Zmiany w informatorze technik technologii chemicznej 311[31] Strona 13 punkt 1.1. otrzymuje brzmienie: 1.1. rozpoznawa oznaczenia i nazwy handlowe surowców, póproduktów i produktów z zakresu technologii chemicznej, rozpoznawa nazwy handlowe surowców, póproduktów i produktów, stosowanych w procesach produkcji zwizków nieorganicznych, np.: soda kaustyczna, mleko wapienne, wapno palone, superfosfat, saletra amonowa, rozpoznawa nazwy handlowe i oznaczenia surowców, póproduktów i produktów, stosowanych w procesach produkcji zwizków organicznych, np.: styropian, teflon, chloroform, freony, chloropren, PVC, PE, ABS, TETRA. Przykadowe zadanie 1. Oleum to nazwa handlowa A. roztworu SO 3 w stonym kwasie siarkowym(vi). B. roztworu SO 2 w stonym kwasie siarkowym(vi). C. roztworu kwasu siarkowego(vi) o steniu 96%. D. cikiej frakcji pochodzcej z przeróbki ropy naftowej. Strona 22 punkt 3. otrzymuje brzmienie: 3. Bezpiecznie wykonywa zadania zawodowe zgodnie z przepisami bezpieczestwa i higieny pracy, ochrony przeciwpoarowej oraz ochrony rodowiska, a w szczególnoci: 3.1. stosowa przepisy i zasady bezpieczestwa i higieny pracy, przepisy ochrony przeciwpoarowej oraz ochrony rodowiska podczas prowadzenia procesu chemicznego, stosowa przepisy i zasady bezpieczestwa i higieny pracy podczas prowadzenia procesu chemicznego, stosowa przepisy ochrony przeciwpoarowej podczas prowadzenia procesu chemicznego, stosowa przepisy ochrony rodowiska podczas prowadzenia procesu chemicznego, rozpoznawa piktogramy wskazujce rodzaj zagroe: fizykochemicznych, dla zdrowia czowieka, dla rodowiska. Przykadowe zadanie 14. Która z poniszych norm dotyczy systemu zarzdzania bezpieczestwem i higien pracy? A. PN N- 18001. B. PN N 9000. C. ISO 9000.
D. ISO 9003. 3.2. przewidywa zagroenia wystpujce podczas przeprowadzania procesu chemicznego, przewidywa zagroenia dla zdrowia i ycia czowieka oraz rodowiska, które mog wystpi podczas prowadzenia procesów technologicznych np.: spalania paliw, produkcji kwasu siarkowego (VI), kwasu azotowego (V), kwasu fosforowego (V), nawozów sztucznych, syntezy amoniaku, przeróbki ropy naftowej, procesów syntezy organicznej (sulfonowania, chlorowania, polimeryzacji), procesów elektrochemicznych, rozpoznawa zagroenia dla zdrowia i ycia czowieka oraz rodowiska zwizane z technologi chemiczn ze wzgldu na charakter zagroenia, np.: zagroenie chemiczne, termiczne, cinieniowe, wybuchowe, poraenie prdem elektrycznym, wskazywa oddziaywanie na rodowisko najczciej stosowanych substancji niebezpiecznych. Przykadowe zadanie 15. Hady fosfogipsu, bdcego odpadem przy produkcji nawozów fosforowych, stanowi zagroenie dla rodowiska, gdy powoduj midzy innymi A. erozj gleby. B. stepowienie gruntów. C. ocieplenie otaczajcej atmosfery. D. eutrofizacj pobliskich cieków wodnych. 3.3. dobiera sposób unieszkodliwiania odpadów wytwarzanych podczas prowadzenia procesu chemicznego, dobiera sposoby wykorzystania gazów odlotowych w procesach technologicznych, takich jak: spalanie paliw, przeróbka ropy naftowej, produkcja nawozów fosforowych, kwasu siarkowego (VI), kwasu fosforowego (V), uwzgldniajc np. waciwoci chemiczne i opacalno, dobiera sposoby wykorzystania staych odpadów powstaych w wyniku, np.: spalania paliw, produkcji kwasu siarkowego (VI), kwasu fosforowego (V), nawozów fosforowych, przeróbki ropy naftowej, syntezy organicznej, dobiera sposoby unieszkodliwiania odpadów powstaych w wyniku, np.: procesów spalania paliw, produkcji kwasów nieorganicznych, nawozów sztucznych, przeróbki ropy naftowej, syntezy organicznej, wskazywa metody wykorzystania produktów ubocznych i odpadowych.
Przykadowe zadanie 16. Podczas produkcji kwasu fosforowego (V) metod ekstrakcyjn wydzielaj si gazy zawierajce zwizki fluoru. Gazy te mona wykorzysta do produkcji cennego rodka owadobójczego, którym jest fluorokrzemian sodu. W tym celu naley przeprowadzi A. absorpcj gazów w wodzie, a nastpnie neutralizacj roztworem NaOH. B. absorpcj gazów w kwasie, a nastpnie neutralizacj roztworem NaOH. C. utlenianie gazów, a nastpnie ich absorpcj w wodzie. D. redukcj gazów, a nastpnie ich absorpcj w wodzie. 3.4. organizowa stanowiska pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii, analizowa i interpretowa wymagania ergonomii w odniesieniu do warunków pracy w przemyle chemicznym analizowa dokumentacj technologiczn procesów stosowanych w przemyle chemicznym pod ktem spenienia wymaga ergonomii, np.: dostosowanie maszyn i urzdze do moliwoci pracownika, rozmieszczenie narzdzi i materiaów na stanowisku pracy, przestrzega zasad ergonomii przy wykonywaniu czynnoci na stanowiskach pracy w przemyle chemicznym. Przykadowe zadanie 17. Organizujc stanowisko pracy dla operatora obsugujcego urzdzenia w przemyle chemicznym naley uwzgldni, e najkorzystniejsz, speniajc uwarunkowania biologiczne pozycj ciaa pracownika jest pozycja A. wycznie stojca. B. wycznie siedzca. C. naprzemienna z przewag stojcej. D. naprzemienna z przewag siedzcej. 3.5. stosowa rodki ochrony indywidualnej podczas prowadzenia procesu chemicznego, stosowa odzie ochronn stosownie do wykonywanych zada zawodowych, np. do pracy z substancjami gorcymi, rcymi, niebezpiecznymi, stosowa sprzt ochronny dróg oddechowych odpowiedni do wykonywanych zada, podczas których istnieje moliwo zagroe typu: emisja szkodliwych par, gazów i pyów, niedobór tlenu w powietrzu, stosowa sprzt ochronny suchu w przypadku pracy z urzdzeniami powodujcymi nadmierny haas, np. przy obsudze urzdze rozdrabniajcych, stosowa sprzt ochronny oczu i twarzy w przypadku pracy z substancjami rcymi i toksycznymi oraz rakotwórczymi,
stosowa rodki ochrony koczyn dolnych i górnych w przypadku pracy z substancjami rcymi, toksycznymi oraz rakotwórczymi. Przykadowe zadanie 18. Podczas prac z siarkowodorem pracownik powinien by wyposaony A. w maseczk pyoszczeln, okrycie gowy, fartuch gumowy. B. w ubranie ochronne gazoszczelne, buty skórzane i rkawice ochronne. C. w odzie robocz ze zwartej tkaniny, maseczk pyoszczeln, rkawice ochronne. D. w ubranie ochronne gazoszczelne, okulary w szczelnej obudowie, aparat oddechowy. 3.6. stosowa zasady udzielania pierwszej pomocy poszkodowanemu podczas prowadzenia procesu chemicznego, stosowa zasady udzielania pomocy przedlekarskiej, w przypadkach: zranie, omdle, utraty przytomnoci, zatru drog oddechow, pokarmow, przez skór, poraenia prdem elektrycznym, oparze chemicznych i termicznych. Przykadowe zadanie 19. Osoba udzielajca pierwszej pomocy pracownikowi, który uleg inhalacyjnemu zatruciu anilin, powinna A. wynie poszkodowanego ze skaonego rodowiska oraz wykona mu sztuczne oddychanie lub poda tlen. B. uoy poszkodowanego w pozycji bezpiecznej oraz poda mu jak najszybciej rodki wymiotne. C. wyprowadzi poszkodowanego ze skaonego rodowiska oraz poda mu jak najszybciej rodki wymiotne. D. uoy poszkodowanego w pozycji bezpiecznej oraz okry go kocami i zapewni spokój. 2.4. Odpowiedzi do przykadowych zada Cz pierwsza Zadanie 1 A Zadanie 8 B Zadanie 15 D Zadanie 2 C Zadanie 9 C Zadanie 16 A Zadanie 3 C Zadanie 10 D Zadanie 17 D Zadanie 4 A Zadanie 11 D Zadanie 18 D Zadanie 5 C Zadanie 12 A Zadanie 19 A Zadanie 6 B Zadanie 13 A Zadanie 7 B Zadanie 14 A
Strona 32 wiersze 7 13 otrzymuj brzmienie: Etap praktyczny egzaminu obejmuje wykonanie okrelonego zadania egzaminacyjnego wynikajcego z zadania o treci ogólnej - opracowanie projektu realizacji okrelonych prac z zakresu technologii wytwarzania zwizków organicznych i nieorganicznych penicych rol surowców, póproduktów i wyrobów w procesach technologicznych oraz z zakresu kontroli parametrów prowadzonych procesów w okrelonych warunkach organizacyjnych i technicznych na podstawie dokumentacji. Strona 32 wiersz 31 otrzymuje brzmienie: 7. Opracowywa harmonogramy prac realizowanych w procesach otrzymywania zwizków organicznych i nieorganicznych, z uwzgldnieniem warunków technicznych podanych w dokumentacji technicznej i technologicznej oraz warunków organizacyjnych. Strona 34 wiersze 19 23 otrzymuj brzmienie: 7. Harmonogram prac zwizanych z realizacj procesu wytwarzania okrelonego wyrobu chemicznego z uwzgldnieniem warunków technicznych wynikajcych z dokumentacji, wymaga jakociowych oraz warunków organizacyjnych. Strona 42 punkt 4.1. Standard wymaga egzaminacyjnych dla zawodu otrzymuje brzmienie: Zawód: technik technologii chemicznej symbol cyfrowy: 311[31] Etap pisemny egzaminu obejmuje: Cz I zakres wiadomoci i umiejtnoci waciwych dla kwalifikacji w zawodzie Absolwent powinien umie: 1. Czyta ze zrozumieniem informacje przedstawione w formie opisów, instrukcji, rysunków, szkiców, wykresów, dokumentacji technicznych i technologicznych, a w szczególnoci: 1.1. rozpoznawa oznaczenia i nazwy handlowe surowców, póproduktów i produktów z zakresu technologii chemicznej; 1.2. rozpoznawa aparaty i urzdzenia stosowane w operacjach jednostkowych: dynamicznych, cieplnych, dyfuzyjnych; 1.3. rozrónia podstawowe procesy jednostkowe: utleniania, redukcji, sulfonowania, chlorowcowania, polimeryzacji w cigach technologicznych; 1.4. rozpoznawa aparatur kontrolno-pomiarow na schematach aparatów i urzdze; 1.5. odczytywa parametry fizykochemiczne przedstawione w dokumentacji w postaci wykresów i tablic; 1.6. wskazywa surowce i materiay pomocnicze w procesach produkcyjnych zwizanych z technologi chemiczn.
2. Przetwarza dane liczbowe i operacyjne, a w szczególnoci: 2.1. okrela przebieg procesu chemicznego na podstawie wartoci parametrów procesowych; 2.2. sporzdza bilans materiaowy i energetyczny wskazanego procesu technologicznego; 2.3. oblicza wydajno procesu technologicznego; 2.4. okrela jako surowców, póproduktów i produktów chemicznych na podstawie norm; 2.5. dobiera urzdzenia i sprzt stosowany w technologii nieorganicznej i organicznej; 2.6. przewidywa zagroenia korozyjne aparatury chemicznej; 2.7. okrela wpyw zmiany parametrów procesu na przebieg reakcji chemicznych i procesów fizycznych. 3. Bezpiecznie wykonywa zadania zawodowe zgodnie z przepisami bezpieczestwa i higieny pracy, ochrony przeciwpoarowej oraz ochrony rodowiska, a w szczególnoci: 3.1. stosowa przepisy i zasady bezpieczestwa i higieny pracy, przepisy ochrony przeciwpoarowej oraz ochrony rodowiska podczas prowadzenia procesu chemicznego; 3.2. przewidywa zagroenia wystpujce podczas przeprowadzania procesu chemicznego; 3.3. dobiera sposób unieszkodliwiania odpadów wytwarzanych podczas prowadzenia chemicznego; 3.4. organizowa stanowiska pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii; 3.5. stosowa rodki ochrony indywidualnej podczas prowadzenia procesu chemicznego; 3.6. stosowa zasady udzielania pierwszej pomocy poszkodowanym podczas prowadzenia procesu chemicznego; Cz II zakres wiadomoci i umiejtnoci zwizanych z zatrudnieniem i dziaalnoci gospodarcz Absolwent powinien umie: 1. Czyta ze zrozumieniem informacje przedstawione w formie opisów, instrukcji, tabel, wykresów, a w szczególnoci: 1.1. rozrónia podstawowe pojcia i terminy z zakresu funkcjonowania gospodarki oraz prawa pracy, prawa podatkowego i przepisów regulujcych podejmowanie i wykonywanie dziaalnoci gospodarczej; 1.2. rozrónia dokumenty zwizane z zatrudnieniem oraz podejmowaniem i wykonywaniem dziaalnoci gospodarczej; 1.3. identyfikowa i analizowa informacje dotyczce wymaga i uprawnie pracownika, pracodawcy, bezrobotnego i klienta. 2. Przetwarza dane liczbowe i operacyjne, a w szczególnoci: 2.1. analizowa informacje zwizane z podnoszeniem kwalifikacji, poszukiwaniem pracy i zatrudnieniem oraz podejmowaniem i wykonywaniem dziaalnoci gospodarczej; 2.2. sporzdza dokumenty zwizane z poszukiwaniem pracy i zatrudnieniem oraz podejmowaniem i wykonywaniem dziaalnoci gospodarczej; 2.3. rozrónia skutki wynikajce z nawizania i rozwizania stosunku pracy.
Etap praktyczny egzaminu obejmuje wykonanie okrelonego zadania egzaminacyjnego wynikajcego z zadania o treci ogólnej - opracowanie projektu realizacji okrelonych prac z zakresu technologii wytwarzania zwizków organicznych i nieorganicznych penicych rol surowców, póproduktów i wyrobów w procesach technologicznych oraz z zakresu kontroli parametrów prowadzonych procesów w okrelonych warunkach organizacyjnych i technicznych na podstawie dokumentacji. Absolwent powinien umie: 1. Analizowa dokumentacj dotyczc obsugi aparatów, kontroli parametrów technicznych urzdze oraz prowadzenia procesów technologicznych. 2. Dobiera technologie, metody i techniki wytwarzania zwizków organicznych i nieorganicznych penicych rol surowców póproduktów i wyrobów w procesach technologicznych z uwzgldnieniem ich waciwoci, na podstawie dokumentacji technicznej i technologicznej. 3. Dobiera maszyny i urzdzenia do okrelonej technologii wytwarzania zwizków organicznych i nieorganicznych na podstawie dokumentacji technicznej oraz technologicznej. 4. Dobiera metody, techniki i urzdzenia do kontroli wielkoci parametrów waciwych dla technologii otrzymywania zwizków organicznych i nieorganicznych na podstawie dokumentacji technicznej i technologicznej. 5. Okrela warunki wykorzystania wytworzonych zwizków organicznych i nieorganicznych w zalenoci od ich waciwoci na podstawie dokumentacji technologicznej. 6. Opracowywa projekty przebiegu procesów wytwarzania wskazanych zwizków organicznych i nieorganicznych, z uwzgldnieniem kontroli ich parametrów. 7. Opracowywa harmonogramy prac realizowanych w procesach otrzymywania zwizków organicznych i nieorganicznych, z uwzgldnieniem warunków technicznych podanych w dokumentacji technicznej i technologicznej oraz warunków organizacyjnych. Niezbdne wyposaenie stanowiska do wykonania zadania egzaminacyjnego: Stanowisko komputerowe: komputer podczony do sieci lokalnej, drukarka sieciowa, skaner. Oprogramowanie: pakiet biurowy (edytor tekstu, arkusz kalkulacyjny, program do prezentacji), pakiet do wspomagania projektowania technologii chemicznych. Dokumentacja organizacyjnoprodukcyjna zwizana z wytwarzaniem zwizków organicznych i nieorganicznych. Opis laboratorium chemicznego z wyposaeniem. Katalogi maszyn i urzdze do wytwarzania zwizków organicznych i nieorganicznych. Dokumentacja techniczna, dokumentacja technologiczna. Zestaw norm stosowanych w procesach otrzymywania zwizków organicznych i nieorganicznych. Apteczka.