energii elektrycznej w latach 2007-2020 Rok Produkcja energii elektrycznej (URE, ARE) TWh Zużycie drewna Oferta LP ogółem drewno okrągłe = etat cięcia (LP) Przeliczenie na liczbę etatów cięcia Udział energii elektrycznej wytworzonej w OZE do energii elektrycznej sprzedawanej odbiorcom końcowym (MG) w LP mln m 3 % TWh mln m 3 % etatu cięcia LP Udział energii elektrycznej z OZE w krajowym zużyciu energii elektrycznej brutto (MG) TWh mln m3 % etatu drewna cięcia LP TWh Produkcja energii elektrycznej w źródłach wykorzystujących biomasę - w tym w procesie współspalania (MG) sprawność 100% mln m 3 drewna % etatu cięcia LP sprawność 30% mln m 3 drewna % etatu cięcia LP udział % biomasa leśna mln m3 drewna drewna 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 2007 159,453 53,151 30,622 1,74 5,1 8,132 2,711 8,85 3,40 1,133 3,70 2,34 0,781 2,55 2,603 8,50 100 2,603 8,50 2008 155,183 51,728 32,153 1,61 7,0 10,863 3,621 11,26 4,23 1,410 4,39 3,27 1,089 3,39 3,630 11,29 95 3,449 10,73 2009 151,697 50,566 32,634 1,55 8,7 13,198 4,399 13,48 5,76 1,920 5,88 4,89 1,629 4,99 5,431 16,64 90 4,888 14,98 2010 157,414 52,471 32,873 1,60 10,4 16,371 5,457 16,60 6,98 2,327 7,08 5,76 1,919 5,84 6,396 19,46 85 5,436 16,54 2011 160 53,333 34,171 1,56 10,4 16,640 5,547 16,23 8 2,667 7,80 7 2,333 6,83 7,778 22,76 80 6,222 18,21 2012 162 54,000 34,585 1,56 10,4 16,848 5,616 16,24 9 3,000 8,67 8 2,667 7,71 8,889 25,70 75 6,667 19,28 2013 164 54,667 36 1,52 12 19,680 6,560 18,22 10 3,333 9,26 9 3,000 8,33 10,000 27,78 70 7,000 19,44 2014 166 55,333 37 1,50 13 21,580 7,193 19,44 11 3,667 9,91 10 3,333 9,01 11,111 30,03 65 7,222 19,52 2015 168 56,000 38 1,47 14 23,520 7,840 20,63 12 4,000 10,53 11 3,667 9,65 12,222 32,16 60 7,333 19,30 2016 170 56,667 39 1,45 15 25,500 8,500 21,79 13 4,333 11,11 12 4,000 10,26 13,333 34,19 55 7,333 18,80 2017 172 57,333 40 1,43 16 27,520 9,173 22,93 14 4,667 11,67 13 4,333 10,83 14,444 36,11 50 7,222 18,06 2018 174 58,000 41 1,41 17 29,580 9,860 24,05 15 5,000 12,20 14 4,667 11,38 15,556 37,94 45 7,000 17,07 2019 176 58,667 42 1,40 18 31,680 10,560 25,14 16 5,333 12,70 15 5,000 11,90 16,667 39,68 40 6,667 15,87 2020 178 59,333 43 1,38 19 33,820 11,273 26,22 17 5,667 13,18 16 5,333 12,40 17,778 41,34 35 6,222 14,47 Zmia ny 2 przewidywany roczny wzrost produkcji = zwiększenie zapotrzebowania na energię elektryczną - oszczędność energii 1 zakładane zwiększenie pozyskania drewna okrągłego = średni roczny wzrost etatu cięcia w LP prognozowany średnioroczny wzrost produkcji energii: zielonej 1 w procesie 1 współspalania 3 wartość energetyczna drewna w MWh/ m 3 szacowane zmniejszenie udziału rocznie 5 % etatu cięcia LP dane pierwotne: prognozy własne Agencja Rynku Energii SA (ARE), Ministerstwo Gospodarki (MG), Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych (LP), Urząd Regulacji Energetyki (URE) Czopek - Forum Technologii w Energetyce Spalanie biomasy
Drewno do produkcji palet Drewno na palety 80 20 100 sosna świerk razem 20 tartaczne 16 4 20 80 papierówka 64 16 80 100 razem 80 20 100 Udziały wyrażone są w %
Cena 1 m 3 drewna okrągłego iglastego na palety w latach 2009-2012 Drewno okrągłe iglaste Rok tartaczne - WC02 papierówka - S2a, S2b So/Mo Św/Jd So/Mo Św/Jd Ceny bieżące w zł/ m 3 Średnio drewno okrągłe iglaste na palety 2009 186 186 113 109 126,96 2010 203 207 143 134 153,72 2011 256 261 171 165 187,24 2012 270 280 200 210 216,00 Zmiana cen - rok poprzedni = 100% 2009 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 2010 109,14 111,29 126,55 122,94 121,08 2011 126,11 126,09 119,58 123,13 121,81 2012 105,47 107,28 116,96 127,27 115,36 Wzrost cen - rok 2009 = 100% 2009 100,00 100,00 100,00 100,00 100,00 2010 109,14 111,29 126,55 122,94 121,08 2011 137,63 140,32 151,33 151,38 147,48 2012 145,16 150,54 176,99 192,66 170,13 źródło: Monitor Polski 2008 2011, Rynek Drzewny 2008-2011, PGL LP
Ustalając priorytety wykorzystania surowca drzewnego naturalnym, dość oczywistym podejściem jest kierowanie go najpierw do produkcji cennych wyrobów, o wysokim stopniu przetworzenia W łańcuchu drzewnym właściwy kierunek zaspokajania potrzeb to: od drewna okleinowego i łuszczarskiego, poprzez surowiec wielkowymiarowy o szczególnych cechach użytkowych, dalej wyselekcjonowane drewno tartaczne, surowiec do budowy domów drewnianych i elementów budynków wznoszonych w innych technologiach (więźba dachowa, elementy konstrukcyjne, elewacje), drewno tartaczne ogólnego przeznaczenia, drewno na opakowania (w tym na palety) i do produkcji elementów architektury ogrodowej, po drewno do produkcji płyt, dla przemysłu celulozowo papierniczego, do wytwarzania brykietów i peletów oraz dla gospodarstw domowych Dopiero na końcu łańcucha dostaw powinny być cele energetyki zawodowej Dla zaspokojenia jej potrzeb mogłaby zostać skierowana tylko wszelka małowartościowa reszta odpady z mechanicznego i chemicznego przerobu, część arbomasy ze zrębów, a także drewno gałęziowe, drewno z nasadzeń i cięć śródpolnych i przydrożnych oraz z pielęgnacji sadów Wymaga to jednak sporego wysiłku logistycznego
XXI XX XXI XX XXI XX XXI XX XXI XX XXI XX 82 100 34 66 61 39 10 90 100 27 73 95 98 100 50 50 100 Skala wypierania drewna z rynku w Polsce 18 5 2 Okna Drzwi Materiały podłogowe Podkłady kolejowe Opakowania Meble
Rozkład kursów euro w latach 1999 20032012 Rok od 1999 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Max 20040301 4,5171 4,2797 3,9569 4,2116 4,7170 4,9149 4,2756 4,1065 3,9385 4,1848 4,8999 4,1770 4,5642 4,5135 4,9 2 0,06 2 4,8 26 0,78 24 2 4,7 79 2,36 3 64 12 4,6 75 2,24 41 22 12 4,5 91 2,72 2 26 21 30 11 1 4,4 180 5,38 17 52 37 35 30 9 4,3 226 6,76 47 67 40 32 35 5 4,2 206 6,16 81 13 1 25 25 10 37 6 8 4,1 379 11,33 64 43 14 24 14 52 2 8 80 28 17 33 4,0 430 12,86 34 69 70 12 7 86 24 2 15 75 36 3,9 559 16,72 9 89 11 45 3 69 89 19 6 1 117 101 3,8 404 12,08 37 49 8 35 115 96 13 35 16 3,7 193 5,77 54 19 22 88 10 3,6 187 5,59 64 59 42 22 3,5 134 4,01 36 33 7 58 3,4 65 1,94 21 44 3,3 81 2,42 17 64 3,2 27 0,81 27 Min 20080731 3,9595 3,8193 3,3564 3,5015 3,9773 4,0518 3,8223 3,7565 3,5699 3,2026 3,917 3,8356 3,8403 4,1062 Razem 3344 % 254 251 252 249 253 256 252 252 252 254 256 255 252 56 Kurs zł/ Rozpiętość kursów w % 1120 18,63 1,74 1,30 2,72 3,42 2,92 3,74 1,26 0,79 0,97 7,20 5,03 0,73 2,99 0,90 Mediana 4,0058 4,2357 3,9994 3,6829 3,9371 4,3852 4,5294 4,0331 3,8884 3,7905 3,4672 4,2776 3,9870 4,0122 4,1895 Dominanta 4,2960 3,9144 3,4517 3,5913 4,1681 4,3484 3,8330 3,8085 3,7735 3,2690 4,2540 4,0595 3,9930 Śr arytmetyczna 4,0312 4,2246 4,0107 3,6725 3,8535 4,3979 4,5294 4,0231 3,8960 3,7843 3,5129 4,3275 3,9939 4,1196 4,2410 Przyjęty kurs średni w zł/ 4,0 4,2 3,9 3,6 3,9 4,3 4,6 4,0 3,8 3,7 3,3 4,3 4,0 4,0 4,2
Największe gospodarki świata w 2011 roku P K B w bilionach USD 1 UNIA EUROPEJSKA USA 4 NIEMCY 3,63 5 FRANCJA 2,81 15,06 6 B 23% 7 WIELKA BRYTANIA 2,48 8 WŁOCHY 2,24 17% 11,16 20% 13,21 R RAZYLIA 2,52 OSJA 1,86 I NDIE 1,84 2 C HINY 6,99 9% 3 JAPONIA 5,85 W raporcie z listopada 2001 roku ekonomista banku Goldman Sachs, Jim O'Neill użył skrótu BRIC, by opisać cztery sprawne gospodarki Dziś brazylijska, rosyjska, indyjska i chińska to najzdrowsze, najszybciej rosnące gospodarki świata, decydujące o poziomie globalnego wzrostu
Dane gospodarcze z przemysłu drzewnego Huragan o nazwie Joachim, który przeszedł nad Niemcami w piątek 16 grudnia 2011, wg wstępnych szacunków największe straty spowodował w landach zachodnich W Badenii-Wittenberdze wichura powaliła około 250 000 m³ drzew a w Nadrenii-Palatynacie 10 000 m³
Dane gospodarcze z przemysłu drzewnego Silne wiatry wyrządziły na początku stycznia spore straty w Niemczech, Szwajcarii i Austrii W Bawarii straty oszacowano na 10 000 m³ Większa ilość wiatrołomów jest w Szwajcarii, wstępnie oszacowano je na 20 000 m³ Są duże straty w Austrii, głównie w lasach Tyrolu
Dane gospodarcze z przemysłu drzewnego W okresie Świąt Bożego Narodzenia 2011 huragan Dagmar spustoszył lasy w Skandynawii Fiński rząd szacuje, że zostało powalone (głównie w zachodniej części kraju) od 3,5 mln m³ do 4,5 mln m³ Odpowiada to krajowemu zużyciu drewna przez okres sześciu tygodni Szwedzi oszacowali straty na od 1 mln m³ do 5 mln m³ W Norwegii straty to 600 000 m³ powalonych drzew Razem Skandynawia: 5 10 mln m 3 drewna
Dane gospodarcze z przemysłu drzewnego Pod koniec lipca 2010 roku huragan powalił w Finlandii 8 100 000 m³ drewna Wichury w 2011 roku (do końca listopada) powaliły w Skandynawii ponad 7 000 000 m³ drzew Razem 2011: 12 17 mln m 3 Razem koniec 2010 2011: 20 25 mln m 3
Wierzba energetyczna Największym problemem w produkcji biopaliw są technologie Te, do których obecnie mamy dostęp, jeszcze nie są konkurencyjne w stosunku do tradycyjnych nośników energii, jak gaz, ropa Trzeba ogromnych nakładów finansowych, żeby te technologie dopracować Obecnie na świecie rezygnuje się z biopaliw pierwszej generacji, czyli bioetanolu i biodiesla, na korzyść biopaliw drugiej generacji Do biopaliw drugiej generacji zalicza się bioetanole z celulozy lub drewna i paliwa powstałe z upłynniania biomasy Pierwsze z nich są wytwarzane z odpowiednio przygotowanych odpadów drzewnych, siana, słomy itp Drugie powstają w procesie zgazowania biomasy, a otrzymany gaz jest następnie wykorzystywany jako składnik do produkcji paliwa dla silników diesla Ze strategii UE na rzecz biopaliw wynika, że Wspólnota będzie wspierała głównie biopaliwa drugiej generacji
THANK YOU VERY MUCH Dziękuję za uwagę