PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE

Podobne dokumenty
Rozkład materiału nauczania Wiedza o Społeczeństwie

WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE

WYMAGANIA NA EGZAMIN POPRAWKOWY

Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny z wiedzy o społeczeństwie dla klas I. /nowa podstawa programowa/

Plan wynikowy z wymaganiami edukacyjnymi z wiedzy o społeczeństwie w zakresie podstawowym klasa druga technikum

WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE ZAKRES PODSTAWOWY. KLASA I LO i II T

Plan wynikowy z wiedzy o społeczeństwie - zakres podstawowy W centrum uwagi

Wymagania edukacyjne z wiedzy o społeczeństwie zakres podstawowy

Rozdział I: Obywatel Uczeń: Uczeń: terminów: władzy państwowej między obywatelstwa w - wymienia i opisuje. Polsce. posiadania.

Klasa 1c Wiedza o społeczeństwie rok szkolny 2017/18 Wymagania szczegółowe na poszczególne oceny

Klasa 1L Wiedza o społeczeństwie rok szkolny 2018/19 Wymagania szczegółowe na poszczególne oceny

Rozdział I: Obywatel Uczeń: Uczeń: terminów: władzy państwowej między obywatelstwa w - wymienia i opisuje. Polsce. posiadania.

Wymagania na poszczególne oceny z wiedzy o społeczeństwie w roku szkolnym 2017/2018. Rozdział I: Obywatel Uczeń: Uczeń: terminów:

Wymagania na poszczególne oceny Zagadnienia dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra celująca. Rozdział I: Obywatel. Uczeń: - wyjaśnia znaczenie

Wymagania na poszczególne oceny Zagadnienia dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra celująca. Rozdział I: Obywatel Uczeń: Uczeń: terminów:

Wymagania na poszczególne oceny Zagadnienia dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra celująca. Rozdział I: Obywatel Uczeń: Uczeń: terminów:

Wymagania na poszczególne oceny dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra celująca. Rozdział I: Obywatel Uczeń: 1. Obywatelstwo polskie i unijne

WOS - zakres podstawowy Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny. Rozdział I: Obywatel Uczeń: Uczeń: terminów: terminu: obywatelskość, pluralizm

WYMAGANIA NA POSZCZEGÓLNE OCENY Z PRZEDMIOTU WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE DLA ABSOLWENTÓW GIMNAZJUM ZAKRES PODSTAWOWY

Wymagania na poszczególne oceny Zagadnienia dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra celująca. Młody obywatel w urzędzie

Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny w Wiedzy o społeczeństwie W centrum uwagi zakres podstawowy

Rozdział I: Obywatel. 1. Obywatelstwo polskie i unijne

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE DO KLASY I POZIOM PODSTAWOWY. Rozdział I: Obywatel Uczeń: Uczeń: terminów:

Rozdział I: Obywatel Uczeń: Uczeń: terminów: terminu: obywatelskość, pluralizm. decentralizacja władzy. Polsce. z posiadania.

ZESPÓŁ SZKÓŁ CENTRUM KSZTAŁCENIA PRAKTYCZNEGO W SOCHACZEWIE

Wiedza o społeczeństwie zakres podstawowy klasa I LO

Wymagania na poszczególne oceny dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra celująca. Rozdział I: Obywatel Uczeń: 1. Obywatelstwo polskie i unijne

Wymagania na poszczególne oceny Zagadnienia dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra celująca. Rozdział I: Obywatel Uczeń: Uczeń:

Wymagania edukacyjne z przedmiotu WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE zakres podstawowy dla klasy 1 LO na rok szkolny 2015/2016 opracował mgr Piotr Rychlewski

Rozdział I: Obywatel Uczeń: Uczeń: - wyjaśnia znaczenie. pluralizm polityczny, władzy państwowej. Polsce. - wyjaśnia znaczenie

Rozdział I: Obywatel Uczeń: - wyjaśnia znaczenie. władzy. obywatelstwa - wymienia podstawowe prawa i obowiązki obywatela zapisane w Konstytucji RP

Przygotował mgr Adam Jończyk

Uczeń: terminu: nieposłuszeństwo obywatelskie - wskazuje różnice między obywatelstwem a narodowością

Na ocenę dostateczną uczeń potrafi to co na ocenę dopuszczającą i ponadto:

Wymagania na poszczególne oceny Zagadnienia dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra celująca. Rozdział I: Obywatel Uczeń: Uczeń: terminów:

Wymagania na poszczególne oceny Zagadnienia dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra celująca. Rozdział I: Obywatel Uczeo: Uczeo: terminów:

Wymagania na poszczególne oceny Zagadnienia dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra celująca. Rozdział I: Obywatel Uczeo: Uczeo: terminów:

KONTRAKT między nauczycielem a uczniem " Wiedza o społeczeństwie"

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE

Ogólne kryteria odpowiadające poszczególnym poziomom oceny wiedzy uczniów. (Nowa Era, W centrum uwagi) Wiedza Umiejętności Postawy

KONTRAKT między nauczycielem a uczniem " Wiedza o społeczeństwie"

Uczeń: - wyjaśnia znaczenie terminów: obywatelskość, pluralizm

WYMAGANIA EDUKACYJNE WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE KLASA I LO - POZIOM PODSTAWOWY

Przedmiotowe zasady oceniania.

WYMAGANIA EDUKACYJNE WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE TECHNIKUM ROK SZKOLNY 2013/2014 (NOWA PODSTAWA PROGRAMOWA)

WYMAGANIA EDUKACYJNE WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE KLASA I b

Umiejętności. Wymagania ogólne: 1. Obywatelstwo polskie i unijne

OGÓLNE ZASADY OCENIANIA Z WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE ZAKRES PODSTAWOWY LICEUM KL. IA, IB w roku szkolnym 2017/2018

jak na ocenę 2 oraz: Rozdział I: Obywatel Uczeń: Uczeń: wyjaśnia znaczenie terminów: terminu: obywatelskość, pluralizm

WYMAGANIA EDUKACYJNE SŁAWOMIR PODGÓRSKI WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE, ZAKRES PODSTAWOWY KLASA I A ROK SZKOLNY 2018/2019

Przedmiotowy System Oceniania z wiedzy o społeczeństwie opracowany przez Szkolny Zespół Przedmiotowy w składzie: Dorota Pardon, Wojciech Kiełb

2. Roczny plan pracy z wiedzy o społeczeństwie. ROZDZIAŁ I: OBYWATEL Odniesienia do podstawy programowej

OGÓLNE ZASADY OCENIANIA Z WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE KL. IA, IB, IC w roku szkolnym 2015/2016

I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE IM. MIKOŁAJA KOPERNIKA W RADOMIU KRYTERIA OCENIANIA I WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY ŚRÓDROCZNE I ROCZNE

Plan wynikowy z wiedzy o społeczeństwie poziom podstawowy na rok szkolny 2016/2017 dla klasy I a

Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych

Wymagania edukacyjne. z wiedzy o społeczeństwie zakres podstawowy. w Zespole Szkół im. Stanisława Staszica w Pile.

Zasady oceniania. WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE III Liceum Ogólnokształcące w Łomży.

Wymagania edukacyjne z przedmiotu wiedza o społeczeństwie dla klas pierwszych. Poziom podstawowy. XXXV LO im. Bolesława Prusa w Warszawie

Zespół Szkół nr 3 im. W. Grabskiego w Kutnie. Klasa II TI

Zespół Szkół nr 3 im. W. Grabskiego w Kutnie. Klasa I TE, TH, TL, TOR, TOŚ

Przedmiotowy System Oceniania wiedza o społeczeństwie w zakresie podstawowym dla klasy I szkoły ponadgimnazjalnej

Plan wynikowy z wymaganiami edukacyjnymi przedmiotu wiedza o społeczeństwie w zakresie podstawowym dla klasy I szkoły ponadgimnazjalnej

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z PRAWA (PSO) Klasa II technikum w zawodzie technik ekonomista

ROZKŁAD MATERIAŁU Z WOS-u DLA KLAS PIERWSZYCH

Rozkład materiału nauczania

Temat L.p. Zakres treści Pojęcia i zagadnienia Zakres podstawowy Zakres ponadpodstawowy Lekcja organizacyjna

Wymagania edukacyjne oraz sposoby sprawdzania osiągnięć edukacyjnych uczniów

Szczegółowe wymagania na poszczególne oceny. Wiedza o społeczeństwie nowa podstawa programowa. Wymagania na ocenę dostateczną. Uczeń: omawia zasady

Wymagania na oceny z wiedzy o społeczeństwie w klasie drugiej i trzeciej w Publicznym Gimnazjum w Albigowej

Klasa VII Ogólnokształcącej Szkoły Baletowej im. F. Parnella; rok szkolny 2015/2016. WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA. z wiedzy o społeczeństwie

Przedmiotowe Ocenianie z matematyki w klasach IV VI w Szkole Podstawowej w Chorzewie

Przedmiotowy system oceniania FIZYKA. Nauczyciel: mgr Grzegorz Kasprzak

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z PRAWA (PSO) Klasa I technikum w zawodzie technik ekonomista

Cele kształcenia wymagania ogólne

PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA / WYMAGANIA EDUKACYJNE TSI - TWORZENIE STRON INTERNETOWYCH

Przedmiotowy System Oceniania z wiedzy o społeczeństwie opracowany przez Szkolny Zespół Przedmiotowy w składzie: Dorota Pardon, Wojciech Kiełb

PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z HISTORII. I Przedmiotem oceny są wiadomości, umiejętności i postawa ucznia.

PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z BIOLOGII

Przedmiotowy system oceniania z historii i społeczeństwa dla Liceum

Przedmiotowe zasady oceniania przyroda

KLASA II GIMNAZJUM. Rozdział I Ustrój Rzeczpospolitej Polskiej. Wymagania na poszczególne oceny dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra celująca

KRYTERIA OCENIANIA Z PRAKTYCZNYCH PRZEDMIOTÓW BUDOWLANYCH

Przedmiotowe zasady oceniania z zajęć technicznych/techniki

Przedmiotowe zasady oceniania.

Przedmiotowy system oceniania z fizyki

PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA

Przedmiotowy system oceniania Edukacja dla bezpieczeństwa

FORMY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ EDUKACYJNYCH UCZNIA:

Przedmiotowe zasady oceniania z edukacji dla bezpieczeństwa

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA

Przedmiotowe zasady oceniania zgodne z Wewnątrzszkolnymi Zasadami Oceniania obowiązującymi w XLIV Liceum Ogólnokształcącym.

WYMAGANIA EDUKACYJNE I PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA GEOGRAFIA

Wymagania edukacyjne z wiedzy o społeczeństwie w szkole podstawowej i gimnazjum

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE

I. OCENIANIE OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓW NA LEKCJACH PRZYRODY W SZKOLE PODSTAWOWEJ

plany wynikowe wiedza o społeczeństwie poziom podstawowy klasa pierwsza

Transkrypt:

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE (zakres podstawowy szkoła ponadgimnazjalna) Czarnecki Rafał, Draczyńska Joanna, Drewniak Tomasz Nr programu WOS 2 Rok szkolny 2018/2019 I. Celem oceniania na lekcjach wos-u jest: 1. Ustalenie stopnia opanowania przez ucznia wiadomości i umiejętności wynikających z podstawy programowej. 2. Przekazanie uczniowi Informacji na temat poziomu jego osiągnięć i postępów w tym zakresie. 3. Dostarczenie rodzicom/opiekunom prawnym informacji o postępach, trudnościach lub specjalnych uzdolnieniach ucznia. 4. Motywowanie uczniów do większej aktywności na zajęciach, zdobywania wiedzy i umiejętności. II. Kryteria oceniania: Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: Uczeń realizuje niektóre z poniższych: ma wiedzę i umiejętności określone w podstawie programowej; - realizuje dodatkowe zadania wyznaczone przez nauczyciela; samodzielnie rozwija swoje zainteresowania, - interesuje się przedmiotem i literaturą popularno-naukową oraz problematyką podejmowaną na zajęciach, - uczeń jest twórczy w odpowiedzi, nieszablonowy, aktywny, nie unika krytyki i oceny. Ma własne zdanie. Potrafi sam stawiać pytania i przedstawić problemy do dyskusji, - posiada wysoką kulturę słowa mówionego, - uczestniczy w konkursach i olimpiadach przedmiotowych uzyskując wyróżniające wyniki na poziomie szkolnym, okręgowy i centralnym. Ocenę bardzo dobrą otrzymuje uczeń, który: - posiada ogólne wiadomości i umiejętności z zakresu nauk społecznych, - posiada podstawy teoretyczne i praktyczne oparte na najwyższym poziomie programowym i podręcznikowym, 1

- jest żywo zainteresowany aktualną problematyką społeczno-polityczną i gospodarczą, - w szczególny sposób ma opanowaną jedną z dyscyplin WOS: socjologia, ekonomia, politologia, stosunki międzynarodowe, podstawy prawoznawstwa, psychologia społeczna, etyka itd. - posiada umiejętność oceny problemów, procesów, zjawisk oraz osób. Ocenę dobrą otrzymuje uczeń, który: - nie wykazuje szczególnego zaangażowania, ale opanował podstawy programowe, - umiejętnie stosuje słownictwo nauk społecznych nie jest ono bezbłędne, - przejawia przeciętne zainteresowanie otaczającą rzeczywistością, - poprawnie interpretuje informacje mediów i potrafi je ocenić, - posiada wiedzę merytoryczną opartą na podręczniku. Ocenę dostateczną otrzymuje uczeń, który: - prezentuje brak zaangażowania w tematykę przedmiotu, wiedza w zakresie podstawowym, - popełnia błędy w stosowaniu pojęć naukowych, - posiada braki w orientacji w aktualnej problematyce społeczno-polityczno-gospodarczej, się słabym poziomem wnioskowania tylko przy pomocy nauczyciela, - mechanicznie odtwarza wiedzę i nie potrafi praktycznie wykorzystać posiadanej wiedzy. Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który: - ma poważne luki w wiedzy i umiejętnościach, ale przyswoił je w stopniu nieco poniżej wymagań podstawowych; z tego powodu nie jest w stanie samodzielnie pracować i aktywnie uczestniczyć w zajęciach, - ma braki w zeszycie przedmiotowym (notatki z lekcji, prace domowe), - przy aktywnej i częstej pomocy rozwiązuje problemy typowe, o niewielkim stopniu trudności. Ocenę niedostateczną otrzymuje uczeń, który: - nie opanował wiedzy w stopniu koniecznym, - nie rozumie wiadomości, myli je i zniekształca, - nie jest w stanie, nawet przy pomocy nauczyciela, rozwiązać problemu o elementarnym stopniu trudności, 2

- wykazuje się brakiem systematyczności i chęci do nauki. Plan wynikowy z wymaganiami na poszczególne oceny Wymagania podstawowe: oceny dopuszczająca i dostateczna Wymagania ponadpodstawowe: oceny dobra, bardzo dobra, celująca Uwaga dotycząca oceniania na każdym poziomie wymagań Aby uzyskać kolejną, wyższą ocenę, uczeń musi opanować zasób wiedzy i umiejętności z poprzedniego poziomu. Temat lekcji 1. Obywatelstw o polskie i unijne 2. Proces wyborczy Zagadnienia - istota obywatelstwa - nabywanie i uzyskiwanie obywatelstwa - obywatelstwo polskie - obywatelstwo unijne - obywatelstwo a narodowość - społeczeństwo obywatelskie - obywatelskie nieposłuszeństwo - relacje władza-obywatel - formy sprawowania władzy przez obywateli - rola wyborów we współczesnej demokracji - prawo wyborcze - cenzus wyborczy - przymiotniki wyborcze 3 Wymagania na poszczególne oceny dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra celująca terminów: obywatelstwo, społeczeństwo obywatelskie, państwo, - wymienia dwa podstawowe sposoby nabywania obywatelstwa (prawo krwi, prawo ziemi) - wymienia podstawowe i obowiązki obywatela zapisane w Konstytucji RP terminów: demokracja pośrednia, demokracja bezpośrednia, czynne prawo wyborcze, bierne prawo wyborcze - wskazuje różnice Rozdział I: Obywatel terminu: terminów: nieposłuszeństwo obywatelskie obywatelskość, - wskazuje różnice między pluralizm polityczny, obywatelstwem a narodowością decentralizacja władzy - wymienia i opisuje inne niż państwowej prawo krwi i prawo ziemi - przedstawia sposób sposoby uzyskania nabywania obywatelstwa obywatelstwa w sposób nadawania obywatelstwa posiadania obywatelstwa polskiego i zrzekania się go polskiego i unijnego, - opisuje cechy - wymienia i opisuje charakterystyczne warunki rozwoju społeczeństwa obywatelskiego społeczeństwa - wyjaśnia cele, przedstawia obywatelskiego cechy charakterystyczne obywatelskiego terminów: suwerenność narodu, prawo wyborcze, kodeks wyborczy, referendum - wyjaśnia rolę wyborów w państwie nieposłuszeństwa zasady przeprowadzania wyborów w - przedstawia zasady głosowania poza miejscem zamieszkania zasady - zna postać H.D. Thoreau terminu: subsydiarność - wskazuje uprawnienia wynikające z posiadania obywatelstwa unijnego - wskazuje przykłady obywatelskiego nieposłuszeństwa terminu: uczestnictwo polityczne - wymienia formy partycypacji obywateli w życiu - ocenia korzyści płynące z posiadania obywatelstwa, w tym obywatelstwa unijnego - ocenia, czy społeczeństwo polskie spełnia kryteria społeczeństwa obywatelskiego - ocenia znaczenie wyborów dla współczesnej demokracji

3. Życie publiczne 4. Jak załatwić sprawę w urzędzie? 5. Informacja publiczna i e-urząd - charakterystyka wyborów w - referendum ogólnokrajowe i lokalne - życie publiczne - inicjatywa obywatelska - petycja, skarga i list otwarty - manifestacje, demonstracje i pikiety - strajki - administracja publiczna i jej struktura - administracja rządowa - administracja samorządowa - kompetencje urzędów w - podstawowe dokumenty współczesnego obywatela ( dowód osobisty, paszport, prawo jazdy) - zasady rejestracji pojazdu - informacja publiczna i jej charakterystyka - sposoby udostępniania informacji publicznej - obywatela wobec urzędu - skuteczne załatwianie sprawy - odwołanie od decyzji między demokracją pośrednią a bezpośrednią - określa cenzus wyborczy obowiązujący w terminów: inicjatywa obywatelska, petycja, list otwarty - pisze petycję według wzoru - wie, gdzie i w jaki sposób uzyskać dowód osobisty, paszport i prawo jazdy oraz zarejestrować pojazd - wypełnia wniosek o wydanie dowodu osobistego terminu: informacja publiczna - wskazuje elementy składowe podania - pisze podanie demokratycznym - wymienia przymiotniki wyborcze - wymienia rodzaje referendum przyjęte w prawodawstwie polskim terminów: życie publiczne, skarga, zgromadzenie, strajk - opisuje zasady i sposób zalegalizowania zgromadzenia - wymienia cele i rodzaje strajku (ostrzegawczy, zakładowy) - zna zasady prawidłowego wypełniania formularzy terminów: administracja publiczna, administracja rządowa, administracja samorządowa - wymienia organy administracji publicznej w terminu: urząd elektroniczny - opisuje cechy charakterystyczne informacji publicznej - wymienia sposoby udostępniania informacji przeprowadzania referendum lokalnego i ogólnokrajowego - wskazuje różnice między petycja, skargą i listem otwartym oraz wymienia elementy tych pism - wymienia i charakteryzuje inne niż ostrzegawczy i zakładowy formy strajku terminu: służba cywilna - wyjaśnia, jaką funkcję pełni dowód osobisty - wyjaśnia sposób odwoływania się od decyzji urzędu - pisze odwołanie od decyzji urzędu politycznym państwa - opisuje przebieg procesu legislacyjnego obywatelskiego projektu ustawy strukturę i zadania administracji rządowej i samorządowej - wymienia rodzaje paszportów i ich cechy charakterystyczne - wymienia przykłady spraw i opisuje sposób ich załatwiania za pośrednictwem epuap - wypełnia wniosek o udostępnienie - ocenia wpływ aktywności obywatelskiej na kształtowanie się życia publicznego - ocenia stopień znajomości procedur podejmowania decyzji administracyjnych - ocenia działalność urzędów w - ocenia znaczenie dostępu do informacji publicznej dla funkcjonowanie demokratycznego społeczeństwa 4

1. Prawo i jego funkcje 2. Źródła i obszary 3. Gałęzie wewnętrzne - Elektroniczna Platforma Usług Administracji Publicznej (epuap). - pojęcie i funkcje - charakter i rodzaje norm społecznych - norma prawna a przepis prawny - prawo naturalne i pozytywne - praworządność - rodziny - cechy systemu prawnego - zasady - kultura prawna i postawy obywateli wobec - źródła - źródła poznania - hierarchia aktów prawnych w - prawo wspólnotowe jako źródło w - podział - stosowanie - gałęzie polskiego wewnętrznego - prawo karne i jego terminów: prawo, praworządność - wymienia rodzaje norm społecznych - wymienia postawy obywateli wobec - wymienia źródła obowiązujące w - przedstawia podział terminów: kodeks, publicznej obywatela wobec rządu - wymienia ułatwienia, jaki niesie obywatelom e-urząd Rozdział II: Prawo terminów: norma prawna, przepis prawny, kultura prawna - opisuje rodzaje norm społecznych funkcje - wymienia i opisuje najczęściej stosowane zasady wywodzące się z rzymskiego postawy obywateli wobec terminów: źródła, prawo wewnętrzne, prawo międzynarodowe, prawo publiczne, prawo prywatne, prawo materialne, prawo formalne - opisuje podział - opisuje etapy działalności prawnej terminów: osoba terminów: prawo naturalne, prawo pozytywne, prawo stanowione - opisuje cechy charakterystyczne norm społecznych rodziny i podaje ich przykłady - opisuje cechy systemu prawnego źródła obowiązujące w i zna ich hierarchię - wymienia cechy charakterystyczne wewnętrznego, międzynarodowego, publicznego, prywatnego, materialnego i formalnego - opisuje zasady obowiązujące w prawie karnym informacji publicznej terminów: prawo zwyczajowe, prawo powszechne zwyczajowe - rozpoznaje części składowe normy prawnej - wskazuje różnice między prawem naturalnym a pozytywnym terminu: prawo wspólnotowe - rozróżnia i opisuje źródła wspólnotowego - wskazuje różnice między poszczególnymi rodzajami relacje prawne - ocenia postawy obywateli wobec - ocenia kulturę prawną społeczeństwa w - ocenia problem zależności między prawem unijnym a prawem polskim - ocenia problem nadmiernej ilości 5

go 4. Władza sądownicza w 5. Postępowani e sądowe zasady - prawo cywilne - prawo administracyjne - inne ważniejsze gałęzie w i ich cechy charakterystyczne. - charakterystyka władzy sądowniczej - dwuinstancyjność sądownictwa - struktura władzy sądowniczej w - Krajowa Rada Sądownictwa - Sąd Najwyższy - sądy powszechne - sędziowie sądów powszechnych - ławnicy - sądy administracyjne i wojskowe - Trybunał Konstytucyjny - Trybunał Stanu - postępowanie sądowe - sprawy cywilne - sprawy karne -sprawy administracyjne - proces cywilny - pozew w procesie cywilnym przestępstwo, grzywna - wymienia rodzaje kar przewidzianych w polskim Kodeksie karnym terminów: sędzia, ławnik strukturę władzy sądowniczej w terminów: postępowanie sądowe, strona powodowa (powód), strona pozwana (pozwany), - wymienia fizyczna, osoba prawna, akt administracyjny - wymienia źródła karnego, cywilnego i administracyjnego - przedstawia cechy charakterystyczne karnego, cywilnego i administracyjnego - wymienia inne niż prawo karne, cywilne i administracyjne gałęzie w terminów: kasacja, apelacja, skarga konstytucyjna - omawia zasady funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości w - wyjaśnia, na czym polega immunitet sędziowski oraz konstytucyjne zasady niezawisłości i nieusuwalności sędziów - omawia zadania ławników terminów: przestępstwo, wykroczenie, mediacja, sąd polubowny - wskazuje przykłady spraw rozpatrywanych - wyjaśnia różnicę między zdolnością prawną a zdolnością do czynności prawnych - opisuje podział cywilnego inne niż prawo karne, cywilne i administracyjne gałęzie w - omawia zasady, jakimi powinni kierować się sędziowie i członkowie trybunałów - przedstawia warunki, jakie musi spełniać kandydat na ławnika i sposób jego wyboru - opisuje zadania Sądu Najwyższego, sądów powszechnych, wojskowych i administracyjnych - przedstawia uprawnienia Trybunału Konstytucyjnego i Trybunału Stanu przebieg procesu cywilnego i procesu karnego - wskazuje różnice między procesem cywilnym i karnym - wyjaśnia sposób postępowania przewidziane w prawie administracyjnym - przedstawia podział aktów administracyjnych i wskazuje ich przykłady skład i zadania Krajowej Rady Sądownictwa - opisuje strukturę Sądu Najwyższego, Trybunału Konstytucyjnego i Trybunału Stanu procedurę wszczynania postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym i Trybunałem Stanu terminów: postępowanie procesowe, postępowanie nieprocesowe, regulacji prawnych w - ocenia problem zaostrzania kar za najcięższe przestępstwa - ocenia rolę ławników w systemie sądownictwa polskiego - ocenia rolę mediacji w postępowaniu sądowym - ocenia świadomość prawną społeczeństwa 6

6. Organy ścigania 7. Nieletni wobec - proces karny - zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa - sądy polubowne - prokuratura i jej struktury - zadania prokuratury - Krajowa Rada Prokuratury - policja struktura i zadania - działalność i uprawnienia policji - zadania innych służb mundurowych - dzielnicowy - prokuratura i policja w postępowaniu karnym - formy postępowania przygotowawczego - Interpol - przestępczość nieletnich - odpowiedzialność prawna nieletnich - sądy rodzinne - środki stosowane przez sądy rodzinne wobec nieletnich - przepisy prawne dotyczące sprzedaży narkotyków i alkoholu nieletnim oraz palenia w miejscach publicznych uczestników procesu cywilnego i procesu karnego - omawia cele i strukturę policji - opisuje zadania policji i innych służb mundurowych - wymienia uprawnienia policjantów - rozumie pojęcia: nieletniego w prawie cywilnym i karnym - wymienia przejawy demoralizacji nieletnich i popełniane przez nich czyny karalne - omawia konsekwencje zażywania alkoholu i narkotyków oraz palenia papierosów przez sądy cywilne, karne i administracyjne - wymienia ofiary, świadka i oskarżonego w procesie karnym - omawia cele i strukturę prokuratury zadania prokuratorów formy działania i zadania dzielnicowych - wyjaśnia rolę policji i prokuratury w postępowaniu karnym - rozumie pojęcie: procesu resocjalizacji - określa granice prawnej odpowiedzialności nieletnich - omawia zadania sądów rodzinnych - wymienia środki stosowane przez sądy rodzinne wobec nieletnich po złożeniu zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa - wymienia cechy dobrego mediatora - sporządza według wzoru pozew w procesie cywilnym i zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa - opisuje strukturę prokuratury - opisuje sposób powoływania i uprawnienia prokuratora generalnego - wyjaśnia, jakie znaczenie dla działalności prokuratury ma jej hierarchiczność różne sfery działalności policji sposób funkcjonowania sądów rodzinnych w sch przestępczości nieletnich - opisuje środki stosowane przez sądy rodzinne wobec nieletnich - omawia zasady niezbędne w skutecznym procesie resocjalizacji postępowanie przygotowawcze - wskazuje różnice między postępowaniem procesowym a nieprocesowym - omawia sposób postępowania przed sądem polubownym - omawia zadania Krajowej Rady Prokuratorów - wskazuje różnice między śledztwem a dochodzeniem - omawia skutki postępowania przygotowawczego - opisuje strukturę i zadania Interpolu - omawia przestępczość nieletnich na przykładzie wybranych artykułów z Kodeksu wykroczeń - przedstawia uwarunkowania rozstrzygania spraw nieletnich przez organy państwowe polskiego - ocenia poziom i poczucie bezpieczeństwa współczesnych Polaków - ocenia poziom przestępczości wśród nieletnich i problem zaostrzenia kar wobec nich 7

1. Czym są? 2. Międzynaro dowy system ochrony praw - konsekwencje zażywania alkoholu i narkotyków oraz palenia papierosów - proces resocjalizacji - i ich charakter - historia praw - Powszechna deklaracja praw - generacje praw - - dokumenty - - instytucje. - Konwencja praw dziecka - system ochrony praw (Organizacja Narodów Zjednoczonych, Rada Europy, Unia Europejska) - Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu i jego zadania - Europejska Karta Społeczna - Urząd Komisarza Praw Człowieka Rady Europy - Unia Europejska a - Organizacja Bezpieczeństwa i terminu: - omawia charakter praw - wymienia fundamentalne dla praw dokumenty stworzone przez Radę Europy i ONZ - wymienia uregulowane w Europejskiej Karcie Społecznej oraz Karcie praw podstawowych - wymienia ważniejsze organizacje pozarządowe działające na rzecz ochrony praw przepisy prawne dotyczące sprzedaży narkotyków i alkoholu nieletnim oraz palenia w miejscach publicznych Rozdział III: Prawa - wymienia zapisane w Powszechnej deklaracji praw oraz dziecka zapisane w Konwencji praw dziecka - rozróżnia i charakteryzuje generacje praw - wymienia instytucje, które stoją na straży praw - wyjaśnia, jak funkcjonuje system ochrony praw - omawia zadania ONZ, Rady Europy i Unii Europejskiej w dziedzinie praw - wymienia zadania OBWE - wyjaśnia wpływ organizacji pozarządowych na przestrzeganie praw - wymienia przynależne do konkretnej generacji praw - omawia strukturę i zadania instytucji stojących na straży praw zadania Europejskiego Trybunału Praw Człowieka - omawia wpływ Unii Europejskiej na kształtowanie europejskiego systemu ochrony praw - omawia strukturę ONZ, Rady Europy i Unii Europejskiej i jej wpływ na przestrzeganie praw zasady funkcjonowania Europejskiego Trybunału Praw Człowieka cele i zadania - opisuje historię praw - wymienia historyczne akty prawne, które miały wpływ na kształtowanie się praw treść dokumentów dotyczących praw, uchwalonych przez Radę Europy i ONZ - opisuje zasady i sposób składania skargi do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka - wypełnia formularz skargi do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka według wzoru - omawia zadania Komisarza Praw Człowieka Rady - ocenia problem tzw. czwartej generacji praw - ocenia sposoby i skuteczność metod walki z łamaniem praw 8

3. Ochrona praw i wolności w 4. Łamanie praw Współpracy w Europie - Prawa a organizacje pozarządowe (Amnesty International, Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża, Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Human Rights Watch) - w Konstytucji RP - Urząd Rzecznika Praw Obywatelskich - Urząd Rzecznika Praw Dziecka - prawo do prywatności - jednostki w kontaktach z mediami - skarga konstytucyjna - przyczyny łamania praw - międzynarodowe prawo humanitarne konfliktów zbrojnych - łamanie praw kobiet - łamanie praw dziecka - wolność wyznania - problem uchodźców - łamanie praw w Europie (nacjonalizm, - wymienia oraz wolności i obywatela zapisane w Konstytucji RP - wyjaśnia, na czym polega prawo do prywatności i wskazuje jego zakres - określa jednostki w kontaktach z mediami terminów: nacjonalizm, rasizm, antysemityzm - wymienia przyczyny łamania praw - wyjaśnia, jakie są prawne uwarunkowania ograniczenia praw i wolności zapisanych w Konstytucji RP zadania rzecznika praw i rzecznika praw dziecka terminów: szowinizm, ksenofobia przyczyny łamania praw - wskazuje przykłady państw, w których nie przestrzega się praw lub są one ważniejszych organizacji pozarządowych działających na rzecz ochrony praw - opisuje sposób powoływania oraz funkcjonowania rzecznika praw i rzecznika praw dziecka - przedstawia zasady składania skargi konstytucyjnej - wyjaśnia, na czym polega międzynarodowe prawo humanitarne konfliktów zbrojnych - przedstawia cele i zasady konwencji genewskich i uzupełniających je protokołów - omawia sytuację uchodźców we współczesnym świecie przejawy Europy - wyjaśnia okoliczności powstania OBWE i jej strukturę - wyjaśnia zasady i procedury zwracania się z wnioskiem do rzecznika praw obywatelskich i rzecznika praw dziecka - pisze skargę do rzecznika praw obywatelskich według wzoru - wskazuje elementy skargi konstytucyjnej oraz skutki prawne jej uznania przez Trybunał Konstytucyjny - wskazuje różnice w przestrzeganiu praw między rozwiniętymi krajami demokratycznymi a państwami, które powstały w XX w. i nie mają tradycji demokratycznych - opisuje działalność - ocenia problem ochrony praw i wolności w - uzasadnia, że nacjonalizm, szowinizm, rasizm, antysemityzm i ksenofobia stanowią przykłady łamania praw - ocenia przejawy nacjonalizmu, szowinizmu, rasizmu, 9

1. System edukacji w 2. Polskie szkoły wyższe szowinizm, rasizm, antysemityzm, ksenofobia) - dopuszczalne ograniczenie praw - charakterystyka polskiego systemu edukacji - zadania MEN i samorządów - zadania szkoły - statut i inne szkolne dokumenty - i obowiązki uczniów - postępowanie w sytuacji złamania praw ucznia - konsekwencje niedopełniania obowiązków szkolnych - organizacja studiów system boloński - zalety i wady systemu bolońskiego - wybór kierunków studiów - zasady przyjmowania kandydatów na uczelnie wyższe - warunki przyjęć na uczelnie - charakterystyka - przedstawia zadania szkoły - wymienia i obowiązki ucznia - wyjaśnia, jakie są konsekwencje niedopełniania obowiązków szkolnych - określa kryteria wyboru kierunku studiów - wyjaśnia, na czym polega kształcenie ustawiczne zagrożone - omawia przykłady łamania praw kobiet i dzieci - podaje przykłady łamania wolności wyznania - wymienia przyczyny uchodźstwa we współczesnym świecie Rozdział IV: Edukacja i praca system edukacji w - wyjaśnia, jaką rolę w szkole pełni statut - wyjaśnia, na czym polega system boloński w organizacji studiów wyższych - przedstawia zasady i warunki przyjęć na wyższe uczelnie - wymienia edukacyjne programy unijne nacjonalizmu, szowinizmu, rasizmu, antysemityzmu, ksenofobii - wyjaśnia, w jakich okolicznościach można ograniczyć - wymienia zadania MEN i samorządów lokalnych w dziedzinie edukacji - wymienia inne niż statut dokumenty obowiązujące w szkole - opisuje procedurę postępowania w przypadku złamania praw ucznia wybrane kierunki studiów - wyjaśnia, na czym polega istota programu Comenius Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych do spraw Uchodźców - wyjaśnia, na czym polegają zadania szkoły w zakresie nauczania i pracy opiekuńczowychowawczej - przedstawia przebieg postępowania kwalifikacyjnego na wybrany kierunek studiów i sposób obliczania ilości punktów ofertę edukacyjnych programów unijnych antysemityzmu, ksenofobii - ocenia skuteczność polskiego systemu edukacji - ocenia system boloński wskazując jego zalety i wady - ocenia znaczenie kształcenia ustawicznego dla gospodarki i społeczeństwa 10

3. Kształcenie za granicą 4. Podróżowani e po Europie i świecie 5. Praca w i za granicą wybranych kierunków studiów - kształcenie ustawiczne - edukacyjne programy unijne - program Comenius - możliwości kształcenia za granicą - charakterystyka kształcenia wyższego w wybranych krajach UE - matura międzynarodowa - program matury międzynarodowej - obywatel w podróży - utrata dokumentów za granicą - Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego - strefa Schengen i jej granice - charakterystyka zjawiska terroryzmu - praca młodzieży w UE - dziecko i młodociany a problem podejmowania pracy - praca młodocianych w - praca w Wielkiej Brytanii - podatki i umowy - Europass - powrót do kraju - przedstawia zasady podejmowania studiów wyższych za granicą terminów: strefa Schengen, terroryzm - wyjaśnia, w jaki sposób Ministerstwo Spraw Zagranicznych dba o interesy Polaków przebywających za granicą terminów: umowazlecenie, umowa o dzieło, umowa o pracę - przedstawia obowiązki pracodawcy zatrudniającego młodocianych pracowników - przedstawia zasady podejmowania studiów wyższych i warunki kształcenia się za granicą - przedstawia procedurę postępowania w przypadku utraty dokumentów lub problemów zdrowotnych podczas pobytu za granicą - wyjaśnia, jak funkcjonuje strefa Schengen - wymienia cechy charakterystyczne zjawiska terroryzmu terminu: Europass - wyjaśnia uwarunkowania podejmowania pracy przez młodocianych - wymienia zasady zatrudniania młodocianych w - wyjaśnia, na czym polega program matury międzynarodowej - wymienia korzyści, jaki daje uczniom realizowanie programu matury międzynarodowej - opisuje dokumenty zdrowotne, niezbędne podczas pobytu za granicą - opisuje zasady przekraczania granic zewnętrznych i wewnętrznych strefy Schengen miejsca szczególnie narażone na terroryzm - wymienia formalności związane z rejestracją i podejmowaniem pracy za granicą na przykładzie Wielkiej Brytanii - wyjaśnia różnice w umowach podpisywanych z młodymi pracownikami - wymienia ułatwienia w szkolnictwo wyższe w wybranych krajach UE - wyjaśnia okoliczności powstania strefy Schengen - omawia zasady przewozu żywności i leków w komunikacji samolotowej - opisuje sytuacje, które powinny wzbudzić obawy zagrożenia atakiem terrorystycznym - wyjaśnia, jaką rolę dla młodych ludzi mają uregulowania prawne Europejskiego paktu na rzecz młodzieży dokumenty wchodzące w skład - ocenia problem tzw. drenażu mózgów z punktu widzenia interesów Polski - ocenia rolę strefy Schengen dla obywateli Unii Europejskiej - ocenia problem emigracji ludzi młodych w poszukiwaniu pracy 11

- wyjaśnia rolę Europass w podejmowaniu pracy za granicą przez młodych ludzi powrocie do kraju Polaków pracujących za granicą Europass - sporządza Europass- CV według wzoru W trakcie oceniania mogą pojawić się następujące formy (nie muszą pojawić się wszystkie): - prace klasowe (od 25 do 40 punktów), - sprawdziany (od 10 do 30 punktów), - kartkówki (od 5 do 10 punktów), - próbne egzaminy (punktacja przeliczana proporcjonalnie do zrealizowanego materiału), - odpowiedź ustna (od 05 do 10 punktów), - praca z materiałami źródłowymi (od 05 do 20 punktów), - praca z mapą (od 03 do 10 punktów), - praca w grupach (od 03 do 10 punktów), - projekt (od 10 do 20 punktów), - praca na lekcji (od 03 do 05 punktów), - aktywność (nieograniczona), - zadania domowe (od 03 do 05 punktów); (brak zeszytu i podręcznika może być podstawą do wstawienia 0 punktów z zadania domowego) i inne. Tomasz Drewniak: warunkiem otrzymania i wpisania do dziennika punktów za poniższe ustne i pisemne formy oceniania, z wyłączeniem aktywności, jest uzyskanie 40% punktów możliwych do zdobycia dla danej formy; jeżeli nie uzyskasz 40% punktów możliwych do zdobycia, otrzymasz zero za daną formę sprawdzania wiedzy. Punkty procentowe przeliczane są na oceny śródroczne i roczne w następujący sposób: 0 39% - niedostateczny 40 55% - dopuszczający 56 70% - dostateczny 71 84% - dobry 85-100% - bardzo dobry >100% - celujący 12

Na zajęciach wymagania edukacyjne są dostosowywane do psychofizycznych potrzeb uczniów wynikających z opinii i orzeczeń poradni psychologiczno pedagogicznej. Jeżeli - z przyczyn usprawiedliwionych uczeń nie mógł napisać sprawdzianu/pracy klasowej/kartkówki, nauczyciel wyznaczy ostateczny termin pisania tej pracy (w ciągu dwóch tygodni po powrocie do szkoły). Uczeń sam zgłasza chęć zaliczenia nauczycielowi. Ma także prawo do poprawy jednej pisemnej pracy w semestrze (najpóźniej miesiąc przed wystawieniem ocen); w ciągu dwóch tygodni od poznania wyniku termin może zostać wyznaczony, dodatkowo wszystkie nieobecności ucznia na tym przedmiocie są usprawiedliwione. (Dorota Kobylińska-Huk: pięć tygodni przed wystawieniem ocen uczeń przesyła wiadomość za pośrednictwem Librus do nauczyciela z określeniem wybranej formy pisemnej do poprawy). Do dziennika wpisywana jest ostatnia ocena. W przypadku nieobecności nieusprawiedliwionej na sprawdzianie/pracy klasowej/kartkówce wpisane zostanie zero punktów. Nauczyciel zapoznaje uczniów ze sprawdzonymi pracami pisemnymi w ciągu 14 dni roboczych od ich napisania przez uczniów. Dodatkowo można się z nimi zapoznać w trakcie konsultacji. Jeżeli w wyniku klasyfikacji śródrocznej stwierdzono, że poziom osiągnięć edukacyjnych ucznia uniemożliwi lub utrudni mu kontynuowanie nauki w klasie programowo wyższej, nauczyciel umożliwia uczniowi uzupełnienie braków. Stworzenie uczniowi szans uzupełnienia braków odbywa się w terminie do dwóch miesięcy od klasyfikacji śródrocznej i polega na zaproponowaniu uczniowi realizacji form ustalonych przez nauczyciela. Prawo do poprawienia proponowanej oceny rocznej o 1 stopień przysługuje uczniowi, który ma wszystkie nieobecności na w/w zajęciach usprawiedliwione, w formie wskazanej przez nauczyciela (test z materiału zrealizowanego w danym roku szkolnym), w terminie zgodnym z harmonogramem określonym przez dyrektora. 13