ROLA ORGANIZACJI ODZYSKU W SYSTEMIE ZBIÓRKI I RECYKLINGU ODPADÓW OPAKOWANIOWYCH Przysiek 20.06.2012 Ryszard Wójcik
Waste Framework Directive 2008/98/EC Packaging Directive 94/62/WE
Produkt bez odpadowy Odpad Założenia WFD 2008/98/EC Zapobieganie Przygotowanie do ponownego użycia Recykling Odzysk Składowanie
Unieszkodliwianie odpadów komunalnych (EU vs Polska) UE (27 krajów)
OBOWIĄZEK ODZYSKU I RECYKLINGU W POLSCE USTAWA z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej (Dz. U. Nr 63 poz. 639), ze zmianami wprowadzonymi ustawą o zmianie ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw z dnia 19 grudnia 2002 r. (Dz. U. Nr poz. ) i późn. zmianami
KRAJOWY SYSTEM GOSPODARKI ODPADAMI (wg COBRO) Urząd Marszałkowski opłata produktowa Przedsiębiorstw a, które złożyły złe spraw ozdania do Urzędu Marszałkow skiego Zakład recyklingu Surowce wtórne NFOŚiGW (Narodowy Fundusz..) Przedsiębiorstw a, które rozliczają się same przed Urzędem Marszałkow skim WFOŚiGW (Wojewódzki Fundusz) Przedsiębiorstw a rozliczające się przez Organizacje Odzysku Przygotow anie do przerobu Samorząd gminny Organizacja Odzysku SA Organizacja Odzysku SA Opłata recyklingowa Segregacja Firmy zbierające Odpady Segregacja Odpady zdatne do recyklingu Kontenery do segregacji odpadów Odpady komunalne Kompostow ani e Odpady opakow aniow e Zużyte opakowania Spalanie opłata recyklingowa Mieszkańcy Instytucje i Handel Odpady Składow anie opłata produktowa
Odpad opakowaniowy Odpady opakowaniowe, których recykling jest rentowny, np. papier i tektura, szkło, tworzywa sztuczne, aluminium, stal Przed wejściem w życie ustawy o opłacie produktowej Zbieracz 100% kosztów surowca Surowiec wtórny firma recyklingowa
Odpady opakowaniowe, których recykling jest rentowny, np. papier i tektura, szkło, tworzywa sztuczne, aluminium, stal Odpad opakowaniowy Organizacja odzysku Y% kosztów Zbieracz Po wejściu w życie ustawy o opłacie produktowej X% + Y% = 100% X% kosztów Surowiec wtórny firma recyklingowa
Odpady opakowaniowe, których recykling nie jest rentowny, np. papier i tektura, szkło, tworzywa sztuczne, aluminium, stal Odpad opakowaniowy X% kosztów Organizacja odzysku Zbieracz Y% kosztów Po wejściu w życie ustawy o opłacie produktowej X% + Y% = 100% Surowiec wtórny firma recyklingowa
Nadzieje firm zbierających i recyklingowych na finansowe wsparcie tej niełatwej, a niezwykle ważnej dla poprawy stanu środowiska w Polsce działalności Przed wejściem w życie ustawy pełny zakres kosztów pozyskania surowców wtórnych spoczywał na firmach recyklingowych koszt zakupu surowca koszt dowozu do zakładu koszt sortowania koszt belowania koszt transportu do firmy recyklingowej
Powoływane są do życia pierwsze organizacje odzysku, w tym Polski System Recyklingu Organizacja Odzysku SA Akcjonariat PSR SA firmy zbierające i recyklingowe: Mondi Świecie SA (recykling opakowań z papieru i tektury) Stora Enso Poland SA (recykling opakowań z papieru i tektury) Sita Polska Sp. z o.o. (zbieranie odpadów opakowaniowych) MPO Warszawa Sp. z o.o. (zbieranie odpadów opakowaniowych) IMP Polowat Sp. z o.o. (recykling opakowań z tworzyw sztucznych)
Możliwość założenia organizacji odzysku przez każdą osobę fizyczną lub prawną przy warunku spełnienia wymogów ustawowych (1 MPLN, SA, statut) Efekt: Na rynku pojawiło się kilkadziesiąt organizacji Większość z nich nie posiada własnego renomowanego zaplecza recyklingowego W sytuacji ograniczonych możliwości kontrolnych przez właściwe organy występuje możliwość pojawienia się nieprawidłowości Konkurencja za wszelką cenę z możliwościami nadużyć prawnych
Najważniejsze możliwości nieprawidłowości na rynku OiR Wystawianie DPR/DPO na odpady inne niż opakowaniowe, choć pod kodami odpadów opakowaniowych Dublowanie dokumentów DPR/DPO przez różne podmioty Prawdopodobne powielanie dokumentów eksportowych Wystawianie dokumentów przez podmioty nieuprawnione Wystawianie dokumentów uwzględniających odpady zanieczyszczone Wystawianie dokumentów czysto fikcyjnych
Najważniejsze nieprawidłowości na rynku OiR c.d. Wielokrotne używanie tej samej masy odpadów do realizacji obowiązku przez różne podmioty obracające odpadami Zmiana kodów odpadów na dokumentach DPR/DPO, np. z odpadu o kodzie 19 tworzy się odpad o kodzie 15 bez zezwolenia Wykorzystywanie odpadów poprodukcyjnych do realizacji obowiązków Występowanie z wnioskami i wystawianie dokumentów po terminach Brak powiązania wystawianych dokumentów DPR/DPO z faktycznym obrotem odpadami
[Mg] Tonaż odpadów opakowaniowych, do których PSR w latach 2002-2011 wniósł dopłaty recyklingowe w kwocie ok. 45 MPLN
2500 zł/mg Tworzywa
1250 zł Aluminium
750 zł Blacha
600 zł Papier
150 zł Szkło
300 zł Drewno
WNIOSKI Ceny dopłat recyklingowych przekazywanych przez organizacje odzysku firmom zbierającym i firmom recyklingowym spadają lawinowo. Przyczyna: wybór przez przedsiębiorców w przetargach organizacji oferujących najniższe ceny. Powód: niekontrolowana konkurencja pomiędzy organizacjami z uwzględnieniem możliwych nieprawidłowości. Skutek: powolna zapaść systemu. Konieczność racjonalnych reform.
Edukacja, edukacja, edukacja Symbolizuje odpowiedzialność przedsiębiorcy za swoje odpady opakowaniowe