Szanowni Państwo, Zespół Centrum Pomocy Prawnej im. Haliny Nieć



Podobne dokumenty
Szanowni Państwo, Zespół Centrum Pomocy Prawnej im. Haliny Nieć

Integracja Cudzoziemców objętych ochroną międzynarodową w Polsce obowiązujący system prawny, praktyka oraz wyzwania

INDYWIDUALNY PROGRAM INTEGRACJI DLA OSÓB, KTÓRE UZYSKAŁY STATUS UCHODŹCY / OCHRONĘ UZUPEŁNIAJĄCĄ

ZARZĄDZENIE NR 2/2009 kierownika Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Śremie z dnia 6 kwietnia 2009 r.

Prawo do ochrony zdrowia migrantów

Praktyczny wymiar integracji cudzoziemców z ochroną międzynarodową

Warmińsko-Mazurski Oddział Straży Granicznej

Warszawskie Centrum Pomocy Rodzinie. INTEGRACJA CUDZOZIEMCÓW na przykładzie Warszawskiego Centrum Pomocy Rodzinie

Scenariusz lekcji: Kryzys uchodźczy dla uczniów i uczennic szkół gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych

Spis treści. Od autora... Wykaz skrótów... Bibliografia...

Status prawny uchodźcy

Komentarz do ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej art. 5

ZATRZYMANIE CUDZOZIEMCA UMIESZCZENIE CUDZOZIEMCA W STRZEŻONYM OŚRODKU ZASTOSOWANIE WOBEC CUDZOZIEMCA ARESZTU W CELU WYDALENIA 1

Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Rejowcu Fabrycznym działa w oparciu o następujące akty prawne:

1. pozostawienia bez rozpoznania wniosku o udzielenie zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony, w przypadku nie dostarczenia dokumentu

ZEZWOLENIE NA OSIEDLENIE SIĘ. Co to jest zezwolenie na osiedlenie się. Jakie prawa daje zezwolenie na osiedlenie się

Konwencja Stambulska KONWENCJA RADY EUROPY O ZAPOBIEGANIU I ZWALCZANIU PRZEMOCY WOBEC KOBIET I PRZEMOCY DOMOWEJ BEZPIECZNI OD STRACHU BEZPIECZNI OD

CUDZOZIEMCY W POLSCE PODRĘCZNIK DLA FUNKCJONARIUSZY PUBLICZNYCH SUPLEMENT

POBYT TOLEROWANY. Kto może uzyskać zgodę na pobyt tolerowany. Cudzoziemcowi udziela się zgody na pobyt tolerowany na terytorium RP, jeżeli:

2. Orzeczenia sądów polskich

Sprawozdanie z działalności stowarzyszenia

System integracji migrantów przymusowych w Polsce Dominik Wach

CUDZOZIEMCY W POLSCE PODRĘCZNIK DLA FUNKCJONARIUSZY PUBLICZNYCH SUPLEMENT DO WYDANIA 2

Bożena Stępień Śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach Uchodźcy zadania wojewody wynikające z ustawy o pomocy społecznej Częstochowa, 9 czerwca 2016 r.

Pomoc integracyjna dla uchodźców oraz osób posiadających ochronę uzupełniającą

Szanowni Państwo, Zespół Centrum Pomocy Prawnej im. Haliny Nieć

1. Odnośnie nieuwzględnionej uwagi dotyczącej art. 1 pkt 4 lit. a i b projektu w zakresie art. 38 ust. 2 pkt 5 i ust. 3a (możliwość wprowadzenia listy

REGULAMIN Fundacji "Nasze Zdrowie" w sprawie zasad przyznawania pomocy w sprawach indywidualnych leczenia zaćmy. I. Postanowienia ogólne

I. Podstawa prawna. Definicja członka rodziny

Ośrodek Szkoleń Specjalistycznych Straży Granicznej w Lubaniu

ZEZWOLENIE NA OSIEDLENIE SIĘ

Warszawa, dnia 18 października 2013 r. Sejm RP Komisja Spraw Wewnętrznych

Prawa ofiar. Konwencja Rady Europy w sprawie działań przeciwko handlowi ludźmi

Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Rejowcu Fabrycznym działa w oparciu o następujące akty prawne:

Stały pobyt w Polsce. dla cudzoziemców spoza Unii Europejskiej 1

Rządowy Program Fundusz Inicjatyw Obywatelskich

Zgodnie z ustawą o pomocy społecznej z 12 marca 2004 roku (tekst jednolity Dz.U. z 2013r. poz.182 z późn. zm.)

DZIAŁANIA MINISTERSTWA PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ NA RZECZ PRZECIWDZIAŁANIA KRZYWDZENIU DZIECI

Handlem ludźmi jest werbowanie, transport, dostarczanie, przekazywanie, przechowywanie lub przyjmowanie osoby z zastosowaniem:

Wydalanie cudzoziemców z terytorium Rzeczypospolitej Polskiej Zobowiązanie cudzoziemców do opuszczenia terytorium Rzeczypospolitej Polskiej 1

Zadania wynikające z ustawy o pomocy społecznej: 1. Zadania własne gminy:

UDZIELENIE POMOCY REPATRIANTOM

Warszawa, 16 września 2013 roku. Szanowny Pan Marcin Jabłoński Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych. Szanowny Panie Ministrze,

System wsparcia i ochrony ofiar handlu ludźmi

U S T A W A z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie

Obowiązuje od r. USTAWA. z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie

USTAWA. z dnia 3 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw 1)

USTAWA z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie

SA - 05 URZĄD GMINY CZARNA. Zameldowanie cudzoziemca na pobyt stały lub czasowy MIEJSCE ZAŁATWIENIA SPRAWY

Świadczenia pieniężne

-1- Procedura udzielania pomocy usamodzielnianym wychowankom w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Łukowie. Podstawa prawna

POLITYKA PRAW CZŁOWIEKA

media i uchodźcy Praktyczne informacje dla dziennikarzy i fotografów

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach

MINISTERSTWO RODZINY, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa MK1

Założenia do projektu ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej i informacji prawnej dla osób fizycznych

Powszechna deklaracja praw człowieka (1948) Art. 12 Nie wolno ingerować samowolnie w czyjekolwiek życie prywatne, rodzinne, domowe Art.

UCHWAŁA NR /2008 RADY MIEJSKIEJ W ŚRODZIE WIELKOPOLSKIEJ. z dnia roku

STATUT OŚRODKA POMOCY SPOŁECZNEJ DZIELNICY WŁOCHY M. ST. WARSZAWY. Rozdział II. Postanowienia ogólne

WZÓR WNIOSEK O USTALENIE PRAWA DO JEDNORAZOWEJ ZAPOMOGI Z TYTUŁU URODZENIA SIĘ DZIECKA

Świadczenie rodzicielskie

NA CZYM POLEGA INNOWACYJNOŚĆ NASZEGO STOWARZYSZENIA?

MINISTERSTWO RODZINY, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa MK2

Prezydent podpisał nowelizację ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony

WNIOSEK O USTALENIE PRAWA DO ZASIŁKU PIELĘGNACYJNEGO. Dane osoby ubiegającej się o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego

DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO

Podstawy prawa zabezpieczenia społecznego Pomoc społeczna dr Eliza Mazurczak-Jasińska

WNIOSEK O USTALENIE PRAWA DO ZASIŁKU PIELĘGNACYJNEGO Część I Dane osoby ubiegającej się o ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego.

Zasada niedyskryminacji w projektach RPO WŁ Prowadzący: Michał Rutkowski. Łódź, listopad 2018 r.

Adres: WNIOSEK O USTALENIE PRAWA DO ZASIŁKU PIELĘGNACYJNEGO

STANOWISKO PRAWNE W PRZEDMIOCIE WPROWADZENIA ZAKAZU UMIESZCZANIA MAŁOLETNICH W STRZEŻONYCH OŚRODKACH DLA CUDZOZIEMCÓW

Pan Jarosław Duda Pełnomocnik Rządu Do Spraw Osób Niepełnosprawnych

UZASADNIENIE projekt r.

Ubezpieczenie zdrowotne dla osób nieuprawnionych do zasiłku stałego

Uchwała Nr. Rady Powiatu w Nowym Dworze Gdańskim

Styczeń 2012 Vendor Code of Conduct

Spis treści. Wstęp... O autorze... Wykaz skrótów... Wykaz orzeczeń...

Zakres działania: Główne cele pomocy społecznej:

Do aktualnych wyzwań globalnych zaliczyć można m.in.:

Konsekwencje nielegalnego pobytu na terytorium RP

1. ZAŁOŻENIA 2. OSOBY UCZESTNICZĄCE W SZKOLENIU

6. MIGRANT EKONOMICZNY

Dz.U Nr 234 poz OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 22 listopada 2006 r.

Konwencja haska z dnia 13 stycznia 2000 r. o międzynarodowej ochronie osób pełnoletnich

Dział Pomocy Środowiskowej

Urząd Miejski w Gliwicach

S T A T U T Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Łebie

Seminarium podsumowujące projekt Prawnicy na rzecz uchodźców. Warszawa, 12 grudnia 2011 r.

Jak uniknąć stania się ofiarą handlu ludźmi w związku z podjęciem pracy poza granicami kraju

REGULAMIN PROJEKTU Naucz się angielskiego daj sobie szansę!

Młodszy opiekun cudzoziemców (nazwa stanowiska)

Powiatowy Program Działań na Rzecz. Osób Niepełnosprawnych - do 2020 roku

Warszawa, dnia 4 lipca 2017 r. Poz. 5815

Komenda Główna Straży Granicznej

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach

MINISTERSTWO PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ, ul. Nowogrodzka 1/3/5, Warszawa. MPiPS-03

MPiPS-03 Sprawozdanie półroczne i roczne z udzielonych świadczeń pomocy społecznej - pieniężnych, w naturze i usługach

Weryfikacja kryteriów dochodowych uprawniających do świadczeń rodzinnych oraz kwot świadczeń.

Transkrypt:

WRZESIEŃ/PAŹDZIERNIK BIULETYN Szanowni Państwo, Pragniemy przedstawić Państwu kolejny biuletyn odnoszący się do najważniejszych kwestii związanych z uchodźstwem w Polsce, przygotowany przez Centrum Pomocy Prawnej im. Haliny Nieć w ramach projektu: Wspieranie dostępu do procedury azylowej poprzez monitoring, pomoc prawną i szkolenia finansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Uchodźczego oraz UNHCR. Spis treści 1 Od redakcji 2 Dokumenty tożsamości cudzoziemców 3 Przeciwdziałanie przemocy seksualnej i ze względu na płeć w ośrodkach dla cudzoziemców 4 Przemoc domowa jako forma prześladowania 5 Integracja uchodźców w Polsce a problemy mieszkaniowe Program ten łączy 3 istotne elementy składające się na zapewnienie szerszego dostępu do procedury uchodźczej dla zagrożonych cudzoziemców. Opierając się na doświadczeniach z lat ubiegłych Centrum program polega na module monitoringowym, który prowadzony będzie w sposób regularny w wybranych lokalizacjach (areszty w celu wydalenia, ośrodki strzeżone). W efekcie monitoringu przygotowany zostanie raport ewaluacyjny warunków dostępu do informacji i procedury uchodźczej. Wyjazdy monitoringowe będą połączone z udzielaniem informacji i pomocy prawnej osadzonym cudzoziemcom (moduł pomocy prawnej). Najważniejsze lokalizacje będą odwiedzane comiesięcznie, a kilka dodatkowo wybranych rotacyjnie, tak aby program objął jak największą liczbę beneficjentów. Trzecim modułem w programie jest przygotowanie materiałów szkoleniowych oraz przeprowadzenie serii szkoleń dla Straży Granicznej na temat ochrony uchodźców, procedury, grup szczególnej troski, zagadnień przemocy na tle seksualnym oraz handlu ludźmi. Istotnym komponentem projektu jest dotarcie z informacją o warunkach dostępu do procedury azylowej do instytucji, odpowiedzialnych za kształt prawa, jego wykonywanie i przestrzeganie, jak również do instytucji europejskich koordynujących system w ramach wspólnoty, czy też organizacji pozarządowych celem wymiany dobrych i złych doświadczeń w innych krajach, co może się przysłużyć rozwojowi systemowi w pozytywnym kierunku z korzyścią dla beneficjentów programu. Komponent rzecznictwa jest o tyle istotny, iż grupą docelową są osoby osadzone w instytucjach totalnych, z definicji chronionych przed dostępem z zewnątrz, gdzie informacja o warunkach osadzenia, dostępu osadzonych do informacji, czy pomocy, a nawet informacji prawnej rzadko wychodzi na światło dzienne. Instytucje te są również bardziej podatne na wszelkiego rodzaju nadużycia, jak również próby ograniczania dostępu do procedur ochronnych, a ze względu na cel będą dążyły do preferencji szybko prowadzonej, utylitarnej procedury deportacyjnej, kosztem indywidualnych uprawnień cudzoziemca do uzyskania ochrony na terytorium RP. Z punktu widzenia organizacji pożytku publicznego realizującej misję pomocy prawnej uchodźcom i innym cudzoziemcom poszukującym ochrony jaką jest Centrum im. Haliny Nieć, istotne jest by informacja o zauważonych w trakcie prowadzenia programu problemach, błędnym stosowaniu prawa, próbach ograniczania dostępu do informacji prawnej, procedury azylowej lub takich rozwiązaniach prawnych, które mimo pozornej adekwatności w praktycznym stosowaniu nie pełnią funkcji ochronnej dotarły do instytucji odpowiedzialnych za kształt prawa oraz jego przestrzeganie, w tym do Parlamentarzystów oraz instytucji UE. Tylko w ten sposób można bowiem uczulić, czy uwrażliwić decydentów na problemy w dostępie do postępowania ochronnego i skuteczniej chronić grupę docelową. Mamy nadzieję, że zaprezentowane tematy spotkają się z Państwa zainteresowaniem. Z poważaniem, Zespół Centrum Pomocy Prawnej im. Haliny Nieć

STRONA 2 Dokumenty tożsamości cudzoziemców Tymczasowe Zaświadczenie Tożsamości Cudzoziemca - TZTC wydawane jest przez organ przyjmujący wniosek o status uchodźcy. TZTC wydaje się wnioskodawcy i małżonkowi na okres 30 dni. TZTC w okresie ważności potwierdza tożsamość osoby, której zostało wydane i uprawnia tę osobę i jej małoletnie dzieci do pobytu na terytorium RP TZTC Zgodnie z postanowieniami art. 55 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U z 2006 r., Nr 234, Poz. 1695 ze zm., dalej ustawa o udzielaniu ochrony), organ przyjmujący wniosek o nadanie status uchodźcy zobowiązany jest do wydania wnioskodawcy tymczasowego zaświadczenia tożsamości cudzoziemca. Dokument ten stanowi dowód jego tożsamości oraz potwierdza, iż cudzoziemiec przebywa na terytorium RP legalnie. Na jego podstawie, Cudzoziemcowi przysługuje bezpłatna opieka medyczna. W przypadku chęci zamieszkania poza Ośrodkiem dla Cudzoziemców i pobierania z tego tytułu wypłat świadczeń pieniężnych na pokrycie we własnym zakresie kosztów pobytu w Polsce cudzoziemcy podczas zawierania umowy najmu muszą przedstawić dokument stwierdzający ich tożsamość. Z informacji przekazanych Centrum przez Cudzoziemców, podczas wizyt monitoringowych w Ośrodkach dla Cudzoziemców Ubiegających się o Nadanie Statusu Uchodźcy lub Azylu, wynika, iż karty tożsamości są wydawane z dużym opóźnieniem. Cudzoziemcy czekają nierzadko kilka miesięcy na otrzymanie tego dokumentu. Jego brak uniemożliwia uzyskanie pomocy lekarza. Nie są w stanie odebrać wysłanej do nich poczty, są pozostawieni w próżni, bez możliwości samodzielnego załatwienia czegokolwiek. Po przyjeździe do obcego kraju, niezmiernie istotne jest usamodzielnienie się i poznanie nowych realiów. W obecnej sytuacji, Cudzoziemcy tego zrobić nie mogą. KARTA POBYTU Cudzoziemcowi, któremu udzielono ochrony na terytorium RP, przysługuje pomoc zapewniana przez państwo przez okres 2 miesięcy od otrzymania decyzji przyznającej tę ochronę. Po tym okresie, Cudzoziemiec zobowiązany jest do opuszczenia Ośrodka, w którym czekał na zakończenie postępowania w jego sprawie, ustają wypłacane świadczenia. Cudzoziemiec może rozpocząć samodzielne życie. W tym celu jednak potrzebne są mu dokumenty potwierdzające jego sytuacje prawną. Zgodnie z procedurą, Cudzoziemcowi, któremu udzielono ochrony na terytorium RP wydaje się kartę pobytu. Karta pobytu, zgodnie z treścią art. 72 ust. 2 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2006 r., Nr 234, Poz. 1694 ze zm.) w okresie jej ważności, potwierdza tożsamość cudzoziemca podczas jego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz uprawnia, wraz z dokumentem podróży, do wielokrotnego przekraczania granicy bez konieczności uzyskania wizy. Centrum interweniowało w sprawach, w których okres pobytu w Ośrodku dobiegał końca, natomiast Cudzoziemcy nadal nie posiadali kart pobytu. Nie mogli, zatem podjąć zatrudnienia, wynająć mieszkania. W takiej sytuacji groziło im znalezienie się bez dachu nad głową i możliwości zdobycia niezbędnych środków finansowych. Z powyższych informacji wynika, że system wydawania tymczasowych zaświadczeń tożsamości dla cudzoziemców oczekujących na wydanie decyzji w sprawie udzielenia w Polsce statusu uchodźcy lub innej formy ochrony jak i kart pobytu dla uznanych uchodźców jest niewydolny. Bez dokumentacji określającej status prawny cudzoziemca nie mogą być realizowane przysługujące tym osobom prawa, a ich położenie narusza międzynarodowe zobowiązania Polski z tytułu Konwencji dotyczącej Statusu Uchodźców z 1951 r.

Przeciwdziałanie przemocy seksualnej i ze względu na płeć w ośrodkach dla uchodźców STRONA 3 Z inicjatywy UNHCR, po podpisaniu 25 marca 2008 r. Porozumienia w sprawie standardowych procedur postępowania w zakresie rozpoznawania, przeciwdziałania oraz reagowania na przypadki przemocy seksualnej lub przemocy związanej z płcią wobec cudzoziemców przebywających w ośrodkach dla osób ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy, podjęte zostały działania wdrażające jego postanowienia. Porozumienie zostało zawarte pomiędzy Szefem Urzędu do Spraw Cudzoziemców, Komendantem Głównym Policji, Biurem Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych do Spraw Uchodźców (UNHCR), Fundacją "La Strada" oraz Centrum Pomocy Prawnej im. Haliny Nieć. Porozumienie przygotowywane było przez szereg miesięcy, a jego celem było stworzenie formalnych ram współpracy pomiędzy wymienionymi podmiotami, w celu przeciwdziałania zjawisku przemocy związanej z płcią oraz przemocy na tle seksualnym wobec cudzoziemców. Głównym założeniem jest stworzenie standardowych procedur postępowania w przypadku wymienionych typów przemocy. Porozumienie definiuje pojęcie przemocy seksualnej lub ze względu na płeć jako: "każdy akt przemocy związany z płcią, obejmujący wyrządzenie fizycznej lub psychicznej krzywdy, a także groźba jego dokonania, a w szczególności: 1)doprowadzanie do obcowania płciowego; 2)doprowadzanie do poddania się albo wykonania czynności seksualnej; 3)prezentacja treści o charakterze seksualnym, w taki sposób, że można je narzucić osobie, która sobie tego nie życzy; 4)pozbawianie w inny sposób wolności i integralności seksualnej; 5)stosowanie przemocy w rodzinie Przypadki przemocy w stosunku do kobiet i dzieci mogą zdarzyć się wszędzie i dlatego większość krajów wykształciło odpowiednie mechanizmy zapobiegające temu zjawisku. Do zadań UNHCR należy zapewnienie, by uchodźcy również mogli z nich korzystać. UNHCR rozpoczął na całym świecie kampanię, mającą na celu utworzenie procedur ochrony wszędzie tam gdzie przebywają uchodźcy. Wysoki Komisarz ONZ ds. Uchodźców jest osobiście zaangażowany we wprowadzenie Standardowych Procedur Działania we wszystkich 118 krajach, gdzie UNHCR ma swoje biura. W Europie Środkowej projekt ten jest w fazie tworzenia. Słowacja była pierwszym krajem w regionie, w którym w listopadzie 2007r. został podpisany dokument o wprowadzeniu w życie Standardowych Procedur Działania. W lutym, marcu i kwietniu 2008r. kolejno podpisywały ten dokument Bułgaria, Polska oraz Rumunia. Na Węgrzech zaś trwają prace zmierzające do podpisania tego dokumentu. Podczas gdy w dużych obozach dla uchodźców w Afryce i Azji to głównie UNHCR jest odpowiedzialny za zapewnienie ochrony i opieki nad uchodźcami, co wiąże się również z odpowiedzialnością za wprowadzenie odpowiednich systemów raportowania oraz rozpoznawania takiej przemocy, sytuacja w Europie Środkowej wymaga zupełnie innego postępowania w tej kwestii. W krajach europejskich władze posiadają już odpowiednie procedury postępowania w takich przypadkach, celem

STRONA 4 działania UNHCR i organizacji pozarządowych jest wobec tego ich usprawnienie, koordynacja oraz zapewnienie, że procedury te obejmują również uchodźców i że działają w sposób efektywny. Przemoc ze względu na płeć obejmuje przemoc seksualną, fizyczną lub psychiczną skierowaną przeciwko komuś tylko ze względu na płeć tej osoby, np. przemoc domowa, gwałt, wszelka przemoc na tle seksualnym oraz molestowanie seksualne, jak również zastraszanie w pracy i szkole, handel ludźmi, zmuszanie do prostytucji oraz podobne akty przemocy. Podczas gdy każdy może stać się ofiarą przemocy seksualnej ze względu na płeć, kobiety i dziewczynki są na to najbardziej narażone. Kolejnym krokiem zmierzającym do wprowadzenie w życie Standardowych Procedur Działania jest kampania informacyjna wśród uchodźców. Obecnie projektowane są plakaty i ulotki mające wyjaśnić uchodźcom jak działa omawiany system. Przemoc domowa jako forma prześladowania Do dnia dzisiejszego nie stworzono powszechnie akceptowanej definicji prześladowania na potrzeby procedury o nadanie statusu uchodźcy zgodnie z Konwencją dotyczącą statusu uchodźców z 1951 r. Pojęcie to celowo pozostawiono bez definicji, zapewniając tym samym jego dynamiczną interpretację uzależnioną od zmieniających się realiów życia oraz dużą elastyczność, która ma być gwarantem jak najszerszej ochrony praw jednostki poprzez instytucję statusu uchodźcy. Pomimo braku takiej definicji, doktryna jest zgodna co do podstawowego zakresu działań uznawanych za prześladowanie zgodnie z celem Konwencji. Do takiego zakresu należy bez wątpienia zagrożenie życia lub wolności z powodu rasy, religii, narodowości, poglądów politycznych lub przynależności do określonej grupy społecznej jest. Nie oznacza to jednak, że inne poważne naruszenia praw człowieka nie mogą stanowić prześladowania, a wymieniony katalog naruszeń nie ma charakteru zamkniętego. 8 maja 2008 r. Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi kasacyjnej od wyroku WSA w Warszawie na decyzję w sprawie odmowy nadania statusu uchodźcy i udzielenia zgody na pobyt tolerowany wydał wyrok, zwracając uwagę na pewien rodzaj zachowań, często błędnie nie uznawanych za prześladowania. NSA stwierdził w powyższym wyroku, iż ( )Uznanie, że gwałtu, bicia i znęcenia nie można zakwalifikować jako prześladowań, stanowi naruszenie art. 3 Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności(..) Gwałt i przemoc domowa świadczą zatem o naruszaniu prawa do wolności i bezpieczeństwa osobistego oraz kwalifikują się jako poniżające traktowanie.(... ) Powyższe orzeczenie potwierdza kierunek orzecznictwa z innych krajów stosujących Konwencję z 1951 r., w perspektywie polskiej jurysdykcji w sprawach uchodźczych należy go jednak uznać za przełomowy. Cytowane orzeczenie jednoznacznie kwalifikuje przemoc domową jako kategorię prześladowania w rozumieniu Konwencji. Z perspektywy Konwencji z 1951 roku, problem w postrzeganiu przemocy w stosunku do kobiet polega na tym, iż jest ona uważana za sferę życia prywatnego, domowego, niezależną od Państwa i jego politycznych struktur, inaczej jak w przypadku prześladowania z powodu rasy, religii czy narodowości. Podmiotem dopuszczającym się przemocy i przez to prześladowania jest osoba prywatna, najczęściej mąż, partner lub inny członek rodziny. Należy jednak zwrócić uwagę na fakt, że niezależnie od źródła prześladowania, rozstrzygające dla uznania danej osoby za uchodźcę jest istnienie lub brak ochrony ze strony państwa oraz związek prześladowania z jedna z pięciu przesłanek konwencyjnych (rasa, religia, narodowość, określona grupa społeczna, poglądy polityczne).

A zatem, zdarzenie które mogłoby wydawać się sferą życia domowego, staje się sferą życia publicznego, kiedy państwo toleruje albo nie udziela żadnej pomocy ofiarom tego rodzaju przemocy. Przyczyny tego mogą być różne religijne (przede wszystkim w krajach muzułmańskich) czy kulturowe (przestrzeganie określonych zwyczajów). Wiele kobiet nie ma możliwości oczekiwać jakiejkolwiek pomocy od państwa, które z założenia powinno je chronić. STRONA 5 Należy podkreślić, że kobiety mogą stanowić określoną grupę społeczną w rozumieniu Konwencji z 1951 r. Jak stwierdził NSA w swoim wyroku praktyka innych krajów, (..) wskazuje, że cechą stanowiącą o istnieniu grupy społecznej w rozumieniu Konwencji może być również płeć, a kobiety mogą stanowić grupę społeczną, w rozumieniu art. 1A pkt. 2 Konwencji.". Pojawia się zatem pytanie czy doświadczanie przemocy domowej może być przyczyną prześladowania z powodu przynależności do tej grupy. Odpowiedź powinna być jasna jeżeli weźmiemy pod uwagę to, iż wielu krajach kobiety są grupą poniżaną, podatną na przemoc, nie mogącą wymagać pomocy od państwa. Nie ma więc żadnego powodu aby ten rodzaj przemocy nie uznać za formę prześladowania, o ile w danych przypadku brak jest zadowalającej reakcji państwa oraz efektywnej ochrony ofiar. Integracja uchodźców w Polsce a problemy mieszkaniowe Otrzymanie statusu uchodźcy nie zapewnia automatycznie cudzoziemcowi poczucia bezpieczeństwa. Taki komfort psychiczny gwarantuje dopiero skuteczna integracja. Integracja rozumiana jako włączenie w lokalne społeczności jest procesem dwustronnym. Wymaga zaangażowania cudzoziemców oraz przedstawicieli społeczeństwa przyjmującego. Brak integracji może doprowadzić do wzrostu ksenofobii a nawet rasizmu oraz zaostrzenia napięć społecznych i etnicznych, w skrajnych przypadkach prowadząc do agresji. Warunkiem skutecznej integracji jest stworzenie uchodźcom takich warunków życia, aby możliwe stało się zaadaptowanie do nowej sytuacji. Jedną z pierwszych potrzeb jest znalezienie mieszkania. W Polsce, instytucją wiodącą w zakresie kreowania polityki integracji cudzoziemców jest Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. Rola ta wynika z Decyzji Komitetu Europejskiego Rady Ministrów z dnia 3 września 2004 roku, zaakceptowanej następnie przez Radę Ministrów dnia 7 września 2004 roku, gdzie wskazano Ministerstwo jako resort koordynujący zadania z zakresu polityki integracyjnej. W dniu 11 stycznia 2005 roku Komitet Europejski Rady Ministrów przyjął opracowany w resorcie dokument Propozycje działań w kierunku stworzenia kompleksowej polityki integracji cudzoziemców w Polsce. W opracowaniu tym zdefiniowane zostały cztery aspekty polityki integracyjnej, w obszarze, których podejmowane są konkretne działania przy budowaniu tej polityki w Polsce: - aspekt polityczny (związek polityki integracyjnej z polityką migracyjną, azylową, antydyskryminacyjną, zdrowotną, zatrudnienia, edukacyjną) - aspekt prawny dotyczy wypracowania przepisów prawnych do realizacji polityki integracyjnej. - aspekt instytucjonalny, który łączy się z określeniem instytucji odpowiedzialnych za realizację działań integracyjnych wobec cudzoziemców. Dotyczy on także badania potrzeb szkoleniowych i realizacji szkoleń, a także współpracy z organizacjami pozarządowymi

STRONA 6 Pomocą społeczną zajmują się organy administracji rządowej (minister właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego i wojewodowie) i samorządowej (marszałkowie województw, starostowie na poziomie powiatów i wójtowie. Polityka integracyjna polegająca na współpracy pomiędzy władzami lokalnymi, regionalnymi, krajowymi oraz unijnymi. Podstawowym założeniem jest ignorowanie istniejących różnic pomiędzy społecznościami lokalnymi a uchodźcami. Zgodnie z informacją z dnia 17 marca 2008 r. zamieszczoną przez Życie Warszawy, obecnie w Polsce przebywa około 6500 cudzoziemców ubiegających się o status uchodźcy, z czego tylko 1000 wynajmuje własne mieszkania. Kluczowe kwestie dla tej grupy osób to znalezienie mieszkania i pracy, a także nauczenie się języka polskiego. Ułatwić ma to program integracyjny. Prowadzenie tego procesu leży w kompetencjach Ministerstwa Polityki Społecznej. Działania integracyjne w Polsce prowadzone są w ramach specjalnych indywidualnych programów integracji realizowane przez Powiatowe Centra Pomocy Rodzinie (PCPR).Dzięki programowi uchodźca otrzymuje pieniądze na utrzymanie i pokrycie wydatków związanych z nauką języka polskiego, ma opłacone składki na ubezpieczenie zdrowotne, oraz specjalistyczne poradnictwo prawne, psychologiczne i pomoc socjalną. Pomaga mu się także w załatwianiu spraw w urzędach, w problemach prawnych, czy w kontaktach ze środowiskiem lokalnym. Integracja uchodźców ze społeczeństwem unormowana została przez Rozdział 5 ustawy o pomocy społecznej. Zgodnie z tymi przepisami uchodźca składa wniosek o udzielenie mu pomocy we właściwym, ze względu na miejsce zamieszkania urzędzie starosty w ciągu 14 dni od daty uzyskania statusu uchodźcy. Pomoc ta przysługuje od miesiąca, w którym został złożony wniosek. Realizacja założeń programów integracyjnych w praktyce jest o wiele bardziej skomplikowana, ze względu przede wszystkim na brak dostępnych mieszkań. Jedynie w wyjątkowych sytuacjach życiowych uchodźcy mają szanse na szybkie uzyskanie mieszkania. Za przykład może służyć sytuacja w jakiej znalazła się rodzina z Czeczenii, której Rada Gminy Wolsztyn przekazała mieszkanie komunalne w centrum Wolsztyna w marcu 2008, po tym jak przekraczając granicę ukraińską rodzina straciła tragicznie trzy małoletnie córki. W ciężkiej sytuacji znaleźli się uchodźcy z Czeczenii zamieszkujący budynek przy ulicy Magnoliowej w Lublinie, gdzie po zmianie właściciela budynku, 60 osób straciło dach nad głową. Mieszkańcy tego budynku zmuszeni byli żyć w prymitywnych warunkach bez prądu, wody i gazu. Jedynie dziesięciu osobom udało się otrzymać własne mieszkania. W trudnej sytuacji znaleźli się również mieszkańcy Ośrodków dla Uchodźców w Wołominie oraz w Warszawie przy ulicy Ciołka, które zostały zamknięte w marcu bieżącego roku. 200 osób zostało przeniesionych do innych ośrodków, a tylko kilka osób znalazło mieszkania (Życie Warszawy 17 marca 2008 r.). Przykłady sytuacji dotyczących problemów piętrzących się przed cudzoziemcem przybywających na teren Rzeczypospolitej Polskiej jest wiele. Niezwykle trudno jest otrzymać status uchodźcy, procedura jest żmudna i długotrwała. Następnie pobyt w ośrodku, gdzie spotkać można ludzi borykającymi się z tymi samymi problemami, ale najmniej komfortową psychicznie sytuacją jest moment opuszczenia ośrodka (najpóźniej po 3 miesiącach od otrzymania statusu) i rozpoczęcia życia na własny koszt. Ogromnym problemem jest zdobycie mieszkania i opłacanie comiesięcznych kosztów. Prywatni właściciele mieszkań kierując się uprzedzeniami etnicznymi niechętnie wynajmują swoje lokale uchodźcom, bardzo często żądając o wiele wyższych opłat niż od obywatela Polski. Na mieszkania komunalne uchodźcy w ogóle nie mogą liczyć ze względu na realia problemu mieszkaniowego w naszym kraju. Kluczowym rozwiązaniem tej sytuacji może być organizowanie programów informacyjnych dla społeczności lokalnej, w celu poinformowania oraz zachęcenia jej do udzielania pomocy ludziom, którzy znaleźli się w krytycznej sytuacji. Przezwyciężanie społecznych uprzedzeń oraz ksenofobii powinno być dziedziną w której współpracować będą zarówno organy rządowe jak i organizacje pozarządowe w tym także reprezentacje społeczności uchodźczych. Nie wystarczą jednak kampanie społeczne i przezwyciężanie stereotypów. Bez nowatorskich rozwiązań w dziedzinie integracji, uchodźcy nie będą mogli uzyskać w Polsce rzeczywistej ochrony, do czego zobowiązuje nas Konwencja dotycząca statusu uchodźców z 1951 r.