REGULACJE PRAWNE Z ZAKRESU BHP DLA PRACOWNIKÓW INśYNIERYJNO-TECHNICZNYCH Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracowników inŝynieryjno-technicznych 1
Obowiązki pracodawcy Podstawowy obowiązek pracodawcy Pracodawca odpowiada za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie Ogólne obowiązki pracodawcy Pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i Ŝycie pracowników poprzez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. Oznacza to w szczególności obowiązek: organizowania pracy w sposób zapewniając bezpieczne i higieniczne warunki pracy, zapewniania przestrzegania w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bhp, wydawania poleceń usunięcia uchybień w tym zakresie oraz kontrolowania wykonania tych poleceń, zapewniania wykonania nakazów, wystąpień, decyzji i zarządzeń wydawanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy, zapewniania wykonania zaleceń społecznego inspektora pracy. Szczegółowe obowiązki pracodawcy Dotyczą: rozpoczęcia działalności, świadczenia pracy przez pracowników zatrudnionych przez róŝnych pracodawców w tym samym miejscu i czasie, obiektów budowlanych i pomieszczeń pracy, czynników oraz procesów pracy stwarzających szczególne zagroŝenie dla zdrowia lub Ŝycia pracowników, profilaktycznej ochrony zdrowia pracowników, wypadków przy pracy i chorób zawodowych, szkoleń bhp, środków ochrony indywidualnej oraz odzieŝy i obuwia roboczego, słuŝby bhp. Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracowników inŝynieryjno-technicznych 2
Obowiązki pracodawcy w zakresie profilaktycznej ochrony zdrowia pracowników Podstawowe obowiązki pracodawcy w zakresie profilaktycznej ochrony zdrowia Ocena i dokumentacja ryzyka zawodowego związanego z wykonywaną pracą i stosowanie niezbędnych środków profilaktycznych zmniejszających ryzyko. Informowanie pracowników o ryzyku zawodowym oraz o zasadach ochrony przed zagroŝeniami. Przeniesienie do odpowiedniej pracy pracownika, który stał się niezdolny do wykonywania dotychczasowej pracy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej i nie został uznany za niezdolnego do pracy. Stosowanie środków zapobiegających chorobom zawodowym i innym chorobom związanym z wykonywaną pracą, w szczególności: utrzymywanie w stanie stałej sprawności urządzeń ograniczających lub eliminujących szkodliwe dla zdrowia czynniki środowiska pracy oraz urządzenia słuŝące do pomiarów tych czynników, przeprowadzanie (na swój koszt) badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia, rejestrowanie i przechowywanie wyników tych badań oraz pomiarów, jak równieŝ udostępnianie ich pracownikom. Nieodpłatne zapewnienie odpowiednich posiłków i napojów pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciąŝliwych, jeŝeli jest to niezbędne ze względów profilaktycznych. Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracowników inŝynieryjno-technicznych 3
Obowiązki pracodawców w zakresie wypadków przy pracy Podstawowe obowiązki pracodawcy w zakresie wypadków przy pracy Podjęcie niezbędnych działań eliminujących lub ograniczających zagroŝenie, zapewnienie udzielenia pierwszej pomocy osobom poszkodowanym i ustalenia w przewidzianym trybie okoliczności i przyczyn wypadku oraz zastosowanie odpowiednich środków zapobiegających podobnym wypadkom. Niezwłoczne zawiadomienie właściwego inspektora pracy i prokuratora o śmiertelnym, cięŝkim lub zbiorowym wypadku przy pracy oraz o kaŝdym innym wypadku, który wywołał wymienione skutki, mającym związek z pracą, jeŝeli moŝe być uznany za wypadek przy pracy. Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracowników inŝynieryjno-technicznych 4
Obowiązki pracodawców w zakresie chorób zawodowych Podstawowe obowiązki pracodawcy w zakresie chorób zawodowych Obowiązek niezwłocznego zgłoszenia właściwemu organowi PIS i właściwemu inspektorowi pracy kaŝdego przypadku rozpoznanej choroby zawodowej albo podejrzenia o taką chorobę. W razie rozpoznania u pracownika choroby zawodowej: ustalenie przyczyny powstania choroby zawodowej oraz charakteru i rozmiaru zagroŝenia tą chorobą, przy jednoczesnym działaniu w porozumieniu z właściwym organem PIS, niezwłoczne przystąpienie do usunięcia czynników powodujących powstanie choroby zawodowej i zastosowanie innych niezbędnych środków zapobiegawczych, zapewnienie realizacji zaleceń lekarskich. Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracowników inŝynieryjno-technicznych 5
Obowiązki pracodawcy w dziedzinie szkoleń bhp Pracodawca nie moŝe dopuścić pracownika do pracy, do której wykonywania nie posiada on wymaganych kwalifikacji lub potrzebnych umiejętności, a takŝe dostatecznej znajomości przepisów oraz zasad bhp. Pracodawca jest zobowiązany do zapewnienia przeszkolenia pracownika w zakresie bhp przed dopuszczeniem go do pracy oraz do prowadzenia okresowych szkoleń w tym zakresie. Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracowników inŝynieryjno-technicznych 6
Środki ochrony indywidualnej Pracodawca nie moŝe dopuścić pracownika do pracy bez środków ochrony indywidualnej oraz odzieŝy i obuwia roboczego, przewidzianych do stosowania na danym stanowisku pracy. Do jego obowiązków naleŝy: dostarczenie pracownikowi nieodpłatnie środków ochrony indywidualnej oraz informowanie go o sposobach posługiwania się tymi środkami; dostarczenie pracownikowi nieodpłatnie odzieŝy i obuwia roboczego spełniających wymagania określone w Polskich Normach: jeŝeli odzieŝ własna pracownika moŝe ulec zniszczeniu lub znacznemu zabrudzeniu, ze względu na wymagania technologiczne, sanitarne lub bezpieczeństwa i higieny pracy; wypłacenie ekwiwalentu pienięŝnego pracownikowi uŝywającemu własnej odzieŝy i obuwia roboczego; zapewnienie, aby stosowane środki ochrony indywidualnej oraz odzieŝ i obuwie robocze posiadały właściwości ochronne i uŝytkowe oraz zapewnienie odpowiednio ich prania, konserwacji, naprawy, odpylania i odkaŝania. Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracowników inŝynieryjno-technicznych 7
Podstawowe prawa pracownika POWSTRZYMANIE SIĘ OD WYKONYWANIA PRACY......gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bhp i stwarzają bezpośrednie zagroŝenie dla zdrowia lub Ŝycia pracownika albo gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom....wymagającej szczególnej sprawności psychofizycznej, gdy stan psychofizyczny pracownika nie zapewnia bezpiecznego wykonywania pracy i stwarza zagroŝenie dla innych osób. O powstrzymaniu się od wykonywania pracy pracownik ma obowiązek niezwłocznie powiadomić przełoŝonego! ODDALENIE SIĘ Z MIEJSCA ZAGROśENIA JeŜeli powstrzymanie się od wykonywania pracy nie usuwa zagroŝenia dla zdrowia lub Ŝycia pracownika, pracownik ma prawo oddalić się z miejsca zagroŝenia, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełoŝonego. Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracowników inŝynieryjno-technicznych 8
Obowiązki pracownika Podstawowym obowiązkiem pracownika jest przestrzeganie przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Obowiązki szczegółowe: Znajomość przepisów i zasad bhp, branie udziału w szkoleniu i instruktaŝu z tego zakresu oraz poddawanie się wymaganym egzaminom sprawdzającym. Wykonywanie pracy w sposób zgodny z przepisami i zasadami bhp oraz stosowanie się do wydawanych w tym zakresie poleceń i wskazówek przełoŝonych. Dbanie o naleŝyty stan maszyn, urządzeń, narzędzi i sprzętu oraz o porządek i ład w miejscu pracy. Stosowanie środków ochrony zbiorowej, a takŝe uŝywanie przydzielonych środków ochrony indywidualnej oraz odzieŝy i obuwia roboczego zgodnie z ich przeznaczeniem. Poddawanie się wstępnym, okresowym i kontrolnym oraz innym zaleconym badaniom lekarskim i stosowanie się do wskazań lekarza. Niezwłoczne zawiadomienie przełoŝonego o zauwaŝonym w zakładzie pracy wypadku albo zagroŝeniu Ŝycia lub zdrowia ludzkiego oraz ostrzeŝenie współpracowników i innych osób znajdujących się w rejonie zagroŝenia o groŝącym im niebezpieczeństwie. Współdziałanie z pracodawcą i przełoŝonymi w wypełnianiu obowiązków dotyczących bhp. Podstawowe obowiązki pracownika dotyczą równieŝ osób fizycznych wykonujących pracę na innej podstawie niŝ stosunek pracy (np. umowa zlecenia) w zakładzie pracy lub miejscu wyznaczonym przez pracodawcę. Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracowników inŝynieryjno-technicznych 9
Odpowiedzialność pracodawcy za wykroczenia przeciwko prawom pracownika Karze grzywny podlegają pracodawcy lub osoby kierujące pracownikami, jeŝeli m.in.: wbrew obowiązkowi wyposaŝają stanowiska pracy w maszyny i inne urządzenia techniczne, które nie spełniają wymagań dotyczących oceny zgodności nie wykonują w wyznaczonym terminie podlegającego wykonaniu nakazu inspektora pracy wbrew obowiązkowi stosują: materiały i procesy technologiczne bez uprzedniego ustalenia stopnia ich szkodliwości dla zdrowia pracowników i bez podjęcia odpowiednich środków profilaktycznych, substancje i preparaty chemiczne nieoznakowane w sposób widoczny i umoŝliwiający ich identyfikację, niebezpieczne substancje i niebezpieczne preparaty chemiczne nieposiadające kart charakterystyki tych substancji, a takŝe opakowań zabezpieczających przed ich szkodliwym działaniem, poŝarem lub wybuchem. Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracowników inŝynieryjno-technicznych 10
Odpowiedzialność porządkowa pracowników Przesłanki odpowiedzialności porządkowej pracownika bezprawność zachowania (zachowanie się w sposób naruszający przepisy prawa pracy) zawinienie (wina umyślna lub nieumyślna) Przy stosowaniu kary pracodawca bierze pod uwagę rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych stopień winy pracownika dotychczasowy stosunek pracownika do pracy Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracowników inŝynieryjno-technicznych 11
Rodzaje kar pracowniczych Rodzaje kar pracowniczych Kara upomnienia lub kara nagany Kara pienięŝna Nieprzestrzeganie przez pracownika: ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów bhp, przepisów przeciwpoŝarowych, przyjętego sposobu potwierdzania przybycia i obecności w pracy oraz usprawiedliwiania nieobecności w pracy. nieprzestrzeganie przez pracownika przepisów bhp lub przepisów przeciwpoŝarowych, opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia, stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości lub spoŝywanie alkoholu w czasie pracy. Kara pienięŝna za jedno naruszenie oraz za kaŝdy dzień nieusprawiedliwionej nieobecności nie moŝe być wyŝsza od jednodniowego wynagrodzenia pracownika. Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracowników inŝynieryjno-technicznych 12
Odpowiedzialność karna pracodawcy i pracowników inŝynieryjno-technicznych JeŜeli osoba będąca odpowiedzialną za bhp w miejscu pracy (pracodawca, pracownik inŝynieryjno-techniczny) nie wypełnia swojego obowiązku i przez to naraŝa pracowników na bezpośrednie niebezpieczeństwo: utraty Ŝycia albo cięŝkiego uszczerbku na zdrowiu, podlegać będzie karze pozbawienia wolności do lat 3. Natomiast jeŝeli osoba ta działała nieumyślnie, podlega wówczas: grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. Gdyby jednak osoba odpowiedzialna za bhp w miejscu pracy dobrowolnie uchyliła groŝące niebezpieczeństwo, wtedy nie będzie podlegać karze. Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracowników inŝynieryjno-technicznych 13
Pracownicy inŝynieryjno-techniczni a zapewnianie bezpiecznych warunków pracy Udział pracowników inŝynieryjno-technicznych w zapewnianiu przez pracodawcę bezpieczeństwa i higieny pracy pracownikom oraz bezpieczeństwa innym osobom mogącym przebywać na terenie zakładu pracy dotyczy: właściwego zaplanowania procesu produkcji zapewnienia poprawnego, bezpiecznego funkcjonowania maszyn i urządzeń stałego nadzoru nad sposobem realizacji procesu pracy przez pracowników i przedstawiania osobom kierującym pracownikami wniosków dotyczących poprawy istniejącego stanu uwzględniania wyników prowadzonych kontroli przestrzegania przepisów bhp w zakładzie w odniesieniu do maszyn i urządzeń w projektowaniu stanowisk pracy, procesu technologicznego i innych przedsięwzięć zapewniających bezpieczeństwo pracowników. Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracowników inŝynieryjno-technicznych 14
Dokumentacja techniczno-ruchowa (DTR) Dokumentacja techniczno-ruchowa to dokumentacja dostarczona przez producenta maszyny, zawierająca przede wszystkim: instrukcję uŝytkowania w języku polskim oraz dokumentację eksploatacyjną, określoną przez producenta lub przepisy prawne, np. określoną przepisami dozoru technicznego. Miejsce i sposób zainstalowania oraz uŝytkowania maszyn powinny uwzględniać minimalizację ryzyka zawodowego, w szczególności poprzez zapewnienie: dostatecznej przestrzeni pomiędzy ruchomymi częściami maszyn a ruchomymi lub stałymi elementami otoczenia aby wszystkie uŝywane lub produkowane materiały bądź energia były w bezpieczny sposób dostarczane i odprowadzane ze stanowiska pracy Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracowników inŝynieryjno-technicznych 15
Instrukcje uŝytkowania maszyn i urządzeń Powinny zawierać informacje dotyczące przede wszystkim bhp w zakresie: warunków uŝytkowania maszyn występowania moŝliwych do przewidzenia sytuacji nietypowych praktyki uŝytkowania maszyn Instrukcja uŝytkowania maszyny zawiera: informacje zamieszczone w oznaczeniu maszyny, z wyłączeniem numeru fabrycznego; informacje ułatwiające konserwację maszyny, takie jak: adres importera, serwisu; informacje o przewidywanym zastosowaniu maszyny; informacje o stanowisku lub stanowiskach roboczych, które moŝe zajmować operator; instrukcje bezpiecznego przekazywania do eksploatacji, uŝytkowania, przemieszczania maszyny z podaniem jej masy i masy części maszyny (jeŝeli mają być transportowane osobno), montaŝu i jej demontaŝu, regulacji, konserwacji, obsługi i napraw; w koniecznych przypadkach informacje o niedopuszczalnych sposobach uŝytkowania maszyny, wskazówki szkoleniowe, podstawowe charakterystyki narzędzi, które mogą być stosowane w maszynie. Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracowników inŝynieryjno-technicznych 16
Instrukcja uŝytkowania język jej sporządzenia Instrukcja uŝytkowania powinna być sporządzona przez producenta lub jego upowaŝnionego przedstawiciela w jednym z języków państw członkowskich Unii Europejskiej. Natomiast maszyny oddawane do eksploatacji na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej powinny być wyposaŝone w instrukcję oryginalną producenta lub jego upowaŝnionego przedstawiciela oraz w instrukcję przetłumaczoną (jeŝeli ma to zastosowanie) na język polski. Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracowników inŝynieryjno-technicznych 17
Instrukcje bhp Instrukcje bhp (stanowiskowe) powinny w sposób zrozumiały dla pracowników wskazywać: czynności, które naleŝy wykonać przed rozpoczęciem danej pracy zasady i sposoby bezpiecznego wykonywania pracy czynności do wykonania po jej zakończeniu zasady postępowania w sytuacjach awaryjnych, stwarzających zagroŝenia dla Ŝycia lub zdrowia pracowników Pracownicy inŝynieryjno-techniczni mogą brać udział w opracowaniu tych instrukcji. Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracowników inŝynieryjno-technicznych 18
Szkolenie z zakresu bezpiecznego uŝytkowania maszyn i urządzeń Szkolenie w zakresie bezpiecznego uŝytkowania maszyn i urządzeń moŝe prowadzić producent konkretnych maszyn lub pracodawca. MoŜe to być odrębne szkolenie lub teŝ moŝe odbywać się ono w ramach instruktaŝu stanowiskowego, jeŝeli zakres wiedzy odnośnie do sposobu uŝytkowania maszyny nie jest zbyt obszerny. W czasie jego trwania pracownik inŝynieryjno-techniczny moŝe być zaangaŝowany do przedstawienia treści związanych z omawianiem istotnych zagroŝeń. W odniesieniu do maszyn ruchomych z własnym napędem mogą one być obsługiwane wyłącznie przez pracowników odpowiednio przeszkolonych w zakresie ich bezpiecznej obsługi. Pracownicy muszą posiadać odrębne uprawnienia do obsługiwania, sterowania i kierowania maszynami. Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracowników inŝynieryjno-technicznych 19
Elementy sterownicze i informacyjne Aby zapewnić bezpieczeństwo uŝytkowania maszyny, kaŝde stanowisko pracy wyposaŝa się w element sterowniczy przeznaczony do zatrzymywania całej maszyny lub niektórych jej części, w zaleŝności od rodzaju zagroŝenia. Elementy sterownicze maszyn powinny być widoczne i moŝliwe do zidentyfikowania oraz odpowiednio oznakowane. Elementy sterownicze maszyn powinny być usytuowane poza strefami zagroŝenia w taki sposób, aby ich obsługa nie powodowała dodatkowych zagroŝeń. Niedopuszczalny jest stan, kiedy miejsca oznaczenia elementów sterujących (oznaczenia połoŝenia wyłącznika maszyny w pozycji Włączone i Wyłączone ) nie są widoczne. Elementy sterownicze nie mogą stwarzać jakichkolwiek zagroŝeń w związku z przypadkowym ich zadziałaniem. Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracowników inŝynieryjno-technicznych 20
Zatrzymanie i uruchamianie maszyny, zatrzymanie awaryjne Układ sterowania przeznaczony do zatrzymywania maszyny powinien mieć pierwszeństwo przed układem sterowania przeznaczonym do jej uruchamiania. Maszyny nie wolno uruchamiać inaczej, jak tylko poprzez celowe zadziałanie na przeznaczony do tego celu układ sterowania. KaŜde stanowisko pracy powinno być wyposaŝone w element sterowniczy przeznaczony do zatrzymywania całej maszyny lub niektórych jej części, z uwzględnieniem zagroŝenia, jakie stwarza dana maszyna, aby zapewnić bezpieczeństwo pracy przy niej. Oprócz tego, ze względu na duŝe zagroŝenie, jakie stwarzają maszyny, w zaleŝności od czasu ich zatrzymywania wyposaŝa się je w urządzenie zatrzymania awaryjnego. Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracowników inŝynieryjno-technicznych 21
Urządzenia ochronne definicje Osłony to elementy lub zestawy elementów konstrukcyjnych słuŝące do ochrony człowieka przed niebezpiecznymi lub uciąŝliwymi wpływami pracujących części, mechanizmów i układów roboczych maszyny lub innego urządzenia technicznego KaŜda osłona jest urządzeniem ochronnym Urządzenia ochronne to osłony lub takie urządzenia, które spełniają jedną lub więcej z niŝej wymienionych funkcji: zapobiegają dostępowi do stref niebezpiecznych, powstrzymują ruchy elementów niebezpiecznych, zanim pracownik znajdzie się w strefie niebezpiecznej, nie pozwalają na włączenie ruchu elementów niebezpiecznych, jeśli pracownik znajduje się w strefie niebezpiecznej, zapobiegają naruszeniu normalnych warunków pracy maszyn i innych urządzeń technicznych, nie pozwalają na uaktywnienie innych czynników niebezpiecznych lub szkodliwych. Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracowników inŝynieryjno-technicznych 22
Urządzenia ochronne wymagania Urządzenia ochronne: powinny mieć mocną (trwałą) konstrukcję; nie mogą stwarzać zagroŝenia; nie mogą być łatwo usuwane lub wyłączane ze stosowania; powinny być usytuowane w odpowiedniej odległości od strefy zagroŝenia; nie powinny ograniczać pola widzenia w cyklu pracy urządzenia; powinny umoŝliwiać wykonywanie czynności mających na celu zamocowanie lub wymianę części oraz umoŝliwiać wykonywanie czynności konserwacyjnych, pozostawiając jedynie ograniczony dostęp do obszaru, gdzie praca ma być wykonywana w miarę moŝliwości bez zdejmowania osłon i urządzeń zabezpieczających; powinny ograniczać dostęp tylko do niebezpiecznej strefy pracy maszyny. Urządzenia ochronne przy maszynach szczególnie niebezpiecznych powinny być skonstruowane, tak aby: zdjęcie, otwarcie lub wyłączenie urządzenia ochronnego powodowało natychmiastowe zatrzymanie maszyny bądź jej niebezpiecznych elementów lub niemoŝliwe było zdjęcie albo otwarcie osłony podczas ruchu osłanianych elementów; ponowne załoŝenie, zamknięcie lub włączenie urządzenia ochronnego nie powodowało automatycznego uruchomienia maszyny. Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracowników inŝynieryjno-technicznych 23
Przykładowe zagroŝenia związane z pracą bez osłon Jako typowe zagroŝenia wynikające z pracy bez osłon wymienić moŝna zagroŝenia związane: ze zgniataniem (zgnieceniem, zmiaŝdŝeniem), ze ścinaniem, z cięciem (obcięciem, odcięciem), z wplątaniem, wciągnięciem lub pochwyceniem (zmiaŝdŝeniem, złamaniem), z uderzeniem (obtarciem, uderzeniem, pęknięciem, złamaniem), z kłuciem (przekłuciem, przebiciem), ze ścieraniem (starciem lub obtarciem), z wytryskiem cieczy pod wysokim ciśnieniem (uderzeniem, poparzeniem), z emisją czynników szkodliwych (pyłów, gazów, mgieł zawierających szkodliwe składniki). Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracowników inŝynieryjno-technicznych 24
Kontrola maszyn i urządzeń Maszyny i urządzenia techniczne powinny być poddawane kontroli z uwagi na warunki, w jakich są one instalowane: wstępnej po ich zainstalowaniu, a przed przekazaniem do eksploatacji po raz pierwszy po zainstalowaniu na innym stanowisku pracy lub w innym miejscu Kontrolę taką wykonują jednostki działające na podstawie odrębnych przepisów albo osoby upowaŝnione przez pracodawcę i posiadające odpowiednie kwalifikacje, mogą być to zatem pracownicy inŝynieryjno-techniczni. Maszyny naraŝone na działanie warunków powodujących pogorszenie ich stanu technicznego muszą być poddawane: okresowej kontroli, a takŝe badaniom; specjalnej kontroli, w przypadku moŝliwości pogorszenia bezpieczeństwa związanego z maszyną, a będącego wynikiem: prac modyfikacyjnych, zjawisk przyrodniczych, wydłuŝonego czasu postoju maszyny, niebezpiecznych uszkodzeń oraz wypadków przy pracy. Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracowników inŝynieryjno-technicznych 25
Konserwacja maszyn i urządzeń W przypadku maszyn skomplikowanych technicznie pracownik ją obsługujący moŝe nie uczestniczyć w konserwacji maszyny. Konserwacji dokonuje wówczas wyspecjalizowana osoba posiadająca do tego odpowiednie uprawnienia, np. pracownik serwisu. W przypadku stosowania nieskomplikowanych maszyn ich konserwacja moŝe wchodzić w zakres obowiązków pracownika obsługującego daną maszynę. Wówczas pracownika wykonującego czynności konserwacyjne naleŝy zapoznać z zakresem czynności oraz sposobem ich wykonania, a przede wszystkim z instrukcją uŝytkowania maszyny. Wykonywanie prac konserwacyjnych powinno odbywać się podczas postoju maszyny. JeŜeli jest to jednak niemoŝliwe, w celu wykonania tych prac stosuje się odpowiednie środki ochronne albo prace te wykonuje się poza strefami niebezpiecznymi. Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracowników inŝynieryjno-technicznych 26
System oceny zgodności wyrobów z wymaganiami bhp Wszystkie wyroby, w tym równieŝ urządzenia i maszyny, podlegają systemowi oceny zgodności. Obowiązującym symbolem umieszczonym zazwyczaj na tabliczce producenta, informującym o spełnieniu wymogów zgodności jest oznakowanie CE: Producent lub jego upowaŝniony przedstawiciel, który poddał wyrób lub proces jego wytwarzania ocenie zgodności z zasadniczymi wymaganiami i potwierdził ich zgodność, wystawia deklarację zgodności lub umieszcza oznakowanie CE. Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracowników inŝynieryjno-technicznych 27
Współdziałanie pracodawcy i pracowników w celu zapewnienia bezpieczeństwa przy uŝytkowaniu maszyn Pracodawca ma obowiązek konsultowania z pracownikami lub ich przedstawicielami wszelkich działań związanych z bhp w zakładzie pracy. Pracownicy lub ich przedstawiciele mogą występować z inicjatywą w celu zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, przez przedstawianie pracodawcy wniosków. Obowiązkiem kaŝdego pracownika jest współdziałanie z pracodawcą i przełoŝonymi w wypełnianiu obowiązków dotyczących bhp. Oprócz konsultowania z pracownikami lub ich przedstawicielami zagadnień związanych z bhp przy uŝytkowaniu maszyn pracodawca powinien równieŝ umoŝliwiać pracownikom udział w dyskusjach w tych sprawach. Szkolenia bhp w firmie szkolenie okresowe pracowników inŝynieryjno-technicznych 28