PODMIOTY PRAWA PRYWATNEGO (KONTYNUACJA) Literatura: red. E. Gniewek, P. Machnikowski, Zarys prawa cywilnego, Warszawa 2014 red. E Gniewek, Kodeks Cywilny. Komentarz, Wydanie 4, Warszawa 2010 Z. Radwański, Prawo cywilne część ogólna, Wydanie 10, Warszawa 2009 Opracowała mgr Irena Krauze Lisowiec
OSOBA PRAWNA Wyodrębniona strukturalnie i majątkowo jednostka, posiadająca własne organy, której ustawodawca przyznaje osobowość prawną przepisem rangi ustawowej
OSOBA PRAWNA SKARB PAŃSTWA JEDNOSTKI ORGANIZACYJNE, którym ustawa przyznaje osobowość prawną Art. 33 kc
Zasadnicze sposoby powstania osób prawnych SYSTEM KONCESYJNY Organ państwowy organizuje strukturę i tworzy osobę prawną w drodze: Akt normatywny (ustawa, rozporządzenie) SYSTEM AKTÓW ORGANÓW PAŃSTWA Akt administracyjny (akt erekcyjny) Założyciele (osoby fizyczne/ osoby prawne) tworzą osobę prawną aktem założycielskim za zgodą organu administracji państwowej (akt administracyjny) SYSTEM NORMATYWNY Osoby fizyczne/osoby prawne tworzą osobę prawną przy spełnieniu warunków wskazanych w ustawie bez konieczności zgody organu państwowego, wpis w Rejestrze kontrola spełnienia warunków ustawowych
Powstanie, ustrój i ustanie osoby prawnej określają: WŁAŚCIWE PRZEPISY STATUT art. 35 kc
CHWILA UZYSKANIA OSOBOWOŚCI PRAWNEJ PRZEZ JEDNOSTKĘ ORGANIZACYJNĄ ` WPIS DO WŁAŚCIWEGO REJESTRU Przepisy szczególne stanowią inaczej np. wejście w życie aktu normatywnego, art. 37 1 kc
INDYWIDUALIZACJA OSOBY PRAWNEJ FIRMA LUB NAZWA art. 43 3, 43 5-8 kc FORMA PRAWNA SIEDZIBA I ADRES art. 41 kc NUMER NIP SĄD REJESTROWY I NUMER W REJESTRZE
DZIAŁANIE OSOBY PRAWNEJ ORGANY art. 38 kc Organ indywidualny Organ kolegialny Osoba fizyczna Osoba fizyczna Osoba fizyczna Osoba fizyczna Osoba fizyczna
Rodzaje organów osoby prawnej uchwałodawcze wykonawcze kontrolne
BRAK ORGANU Nie został powołany lub istnieje w kształcie nieodpowiadającym wymaganiom ustawy / statutu KURATOR art. 42 kc, 69 kpc, art. 26 KrRejSU
Fałszywy organ Osoba podająca się za organ nieistniejącej osoby prawnej Osoba niebędąca organem istniejącej osoby prawnej (wadliwie powołana, niepowołana) Osoba będąca organem zarządzającym (wykonawczym) istniejącej osoby prawnej, przekroczyła zakres mocowania Bezwzględna nieważność art. 58 1, art. 39 kc Bezskuteczność zawieszona art. 103 1 i 2 analogia, art. 39 kc
Jeden z podziałów osób prawnych Publiczne Prywatne SKARB PAŃSTWA art. 33 i 34 kc PAŃSTWOWE OSOBY PRAWNE Np. SPÓŁKI KAPITAŁOWE FUNDACJE SAMORZĄDOWE OSOBY PRAWNE SPÓŁDZIELNIE Są wyjątki
OSOBA PRAWNA ZDOLNOŚĆ PRAWNA od chwili powstania do ustania bytu PEŁNA ZDOLNOŚĆ DO CZYNNOŚCI PRAWNYCH Zakres zdolności prawnej
UŁOMNE OSOBY PRAWNE Osobowość prawna Zdolność prawna Art. 33¹ kc na mocy ustawy Pełna zdolność do czynności prawnych Spółki osobowe prawa handlowego Spółki kapitałowe w organizacji Wspólnoty mieszkaniowe Są wyjątki
KONSUMENT PRZEDSIĘBIORCA
KONSUMENT Osoba fizyczna dokonująca z przedsiębiorcą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową art. 22¹ kc Działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. art. 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (t.j. Dz. U. z 2015 r. poz. 584 z późn. zm.), art. 3 wyłączenia zastosowania ustawy Działalnością zawodowa profesjonalna aktywność podmiotu niebędąca wykonywaniem działalności gospodarczej we własnym imieniu, np. wykonywanie wolnego zawodu
PRZEDSIĘBIORCA Osoba fizyczna, osoba prawna i tzw. ułomna osoba prawna, prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową art. 43¹ kc, art. 4 ustawy o działalności gospodarczej Przedsiębiorca działa pod firmą art. 43 2,3 kc Firma osoby fizycznej art. 43 4 kc Firma osoby prawnej art. 43 5-8 kc Firma ułomnej osoby prawnej art. 8 2 ksh (spółki osobowe) Niezbywalność firmy art. art. 43 9 kc zmiany, przekształcenia, zbycie i inne 43 7-9 kc
REPREZENTACJA PRZEZ INNY PODMIOT Zastępstwo w dokonywanych czynnościach Przedstawicielstwo w imieniu i na rzecz innej osoby, art. 95 kc ZASTĘPCA POŚREDNI we własnym imieniu na rachunek innej osoby POSŁANIEC tylko przekazuje oświadczenie woli Pełnomocnictwo ogólne, rodzajowe i szczególne art. 98 kc. Pełnomocnictwo rozłączne i łączne art. 107 kc. Pełnomocnictwo substytucyjne art. 106 kc. Pełnomocnik jako druga strona czynności prawnej art. 108 kc PRZEDSTAWICIEL USTAWOWY obowiązek reprezentacji, wynikający z przepisów prawa PEŁNOMOCNIK na mocy jednostronnego oświadczenia woli, min. ograniczona zdolność do czynności prawnych pełnomocnika, Forma art. 99 kc, i rodzaje pełnomocnictwa art. 98 kc Pełna zdolność do czynności prawnych prokurenta, prokura łączna i rozłączna PROKURA mocodawca przedsiębiorca z KRS / CEIDG, wszystkie czynności sądowe i pozasądowe związane z prowadzeniem przedsiębiorstw, forma pisemna pod rygorem nieważności 109² 1kc
Ustanie pełnomocnictwa Upływ terminu, na jaki ustanowiono pełnomocnika Odwołanie pełnomocnictwa przez mocodawcę art. 101 1 kc Zrzeczenie się pełnomocnictwa przez pełnomocnika Śmierć mocodawcy lub pełnomocnika art. 101 2 kc, są wyjątki Wyczerpanie pełnomocnictwa (dokonanie czynności prawnej objętej pełnomocnictwem) Urata przez pełnomocnika zdolności do czynności prawnych Wygaśnięcie stosunku prawnego będącego podstawą pełnomocnictwa
Dziękuję za uwagę.