PARLAMENT EUROPEJSKI 2009-2014 Komisja Petycji 27.6.2014 KOMUNIKAT DLA POSŁÓW Przedmiot: Petycja nr 308/2012, którą złożył F. M. (Włochy) w sprawie polityki leśnej prowadzonej przez rząd peruwiański w regionie Amazonii 1. Streszczenie petycji Składający petycję mieszka w Peru i jest posiadaczem koncesji na działalność leśną w peruwiańskim regionie Loreto należącym do Amazonii. W tym kontekście protestuje on przeciwko nielegalnemu wylesianiu, które jego zdaniem popierają lokalne władze. Przedmiotowa polityka zagraża różnorodności biologicznej i konkretnym strategiom politycznym na rzecz ochrony środowiska, wspieranym przez Unię Europejską. 2. Dopuszczalność Petycja uznana została za dopuszczalną dnia 2 lipca 2012 r. Zwrócono się do Komisji o przekazanie informacji (art. 202 ust. 6 Regulaminu). 3. Odpowiedź Komisji otrzymana dnia 27 listopada 2012 r. Komisja Europejska przyjmuje do wiadomości zarzuty i informacje przekazane przez składającego petycję dotyczące korupcji w sektorze leśnym i nielegalnego pozyskiwania drewna w Peru. Unia Europejska nie jest głównym rynkiem wywozowym dla produktów leśnych z Peru jego główne rynki wywozowe to Azja i obie Ameryki. Niemniej jednak Komisja Europejska jest zaniepokojona społecznymi, środowiskowymi i gospodarczymi skutkami nielegalnego pozyskiwania drewna w Peru i poza nim. Chociaż główna odpowiedzialność za rozwiązanie tego problemu spoczywa na rządzie państwa, w którym następuje nielegalne pozyskiwanie drewna, UE jako rynek drewna ma również do odegrania pewną rolę. W tym celu Unia CM\1030769.doc PE500.683v02-00 Zjednoczona w różnorodności
Europejska dysponuje określoną liczbą instrumentów, opracowanych w ramach planu działań na rzecz egzekwowania prawa, zarządzania i handlu w dziedzinie leśnictwa (FLEGT). Do instrumentów najbardziej godnych uwagi w kontekście petycji należą: a) rozporządzenie 995/2010 1 ustanawiające obowiązki podmiotów wprowadzających do obrotu drewno i produkty z drewna, którego stosowanie rozpocznie się w dniu 3 marca 2013 r.; b) umowa o wolnym handlu między UE a Peru i Kolumbią, będąca obecnie przedmiotem procedury ratyfikacyjnej, w szczególności jej rozdział poświęcony zrównoważonemu rozwojowi. Rozporządzenie 995/2010 zakazuje wprowadzania do obrotu na rynku Unii Europejskiej nielegalnie pozyskanego drewna i pochodzących z niego produktów. Rozporządzenie nakłada również na podmioty unijne wprowadzające na rynek UE drewno i produkty z drewna obowiązek postępowania z należytą starannością w celu zminimalizowania ryzyka związanego z występowaniem w ich łańcuchach dostaw drewna pozyskanego niezgodnie z prawem. Po rozpoczęciu stosowania rozporządzenia 995/2010 właściwe organy w państwach członkowskich będą mogły podejmować działania przeciwko podmiotom unijnym, w przypadku gdy będzie można wykazać, że drewno z dostawy drewna lub produktów z drewna zostało pozyskane nielegalnie lub w przypadku gdy podmiot unijny wprowadza na rynek drewno, nie postępując z należytą starannością. Informacje, jakie przekazał składający petycję, powinny być uwzględniane przez podmioty z UE podczas dokonywania oceny ryzyka związanego z wprowadzaniem na rynek drewna, które mogło zostać pozyskane w sposób nielegalny. Ponadto art. 10 ust. 2 wspomnianego rozporządzenia stanowi, że strony trzecie mogą dostarczać właściwym organom UE uzasadnione zarzuty, na postawie których organy te mogą przeprowadzać kontrole podmiotów unijnych. Celem umowy o wolnym handlu między UE a Peru i Kolumbią jest wzmocnienie zobowiązania stron do skutecznego wdrożenia kluczowych wielostronnych umów środowiskowych, w tym porozumień o szczególnym znaczeniu dla kwestii poruszanych w petycji, takich jak Konwencja o różnorodności biologicznej i Konwencja o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem (CITES). Zobowiązania te obejmują skuteczne wdrożenie odnośnych umów środowiskowych w ramach krajowego ustawodawstwa i praktyk. Rozdział umowy poświęcony handlowi i zrównoważonemu rozwojowi przyczynia się ponadto do ochrony i zrównoważonego wykorzystania różnorodności biologicznej. W szczególności w artykule dotyczącym handlu produktami leśnymi strony uznają znaczenie poprawy egzekwowania prawa i zarządzania w dziedzinie leśnictwa oraz promowania handlu produktami leśnymi pozyskiwanymi zgodnie z prawem i zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju, np. w oparciu o systemy weryfikacji i certyfikacji. Umowa przewiduje wreszcie wyraźne zobowiązanie do włączenia społeczeństwa obywatelskiego w monitorowanie wdrażania postanowień dotyczących handlu i zrównoważonego rozwoju. Podsumowanie Nowe instrumenty wzbogacą tym samym zestaw narzędzi do rozwiązywania kwestii 1 Dz.U. L 295 z 12.11.2010. PE500.683v02-00 2/5 CM\1030769.doc
poruszonych w petycji. Niezależnie od powyższego, jak sugeruje składający petycję, rozwiązanie problemu nielegalnego pozyskiwania drewna nie jest łatwym zadaniem. W sektorze leśnym, a także w innych obszarach Komisja w dalszym ciągu będzie wspierać przejrzystość i praworządność oraz pomagać zainteresowanym państwom w tym względzie. 4. Odpowiedź Komisji (REV) otrzymana dnia 27 czerwca 2014 r. Komisja Europejska ponownie wyraża zaniepokojenie społecznymi, środowiskowymi i gospodarczymi skutkami nielegalnego pozyskiwania drewna na świecie, w tym w Peru. Jak określono w planie działań na rzecz egzekwowania prawa, zarządzania i handlu w dziedzinie leśnictwa (FLEGT), UE odgrywa czynną rolę w przeciwdziałaniu nielegalnemu pozyskiwaniu drewna na świecie, stosując różnorodne środki. Obejmują one wdrażanie rygorystycznego prawodawstwa mającego przeciwdziałać wprowadzaniu do obrotu nielegalnie pozyskanego drewna i produktów z drewna (rozporządzenie 995/2010), wsparcie wysiłków podejmowanych przez państwa będące producentami na rzecz walki z nielegalnym pozyskiwaniem drewna, umacnianie ram zarządzania w dziedzinie leśnictwa w kontekście wspólnotowej współpracy na rzecz rozwoju, negocjacje w sprawie dobrowolnych umów o partnerstwie dotyczących egzekwowania prawa, zarządzania i handlu w dziedzinie leśnictwa (FLEGT) z krajami partnerskimi oraz skuteczne wykorzystanie innych strategii politycznych, takich jak zamówienia publiczne, w celu wsparcia handlu drewnem pozyskanym zgodnie z prawem i zasadą zrównoważonego rozwoju. Komisja również regularnie bierze udział w dialogu politycznym na ten temat z zainteresowanymi państwami zarówno na szczeblu wielostronnym, jak i dwustronnym, w tym za pomocą mechanizmów ustanowionych w związku z poświęconymi handlowi i zrównoważonemu rozwojowi rozdziałami umów o wolnym handlu między UE a państwami trzecimi. Główna odpowiedzialność za rozwiązanie problemu nielegalnego pozyskiwania drewna spoczywa jednak na rządzie państwa, w którym proceder ten ma miejsce. Komisja przyjmuje do wiadomości uwagi sformułowane przez składającego petycję w odpowiedzi na jej komunikat do Parlamentu. Należy jednak zauważyć, że uwagi te nie zawierają nowych informacji dotyczących przedmiotu petycji. Chcielibyśmy jednak doprecyzować następujące kwestie: Komisja jest nadal zdania, że rozporządzenie UE 995/2010 ustanawiające obowiązki podmiotów wprowadzających do obrotu drewno i produkty z drewna na rynku UE (rozporządzenie w sprawie drewna w UE) stanowi skuteczny instrument umożliwiający UE i jej państwom członkowskim udział w zwalczaniu nielegalnego pozyskiwania drewna w Europie i na świecie. Rozporządzenie w sprawie drewna w UE zakazuje wprowadzania do obrotu na rynku UE nielegalnie pozyskanego drewna i pochodzących z niego produktów oraz nakłada na podmioty unijne obowiązki postępowania z należytą starannością w celu zminimalizowania ryzyka związanego z wprowadzaniem nielegalnie pozyskanego drewna na rynek UE. Obowiązek postępowania z należytą starannością w połączeniu ze skutecznymi kontrolami i sankcjami prowadzonymi i nakładanymi przez wyznaczone właściwe organy w państwach członkowskich UE stanowi dla podmiotów unijnych silną zachętę do zapewnienia legalnego pochodzenia sprzedawanych przez nie drewna i produktów z drewna, w tym również poprzez podejmowanie w razie konieczności stosownych działań łagodzących w przypadku gatunków zagrożonych lub państw i obszarów o CM\1030769.doc 3/5 PE500.683v02-00
bardzo rozpowszechnionym procederze nielegalnego pozyskiwania drewna. Może to oznaczać między innymi żądanie niezależnych kontroli, certyfikacji lub zmiany źródeł na inne. To z kolei zmusi cały łańcuch dostaw przemysłu drzewnego do przestrzegania przepisów państwa pochodzenia oraz zapewnienia sobie zdolności do wykazania tego. Ponadto zarówno podmioty, jak i właściwe organy będą musiały należycie uwzględnić publicznie dostępne informacje na temat rozpowszechnienia nielegalnego pozyskiwania drewna (takie jak doniesienia organizacji pozarządowych lub osób fizycznych), a także uzasadnione obawy osób trzecich. Umowa handlowa między Unią Europejską a Kolumbią i Peru została podpisana w czerwcu 2012 r. i do czasu ratyfikacji przez wszystkie państwa członkowskie UE jest stosowana tymczasowo od dnia 1 marca 2013 r. Umowa ta zawiera rozdział poświęcony handlowi i zrównoważonemu rozwojowi, w którym jak zaznaczono już w naszej poprzedniej odpowiedzi określono zobowiązania odnoszące się zarówno do środowiskowych, jak i społeczno-zawodowych wymiarów zrównoważonego rozwoju, w tym postanowienia szczegółowe dotyczące wdrożenia wielostronnych umów środowiskowych ratyfikowanych przez Peru i handlu produktami leśnymi. Ostatnio w ramach umowy utworzono Podkomitet ds. Handlu i Zrównoważonego Rozwoju w celu monitorowania wdrażania postanowień tego rozdziału. Na pierwszym posiedzeniu podkomitet uzgodnił między innymi sposoby propagowania przejrzystości i udziału społeczeństwa w jego pracach 1, w tym poprzez otrzymywanie i rozpatrywanie dostarczonych przez obywateli informacji, uwag lub opinii oraz w ramach sesji z udziałem organizacji społeczeństwa obywatelskiego i ogółu obywateli. Komisja chciałaby również nawiązać do szeregu inicjatyw realizowanych dzięki funduszom UE w Peru, których celem jest ograniczenie nielegalnego pozyskiwania drewna, wsparcie handlu legalnie pozyskanym drewnem oraz budowa zdolności władz krajowych do wdrożenia konwencji CITES. W ramach projektu regionalnego Wsparcie wdrażania unijnego programu działań FLEGT w Ameryce Południowej realizowanego wspólnie przez TRAFFIC, Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody i Jej Zasobów (IUCN) oraz WWF w Brazylii, Kolumbii, Ekwadorze i Peru podjęto szereg działań w regionie, w tym analizę przepływów w handlu drewnem, a także zorganizowano szereg warsztatów z agencjami rządowymi, sektorem prywatnym i społeczeństwem obywatelskim w celu omówienia legalności drewna i handlu drewnem. Ponadto w ramach Programu ITTO i CITES na rzecz wdrożenia wykazów gatunków drzew tropikalnych CITES, realizowanego wspólnie przez Międzynarodową Organizację Drewna Tropikalnego i sekretariat CITES, Peru otrzymało wsparcie w celu zapewnienia zrównoważonej gospodarki mahoniowcem (Swietenia macrophylla) i cedrem (Cedrela spp.), aby zwiększyć zdolności tego kraju do wywiązania się ze zobowiązań wynikających z konwencji CITES. Wreszcie w ramach programu FLEGT prowadzonego przez UE i FAO wsparcie jest również udzielane wielu różnym podmiotom w państwach produkujących drewno (Peru jest państwem kwalifikującym się) w celu realizacji projektów ukierunkowanych na aspekty planu działań UE FLEGT. 1 Zob. http://trade.ec.europa.eu/doclib/docs/2014/february/tradoc_152200.pdf. PE500.683v02-00 4/5 CM\1030769.doc
Podsumowanie Komisja będzie kontynuować prace na rzecz walki z nielegalnym pozyskiwaniem drewna oraz nadal wspierać sprawniejsze zarządzanie w dziedzinie leśnictwa, przejrzystość i praworządność na świecie, a także brać udział w dialogu politycznym i pomagać zainteresowanym państwom w tym względzie. Jeśli chodzi o Peru, Komisja będzie nadal wykorzystywać możliwości współpracy w celu wsparcia wysiłków ukierunkowanych na eliminację procederu nielegalnego pozyskiwania drewna w tym państwie. Komisja wykorzysta także dostępne kanały do wsparcia dialogu z rządem peruwiańskim na tematy związane z nielegalnym pozyskiwaniem drewna, zwłaszcza za pomocą mechanizmów przewidzianych w rozdziale umowy o wolnym handlu między UE a Peru poświęconym handlowi i zrównoważonemu rozwojowi, w celu monitorowania wdrażania związanych z tym postanowień umowy. CM\1030769.doc 5/5 PE500.683v02-00