PROTOKÓŁ z XII posiedzenia Krajowej Rady Kuratorów IV Kadencji dzień pierwszy - 19 czerwca 2017 roku 1. Miejsce obrad : Ministerstwo Sprawiedliwości RP Warszawa, Aleje Ujazdowskie 11 sala narad nr 501. 2. Czas trwania : godz. 12 00 19 00 3. Liczba obecnych delegatów : 40 Nieobecni delegaci z okręgów: jeleniogórskiego, szczecińskiego, tarnobrzeskiego, tarnowskiego, zielonogórskiego W dniu 20 czerwca liczba obecnych delegatów: jw. 4. Przebieg obrad : Posiedzenie otworzył przewodniczący Krajowej Rady Kuratorów IV Kadencji Grzegorz Kozera. Przewodniczący przywitał zebranych delegatów oraz przedstawił nowego delegata z okręgu warszawskiego ( Warszaw Praga ) panią Aleksandrę Dźwigulską. Pani Aleksandra Dźwigulska została wybrana delegatem w miejsce Dariusz Rumińskiego który złożył mandat delegata w związku z powołaniem do pracy w Ministerstwie Sprawiedliwości. W tym miejscu, obecny na posiedzeniu Dariusz Rumiński w krótkich słowach przedstawił postać zawodową nowego delegata KRK swojego okręgu. Na koniec przekazał wszystkim podziękowanie za współprace podczas pracy jako delegat KRK IV kadencji. Przewodniczący KRK Grzegorz Kozera podziękował Dariuszowi Rumińskiemu za zaangażowanie podczas pracy na rzecz kuratorów jako delegat okręgi warszawa Praga w IV kadencji KRK, jednocześnie życzył owocnej pracy w Ministerstwie Sprawiedliwości. Przewodniczący KRK Grzegorz Kozera złożył w tym miejscu formalny wniosek o zmianę porządku obrad w ten sposób aby od godziny 14 00 do godziny 16 30 odbyły się prace w poszczególnych komisjach. O godzinie 16 30 obrady zostaną wznowione i omówione zostaną sprawy bieżące oraz przewodniczący poszczególnych komisji złożą sprawozdanie z własnej pracy. Wniosek został przyjęty przez aklamację. 14.00 16.30 - prace w Komisjach Komisja legislacyjno prawna - Przewodniczący Tomasz Krzymiński Komisja monitorowania warunków pracy, płacy i obciążeń obowiązkami Przewodniczący Lech Sobieszczuk Komisja rozwoju i współpracy Przewodniczący Adam Syldatk Komicja etyki i spraw dyscyplinarnych Przewodniczący Waldemar Saliński 1
*** Posiedzeniu Krajowej Rady Kuratorów wznowił o godz. 16 30 jej przewodniczący Grzegorz Kozera. Przewodniczący przedłożył sprawozdanie z działalności KRK pomiędzy posiedzeniami. i tak m.in. : 1. 17.05.2017 roku odbyła się Ogólnopolska Konferencja naukowa Nowy wymiar bezpieczeństwa pod patronatem Ministra Sprawiedliwości Prokuratora Generalnego z udziałem przedstawicieli kurateli sądowej : - Henryk Pawlaczyk, Naczelnik II Wydziału Kurateli, Departament Wykonania Orzeczeń i Probacji w Ministerstwie Sprawiedliwości- Kurator sądowy w systemie ochrony bezpieczeństwa jednostki przed przestępczością - Waldemar Saliński, Zastępca Przewodniczącego Krajowej Rady Kuratorów, delegat do Krajowej Rady Kuratorów Okręgu Elbląg - Kurator sądowy w procesie resocjalizacjioczekiwania, możliwości, perspektywy - Adam Rakocy, delegat do Krajowej Rady Kuratorów Okręgu Rzeszów, kurator specjalista Sądu Rejonowego w Rzeszowie Kuratorska- służba sądowa w transformacji: wczoraj, dziś i pytania o wizję przyszłości - Dariusz Palmirski, delegat do Krajowej Rady Kuratorów Okręgu Kraków, Przewodniczący Stowarzyszenia Kuratorów Sądowych - Rola kuratora w przygotowaniu skazanego do życia po zwolnieniu z zakładu karnego - Beata Rusnarczyk, kurator zawodowy Sądu Rejonowego w Rzeszowie - Rola kuratora penitencjarnego w procesie resocjalizacji i readaptacji skazanych w ramach szeroko rozumianej współpracy z Zakładem Karnym w Rzeszowie. - Agnieszka Puchalska, kurator specjalista Sądu Rejonowego w Przeworsku, mediator Międzyinstytucjonalne porozumienia o współpracy jako innowacyjna forma aktywizacji osób skazanych w procesie resocjalizacji. 2. 30.05.2017 roku w siedzibie Rzecznika Praw Dziecka odbyło się inauguracyjne posiedzenie Zespołu ds. opracowania standardów pracy ośrodków kuratorskich. Do pracy w Zespole Rzecznik Praw Dziecka zaprosił także kuratorów. - Grzegorz Kozera Przewodniczący Krajowej Rady Kuratorów - Dariusz Zabrocki delegat KRK okręg słupski - Maciej Więcek - delegat KRK okręg świdnicki - Krzysztof Stasiak ekspert KRK - Łukasz Kwadrans ekspert KRK oraz kuratorzy, kierownicy Ośrodków Kuratorskich Katarzyna Gumowska, Paweł Kozłowski, Urszula Nieroba, Agnieszka Rojowska, Ewa Schnejder. 3. 02.06.2017 roku odbyła się w gmachu Senatu Konferencja Samorząd zawodowy gwarantem bezpieczeństwa Jednostki Konferencja została zorganizowana z inicjatywy Komisji praw Człowieka, Praworządności i Petycji Senatu RP oraz Mazowieckiego Forum Zawodów Publicznego Zaufania. Środowisko kuratorów reprezentowali kuratorzy, przedstawiciele Krajowej Rady Kuratorów : 2
- Grzegorz Kozera Przewodniczący KRK - Waldemar Saliński Z-ca Przewodniczącego KRK - Renata Cieszko Sekretarz KRK - Lech Sobieszczuk delegat KRK okręg lubelski - Aleksander Samek delegat KRK okręg wrocławski Specyfikę pracy kuratora zawodowego podczas Konferencji przedstawił przewodniczący KRK Grzegorz Kozera. W dalszym ciągu obrad przewodniczący Grzegorz Kozera zwrócił uwagę na wielkie prawdopodobieństwo a nawet konieczność opracowania projekty ustawy o kuratorach sadowych. Tak konieczność zaistniała wobec zmiany systemu organizacji sądownictwa oraz innych ustaw, które w najbliższym czasie będą głosowane. Przewodniczący zwrócił także uwagę na konieczność dokonania zmian w procedurze karnej w powiązaniu reforma prawa karnego. Grzegorz Kozera poinformował iż w związku z oddelegowaniem ministra Patryka Jakiego do prac w komisji weryfikacyjnej ds. reprywatyzacji w Warszawie bezpośrednim przełożonym kuratorów został pan Minister Łukasz Piebiak, który będzie zarządzał całokształtem spraw dotyczących kuratorów sądowych. Przewodniczący poinformował delegatów, iż nadal nie zostało podpisane Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie wynagrodzeń kuratorów zawodowych i aplikantów kuratorskich. Przewodniczący zobowiązał się monitorować sprawę podwyżek dla kuratorów. Przypomniał, że w tej sprawie została w kwietniu br. przegłosowana uchwała KRK która została przekazana do Ministerstwa. Przewodniczący dalej przedstawił informacje dotyczące zmian w prawie cywilnym, które to zmiany mogą mieć wpływ na prace kurateli rodzinnej głównie dotyczące wykonywania wywiadów środowiskowych. Jest to jeszcze na etapie projektu. W tym miejscu odbyła się dyskusja dotycząca kuratora rodzinnego jako organu postępowania wykonawczego sądu. Dyskusję zapoczątkował Za- ca Przewodniczącego KRK Waldemar Saliński, który wskazał na konieczność złożenia pisma do Ministerstwa w tej sprawie. Waldemar Saliński wskazywał na brak jakichkolwiek przepisów wykonawczych w tej sprawie, a takie powinny się pojawić. Głos w dyskusji zabrała sekretarz KRK Renata Cieszko, która wyraziła pogląd aby najpierw przed złożeniem jakiegokolwiek pisma zorientować się jakie są szanse na osiągnięcie celu. Pogląd pani Renaty Cieszko potwierdził Rafał Sitarz, który zabrał głos twierdząc, iż tak naprawdę nikt z nas nie wie jaki jest stan aktualnych prac w sprawie i najpierw należałoby się zorientować wyjaśnić aktualną sytuację. Tomasz Krzymiński natomiast zaproponował aby KRK w piśmie zaproponowała Ministrowi Piebiakowi współpracę w zakresie opracowywania roli kuratora jako organu wykonawczego sądu. Rafał Sitarz wskazał na potrzebę większej aktywności mediacyjnej przez kuratorów gdyż np., w publikacjach nie ma kuratorów ani nic o kuratorach. Probacja zawiera jedynie 3
informacje o policji a przede wszystkim o służbie więziennej. Artykuł z udziałem kuratora to wręcz ewenement. Zdaniem dyskutanta, w świat powinien iść sygnał że kuratorzy są i pracują. Komisja ds. Monitorowania Warunków Pracy, Płacy i Obciążeń Obowiązkami Kuratorów w osobach Lecha Sobieszczuka- delegat Lublin oraz Jana Wacławiaka- delegat Łódź, przedstawiła opracowanie na temat stanu kurateli w Polsce w oparciu o dane statystyczne na koniec 2016 roku. Opracowanie pt. Kuratorska Służba Sądowa w Polsce wg stanu na dzień 31.12.2016 rok Autorzy opracowania wyrazili podziękowania wszystkim którzy przyczynili się do powstania tegoż opracowania. W formie PDF opracowanie zostanie do wszystkich delegatów przesłane z prośbą o rozesłanie do kierowników we własnych okręgach. Jan Sobieszczuk wyraził ubolewanie, że nie wszyscy kuratorzy w Polsce pozytywnie odpowiadali na prośby autorów dlatego poprosił o przekazanie tego w okręgach. Autor opracowania Lech Sobieszczuk stwierdził, iż dokument ten prezentuje ogólne warunki pracy ale przede wszystkim zawiera informacje na temat ogólnego obciążenia praca kuratorów w całej Polsce. Adam Syldatk przewodniczący Komisji rozwoju i współpracy przedstawił propozycję dotycząca wniesienia inicjatywy konkursu na najlepszą pracę dyplomową dotyczącą funkcjonowania kurateli w Polsce bądź pracy kuratorów. (tematy dowolne). W przygotowaniu jest propozycja regulaminu. Całość tematu zostanie przedstawiona na kolejnym posiedzeniu KRK. Przewodniczący KRK Grzegorz Kozera poinformował,iż na ukończeniu jest broszura zatytułowana Misja Kuratorskiej Służby Sądowej - będzie to kompendium wiedzy o pracy kuratora. Broszura w części sfinansowana zostanie reszty środków które pozostały z dobrowolnych jednorazowych składek kuratorskich zebranych w sprawie apelacji dot. wynagrodzeń kuratorskich. Waldemar Saliński przypomniał,iż w dniu dzisiejszym mamy 15 rocznicę funkcjonowania Krajowej Rady Kuratorów jako Samorządu Kuratorskiego. Obrady w tym dniu zakończono Przewodniczący KRK Grzegorz Kozera zakończył posiedzenie w tym dniu jednocześnie zaprosił na dzień jutrzejszy a szczególnie na uroczyste obchody Dnia Kuratora. 4
Dzień drugi - 20 czerwca 2017r. Drugi dzień obrad XII Posiedzenia Krajowej Rady Kuratorów IV Kadencji Uroczyste obchody Dnia Kuratora Posiedzenie rozpoczęło się o godzinie 9.00 W posiedzeniu wzięło udział 35 delegatów do KRK (lista obecności w załączeniu) oraz przedstawiciele Ministerstwa Sprawiedliwości Pan Łukasz Piebiak Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości, Pan Rafał Puchalski Zastępca Dyrektora Departamentu Strategii i Funduszy Europejskich w Ministerstwie Sprawiedliwości, Pan Henryk Pawlaczyk- Naczelnik Wydziału Kurateli w Departamencie Wykonania Orzeczeń i Probacji oraz zaproszeni goście: Pan Antoni Szymański Senator RP, przedstawiciele stowarzyszeń kuratorskich oraz zawodowi kuratorzy sądowi. Na początku obrad Pan Grzegorz Kozera - Przewodniczący KRK przywitał zaproszonych gości. Następnie zabrał głos Pan Łukasz Piebiak i pogratulował jubileuszu 16-lecia uchwalenia ustawy o kuratorach sądowych i 15-lecia funkcjonowania samorządu kuratorskiego. Zaznaczył niezbędną rolę kuratorów w wymiarze sprawiedliwości. Podkreślił osiągnięcia kurateli i samorządu. Powiedział, że w imieniu Ministra Sprawiedliwości nadzoruje działalność kuratorów sądowych dopiero od tygodnia tj. od 13 czerwca 2017r. Poinformował, że od jesieni 2017r. rozpoczną się w Ministerstwie Sprawiedliwości prace nad zmianami w służbie kuratorskiej. Będą one czynione w porozumieniu ze środowiskiem kuratorskim. Pan G. Kozera podkreślił nastawienie Krajowej Rady Kuratorów na konstruktywną współpracę z Ministerstwem Sprawiedliwości. Z kolei Pan R. Puchalski zadeklarował swój aktywny udział w tworzeniu nowych przepisów dotyczących służby kuratorskiej. Zaznaczył, że od kuratorów sądowych w dużej mierze zależy jak postrzegany jest wymiar sprawiedliwości bowiem kuratorzy stanowią swoistego rodzaju jego przyczółek w terenie. Pan G. Kozera przypomniał że kuratorzy sądowi rocznie docierają do około 0,5 mln podopiecznych i przeprowadzają blisko 05 mln wywiadów środowiskowych. Podkreślił dużą rolę kuratorów wykonujących orzeczenia w sprawach rodzinnych i nieletnich przy jednoczesnym braku satysfakcjonujących uregulowań prawnych regulujących ich status i pracę. Podczas uroczystego posiedzenia, w uznaniu za dotychczasowe zasługi w pracy kuratorskiej, Podsekretarz Stanu Pan Łukasz Piebiak wręczył pamiątkowe brązowe medale Ministra Sprawiedliwości "Zasłużony dla Wymiaru Sprawiedliwości" kuratorom zawodowym szczególnie zasłużonym dla kuratorskiej służby sądowej. Medale Ministra Sprawiedliwości otrzymali kuratorzy sądowi: - Renata Cieszko - kurator specjalista, Z-ca KO SO w Siedlcach, sekretarz KRK IV kadencji 5
- Marzena Depińska- kurator specjalista, KO SO w Sieradzu, delegat do KRK IV kadencji - Maria Karbowska- kurator specjalista SR Poznań Grunwald i Jeżyce w Poznaniu - Tomasz Kazirodek- starszy kurator zawodowy SR w Radomiu - Zofia Kirszner- kurator specjalista SR w Rzeszowie - Grzegorz Kozera- kurator specjalista, KO SO w Częstochowie, Przewodniczący KRK IV kadencji - Krystyna Łukasiak- kurator specjalista, Kierownik ZKSS SR w Działdowie - Lucyna Majer-Torba- kurator specjalista, KO SO w Przemyślu - Sławomira Mrowińska- kurator specjalista, SR w Zgierzu - Maria Nowak- kurator specjalista, KO SO w Tarnowie - Sylwia Nowak- kurator specjalista, Kierownik ZKSS SR w Tucholi - Anna Pachucka- kurator specjalista SR Szczecin Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie - Aleksandra Plak- kurator specjalista, Kierownik ZKSS SR w Będzinie - Ewa Płonka- kurator specjalista, Kierownik ZKSS SR w Żywcu - Aleksander Samek- starszy kurator zawodowy, Kierownik ZKSS SR dla Wrocławia-Fabrycznej we Wrocławiu, delegat do KRK IV kadencji - Anna Sadkowska- kurator specjalista,sr w Toruniu - Rafał Skręt- starszy kurator zawodowy, SR w Sosnowcu - Małgorzata Sołtysiak- kurator specjalista, SR w Kielcach - Lucyna Styczyńska- kurator specjalista SR w Bielsku-Białej - Krystyna Szlęzak- kurator specjalista SR w Zduńskiej Woli - Wioleta Śniegocka- kurator specjalista, Kierownik ZKSS SR w Ostrzeszowie, delegowana do Biura KO SO w Kaliszu - Grażyna Radajewicz-Fiała- kurator specjalista, SR w Tarnowskich Górach - Ewa Urbanik- kurator specjalista, Kierownik ZKSS SR w Otwocku - Danuta Wolska- kurator specjalista, SR w Tarnobrzegu - Krystyna Żelechowska- kurator specjalista SR dla Krakowa-Nowej Huty w Krakowie. Po wręczeniu medali i złożeniu gratulacji odznaczonym Pan Ł. Piebiak opuścił obrady udając się do swoich obowiązków służbowych. Następnie zabrał głos Pan Henryk Pawlaczyk, który na początku przekazał z okazji Dnia Kuratora pozdrowienia dla delegatów do KRK oraz wyróżnionych kuratorów od Mirosława Przybylskiego Dyrektora Departamentu Wykonania Orzeczeń i Probacji Ministerstwa Sprawiedliwości przebywającego obecnie służbowo w Norwegii. Następnie powiedział, że w Wydziale Kurateli jest dużo pracy a najbardziej absorbujące zagadnienia to opiniowanie wniosków kuratorów o urlopy dla poratowania zdrowia, skargi na kuratorów ( w szczególności na realizowanie zadania obecności przy osoby uprawnionej z dzieckiem ) oraz postępowania dyscyplinarne wobec kuratorów. Poinformował, że jest w trakcie przygotowania nowelizacja rozporządzenia o wynagrodzeniach kuratorów ( ma ukazać się w lipcu 2017r. ze skutkami finansowymi od dnia 01.01.2017r. ), nie ma na razie możliwości wydzielenia ze środków na wynagrodzenia kuratorów odrębnej puli na awanse zawodowe bowiem w wielu okręgach dyrektorzy sygnalizują brak środków na wynagrodzenia w skali całego roku 2017. H. Pawlaczyk podkreślił wagę kurateli rodzinnej i znaczenie ośrodków kuratorskich jako środka oddziaływań wychowawczych będą działania legislacyjne zmierzające do powołania w każdym sądzie rejonowym chociażby jednego ośrodka. Kuratorzy rodzinni powinni uzyskać formalnie status organów postepowania wykonawczego a początkiem zmian jest art. 598 kpc który de facto taką 6
rolę kuratorowi powierza. Naczelnik Wydziału Kurateli powiedział, że będzie nowelizacja ustawy o kuratorach sądowych. Zmiany te powinny obejmować ; określenie misji zawodu, zagwarantować kuratorom superwizję, zapewnić dostęp do i ochronę danych wrażliwych (zgodnie europejskim systemem RODO). Zaapelował by kuratorzy wykonując obowiązki służbowe pamiętali o swoim zdrowi u i bezpieczeństwie. Następnie G. Kozera podziękował Henrykowi Pawlaczykowi za pełnienie przez niego w latach 2012-2017 funkcji Przewodniczącego Krajowej Rady Kuratorów i wręczył mu okolicznościowy grawerton. Pan G. Kozera podziękował również ekspertom KRK (Annie Janus-Dębskiej, Andrzejowi Martuszewiczowi, Łukaszowi Kwadransowi, Krzysztofowi Stasiakowi i Rafałowi Trocha) za ich pracę na rzecz samorządu kuratorskiego. Z kolei zabrał głos Andrzej Martuszewicz były Przewodniczący Krajowej Rady Kuratorów, który złożył gratulację odznaczonym i podkreślił znaczenie dla służby kuratorskiej oraz dla wykonywania przez kuratorów orzeczeń sądowych sprawnie działającego samorządu zawodowego. Następnie Pan Rafał Skręt starszy kurator zawodowy Sądu Rejonowego w Sosnowcu i obecny administrator strony internetowej www.kuratorzy.pl wygłosił prelekcję na temat Kuratorzy sądowi w mediach na przykładzie strony internetowej Krajowego Stowarzyszenia Kuratorów Sądowych kuratorzy.pl. Przygotowaną i przedstawioną przez R.Skręta prezentacje można obejrzeć na https://drive.google.com/open?id=0bxmjpof6xlrtcmxfzvnktjnhwgs Następnym prelegentem był Pan Aleksander Samek delegat do KRK okręgu wrocławskiego. Wystąpienie miało na celu przybliżenie informacji na temat portalu kuratorskiej służby sądowej Kurator.info. Prelegent przedstawił portal jako jeden z projektów realizowanych przez Dolnośląskie Stowarzyszenie Kuratorów Sądowych FRONITS. Portal funkcjonuje od maja 2015r., a od listopada 2016r. ma również swoją stronę na portalu społecznościowym Facebook. W prezentacji zawarto również informacje statystyczne ukazujące najciekawsze aspekty funkcjonowania portalu. W wystąpieniu wymieniono również organizacje kuratorskie, z którymi współpracują prowadzący portal. Z kolei głos zabrał Pan Jarosław Dębski starszy kurator zawodowy z Sądu Rejonowego w Nysie, który przemówił w imieniu autora anonimowego bloga kuratora sądowego Na marginesie życia. Całość wystąpienia w załączeniu. Następnie Pan Waldemar Saliński Zastępca Przewodniczącego KRK wygłosił prelekcję na temat Kurator sądowy w procesie resocjalizacji oczekiwania, możliwości, perspektywy. W pierwszej części wystąpienia podkreślił, że wykonywanie orzeczeń sądowych w ustawodawca powierzył przede wszystkim kuratorom sądowym, których jest około 30 tys. tj ponad 5 tys. zawodowych i prawie 25 tys. społecznych. Łącznie kuratorzy wykonują stale 500 tys. orzeczeń sądu na podstawie akt wykonawczych i rocznie 500 tys. jednorazowych wywiadów środowiskowych. Dla przykładu wskazał że służba więzienna wykonuje 70 tys. orzeczeń a liczba funkcjonariuszy wynosi prawie 30 tys. Obok kuratorskiej służby sądowej i służby więziennej wykonywanie orzeczeń sądowych należy również do zakładów poprawczych, MOS i MOW. 7
W referacie przypomniał że kuratorzy wykonują swoje zadania w nienormowanym czasie pracy, przede wszystkim z własnej inicjatywy i potrzeby danej chwili, przetwarzają niemal wszystkie dane wrażliwe osób objętych postępowaniem co wymaga od kuratorów szczególnych predyspozycji etyczno-moralnych, wiedzy metodycznej, merytorycznej oraz sumienności i odpowiedzialności za sprawne funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości. Takie oddziaływanie kuratora stanowi o potrzebie funkcjonowania tego zawodu jako zawodu zaufania publicznego i nie może odbywać się bez struktury samorządu zawodowego. W nawiązaniu do planowanej zmiany przepisów ustrojowych wyraził obawę aby nie pojawiły się koncepcje rezygnacji z samorządu zawodowego wywodzone szczególnie w projektach Ministerstwa Sprawiedliwości. W dalszej części wystąpienia wskazał na potrzebę przekazania kuratorom zawodowym zarówno w postępowaniu przed sądem opiekuńczym, rodzinnym jak i karnym niektórych kompetencji obecnie należącym do sędziów. Przedstawił wyrażone w już w tej sprawie stanowisko KRK dotyczące umocnienia pozycji kuratora w postępowaniu karnym wykonawczym poprzez przekazanie im kompetencji merytorycznych zarezerwowanych dotychczas dla sądu np. niektóre rozstrzygnięcia w postępowaniach dotyczących wykonywania kary ograniczenia wolności, pracy społecznie użytecznej i obowiązków probacyjnych. W tym miejscu pojawił się na posiedzeniu Pan Antoni Szymański Senator RP, który złożył wszystkim obecnym życzenia z okazji Dnia Kuratora, podziękował za profesjonalne wykonywania zadań i zaprosił do współpracy z przedstawicielami Parlamentu. Następnie Pan Dariusz Palmirski delegat do KRK okręgu krakowskiego wygłosił prelekcję na temat Rola kuratora w przygotowaniu skazanego do życia po zwolnieniu z zakładu karnego. Stwierdził m.in., że.. przygotowanie do warunków wolnościowych powinno być realizowane poprzez ułatwienie osobom skazanym powrotu do społeczeństwa. W tym celu istotnym jest opracowanie skutecznych programów pracy ze skazanymi oraz nadzoru nad nimi po opuszczeniu jednostek penitencjarnych. Istotną rolę w przygotowaniu skazanego do życia na wolności pełnią, oprócz funkcjonariuszy służby więziennej, rodzin, instytucji oraz środowiska lokalnego kuratorzy sądowi. Rolą kuratora nie jest wyręczanie osadzonego i załatwianie za niego wszelkich formalności, a oferowanie możliwych rozwiązań oraz wskazywanie dróg, którymi winien podążać. Uczy to skazanego podjęcia aktywności i mobilizuje do działania. Podstawowymi problemami w skutecznym powrocie do społeczeństwa mogą być: stygmatyzacja, przyzwyczajenie do warunków więziennych powodujące trudności z adaptacją, trudna sytuacja materialna, w tym brak pracy, skomplikowane bądź też złe relacje rodzinne oraz czynniki środowiskowe. Głównym celem sprawowanych dozorów jest uzyskanie pozytywnych zmian w osobowości podopiecznego poprzez wsparcie, pomoc, a także pozytywną motywację do działania. Pamiętać jednak trzeba, że kurator realizując swoje zadania stara się aktywizować skazanego w dążeniu do określonego celu jakim jest społeczna asymilacja. Kurator sądowy przed przystąpieniem do oddziaływań resocjalizacyjnych, dokonuje oceny poziomu motywacji dozorowanego do podjęcia działań zmieniających jego postawę i sytuację życiową. Oddziaływania kuratora wobec dozorowanego powinny cechować się pewną fazowością. Należy pamiętać o tym, że każdy człowiek jest inny. Dlatego też kuratorzy powinni indywidualizować swoje działania odnoście do konkretnej osoby. Jednym z głównych aspektów dozoru jest praca z indywidualnym przypadkiem. Jest to metoda pracy pozwalająca na kompleksowe potraktowanie osoby dozorowanej wraz z wszystkimi jej problemami. Podkreślić należy, iż w swojej pracy kurator sądowy nie koncentruje się jedynie na samym skazanym. Kurator nawiązuje bowiem kontakt z rodziną skazanego, diagnozuje zasoby, potrzeby i trudności skazanego w jego otoczeniu. Analizuje problemy środowiskowe. Ma również 8
kontakt z szeregiem instytucji, czy też organizacjami pozarządowymi, gdzie może kierować podopiecznego. Pan Przewodniczący KRK oświadczył, że ma wątpliwości dotyczące funkcjonowania kuratorów penitencjarnych na terenie z jednostek penitencjarnych bowiem istotą pracy kuratorskiej jest oddziaływanie w warunkach wolnościowych. Kolejnym prelegentem był Pan Adam Rakocy delegat do KRK okręgu rzeszowskiego, który omówił temat Kuratorska służba sądowa w transformacji: wczoraj, dziś i pytania o wizję przyszłości. Występujący zaprezentował okoliczności powstania kurateli w okresie początków II Rzeczypospolitej w kontekście rozwoju myśli penitencjarnej na przestrzeni polskiej państwowości, zmian prawnych i potrzeb społecznych oraz metod programowego oddziaływania na sprawców, w szczególności nieletnich. Wystąpienie wykazało jak kuratela, początkowo powołana do pracy z nieletnimi stopniowo przekształcała się w służbę dla spraw opiekuńczych oraz karnych. Pan G. Kozera podkreślił, że kuratela w Polsce zaczynała się od kurateli rodzinnej oraz, że nie było w Polsce nastawienia na restrykcyjność karania a raczej poszukiwano skutecznych, wolnościowych oddziaływań na naruszających porządek prawny. Pan H.Pawlaczyk przekazał zgromadzonym życzenia z okazji święta kurateli w Polsce od Pani Beaty Kempy Ministra członka Rady Ministrów. Ogłoszono 30 min. przerwę w obradach. Wznowiono obrady o godzinie 12:30. Obecnych było 30 delegatów czyli KRK zdolna była do podejmowania uchwał. Przewodniczący KRK zaproponował przyjęcie uchwały nr 6/17 w sprawie zobowiązania Prezydium KRK do niezwłocznego podjęcia działań zmierzających do zapewnienia w budżecie na 2018r. podwyżek wynagrodzenia kuratorów poprzez waloryzację kwoty bazowej. Uchwałę przyjęto jednomyślnie 30 głosów za. Z kolei Pan G.Kozera zaproponował przyjęcie uchwały nr 7/17 o wdrożenie działań o wydzielenie w budżecie na 2018 r. środków na awanse zawodowe kuratorów zawodowych. Uchwałę przyjęto jednomyślnie 31 głosów za. Przewodniczący zaproponował przyjęcie uchwały nr 8/17 w sprawie skierowania zapytań o uzyskanie informacji publicznej w zakresie liczby zawodowych kuratorów sądowych będących członkami związków zawodowych. Uchwałę przyjęto jednomyślnie 31 głosów za. Przewodniczący KRK zaproponował przyjęcie uchwały nr 9/17 dotyczącej wprowadzenia zmian w sprawozdaniu statystycznym MS-S40 które zmierzają do uszczegółowienia zadań wykonywanych prze kuratorów. Rozpoczęła się dyskusja: 9
Pan Lech Sobieszczuk delegat do KRK okręgu lubelskiego zauważył, że zmienione sprawozdanie musi być kompatybilne z systemem SAP, że muszą być takie same objaśnienia i dlatego należy zaktualizować objaśnienia. Poprawki zaproponowane przez L.Sobieszczuka poddano pod głosowanie przyjęto je jednogłośnie 35 głosów za. Pan J. Wacławiak delegat do KRK okręgu łódzkiego zwrócił uwagę na to, ze do niedawna chcieliśmy uproszczenia sprawozdania MS-S40 a teraz sami zabiegamy o jego rozszerzenie. Jest to jakaś niekonsekwencja. W dalszej części dyskusji głos zabierali; Karol Knop- delegat okręgu poznańskiego, Krzysztof Pająk delegat okręgu kieleckiego i Adam Syldatk delegat okręgu koszalińskiego. Zaproponowano aby jednoznacznie określić termin wejścia w życie zmian w MS-S40 od stycznia 2018 r. Za taką propozycją głosowały 32 osoby, 4 wstrzymały się od głosu. Z uwagi na rozbieżność zdań dotyczącą zmian sprawozdania MS-S40 Przewodniczący KRK zaproponował głosowanie cząstkowych propozycji i po ich uzgodnieniu całości. Propozycje cząstkowe relacjonował Pan Tomasz Krzymiński Przewodniczący Komisji Legislacyjno- Prawnej. - Wliczenie dozorów elektronicznych i nadzorów z art. 181a kkw. do dozorów 28 osób głosowało za, 4 osoby się wstrzymały od głosu i nikt nie głosował przeciw. - Wliczenie decyzji wydawanych przez kuratorów zawodowych w dozorach elektronicznych do upomnień 16 osób głosowało za, 4 osoby przeciw i 11 osób wstrzymało się od głosu - Wliczenie spraw Zaw k do osobistego obciążenia kuratorów zawodowych 27 osób głosowało za, 6 osób się wstrzymało od głosu, nikt nie był przeciw Pan G. Kozera zaproponował aby wykazywać w sprawozdaniu MS-S40 nie liczby spraw dotyczących przymusowego odebrania dzieci lecz liczbę wykonanych przez kuratorów czynności. Za tą propozycją głosowało 29 osób, dwie wstrzymały się od głosu, nikt nie głosował przeciw. Po przeprowadzeniu głosowania cząstkowego poddano pod głosowanie całości uchwały nr 9/17. Uchwała została przyjęta jednomyślnie 32 osoby za. Z kolei Pani Anna Janus-Dębska ekspert KRK zwróciła uwagę na konieczność ewidencjonowania w zespołach kuratorskich, w biurach kuratorów okręgowych i w Wydziale Kurateli MS. Pan L. Sobieszczuk przypomniał, że KRK kierowała taka prośbę do kuratorów w Polsce lecz nie jest to powszechna praktyka bowiem z 7 okręgów sądowych nie uzyskano takich danych. 10
Pan G.Kozera zobowiązał się do przygotowania projektu uchwały określającej procedury informowania o wypadkach przy pracy kuratorów i ich ewidencjonowania. Pani Jolanta Parzych delegat okręgu toruńskiego stwierdziła, że pismo w tej sprawie powinno zostać wysłane do prezesów sądów okręgowych i kuratorów okręgowych z Ministerstwa Sprawiedliwości. Następnie Pan Dariusz Zabrocki delegat okręgu słupskiego zapytał o losy nowelizacji ustawy o kuratorach sądowych. A Pan T. Krzymiński przypomniał, ze ponad rok temu powołano z inicjatywy A. Rakocego zespół KRK do spraw opracowania wizji służby kuratorskiej w Polsce. Zespół ten nie rozpoczął pracy a w sytuacji prowadzeni prac nad nowelizacją naszej ustawy ustrojowej jego praca byłaby niezwykle przydatna. Pan R. Puchalski Zastępca Dyrektora Departamentu Strategii i Funduszy Europejskich w Ministerstwie Sprawiedliwości odpowiadając na pytanie D. Zabrockiego powiedział, że ; - Pan Wiceminister Ł. Piebiak dopiero od 13.06.2017r. ma nadzór nad kuratelą sądową, - jest zwolennikiem dialogu i współpracy, - jeszcze nie ma decyzji dotyczącej kierunków zmian w ustawie - na dzień dzisiejszy jest przekonania o ewolucyjnych zmianach nie o rewolucji - przewidywane są zmiany struktury wewnętrznej służby kuratorskiej - prace legislacyjne zaczną się jesienią 2017r. - zwrócił się z prośba o nadsyłanie propozycji zmian. Na tym porządek posiedzenia został wyczerpany. Obrady zakończono o godzinie 13.40. Protokołowali: Marzenna Lubańska Adam Syldatk. Sekretarz Krajowej Rady Kuratorów Renata Cieszko 11