Miasto Gniezno Rekultywacja Jezior Jelonek i Winiary w Gnieźnie metodą inaktywacji fosforu w osadach dennych 2009
ZałoŜenia projektu: Projekt nr LIFE07 ENV/PL/000605 jest realizowany w ramach Instrumentu Finansowego LIFE + (edycja 2007) Komponentu II Polityka i zarządzanie w zakresie środowiska. Całkowity koszt projektu: 431 861,00 Dofinansowanie: 215 930,50 (50% kosztów całkowitych) Realizacja: 2009-2010
Identyfikacja problemu: Postępująca eutrofizacja jezior Jelonek i Winiary w Gnieźnie, a w konsekwencji wzrost zagroŝeń ekologicznych dotyczących wpływu środowiska na zdrowie i jakość Ŝycia mieszkańców Gniezna. Konieczność podjęcia zdecydowanych działań.
Cele projektu: Podstawowe cele projektu to: zahamowanie eutrofizacji obu jezior poprzez zastosowanie innowacyjnej metody inaktywacji fosforu w osadach dennych oraz jej rozpowszechnienie wśród regionów i miast Unii Europejskiej, polepszenie stanu czystości zdegradowanych jezior, poprawa jakości biotopu, rewitalizacja biocenoz w środowisku jezior w tym ograniczenie zakwitów toksycznych sinic, zwiększenie bioróŝnorodności, przekształcenie jakościowe i ilościowe ichtiofauny, ochrona zasobów śródlądowych wód powierzchniowych zgodnie z Dyrektywą Ramową UE w sprawie Polityki Wodnej nr 2000/60/EC, polepszenie stanu czystości wód jezior Jelonek i Winiary, co wpłynie poprzez sieć rzek na ogólny stan czystości wód Obszaru Dorzecza Odry
Planowane działania: Projekt przewiduje: I. Działania w bezpośredniej zlewni jezior monitoring i poprawienie sytuacji w zlewniach, regenerację moŝliwości retencyjnych stawu przy jeziorze Jelonek, likwidację trzcinowisk nadmiernie zarastających powierzchnie jezior, odbudowę skarp poprzez częściowe darniowanie i obsiew skarp, II. Inaktywację fosforu w osadach dennych wraz z likwidacją zakwitów sinic w stawie i jeziorach, III. Regulację i restrukturyzację obsady ryb, IV. Stymulację rozwoju i dosadzanie makrofitów. V. BieŜący monitoring wszystkich realizowanych działań. VI. Działania promocyjne.
Rezultaty projektu: Rekultywacja jezior metodą inaktywacji fosforu w osadach dennych pozwoli na zahamowanie postępującej eutrofizacji jezior Jelonek i Winiary w Gnieźnie, powodując: redukcję zawartości fosforu w toni wodnej z 0,5 mgp/l do ok. 0,2 0,1 mg P/l spadek produkcji fitoplanktonu podwyŝszenie widzialność krąŝka Secchiego - odzyskanie przeźroczystości wody z 0,1m do ok. 0,6 1m redukcję chlorofilu a do wartości ok.15 mg/m 3 przyrost podwodnej roślinności i ryb co polepszy bilans ekologiczny odbudowę zespołów roślin zanurzonych i o liściach pływających, likwidację zakwitów sinicowych, wzrost wartości krajobrazowej i rekreacyjnej obu jezior.
Innowacyjny i demonstracyjny charakter Projektu: Po uzyskaniu załoŝonych rezultatów i osiągnięciu dobrego stanu wód jezior Jelonek i Winiary metoda rekultywacji ujęta w projekcie będzie mogła być stosowana na licznych zdegradowanych akwenach wodnych. Wyniki projektu zostaną opublikowane i rozpowszechnione.
BieŜące informacje o realizacji projektu: www.gniezno.eu
Aplikować do LIFE +: doświadczenia Miasta Gniezna Maj 2007 r. ukazuje się Rozporządzenie (WE) w sprawie instrumentu finansowego na rzecz środowiska (LIFE +), Ministerstwo Środowiska rozpoczyna przygotowania do ogłoszenia naboru Ankieta (czerwiec 2007 r.), Wrzesień 2007 r. ukazuje się ogłoszenie o konkursie
Aplikować do LIFE +: doświadczenia Miasta Gniezna Konferencja informacyjna MŚ cenne wskazówki, wrzesień 2007 r. w UM rozpoczyna się proces przygotowania i ostatecznej redakcji wniosku aplikacyjnego, w połowie października 2007 r. powstaje polska wersja wniosku, wersja angielska początek listopada 2007 r., koniec listopada 2007 r. złoŝenie wniosku w Ministerstwie Środowiska, koniec procesu aplikowania początek procesu selekcji.
Aplikować do LIFE +: doświadczenia Miasta Gniezna Długi i wielostopniowy proces selekcji: - Wstępna ocena formalna i merytoryczna w MŚ (konieczne poprawki i uzupełnienia), - Przesłanie wniosku do Komisji Europejskiej, - Ocena formalna i merytoryczna (konieczne wyjaśnienia szczegółowe i uzupełnienia).
Aplikować do LIFE +: doświadczenia Miasta Gniezna Uwagi Komisji Europejskiej: - szczegółowa ocena merytoryczna załoŝeń metody inaktywacji fosforu i jej zgodności z polityką ochrony środowiska UE (np. konieczność usunięcia z projektu małŝa Dreissenapolymorpha z uwagi na jego inwazyjny charakter) - szczególna uwaga KE zwrócona na działania promocyjne (konieczność dokładnego opisu działań, rezultatów i ich wskaźników), zarządzanie projektem (osobowa odpowiedzialność i przejrzysty harmonogram) oraz monitoring rezultatów projektu (takŝe w trakcie realizacji projektu),
Aplikować do LIFE +: doświadczenia Miasta Gniezna - opis planowanych działań (np. metody inaktywacji fosforu) musiał być bardzo rozbudowany KE szczególną uwagę zwróciła na analizę wariantów, w tym wariant zaniechania wszelkich działań, - istotne było równieŝ udowodnienie potrzeby realizacji projektu w szerszym kontekście np. wpływ na rozwój nauki czy moŝliwość zastosowania metody w innych przypadkach, a takŝe naleŝało opisać sposób, w jaki osiągnięte rezultaty projektu będą rozpowszechniane (np. publikacje czy konferencja),
Aplikować do LIFE +: doświadczenia Miasta Gniezna - uwaga na Formularz Finansowy jest bardzo ogólny i pierwotnie załoŝyliśmy wszelkie koszta zakwalifikować jako other costs jednakŝe KE poleciła, aby koszty związane z projektem ująć jako External assistance costs - istotne jest takŝe to, iŝ KE wskazuje dokładnie, w którym miejscu w tekście naleŝy dokonać zmian (nawet podaje paragraf) co ułatwia proces korekty wniosku, - na dokonanie wszystkich korekt i uzupełnień mamy zazwyczaj 7 dni roboczych, - bardzo pomaga nawiązanie kontaktu emailowego z osobami z KE
Aplikować do LIFE +: doświadczenia Miasta Gniezna podjęcie ostatecznej decyzji przez Komitet ds. Life+, co do listy zakwalifikowanych wniosków, przyjęcie listy zakwalifikowanych wniosków przez Parlament Europejski, podpisanie umowy o dofinansowanie - 3 grudnia 2008 roku, rozpoczęcie realizacji projektu: 2 luty 2009 r.
Aplikować do LIFE +: doświadczenia Miasta Gniezna ZłoŜoność wniosku konieczność współpracy międzywydziałowej: 1.Do pracy nad wnioskiem zaangaŝowane zostały 2 komórki: Referat Ochrony Środowiska oraz Miejskie Centrum Innowacji i Promocji, 2.Analiza dokumentów i wytycznych proces dostosowania inwestycji do wymogów Programu i UE
Aplikować do LIFE +: doświadczenia Miasta Gniezna 3. Innowacyjny charakter i ponadregionalne znaczenie inwestycji jako decydujące czynniki. 4. Kwestia języka angielski czy polski? 5. Dokładny opis inwestycji i harmonogramu planowanych zadań oraz przejrzysty podział zadań i wyznaczenie osób koordynujących przyszłe poszczególne zadania inwestycyjne.
BieŜące informacje o realizacji projektu: Zatem Ŝyczymy Państwu powodzenia i Dziękujemy za uwagę. Jadwiga Trzcińska i Piotr Wiśniewski Urząd Miejski w Gnieźnie