TerraLife zabezpiecza przyszłość! Więcej składników pokarmowych dla rośliny następczej. Najwyższa aktywność mikrobiologiczna gleby. 2019 DSV TerraLife Specjalny program międzyplonów www.dsv-polska.pl 1
Deutsche Saatveredelung AG należy do czołowych przedsiębiorstw hodowli roślin w Niemczech. Specjalizuje się w hodowli, produkcji i dystrybucji traw pastewnych i gazonowych, roślin oleistych, motylkowatych, kukurydzy, roślin poplonowych i zbóż. Do przedsiębiorstwa należą oprócz siedziby w Lippstadt różne zakłady produkcyjne, stacje hodowlane oraz międzynarodowe spółki córki. Nasiona DSV oferują jakość z pierwszej ręki, ponieważ wszystkie procesy dotyczące materiału nasiennego w przedsiębiorstwie są ze sobą powiązane. Wszystkie obszary łączy system zapewnienia jakości IQ (Integrierte Qualität=Zintegrowana Jakość) gwarantujący wysokie standardy. 4 6 7 8 16 17 18 20 22 23 Projekt CATCHY Płodozmiany Terminy wysiewu Mieszanki TerraLife Efektywne zwalczanie nicieni Mieszanki kwiatowe Komponenty mieszanek TerraLife Wskazówki uprawowe Mieszanki GPS Wsiewki traw Produkcja Doradztwo Dystrybucja Hodowla Badania Mieszanki TerraLife są dostępne również do uprawy ekologicznej. 2
Teraz naukowo udowodnione: TerraLife zwiększa żyzność gleby i zabezpiecza plon! Inteligentne mieszanki dopasowane do potrzeb każdego płodozmianu oto, co oznacza udany program mieszanek międzyplonów TerraLife. Podstawą tego jest pozytywny wpływ inteligentnie połączonych zbiorowisk roślinnych na życie gleby, strukturę gleby i odbudowę humusu. Jako doświadczony hodowca, Deutsche Saatveredelung AG ma dogłębną wiedzę na temat wszystkich gatunków międzyplonów. Projekt CATCHY Dzięki niezależnej inicjatywie Federalnego Ministerstwa Edukacji i Badań o nazwie Gleba jako zrównoważone zasoby dla biogospodarki, pozytywny mechanizm działania mieszanek TerraLife został również udowodniony naukowo. Dotychczasowe wyniki projektu CATCHY pokazują, że bogata gatunkowo mieszanka TerraLife MaisPro TR Greening gromadzi znacznie więcej składników pokarmowych w porównaniu z czystym siewem jednogatunkowym lub zwykłą mieszanką składającą się tylko z czterech składników. Znacznie wyższe wartości zmierzono szczególnie w przypadku magazynowania węgla. Ponadto, mieszanka TerraLife stymuluje zdecydowanie największą aktywność drobnoustrojów w glebie. Więcej informacji o projekcie można znaleźć na stronach 4/5. Elastyczne moduły dla ukierunkowanego działania Aby uzyskać maksymalne możliwości adaptacyjne, grupy roślin programu TerraLife zostały zorganizowane w systemie modułowym. Na stronach 18/19 znajdziecie Państwo te moduły z ich mechanizmami działania. Istotą tworzenia naszych mieszanek jest ich inteligentne połączenie. Dzięki temu TerraLife dostarcza gotowych rozwiązań dostosowanych do indywidualnych potrzeb użytkownika. Jerzy Trościanko DSV Menedżer produktu i handlu 3
Innowacja dla Państwa rozwoju: Bogate gatunkowo międzyplony podnoszą żyzność gleby Projekt międzyplonów CATCHY jest częścią inicjatywy Gleba jako zrównoważone zasoby dla biogospodarki BonaRes i został powołany do życia w 2010 roku przez Federalne Ministerstwo Edukacji i Badań w Niemczech. Projekt będzie obejmował łącznie dziewięć lat doświadczeń na dwóch różnych płodozmianach, aby zbadać, w jaki sposób uprawy międzyplonowe wpływają na glebę i jej biologię, a tym samym plony upraw głównych. Oprócz DSV biorą w nim udział mikrobiolodzy z Bremy, gleboznawcy z Hanoweru, specjaliści od odżywiania roślin z Gatersleben, plantatorzy z Triesdorf i ekonomiści społeczni z Gießen. DSV wnosi swoje wieloletnie doświadczenie z międzyplonami w zakresie komponowania inteligentnych mieszanek do uprawy międzyplonowej. Wyniki z projektu CATCHY 1. TerraLife dostarcza więcej składników pokarmowych dla upraw następczych Wyniki z projektu CATCHY pokazują, że mieszanka bogata gatunkowo, w tym przypadku TerraLife MaisPro TR Greening, zapewnia o 20 kg N/ha więcej, w porównaniu do gorczycy lub prostych mieszanek złożonych z czterech składników (łącznie wnosi 60 kg N/ha). Dotyczy to również potasu (27 kg K/ha) i fosforu (2,5 kg P/ha) w porównaniu z czystym siewem i prostą mieszanką. Odgrywa to istotną rolę w ramach dyrektywy nawozowej. Te składniki odżywcze są obecne w glebie i należy je tylko uruchomić w celu zapewnienia dostępności dla roślin. kg/ha kg/ha 60 40 20 0 60 40 20 Azot całkowity 2016 +20 kg N/ha Gorczyca Mieszanka prosta TerraLife Potas całkowity 2016 +27 kg K/ha kg/ha 7,5 5,0 2,5 Fosfor całkowity 2016 +2,5 kg P/ha 0 Gorczyca Mieszanka prosta TerraLife 0,0 Gorczyca Mieszanka prosta TerraLife 4 Źródło: Gentsch i inni, 2018
2. TerraLife buduje największą aktywność mikrobiologiczną w glebie Jednym z ważniejszych wskaźników żyzności gleby jest aktywność mikrobiologiczna. Zwiększa się ona wraz ze wzrostem bioróżnorodności i ma największe znaczenie w TerraLife MaisPro TR Greening, najbogatszej gatunkowo mieszance. Można to tłumaczyć ukorzenieniem, czy też rywalizacją korzeni na różnych poziomach gleby i wzajemnym oddziaływaniem roślin na siebie. Każdy gatunek ma różne potrzeby pokarmowe, a rośliny wchodzą w różne formy symbiozy (np. z bakteriami Rhizobium lub grzybami mikorytycznymi). Wysięki z korzenia (Exudaty) są uwalniane do ryzosfery w sposób specyficzny dla gatunku, a aktywacja mikrobiologii prowadzi do udostępnienia składników pokarmowych i obrony przed patogenami. Z tego wszystkiego w dużej mierze będzie mogła skorzystać roślina następcza. Indeks bioróżnorodności 0,85 0,80 0,75 Samozazielenienie 0,70 28 56 Gorczyca 84 Okres wzrostu (w dniach) Mieszanka prosta 112 TerraLife 140 Źródło: Gentsch i inni, 2018 5
TerraLife do każdego płodozmianu W porównaniu do siewów jednogatunkowych mieszaki TerraLife wykazują następujące zalety: wzrost bioróżnorodności i aktywności biologicznej odzyskiwanie składników odżywczych i ich wykorzystanie tworzenie i utrzymanie różnorodnych kanałów korzeniowych spełnienie specyficznych wymagań rośliny następczej przyswajanie azotu Odpowiednia na płodozmian z: Ilość Mieszanka wysiewu kg/ha rzepak bobowate ziemniaki buraki cukrowe zboża kukurydza Bobowate liczba nasion w mieszance (%) WarmSeason 25 30 X X X X 24 SolaRigol 55 60 X X X X 39 SolaRigol TR 30 35 (X) X X 24 MaisPro TR 40 45 (X) X 29 MaisPro TR Greening 50 NOWOŚĆ 30 35 (X) X 45 AquaPro bez gryki 25 30 (X) X X X 0 N-Fixx bez gryki 40 45 (X) X X 72 BetaMaxx 50 40 45 X X X 46 BetaMaxx TR 30 35 X X 24 Rigol TR 35 40 (X) X X 11 BetaSola 35 40 X X X X 24 VitaMaxx TR 20 25 X X 0 CoolSeason W 25 30 X (X) X 26 Mieszanka Gorzowska 50 X X X X X 38 TR = z rzodkwią głęboko korzeniącą Deeptill, X = idealny dla, () = uwzględnić choroby płodozmianowe Dotyczy wszystkich mieszanek: w przypadku niedostępności poszczególnych gatunków/odmian będą one zastąpione przez inne. 6
Płodozmiany Mieszanki TerraLife są dostępne również do uprawy ekologicznej. Terminy wysiewu wczesny koniec czerwca poł. lipca WarmSeason normalny poł. lipca koniec sierpnia optymalny termin siewu 15.sierpnia BetaSola późny koniec sierpnia poł. września w poł. września na dobrze przygotowaną do siewu glebę MaisPro TR AquaPro bez gryki MaisPro TR Greening 50 N-Fixx bez gryki VitaMaxx TR CoolSeason W BetaMaxx 50 BetaMaxx TR SolaRigol TR Mieszanka Gorzowska SolaRigol Rigol TR wczesny późny wczesny późny wczesny późny 7
TerraLife -WarmSeason Czas na wzrost nadaje się do wczesnego siewu również w suchych warunkach długi wzrost wegetatywny WarmSeason jest mieszanką idealną do siewu letniego np. po wcześnie sprzątanych zbożach lub mieszankach GPS. Specjalnie dobrane składniki dobrze tolerują bardzo ciepłe warunki i mają długi wzrost wegetatywny, co zmniejsza ryzyko osypywania nasion. Ponadto wczesny siew prowadzi do silnego wzrostu korzeni i maksymalnej fotosyntezy. Ma to pozytywny wpływ na powstawanie wysięków w ten sposób odżywiających organizmy bytujące w glebie. Podczas gdy len oleisty i wyka jara bardzo głęboko przerastają glebę korzeniami, sorgo zapewnia jej szybką mikoryzację. Mieszanka WarmSeason nadaje się na stanowiska ciepłe i jako międzyplon z roślinami motylkowymi, zbożami, burakami cukrowymi, ziemniakami i kukurydzą. Ilość wysiewu: 25 30 kg/ha Optymalny termin siewu: od połowy sierpnia do połowy września Płodozmian: zboża, kukurydza, buraki cukrowe, bobowate WarmSeason Mikoryzujące 24 % Bobowate 7,5 % Krzyżowe Poprawiające sprawność gleby Stabilne w stresie ramtil, koniczyna aleksandryjska, len oleisty, kapusta abisyńska, sorgo, wyka jara, krokosz barwierski W przypadku wąskiego płodozmianu buraczanego mieszanka WarmSeason nie jest zalecana. 8
Mieszanki TOP-owe odmiany w TerraLife : Len oleisty LIRINA jest silnym i bujnym typem lnu oleistego z pięknymi błękitnymi kwiatami. dobrze kiełkuje w suchej glebie głęboko sięgające korzenie TerraLife -AquaPro bez gryki Dokładnie konserwuje składniki pokarmowe na obszarach ochrony wód gruntowych i w płodozmianie rzepakowym idealna do płodozmianu z rzepakiem toleruje suche warunki bardzo dobrze gromadzi azot Wolna od roślin bobowatych i krzyżowych mieszanka AquaPro została stworzona we współpracy z praktykami i specjalistami specjalnie na obszary ochrony wód gruntowych. Ona sama nie produkuje azotu, a z drugiej strony chroni azot zmineralizowany i inne składniki odżywcze zagrożone wypłukaniem. Gatunki jak ramtil lub facelia są szybko rosnące i pozostawiają bardzo dużo biomasy, a przy tym bardzo dobrze tłumią chwasty. Jednocześnie AquaPro oferuje bardzo dobrą ochronę przed erozją i poprawia biologię gleby. W porównaniu do ugoru lub gorczycy w czystym siewie straty azotu w uprawie AquaPro są mniejsze. Mieszanka idealnie nadaje się jako międzyplon przed strączkowymi na nasiona oraz w rzepaku. Ilość wysiewu: 25 30 kg/ha Optymalny termin siewu: koniec lipca do najpóźniej 25. sierpnia Płodozmian: rzepak, bobowate, buraki cukrowe, zboża, kukurydza AquaPro bez gryki Tłumiące chwasty 0 % Bobowate 0 % Krzyżowe Mikoryzujące Pożytek dla pszczół facelia, ramtil, len oleisty, owies szorstki, sorgo, słonecznik, krokosz barwierski 9
TOP-owe odmiany w TerraLife : Groch pastewny LIVIOLETTA jest rośliną stabilną i niewylegającą, dominuje w warunkach konkurencji. Intensywnie się korzeni i w bardzo krótkim czasie przerasta glebę. wiąże azot atmosferyczny gęste ukorzenienie warstwy ornej TerraLife -N-Fixx bez gryki Szybkie przykrycie gleby i wiązanie azotu bardzo dobrze wymarza bardzo dobrze gromadzi azot bogaty pożytek dla pszczół N-Fixx jest harmonijnie zestawioną wszechstronną mieszanką. Wyśmienicie nadaje się do płodozmianów ze zbożami ozimymi i dobrze wymarza przed uprawami jarymi. Poza tym pozostawia po sobie bardzo dobrą sprawność gleby, działa silnie humusotwórczo i przyczynia się do zdrowotności i witalności wyjałowionej gleby. Jej możliwości wiązania azotu powinny być wzięte pod uwagę podczas nawożenia azotowego rośliny następczej. Ilość wysiewu: 40 45 kg/ha Optymalny termin siewu: koniec lipca do 25. sierpnia (przed rzepakiem do 15. lipca) Płodozmian: rzepak, buraki cukrowe, zboża, kukurydza N-Fixx bez gryki Wiążące azot wymarzające Pożytek dla pszczół Mikoryzujące 72 % Bobowate Zaopatrzenie gleby wiosną w azot przez mieszanki TerraLife z dużą ilością roślin motylkowych Potencjał dostarczania azotu wiosną 0 % Krzyżowe koniczyna aleksandryjska, seradela, facelia, len oleisty, koniczyna perska, wyka jara, groch pastewny, ramtil, słonecznik, sorgo, krokosz barwierski Wysokość łanu 140 cm 80 cm 20 cm 20 kg N/ha 80 kg N/ha 140 kg N/ha TerraLife -N-Fixx gromadzi 12 kg N na każde 10 cm wysokości roślin TerraLife -MaisPro TR & TerraLife - BetaMaxx gromadzi 10 kg N na każde 10 cm wysokości roślin 10
Mieszanki TerraLife -MaisPro TR TerraLife -MaisPro TR Greening 50 Wyważony, częściowo zimotrwały międzyplony do intensywnych płodozmianów z kukurydzą NOWOŚĆ pozostawia optymalną strukturę gleby przyspiesza głębokie korzenienie bardzo dobre wykorzystanie azotu MaisPro TR/Greening 50 są idealnymi mieszankami do płodozmianów z kukurydzą. Wspierają one w sposób celowy mikoryzację w kukurydzy, dzięki temu poprawiając strukturę gleby. W ten sposób gleba osiąga większą stabilność wodną i nośność, a jej uprawa jest ułatwiona. Poprzez intensywne ukorzenienie komponentów mieszanek tworzą się nowe korytarze korzeniowe, które pomagają kukurydzy przede wszystkim w okresach suszy. Skuteczną ochronę przed erozją aż do wiosny zapewniają gatunki zimotrwałe. W korzystnych warunkach wiosną, wystarczy uprawa międzyplonu na głębokość siewu nasion kukurydzy. W ten sposób kapilary w glebie pozostają nienaruszone, zabezpieczając dostarczanie wody do kiełkującego zarodka. TOP-owe odmiany w TerraLife : Kapusta abisyńska REDBONE podnosi wartość uprawy międzyplonów dzięki tolerancji na susze i przydatności do wczesnego siewu. Wpada w oko ze względu na swój unikalny kolor. wiąże azot atmosferyczny nadaje się do wczesnego siewu Ilość wysiewu: MaisPro TR: 40 45 kg/ha, MaisPro TR Greening 50: 30 35 kg/ha Optymalny termin siewu: połowa lipca do końca sierpnia (jako mieszanka kwiatowa koniec kwietnia do końca maja). Płodozmian: rzepak*, zboża, kukurydza * Należy uwzględnić choroby płodozmianowe MaisPro TR Wiążące azot wymarzające Pożytek dla pszczół 29 % Bobowate 7 % Krzyżowe len oleisty, facelia, koniczyna aleksandryjska, ramtil, żyto, kapusta abisyńska, seradela, rzodkiew głęboko korzeniąca, koniczyna perska, wyka jara, koniczyna szwedzka, sorgo, koniczyna inkarnatka, wyka ozima, groch pastewny, koniczyna czerwona, krokosz barwierski, słonecznik, koniczyna biała MaisPro TR Greening 50 Wiążące azot wymarzające Pożytek dla pszczół Mikoryzujące Głęboko spulchniające Wiążące azot zimujące Mikoryzujące Głęboko spulchniające Wiążące azot zimujące 45 % Bobowate 5 % Krzyżowe len oleisty, koniczyna aleksandryjska, facelia, ramtil, koniczyna szwedzka, seradela, koniczyna inkarnatka, koniczyna perska, wyka jara, sorgo, kapusta abisyńska, koniczyna biała, groch pastewny, rzodkiew głęboko korzeniąca, koniczyna czerwona, wyka ozima, krokosz barwierski, słonecznik 11
TerraLife -BetaMaxx 50 TerraLife -BetaMaxx TR Mieszanka poplonowa do uprawy buraków wymarza tworzy idealne warunki dla buraka cukrowego nadaje się także do płodozmianu z rzepakiem BetaMaxx tworzy idealnie warunki wstępne dla efektywnej uprawy roślin jarych, szczególnie buraków cukrowych. Mieszanka zawiera głęboko korzeniące gatunki, które umożliwiają burakom łatwe ukorzenienie w utworzonych już głębokich kanałach korzeniowych. Jest to pomocne dla buraków przede wszystkim w okresach suszy. BetaMaxx pozwala na uprawę bezpłużną i pozostawia po sobie 40 80 kg N/ha. BetaMaxx nie jest odpowiednia do biologicznego zwalczania Heterodera schachtii (w tym przypadku polecamy mieszankę TerraLife BetaSola). W mieszance BetaMaxx 50 nie występują żadne rośliny krzyżowe, może ona zostać użyta także w uprawie warzyw i kombinowanych płodozmianach rzepaczano-buraczanych. BetaMaxx TR nie nadaje się do uprawy w płodozmianie z rzepakiem i na obszarach występowania cyst mątwika. TOP-owe odmiany w TerraLife : Facelia BEEHAPPY tworzy duże ilości masy zielonej i korzeniowej. Ze względu na długi okres kwitnienia jest cennym pokarmem dla owadów. poprawia sprawność roli poprzez zacienienie gleby pożywka dla owadów Ilość wysiewu: 40 45 kg/ha BetaMaxx TR 30 35 kg/ha Optymalny termin siewu: koniec lipca do 25. sierpnia; BetaMaxx TR koniec lipca do końca sierpnia Płodozmian: rzepak, buraki cukrowe, zboża, kukurydza (BetaMaxx TR buraki cukrowe, zboża, kukurydza) BetaMaxx 50 Tłumiące chwasty 46 % Bobowate 0 % Krzyżowe BetaMaxx TR Tłumiące chwasty 24 % Bobowate 13 % Krzyżowe Wiążące azot i strukturotwórcze Poprawiające sprawność gleby Wiążące azot wymarzające koniczyna aleksandryjska, ramtil, facelia, len oleisty, owies szorstki, seradela, wyka jara, koniczyna perska, łubin gorzki, groch pastewny Głęboko spulchniające Poprawiające sprawność gleby Wiążące azot wymarzające facelia, ramtil, koniczyna aleksandryjska, owies szorstki, len oleisty, kapusta abisyńska, seradela, wyka jara, koniczyna perska, groch pastewny, rzodkiew głęboko korzeniąca, koniczyna squarrosum 12
Mieszanki TerraLife -BetaSola Mieszanka redukująca nicienie w uprawie buraków cukrowych i ziemniaków redukcja nicieni i ochrona gleby szeroki zakres działania (Heterodera schachtii i Trichodorus) dostosowany specjalnie do produkcji ziemniaków i buraków cukrowych Dzięki bogactwu gatunków mieszanka BetaSola oddziałuje pozytywnie na strukturę gleby, przez co istotnie odróżnia się od pojedynczo uprawianych nicieniobójczych gatunków międzyplonów. Kombinacja gatunków zastosowanych w tej mieszance ma szerokie spektrum działania. Tak na przykład różne nicieniobójcze odmiany rzodkwi oleistej pomagają redukować nicienie burakowe (Heterodera schachtii) i Trichodorus. Multiodporna rzodkiew oleista, oprócz odporności na nicienie burakowe, wykazuje też odporność na nicienie guzowatości (Meloidogyne). Kolejną zaletą tych trzech odmian rzodkwi oleistej jest to, że mają one różne okresy wegetacji, przez co wabienie nicieni będzie odbywało się w możliwie długim czasie. Kolejny komponent mieszanki owies szorstki redukuje dodatkowo nicienie korzeniowe (Pratylenchus). Wyka i koniczyna aleksandryjska wiążą azot i poprawiają sprawność gleby na skutek zacienienia. Ilość wysiewu: 35 40 kg/ha Optymalny termin siewu: koniec lipca do końca sierpnia Płodozmian: bobowate, ziemniaki, buraki cukrowe, zboża, kukurydza BetaSola Redukujące nicienie 24 % Bobowate 32 % Krzyżowe Poprawiające sprawność gleby rzodkiew oleista mątwikobójcza i multiodporna, owies szorstki, koniczyna aleksandryjska, ramtil, wyka jara TerraLife -SolaRigol TerraLife -SolaRigol TR Mieszanka poplonowa na płodozmian ziemniaczany zmniejsza podatność na choroby w płodozmianie ziemniaczanym poprawia żyzność gleby zapewnia szybki wzrost korzeni ziemniaków SolaRigol jest mieszanką wyważoną, nastawioną szczególnie na płodozmian ziemniaczany, która dobrze zacienia glebę, powoduje silny rozwój korzeni i podnosi bioróżnorodność. Łubin gorzki i len oleisty tworzą głębokie kanały korzeniowe, które mogą być wykorzystane przez rośliny ziemniaka. Struktura ziemi zostaje idealnie przygotowana do uprawy redlinowej, a erozja w obrębie redliny może zostać zminimalizowana. Dodatkowo łubin gorzki, jak żaden inny gatunek roślin, redukuje porażenie wirusem TRV (nekrotycznej kędzierzawki tytoniu) w ziemniakach. Wyka jara działa szczególnie pozytywnie na bakterie glebowe, które chronią rośliny przed patogenem. W korzystnych warunkach można wiosną zrezygnować z głębokiej uprawy poplonu. Nadaje się również do upraw specjalnych takich jak np. truskawki i szparagi. Ilość wysiewu: 55 60 kg/ha; SolaRigol TR-30 35 kg/ha Optymalny termin siewu: połowa lipca do najpóźniej 25. sierpnia; SolaRigol TR koniec lipca do końca sierpnia Płodozmian: rzepak, ziemniaki, buraki cukrowe, zboża, kukurydza, (SolaRigol TR rzepak*, ziemniaki, zboża, kukurydza) *Należy uwzględnić choroby płodozmianowe SolaRigol Wiążące azot i strukturotwórcze 39 % Bobowate 0 % Krzyżowe Witalizujące Wiążące azot wymarzające ramtil, koniczyna aleksandryjska, len oleisty, owies szorstki, łubin gorzki, wyka jara, seradela, koniczyna perska, groch pastewny SolaRigol TR Witalizujące Głęboko spulchniające Wiążące azot wymarzające 24 % Bobowate 14 % Krzyżowe ramtil, owies szorstki, len oleisty, wyka jara, kapusta abisyńska, koniczyna aleksandryjska, rzodkiew głęboko korzeniąca, seradela, koniczyna perska, groch pastewny 13
TerraLife -Rigol TR Silne tworzenie korzeni stabilizuje strukturę roli sprawdzona w wieloletniej praktyce bardzo głęboko przerasta glebę korzeniami na zagęszczone gleby Mieszanka międzyplonowa Rigol TR jest niezwykle skuteczna w penetracji zagęszczonej gleby, ponieważ zawarte gatunki roślin dysponują intensywnie rozrastającymi się korzeniami. Powstają liczne otwory po korzeniach, które mogą zostać użyte przez rośliny następcze do szybkiego rozwoju własnych korzeni. Jednocześnie Rigol TR zapewnia dobre zacienienie gleby i szybkie przerośnięcie delikatnymi korzeniami horyzontu glebowego, a także wysoką produkcję biomasy nadziemnej. Udział roślin strączkowych powoduje nagromadzenie próchnicy i składników pokarmowych. Wąski stosunek C/N umożliwia szybką dostępność N dla roślin następczych. Ilość wysiewu: 20 22 kg/ha; Optymalny termin siewu: koniec lipca do końca sierpnia Płodozmian: rzepak*, bobowate, zboża, kukurydza *Należy uwzględnić choroby płodozmianowe Rigol TR Odzyskujące fosfor Tłumiące chwasty Pożytek dla pszczół 11 % Bobowate 30 % Krzyżowe Poprawiające sprawność gleby Głęboko spulchniające len oleisty, facelia, lnianka siewna, ramtil, kapusta abisyńska, owies szorstki, koniczyna aleksandryjska, gryka, rzodkiew głęboko korzeniąca, wyka jara, słonecznik TerraLife -VitaMaxx TR Szybko rosnąca mieszanka do optymalnego wykorzystania i konserwacji składników pokarmowych nadaje się do opóźnionego siewu toleruje chłodne warunki podczas wschodów dobrze magazynuje azot i fosfor VitaMaxx TR jest szybko rosnącą mieszanką poplonową nie zawierającą roślin bobowatych, przez co nadaje się również do stosowania na obszarach ochrony wód gruntowych. Mieszanka produkuje dużo biomasy, która służy przez długi czas jako źródło pokarmu dla dżdżownic i innych organizmów glebowych oraz konserwuje składniki pokarmowe przez zimę. Z powodu szybko rosnących gatunków nadaje się do późnego siewu i jest elastyczna pod względem techniki wysiewu. Możliwy jest zarówno wysiew rozrzutnikiem nawozu jak i wysiew z kombajnu. Zawarta kapusta abisyńska Redbone stabilizuje mieszankę w okresach suszy. Ilość wysiewu: 20 25 kg/ha; Optymalny termin siewu: początek sierpnia do początku września Płodozmian: bobowate, zboża, kukurydza VitaMaxx TR Tłumiące chwasty Odzyskujące fosfor 0 % Bobowate 38 % Krzyżowe Do późnego siewu Pożytek dla pszczół Głęboko spulchniające facelia, lnianka siewna, owies szorstki, gryka, gorczyca biała, len oleisty, ramtil, rzodkiew głęboko korzeniąca, rzepak, kapusta abisyńska, słonecznik, rzodkiew oleista TOP-owe odmiany w TerraLife : Gryka LIFAGO jest idealna do opóźnionego siewu w chłodnych miejscach i dzięki szybkiemu wzrostowi doskonale tłumi chwasty i samosiewy zbóż. nadaje się do opóźnionego siewu wymarza 14
Mieszanki TOP-owe odmiany w TerraLife : Koniczyna inkarnatka LINKARUS zapewnia zimotrwałość mieszanek ze względu na małą skłonność do wymarzania. wysokoplonująca dobra jako nawóz zielony TerraLife -CoolSeason W Idealna na późne siewy i chłodniejsze regiony bardzo dobra ochrona przed erozją podczas zimy dobre tworzenie struktury i próchnicy bardzo dobre odzyskiwanie składników pokarmowych Ilość wysiewu: 25 30 kg/ha Optymalny termin siewu: od połowy sierpnia do połowy września Płodozmian: zboża, kukurydza, buraki cukrowe*, bobowate *Należy uwzględnić choroby płodozmianowe CoolSeason W (zimotrwała) to różnorodna gatunkowo mieszanka, składająca się zarówno z gatunków wymarzających jak i odpornych na wymarzanie. Dlatego składniki pokarmowe są wyjątkowo dobrze zmagazynowane, a ich wypłukiwanie skutecznie zatrzymane. Mieszanka traw, roślin motylkowych i krzyżowych jest strukturotwórcza i w idealny sposób prowadzi do tworzenia próchnicy. Ze względu na swój skład toleruje późne terminy siewu. CoolSeason W Zimujące na paszę 26% Bobowate 26 % Krzyżowe Odzyskujące fosfor Głęboko spulchniające Do późnego siewu życica wielokwiatowa, koniczyna inkarnatka, lnianka siewna, koniczyna czerwona, gryka, owies szorstki, rzodkiew głęboko korzeniąca, życica trwała, len oleisty, kapusta abisyńska, gorczyca biała, rzepak TerraLife Mieszanka Gorzowska Wysoko plonujący klasyk wysokobiałkowa pasza dla zwierząt dobra zimotrwałość znaczna poprawa struktury gruzełkowatej Mieszanka Gorzowska dzięki swojemu inteligentnemu składowi aktywnie wspiera życie w glebie. Udział wodonośnych agregatów glebowych wzrasta, przez co poprawia się infiltracja wody, a struktura gleby znacznie się stabilizuje. Mieszanka wykorzystuje bardzo dobrze nawożenie organiczne. Jej odrost nadaje się zarówno jako nawóz zielony jak i jako wysokowartościowa pasza objętościowa. Po jej likwidacji pozostałe resztki organiczne przyczyniają się do zwiększenia zawartości próchnicy w glebie. Ilość wysiewu: 50 kg/ha; Optymalny termin siewu: koniec sierpnia do połowy września w czystym siewie, od połowy maja jako wsiewka (np. w pszenicy ozimej, kukurydzy od stadium 8 liści) Płodozmian: rzepak, bobowate, ziemniaki, buraki cukrowe, zboża, kukurydza Mieszanka Gorzowska 38 % Bobowate 0 % Krzyżowe życica wielokwiatowa, koniczyna inkarnatka, wyka ozima 15
Pojedyncze odmiany ConceptOne Efektywne zwalczanie nicieni. Rzodkiew oleista RESET w bardzo ważnych doświadczeniach roku 2017 jedyna rzodkiew oleista sklasyfikowana w kategorii 1 multiodporna (Heterodera schachtii, Meloidogyne chitwoodi) niska skłonność do zakwitania mała podatność na wyleganie odmiana sprawdzona w klasycznej uprawie międzyplonowej TRIDENT potrójna ochrona przed nicieniami (Heterodera schachtii (kat. 2), Meloidogyne chitwoodi) udowodniona w NL redukcja nicieni Meloidogynet Gorczyca ConceptOne nowa rejestracja 2017 jedyna gorczyca biała sklasyfikowana w kat. 1 przeciwko Heterodora schachtii bardzo szybki rozwój początkowy niska skłonność do zakwitania chroni przed wytwarzaniem nasion atrakcyjność dla nicieni utrzymuje się przez bardzo długi czas FIREWORK nowa rejestracja w 2017 multiodporna (Heterodera schachtii (kat 1), Meloidogyne chitwoodi) idealna do wczesnego siewu kolor rzodkwi czerwony RADETZKY niska podatność na nicienie buraka; wg BSA ocena 2 odporność na Meloidogyne chitwoodi (NL) niska skłonność do zakwitania; wg BSA ocena 3 POLE POSITION odmiana na nawóz zielony z opornością na nicienie podatność na nicienie buraka: wg BSA ocena 2 szybki rozwój nawet w późnym terminie siewu we wrześniu Odmiana TRIDENT FIREWORK RESET RADETZKY Gatunek Rzodkiew oleista Rzodkiew oleista Rzodkiew oleista Rzodkiew oleista Wysokość roślin średnio-wysoka średnio-wysoka wysoka średnio-wysoka Skłonność do zakwitania bardzo niska niska niska niska Podatność na nicienie buraka (Heterodera schachtii) 2 1 1 2 Rozmnażanie guzaka amerykańskiego (Meloidogyne chitwoodi) niskie niskie niskie niskie Termin wysiewu Lipiec Sierpień Wrzesień Październik POLE POSITION Gorczyca biała średnio-wysoka niska 2 b.d. ConceptOne Gorczyca biała średnia niska 1 b.d. Źródło: Lista BSA 2018 16
Mieszanki kwiatowe Element zazielenienia Rośliny miododajne Kwiatowy raj z Lippstadt Wielogatunkowa mieszanka kwiatowa roczna wyważona paleta kwiatowa podniesienie wartości powierzchni ugorowanych Poprzez różnorodne rośliny kwitnące widok krajobrazu jest bardziej przyjazny. Kwiatowy raj z Lippstadt to sprawdzona mieszanka dla pszczół i motyli. Kompozycja składa się z gatunków, które mają różne terminy kwitnienia, aby osiągnąć jak najdłuższy możliwy okres utrzymania kwiatów. W kwiatowym raju z Lippstadt, np. gorczyca biała i lnianka siewna dążą do szybkiego zakwitania po siewie. Łubiny i grochy rozwijają się nieco wolniej i zaczynają kwitnąć w późniejszym terminie wegetacji. Gatunki koniczyn zapewniają dobre pokrycie gleby i mają działanie tłumiące na chwasty. Ilość wysiewu: 25 kg/ha; Optymalny termin siewu: kwiecień do końca maja Skład: groch pastewny, łubin, wyka jara, facelia, słonecznik, koniczyna inkarnatka, koniczyna aleksandryjska, rzodkiew oleista, gorczyca, lnianka, chaber bławatek, mak polny. 17
Komponenty TerraLife : skuteczne działanie inteligentnie połączonych gatunków Mieszanka TerraLife - przykład Honey Moduł 3 np. Do późnego siewu Moduł 1 np. Poprawiające sprawność gleby Moduł 2 np. Pożytek dla pszczół Pożytek dla pszczół bogate w kwiaty nektar dla pszczół dobre wizerunkowo Gatunki: facelia, len oleisty, słonecznik Winterleg Deep n Red Wiążące azot zimujące zimotrwałe wiążą azot atmosferyczny wysokowydajne jako nawóz zielony Gatunki: koniczyna inkarnatka, wyka ozima, koniczyna szwedzka, koniczyna czerwona, koniczyna biała Głęboko spulchniające tolerancyjne na stres spulchniają i rozkruszają zbitą glebę bardzo dobrze magazynują azot Gatunki: rzodkiew głęboko korzeniąca, len oleisty, kapusta abisyńska Seroseed Nemastopp Do późnego siewu tworzą bardzo dużo biomasy tolerancyjne na zimno nadają się do późnego siewu Gatunki: gorczyca biała, rzodkiew oleista, rzepak Redukujące nicienie rzodkiew oleista nicieniobójcza i multiodporna do uprawy w płodozmianie z ziemniakami i burakami Gatunki: owies szorstki, rzodkiew oleista Blue n Red Winter Stabilne w stresie stabilne w stresie pozytywny aspekt kolorystyczny Gatunki: kapusta abisyńska, len oleisty, koniczyna aleksandryjska Zimujące na paszę zimotrwałe wysokoplenne dużo zielonej masy Gatunki: życica wielokwiatowa, koniczyna inkarnatka, koniczyna czerwona, życica trwała 18
Komponenty Myko Summerleg Mikoryzujące silnie mikoryzujące nadają się do wczesnego siewu odporne na pośpiechowatość Gatunki: ramtil, sorgo, len oleisty, krokosz barwierski Wiążące azot wymarzające wymarzają wiążą azot atmosferyczny Gatunki: groch pastewny, wyka jara, seradela, koniczyna aleksandryjska, koniczyna perska N-Structur P-Save Wiążące azot i strukturotwórcze neutralne dla płodozmianu bardzo dobrze wiążą azot atmosferyczny głęboko przerastają glebę Gatunki: len oleisty, koniczyna aleksandryjska, łubin gorzki, ramtil Odzyskujące fosfor tolerują późne terminy siewu tolerują chłody magazynują fosfor Gatunki: gryka, lnianka siewna, owies szorstki Vitalex Vitavena Poprawiające sprawność gleby neutralne dla płodozmianu i wspierające antybiozę wiążą azot atmosferyczny dobrze wymarzają Gatunki: wyka jara, koniczyna aleksandryjska, ramtil Witalizujące neutralne dla płodozmianu i wspierające antybiozę tolerancyjne na suszę poprawiają sprawność roli na skutek ocienienia Gatunki: wyka jara, owies szorstki,ramtil Phalex Pathos Neutralny płodozmian biomasa odzyskują fosfor Gatunki: koniczyna aleksandryjska, facelia, ramtil Tłumiące chwasty allelopatia (tłumienie krzyżowych i samosiewów zbóż) Gatunki: owies szorstki, facelia, ramtil 19
Prawidłowa uprawa mieszanek międzyplonów Dobry międzyplon wysiany pomiędzy uprawami w plonach głównych działa na glebę jak kuracja odmładzająca, w związku z tym pod względem technologii uprawy należy traktować go jak roślinę wysiewaną w plonie głównym. Dla uzyskania efektywnej uprawy międzyplonów, oprócz wyboru mieszanki w zależności od płodozmianu, terminu siewu, techniki wysiewu i sposobu wykorzystania, muszą zostać spełnione optymalne warunki wysiewu. Prawidłowy termin Aby zaoszczędzić wodę i zapobiec konkurencji samosiewów zbóż czy rzepaku, zasiew należy wykonać natychmiast po zbiorze, z użyciem płytko uprawiających narzędzi. Jeżeli wysiew międzyplonów krótko po zbiorze ze względów pogodowych lub organizacyjnych nie jest możliwy, należy zwalczyć wschodzące samosiewy zbóż za pomocą odpowiednich narzędzi uprawowych. Szczególną uwagę w tym względzie należy zwrócić na miejsca po pokosach słomy, jeżeli była ona zbierana. Tutaj w wielu przypadkach zwalczanie samosiewów zbóż jest konieczne. Należy przestrzegać instrukcji herbicydów stosowanych w uprawie przedplonowej. Terminy siewu należy dostosować regionalnie. Podłoże Wszystkie mieszanki zawierają gatunki o małych i dużych nasionach, dlatego optymalna głębokość siewu wynosi max 2 3 cm. W przygotowaniu podłoża należy uwzględnić w szczególności wymagania nasion drobnych, gleba musi być o strukturze drobnej gruzełki, porządnie wtórnie ubita. Podstawowym wymogiem jest zapewnienie optymalnego rozścielenia słomy. Technika siewu Wysiew mieszanki międzyplonowej można wykonać siewnikiem rzędowym po uprzedniej uprawie gleby, lub po przedplonach takich jak żyto czy pszenica w dniu zbioru jako siew bezpośredni w ściernisko. Jeżeli pole pod międzyplon jest zaorane, w następnym plonie głównym orkę można pominąć. Zastosowanie wałów uprawowych (np. Güttler) w połączeniu z rozsiewaczem lub siewnikiem rzędowym może być również przydatne i efektywne. Decydujące jest równomierne, płytkie umieszczenie materiału siewnego w dobrze wtórnie ubitą glebę. Warunki konieczne dla przeprowadzenia udanego siewu bezpośredniego rozdrobnienie i rozrzucenie słomy musi być bardzo dokładne. Może być wymagane wykorzystanie agregatu ścierniskowego lub mulczera ponieważ w warunkach suszy, w górnej warstwie gleby mineralizacja N prawie nie następuje, podczas siewu bezpośredniego, tam gdzie słoma została zmieszana z glebą, doradza się zastosowanie dodatkowej dawki azotu. Ilość wysiewu Ilości wysiewu mieszanek TerraLife są skalkulowane dla optymalnego podłoża i optymalnego terminu siewu i powinny być koniecznie przestrzegane ze względu na różne zachowanie konkurencyjności zawartych w mieszaninie nasion. Tylko w niesprzyjających warunkach takich jak niedostateczne przygotowanie gleby lub opóźniony termin siewu można zwiększyć Ilości wysiewanych nasion. 20
Wskazówki uprawowe Wskazówka Jeśli mieszanki międzyplonowe TerraLife pozostają przez zimę na polu niezaorane to zaleca się na końcu okresu wegetacji mechaniczne zredukowanie plantacji za pomocą wałów. Ogólne wskazówki uprawowe należy koniecznie przestrzegać zaleceń stosowania herbicydów w przedplonie przy wczesnym wysiewie i pod wpływem stresowych warunków (w szczególności podczas suszy) może nastąpić przedwczesne tworzenie nasion u niektórych gatunków roślin (gryka, gorczyca biała, rzodkiew oleista, facelia). W takich przypadkach, zalecane jest stosowanie mieszanek dostosowanych do wczesnego terminu siewu lub, aby zapobiec dojrzewaniu nasion, mechanicznie czy też chemicznie zatrzymanie ich wzrostu (w użytkowaniu EFA zwrócić uwagę na przepisy zazielenienia) świeżego odrostu, późną jesienią, zasadniczo nie należy przerabiać od razu z glebą pozostawione na zimę mieszanki wskazane jest na koniec wegetacji zwałować, zmulczować lub zmiażdżyć, umożliwia to ich bezpieczne wymrożenie, a na wiosnę równomierne przerobienie. Wyjątek stanowią mieszanki MaisPro TR i CoolSeason W, których część składników przezimowuje i dlatego powinny zostać zniszczone dopiero wiosną inne odpowiednie procedury dotyczące siewu: siew z gnojowicą lub z kombajnu (opcjonalnie z wałowaniem). 21
Mieszanki GPS Mieszanki GPS uzupełnij luki paszowe Mieszanki ze zbożami, roślinami motylkowymi i w systemie Plus z wsiewkami są bardzo plonotwórcze i dają się łatwo włączyć do produkcji paszy objętościowej. Trawy podnoszą wartość plonu GPS, a po zbiorze GPS-u dodatkowo dostarczają wysoki plon. Organiczne skłaniki pokarmowe mogą zostać elastycznie wykorzystane. Wickroggen-GPS Plus Przekonująca biomasą Mieszanka wyki, żyta i trawy przekonuje biomasą, stabilnością plonowania i podniesieniem bioróżnorodności. Trawa podnosi wartość GPS-u i dostarcza dodatkowego plonu. Na stanowiska bardzo suche najlepiej nadaje się mieszanka bez trawy. Legu-Hafer-GPS Plus Plonotwórcza i smaczna Wielostronna mieszanka GPS na uprawę w plonie głónym i jako międzyplon. Chwasty zostają stłumione, a plon porównaniu do siewu czystego jest bardziej stabilny. Jako uprawa w plonie głównym osiąga plon pomiędzy 9 13 t s.m./ha. 75 % 15 % Żyto ozime Życica wielokwiatowa Wyka panońska Wyka ozima Wartość paszowa: + Ilość wysiewu: 110 140 kg/ha Termin siewu: połowa września do połowy października 5 % 5 % 60 % 13 % 13 % Owies Życica westerwoldzka Groch pastewny Wyka jara Słonecznik Wartość paszowa: +++ Ilość wysiewu: 120 150 kg/ha Termin siewu: w plonie głównym: początek marca - połowa kwietnia, jako międzyplon od 5 lipca 13 % 1 % WinterGreen Mieszanka międzyplonowa do siewu także po kukurydzy WinterGreen jako mieszanina żyta i Mieszanki Gorzowskiej spełnia wymagania stawiane międzyplonom DSV. Mieszanka ta jest zimotrwała i nadaje się do siewu aż do początku października. Trawa i wyka podnoszą wartość zbieranej masy. Po zbożach ozimych można jesienią wylewać gnojowicę pod tą mieszankę. 70 % Żyto zielonkowe Wyka panońska 5 % 15 % Życica wielokwiatowa Wyka ozima 5 % 5 % Koniczyna inkarnatka Watrtość paszowa: +++ Ilość wysiewu: 90 110 kg/ha Termin siewu: połowa września do początku października 22
Wsiewki Wsiewki traw małe środki, duże działanie! Wsiewki jako uzupełnienie uprawy głównej mogą przynieść wiele korzyści. Ze względu na wzrastające wymagania ochrony gleby i wód, wsiewki, szczególnie w uprawie kukurydzy, odgrywają ważną rolę w próbie rozwiązania tego problemu. Także w celu wypełnienia obowiązku zazielenienia, w ramach utrzymania obszarów proekologicznych, wsiewki mogą wnieść istotny wkład. Przy właściwym wyborze mieszanki traw, sposobu wysiewu i odpowiedniej ochrony roślin, nic nie stoi na drodze do sukcesu w uprawie wsiewek. Zalety wsiewek: wiążą składniki pokarmowe (np. N) podnoszą aktywność biologiczną są miejscami dokarmiania rodzimej zwierzyny dzikiej dostarczają paszy i energii chronią przed erozją poprawiają nośność gleby intensywnie przerastają glebę korzeniami tworzą próchnicę Wsiewki w kukurydzy Powodzenie wsiewki traw w kukurydzy zależy od wielu czynników. Gęstość roślin i typ kukurydzy mają znaczny wpływ na zacienienie, a przez to na rozwój wsiewek. Wysiew i ochrona roślin są dopasowane każdorazowo do warunków środowiska i przebiegu pogody. Wilgotność gleby decyduje, czy kiełkowanie następuje po kilku dniach, czy po nawet trzech tygodniach i jest przez to decydująca przy wyborze terminu siewu. Termin siewu wsiewek traw powinien być tak dobrany, aby przy wystąpieniu niekorzystnych warunków pogodowych nie nastąpiła w kukurydzy obniżka plonu. Ewentualny planowany zbiór potrawu z wsiewki, ma naturalnie wpływ na wybór gatunku trawy i związany z tym termin wysiewu. Wsiewka przed/z siewem kukurydzy Wysiew bezpośredni przed lub po siewie kukurydzy jako element uprawy przygotowujący podłoże do siewu, np. brona wirnikowa z siewnikiem rzędowym Wsiewka późniejsza Wsiewka od stadium 6 8 liści (30 50 cm wysokości łanu) za pomocą rozsiewacza nawozu lub też jako siew z gnojowicą Wsiewka Skład Termin siewu Ilość wysiewu (jako siew rzutowy) Użytkowanie/Uwagi Humus-Plus-Przedsiew 90 % Kostrzewa czerwona kępkowa 10 % Kostrzewa szczeciniasta bezpośrednio przed lub po wysiewie kukurydzy 7 10 kg/ha Przykrycie gleby, ochrona przed erozją, wiązanie azotu Humus-Plus-Późny 50 % Życica trwała wczesna 50 % Życica wielokwiatowa stadium 6 8 liści kukurydzy 15 kg/ha Przykrycie gleby, ochrona przed erozją, wiązanie azotu Mieszanka Gorzowska 50 % Życica wielokwiatowa 30 % Koniczyna inkarnatka 20 % Wyka ozima stadium 6 8 liści kukurydzy 15 kg/ha Przykrycie gleby, ochrona przed erozją, produkcja traw energetycznych 23
SZCZECIN 1 Gorzów Wielkopolski 5 Zielona Góra Koszalin POZNAŃ Leszno 6 GDAŃSK 2 BYDGOSZCZ Toruń Kalisz Konin Grudziądz Włocławek 7 Elbląg 3 ŁÓDŹ Płock Skierniewice OLSZTYN Ostrołęka 8 WARSZAWA 4 Łomża Suwałki BIAŁYSTOK DSV Polska Sp. z o.o. ul. Straszewska 70 62-100 Wągrowiec tel. 67/ 26 80 750 fax 67/ 26 80 755 e-mail: dsv@dsv-polska.pl Legnica Jelenia Góra Wałbrzych WROCŁAW 9 Opole KATOWICE Piotrków Trybunalski KRAKÓW 11 Kielce Radom Tarnobrzeg RZESZÓW LUBLIN 12 Chełm Zamość Bielsko-Biała 10 Tarnów Nowy Sącz Krosno Przemyśl Kompetentni doradcy DSV Polska w regionie 1 Kamil Radkiewicz tel. 538 239 105 kamil.radkiewicz@dsv-polska.pl 5 Maciej Tullin tel. 507 873 735 maciej.tullin@dsv-polska.pl 9 Andrzej Dawidowicz tel. 504 019 139 andrzej.dawidowicz@saaten-union.pl 2 Krzysztof Wróbel tel. 532 414 055 krzysztof.wrobel@saaten-union.pl 6 Daniel Tubicz tel. 532 414 054 daniel.tubicz@saaten-union.pl 10 Tomasz Badurski tel. 662 104 048 tomasz.badurski@saaten-union.pl 3 Anna Patalon tel. 728 923 002 anna.patalon@saaten-union.pl 7 Dariusz Frątczak tel. 728 321 550 dariusz.fratczak@dsv-polska.pl 11 Robert Rybak tel. 513 495 510 robert.rybak@dsv-polska.pl 4 Krzysztof Chojnowski tel. 662 156 079 krzysztof.chojnowski@dsv-polska.pl 8 Marcin Mierzejewski tel. 664 720 001 marcin.mierzejewski@dsv-polska.pl 12 Marta Spytek tel. 513 105 411 marta.spytek@saaten-union.pl Więcej informacji znajdziecie Państwo na stronie: www.dsv-polska.pl Wszystkie informacje zawarte w tej broszurze na temat odmian, zalecenia uprawy i opisy wykonane są zgodnie z najlepszą wiedzą i przekonaniami, ale bez gwarancji kompletności i trafności. Mimo całkowitej staranności nie możemy zagwarantować, że opisane właściwości w każdym przypadku są powtarzalne i odtwarzalne w praktyce rolniczej. Z tego powodu należy je traktować jedynie jako pomoc w podjęciu decyzji. DSV nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek przypadkowe, bezpośrednie, pośrednie, nietypowe lub jakiekolwiek inne szkody lub roszczenia za szkody, związane ze stosowaniem opisanych w tej broszurze informacji i zaleceń uprawowych.