www.zus.pl KROK PO KROKU OBSŁUGA ELEKTRONICZNYCH ZWOLNIEŃ LEKARSKICH (E-ZLA) dla pracodawcy
CO ZROBIĆ, ABY OTRZYMYWAĆ E-ZLA NA PUE ZUS... 3 KROK 1 załóż profil na PUE ZUS... 3 KROK 2 odbieraj e-zla samodzielnie lub upoważnij do tego wybraną osobę... 4 E-ZLA OBSŁUGA PRZEZ PŁATNIKA ETAPY PRACY... 5 KROK 1 ustaw subskrypcję... 5 KROK 2 pobieraj dokumenty e-zla z PUE ZUS... 7 KROK 3 pracuj z danymi z e-zla...10
e-zla na Platformie Usług Elektronicznych ZUS www.zus.pl Elektroniczne zwolnienia lekarskie (e-zla) swoich pracowników możesz otrzymywać na Platformie Usług Elektronicznych ZUS (PUE ZUS). Załóż swój profil na portalu PUE ZUS i już dziś bądź gotowy do zmiany. E-ZLA to wiele korzyści i ułatwień Dzięki e-zla jako płatnik składek: otrzymasz szybką informację o zwolnieniu lekarskim, które lekarz wystawił Twojemu pracownikowi, będziesz mógł skontrolować, czy pracownik poprawnie wykorzystuje nawet krótkie zwolnienie lekarskie, nie będziesz musiał sprawdzać, czy pracownik dostarczył zwolnienie w ciągu 7 dni od jego wystawienia, będziesz mieć stały dostęp do zwolnień lekarskich pracowników oraz możliwość eksportowania zwolnień i zawartych w nich danych. Schemat obiegu e-zla WYSTAWIANIE E-ZLA I WYDAWANIE WYDRUKÓW przekazanie e-zla do systemu ZUS Lekarz wystawia e-zla przekazanie wydruku e-zla pacjentowi, jeśli jego pracodawca nie ma profilu na PUE przekazanie wiadomości o wystawieniu e-zla wraz z samym zwolnieniem na profil PUE płatnika (pracodawcy) przekazanie wiadomości o wystawieniu e-zla na profil PUE ubezpieczonego doręczenie przez pracownika wydruku e-zla pracodawcy CO ZROBIĆ, ABY OTRZYMYWAĆ E-ZLA NA PUE ZUS KROK 1 załóż profil na PUE ZUS Wybierz jeden z czterech sposobów rejestracji i potwierdzenia profilu: 1. Załóż profil na stronie www.zus.pl wypełnij formularz elektroniczny: podaj imię i nazwisko, PESEL, adres e-mail i numer telefonu kontaktowego. Musisz też ustalić hasło. Potwierdź swoją tożsamość w ciągu 7 dni od rejestracji w dowolnej placówce ZUS. Zabierz ze sobą dokument tożsamości dowód osobisty lub paszport. 2. Zarejestruj się i potwierdź swoją tożsamość za pomocą podpisu zaufanego elektronicznej Platformy Usług Administracji Publicznej (PZ epuap) wypełnij formularz elektroniczny: część danych uzupełnia się automatycznie. Musisz też ustalić hasło. 3
e-zla dla pracodawcy 3. Zarejestruj się i potwierdź swoją tożsamość za pomocą podpisu kwalifikowanego (podpisu elektronicznego, który ma certyfikat). Wypełnij formularz elektroniczny: część danych uzupełnia się automatycznie. Musisz też ustalić hasło. 4. Zarejestruj się i potwierdź swoją tożsamość na stronie internetowej swojego banku, jeśli świadczy on taką usługę wspólnie z ZUS (listę banków znajdziesz na stronie www.zus.pl) wypełnij formularz elektroniczny: część danych uzupełnia się automatycznie. Musisz też ustalić hasło. KROK 2 odbieraj e-zla samodzielnie lub upoważnij do tego wybraną osobę Płatnik składek, którym jest osoba fizyczna, może założyć profil dla siebie lub udzielić pełnomocnictwa innej osobie fizycznej. Płatnik składek, którym jest osoba prawna lub jednostka organizacyjna bez osobowości prawnej, musi działać przez swych ustawowych lub statutowych przedstawicieli albo udzielić pełnomocnictwa osobie fizycznej, np. swojemu pracownikowi lub pracownikowi biura rachunkowego. Aby udzielić dostępu do swoich danych na PUE ZUS innej osobie, złóż do ZUS stosowne pełnomocnictwo. Pełnomocnictwa możesz udzielić na piśmie albo w formie dokumentu elektronicznego. Możesz napisać je samodzielnie lub wykorzystać formularz ZUS PEL Pełnomocnictwo do wykonywania czynności prawnych w relacjach z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych, który jest dostępny na PUE ZUS i na stronie www.zus.pl. W pełnomocnictwie musisz jasno określić jego zakres, czyli wskazać, do jakich czynności lub spraw go udzielasz. Pełnomocnictwo możesz dostarczyć osobiście do placówki ZUS, wysłać pocztą lub przez internet na PUE ZUS. W PUE ZUS możesz nadać pełnomocnictwo: do załatwiania wszelkich spraw w ZUS ten rodzaj pełnomocnictwa wiąże się z dostępem do całego panelu płatnika, m.in. do rozliczeń, zgłoszonych ubezpieczonych, korespondencji, zwolnień lekarskich; wyłącznie do korespondencji do wysyłania i odbierania korespondencji, w pełnomocnictwie możesz wskazać określony rodzaj korespondencji (wskazać wybrane wnioski); wyłącznie do elektronicznych zwolnień lekarskich. ZUS jako usługodawca i operator portalu PUE ZUS dba o bezpieczeństwo korzystania z usług, jakie w tym portalu oferuje. Wszelkie zdarzenia biznesowe, które obejmują aktywność użytkownika w portalu, są rejestrowane. Jeśli masz wątpliwości co do pełnomocnictw albo aktywności pełnomocników, możesz zwrócić się do ZUS z zapytaniem. Pełnomocnictwo tylko do e-zla Możesz udzielić pełnomocnictwa wyłącznie do obsługi elektronicznych zwolnień lekarskich na profilu PUE. W przypadku takiego ograniczonego pełnomocnictwa pełnomocnik będzie miał dostęp wyłącznie do zakładki [Zaświadczenia lekarskie] w skrzynce [Dokumenty i wiadomości] oraz zakładki [Zaświadczenia lekarskie] na profilu płatnika składek. Nie będzie miał dostępu do innych zakładek na Twoim profilu ani do korespondencji. 4
e-zla na Platformie Usług Elektronicznych ZUS www.zus.pl Jeśli jesteś płatnikiem osobą fizyczną i masz przypisaną zakładkę [Płatnik], to możesz samodzielnie ograniczyć upoważnienie pełne, aby Twój pełnomocnik miał dostęp tylko do e-zla. Zarządzać upoważnieniami możesz również z poziomu nowej sekcji [Upoważnienia ograniczone], która została dodana w menu [Ustawienia]. E-ZLA OBSŁUGA PRZEZ PŁATNIKA ETAPY PRACY Płatnik składek, który ma swój profil na Platformie Usług Elektronicznych ZUS, otrzymuje elektroniczne zwolnienia lekarskie swoich pracowników bezpośrednio na PUE ZUS. KROK 1 ustaw subskrypcję Jeśli chcesz na bieżąco otrzymywać e-mailem lub SMS-em informacje o zwolnieniach lekarskich, które wystawiono Twoim pracownikom, ustaw subskrypcję takich powiadomień. Możesz wybrać spośród dwóch sposobów powiadamiania: wiadomość e-mail informacje o zdarzeniu dostaniesz drogą elektroniczną na adres e-mail, który podałeś w portalu, wiadomość SMS informacje o zdarzeniu dostaniesz na numer telefonu komórkowego, który podałeś w portalu. Zarówno numer telefonu, jak i adres e-mail możesz zmienić w ustawieniach profilu. Żeby ustawić subskrypcję powiadomień, w głównym oknie portalu rozwiń menu [Ustawienia] i wybierz pozycję [Ustawienia subskrypcji]. Zaznacz na liście zdarzenie, które chcesz subskrybować, i naciśnij przycisk [Ustaw subskrypcję]. Zdarzenia związane z obsługą e-zla, które jako płatnik składek możesz subskrybować, to: wystawienie nowego zaświadczenia lekarskiego płatnik, anulowanie zaświadczenia lekarskiego płatnik, wystawienie nowego zaświadczenia lekarskiego w miejsce anulowanego płatnik, powiadomienie o uznaniu zaświadczenia wstecznego za uzasadnione. 5
e-zla dla pracodawcy W oknie [Wybór kanałów subskrypcji] wybierz z listy sposób subskrypcji przy odpowiednim kanale powiadamiania. Powiadamianie jednostkowe oznacza, że informacja będzie przychodziła do Ciebie, gdy wystąpi określone zdarzenie. Subskrypcja zbiorcza oznacza, że powiadomienie będzie wysyłane raz dziennie o określonej godzinie (około północy) jeśli określone zdarzenia wystąpiły w danym dniu. 6
e-zla na Platformie Usług Elektronicznych ZUS www.zus.pl Gdy ustawisz subskrypcję, powiadomienia będą przychodziły do Ciebie zgodnie z ustawionymi preferencjami. Niezależnie od ustawień subskrypcji w widoku [Dokumenty i wiadomości], w zakładce [Wiadomości] będziesz mieć informacje o wszystkich zdarzeniach związanych ze zwolnieniami. KROK 2 pobieraj dokumenty e-zla z PUE ZUS Zaświadczenia lekarskie w formie dokumentów elektronicznych są przekazywane płatnikom zaraz po wystawieniu przez lekarza. Bezpośrednio po tym, jak otrzymasz wiadomość, że lekarz wystawił zwolnienie lekarskie, w widoku [Dokumenty i wiadomości], w zakładce [Zaświadczenia lekarskie] będziesz mieć dostęp do wersji elektronicznej tego zaświadczenia. Zwolnienie podpisał lekarz, a ZUS wysłał je na Twój profil płatnika składek na PUE ZUS. 7
e-zla dla pracodawcy Ważne! Nie masz obowiązku drukować dokumentu elektronicznego. Dokument elektroniczny, który został opatrzony jednym z rodzajów podpisu elektronicznego: kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym (PZ epuap), certyfikatem z ZUS, musisz przechowywać w oryginalnej postaci, z zachowaniem jego integralności. Zaświadczenia lekarskie w formie dokumentu elektronicznego uwierzytelnionego z wykorzystaniem podpisu elektronicznego (certyfikatu z ZUS, podpisu zaufanego lub kwalifikowanego podpisu elektronicznego) to dowody, które stwierdzają czasową niezdolność do pracy z powodu choroby albo konieczności osobistego sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny. Możesz wydrukować wizualizację elektronicznego zwolnienia lekarskiego z PUE ZUS. Jednak taki wydruk ma charakter tylko informacyjny i nie jest dokumentem. Jeśli wybierzesz z listy zaświadczeń niepobrane jeszcze e-zla, powinieneś je wyeksportować i zapisać w wybranym miejscu na komputerze. Pojedyncze zaświadczenie z widoku [Dokumenty i wiadomości], zakładki [Zaświadczenia lekarskie] pobierzesz w formacie XML (przycisk [Pobierz dokument]). Pobrany dokument będzie zawierał wszystkie dane ze zwolnienia lekarskiego oraz dane dotyczące elektronicznego podpisu lekarza. Zwolnienia w plikach XML możesz pobierać również grupowo. Zaznacz wybrane zwolnienia (z prawej strony) i kliknij [Eksportuj]. 8
e-zla na Platformie Usług Elektronicznych ZUS www.zus.pl Pokaże się komunikat, czy chcesz wyeksportować wybrane dane. Gdy klikniesz [OK], zostanie wyeksportowane archiwum w formacie ZIP, które możesz zapisać w dowolnym miejscu na komputerze. W tym archiwum znajdziesz wszystkie wyeksportowane dokumenty (z podpisami elektronicznymi) w formacie XML. Ważne! Dokument elektronicznego zwolnienia lekarskiego, wyeksportowany z PUE ZUS, musisz przechowywać w formie elektronicznej przez co najmniej 3 lata. Plik musi zawierać podpis elektroniczny. Archiwizowanie dokumentów e-zla Gdy już wyeksportujesz dane, zwolnienia na PUE ZUS możesz przenieść do archiwum. Funkcja ta nie zastępuje archiwizacji, czyli przechowywania zwolnień przez płatnika składek. Służy tylko do tego, aby uporządkować widok dokumentów e-zla w portalu PUE ZUS. Aby zarchiwizować dokument z widoku [Dokumenty i wiadomości], zaznacz kwadraciki przy tych zwolnieniach, które chcesz zarchiwizować. Potem kliknij [Przenieś do archiwum]. Zobaczysz komunikat o operacji i liczbie wybranych dokumentów. Gdy klikniesz [OK], pojawi się następny komunikat o wyniku operacji. 9
e-zla dla pracodawcy Zwolnienia przeniesione do archiwum są usuwane z bieżącego widoku, ale możesz je wyświetlić, a także przywrócić. Aby wyświetlić zwolnienia z archiwum, zaznacz kwadracik [Pokazuj archiwalne]. Zwolnienia przeniesione do archiwum wyświetlają się kursywą i są wyszarzone. Jeśli chcesz przenieść zwolnienie z archiwum z powrotem do bieżącego widoku, zaznacz przy tym zwolnieniu kwadracik z prawej strony i kliknij [Przywróć z archiwum]. Pojawi się komunikat o tym, czy przywrócić wybrany dokument lub dokumenty z archiwum musisz go zaakceptować. Zwolnienia będą ponownie dostępne w tej zakładce. KROK 3 pracuj z danymi z e-zla Dane z elektronicznego zwolnienia lekarskiego przetwarza ZUS. Zwykle trwa to jeden lub dwa dni robocze. Następnie możesz je zobaczyć na swoim profilu na PUE ZUS, w panelu płatnika, w zakładce [Zaświadczenia lekarskie]. Standardowo prezentowane są dane z ostatnich 12 miesięcy. Zwolnienie lekarskie może mieć jeden z następujących statusów: wystawione, skorygowane, anulowane, wsteczne do wyjaśnienia, wsteczne uzasadnione medycznie, wsteczne nieuzasadnione medycznie. 10
e-zla na Platformie Usług Elektronicznych ZUS www.zus.pl Z zakładki [Zaświadczenia lekarskie] możesz wyeksportować dane dotyczące zaświadczenia lekarskiego (jednego lub wielu kwadraciki do zaznaczania po prawej stronie) w formacie CSV. Taki plik będzie zawierał wszystkie dane z tych zwolnień, które wyeksportowałeś. Znajdziesz w nim również informację o statusie tych zwolnień. Anulowane lub skorygowane zaświadczenie Jeśli lekarz anuluje elektroniczne zwolnienie albo anuluje elektroniczne zwolnienie i w jego miejsce wystawi nowe, to zostaniesz o tym powiadomiony w formie komunikatu (na PUE ZUS i jeśli ustawiłeś subskrypcję e-mailem lub SMS-em). Zwolnienie lekarskie, które zostało anulowane, w zakładce [Zaświadczenia lekarskie] zmienia swój status na anulowane. Możesz zwizualizować dane o anulowaniu, jeśli formularz Anulowanie zaświadczenia lekarskiego (AZLA) został przetworzony w ZUS. Do zwolnienia wystawionego w miejsce anulowanego masz taki sam dostęp jak do pierwotnego zwolnienia. Zaświadczenie skorygowane to takie, w stosunku do którego lekarz orzecznik ZUS, zgodnie z obowiązującymi przepisami, ustalił wcześniejszy okres ustania niezdolności do pracy. W związku z tym wystawione przez lekarza zaświadczenie traci moc od daty, jaką ustalił lekarz orzecznik ZUS w zaświadczeniu ZUS ZLA/K. Możesz obejrzeć wizualizację e-zla o statusie skorygowane. W tym celu kliknij [Dane zaświadczenia/k]. 11
e-zla dla pracodawcy Przeglądanie danych ze zwolnień w programie Excel Żeby poprawnie zaimportować wygenerowane pliki w formacie CSV do programu Excel, w programie Excel ustaw stronę kodowania polskich znaków UTF-8, np. na kodowanie 65001 Unicode (UTF-8). Jeśli tego nie zrobisz, polskie znaki mogą wyświetlać się w tym programie nieprawidłowo. Zwróć też uwagę na format danych przy imporcie we wszystkich kolumnach tym formatem powinien być tekst. Raporty z e-zla W PUE ZUS możesz tworzyć raporty dotyczące e-zla. Są to zbiorcze zestawienia najważniejszych informacji o elektronicznych zwolnieniach lekarskich. Raporty te mają ułatwić wprowadzanie informacji z e-zla do systemów kadrowo-płacowych. Sam definiujesz kryteria, według których te raporty mają powstawać. System generuje raport w nocy, więc możesz go pobrać następnego dnia. Jeśli nigdy nie ustawiałeś harmonogramu ani raportów jednorazowych, będziesz mógł kliknąć tylko przycisk [Ustaw adres e-mail i hasło]. W razie potrzeby adres e-mail i hasło będziesz mógł później zmienić. 12
e-zla na Platformie Usług Elektronicznych ZUS www.zus.pl Gdy ustawisz adres e-mail i hasło, będziesz mógł ustawić harmonogram dla raportów. System będzie je tworzył automatycznie, zgodnie z parametrami, które wprowadzisz. Ustawienia harmonogramu dotyczą wyłącznie cyklicznego (tygodniowego, miesięcznego, a dla dużych płatników także codziennego) generowania raportu. W panelu znajduje się również przycisk [Dodaj raport jednorazowy], dzięki któremu możesz wytworzyć jednorazowy raport dla określonych parametrów. Przycisk [Modyfikuj harmonogram] otworzy stronę, na której możesz zmienić harmonogram, wyłączyć go lub włączyć (zaznaczyć [aktywny] albo [nieaktywny]). 13
e-zla dla pracodawcy Jeśli zaznaczysz [Dołącz dokumenty ZLA egzemplarz dla pracodawcy w formie plików XML], nie będziesz musiał samodzielnie zapisywać plików z dokumentami z e-zla z zakładki [Dokumenty i wiadomości]. System doda te pliki do raportu. Jeżeli sprecyzowałeś termin, do kiedy chcesz otrzymywać harmonogramy, na liście wyświetli się lista wszystkich raportów, które zostaną wygenerowane w tym czasie. Jeżeli wybrałeś opcję bezterminową, system wyświetli najbliższe trzy zaplanowane raporty. Ustawienie harmonogramu dla raportów cyklicznych pozwala na pobranie danych z tych e-zla, które jeszcze nie były wykazane w raporcie. Raport jednorazowy możesz zamówić według określonych parametrów. Jest on generowany niezależnie od raportów cyklicznych. Za jednym razem możesz zamówić maksymalnie trzy raporty jednorazowe. 14
e-zla na Platformie Usług Elektronicznych ZUS www.zus.pl Masz 30 dni na to, żeby pobrać wygenerowane raporty. Po tym czasie system je usunie. Kliknij [Pobierz], żeby zapisać na dysku plik ZIP, w którym jest wygenerowany raport. Usługa do pobierania danych z e-zla Aby pobrać wygenerowane pliki ZIP, które zawierają dane z e-zla, nie musisz logować się do PUE. ZUS na swojej stronie internetowej udostępnia specjalną usługę, która to umożliwia. Na stronie www.bip.zus.pl w zakładce [Inne] znajdziesz instrukcję dla producentów oprogramowania kadrowo-płacowego. Raporty e-zla dla płatników Instrukcja dla producentów programów płacowo-kadrowych Jak skorzystać z usługi automatycznego pobierania? dla pracodawcy 15
e-zla dla pracodawcy Łatwe składanie wniosków Bezpośrednio pod informacjami o elektronicznych zaświadczeniach lekarskich znajdziesz funkcję [Złóż wniosek o kontrolę zaświadczenia]. Jeśli z niej skorzystasz, system automatycznie uzupełni wniosek o dane z tego zaświadczenia, które chcesz skontrolować. W tym samym miejscu znajdziesz funkcję [Wystaw zaświadczenie płatnika składek]. Jeśli z niej skorzystasz, system automatycznie uzupełni wskazany przez Ciebie formularz (Z-3, Z-3a lub Z-3b) odpowiednimi danymi ze zwolnienia lekarskiego. Podpis elektroniczny Dostęp do e-zla nie wymaga potwierdzenia za pomocą podpisu zaufanego ani kwalifikowanego podpisu elektronicznego. Natomiast podpis taki jest wymagany przy składaniu wniosków do ZUS. Podpis zaufany (PZ epuap) jest bezpłatny. Aby go uzyskać, złóż wniosek na stronie pz.gov.pl i potwierdź swoją tożsamość, np.: w placówce ZUS, w urzędzie miasta lub gminy, przez bankowość elektroniczną. 16
e-zla na Platformie Usług Elektronicznych ZUS www.zus.pl Kwalifikowany podpis elektroniczny wydają uprawnione centra certyfikacji. Jest to usługa płatna. Jej koszt zależy m.in. od okresu ważności, na jaki certyfikat został wydany. Wnioski i zaświadczenia, jakie wystawiasz na profilu informacyjnym płatnika na PUE ZUS, powinieneś podpisać przy użyciu kwalifikowanego podpisu elektronicznego lub podpisu zaufanego. Dotyczy to np. wniosku płatnika składek (OL-2) o kontrolę prawidłowości wystawienia zaświadczenia lekarskiego. Jednak niektóre dokumenty możesz podpisywać za pomocą tzw. profilu PUE. Są to: ZUS Z-15 Wniosek o zasiłek opiekuńczy, ZUS Z-3 Zaświadczenie płatnika składek (dotyczące pracowników), ZUS Z-3a Zaświadczenie płatnika składek (dotyczące osób ubezpieczonych, które nie są pracownikami, z wyłączeniem osób, które prowadzą pozarolniczą działalność, osób z nimi współpracujących i duchownych), ZUS Z-3b Zaświadczenie płatnika składek (dotyczące osób prowadzących działalność pozarolniczą, osób z nimi współpracujących i duchownych), ZUS ZZU Zgłoszenie zapytania ubezpieczonego. Zdjęcie na okładce: Drobot Dean Fotolia.com Skład i druk: Poligrafia ZUS w Warszawie. Nakł. 150 800 egz. Zam. 3052/18 17
e-zla dla pracodawcy Przygotowaliśmy serię ulotek dotyczących elektronicznych zwolnień lekarskich: e-zla elektroniczne zwolnienia lekarskie SPOKOJNIE WRACAJ DO ZDROWIA e-zla elektroniczne zwolnienia lekarskie PRZEKONAJ SIĘ, ŻE WARTO dla pacjenta e-zla elektroniczne zwolnienia lekarskie BĄDŹ GOTOWY DO ZMIANY dla lekarza dla pracodawcy
e-zla na Platformie Usług Elektronicznych ZUS www.zus.pl www.zus.pl KROK PO KROKU WYSTAWIANIE ELEKTRONICZNYCH ZWOLNIEŃ LEKARSKICH (E-ZLA) dla lekarza Znajdziesz je w [Bibliotece ZUS] na naszej stronie internetowej www.zus.pl, w zakładce [Baza wiedzy].
www.zus.pl Twój przewodnik po ubezpieczeniach społecznych Blisko milion odwiedzających każdego miesiąca www.zus.pl Lekarze Formularze i wnioski Baza wiedzy Zaloguj się Login Hasło Platforma Usług Elektronicznych sprawy ubezpieczeniowe i rozliczenia przez internet ZALOGUJ SIĘ > Nie pamiętasz hasła? Drugi najpopularniejszy portal publicznywpolsce Zaloguj się przez profil zaufany Zaloguj się przez certyfikat kwalifikowany Nie masz konta w PUE? > Zarejestruj się Łatwe wyszukiwanie przydatnych informacji Portal Statystyczny Dostępność dla osób niepełnosprawnych Kalendarium Lekcje z ZUS Bib Biblioteka ZUS: ulotki, poradniki, informatory Przyjazny dla osób z niepełnosprawnością ul. Szamocka 3, 5 01-748 Warszawa r Platforma Usług Elektronicznych: www.zus.pl r Centrum Obsługi Telefonicznej ZUS: 22 560-16-00* dla tel. komórkowych i stacjonarnych * koszt połączenia według umowy klienta z operatorem telekomunikacyjnym Skype: zus_centrum_obslugi_tel e-mail: cot@zus.pl