KMS - Prawo i Finanse s.c. - Internetowa Kancelaria

Transkrypt

1 Data dodania: Prokurent czyli pełnomocnik przedsiębiorcy. Prokura jest to pełnomocnictwo udzielane przez przedsiębiorcę (w przypadku osoby prawnej lub innej jednostki organizacyjnej - przez odpowiedni organ) osobie fizycznej, która ma reprezentować jego firmę. Przedsiębiorca (osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, ale obdarzona zdolnością prawną) aby móc udzielić ważnej prokury musi być wpisany do odpowiedniego rejestru przedsiębiorców. Udzielenie prokury jest jednostronną czynnością prawną przedsiębiorcy i zawsze wymaga formy pisemnej. Nie jest wymagane ustanowienie prokury w formie szczególnej, jeżeli takiej formy wymaga czynność do której ustanawia się pełnomocnika (np. jeżeli prokurentowi nadaje się uprawnienia do nabycia nieruchomości, do której wymagany jest akt notarialny, to prokura nie musi być sporządzona przed notariuszem). Przedsiębiorca musi zgłosić udzielenie prokury oraz jej odwołanie do rejestru przedsiębiorców, w którym widnieje jego firma. Prokurentem może być tylko osoba fizyczna posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych. Prokura nie może być przeniesiona przez prokurenta na inne osoby, natomiast prokurent może ustanowić swoich pełnomocników (albo do dokonania ściśle określonej czynności albo do dokonywania pewnej kategorii czynności). Oczywiście pełnomocnictwo udzielone przez prokurenta nie może przekraczać uprawnień jego samego w reprezentowaniu przedsiębiorcy. Strona 1/5

2 Można ustanowić kilku prokurentów działających oddzielnie. Każdy z nich działa samodzielnie i sam może dokonywać czynności prawnych. Istnieje także możliwość ustanowienia kilku prokurentów działających łącznie (prokura łączna). W takim przypadku przedsiębiorca może w różny sposób określić kompetencje każdego z prokurentów. Możliwe jest także wskazanie konieczności współdziałania, tzn. aby dokonać określonej czynności prawnej prokurenci musza wspólnie złożyć oświadczenie woli (konieczność współpracy pełnomocników przedsiębiorcy może dotyczyć wszystkich lub tylko ściśle wskazanej czynności prawnej). Bez względu na to, jak ukształtowana jest prokura łączna, każdy z prokurentów posiada uprawnienia do odbioru oświadczeń oraz pism kierowanych do swojego mocodawcy. Prawo przewiduje także uprawnienie przedsiębiorcy do ustanowienia tzw. prokury oddziałowej. W tym przypadku prokurent może dokonywać czynności związanych tylko z oddziałem przedsiębiorstwa wpisanego do odpowiedniego rejestru. W przypadku ustanowienia kilku prokurentów przedsiębiorca musi zgłosić ten fakt do odpowiedniego rejestru przedsiębiorców. Dodatkowo w przypadku prokury łącznej musi wskazać kompetencje każdego z pełnomocników oraz sposób ich współdziałania. Prokura może być ograniczona przez przedsiębiorcę w stosunku wewnętrznym (np. umowa zlecenia łącząca przedsiębiorcę i jego pełnomocnika). Wtedy mocodawca może ograniczyć kompetencje prokurenta, ale ograniczenie to nie będzie miało skutku w stosunku do kontrahentów przedsiębiorcy (jeżeli prokurent dokona zastrzeżonej czynności prawnej będzie ona ważna w stosunku przedsiębiorca-kontrahent, ale może stanowić podstawę do rozwiązania z prokurentem umowy zlecenia, odwołania prokury lub żądania od prokurenta odszkodowania z tego tytułu). Prokurent składając oświadczenie woli w imieniu przedsiębiorcy w formie pisemnej musi: Strona 2/5

3 złożyć własnoręczny podpis (zgodnie ze wzorem znajdującym się w odpowiednim rejestrze przedsiębiorców); wskazać, że występuje w roli prokurenta (chyba, że wynika to z treści dokumentu lub adnotacji przy podpisie dokumentu). Prokurent nie może jednak ingerować w sprawy wewnętrzne firmy (np. nie może zwołać zarządu). Jego rola może polega na: współpracy z klientami i kontrahentami (składanie oświadczeń woli wywołujących skutki prawne), dokonywania czynności procesowych (w sądzie); przyjmowania oświadczeń woli i listów skierowanych do przedsiębiorcy (np. przyjęcie oferty handlowej). Prokurent z kolei nie może: zbyć przedsiębiorstwa; zbyć nieruchomości wchodzącej w skład przedsiębiorstwa; obciążyć nieruchomości wchodzącej w skład przedsiębiorstwa (np. ustanowić na niej hipoteki); oddać nieruchomości wchodzącej w skład przedsiębiorstwa do czasowego korzystania (np. wynajęcie). Strona 3/5

4 Wymienione wyżej czynności mogą być jednak dokonywane przez prokurenta, ale tylko na podstawie oddzielnego pełnomocnictwa ustanowionego tylko do jednej określonej czynności (np. pełnomocnictwo do sprzedaży określonej nieruchomości wchodzącej w skład przedsiębiorstwa - w tym przypadku odrębne pełnomocnictwo będzie wymagało formy aktu notarialnego). Prokura może wygasnąć z kilku powodów. Należy do nich: odwołanie prokurenta (może nastąpić w każdym czasie i bez podania przyczyny); ustanie dotychczasowej działalności przedsiębiorcy (wykreślenie z rejestru, otwarcie likwidacji, ogłoszenie upadłości, przekształcenie spółki w inną spółkę); śmierć prokurenta. Prokura nie wygasa natomiast w przypadku śmierci przedsiębiorcy lub utraty przez niego zdolności do czynności prawnych, albowiem przedsiębiorstwo powinno funkcjonować dalej (chociażby ze względu na kontrahentów) i obecność prokurenta jest bardzo pożądana. Podstawa prawna: Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964r. - Kodeks cywilny (Dz.U. 1964, Nr 16, Poz. 93): art Strona 4/5

5 Frazy kluczowe: prokura, pełnomocnictwo, prokurent, pełnomocnik, przedsiębiorca, osoba prawna, osoba fizyczna, jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, zdolność prawna, rejestr przedsiębiorców, akt notarialny, nieruchomość, zdolność do czynności prawnych, pełna zdolność do czynności prawnych, prokura łączna, świadczenie, prokura oddziałowa, przedsiębiorstwo, oddział przedsiębiorstwa, siedziba przedsiębiorstwa, umowa zlecenia, kontrahent, klient, czynności procesowe, hipoteka, wygaśnięcie prokury, odwołanie prokurenta. Strona 5/5