PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA JĘZYK POLSKI Klasy VII szkoły podstawowej Klasa II - III gimnazjum Rok szkolny 2017/2018
Ocenianie na lekcjach języka polskiego uwzględnia: 1) kompetencje kluczowe komunikowanie, czytanie ze zrozumieniem, poprawne redagowanie form wypowiedzi w ojczystym języku, planowanie, projektowanie, uczenie się, poszukiwanie informacji i ich selekcję, współpracę w zespole zadaniowym; 2) wiedzę przedmiotową z zakresu literatury, kultury, nauki o języku (w zakresie fonetyki, fleksji, składni, słowotwórstwa, frazeologii); 3) aktywność ucznia na lekcji udział w dyskusji, sposób argumentacji własnego stanowiska, wypowiedzi odwołujące się do wiedzy pozaszkolnej, przedstawienia nowego materiału; 4) samodzielne redagowanie wypowiedzi pisemnych zawartych w programie. 1. W czasie nauki w klasach w ciągu semestru uczeń powinien napisać: 1) 2 prace literackie w klasie; 2) min. 1 sprawdzian ortograficzny; 3) po zakończeniu poszczególnych działów gramatyki sprawdziany gramatyczne; 4) prace literackie w klasie (nie częściej niż 1 w ciągu dwóch tygodni) traktowane jako prace domowe; 5) w czasie roku szkolnego uczeń powinien napisać co najmniej 1 test sprawdzający jego umiejętności i wiedzę; 6) uczeń ma obowiązek oddawania prac w wyznaczonym przez nauczyciela terminie. Nieoddanie pracy równoznaczne jest z wstawieniem do dziennika lekcyjnego oceny niedostatecznej. Uczeń ma prawo do poprawienia otrzymanej oceny niedostatecznej w ciągu 1 tygodnia. 2. Kryteria oceniania: ortografia i interpunkcja: 0 błędów bardzo dobry 1-2 błędy - dobry 3-4 błędy - dostateczny 5-6 błędów - dopuszczający 7 i więcej błędów - niedostateczny przelicznik procentowy sprawdzający umiejętności ucznia: 0 29% - niedostateczny 30 49% - dopuszczający 50 74% - dostateczny 75 89% - dobry 90 100% - bardzo dobry 100% i więcej cel. Ocenę celującą może otrzymać także uczeń, który uzyskał 90% i wykonał zadanie dodatkowe. 2
3. Nauczyciele mogą stosować elementy oceniania kształtującego. 1) nauczyciel może zdecydować o stosowaniu opisowych ocen bieżących oraz formułowaniu opisowych ocen klasyfikacyjnych równolegle z oceną wyrażoną w skali przyjętej w statucie; 2) na prośbę ucznia lub jego rodziców (prawnych opiekunów) nauczyciel ustnie uzasadnia ustaloną ocenę; uzasadnienie powinno zawierać informację o stopniu spełniania przez ucznia wymagań stawianych przez nauczyciela oraz wskazywać uczniowi zakres, nad którym powinien popracować, aby uzupełnić braki w wiedzy oraz opanować wymagane umiejętności; 3) uczeń nieobecny na zajęciach ma obowiązek uzupełnić notatki z lekcji oraz braki w wiadomościach i umiejętnościach. W przypadku dłuższej nieobecności spowodowanej chorobą termin uzupełnienia braków uczeń powinien uzgodnić z nauczycielem. 5. Praca klasowa /sprawdzian obejmująca szerszy zakres materiału nauczania powinna być zapowiedziana z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem. Zapowiedź pracy klasowej nauczyciel odnotowuje w dzienniku zajęć edukacyjnych. 1) sprawdzone i ocenione prace nauczyciel powinien oddać w ciągu 2 tygodni; 2) w ciągu jednego tygodnia uczeń nie może mieć więcej niż dwóch prac klasowych, a w ciągu jednego dnia nie więcej niż jedną zapowiedzianą pracę; 3) nie muszą być zapowiadane krótkie ( do 15 min.) pisemne formy sprawdzania wiadomości i umiejętności obejmujące materiał co najwyżej 3 ostatnich lekcji; 4) wszyscy uczniowie mają obowiązek przystąpienia do sprawdzianu pisemnego w terminie wyznaczonym przez nauczyciela. W przypadku nieobecności obowiązkiem ucznia jest przedstawienie usprawiedliwienia w formie pisemnej (od rodziców, opiekunów, lekarza, wychowawcy klasy). 6. Nauczyciel określa zasady poprawiania niekorzystnych wyników, np. tworząc dodatkowe możliwości sprawdzenia osiągnięć ucznia oraz ustala tryb zgłaszania nieprzygotowania do lekcji (dwa razy w semestrze); 1) w sytuacji nieprzystąpienia przez ucznia do ustalonej procedury oceniania nauczyciel ma prawo w ustalonej przez siebie formie sprawdzić, czy uczeń opanował dane treści nauczania i umiejętności; 2) uczeń ma prawo do jednokrotnej próby poprawienia oceny niedostatecznej ze sprawdzianu w trybie uzgodnionym z nauczycielem, jednak nie później niż w ciągu dwóch tygodni od daty jej wystawienia. Do popraw mogą również przystępować uczniowie uzyskujący oceną dopuszczającą i dostateczną za zgodą nauczyciela przedmiotu; 3) poprawiona ocena odnotowana jest w dzienniku obok wcześniejszej, oddzielona od niej znakiem / przy czym nauczyciel uznaje ocenę poprawioną uzyskaną w ten sposób za jedyną i ostateczną. 3
7. Nauczyciel jest obowiązany dostosować wymagania edukacyjne do indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych oraz możliwości psychofizycznych ucznia: 1) cudzoziemskiego; 2) posiadającego orzeczenie lub opinię poradni psychologiczno- pedagogicznej; 3) objętego pomocą psychologiczno - pedagogiczną w szkole na podstawie rozpoznania indywidualnych potrzeb rozwojowych i edukacyjnych; 8. Nauczyciel pracujący z uczniem cudzoziemskim: 1) docenia chęci i zaangażowanie, jakie uczeń wkłada w swoją pracę; 2) liberalnie ocenia z uwzględnieniem przyrostu wiedzy ucznia; 3) w miarę możliwości preparuje teksty, z którymi uczeń pracuje na zajęciach edukacyjnych; 4) w dłuższych formach wypowiedzi zwraca uwagę na merytoryczność tekstu, a nie styl; 5) dokonuje razem z uczniem analizy popełnionych błędów i wspólnie z nim poprawia napisany tekst. 9. Nauczyciele na pierwszych zajęciach edukacyjnych w każdym roku szkolnym, nie później niż w ciągu 2 tygodni nauki, informują uczniów o: 1) wymaganiach edukacyjnych niezbędnych do otrzymania przez ucznia poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z zajęć edukacyjnych:; 2) sposobach sprawdzania osiągnięć edukacyjnych uczniów; 3) warunkach i trybie uzyskania wyższej niż przewidywana rocznej oceny klasyfikacyjnej; 4) uczniowie są zobowiązani przekazać informacje o wymaganiach edukacyjnych swoim rodzicom. 10. Nauczyciel prowadzi: 1) rozpoznanie możliwości uczniów - diagnozę na wejściu, aby zgromadzić informacje o możliwościach ucznia oraz wiadomościach i umiejętnościach wcześniej opanowanych, co pozwoli dostosować pracę do realnych potrzeb każdego ucznia; 2) badanie wyników nauczania; 3) analizę wyników egzaminu zewnętrznego. 11. Nauczyciel przechowuje prace klasowe uczniów do zakończenia roku szkolnego. Sprawdzone i ocenione pisemne prace kontrolne oraz inne prace pisemne są udostępniane uczniowi do wglądu na lekcji. Na prośbę rodziców prace pisemne są udostępniane do wglądu podczas zebrań rodzicielskich. Dopuszcza się również możliwości wykonywania zdjęć lub innej formy utrwalenia całości lub jakiejkolwiek części udostępnianej do wglądu pracy. SZCZEGÓŁOWE KRYTERIA OCENIANIA 4
Opracowane na podst. Kryteriów oceniania autorstwa Magdaleny Lotterhoff współpracującej z wyd. Nowa Era KLASA VII Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który w zakresie swych kompetencji polonistycznych spełnia wszystkie wymagania jak na ocenę bardzo dobrą, a ponadto wykazuje się wiedzą i umiejętnościami wykraczającymi poza program nauczania. Pożądany jest także udział w konkursach polonistycznych oraz szczególnie aktywna postawa w zajęciach pozalekcyjnych. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który w zakresie swych kompetencji polonistycznych spełnia wymagania: Słuchanie i mówienie budowanie precyzyjnych wypowiedzi jednozdaniowych i wielozdaniowych w sytuacjach oficjalnych i nieoficjalnych udzielanie wyczerpujących odpowiedzi i informacji z odpowiednią intonacją aktywne uczestnictwo w rozmowie na rozmaite tematy krytyczne słuchanie wypowiedzi wyrażanie własnego punktu widzenia w sposób jasny i przekonujący aktywny udział w dyskusji jako nadawca i odbiorca wypowiedzi uszanowanie zdania rozmówcy i interpretowanie opinii dyskutantów barwne i spójne opowiadanie na temat; oddanie treści właściwą barwą, natężeniem i intonacją głosu sprawne posługiwanie się formami wypowiedzi: opis (sytuacji, przeżyć wewnętrznych i dzieła sztuki), charakterystyka postaci literackiej i rzeczywistej, streszczenie fabularnego utworu literackiego, rozprawka, wywiad bezbłędne wygłaszanie z pamięci wierszy i fragmentów prozy wskazanych przez nauczyciela. Czytanie tekstów słownych i odczytywanie innych tekstów kultury płynne i bezbłędne czytanie z właściwą intonacją interpretacyjne czytanie tekstów epickich, lirycznych i dramatycznych krytyczne ciche czytanie tekstu inspirujące do konstruktywnego myślenia i działania wykorzystywanie i modyfikowanie informacji zawartych w tekście cytowanie znajomość literackich środków wyrazu, a także środków wyrazu teatru, filmu i mediów umiejętność krytycznej analizy przekazów medialnych analiza i interpretacja reklamy 5
korzystanie z różnego rodzaju słowników. dostrzega różnice między literaturą piękną a literaturą naukową, publicystyką i określa funkcje tych rodzajów piśmiennictwa, znajduje w tekstach współczesnej kultury popularnej nawiązania do tradycyjnych wątków literackich i kulturowych. Pisanie sprawne redagowanie wszystkich pisemnych form wypowiedzi objętych programowymi treściami nauczania: notatka, opis (przedmiotu, krajobrazu, sytuacji, postaci, przeżyć, dzieła sztuki), charakterystyka postaci (jednej, dwóch, zbiorowości, autocharakterystyka), opowiadanie, opowiadanie z dialogiem, rozprawka, sprawozdanie, wywiad, głos w dyskusji, list (prywatny, otwarty), dziennik, pamiętnik, teksty użytkowe (ogłoszenia drobne, zaproszenie, instrukcje, regulaminy), formularze i druki ( przekaz pieniężny, kwestionariusz, ankieta), sms, udział w czacie, głos w forum dyskusyjnym. umiejętność sprawnego stylizowania tekstu (archaizacja, dialektyzacja) tworzenie przypisów i bibliografii. Nauka o języku Sprawne, świadome i funkcjonalne wykorzystywanie wiedzy językowej z zakresu: 1. Fleksji (zagadnienia zawarte w programie nauczania klas IV- VI: części mowy odmienne i nieodmienne, osobliwości w odmianie, funkcje części mowy w formach mówionych, imiesłowy). 2. Składni (wypowiedzenia, równoważnik zdania, zdanie pojedyncze i złożone). 3. Fonetyki: głoska, litera, upodobnienia i uproszczenia fonetyczne, akcent i intonacja. 4. Słowotwórstwo: tworzenie wyrazów, wyrazy złożone, skróty i skrótowce. 5. Ortografii i interpunkcji (znajomość zasad i reguł ortograficznych i interpunkcyjnych oraz umiejętność ich zastosowania udokumentowana bezbłędnym zapisem tekstu). Lektura bardzo dobra znajomość wszystkich wskazanych przez nauczyciela lektur programowych świadcząca o świadomym i krytycznym zapoznaniu się z ich treścią dojrzały krytyczny komentarz w wypowiedziach ustnych aktywne uczestniczenie w dyskusji nad lekturą oryginalne, samodzielne, krytyczne, o wysokim poziomie literackim prace pisemne znajomość biogramów autorów lektur. Pojęcia bezbłędne wskazywanie, nazywanie i definiowanie obowiązujących według ustaleń programowych 6
pojęć teoretycznoliterackich, językowych i kulturowych (środki stylistyczne, rodzaje i gatunki literackie) czynne posługiwanie się nimi w pracach pisemnych i wypowiedziach ustnych. Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który w zakresie swych kompetencji polonistycznych spełnia wymagania: Słuchanie i mówienie budowanie precyzyjnych wypowiedzi jednozdaniowych i wielozdaniowych udzielanie wyczerpujących odpowiedzi i informacji z odpowiednią intonacją aktywne uczestnictwo w rozmowie na rozmaite tematy krytyczne słuchanie wypowiedzi wyrażanie własnego punktu widzenia w sposób jasny i przekonujący aktywny udział w dyskusji jako nadawca i odbiorca wypowiedzi uszanowanie zdania rozmówcy i interpretowanie opinii dyskutantów barwne i spójne opowiadanie na temat; poprawne posługiwanie się formami wypowiedzi: opis postaci, dzieła sztuki i przeżyć wewnętrznych, charakterystyka postaci literackiej i rzeczywistej, sprawozdanie, streszczenie fabularnego utworu literackiego, rozprawka, wywiad bezbłędne wygłaszanie z pamięci wierszy i fragmentów prozy. Czytanie tekstów słownych i odczytywanie innych tekstów kultury płynne czytanie z właściwą intonacją interpretacyjne czytanie tekstów epickich, lirycznych i dramatycznych krytyczne ciche czytanie tekstu inspirujące do konstruktywnego myślenia i działania wykorzystywanie i modyfikowanie informacji zawartych w tekście cytowanie znajomość literackich środków wyrazu, a także środków wyrazu teatru, filmu i mediów umiejętność analizy treści przekazów medialnych analiza i interpretacja reklamy korzystanie z różnego rodzaju słowników dostrzeganie różnic między literaturą piękną a literaturą naukową, popularnonaukową, publicystyką i określa funkcje tych rodzajów piśmiennictwa, znajduje w tekstach współczesnych kultury popularnej nawiązania do tradycyjnych wątków literackich i kulturowych. 7
Pisanie poprawne redagowanie wszystkich pisemnych form wypowiedzi objętych programowymi treściami nauczania: notatka, opis (przedmiotu, krajobrazu, sytuacji, postaci, przeżyć, dzieła sztuki), charakterystyka postaci (jednej, dwóch, zbiorowości), opowiadanie, opowiadanie z dialogiem, rozprawka, sprawozdanie, wywiad, głos w dyskusji, list (prywatny, otwarty), dziennik, pamiętnik, teksty użytkowe (ogłoszenia drobne, zaproszenie, sms, wpis na czacie, głos w forum dyskusyjnym, druki (przekaz pieniężny, kwestionariusz, ankieta, instrukcje, regulaminy), formularze, poprawne stylizowanie tekstu (archaizacja, dialektyzacja) znajomość zasad tworzenia przypisów i bibliografii i próby ich praktycznego zastosowania. Nauka o języku Sprawne i funkcjonalne wykorzystywanie wiedzy językowej z zakresu: 1. Fonetyki i ortofonii (zagadnienia zawarte w programie nauczania klasy VII oraz umiejętność prawidłowego akcentowania). 2. Fleksji (części mowy odmienne i nieodmienne, osobliwości w odmianie, funkcje części mowy w formach mówionych, imiesłowy). 3. Składni (wypowiedzenia, równoważnik zdania, zdanie pojedyncze, zdanie złożone). 4. Słowotwórstwa (zasady tworzenia wyrazów pochodnych, wyrazów złożonych i skrótowców) 5. Ortografii i interpunkcji (znajomość zasad i reguł ortograficznych i interpunkcyjnych oraz umiejętność ich zastosowania udokumentowana zapisem tekstu). Lektura dobra znajomość wszystkich wskazanych przez nauczyciela lektur programowych świadcząca o świadomym zapoznaniu się z ich treścią dojrzały komentarz w wypowiedziach ustnych aktywne uczestniczenie w dyskusji nad lekturą samodzielne o dość wysokim poziomie literackim prace pisemne. Pojęcia wskazywanie, nazywanie i definiowanie obowiązujących według ustaleń programowych pojęć teoretycznoliterackich, językowych i kulturowych (środki stylistyczne, rodzaje i gatunki literackie) czynne posługiwanie się nimi w pracach pisemnych i wypowiedziach ustnych. Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który w zakresie swych kompetencji polonistycznych spełnia wymagania: Słuchanie i mówienie 8
budowanie wypowiedzi jednozdaniowych i wielozdaniowych udzielanie odpowiedzi i informacji uczestnictwo w rozmowie na rozmaite tematy krytyczne słuchanie wypowiedzi wyrażanie własnego punktu widzenia w sposób jasny próba aktywnego udział w dyskusji uszanowanie zdania rozmówcy i próba interpretowania opinii dyskutantów spójne opowiadanie na temat; próby posługiwania się formami wypowiedzi: opis, charakterystyka postaci literackiej i rzeczywistej, sprawozdanie, streszczenie fabularnego utworu literackiego lub filmu, rozprawka, wywiad. wygłaszanie z pamięci wierszy i fragmentów prozy. Czytanie tekstów słownych i odczytywanie innych tekstów kultury płynne czytanie z właściwą intonacją próby interpretacyjnego czytania tekstów epickich, lirycznych i dramatycznych ciche czytanie tekstu inspirujące do przemyśleń i działania wykorzystywanie informacji zawartych w tekście cytowanie znajomość podstawowych środków wyrazu literackich, teatru, filmu i mediów próba analizy przekazów medialnych analiza reklamy korzystanie z różnego rodzaju słowników. Pisanie redagowanie wszystkich pisemnych form wypowiedzi objętych programowymi treściami nauczania: notatka, opis (przedmiotu, krajobrazu, sytuacji, postaci, przeżyć, dzieła sztuki), charakterystyka postaci (jednej, dwóch, zbiorowości), opowiadanie, opowiadanie z dialogiem, rozprawka, sprawozdanie, wywiad, głos w dyskusji, list (prywatny, otwarty), dziennik, pamiętnik, teksty użytkowe (ogłoszenia drobne, zaproszenie, instrukcje, regulaminy), formularze i druki (przekaz pieniężny, kwestionariusz, ankieta), sms, wypowiedź na czasie, głos w forum dyskusyjnym. dopuszcza się nieliczne błędy kompozycyjne, stylistyczne i językowe próby stylizowania tekstu znajomość zasad tworzenia przypisów i bibliografii. Nauka o języku 9
Funkcjonalne wykorzystywanie wiedzy językowej z zakresu: 1. Fonetyki i ortofonii (najistotniejsze zagadnienia zawarte w programie nauczania klasy VII oraz umiejętność prawidłowego akcentowania). 2. Fleksji (znajomość form i funkcji odmiennych i nieodmiennych części mowy, imiesłowów). 3. Składni (wypowiedzenia, równoważnik zdania, zdanie pojedyncze, zdanie złożone, rozróżnianie i nazywanie rodzajów zdań złożonych). 4. Słowotwórstwa (rozpoznawanie wyrazu podstawowego i pochodnego, znajomość zasad tworzenia wyrazów złożonych i skrótowców) 5. Ortografii i interpunkcji (znajomość zasad i reguł ortograficznych i interpunkcyjnych; pisownia dopuszczająca błędy II stopnia i nieliczne błędy I stopnia). Lektura zadowalająca znajomość wszystkich wskazanych przez nauczyciela lektur programowych świadcząca o zapoznaniu się z ich treścią komentowanie treści lektury w wypowiedziach ustnych samodzielne pisemne prace literackie będące próbą krytycznego odbioru dzieła literackiego. Pojęcia wskazywanie, nazywanie i definiowanie podstawowych pojęć teoretycznoliterackich, językowych i kulturowych obowiązujących według ustaleń programowych próby posługiwania się nimi w pracach pisemnych i wypowiedziach ustnych. Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który w zakresie swych kompetencji polonistycznych spełnia wymagania: Słuchanie i mówienie budowanie wypowiedzi jednozdaniowych i wielozdaniowych udzielanie odpowiedzi i informacji z odpowiednią intonacją próby uczestnictwa w rozmowie na rozmaite tematy próba krytycznego słuchania wypowiedzi wyrażanie własnego punktu widzenia uszanowanie zdania rozmówcy opowiadanie na wskazany temat próby posługiwania się formami wypowiedzi: opis, charakterystyka postaci literackiej i rzeczywistej, sprawozdanie (z lektury, filmu, widowiska teatralnego, audycji), streszczenie fabularnego utworu literackiego. Czytanie tekstów słownych i odczytywanie innych tekstów kultury czytanie ciche czytanie tekstu inspirujące do przemyśleń 10
wykorzystywanie informacji zawartych w tekście cytowanie znajomość podstawowych środków wyrazu literatury, teatru, filmu i mediów odbiór i zrelacjonowanie treści przekazów medialnych analiza reklamy z pomocą nauczyciela korzystanie ze słowników. Pisanie znajomość głównych wyznaczników form wypowiedzi objętych programowymi treściami nauczania: notatka, opis (przedmiotu, krajobrazu, sytuacji, postaci, przeżyć, dzieła sztuki), charakterystyka postaci (jednej, dwóch, zbiorowości), opowiadanie, opowiadanie z dialogiem, rozprawka, sprawozdanie, głos w dyskusji, wywiad, list (prywatny, otwarty), dziennik, pamiętnik, teksty użytkowe (ogłoszenia drobne, zaproszenie, instrukcje, regulaminy), formularze i druki (przekaz pieniężny, kwestionariusz, ankieta), sms, udział w czasie i forum dyskusyjnym. Nauka o języku Funkcjonalne wykorzystywanie wiedzy językowej z zakresu: 1. Fonetyki i ortofonii (podstawowe zagadnienia zawarte w programie nauczania klasy VII oraz znajomość zasad prawidłowego akcentowania). 2. Fleksji (ogólna znajomość form i funkcji odmiennych i nieodmiennych części mowy oraz imiesłowów). 3. Składni (wypowiedzenia, równoważnik zdania, zdanie pojedyncze, zdanie złożone - rozróżnianie). 4. Słowotwórstwa (ogólna znajomość zasad tworzenia wyrazów pochodnych, skrótowców i wyrazów złożonych) 5. Ortografii i interpunkcji (znajomość zasad i reguł ortograficznych i interpunkcyjnych oraz umiejętność analizy i poprawy błędów z pomocą nauczyciela). Lektura ogólna znajomość wskazanych lektur świadcząca o zapoznaniu się z ich treścią komentowanie treści lektury w wypowiedziach ustnych wspomagane przez nauczyciela. Pojęcia wskazywanie i nazywanie obowiązujących pojęć teoretycznoliterackich, językowych i kulturowych oraz ich definiowanie przy pomocy nauczyciela próby posługiwania się nimi w pracach pisemnych i wypowiedziach ustnych. Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który w zakresie swych kompetencji polonistycznych nie spełnia 11
wymagań na ocenę dopuszczającą. Nie jest w stanie wykonać z pomocą nauczyciela zadań o niewielkim stopniu trudności, a posiadane braki w wiadomościach i umiejętnościach uniemożliwiają mu edukację na wyższym poziomie. KLASA III GIMNAZJUM Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który w zakresie swych kompetencji polonistycznych spełnia wszystkie wymagania jak na ocenę bardzo dobrą, a ponadto wykazuje się wiedzą i umiejętnościami znacznie wykraczającymi poza program nauczania. Pożądany jest także udział w konkursach polonistycznych oraz szczególnie aktywna postaw w zajęciach pozalekcyjnych. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który w zakresie swych kompetencji polonistycznych spełnia wymagania: Słuchanie i mówienie budowanie precyzyjnych wypowiedzi jednozdaniowych i wielozdaniowych w sytuacjach oficjalnych i nieoficjalnych udzielanie wyczerpujących odpowiedzi i informacji z odpowiednią intonacją aktywne uczestnictwo w rozmowie na rozmaite tematy krytyczne słuchanie wypowiedzi wyrażanie własnego punktu widzenia w sposób jasny i przekonujący aktywny udział w dyskusji jako nadawca i odbiorca wypowiedzi uszanowanie zdania rozmówcy i interpretowanie opinii dyskutantów barwne i spójne opowiadanie na temat; oddanie treści właściwą barwą, natężeniem i intonacją głosu sprawne posługiwanie się formami wypowiedzi: opis, charakterystyka postaci literackiej i rzeczywistej, sprawozdanie (z lektury, filmu, widowiska teatralnego, audycji), streszczenie fabularnego utworu literackiego bezbłędne wygłaszanie z pamięci wierszy i fragmentów prozy wskazanych przez nauczyciela. Czytanie tekstów słownych i odczytywanie innych tekstów kultury płynne i bezbłędne czytanie z właściwą intonacją interpretacyjne czytanie tekstów epickich, lirycznych i dramatycznych krytyczne ciche czytanie tekstu inspirujące do konstruktywnego myślenia i działania wykorzystywanie i modyfikowanie informacji zawartych w tekście cytowanie znajomość literackich środków wyrazu, a także środków wyrazu teatru, filmu i mediów umiejętność krytycznej analizy przekazów medialnych analiza i interpretacja reklamy 12
korzystanie z różnego rodzaju słowników. Pisanie sprawne redagowanie wszystkich pisemnych form wypowiedzi objętych programowymi treściami nauczania: notatka, opis (przedmiotu, krajobrazu, sytuacji, postaci, przeżyć, dzieła sztuki), charakterystyka postaci (jednej, dwóch, zbiorowości, autocharakterystyka), opowiadanie, opowiadanie z dialogiem, rozprawka, sprawozdanie typu recenzja, głos w dyskusji, wywiad, esej szkolny, list (prywatny, motywacyjny, otwarty), dziennik, pamiętnik, teksty użytkowe (ogłoszenia drobne, dedykacja, zaproszenie, instrukcje, regulaminy, podanie, życiorys, curriculum vitae), formularze i druki (telegram, przekaz pieniężny, kwestionariusz, ankieta) umiejętność sprawnego stylizowania tekstu (archaizacja, dialektyzacja) tworzenie przypisów i bibliografii. Nauka o języku Sprawne, świadome i funkcjonalne wykorzystywanie wiedzy językowej z zakresu: 1. Fonetyki i ortofonii (zagadnienia zawarte w programie nauczania klasy II gimnazjum oraz umiejętność prawidłowego akcentowania). 2. Fleksji (części mowy odmienne i nieodmienne, osobliwości w odmianie, funkcje części mowy w formach mówionych). 3. Składni (wypowiedzenia, równoważnik zdania, zdanie pojedyncze, zdanie złożone). 4. Słowotwórstwa (budowa słowotwórcza wyrazu, analiza słowotwórcza wyrazu, złożenia, zestawienia, zrosty, wyrazy modalne, wulgaryzmy, neologizmy, emocjonalizmy, zapożyczenia, skróty i skrótowce). 5. Ortografii i interpunkcji (znajomość zasad i reguł ortograficznych i interpunkcyjnych oraz umiejętność ich zastosowania udokumentowana bezbłędnym zapisem tekstu). Lektura bardzo dobra znajomość wszystkich wskazanych przez nauczyciela lektur programowych świadcząca o świadomym i krytycznym zapoznaniu się z ich treścią dojrzały krytyczny komentarz w wypowiedziach ustnych aktywne uczestniczenie w dyskusji nad lekturą oryginalne, samodzielne, krytyczne, o wysokim poziomie literackim prace pisemne znajomość biogramów autorów lektur. Pojęcia bezbłędne wskazywanie, nazywanie i definiowanie obowiązujących według ustaleń programowych pojęć teoretycznoliterackich, językowych i kulturowych czynne posługiwanie się nimi w pracach pisemnych i wypowiedziach ustnych. 13
Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który w zakresie swych kompetencji polonistycznych spełnia wymagania: Słuchanie i mówienie budowanie precyzyjnych wypowiedzi jednozdaniowych i wielozdaniowych udzielanie wyczerpujących odpowiedzi i informacji z odpowiednią intonacją aktywne uczestnictwo w rozmowie na rozmaite tematy krytyczne słuchanie wypowiedzi wyrażanie własnego punktu widzenia w sposób jasny i przekonujący aktywny udział w dyskusji jako nadawca i odbiorca wypowiedzi uszanowanie zdania rozmówcy i interpretowanie opinii dyskutantów barwne i spójne opowiadanie na temat; poprawne posługiwanie się formami wypowiedzi: opis, charakterystyka postaci literackiej i rzeczywistej, sprawozdanie (z lektury, filmu, widowiska teatralnego, audycji), streszczenie fabularnego utworu literackiego bezbłędne wygłaszanie z pamięci wierszy i fragmentów prozy. Czytanie tekstów słownych i odczytywanie innych tekstów kultury płynne czytanie z właściwą intonacją interpretacyjne czytanie tekstów epickich, lirycznych i dramatycznych krytyczne ciche czytanie tekstu inspirujące do konstruktywnego myślenia i działania wykorzystywanie i modyfikowanie informacji zawartych w tekście cytowanie znajomość literackich środków wyrazu, a także środków wyrazu teatru, filmu i mediów umiejętność analizy treści przekazów medialnych analiza i interpretacja reklamy korzystanie z różnego rodzaju słowników. Pisanie poprawne redagowanie wszystkich pisemnych form wypowiedzi objętych programowymi treściami nauczania: notatka, opis (przedmiotu, przeżyć wewnętrznych, postaci), charakterystyka postaci (jednej, dwóch, zbiorowości, autocharakterystyka), opowiadanie, opowiadanie z dialogiem, rozprawka, sprawozdanie typu recenzja, głos w dyskusji, wywiad, esej szkolny, list (prywatny, motywacyjny, otwarty), dziennik, pamiętnik, teksty użytkowe (ogłoszenia drobne, zaproszenie, dedykacja, instrukcje, regulaminy, podanie, życiorys, curriculum vitae), formularze i druki (telegram, przekaz pieniężny, kwestionariusz, ankieta) poprawne stylizowanie tekstu (archaizacja, dialektyzacja) znajomość zasad tworzenia przypisów i bibliografii i próby ich praktycznego zastosowania. 14
Nauka o języku Sprawne i funkcjonalne wykorzystywanie wiedzy językowej z zakresu: 1. Fonetyki i ortofonii (zagadnienia zawarte w programie nauczania klasy II gimnazjum oraz umiejętność prawidłowego akcentowania). 2. Fleksji (części mowy odmienne i nieodmienne, osobliwości w odmianie, funkcje części mowy w formach mówionych). 3. Składni (wypowiedzenia, równoważnik zdania, zdanie pojedyncze, zdanie złożone). 4. Słowotwórstwa (budowa słowotwórcza wyrazu, analiza słowotwórcza wyrazu, złożenia, zestawienia, zrosty, wyrazy modalne, wulgaryzmy, neologizmy, emocjonalizmy, zapożyczenia, skróty i skrótowce). 5. Ortografii i interpunkcji (znajomość zasad i reguł ortograficznych i interpunkcyjnych oraz umiejętność ich zastosowania udokumentowana zapisem tekstu). Lektura dobra znajomość wszystkich wskazanych przez nauczyciela lektur programowych świadcząca o świadomym zapoznaniu się z ich treścią dojrzały komentarz w wypowiedziach ustnych aktywne uczestniczenie w dyskusji nad lekturą samodzielne o dość wysokim poziomie literackim prace pisemne. Pojęcia wskazywanie, nazywanie i definiowanie obowiązujących według ustaleń programowych pojęć teoretycznoliterackich, językowych i kulturowych czynne posługiwanie się nimi w pracach pisemnych i wypowiedziach ustnych. Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który w zakresie swych kompetencji polonistycznych spełnia wymagania: Słuchanie i mówienie budowanie wypowiedzi jednozdaniowych i wielozdaniowych udzielanie odpowiedzi i informacji uczestnictwo w rozmowie na rozmaite tematy krytyczne słuchanie wypowiedzi wyrażanie własnego punktu widzenia w sposób jasny próba aktywnego udział w dyskusji uszanowanie zdania rozmówcy i próba interpretowania opinii dyskutantów spójne opowiadanie na temat; próby posługiwania się formami wypowiedzi: opis, charakterystyka postaci literackiej 15
i rzeczywistej, sprawozdanie (z lektury, filmu, widowiska teatralnego, audycji), streszczenie fabularnego utworu literackiego wygłaszanie z pamięci wierszy i fragmentów prozy. Czytanie tekstów słownych i odczytywanie innych tekstów kultury płynne czytanie z właściwą intonacją próby interpretacyjnego czytania tekstów epickich, lirycznych i dramatycznych ciche czytanie tekstu inspirujące do przemyśleń i działania wykorzystywanie informacji zawartych w tekście cytowanie znajomość podstawowych środków wyrazu literackich, teatru, filmu i mediów próba analizy przekazów medialnych analiza reklamy korzystanie z różnego rodzaju słowników. Pisanie redagowanie wszystkich pisemnych form wypowiedzi objętych programowymi treściami nauczania: notatka, opis (przedmiotu, przeżyć wewnętrznych, postaci), charakterystyka postaci (jednej, dwóch, zbiorowości, autocharakterystyka), opowiadanie, opowiadanie z dialogiem, rozprawka, sprawozdanie typu recenzja, głos w dyskusji, wywiad, esej szkolny, list (prywatny, motywacyjny, otwarty), dziennik, pamiętnik, teksty użytkowe (ogłoszenia drobne, zaproszenie, dedykacja, instrukcje, regulaminy, podanie, życiorys, curriculum vitae), formularze i druki (telegram, przekaz pieniężny, kwestionariusz, ankieta) dopuszcza się nieliczne błędy kompozycyjne, stylistyczne i językowe próby stylizowania tekstu znajomość zasad tworzenia przypisów i bibliografii. Nauka o języku Funkcjonalne wykorzystywanie wiedzy językowej z zakresu: 1. Fonetyki i ortofonii (najistotniejsze zagadnienia zawarte w programie nauczania klasy II gimnazjum oraz umiejętność prawidłowego akcentowania). 2. Fleksji (znajomość form i funkcji odmiennych i nieodmiennych części mowy). 3. Składni (wypowiedzenia, równoważnik zdania, zdanie pojedyncze, zdanie złożone, rozróżnianie i nazywanie rodzajów zdań złożonych). 4. Słowotwórstwa (budowa słowotwórcza wyrazu, próby przeprowadzenia samodzielnej analizy słowotwórczej wyrazu; rozróżnianie złożeń, zestawień, zrostów; dostrzeganie i nazywanie zjawisk zachodzących we współczesnej polszczyźnie). 5. Ortografii i interpunkcji (znajomość zasad i reguł ortograficznych i interpunkcyjnych; pisownia 16
dopuszczająca błędy II stopnia i nieliczne błędy I stopnia). Lektura zadowalająca znajomość wszystkich wskazanych przez nauczyciela lektur programowych świadcząca o zapoznaniu się z ich treścią komentowanie treści lektury w wypowiedziach ustnych samodzielne pisemne prace literackie będące próbą krytycznego odbioru dzieła literackiego. Pojęcia wskazywanie, nazywanie i definiowanie podstawowych pojęć teoretycznoliterackich, językowych i kulturowych obowiązujących według ustaleń programowych próby posługiwania się nimi w pracach pisemnych i wypowiedziach ustnych. Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który w zakresie swych kompetencji polonistycznych spełnia wymagania: Słuchanie i mówienie budowanie wypowiedzi jednozdaniowych i wielozdaniowych udzielanie odpowiedzi i informacji z odpowiednią intonacją próby uczestnictwa w rozmowie na rozmaite tematy próba krytycznego słuchania wypowiedzi wyrażanie własnego punktu widzenia uszanowanie zdania rozmówcy opowiadanie na wskazany temat próby posługiwania się formami wypowiedzi: opis, charakterystyka postaci literackiej i rzeczywistej, sprawozdanie (z lektury, filmu, widowiska teatralnego, audycji), streszczenie fabularnego utworu literackiego. Czytanie tekstów słownych i odczytywanie innych tekstów kultury czytanie ciche czytanie tekstu inspirujące do przemyśleń wykorzystywanie informacji zawartych w tekście cytowanie znajomość podstawowych środków wyrazu literatury, teatru, filmu i mediów odbiór i zrelacjonowanie treści przekazów medialnych analiza reklamy z pomocą nauczyciela korzystanie ze słowników. Pisanie 17
znajomość głównych wyznaczników form wypowiedzi objętych programowymi treściami nauczania: notatka, opis (przedmiotu, przeżyć wewnętrznych, postaci), charakterystyka postaci (jednej, dwóch, zbiorowości, autocharakterystyka), opowiadanie, opowiadanie z dialogiem, rozprawka, sprawozdanie typu recenzja, głos w dyskusji, wywiad, esej szkolny, list (prywatny, motywacyjny, otwarty), dziennik, pamiętnik, teksty użytkowe (ogłoszenia drobne, zaproszenie, dedykacja, instrukcje, regulaminy, podanie, życiorys, curriculum vitae), formularze i druki (telegram, przekaz pieniężny, kwestionariusz, ankieta). Nauka o języku Funkcjonalne wykorzystywanie wiedzy językowej z zakresu: 1. Fonetyki i ortofonii (podstawowe zagadnienia zawarte w programie nauczania klasy II gimnazjum oraz znajomość zasad prawidłowego akcentowania). 2. Fleksji (ogólna znajomość form i funkcji odmiennych i nieodmiennych części mowy). 3. Składni (wypowiedzenia, równoważnik zdania, zdanie pojedyncze, zdanie złożone rozróżnianie). 4. Słowotwórstwa (budowa słowotwórcza wyrazu, analiza słowotwórcza wyrazu przeprowadzona z pomocą nauczyciela; rozróżnianie: złożenia, zestawienia, zrosty przy pomocy nauczyciela). 5. Ortografii i interpunkcji (znajomość zasad i reguł ortograficznych i interpunkcyjnych oraz umiejętność analizy i poprawy błędów z pomocą nauczyciela). Lektura ogólna znajomość wskazanych lektur świadcząca o zapoznaniu się z ich treścią komentowanie treści lektury w wypowiedziach ustnych wspomagane przez nauczyciela. Pojęcia wskazywanie i nazywanie obowiązujących pojęć teoretycznoliterackich, językowych i kulturowych oraz ich definiowanie przy pomocy nauczyciela próby posługiwania się nimi w pracach pisemnych i wypowiedziach ustnych. Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który w zakresie swych kompetencji polonistycznych nie spełnia wymagań na ocenę dopuszczającą. Nie jest w stanie wykonać z pomocą nauczyciela zadań o niewielkim stopniu trudności, a posiadane braki w wiadomościach i umiejętnościach uniemożliwiają mu edukację na wyższym poziomie. KLASA II GIMNAZJUM Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który w zakresie swych kompetencji polonistycznych spełnia wszystkie wymagania jak na ocenę bardzo dobrą, a ponadto wykazuje się wiedzą i umiejętnościami znacznie wykraczającymi poza program nauczania. Pożądany jest także udział w konkursach polonistycznych oraz szczególnie aktywna postawa w zajęciach pozalekcyjnych. 18
Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który w zakresie swych kompetencji polonistycznych spełnia wymagania: Słuchanie i mówienie budowanie precyzyjnych wypowiedzi jednozdaniowych i wielozdaniowych w sytuacjach oficjalnych i nieoficjalnych udzielanie wyczerpujących odpowiedzi i informacji z odpowiednią intonacją aktywne uczestnictwo w rozmowie na rozmaite tematy krytyczne słuchanie wypowiedzi wyrażanie własnego punktu widzenia w sposób jasny i przekonujący aktywny udział w dyskusji jako nadawca i odbiorca wypowiedzi uszanowanie zdania rozmówcy i interpretowanie opinii dyskutantów barwne i spójne opowiadanie na temat; oddanie treści właściwą barwą, natężeniem i intonacją głosu sprawne posługiwanie się formami wypowiedzi: opis, charakterystyka postaci literackiej i rzeczywistej, sprawozdanie (z lektury, filmu, widowiska teatralnego, audycji), streszczenie fabularnego utworu literackiego, bezbłędne wygłaszanie z pamięci wierszy i fragmentów prozy wskazanych przez nauczyciela. Czytanie tekstów słownych i odczytywanie innych tekstów kultury płynne i bezbłędne czytanie z właściwą intonacją interpretacyjne czytanie tekstów epickich, lirycznych i dramatycznych krytyczne ciche czytanie tekstu inspirujące do konstruktywnego myślenia i działania wykorzystywanie i modyfikowanie informacji zawartych w tekście cytowanie znajomość literackich środków wyrazu, a także środków wyrazu teatru, filmu i mediów umiejętność krytycznej analizy przekazów medialnych analiza i interpretacja reklamy korzystanie z różnego rodzaju słowników. Pisanie sprawne redagowanie wszystkich pisemnych form wypowiedzi objętych programowymi treściami nauczania: notatka, opis (przedmiotu, krajobrazu, sytuacji, postaci, przeżyć, dzieła sztuki), charakterystyka postaci (jednej, dwóch, zbiorowości, autocharakterystyka), opowiadanie, 19
opowiadanie z dialogiem, rozprawka, sprawozdanie typu recenzja, wywiad, głos w dyskusji, esej szkolny, list (prywatny, otwarty), dziennik, pamiętnik, teksty użytkowe (ogłoszenia drobne, zaproszenie, instrukcje, regulaminy), formularze i druki (telegram, przekaz pieniężny, kwestionariusz, ankieta) umiejętność sprawnego stylizowania tekstu (archaizacja, dialektyzacja) tworzenie przypisów i bibliografii. Nauka o języku Sprawne, świadome i funkcjonalne wykorzystywanie wiedzy językowej z zakresu: 6. Fonetyki i ortofonii (zagadnienia zawarte w programie nauczania klasy II gimnazjum oraz umiejętność prawidłowego akcentowania). 7. Fleksji (zagadnienia zawarte w programie nauczania klasy I gimnazjum: części mowy odmienne i nieodmienne, osobliwości w odmianie, funkcje części mowy w formach mówionych). 8. Składni (wypowiedzenia, równoważnik zdania, zdanie pojedyncze). 9. Frazeologii i słownictwa 10. Ortografii i interpunkcji (znajomość zasad i reguł ortograficznych i interpunkcyjnych oraz umiejętność ich zastosowania udokumentowana bezbłędnym zapisem tekstu). Lektura bardzo dobra znajomość wszystkich wskazanych przez nauczyciela lektur programowych świadcząca o świadomym i krytycznym zapoznaniu się z ich treścią dojrzały krytyczny komentarz w wypowiedziach ustnych aktywne uczestniczenie w dyskusji nad lekturą oryginalne, samodzielne, krytyczne, o wysokim poziomie literackim prace pisemne znajomość biogramów autorów lektur. Pojęcia bezbłędne wskazywanie, nazywanie i definiowanie obowiązujących według ustaleń programowych pojęć teoretycznoliterackich, językowych i kulturowych czynne posługiwanie się nimi w pracach pisemnych i wypowiedziach ustnych. Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który w zakresie swych kompetencji polonistycznych spełnia wymagania: Słuchanie i mówienie budowanie precyzyjnych wypowiedzi jednozdaniowych i wielozdaniowych 20
udzielanie wyczerpujących odpowiedzi i informacji z odpowiednią intonacją aktywne uczestnictwo w rozmowie na rozmaite tematy krytyczne słuchanie wypowiedzi wyrażanie własnego punktu widzenia w sposób jasny i przekonujący aktywny udział w dyskusji jako nadawca i odbiorca wypowiedzi uszanowanie zdania rozmówcy i interpretowanie opinii dyskutantów barwne i spójne opowiadanie na temat; poprawne posługiwanie się formami wypowiedzi: opis, charakterystyka postaci literackiej i rzeczywistej, sprawozdanie (z lektury, filmu, widowiska teatralnego, audycji), streszczenie fabularnego utworu literackiego bezbłędne wygłaszanie z pamięci wierszy i fragmentów prozy. Czytanie tekstów słownych i odczytywanie innych tekstów kultury płynne czytanie z właściwą intonacją interpretacyjne czytanie tekstów epickich, lirycznych i dramatycznych krytyczne ciche czytanie tekstu inspirujące do konstruktywnego myślenia i działania wykorzystywanie i modyfikowanie informacji zawartych w tekście cytowanie znajomość literackich środków wyrazu, a także środków wyrazu teatru, filmu i mediów umiejętność analizy treści przekazów medialnych analiza i interpretacja reklamy korzystanie z różnego rodzaju słowników. Pisanie poprawne redagowanie wszystkich pisemnych form wypowiedzi objętych programowymi treściami nauczania: notatka, opis (przedmiotu, krajobrazu, sytuacji, postaci, przeżyć, dzieła sztuki), charakterystyka postaci (jednej, dwóch, zbiorowości, autocharakterystyka), opowiadanie, opowiadanie z dialogiem, rozprawka, sprawozdanie typu recenzja, wywiad, głos w dyskusji, esej szkolny, list (prywatny, otwarty), dziennik, pamiętnik, teksty użytkowe (ogłoszenia drobne, zaproszenie, instrukcje, regulaminy), formularze i druki (telegram, przekaz pieniężny, kwestionariusz, ankieta) poprawne stylizowanie tekstu (archaizacja, dialektyzacja) znajomość zasad tworzenia przypisów i bibliografii i próby ich praktycznego zastosowania. Nauka o języku 21
Sprawne i funkcjonalne wykorzystywanie wiedzy językowej z zakresu: 6. Fonetyki i ortofonii (zagadnienia zawarte w programie nauczania klasy II gimnazjum oraz umiejętność prawidłowego 7. akcentowania). 8. Fleksji (części mowy odmienne i nieodmienne, osobliwości w odmianie, funkcje części mowy w formach mówionych). 9. Składni (wypowiedzenia, równoważnik zdania, zdanie pojedyncze, zdanie złożone). 10. Ortografii i interpunkcji (znajomość zasad i reguł ortograficznych i interpunkcyjnych oraz umiejętność ich zastosowania udokumentowana zapisem tekstu). Lektura dobra znajomość wszystkich wskazanych przez nauczyciela lektur programowych świadcząca o świadomym zapoznaniu się z ich treścią dojrzały komentarz w wypowiedziach ustnych aktywne uczestniczenie w dyskusji nad lekturą samodzielne o dość wysokim poziomie literackim prace pisemne. Pojęcia wskazywanie, nazywanie i definiowanie obowiązujących według ustaleń programowych pojęć teoretycznoliterackich, językowych i kulturowych czynne posługiwanie się nimi w pracach pisemnych i wypowiedziach ustnych. Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który w zakresie swych kompetencji polonistycznych spełnia wymagania: Słuchanie i mówienie budowanie wypowiedzi jednozdaniowych i wielozdaniowych udzielanie odpowiedzi i informacji uczestnictwo w rozmowie na rozmaite tematy krytyczne słuchanie wypowiedzi wyrażanie własnego punktu widzenia w sposób jasny próba aktywnego udział w dyskusji uszanowanie zdania rozmówcy i próba interpretowania opinii dyskutantów spójne opowiadanie na temat; próby posługiwania się formami wypowiedzi: opis, charakterystyka postaci literackiej i rzeczywistej, sprawozdanie (z lektury, filmu, widowiska teatralnego, audycji), streszczenie 22
fabularnego utworu literackiego wygłaszanie z pamięci wierszy i fragmentów prozy. Czytanie tekstów słownych i odczytywanie innych tekstów kultury płynne czytanie z właściwą intonacją próby interpretacyjnego czytania tekstów epickich, lirycznych i dramatycznych ciche czytanie tekstu inspirujące do przemyśleń i działania wykorzystywanie informacji zawartych w tekście cytowanie znajomość podstawowych środków wyrazu literackich, teatru, filmu i mediów próba analizy przekazów medialnych analiza reklamy korzystanie z różnego rodzaju słowników. Pisanie redagowanie wszystkich pisemnych form wypowiedzi objętych programowymi treściami nauczania: notatka, opis (przedmiotu, krajobrazu, sytuacji, postaci, przeżyć, dzieła sztuki), charakterystyka postaci (jednej, dwóch, zbiorowości, autocharakterystyka), opowiadanie, opowiadanie z dialogiem, rozprawka, sprawozdanie typu recenzja, wywiad, głos w dyskusji, esej szkolny, list (prywatny, otwarty), dziennik, pamiętnik, teksty użytkowe (ogłoszenia drobne, zaproszenie, instrukcje, regulaminy), formularze i druki (telegram, przekaz pieniężny, kwestionariusz, ankieta) dopuszcza się nieliczne błędy kompozycyjne, stylistyczne i językowe próby stylizowania tekstu znajomość zasad tworzenia przypisów i bibliografii. Nauka o języku Funkcjonalne wykorzystywanie wiedzy językowej z zakresu: 1. Fonetyki i ortofonii (najistotniejsze zagadnienia zawarte w programie nauczania klasy II gimnazjum oraz umiejętność prawidłowego akcentowania). 2. Fleksji (znajomość form i funkcji odmiennych i nieodmiennych części mowy). 3. Składni (wypowiedzenia, równoważnik zdania, zdanie pojedyncze, zdanie złożone, rozróżnianie i nazywanie rodzajów zdań złożonych). 4. Ortografii i interpunkcji (znajomość zasad i reguł ortograficznych i interpunkcyjnych; pisownia dopuszczająca błędy II stopnia i nieliczne błędy I stopnia). 23
Lektura zadowalająca znajomość wszystkich wskazanych przez nauczyciela lektur programowych świadcząca o zapoznaniu się z ich treścią komentowanie treści lektury w wypowiedziach ustnych samodzielne pisemne prace literackie będące próbą krytycznego odbioru dzieła literackiego. Pojęcia wskazywanie, nazywanie i definiowanie podstawowych pojęć teoretycznoliterackich, językowych i kulturowych obowiązujących według ustaleń programowych próby posługiwania się nimi w pracach pisemnych i wypowiedziach ustnych. Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który w zakresie swych kompetencji polonistycznych spełnia wymagania: Słuchanie i mówienie budowanie wypowiedzi jednozdaniowych i wielozdaniowych udzielanie odpowiedzi i informacji z odpowiednią intonacją próby uczestnictwa w rozmowie na rozmaite tematy próba krytycznego słuchania wypowiedzi wyrażanie własnego punktu widzenia uszanowanie zdania rozmówcy opowiadanie na wskazany temat próby posługiwania się formami wypowiedzi: opis, charakterystyka postaci literackiej i rzeczywistej, sprawozdanie (z lektury, filmu, widowiska teatralnego, audycji), streszczenie fabularnego utworu literackiego. Czytanie tekstów słownych i odczytywanie innych tekstów kultury czytanie ciche czytanie tekstu inspirujące do przemyśleń wykorzystywanie informacji zawartych w tekście cytowanie znajomość podstawowych środków wyrazu literatury, teatru, filmu i mediów odbiór i zrelacjonowanie treści przekazów medialnych analiza reklamy z pomocą nauczyciela 24
korzystanie ze słowników. Pisanie znajomość głównych wyznaczników form wypowiedzi objętych programowymi treściami nauczania: notatka, opis (przedmiotu, krajobrazu, sytuacji, postaci, przeżyć, dzieła sztuki), charakterystyka postaci (jednej, dwóch, zbiorowości, autocharakterystyka), opowiadanie, opowiadanie z dialogiem, rozprawka, sprawozdanie typu recenzja, głos w dyskusji, wywiad, esej szkolny, list (prywatny, otwarty), dziennik, pamiętnik, teksty użytkowe (ogłoszenia drobne, zaproszenie, instrukcje, regulaminy), formularze i druki (telegram, przekaz pieniężny, kwestionariusz, ankieta). Nauka o języku Funkcjonalne wykorzystywanie wiedzy językowej z zakresu: 1. Fonetyki i ortofonii (podstawowe zagadnienia zawarte w programie nauczania klasy I gimnazjum oraz znajomość zasad prawidłowego akcentowania). 2. Fleksji (ogólna znajomość form i funkcji odmiennych i nieodmiennych części mowy). 3. Składni (wypowiedzenia, równoważnik zdania, zdanie pojedyncze, zdanie złożone - rozróżnianie). 4. Ortografii i interpunkcji (znajomość zasad i reguł ortograficznych i interpunkcyjnych oraz umiejętność analizy i poprawy błędów z pomocą nauczyciela). Lektura ogólna znajomość wskazanych lektur świadcząca o zapoznaniu się z ich treścią komentowanie treści lektury w wypowiedziach ustnych wspomagane przez nauczyciela. Pojęcia wskazywanie i nazywanie obowiązujących pojęć teoretycznoliterackich, językowych i kulturowych oraz ich definiowanie przy pomocy nauczyciela próby posługiwania się nimi w pracach pisemnych i wypowiedziach ustnych. Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który w zakresie swych kompetencji polonistycznych nie spełnia wymagań na ocenę dopuszczającą. Nie jest w stanie wykonać z pomocą nauczyciela zadań o niewielkim stopniu trudności, a posiadane braki w wiadomościach i umiejętnościach uniemożliwiają mu edukację na wyższym poziomie. 25
ZAŁĄCZNIKI DO USTALONYCH KRYTERIÓW OCENIANIA 1. Jakimi metodami sprawdzane są umiejętności uczniów? Są to następujące metody: metoda projektów gra dydaktyczna mapa pojęciowa dyskusja dydaktyczna sprawdziany gramatyczne dyktanda prace literackie badania kompetencji kartkówki analiza prac domowych rozmowa z uczniem przekład intersemiotyczny Uczniowie są oceniani za: prace domowe aktywność na lekcji prace dodatkowe wiadomości gramatyczne ortografię prace literackie sprawdziany swobodne wypowiedzi recytację pracę w grupach 2. Jak informujemy o wymaganiach? Na początku roku szkolnego nauczyciele zapoznali uczniów i rodziców z wymaganiami edukacyjnymi; kryteriami oceniania; ilością prac literackich pisanych w klasie; ilością sprawdzianów gramatycznych i ortograficznych. Uczniowie zostali poinformowani, jakie są szczegółowe kryteria oceniania dyktand i jaki jest stosowany procentowy przelicznik przy sprawdzaniu umiejętności ucznia. Powyższe informacje zostały potwierdzone odpowiednim zapisem w dziennikach lekcyjnych. 26
3. Jak informujemy rodziców o postępach uczniów? Rodzice o postępach uczniów są informowani w czasie rozmowy z nauczycielem. Wszystkie prace uczniów wykonane w klasie są przechowywane w teczkach i służą do informacji o postępach uczniów. KRYTERIA OCENIANIA KRÓTKICH FORM PISEMNYCH Kryteria Zasada przyznawania punktów Punktacja Realizacja tematu Zgodność z tematem 0 1 Kompozycja Zachowanie wszystkich formalnych wyróżników danej formy; właściwy i czytelny zapis 0 1 Język i styl Dostosowanie stylu do formy wypowiedzi poprzez 0 1 posługiwanie się zwrotami charakterystycznymi dla danej formy wypowiedzi Poprawność językowa: słownictwo, odmiana wyrazów, 0 1 budowa zdań pojedynczych i złożonych (nie powtarzają się te same struktury zdaniowe ani kolokwializmy, wielosłowie, wieloznaczność, nieuzasadnione powtarzanie wyrazów) dopuszczalny 1 błąd Ortografia i Przestrzeganie poprawności ortograficznej i interpunkcyjnej 0 1 interpunkcja dopuszczalny 1 bł ort. i 1 int. Dyslektycy: 2 bł. ort. i 2 int. Razem 0 5 Skala bardzo dobry 5 p. dobry 4 dostateczny 3 dopuszczający 2 niedostateczny 0 1 27
KRYTERIA OCENIANIA ROZSZERZONEJ ODPOWIEDZI PISEMNEJ TREŚĆ 4p. 3p. 2p. 1p. 0p. * praca odnosi się do * praca w przeważającej * praca jest luźno problemu części odnosi się do związana z problemem sformułowanego w problemu sformułowanym w temacie sformułowanego w temacie * przedstawia stanowisko temacie * przedstawia stanowisko autora * przedstawia stanowisko autora * zawiera trafną autora * zawiera próbę argumentację * zawiera częściowo argumentacji * w przeważającej części trafną argumentację zachowuje logikę wywodu * praca odnosi się do problemu sformułowanego w temacie * przedstawia stanowisko autora * zawiera trafną i wnikliwą argumentację * zachowuje logikę wywodu podkreśloną segmentacją tekstu * praca nie odnosi się do problemu sformułowanego w temacie lub praca nie zawiera argumentacji Cechy uwzględnione na skali: 1. Zgodność z tematem odniesienie do problemu sformułowanego w temacie. 2. Stanowisko autora wobec problemu (sąd wyrażony pośrednio lub bezpośrednio postawiona teza lub hipoteza). 3. Trafność i wnikliwość argumentacji. 4. Logika wywodu (błąd rzeczowy zakłócający logikę wywodu powoduje obniżenie oceny o jeden poziom). Komentarz Oceny 4, 3, 2 przypisywane są odpowiednio tekstowi argumentacyjnemu: bardzo dobremu, średniemu i słabemu. Ocena 1 przypisywana jest pracy, która nie spełnia kryteriów tekstu argumentacyjnego, ale świadczy o podjęciu przez ucznia próby argumentacji. I. SEGMENTACJA TEKSTU 1p. zachowany logiczny tok rozważań, segmentacja konsekwentna i celowa 0p. brak uporządkowania logicznego, segmentacja przypadkowa lub brak segmentacji, chaos organizacyjny II. III. IV. STYL 1p. styl konsekwentny, dostosowany do wywodu argumentacyjnego lub formy wypowiedzi 0p. styl niekonsekwentny lub niedostosowany do formy wypowiedzi JĘZYK 2p. dopuszczalne 3 błędy składniowe lub leksykalne, lub frazeologiczne, lub fleksyjne 1p. dopuszczalne 4 błędy składniowe lub leksykalne, lub frazeologiczne, lub fleksyjne 0p. powyżej 4 błędów składniowych lub leksykalnych, lub frazeologicznych, lub fleksyjnych ORTOGRAFIA 1p. dopuszczalne 2 błędy W przypadku uczniów ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się 0p. powyżej 2 błędów 1p. dopuszczalne 3 błędy 0p. powyżej 3 błędów V. INTERPUNKCJA 1p. dopuszczalne 3 błędy W przypadku uczniów ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się 0p. powyżej 3 błędów 1p. dopuszczalne 4 błędy 0p. powyżej 4 błędów SKALA OCEN bardzo dobry - 9 10 p. dobry - 7 8 p. dostateczny - 5 6 p. dopuszczający - 3 4 p. niedostateczny - 0 2 p. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: - pod każdym względem napisał pracę bezbłędną - wykroczył znacznie poza omawiany materiał i program. 28