Vademecum dla beneficjentów RPO WO

ZARZĄD WOJEWÓDZTWA OPOLSKIEGO Vademecum dla beneficjentów RPO WO 2007-2013 Wersja nr 1 z dnia 31.10.2007 r. Opole, październik 2007

Spis treści: Rozdział 1. Informacje ogólne 1.1. Cel i odbiorcy Vademecum... 5 1.2. Podstawowe dokumenty programowe niezbędne do przygotowania i realizacji projektów w ramach RPO WO 2007-2013 5 1.2.1 Linia demarkacyjna... 10 1.3. Zasady dofinansowania projektów w ramach poszczególnych działań RPO WO 2007-2013. 12 1.4. Potencjalni beneficjenci w ramach RPO WO 2007-2013 12 1.5. Dostęp do informacji na temat RPO WO 2007-2013 17 1.6. Tryb wprowadzania zmian do Vademecum.. 19 1.7. System Informatyczny zarządzania RPO WO 2007-2013 20 1.7.1. Tworzenie i składanie wniosku o dofinansowanie projektu.. 21 1.7.2. Tworzenie i składanie wniosku o płatność wraz z częścią sprawozdawczą.. 22 Rozdział 2. Podstawowe zasady realizacji projektów finansowanych ze środków EFRR w ramach RPO WO 2007-2013 2.1. Kwalifikowalność wydatków... 2.1.1. Okres kwalifikowalności wydatków.... 2.1.2. Ogólne zasady dotyczące kwalifikowalności wydatków... 2.1.3. Zasady dotyczące kwalifikowalności wydatków na poziomie poszczególnych działań/poddziałań RPO WO 2007-2013... 2.1.4. Finansowanie mieszkalnictwa w ramach RPO WO 2007-2013... 2.1.5. Elastyczne finansowanie projektów (cross-financing)... 2.2. Zakres stosowania prawa zamówień publicznych... 2.3. Zasady promocji projektów finansowanych z EFRR... 2.3.1. Ogólne informacje... 2.3.2. Działania informacyjne i promocyjne... 2.3.3. Instrumenty informacji i promocji... 2.3.3.1. Tablice informacyjne... 2.3.3.2. Tablice pamiątkowe... 25 25 26 27 27 27 31 31 31 33 33 33 35 2

2.3.3.3. Plakaty... 2.3.3.4. Certyfikaty... 2.3.3.5. Publikacje i narzędzia komunikacji audiowizualnej... 2.3.3.6. Inne informacje i przedsięwzięcia promocyjne... 2.3.4. Nadzór nad przestrzeganiem przepisów dotyczących promocji... 2.3.5. Wymagania odnośnie znaków graficznych... 2.3.6. Przykładowe rozmieszczenie znaków graficznych na tablicach informacyjnych, billboardach, itp... 2.4. Projekty typu zaprojektuj i wybuduj... 2.5. Zakres i zasady stosowania pomocy publicznej w ramach RPO WO 2007-2013... 2.6. Rewitalizacja...... 2.7. Zasady zabezpieczenia wkładu własnego w ramach projektów realizowanych przez beneficjentów RPO WO 2007-2013 Rozdział 3. Przygotowanie i wybór projektów w ramach RPO WO 2007-2013 3.1. Zasady poprawnego przygotowania i wypełnienia wniosku o dofinansowanie projektu z EFRR.... 3.2. Proces wyboru projektów w trybie konkursowym... 3.2.1. Ramowy harmonogram naboru wniosków.... 3.2.2. Ogłoszenie o naborze wniosków o dofinansowanie projektów. 3.2.3. ZłoŜenie wniosku o dofinansowanie projektu formy i zasady składania wniosków... 3.2.4. Etapy oceny projektów.. 3.2.4.1. Ocena formalna.. 3.2.4.2. Ocena merytoryczna I i II stopnia lista rankingowa projektów... 3.2.4.3. Wybór projektów przez Zarząd Województwa Opolskiego, w tym projektów własnych Samorządu Województwa Opolskiego.. 3.2.4.4. Tryb odwoławczy... 3.2.5. Archiwizacja i przechowywanie dokumentów.. 3.2.6. Proces wyboru projektów zintegrowanych.... 3.3. Proces naboru i wyboru projektów kluczowych... 37 37 38 38 38 39 39 39 41 48 49 50 52 54 54 55 56 56 57 59 59 60 62 63 3

Rozdział 4. Realizacja i rozliczenie projektów w ramach RPO WO 2007-2013 4.1. Podpisanie umowy o dofinansowanie projektu / podjęcie decyzji o realizacji projektów (projekty własne).. 64 4.2. Zabezpieczenie realizacji umowy.. 64 4.3. Aneksowanie umów.. 64 4.4. BieŜący nadzór nad realizacją projektów.. 64 4.4.1. Wniosek beneficjenta o płatność... 64 4.4.2. Część sprawozdawcza wniosku beneficjenta o płatność... 64 4.5. Płatności w ramach projektów... 64 4.5.1. Ujęcie środków w budŝecie państwa... 64 4.5.2. Harmonogramy składane przez beneficjenta... 64 4.5.3. Rozliczenie dotacji, przekazanie środków beneficjentowi... 64 4.5.4. Nieprawidłowe wykorzystanie środków i ich zwrot przez beneficjenta... 65 4.6. Audyt zewnętrzny... 65 4.7. Kontrola realizacji projektów 65 4.7.1. Kontrole wykonywane przez IZ RPO WO 2007-2013 / IP II RPO WO 2007-2013.. 65 4.7.2. Przebieg czynności kontrolnych 67 4.7.3. Kontrola stosowania przez beneficjentów przepisów dotyczących zamówień publicznych.. 71 4.7.4. Inne kontrole zewnętrzne... 72 4.8. Postępowanie w przypadku wykrycia nieprawidłowości.. 73 Rozdział 5. Słowniczek pojęć... 75 Rozdział 6. Wykaz skrótów... 78 Rozdział 7. Lista załączników 80 Legenda: => Uwaga! => Pamiętaj! => Istotna informacja! 4

Rozdział 1. Informacje ogólne 1.1. Cel i odbiorcy Vademecum Vademecum jest dokumentem pomocnym potencjalnym beneficjentom we właściwym przygotowaniu i realizacji projektów w ramach RPO WO 2007-2013. Uwaga! Zgodnie z zapisami umowy o dofinansowanie projektu w ramach RPO WO 2007-2013, kaŝdy beneficjent zobowiązany jest do stosowania się do obowiązujących wzorów formularzy i zapisów Vademecum, które będzie jednocześnie załącznikiem do w/w umowy (stanowiąc jej integralną część). Celem niniejszego Vademecum jest zapoznanie potencjalnych beneficjentów z moŝliwościami i zasadami wsparcia oferowanego w ramach RPO WO 2007-2013. Beneficjenci mogą zapoznać się z procedurą przygotowania wniosku o dofinansowanie projektu, sposobem jego oceny i wyboru, realizacją projektu, jego kontrolą, audytem i ostatecznym zakończeniem. RPO WO 2007-2013 jest finansowany z EFRR. Szczegółowy opis działań i poddziałań, które są realizowane w ramach RPO WO 2007-2013 oraz zasady wdraŝania projektów w zakresie EFRR zawarte są w Szczegółowym opisie osi priorytetowych RPO WO 2007-2013 (rozdział 2 - Podstawowe zasady wdraŝania działań i poddziałań RPO WO 2007-2013 oraz rozdział 3 - Informacje na temat osi priorytetowych i działań RPO WO 2007-2013). Za zarządzanie RPO WO 2007-2013 i jego realizację zgodnie z zasadą naleŝytego zarządzania finansami odpowiada IZ, której funkcję pełni ZWO. Szczegółowy opis funkcji poszczególnych instytucji jest integralną częścią RPO WO 2007-2013. 1.2. Podstawowe dokumenty programowe niezbędne do przygotowania i realizacji projektów w ramach RPO WO 2007-2013 Podstawowe dokumenty programowe niezbędne do przygotowania i realizacji projektów w ramach RPO WO 2007-2013 zostały opracowane przez IZ. 5

Wszystkie aktualne wersje dokumentów dostępne są na stronie internetowej www.rpo.umwo.opole.pl oraz www.ocrg.opolskie.pl Regionalny Program Operacyjny Województwa Opolskiego na lata 2007-2013 (RPO WO 2007-2013) jest jednym z narzędzi realizacji Strategii Rozwoju Województwa Opolskiego. Głównym celem RPO WO 2007-2013 jest zwiększenie konkurencyjności oraz zapewnienie spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej dla podniesienia atrakcyjności województwa opolskiego, jako miejsca do inwestowania, pracy i zamieszkania. Dla osiągnięcia celu głównego określono siedem celów strategicznych, które będą realizowane poprzez odpowiadające im siedem osi priorytetowych RPO WO 2007-2013 (Schemat 1. Układ celów i osi priorytetowych RPO WO 2001-2013, str. 10). 6

Schemat 1. Układ celów i osi priorytetowych RPO WO 2007-2013 CEL GŁÓWNY Zwiększenie konkurencyjności oraz zapewnienie spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej dla podniesienia atrakcyjności województwa opolskiego, jako miejsca do inwestowania, pracy i zamieszkania C1. Wzmocnienie gospodarki regionu poprzez rozwój przedsiębiorczości, innowacyjności, sektora B+R oraz infrastruktury turystycznej i rekreacyjno-sportowej na rzecz rozwoju społeczno-gospodarczego OŚ PRIORYTETOWA 1 Wzmocnienie atrakcyjności gospodarczej regionu C2. Tworzenie technicznych warunków do powszechnego wykorzystania narzędzi ICT oraz ich upowszechnianie na rzecz budowy społeczeństwa informacyjnego w województwie opolskim OŚ PRIORYTETOWA 2 Społeczeństwo informacyjne C3. Zwiększenie perspektyw rozwojowych regionu i mobilności jego mieszkańców poprzez rozwój infrastruktury transportowej OŚ PRIORYTETOWA 3 Transport C4. Poprawa stanu środowiska naturalnego i ochrona przyrody oraz zapewnienie bezpieczeństwa przeciwpowodziowego OŚ PRIORYTETOWA 4 Ochrona środowiska C5. Wzmocnienie roli edukacji i oświaty, wzrost znaczenia kultury na rzecz zwiększenia atrakcyjności regionu oraz podniesienie poziomu bezpieczeństwa zdrowotnego dla zapewnienia efektywności regionalnych zasobów pracy OŚ PRIORYTETOWA 5 Infrastruktura społeczna i szkolnictwo wyŝsze C6. Przeciwdziałanie marginalizacji społecznej, gospodarczej i przestrzennej wybranych obszarów zdegradowanych oraz przeznaczonych do rewitalizacji OŚ PRIORYTETOWA 6 Aktywizacja obszarów miejskich i zdegradowanych C7. Zapewnienie efektywnego i sprawnego systemu zarządzania, wdraŝania, monitorowania oceny i kontroli RPO WO 2007-2013 oraz osiągnięcie pełnej absorpcji środków funduszy strukturalnych w latach 2007-2013 OŚ PRIORYTETOWA 7 Pomoc techniczna 7

Z uwagi na ogólny charakter RPO WO 2007-2013 ZWO jako IZ Programem, został zobowiązany na mocy art. 26 ust. 1 Ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. 2006 nr 227 poz. 1658 z późn. zm.) do przygotowania dodatkowego dokumentu uszczegóławiającego zapisy programu operacyjnego 1. Uszczegółowienie, ze względu na zawarte w nim informacje stanowi kompendium wiedzy dla wszystkich potencjalnych beneficjentów. W tym celu został opracowany Szczegółowy opis osi priorytetowych RPO WO 2007-2013 (Uszczegółowienie), który przybliŝyć ma moŝliwości współfinansowania zadań w ramach RPO WO 2007-2013. Uszczegółowienie określa w szczególności zakres, zasady wdraŝania i monitorowania oraz poziom finansowania działań i poddziałań, które będą realizowane w ramach osi priorytetowych RPO WO 2007-2013. Ponadto dokument zawiera w formie załączników: a) Indykatywną tabelę finansową zobowiązań dla RPO WO 2007-2013 w podziale na osie priorytetowe i działania/poddziałania z przyporządkowaniem kategorii interwencji funduszy strukturalnych oraz oznaczonymi działaniami/poddziałaniami podlegającymi zasadom cross-financingu (Załącznik nr 1), b) Poziom wydatków pochodzących z funduszy strukturalnych w ramach RPO WO 2007-2013 przeznaczonych na realizację Strategii Lizbońskiej (Załącznik nr 2), c) Tabelę wskaźników produktu i rezultatu na poziomie działań (Załącznik nr 3), d) Listę kluczowych projektów IPI (Załącznik nr 4), e) Kryteria oceny projektów w ramach RPO WO 2007-2013 (Załącznik nr 5), f) Listę wydatków kwalifikowanych w ramach działań i poddziałań RPO WO 2007-2013 (Załącznik nr 6), g) Rodzaje działalności kwalifikujące się do wsparcia w ramach poddziałania 1.4.1 Wsparcie usług turystycznych i rekreacyjno-sportowych świadczonych przez przedsiębiorstwa RPO WO 2007-2013 (Załącznik nr 7), h) Komplementarność i demarkację z innymi programami operacyjnymi (Załącznik nr 8). 1 W celu jednolitości przygotowania i wdroŝenia wszystkich programów operacyjnych na lata 2007-2013, zostały opracowane ogólne zasady dla przygotowania tego typu dokumentów uszczegóławiających. Zasady te określone zostały w Wytycznych nr 2 w zakresie szczegółowego opisu osi priorytetowych programu operacyjnego, z 13 marca 2007 r. opracowanych na poziomie MRR. 8

Schemat 2. Ogólny układ dokumentów w ramach programowania operacyjnego na lata 2007-2013 STRATEGICZNE WYTYCZNE WSPÓLNOTY UE NARODOWE STRATEGICZNE RAMY ODNIESIENIA IZ - MRR RPO WO 2007-2013 IZ - ZWO KRAJOWE PROGRAMY OPERACYJNE IZ - MRR Szczegółowy opis osi priorytetowych RPO WO 2007-2013 Vademecum dla beneficjentów RPO WO 2007-2013 Harmonogram naboru wniosków Regulamin aktualizacji Indykatywnego Planu Inwestycyjnego Instrukcja wypełniania wniosku dla projektów kluczowych Wzór wniosku projektowego dla projektu kluczowego Wytyczne w zakresie zasad opracowania i oceny Lokalnych Programów Rewitalizacji w Regionalnym Programie Operacyjnym Województwa Opolskiego 2007-2013 działanie 6.1 Rewitalizacja obszarów miejskich Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko Program Operacyjny Kapitał Ludzki Programy Europejskiej Współpracy Terytorialnej na lata 2007-2013 Program Operacyjny Rozwój Polski Wschodniej Program Operacyjny Pomoc Techniczna MRR MRR MRR MRR MRR MRR Wytyczne w zakresie zasad udzielania pomocy dla osób fizycznych zamierzających załoŝyć działalność gospodarczą www.rpo.umwo.opole.pl www.mrr.gov.pl 9

1.2.1 Linia demarkacyjna Środki EFRR uruchamiane w ramach RPO WO 2007-2013 nie stanowią jedynego instrumentu finansowego, dzięki któremu realizowane będą projekty wpływające na rozwój społeczno-gospodarczy województwa opolskiego. Równie waŝnym, potencjalnym źródłem finansowego wsparcia województwa w okresie 2007-2013 będą Krajowe Programy Operacyjne realizowane w ramach NSRO 2007-2013, tj.: a) PO Infrastruktura i Środowisko, źródło finansowania: EFRR i FS, b) PO Kapitał ludzki, źródło finansowania: EFS, c) PO Innowacyjna Gospodarka, źródło finansowania: EFRR, d) PO Europejskiej współpracy terytorialnej, źródło finansowania: EFRR. Ponadto działania z zakresu rozwoju regionalnego będą mogły być wspierane środkami w ramach Wspólnej Polityki Rolnej oraz Wspólnej Polityki Rybackiej w ramach: a) Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013, źródło finansowania: EFROW, b) Programu Operacyjnego ZrównowaŜony rozwój sektora rybołówstwa i przybrzeŝnych obszarów rybackich na lata 2007-2013, źródło finansowania: EFR. Aby wyeliminować moŝliwość podwójnego finansowania oraz zapewnić odpowiedni zasięg dotacji, oraz komplementarność wsparcia w Programach Operacyjnych Polityki Spójności, Wspólnej Polityki Rolnej i Wspólnej Polityki Rybackiej w perspektywie finansowej 2007-2013 zostały wprowadzone linie demarkacyjne zawierające kryteria zapobiegające podwójnemu finansowaniu. Przyjęta przez Komitet Koordynacyjny NSRO Linia demarkacyjna pomiędzy Programami Operacyjnymi Polityki Spójności, Wspólnej Polityki Rolnej i Wspólnej Polityki Rybackiej stanowi dokument operacyjny, wiąŝący dla instytucji zaangaŝowanych we wdraŝanie programów operacyjnych (IZ, IP, IP II). Programy Operacyjne Polityki Spójności, Wspólnej Polityki Rolnej i Wspólnej Polityki Rybackiej, przy określaniu kryteriów realizacji projektów, są obowiązane do odwołania się i do przestrzegania w praktyce zapisów ww. Linii demarkacyjnej. Zamieszczenie w Programie informacji nt. Linii demarkacyjnych do programu to jeden z podstawowych wymogów, które stawia KE. W zaleŝności od przypadku linie są wyznaczone w oparciu o: 10

a) koszty projektów (projekty o największej wartości realizowane są w programach krajowych, natomiast projekty o najmniejszym koszcie w PROW), b) lokalizację projektu (projekty o znaczeniu ponadregionalnym i krajowym realizowane są w programach krajowych, projekty o znaczeniu regionalnym i lokalnym w programach regionalnych, natomiast projekty ograniczone do obszarów wiejskich w PROW), c) oraz beneficjenta projektu. Właściwe złoŝenie projektu pod konkretny program operacyjny, z którego potencjalny beneficjent planuje uzyskać unijną dotację, to połowa sukcesu w procesie ubiegania się o pieniądze z UE. Uwaga! Zwróć szczególną uwagę, czy Twój projekt pasuje do wybranego programu operacyjnego. Złe dopasowanie inwestycji uniemoŝliwi uzyskanie unijnej dotacji. Dla zapewnienia przestrzegania demarkacji między działaniami RPO WO 2007-2013 a pozostałymi programami operacyjnymi na etapie ich realizacji, zapewnione będą następujące narzędzia koordynacji: a) Komitet Monitorujący RPO WO 2007-2013 oraz Podkomitet Monitorujący PO KL, b) cross-checking projektów, c) oświadczenia beneficjentów. Jednocześnie Komitet Koordynujący NSRO powoła grupę roboczą, złoŝoną z przedstawicieli wszystkich instytucji zarządzających programami finansowanymi ze środków EFRR, EFS, EFRROW i EFR. Zadaniem powyŝszej grupy roboczej jest opracowanie propozycji mechanizmów kontroli krzyŝowej dla inwestycji wspieranych w ramach poszczególnych programów (np. odpowiednie pytania we wnioskach o dofinansowanie projektu, kontrole na próbie projektów, wspólny dostęp do baz danych). Celem ww. działań jest unikanie podwójnego finansowania projektów i zagwarantowanie przestrzegania ustalonej linii demarkacyjnej 2. 2 Przewiduje się powołanie na poziomie IZ RPO WO 2007-2013 odpowiedniej grupy, której jednym z zadań będzie analiza przestrzegania demarkacji między działaniami RPO WO 2007-2013, a pozostałymi programami operacyjnymi. 11

Szczegółowe informacje dotyczące Linii demarkacyjnej zamieszczone są w Szczegółowym opisie osi priorytetowych RPO WO 2007-2013 (załącznik nr 8 - Komplementarność i demarkacja z innymi programami operacyjnymi). 1.3 Zasady dofinansowania projektów w ramach poszczególnych działań RPO WO 2007-2013 Na podstawie zapisów RPO WO 2007-2013 oraz zgodnie z Wytycznymi nr 2 w zakresie szczegółowego opisu osi priorytetowych programu operacyjnego, z 13 marca 2007 r. opracowanymi na poziomie MRR, IZ Programem określiła zasady uzyskania dofinansowania projektów w ramach RPO WO 2007-2013. Szczegółowe informacje dotyczące zasad dofinansowania projektów w ramach poszczególnych działań RPO WO 2007-2013 zostały zamieszczone w Szczegółowym opisie osi priorytetowych RPO WO 2007-2013 (rozdział 3 - Informacje na temat osi priorytetowych i działań RPO WO 2007-2013). 1.4 Potencjalni beneficjenci w ramach RPO WO 2007-2013 Zgodnie z Rozporządzeniem Rady (WE) nr 1083/2006 beneficjent to podmiot gospodarczy, podmiot lub przedsiębiorstwo publiczne lub prywatne, odpowiedzialne za inicjowanie lub inicjujące i realizujące operacje. W ramach programów pomocy objętych art. 87 Traktatu, beneficjentami są przedsiębiorstwa publiczne lub prywatne, realizujące indywidualny projekt i otrzymujące pomoc publiczną. PoniŜej przedstawiono zestawienie dla poszczególnych grup beneficjentów w ramach działań i poddziałań RPO WO 2007-2013 (Tabela nr 1. Typy beneficjentów dla działań i poddziałań RPO WO 2007-2013). Szczegółowe informacje na temat typów beneficjentów zostały zamieszczone w Szczegółowym opisie osi priorytetowych RPO WO 2007-2013 (rozdział 3 - Informacje na temat osi priorytetowych i działań RPO WO 2007-2013). 12

Tabela nr 1. Typy beneficjentów dla działań i poddziałań RPO WO 2007-2013 Lp. TYP BENEFICJENTA 1. JST, ich związki i stowarzyszenia 2. Jednostki organizacyjne JST posiadające osobowość prawną 3. JST lub jednostki organizacyjne wykonujące zadania JST na szczeblu wojewódzkim lub miasta na prawach powiatu 4. Związki, porozumienia i stowarzyszenia w/w JST 5. Administracja rządowa NR I NAZWA DZIAŁANIA/PODDZIAŁANIA 1.4.2 Usługi turystyczne i rekreacyjno-sportowe świadczone przez sektor publiczny 2.1 Infrastruktura dla wykorzystania narzędzi ICT 2.2 Moduły informacyjne, platformy e-usług i bazy danych 5.1.1 Wsparcie regionalnej infrastruktury edukacyjnej 5.1.2 Wsparcie lokalnej infrastruktury edukacyjnej 5.2.1 Stacjonarna opieka medyczna 5.2.2 Ambulatoryjna opieka medyczna 5.3 Rozwój kultury oraz ochrona dziedzictwa kulturowego 1.4.2 Usługi turystyczne i rekreacyjno-sportowe świadczone przez sektor publiczny 2.1 Infrastruktura dla wykorzystania narzędzi ICT 2.2 Moduły informacyjne, platformy e-usług i bazy danych 5.1.1 Wsparcie regionalnej infrastruktury edukacyjnej 5.1.2 Wsparcie lokalnej infrastruktury edukacyjnej 5.2.1 Stacjonarna opieka medyczna 5.2.2 Ambulatoryjna opieka medyczna 3.1.1 Drogi regionalne 3.1.2 Drogi lokalne 3.2 Transport publiczny 4.1 Infrastruktura wodno-ściekowa i gospodarka odpadami 4.2 Zabezpieczenie przeciwpowodziowe 4.3 Ochrona powietrza, odnawialne źródła energii 4.4 Ochrona bioróŝnorodności Opolszczyzny 6.1 Rewitalizacja obszarów miejskich 6.2 Zagospodarowanie terenów zdegradowanych 3.1.1 Drogi regionalne 3.1.2 Drogi lokalne 3.2 Transport publiczny 4.1 Infrastruktura wodno-ściekowa i gospodarka odpadami 4.2 Zabezpieczenie przeciwpowodziowe 4.3 Ochrona powietrza, odnawialne źródła energii 6.1 Rewitalizacja obszarów miejskich 6.2 Zagospodarowanie terenów zdegradowanych 2.1 Infrastruktura dla wykorzystania narzędzi ICT 2.2 Moduły informacyjne, platformy e-usług i bazy danych 3.1.1 Drogi regionalne 4.2 Zabezpieczenie przeciwpowodziowe 13

Lp. TYP BENEFICJENTA 6. Parki narodowe i krajobrazowe 7. PGL Lasy Państwowe i jego jednostki organizacyjne 8. Organizacje ekologiczne prowadzące działalność nonprofit 9. Opolski Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska 10. Zakłady opieki zdrowotnej działające w publicznym systemie ochrony zdrowia NR I NAZWA DZIAŁANIA/PODDZIAŁANIA 4.3 Ochrona powietrza, odnawialne źródła energii 4.4 Ochrona bioróŝnorodności Opolszczyzny 1.4.2 Usługi turystyczne i rekreacyjno-sportowe świadczone przez sektor publiczny 4.4 Ochrona bioróŝnorodności Opolszczyzny 4.4 Ochrona bioróŝnorodności Opolszczyzny 4.1 Infrastruktura wodno-ściekowa i gospodarka odpadami 2.1 Infrastruktura dla wykorzystania narzędzi ICT 2.2 Moduły informacyjne, platformy e-usług i bazy danych 5.2.1 Stacjonarna opieka medyczna 5.2.2 Ambulatoryjna opieka medyczna 11. Jednostki naukowe 1.3.1 Wsparcie sektora B+R oraz innowacji na rzecz 12. Szkoły wyŝsze 13. Placówki prowadzące kształcenie ustawiczne i praktyczne w formach pozaszkolnych (np. CKU i CKP) 14. Państwowe lub samorządowe instytucje kultury 15. Jednostki zaliczane do sektora finansów publicznych przedsiębiorstw 1.1.1 Wsparcie instytucji otoczenia biznesu 1.3.1 Wsparcie sektora B+R oraz innowacji na rzecz przedsiębiorstw 2.1 Infrastruktura dla wykorzystania narzędzi ICT 2.2 Moduły informacyjne, platformy e-usług i bazy danych 5.1.1 Wsparcie regionalnej infrastruktury edukacyjnej 5.1.1 Wsparcie regionalnej infrastruktury edukacyjnej 5.3 Rozwój kultury oraz ochrona dziedzictwa kulturowego 1.1.1 Wsparcie instytucji otoczenia biznesu 1.2 Zapewnienie dostępu do finansowania przedsiębiorczości 2.1 Infrastruktura dla wykorzystania narzędzi ICT 2.2 Moduły informacyjne, platformy e-usług i bazy danych 3.1.1 Pozostałe podmioty zaliczane do sektora finansów publicznych i inne podmioty działające w obszarze ratownictwa drogowego 4.3 Ochrona powietrza, odnawialne źródła energii 4.4 Ochrona bioróŝnorodności Opolszczyzny 5.3 Rozwój kultury oraz ochrona dziedzictwa kulturowego 14

Lp. TYP BENEFICJENTA 16. Organizacje pozarządowe, stowarzyszenia i fundacje, w tym prowadzące statutową działalność non profit w obszarze objętym wsparciem w ramach działania 17. Kościoły i związki wyznaniowe oraz osoby prawne kościołów i związków wyznaniowych 18. Instytucje otoczenia biznesu 19. Spółdzielnie, wspólnoty mieszkaniowe 20. Spółki prawa handlowego, w których udział posiadają JST 21. Podmioty (w tym spółki prawa handlowego), wykonujące usługi publiczne, w których większość udziałów lub akcji posiada województwo opolskie, powiat, gmina, miasto, związek międzygminny lub Skarb Państwa NR I NAZWA DZIAŁANIA/PODDZIAŁANIA 6.1 Rewitalizacja obszarów miejskich 6.2 Zagospodarowanie terenów zdegradowanych 1.1.1 Wsparcie instytucji otoczenia biznesu przedsiębiorczości 1.2 Zapewnienie dostępu do finansowania 1.4.2 Usługi turystyczne i rekreacyjno-sportowe świadczone przez sektor publiczny 2.1 Infrastruktura dla wykorzystania narzędzi ICT 2.2 Moduły informacyjne, platformy e-usług i bazy danych 5.1.1 Wsparcie regionalnej infrastruktury edukacyjnej 5.1.2 Wsparcie lokalnej infrastruktury edukacyjnej 5.2.2 Ambulatoryjna opieka medyczna 5.3 Rozwój kultury oraz ochrona dziedzictwa kulturowego 6.1 Rewitalizacja obszarów miejskich 6.2 Zagospodarowanie terenów zdegradowanych 1.4.2 Usługi turystyczne i rekreacyjno-sportowe świadczone przez sektor publiczny 2.1 Infrastruktura dla wykorzystania narzędzi ICT 2.2 Moduły informacyjne, platformy e-usług i bazy danych 5.1.2 Wsparcie lokalnej infrastruktury edukacyjnej 5.2.2 Ambulatoryjna opieka medyczna 5.3 Rozwój kultury oraz ochrona dziedzictwa kulturowego 6.1 Rewitalizacja obszarów miejskich 6.2 Zagospodarowanie terenów zdegradowanych 1.1.1 Wsparcie instytucji otoczenia biznesu 6.1 Rewitalizacja obszarów miejskich 1.2 Zapewnienie dostępu do finansowania przedsiębiorczości 1.4.2 Usługi turystyczne i rekreacyjno-sportowe świadczone przez sektor publiczny 2.1 Infrastruktura dla wykorzystania narzędzi ICT 2.2 Moduły informacyjne, platformy e-usług i bazy danych 4.1 Infrastruktura wodno-ściekowa i gospodarka odpadami 4.2 Zabezpieczenie przeciwpowodziowe 4.3 Ochrona powietrza, odnawialne źródła energii 6.1 Rewitalizacja obszarów miejskich 6.2 Zagospodarowanie terenów zdegradowanych 15

Lp. TYP BENEFICJENTA 22. Podmioty wybrane w trybie przepisów Ustawy Prawo Zamówień Publicznych, wykonujące usługi publiczne w obszarze objętym wsparciem w ramach poddziałania na podstawie odrębnej, obowiązującej umowy, zawartej z JST (równieŝ na zasadach partnerstwa publicznoprywatnego) NR I NAZWA DZIAŁANIA/PODDZIAŁANIA 1.4.2 Usługi turystyczne i rekreacyjno-sportowe świadczone przez sektor publiczny 2.1 Infrastruktura dla wykorzystania narzędzi ICT 2.2 Moduły informacyjne, platformy e-usług i bazy danych 4.1 Infrastruktura wodno-ściekowa i gospodarka odpadami 4.2 Zabezpieczenie przeciwpowodziowe 4.3 Ochrona powietrza, odnawialne źródła energii 6.1 Rewitalizacja obszarów miejskich 6.2 Zagospodarowanie terenów zdegradowanych 23. Przedsiębiorcy MMSP Mikroprzedsiębiorstwa Grupy, zrzeszenia przedsiębiorstw 24. Podmiot gospodarczy (spółka z udziałem JST) tylko w zakresie infrastruktury lotniskowej 25. IZ RPO WO 2007-2013 oraz inne instytucje uczestniczące w zarządzaniu Programem 1.1.1 Wsparcie instytucji otoczenia biznesu 1.3.2 Inwestycje w innowacje w przedsiębiorstwach 1.4.1 Wsparcie usług turystycznych i rekreacyjnosportowych świadczonych przez przedsiębiorstwa 1.1.2 Inwestycje w mikroprzedsiębiorstwach 1.3.2 Inwestycje w innowacje w przedsiębiorstwach 3.2 Transport publiczny 7.1 Wsparcie zasobów ludzkich zaangaŝowanych w realizację programu 7.2 Wsparcie techniczne procesu wdraŝania programu 7.3 Działania informacyjne i promocyjne 16

1.5 Dostęp do informacji na temat RPO WO 2007-2013 Udostępnianie informacji związanych z procesem wyboru projektów w ramach RPO WO 2007-2013 jest zgodne z zasadami określonymi w Ustawie z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 z późn. zm.). Informacje na temat wniosku o dofinansowanie projektu (tj. całościowa liczba punktów po przeprowadzonej ocenie, uzasadnienie w przypadku odrzucenia wniosku) są udostępniane tylko i wyłącznie beneficjentowi danego projektu. Informacje te są ograniczone i nie zawierają nazwisk osób sprawdzających i oceniających wniosek. Pomimo faktu, iŝ kaŝdemu przysługuje prawo dostępu do informacji publicznej, a od osoby, która takiej informacji oczekuje nie wolno Ŝądać wykazania interesu prawnego lub faktycznego (art. 2 Ustawy o dostępie do informacji publicznej) dostęp do informacji na temat nazwisk oceniających pod względem formalnym i merytorycznym jest ograniczony. Wytyczna wynika z chęci zagwarantowania prawidłowego procesu wyboru projektów i uniknięcia naduŝyć, a takŝe ma na celu ograniczenie wpływu beneficjentów na osoby zaangaŝowane w proces oceny i wyboru projektów. Prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy, co jest zgodne z art. 5 ust. 2 Ustawy o dostępie do informacji publicznej. W przypadku jednak, gdy pracownik/członek komisji konkursowej oceniający wniosek pod względem formalnym i merytorycznym wyraŝą zgodę na podanie do wiadomości publicznej informacji na temat swoich nazwisk, informacje te mogą być udostępnione. Decyzja o udostępnieniu informacji zawartych we wniosku i jego załącznikach (po otrzymaniu pisemnego wniosku o jej udzielenie) jest rozstrzygana kaŝdorazowo przy uwzględnieniu m.in.: a) ochrony interesów przedsiębiorców (art. 11 Ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji Dz. U. 1993 Nr 47 poz. 211 z późn. zm.), zgodnie z którą czynem nieuczciwej konkurencji jest przekazanie, ujawnienie lub wykorzystanie cudzych informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa, jeŝeli zagraŝa lub narusza interes przedsiębiorcy. Tajemnica przedsiębiorstwa to nieujawnione do wiadomości publicznej informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności.), 17

b) ochrony praw autorskich (Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych Dz. U. 1994 Nr 24 poz. 83), c) ochrony informacji o sprawach rozstrzyganych w postępowaniu przed organami państwa (zgodnie z art.5 ust.3 Ustawy o dostępie do informacji publicznej). W oparciu o art. 2 Ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji przedsiębiorcami są osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej, które prowadząc, chociaŝby ubocznie, działalność zarobkową lub zawodową uczestniczą w działalności gospodarczej. A zatem w świetle tego przepisu prawnego, do kategorii przedsiębiorcy moŝna zaliczyć jednostki samorządu terytorialnego, fundacje, szkoły wyŝsze oraz organizacje samorządu zawodowego, jeŝeli w ramach swoich ustawowych uprawnień prowadzą (ubocznie) działalność gospodarczą. Informacje, które po zakończeniu poszczególnych etapów oceny są udostępniane opinii publicznej: 1. Po zamknięciu naboru wniosków o dofinansowanie projektów IZ / IP II udostępnia opinii publicznej informacje dotyczące: a) liczby projektów zgłoszonych w danym działaniu, poddziałaniu lub w ramach danego typu projektów, b) łącznej kwoty, na jaką opiewają złoŝone projekty w podziale na działania, poddziałania lub typy projektów (w tym środki z EFRR). 2. Po zakończeniu oceny formalnej oraz merytorycznej I stopnia IZ / IP II udostępnia opinii publicznej informacje dotyczące: a) liczby projektów ocenionych pozytywnie i negatywnie w trakcie oceny formalnej oraz merytorycznej I stopnia w danym działaniu, poddziałaniu lub w ramach danego typu projektów, b) łącznej kwoty, na jaką opiewają projekty pozytywnie ocenione w trakcie oceny formalnej oraz merytorycznej I stopnia w podziale na działania, poddziałania lub typy projektów (w tym środki z EFRR). 3. Po zakończeniu oceny merytorycznej II stopnia IZ / IP II udostępnia opinii publicznej informacje dotyczące: a) tytułów projektów ocenionych pozytywnie w trakcie oceny merytorycznej II stopnia w danym działaniu, poddziałaniu lub w ramach danego typu projektów, b) nazwy wnioskodawców, 18

c) wartości projektów (w tym środki z EFRR) w podziale na działania. 4. Po dokonaniu wyboru projektów do wsparcia IZ / IP II udostępnia opinii publicznej informacje dotyczące: a) tytułów projektów wybranych do wsparcia w danym działaniu, poddziałaniu lub w ramach danego typu projektów, b) nazwy wnioskodawców, c) wartości projektów (w tym środki z EFRR) w podziale na działania. PowyŜsze informacje są zamieszczane na stronie internetowej UMWO www.rpo.umwo.opole.pl oraz OCRG www.ocrg.opolskie.pl. 1.6 Tryb wprowadzania zmian do Vademecum Vademecum akceptowane jest przez dyrektora DPO i zatwierdzane uchwałą przez ZWO. Vademecum zaczyna obowiązywać następnego dnia po dniu przyjęcia uchwały. Po zatwierdzeniu, Vademecum jest niezwłocznie umieszczane na stronie internetowej UMWO www.rpo.umwo.opole.pl oraz OCRG www.ocrg.opolskie.pl. KaŜda zmiana w Vademecum akceptowana jest przez dyrektora DPO oraz przyjmowana uchwałą przez ZWO. Po zatwierdzeniu zmienionej wersji Vademecum naleŝy sporządzić listę wprowadzonych zmian w stosunku do wersji dotychczas obowiązującej, obejmującą: a) nazwę i numer rozdziału, w którym zachodzi zmiana oraz numer strony, b) treść przed zmianą, c) treść po zmianie, d) uzasadnienie dokonywanej zmiany. Podobnie, jak w przypadku akceptacji samego Vademecum, zatwierdzona zmiana zaczyna obowiązywać następnego dnia po dniu przyjęcia uchwały. Procedura akceptacji zmian do Vademecum jest analogiczna do procedury akceptacji samego Vademecum. Dopuszczalne jest zarówno zatwierdzenie zmiany w formie aneksu do Vademecum lub wprowadzenie jej bezpośrednio do treści Vademecum, z tym, Ŝe w drugim przypadku dyrektor DPO załącza do Vademecum podpisaną listę wprowadzonych zmian z odniesieniem do dotychczasowego brzmienia oraz miejsca ich zawarcia. 19

KaŜda wersja Vademecum jest oznaczona przez nadanie numeru kolejnej jego wersji oraz daty akceptacji. Numer kolejnej wersji Vademecum nadawany jest juŝ w momencie jego zatwierdzenia przez dyrektora DPO. 1.7 System Informatyczny zarządzania RPO WO 2007-2013 System Elektronicznego Zarządzania i Monitoringu Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Opolskiego na lata 2007-2013 (SEZaM RPO WO 2007-2013) jest systemem informatycznym słuŝącym IZ RPO WO 2007-2013, jako narzędzie w skutecznym rozliczaniu zatwierdzonych projektów oraz w monitorowaniu i zarządzaniu środkami w ramach Programu. Zadaniem systemu SEZaM RPO WO 2007-2013 jest elektroniczne prowadzenie wykazu projektów od momentu złoŝenia wniosku o dofinansowanie projektu przez wnioskodawcę, poprzez podpisanie umowy, aŝ do zakończenia jego rzeczowej i finansowej realizacji oraz ostatecznego rozliczenia. SEZaM RPO WO 2007-2013 funkcjonuje takŝe, jako generator wniosków o dofinansowanie projektów oraz wniosków o płatność wraz z częścią sprawozdawczą (zwany dalej generatorem wniosków) jest to specjalna aplikacja, funkcjonująca jako serwis internetowy (element systemu SEZaM RPO WO 2007-2013), dedykowana dla wnioskodawców oraz beneficjentów, dostępna on-line na osobnym serwerze WWW przeznaczonym tylko i wyłącznie do tego celu. Uwaga! SEZaM RPO WO 2007-2013 stanowi generator wniosków o dofinansowanie projektów oraz wniosków o płatność wraz z częścią sprawozdawczą dla wnioskodawców oraz beneficjentów. Adres strony internetowej generatora wniosków jest podany na stronach: http://umwo.opole.pl/serwis/, http://rpo.umwo.opole.pl, http://www.rpo.umwo.opole.pl oraz www.ocrg.opolskie.pl. Generator wniosków działa w oparciu o protokół SSL w celu zapewnienia poufności i integralności transmisji danych oraz uwierzytelnienia. Generator wniosków zapewnia kompatybilność z następującymi przeglądarkami internetowymi: 20

1. Internet Explorer w wersji 6.0, 2. Mozilla Firefox w wersji 1.5, 3. Opera w wersji 8.0. 1.7.1 Tworzenie i składanie wniosku o dofinansowanie projektu Wnioskodawca chcąc uzyskać dostęp do generatora wniosków zobligowany jest do załoŝenia konta w tym serwisie. ZałoŜenie konta wiąŝe się z podaniem poprawnego adresu e-mail celem potwierdzenia faktu załoŝenia konta. ZałoŜone konto umoŝliwi zalogowanie się do generatora wniosków w celu utworzenia lub modyfikacji wniosku o dofinansowanie projektu. Wnioskodawca sporządza wniosek o dofinansowanie projektu w wersji Pamiętaj! Utworzenie wniosku o dofinansowanie projektu moŝliwe jest tylko za pomocą generatora wniosków. Aby uzyskać dostęp do generatora wniosków naleŝy załoŝyć konto w serwisie internetowym, w ramach którego generator wniosków funkcjonuje. elektronicznej, poprzez wypełnienie on-line odpowiedniego formularza aplikacyjnego w generatorze wniosków. Kompletnie uzupełniony formularz aplikacyjny, ostatecznie zatwierdzony przez wnioskodawcę (wnioskodawca moŝe po uzupełnieniu formularza jeszcze go edytować), musi być zapisany do pliku w standardzie XML, na lokalnym nośniku danych wskazanym przez wnioskodawcę (dyskietka, płyta cd / dvd itp.). Następnie jest on drukowany i składany podczas danego naboru do: a) IP II OCRG, w przypadku składania wniosku o dofinansowanie projektu w ramach Osi priorytetowej 1 (z wyłączeniem poddziałania 1.4.2) RPO WO 2007-2013, b) IZ RPO WO 2007-2013 DPO UMWO, w przypadku składania wniosku o dofinansowanie projektu w ramach poddziałania 1.4.2 oraz Osi priorytetowych 2, 3, 4, 5 i 6 RPO WO 2007-2013. KaŜdy wniosek o dofinansowanie projektu jest oznaczony sumą kontrolną. Suma kontrola wersji papierowej wniosku musi się zgadzać z sumą kontrolą wersji elektronicznej wniosku. Wniosek o dofinansowanie projektu jest oznaczony odpowiednią liczbą znaków, które stanowią sumę kontrolną. Oryginał wniosku (wydruk wersji elektronicznej wniosku wraz z odpowiednimi podpisami i pieczątkami) oraz jego 21

kopie muszą mieć na kaŝdej stronie tę samą sumę kontrolną nadawaną przez generator wniosków, zgodną z wersją elektroniczną (kaŝda zmiana/edycja wniosku powoduje zmianę sumy kontrolnej). JeŜeli suma kontrolna w obu wersjach: papierowej i elektronicznej jest identyczna, to mają one identyczną zawartość. Tak złoŝony wydruk wniosku wraz z odpowiednimi podpisami i pieczątkami, zgodny z wersją elektroniczną wniosku dostarczoną na nośniku danych, stanowi kompletnie złoŝony wniosek o dofinansowanie projektu. Wniosek o dofinansowanie projektu w wersji elektronicznej, czyli w pliku w standardzie XML, jest importowany przez pracownika IZ / IP II odpowiedzialnego za nabór wniosków z dostarczonego przez wnioskodawcę nośnika danych do systemu SEZaM RPO WO 2007-2013. Podczas importu wniosku następuje jego walidacja. Cała procedura składania wniosków o dofinansowanie projektu została opisana w podrozdziale 3.2.3 ZłoŜenie wniosku o dofinansowanie projektu formy i zasady składania wniosków. 1.7.2 Tworzenie i składanie wniosku o płatność wraz z częścią sprawozdawczą Pamiętaj! Utworzenie wniosku o płatność wraz z częścią sprawozdawczą moŝliwe jest tylko za pomocą generatora wniosków. Cała procedura podpisania umowy została opisana w podrozdziale 4.1 Podpisanie umowy o dofinansowanie projektu / podjęcie decyzji o realizacji projektów (projekty własne). Cała procedura składania wniosków o płatność wraz z częścią sprawozdawczą została opisana w podrozdziale 4.5 Płatności w ramach projektów. Beneficjent po zawarciu stosownej umowy jest zobowiązany do składania wniosków o płatność wraz z częścią sprawozdawczą. Beneficjent loguje się do generatora wniosków poprzez uŝycie konta załoŝonego przy wypełnianiu wniosku o dofinansowanie projektu. Następnie sporządza wniosek o płatność wraz z częścią sprawozdawczą w wersji 22

elektronicznej poprzez wypełnienie odpowiedniego on-line formularza wniosku w generatorze wniosków. Kompletnie uzupełniony formularz wniosku o płatność wraz z częścią sprawozdawczą, ostatecznie zatwierdzony przez beneficjenta (beneficjent moŝe po uzupełnieniu formularza jeszcze go edytować), musi być zapisany do pliku w standardzie XML, na lokalnym nośniku danych wskazanym przez beneficjenta (dyskietka, płyta cd / dvd itp.). Następnie wniosek o płatność wraz z częścią sprawozdawczą jest drukowany i składany, zgodnie z harmonogramem składania wniosków o płatność wraz z częścią sprawozdawczą będącym załącznikiem do umowy, do: a) IP II OCRG, w przypadku składania wniosku o płatność wraz z częścią sprawozdawczą w ramach Osi priorytetowej 1 (z wyłączeniem poddziałania 1.4.2.) RPO WO 2007-2013, b) IZ RPO WO 2007-2013 DPO UMWO, w przypadku składania wniosku o płatność wraz z częścią sprawozdawczą w ramach poddziałania 1.4.2 oraz Osi priorytetowych 2, 3, 4, 5 i 6 RPO WO 2007-2013. KaŜdy wniosek o płatność wraz z częścią sprawozdawczą jest oznaczony odpowiednią liczbą znaków, które stanowią sumę kontrolną. Oryginał wniosku o płatność wraz z częścią sprawozdawczą (wydruk wersji elektronicznej wniosku wraz z odpowiednimi podpisami i pieczątkami) oraz jego kopie muszą mieć na kaŝdej stronie tę samą sumę kontrolną nadawaną przez generator wniosków, zgodną z wersją elektroniczną (kaŝda zmiana / edycja wniosku powoduje zmianę sumy kontrolnej). JeŜeli suma kontrolna w obu wersjach: papierowej i elektronicznej jest identyczna, to mają one identyczną zawartość. KaŜdy wniosek o płatność wraz z częścią sprawozdawczą jest oznaczony sumą kontrolną. Suma kontrola wersji papierowej wniosku musi się zgadzać z sumą kontrolą wersji elektronicznej wniosku. Tak złoŝony wydruk wniosku o płatność wraz z częścią sprawozdawczą z odpowiednimi podpisami i pieczątkami, zgodny z wersją elektroniczną wniosku dostarczoną na nośniku danych, stanowi kompletnie złoŝony wniosek o płatność wraz z częścią sprawozdawczą. Wniosek o płatność wraz z częścią sprawozdawczą w wersji elektronicznej, czyli w standardzie XML jest importowany przez pracownika IZ/IP II odpowiedzialnego za weryfikację wniosków z dostarczonego przez wnioskodawcę nośnika 23

danych do systemu SEZaM RPO WO 2007-2013. Podczas importu wniosku o płatność wraz z częścią sprawozdawczą następuje jego walidacja. 24

Rozdział 2. Podstawowe zasady realizacji projektów finansowanych ze środków EFRR w ramach RPO WO 2007-2013 2.1 Kwalifikowalność wydatków Podstawowym dokumentem określającym zasady kwalifikowalności wydatków są Krajowe wytyczne dotyczące kwalifikowania wydatków w ramach funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności w okresie programowania 2007-2013 z dnia 26 czerwca 2007 r. wydane na podstawie art. 56 ust. 4 Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 mówiącego o tym, Ŝe zasady kwalifikowalności wydatków ustanawia się na poziomie krajowym, Rozporządzenia Komisji (WE) nr 1828/2006 z dnia 8 grudnia 2006 r., Rozporządzenia (WE) nr 1080/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 lipca 2006 r. oraz art. 35 ust. 2 pkt 1 Ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (DZ.U. 2006, Nr 227, poz. 1658 z późn. zm.), w którym ministra właściwego ds. rozwoju regionalnego uczyniono osobą odpowiedzialną za wykonywanie zadań w imieniu państwa członkowskiego, w zakresie wykorzystania środków unijnych na dofinansowanie programów operacyjnych. Na podstawie delegacji ustawowej (art. 26 ust. 1 pkt 6 Ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju) IZ, w oparciu o Krajowe wytyczne dotyczące kwalifikowania wydatków, uszczegółowiła kryteria kwalifikowalności wydatków objętych dofinansowaniem w ramach RPO WO 2007-2013 zgodnie z zakresem przedmiotowym określonym na poziomie poszczególnych działań i poddziałań w Szczegółowym opisie osi priorytetowych RPO WO 2007-2013 (załącznik nr 6 - Lista wydatków kwalifikowanych w ramach działań i poddziałań RPO WO 2007-2013). 2.1.1 Okres kwalifikowalności wydatków Uwaga! NaleŜy zwrócić szczególną uwagę na okres kwalifikowalności wydatków odnośnie działań objętych regionalną pomocą publiczną oraz pomocą de minimis. Wydatki kwalifikują się do wsparcia z funduszu, jeŝeli zostały faktycznie poniesione i udokumentowane w okresie pomiędzy 1 stycznia 2007 r., a 31 grudnia 2015 r. (art. 56 pkt 1 Rozporządzenia Rady nr 1083/2006). 25

Pewne ograniczenia dotyczące moŝliwości kwalifikowania wydatków poniesionych w ramach przygotowania i realizacji projektów wprowadzono odnośnie działań objętych pomocą publiczną, i tak w przypadku działań objętych regionalną pomocą publiczną, wydatki inwestycyjne kwalifikują się do wsparcia od dnia, w którym IZ w formie pisemnej informacji potwierdzi, na podstawie uprzednio dokonanej analizy wniosku o dofinansowanie projektu, Ŝe projekt kwalifikuje się do objęcia pomocą, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Rozwoju Regionalnego z dnia 11 października 2007 r. w sprawie udzielania regionalnej pomocy inwestycyjnej w ramach regionalnych programów operacyjnych (Dz. U. 2007, Nr 193, poz. 1399). Natomiast odnośnie działań objętych pomocą de minimis projekt kwalifikuje się do wsparcia licząc od dnia złoŝenia wniosku o dofinansowanie projektu w danym naborze, zgodnie z zapisami Szczegółowego opisu osi priorytetowych RPO WO 2007-2013 (patrz: pkt 29 dla danego działania/poddziałania). 2.1.2 Ogólne zasady dotyczące kwalifikowalności wydatków Wydatek kwalifikowalny to wydatek spełniający warunki umoŝliwiające jego całkowite lub częściowe pokrycie środkami przeznaczonymi na realizację Programu, pochodzącymi z budŝetu UE lub z publicznych źródeł krajowych. Wydatek kwalifikuje się do wsparcia, o ile: a) został poniesiony w ramach projektu realizowanego z udziałem EFRR, b) jest niezbędny dla realizacji projektu, c) jest racjonalny, d) jest rzetelnie udokumentowany i moŝliwy do zweryfikowania, e) jest spójny z obowiązującymi przepisami. Co do zasady, wydatek uznaje się za kwalifikowany jeŝeli został poniesiony przez beneficjenta, z którym IZ/IP II zawarła umowę o dofinansowanie projektu w ramach RPO WO 2007-2013. Sam fakt, Ŝe dany projekt kwalifikuje się do wsparcia w ramach Programu, nie oznacza Ŝe wszystkie wydatki poniesione podczas realizacji projektu zostaną uznane za kwalifikowane. ToteŜ wnioskodawcy w ramach przygotowywanych projektów powinni określić zarówno wydatki kwalifikowane, jak i niekwalifikowane. 26

2.1.3 Zasady dotyczące kwalifikowalności wydatków na poziomie poszczególnych działań/poddziałań RPO WO 2007-2013 Szczegółowe informacje na temat kwalifikowania wydatków w ramach poszczególnych działań / poddziałań RPO WO 2007-2013 zostały zamieszczone w Szczegółowym opisie osi priorytetowych RPO WO 2007-2013 (załącznik nr 6 - Lista wydatków kwalifikowanych w ramach działań i poddziałań RPO WO 2007-2013). 2.1.4 Finansowanie mieszkalnictwa w ramach RPO WO 2007-2013 W ramach RPO WO 2007-2013 inwestycje związane bezpośrednio z tkanką mieszkaniową są wspierane w ramach działania 6.1 Rewitalizacja obszarów miejskich. Inwestycje w mieszkalnictwo skierowane są głównie do spółdzielni mieszkaniowych i samorządów lokalnych, a dotyczą budynków wielorodzinnych oraz budynków będących własnością władz publicznych, przeznaczonych na potrzeby mieszkaniowe dla ludności o niskich dochodach z terenów rewitalizowanych. Szczególnie wspierane są projekty umoŝliwiające wykorzystanie odnawialnych źródeł energii oraz uwzględniające aspekt efektywności energetycznej, co ma odzwierciedlenie w kryteriach wyboru projektów. Działania w opisanym powyŝej zakresie nie dotyczą obiektów wykorzystywanych na cele administracji publicznej (z wyjątkiem zewnętrznych elementów obiektów wpisanych do rejestru zabytków). Szczegółowe informacje dotyczące projektów związanych z inwestycjami w tkankę mieszkaniową oraz typu beneficjentów, którzy mogą ubiegać się o wsparcie w ramach ww. projektów, znajdują się w Szczegółowym opisie osi priorytetowych RPO WO 2007-2013 (rozdział 3 - Informacje na temat osi priorytetowych i działań RPO WO 2007-2013). 2.1.5 Elastyczne finansowanie projektów (cross- financing) Z uwagi na konieczność koordynowania interwencji w ramach funduszy EFRR i EFS, podyktowaną wysokością kwoty finansowania dostępną dla Polski oraz z uwagi na dosyć szeroki zakres potencjalnych interwencji wprowadzony został dla okresu programowania 2007-2013 nowy mechanizm elastyczności. 27

Zasada ta jest określona w art. 34 Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiającego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylające Rozporządzenie (WE) z dnia 31 lipca 2006 roku nr 1260/1999 (Dz. U. L 210 z 31.7.2006). Art. 34 brzmi: Bez uszczerbku dla odstępstw ustanowionych w rozporządzeniach szczególnych w sprawie funduszy, EFRR i EFS mogą finansować w sposób komplementarny i z zastrzeŝeniem pułapu 10% finansowania wspólnotowego kaŝdej osi priorytetowej programu operacyjnego, działania objęte zakresem pomocy z innego funduszu, pod warunkiem, Ŝe są one konieczne do odpowiedniej realizacji operacji i są bezpośrednio z nią powiązane Jednocześnie zapisy w/w rozporządzenia ograniczają moŝliwość elastycznego finansowania do działań, które są zarówno niezbędne dla pomyślnej realizacji operacji jak i są bezpośrednio z nią powiązane (art. 34 ust. 2 Rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r ). Oznacza to, Ŝe finansowanie krzyŝowe odzwierciedla kontekst i treść konkretnej operacji, obszar interwencji dla kaŝdego funduszu oraz cele odnośnego programu i osi priorytetowej. Mechanizm finansowania krzyŝowego pozwala na zaangaŝowanie środków z jednego funduszu (np. EFS) w realizację działań, których zakres merytoryczny zwyczajowo podlega interwencji drugiego funduszu (np. EFRR). Finansowanie krzyŝowe wprowadzono w celu ograniczenia obciąŝenia dla beneficjentów, którzy musieli składać wnioski o dofinansowanie projektów do dwóch róŝnych programów/instytucji i posługiwać się w tym celu róŝnymi formularzami. Pamiętaj! JuŜ na etapie przygotowania projektu musisz przewidzieć czy masz zamiar zastosować zasadę cross-financingu Z praktycznego punktu widzenia zasada cross-finacingu oznacza, Ŝe przyszli beneficjenci muszą na etapie przygotowania projektu przewidzieć czy mają zamiar zastosować tą zasadę czy teŝ nie. Jeśli projekt (operacja) przewiduje cross-financing, to wydatki z nim związane są kwalifikowalne według zasad określonych dla danego funduszu. 28

Przykład: Jeśli projekt realizowany w ramach programu operacyjnego współfinansowanego z EFS, finansuje takŝe działania, które kwalifikują się do wsparcia w ramach EFRR (takich jak infrastruktura, czy wyposaŝenie) dla tych wydatków beneficjent powinien stosować zasady kwalifikowalności przewidziane w rozporządzeniu dotyczącym EFRR (i odwrotnie). W niektórych przypadkach opcja finansowania działań wspierających, które mieszczą się w zakresie drugiego funduszu moŝe być szczególnie przydatna, na przykład gdy szkolenie jest niezbędne do pomyślnej realizacji działania w ramach EFRR, takich jak zakupy inwestycyjne urządzeń i maszyn (np. szkolenia uŝytkowników końcowych w zakresie ich obsługi) lub gdy wymagane są konkretne inwestycje słuŝące zwiększeniu dostępności określonego kursu szkoleniowego w ramach EFS dla osób niepełnosprawnych. W celu zapewnienia efektywnej realizacji celów RPO WO 2007-2013, część zadań została objęta zakresem pomocy EFS. Oznacza to, iŝ szkolenia będące elementem lub uzupełnieniem projektu inwestycyjnego stanowią wydatek kwalifikowany. Jednocześnie wysokość udziału cross-financingu stanowi maksymalnie 10% kosztów kwalifikowanych projektu (Tabela nr 2. Zastosowanie elastycznego finansowania projektów w ramach RPO WO 2007-2013). 29

Tabela nr 2. Zastosowanie elastycznego finansowania projektów w ramach RPO WO 2007-2013 OŚ PRIORYTETOWA / DZIAŁANIA CROSS-FINANCING RPO WO 2007-2013 Oś 1 Wzmocnienie atrakcyjności gospodarczej regionu Dz. 1.3 Innowacje, badania, rozwój technologiczny 1.3.1 Wsparcie sektora B+R oraz innowacji na rzecz przedsiębiorstw Szkolenia, jako element lub uzupełnienie projektu inwestycyjnego 1.3.2 Inwestycje w innowacje w przedsiębiorstwach Szkolenia, jako element lub uzupełnienie projektu inwestycyjnego Dz. 1.4 Rozwój infrastruktury turystycznej i rekreacyjnej-sportowej 1.4.2 Usługi turystyczne i rekreacyjno-sportowe świadczone przez sektor publiczny Szkolenia, jako element lub uzupełnienie projektu inwestycyjnego Oś 2 Społeczeństwo informacyjne Dz. 2.2 Moduły informacyjne, platformy e-usług i bazy danych Szkolenia, jako element lub uzupełnienie projektu inwestycyjnego Oś 5 Infrastruktura społeczna i szkolnictwo wyŝsze Dz. 5.2 Rozwój bazy medycznej w regionie 5.2.1 Stacjonarna opieka medyczna Szkolenia, jako element lub uzupełnienie projektu inwestycyjnego 5.2.2 Ambulatoryjna opieka medyczna Szkolenia, jako element lub uzupełnienie projektu inwestycyjnego 30