Dane makroekonomiczne z Polski Decyzja w sprawie stóp procentowych Referencyjna stopa procentowa i wskaźniki inflacji 3,00% 2,00% 1,00% 1,50% 1,2% 0,9% 0,00% -1,00% -2,00% Referencyjna stopa procentowa NBP Inflacja konsumentów, r/r Inflacja po wyłączeniu cen żywności i energii, r/r Rada Polityki Pieniężnej pozostawiła (zgodnie z oczekiwaniami) stopy procentowe NBP na niezmienionym poziomie (główna stopa procentowa wynosi 1,50 %). Stanowisko władz monetarnych zaprezentowane w uzasadnieniu grudniowej decyzji nie wskazuje na to, by stopy procentowe NBP miały się zmienić w najbliższych miesiącach. Co więcej, prezes NBP (Adam Glapiński) wyraził przekonanie, iż w określonych warunkach nie widzi powodu, by stopy procentowe były podnoszone w 2019 roku. Takie sugestie powinny ograniczać potencjał wzrostu rentowności polskich obligacji na rynku wtórnym. W grudniowym komunikacie powtórzono opinię władz monetarnych, że obecny poziom stóp procentowych sprzyja utrzymaniu polskiej gospodarki na ścieżce zrównoważonego wzrostu oraz pozwala zachować równowagę makroekonomiczną. Wydaje się, iż dopóki prognozy inflacji na najbliższe lata pozostają blisko celu władz monetarnych (2,5 %, plus/minus 1 pp.), zaś koniunktura gospodarcza nie odbiega od procesów obserwowanych u naszych głównych partnerów handlowych w strefie euro, przewidywania dotyczące stabilizacji stóp procentowych w Polsce nie powinny się zmienić. 1
Indeks PMI dla przemysłu dane Markit Indeks PMI dla przemysłu w latach 2016-2018 56,0 55,0 54,8 55,0 54,0 54,6 54,2 54,3 53,0 52,0 51,9 51,0 50,9 50,0 49,5 49,0 sty lut mar kwi maj cze lip sie wrz paź lis gru 2016 2017 2018 Według danych opublikowanych przez Markit, indeks PMI dla polskiego sektora przemysłowego w listopadzie br. wyniósł 49,5 pkt, wobec 50,4 pkt w październiku (wykres obok). Tym samym wartość indeksu po raz pierwszy od października 2014 r. spadła poniżej poziomu 50 pkt, co oznacza pogorszenie koniunktury w sektorze przemysłowym. W raporcie wskazuje się, iż niska wartość indeksu jest m.in. wynikiem spadku liczby zamówień eksportowych, co koresponduje z obserwowanym w Europie Zachodniej w ostatnich kwartałach obniżeniem dynamiki PKB. Opublikowane dane Markit sugerują, iż wzrost gospodarczy w czwartym kwartale jest niższy niż w trzecim kwartale br., kiedy wyniósł 5,1 % r/r (według danych GUS). Warto jednak przypomnieć, iż wolniejsze tempo wzrostu PKB w IV kw. w porównaniu z bardzo dobrymi wynikami gospodarki od początku roku nie jest niespodzianką (jest zgodne z oczekiwaniami uczestników rynku). 2
Wydarzenia KNF na posiedzeniu w minionym tygodniu zezwoliła na połączenie Śląskiego Banku Spółdzielczego SILESIA w Katowicach (bank przejmujący) z Bankiem Spółdzielczym w Kłomnicach (bank przejmowany). Obie instytucje są zrzeszone w Grupie BPS. W serwisie internetowym UKNF opublikowano raport dotyczący sytuacji banków spółdzielczych i zrzeszających w I połowie 2018 r. (link). W serwisie NBP opublikowano dane dotyczące sektora bankowego według stanu na koniec października 2018 r. (link). Zysk netto sektora wyniósł 12,7 mld zł i w relacji do października 2017 r. wzrósł o 1,0 mld zł, tj. o 8,6 %. NBP nie prezentuje danych w podziale na poszczególne sektory (komercyjny, spółdzielczy, oddziały instytucji kredytowych), stąd bardziej szczegółowe informacje na temat wyników sektora zostaną przedstawione po publikacji odpowiednich danych przez UKNF. Według szacunkowych danych Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej stopa bezrobocia rejestrowanego na koniec listopada br. ukształtowała się na poziomie 5,8 % (tj. o 0,7 pp. mniej niż na koniec listopada 2017 r.). Na podstawie meldunków nadesłanych przez urzędy pracy oszacowano, iż liczba zarejestrowanych bezrobotnych wyniosła 951,6 tys. osób (tj. wzrosła o 14,3 tys. m/m). Dane za listopad potwierdzają, iż bezrobocie utrzymuje się na niskim poziomie, tym niemniej należy także zwrócić uwagę na niekorzystną tendencję, jaką niewątpliwie jest relatywnie wysoki wzrost liczby bezrobotnych w ujęciu miesięcznym (o 14,3 tys. m/m osób, co jest najgorszym wynikiem dla tego okresu porównawczego od 2015 r.). W tym kontekście, szacunkowe dane o bezrobociu rejestrowanym mogą sugerować, iż szczyt koniunktury w bieżącym cyklu jest już za nami. Według danych opublikowanych przez Markit, indeks PMI dla sektora przemysłowego w strefie euro w listopadzie br. wyniósł 51,8 pkt, wobec 52,0 pkt w październiku. Kształtowanie się indeksu PMI powyżej poziomu 50 pkt oznacza kontynuację dobrej koniunktury w sektorze przemysłowym. Tym niemniej, spadek wskaźnika o 0,2 pkt m/m oznacza, iż tempo poprawy spowolniło (do najniższego poziomu od września 2016 r.). Z punktu widzenia polskiej gospodarki, obecne uwarunkowania zewnętrzne (osłabienie wskaźników koniunktury w strefie euro) oznaczają, iż w kolejnych kwartałach utrzymywać się będzie ryzyko dla dynamiki polskiego PKB wynikające z pogorszenia relacji eksportu i importu, w efekcie którego saldo obrotów z zagranicą może obniżać tempo wzrostu gospodarczego. Według danych amerykańskiego Departamentu Pracy, stopa bezrobocia w listopadzie 2018 r. wyniosła 3,7 % (bez zmian m/m), zaś zatrudnienie wzrosło o 155 tys. m/m, wobec wzrostu o 237 tys. m/m w październiku (po korekcie). Dane za listopad są potwierdzeniem dobrej koniunktury gospodarczej w USA, tym niemniej, wyhamowanie dynamiki wzrostu zatrudnienia w porównaniu ze zmianami w październiku br. może osłabić oczekiwania niektórych uczestników rynku odnośnie łącznej skali podwyżek stóp procentowych przez Fed w 2019 r. W tym kontekście, dane z amerykańskiego rynku pracy, które zostały opublikowane w godzinach popołudniowych w piątek (07.12) mogą być jednym z czynników osłabiających dolara w najbliższych dniach. Równocześnie, ograniczenie rynkowych oczekiwań na podwyżki stóp przez komitet Fed może mieć pozytywny wpływ na notowania złotego, szczególnie w relacji wobec amerykańskiej waluty. 3
Rynki finansowe Rynek stóp procentowych 1,90% 1,87% 1,82% 1,87% 1,80% 1,79% 1,79% 1,82% 1,72% 1,70% 1,72% 1,64% 1,60% 1,64% 1M 3M 6M 9M 1Y 30.11.2018 07.12.2018 W minionym tygodniu rynkowe stawki WIBOR/WIBID w głównych tenorach nie zmieniły się. Brak sygnałów ze strony większości przedstawicieli Rady Polityki Pieniężnej o możliwych zmianach w poziomie stóp NBP w perspektywie najbliższych miesięcy powinien sprzyjać stabilizacji rynkowych stawek także w kolejnych tygodniach. Najbliższe posiedzenie decyzyjne RPP odbędzie się w dn. 8-9 stycznia 2019 r. Oczekuje się, iż stopy NBP pozostaną w styczniu bez zmian. Średnie rynkowe stopy procentowe w okresie 03 07.12.2018 r. OKRES WIBOR EURIBOR LIBOR-USD LIBOR-CHF LIBOR-GBP 1M 1,64% -0,37% 2,39% -0,84% 0,74% 3M 1,72% -0,32% 2,76% -0,74% 0,90% 6M 1,79% -0,25% 2,89% -0,66% 1,02% 1Y 1,87% -0,14% 3,12% -0,53% 1,16% 4
Rynek walutowy 4,5 4,290 4,282 4,281 4,290 4,292 4,285 4,2 3,9 3,787 3,777 3,777 3,790 3,796 3,792 3,6 3,773 3,767 3,752 3,783 3,784 3,769 3,3 30.11 03.12 04.12 05.12 06.12 07.12 EUR/PLN USD/PLN CHF/PLN W warunkach skróconego tygodnia handlu w USA (5.12 był dniem wolnym w Stanach Zjednoczonych), kurs złotego zarówno w relacji wobec euro, jak i dolara pozostał relatywnie stabilny (tabela obok). Warto podkreślić, iż na kierunek zmian naszej waluty nadal wpływ mają głównie czynniki zewnętrze. W tym kontekście, najważniejszym wydarzeniem zaplanowanym w najbliższych dniach jest czwartkowe (13.12) posiedzenie decyzyjne Rady Europejskiego Banku Centralnego. Można oczekiwać, iż w warunkach pojawiania się sygnałów z realnej gospodarki świadczących o słabnącej koniunkturze w Europie, komunikat władz monetarnych w grudniu br. będzie relatywnie łagodny (brak zapowiedzi podwyżek stóp procentowych w strefie euro w najbliższych kwartałach), co będzie jednym z czynników wspierających złotego. WYSZCZEGÓLNIENIE 30.11.2018 07.12.2018 ZMIANA USD/PLN 3,7731 3,7694-0,1% EUR/PLN 4,2904 4,2845-0,1% CHF/PLN 3,7873 3,7924 0,1% 5
Rynek towarowy 106,0 Ceny surowców - dane indeksowe, 30.11=100 105,0 104,0 103,1 102,0 102,1 100,0 100,0 30.11 03.12 04.12 05.12 06.12 07.12 Ropa Złoto Srebro W minionym tygodniu cena ropy (Brent) wzrosła o 5,0 % (wykres obok). Pomimo odnotowania znaczącego wzrostu cen w ostatnich dniach, warto pamiętać, iż ruch cen w górę prawdopodobnie miał jedynie charakter korekty. Oczekiwania odnośnie trwałych wzrostów cen ropy ograniczają nadal zarówno czynniki podażowe, w szczególności rekordowo wysokie wydobycie surowca w USA (11,7 mln baryłek dziennie w tygodniu zakończonym 30 listopada br., według danych amerykańskiej agencji E.I.A.), jak i prawdopodobne osłabienie koniunktury gospodarczej na świecie w 2019 r. Data Cena ropy (USD/bbl) Cena złota (USD/oz.) Cena srebra (USD/oz.) 30.11 58,71 1221,88 14,17 03.12 61,69 1231,00 14,37 04.12 62,08 1238,16 14,52 05.12 61,56 1237,48 14,50 06.12 60,06 1237,61 14,47 07.12 61,67 1247,71 14,62 6
Rynek kapitałowy 27 000 2 450 26 200 2 350 25 400 2 250 24 600 2 150 23 800 2 050 WIG20 (prawa oś) Dow Jones (lewa oś) W minionym tygodniu WIG20 spadł o 0,4 %. Spadkom na polskim rynku akcji sprzyjało pogorszenie nastrojów na głównych rynkach (amerykański Dow Jones stracił 4,5 % w ujęciu tygodniowym). W warunkach utrzymywania się czynników ryzyka (związanych z polityką pieniężną w USA, wojnami handlowymi ), perspektywa trwałych wzrostów cen akcji wydaje się mało prawdopodobna. Kalendarium Kalendarium na najbliższy tydzień (10-14.12.2018 r.) Data Kraj Wskaźnik makro Okres 13 grudnia Strefa euro 14 grudnia Polska Decyzja w sprawie stóp procentowych Inflacja konsumentów (finalne dane), r/r Wartość poprzednia XII 0,00% XI 1,8%* * według wstępnych danych opublikowanych przez GUS, inflacja CPI w listopadzie wyniosła 1,2% r/r DEPARTAMENT PLANOWANIA I ANALIZ Daniel Piekarek Analityk Makroekonomiczny, tel.: 22 539-54-97 Niniejsze opracowanie zostało sporządzone wyłącznie w celu informacyjnym i nie może być traktowane jako doradztwo ani porada inwestycyjna. W szczególności nie może być traktowane jako oferta ani propozycja zawarcia jakiejkolwiek transakcji, jak również nie jest formą reklamy ani ofertą sprzedaży jakiejkolwiek usługi świadczonej przez Bank BPS S.A. Przedstawione opinie i komentarze są niezależnymi opiniami Banku BPS S.A. i pozostają aktualne wyłącznie w momencie ich wydania. Przy ich opracowaniu wykorzystano źródła informacji, które są uważane za wiarygodne i dokładne, jednak zastrzegamy, iż mimo to mogą być one niekompletne lub skrócone. Niniejszy dokument stanowi własność Banku. Kopiowanie i rozpowszechnianie niniejszego dokumentu w całości lub w części możliwe jest wyłącznie po uprzednim uzyskaniu pisemnej zgody Banku. 7