DOKUMENTACJA TECHNICZNO RUCHOWA Sprzęgła wysokoelastyczne rozbieralne typu DUAL Nr 1798 Wydanie 2012 I M2 c KOPIA ORYGINAŁU MOJ S.A. ul. Tokarska 6, 40-859 Katowice Tel.: 32 604 09 00, Fax.: 32 604 09 01
2
3
SPIS TREŚCI 1 Informacje ogólne 5 2 Zastosowanie 5 3 Normy związane 5 4 Identyfikacja zagrożeń 6 5 Instrukcja bezpiecznego stosowania 7 6 Warunki dostawy i składowania 13 Aneks nr 1 14 4
1.Informacje ogólne Element elastyczny odkształcając się podczas pracy sprzęgła pod wpływem obciążenia, tłumi drgania, łagodzi dynamiczne zmiany momentu, oraz kompensuje niedokładności wzajemnego ustawienia współpracujących urządzeń. Sprzęgła tego typu należy stosować wszędzie tam gdzie ich wymiana jest bardzo uciążliwa i pracochłonna. Tutaj wymiana elementu elastycznego nie wymaga demontażu sprzęgła, a pracochłonność tej operacji to ok. 0,5 h. Firma MOJ S.A. wykonuje sprzęgła dla indywidualnych potrzeb klienta. Sprzęgła te mogą być wyposażone w tarcze hamulcowe, bębny hamulcowe jak również mogą posiadać dodatkowe zabezpieczenie przed przeciążeniem (bezpiecznik zrywalny) ustawione na żądany moment obrotowy. Wielkość sprzęgła określana jest w zależności od przenoszonego momentu obrotowego, zmienności tego momentu w czasie, prędkości obrotowej, rodzaju zastosowanego silnika (elektryczny, hydrauliczny, pneumatyczny), temperatury pracy sprzęgła oraz wielkości przewidywanych odchyłek montażowych. 2.Zastosowanie Sprzęgła wysokoelastyczne rozbieralne typu DUAL to specjalna konstrukcja sprzęgieł a zastosowana technologia przy ich wytwarzaniu pozwala na ich stosowanie w podziemiach kopalń w strefach zagrożenia wybuchem metanu i pyłu węglowego. Sprzęgła te posiadają odpowiedni certyfikat nadany przez uprawnioną jednostkę notyfikowaną Nr KOMAG/ATEX/ST/126. Przeznaczone są do przeniesienia napędu z silnika elektrycznego na przekładnię zębatą napędów maszyn i urządzeń takich jak: pompy, wentylatory, mieszalniki, wirówki, przenośniki taśmowe, rolkowe, suwnice, itp. 3. Normy związane: PN-EN ISO 12100-2:2005 Bezpieczeństwo maszyn. Pojęcia podstawowe, ogólne zasady Projektowania.Część2: Zasady techniczne. PN-EN 292-2:2000 Maszyny. Bezpieczeństwo. Pojęcia podstawowe, ogólne zasady projektowania. Zasady i wymagania techniczne. PN-EN 22768-1:1999 Tolerancje ogólne. Tolerancje wymiarów liniowych kątowych bez indywidualnych oznaczeń tolerancji. PN-ISO 965-2:2001 Gwinty metryczne ISO ogólnego przeznaczenia Tolerancje- Część2: Wymiary graniczne gwintów zewnętrznych i wewnętrznych ogólnego przeznaczenia- Klasa średnio dokładna. PN-ISO 965-3:2001 Gwinty metryczne ISO ogólnego przeznaczenia Tolerancje- Część3: Odchyłki gwintów maszynowych. PN-N-01359:1993 Drgania mechaniczne. Wyważanie wirników sztywnych. Wyznaczanie dopuszczalnego niewyważenia resztkowego. PN-M-85250:1971 Sprzęgła do łączenia wałów. Nazwy, określenia i podział. 5
4. IDENTYFIKACJA ZAGROŻEŃ Wszystkie czynności związane z montażem czy demontażem sprzęgła należy wykonywać zgodnie z ogólnymi wewnętrznymi przepisami bezpieczeństwa przy prowadzeniu tego typu prac identyfikacja zagrożeń na stanowisku pracy. Upewnić się czy układ napędowy został odłączony od zasilania i zabezpieczony przed przypadkowym uruchomieniem dopiero wtedy przystępować do prac związanych z montażem lub demontażem sprzęgła. Sprzęgło typu DUAL może być użytkowane jedynie zgodnie ze swoim przeznaczeniem i w zakresie zgodnym z danymi technicznymi podanymi w TABELI 1 Parametry techniczne i warunki montażowe sprzęgieł typu DUAL. Wszelkie zmiany mające istotny wpływ na konstrukcję oraz stosowanie niezgodne z jego parametrami pracy jest niedopuszczalne. W takich przypadkach producent MOJ S.A. nie bierze żadnej odpowiedzialności za ewentualne skutki takiego działania. Producent zastrzega sobie prawo wprowadzenia modyfikacji w konstrukcji sprzęgła Stan techniczny sprzęgła odpowiada chwili drukowania niniejszej instrukcji. Przed montażem sprzęgła do napędu sprawdzić kompletność dostawy. Przed montażem sprawdź wymiary otworów w piastach oraz szerokości rowków pod wpusty. Sprawdzić należy również średnice wałków i szerokości wpustów. Nałożyć piasty na wałki od strony napędzającej i napędzanej. Ustawić napęd spełniając warunki montażowe podane w TABELI 1. Zabezpieczyć przed możliwością zmiany ustawienia obu elementów napędu. Do montażu sprzęgła DUAL o wielkościach powyżej 60 w maszynie używać wciągnika oraz zawiesia linowego lub pasowego o udźwigu co najmniej 200kg. Do pobijania piast używać gumowego młotka ślusarskiego lub uderzać młotkiem poprzez twarde drewno czy pręt miedziany. Podczas montażu zwrócić szczególną uwagę na spełnienie warunków montażowych podanych w tabeli1. Niespełnienie tego warunku może doprowadzić do szybkiego zużywania się elementu elastycznego, a nawet w skrajnych przypadkach zniszczenia sprzęgła. Sprzęgła DUAL jako elementy wirujące w maszynie muszą być osłonięte osłonami zapewniającymi bezpieczeństwo osób mogących się zbliżyć do tych elementów. Zaleca się stosować osłony zamknięte. Przynajmniej raz w tygodniu sprawdzić stopień nagromadzenia pyłu węglowego na powierzchni sprzęgła. W przypadkach pojawiania się warstwy pyłu usuwać ją. Sprzęgło DUAL po zabudowaniu w maszynie nie wymaga obsługi. Wszelkie prace związane z wymianą wkładki podatnej lub montażem czy demontażem sprzęgła jest możliwe tylko wtedy, gdy napęd zostanie wyłączony i zabezpieczony przed przypadkowym uruchomieniem. Do mocowania wkładki stalowo elastycznej z piastami stosuje się specjalne śruby dostarczane wraz z sprzęgłem. Na gwintach śrub naniesiony jest specjalny klej zabezpieczający przed samo odkręcaniem się śrub, dlatego po demontażu sprzęgła, należy przed ich ponownym wkręceniem nanieść na zwoje klej typu RDREI BOND 5352 lub LOCTITE 243. 6
5. Instrukcja Bezpiecznego Stosowania SPRZĘGŁO TYPU DUAL jest sprzęgłem elastycznie skrętnym. Umożliwia kompensację położenia wałów wynikających z niedokładności ich wyosiowania, jak również rozszerzalności cieplnej itp. Ogólne warunki stosowania Przed zamontowaniem sprzęgła należy koniecznie zapoznać się z niniejszą instrukcją ze szczególnym uwzględnieniem na zasady bezpiecznego montażu i użytkowania. Niniejsza instrukcja jest elementem wyrobu i należy ją przechowywać przez cały czas eksploatacji sprzęgła. Sprzęgło tego typu może być stosowane w napędach przenośników, podajników, elewatorów, pomp hydraulicznych wentylatorów, kruszarek, kompresorów, młynów, suszarni itp. Praca sprzęgła może odbywać się w temperaturze od -40 0 C do +60 0 C MOJ S.A. zastrzega sobie prawa autorskie do niniejszej instrukcji. Stosowane oznaczenia STOP NIEBEZPIECZEŃSTWO Zagrożenie wypadkiem Uszkodzenie ciała utrata zdrowia! OSTRZEŻENIE Zagrożenie uszkodzenia napędu UWAGA UWAGA Ważne informacje w zakresie bezpieczeństwa Bezpieczeństwo stosowania STOP Przed przystąpieniem do montażu sprzęgła lub jakichkolwiek prac przy napędzie należy bezwzględnie upewnić się czy urządzenie zostało wyłączone z zasilania i zabezpieczone przed przypadkowym uruchomieniem. Niezabezpieczone wirujące części sprzęgła (nieosłonięte) stanowią poważne zagrożenie uszkodzenia ciała. Przed przystąpieniem do prac zapoznaj się z instrukcją. Wszystkie czynności związane z montażem czy demontażem sprzęgła należy wykonywać zgodnie z ogólnymi wewnętrznymi przepisami bezpieczeństwa przy prowadzeniu tego typu prac identyfikacja zagrożeń na stanowisku pracy. Upewnić się czy układ napędowy został odłączony od zasilania i zabezpieczony przed przypadkowym uruchomieniem dopiero wtedy przystępować do prac związanych z montażem lub demontażem sprzęgła. Sprzęgło po zamontowaniu w układzie napędowym należy osłonić, zabezpieczyć przed przypadkowym dotknięciem. Osłona sprzęgła musi być tak zamocowana, aby spełniała ten warunek. Nie wolno dotykać sprzęgła podczas pracy układu napędowego. 7
Użytkowanie sprzęgła Sprzęgło wysokoelastyczne rozbieralne typu DUAL może być użytkowane jedynie zgodnie ze swoim przeznaczeniem i w zakresie zgodnym z danymi technicznymi podanymi w TABELI 1. Wszelkie zmiany mające istotny wpływ na konstrukcję oraz stosowanie niezgodne z jego parametrami pracy jest niedopuszczalne. W takich przypadkach producent MOJ S.A. nie bierze żadnej odpowiedzialności za ewentualne skutki takiego działania. Producent zastrzega sobie prawo wprowadzenia modyfikacji w konstrukcji sprzęgła. Stan techniczny sprzęgła odpowiada chwili drukowania niniejszej instrukcji. Sprzęgło dostarczane jest w elementach lub zespołach W sprzęgłach wyposażonych w bezpieczniki zrywalne, dotyczy to sprzęgieł typu B, BK, BJ klient określa wartość dopuszczalnego przeciążenia (współczynnik k ). Standardowo współczynnik bezpieczeństwa dla zabezpieczenia silnika przed uszkodzeniem wynosi k = 2 2,5. Dla indywidualnych rozwiązań współczynnik ten jest podawany na rysunku zestawieniowym, który otrzymuje klient. Elementy sprzęgła typ DUAL S wielkość 002-060 1 3 H 2 Pozycja Nazwa Ilość szt. 1 Piasta 1 2 Piasta 1 3 Element elastyczny 1 O d O A1 L1 L L2 O A2 O d O D Elementy sprzęgła typ DUAL S Wielkość 070-140 1 H 3 6 4 2 5 Pozycja Nazwa Ilość szt. 1 Piasta 1 2 Piasta 1 3 Element elastyczny 1 4 Tarcza 2 5 Śruby 6 Śruby Uwaga Piasta poz. 1, 2 dostarczana jest z zamontowaną tarczą poz. 4 d O A1 L1 L L2 O A2 d O D 8
Elementy sprzęgła typ DUAL L wielkość 002-080 Sprzęgła z wkładką elastyczną DUAL typu L o wydłużonej wkładce elastycznej należy stosować tam gdzie rozstaw wału silnika i urządzenia napędzanego jest większy. Patrz tabela 1 pozycja L. Pozycja Nazwa Ilość szt. 1 Piasta 1 2 Piasta 1 3 Element elastyczny 1 4 Śruby 5 Śruby 6 Pierścień 2 Uwaga Pierścienie poz.6 dostarczane są do wielkości sprzęgła DUAL L 010 O A1 1 L1 5 6 4 3 H L 4 6 L2 5 2 O A2 O D Elementy sprzęgła typ DUAL B Sprzęgła z wkładką DUAL BK wersja z bezpiecznikami zrywalnymi i łożyskiem chroni układ napędowy przed nadmiernym wzrostem momentu obrotowego. Bezpieczniki oblicza się na zadany moment obrotowy po przekroczeniu, którego następuje zerwanie bezpiecznika i tym samym rozłączenie sprzęgła. Te sprzęgła należy stosować w układach gwarantujących natychmiastowe wyłączenie silnika przy zerwaniu bezpieczników. Pozycja Nazwa Ilość szt. 1 Piasta 1 2 Piasta 1 3 Element elastyczny 1 4 Tarcza 1 5 Pierścień zewnętrzny 1 6 Pierścień wew. 1 7 Tulejka I 8 Tulejka II Ilość zależna od ilości zastosowanych bezpieczników Ilość zależna od ilości zastosowanych bezpieczników 9 Bezpiecznik 2-4 10 Śruby 11 Śruby bezpiecznik 9 5 7 8 6 1 O D O d O A1 10 L1 H L L2 11 3 4 2 O A2 O d 9
Elementy sprzęgła typ DUAL BK Sprzęgła z wkładką DUAL BK wersja z bezpiecznikami zrywalnymi i łożyskiem chroni układ napędowy przed nadmiernym wzrostem momentu obrotowego. Bezpieczniki oblicza się na zadany moment obrotowy po przekroczeniu, którego następuje zerwanie bezpieczników i tym samym rozłączenie sprzęgła. Te sprzęgła należy stosować w układach gdzie nie ma gwarancji natychmiastowego wyłączenia silnika przy zerwaniu bezpieczników. Pozycja Nazwa Ilość szt. 1 Piasta 1 2 Piasta 1 3 Element elastyczny 1 4 Tarcza 1 5 Pierścień wew. 1 6 Pierścień zewn. 1 7 Tulejka I 8 Tulejka II Ilość zależna od ilości zastosowanych bezpieczników Ilość zależna od ilości zastosowanych bezpieczników 9 Bezpiecznik 2-4 10 Śruby 11 Śruby 12 Łożysko kulkowe Elementy sprzęgła typ DUAL BJ Pozycja Nazwa Ilość szt. 1 Piasta 1 2 Piasta 1 3 Element elastyczny 1 4 Tarcza 1 5 Pierścień wew. 1 6 Pierścień zewn. 1 7 Tulejka I 8 Tulejka II Ilość zależna od ilości zastosowanych bezpieczników Ilość zależna od ilości zastosowanych bezpieczników 9 Bezpiecznik 2-4 10 Śruby 11 Śruby 12 13 14 Sprzęgło jednokierunkowe III 10
UWAGA P Przed montażem sprzęgła do napędu sprawdzić kompletność dostawy. Montaż sprzęgła w napędzie UWAGA UWAGA Przed montażem sprawdź wymiary otworów w piastach oraz szerokości rowków pod wpusty. Sprawdzić należy również średnice wałków i szerokości wpustów. Piasty sprzęgieł transportować do miejsca zabudowy na palecie drewnianej wózkiem widłowym lub innym środkiem transportu wewnętrznego. Montaż piast sprzęgieł do wielkości 60 ręcznie, powyżej wielkości 60 za pomocą wciągnika i przy użyciu zawiesi pasowych. Nałożyć piasty na wałki od strony napędzającej i napędzanej. Ustawić napęd spełniając warunki montażowe podane w TABELI 1, 1a. Zabezpieczyć przed możliwością zmiany ustawienia obu elementów napędu. Podczas montażu piast na wałki urządzenia napędzającego i napędzanego, dopuszcza się ich podgrzanie do temperatury max +80 0 C STOP W przypadku podgrzania piast do montażu zachować szczególną ostrożność grozi poparzeniem! Do tego rodzaju prac zaleca się stosować odpowiednie rękawice ochronne! UWAGA Podczas montażu zwrócić szczególną uwagę na spełnienie warunków montażowych podanych w tabeli 1, 1a. Niespełnienie tego warunku może doprowadzić do szybkiego zużywania się elementu elastycznego a nawet w skrajnych przypadkach zniszczenia sprzęgła. 11
Tabela 1 PARAMETRY TECHNICZNE I WARUNKI MONTAŻOWE SPRZĘGIEŁ TYPU DUAL Wielkoć T KN T Kmax ϕ N ϕ max n max K r K a K w φd φamax L S wkładki DUAL [Nm] [Nm] [.] [ 0.] -1 [min ] [mm] [mm] [ 0 ] [mm] [ mm] [mm] [mm] 002 21 42 5 10 7500 1,6 4,7 4 89 20 146 78 003 41 82 5 10 7500 1,6 4,7 4 102 28 184 78 004 62 124 8 16 7500 1,6 4,7 4 116 34 184 78 005 105 210 8 16 7500 1,6 6,3 4 137 42 184 97 010 164 328 10 20 7500 1,6 6,3 4 162 52 184 97 020 260 520 10 20 6600 2,4 6,3 3 184 65 238 108 030 412 824 9 18 5800 2,4 6,3 3 210 80 238 116 040 622 1244 9 18 5000 2,4 6,3 3 241 100 238 124 050 864 1728 6 12 4200 2,4 6,3 3 279 130 238 140 060 1412 2824 6 12 3800 3,2 9,5 2 318 140 318 160 070 2486 4972 8 16 3600 3,2 9,5 2 356 150 318 175 080 4463 8926 10 20 2000 3,2 9,5 2 406 170 318 222 100 9605 19210 11 22 1900 4,8 15 1,5 533 220-248 120 19211 29300 10 20 1800 4,8 15 1,5 635 300-294 140 38442 76840 10 20 1500 4,8 15 1,5 762 380-352 Opis: T KN T Kmax ϕ N ϕ max n max K r K a K w φd φamax L Moment nominalny moment, który może przenosić sprzęgło podczas pracy ciągłej w dopuszczalnym zakresie obrotów. Moment ten powinien przewyższać moment znamionowy napędzanego urządzenia o wartość zależną od charakteru pracy, obrotów, temperatury, przewidywanych odchyłek geometrycznych. Moment maksymalny największa wartość, do której może krótkotrwale wzrastać moment obciążający sprzęgło. kąt względnego obrotu połówek sprzęgła obciążonego momentem nominalnym. kąt względnego obrotu połówek sprzęgła obciążonego momentem maksymalnym. maksymalna prędkość obrotowa. dopuszczalna nie współosiowość połówek sprzęgła podczas pracy ciągłej. dopuszczalne rozciągnięcie lub ściśnięcie wkładki elastomerowej podczas pracy ciągłej. dopuszczalny kąt skoszenia osi połówek sprzęgła podczas pracy ciągłej. zewnętrzna średnica wkładki elastomerowej. największa średnica otworu w piaście. długość wkładki elastomerowej (dwa warianty wg oznaczeń L i S). 12
Wielkość wkładki H Moment dokręcania śrub [Nm] [mm] 002 65 23 003 65 23 004 65 23 005 74 23 010 78 23 020 89 40 030 97 40 040 105 40 050 121 40 060 135 100 070 149 100 080 197 100 100 210 350 120 243 350 140 275 800 Tabela 1a 6. Warunki dostawy i składowania Dostawa obejmuje sprzęgło w komplecie, bez opakowania. Przy większej partii, sprzęgła dostarczane są w opakowaniu na paletach drewnianych lub tylko w opakowaniu kartonowym. Zapewniamy oprócz nowych sprzęgieł, możliwość zakupu części zamiennych i serwis fabryczny. W sprawach zakupów i serwisu należy kontaktować się z producentem: MOJ S.A. 40 859 K atowice, ul. Tokarska 6 tel.: 32 604 09 00, fax. : 32 604 09 01. Sprzęgła należy przechowywać w pomieszczeniach suchych na paletach lub regałach magazynowych. 13
Anek s nr1 do instrukcji nr1798 Dotyczy wykonania specjalnego L = 935 mm wykaz 4945. 1) Sprzęgło DUAL100 w wykonaniu specjalnym składa się z następujących części: Tabela 2 poz nazwa części il. szt. nr rys. 1 Piasta 1 l=220 1 4945-01. 2 Piasta 2 l=190 1 4945-02. 3 Tarcza 2 4945-03. 4 Wkładka DUAL 100 1 5 Wałek 1 4945-05. 6 Tarcza kłowa 1 1 4945-06. 7 Tarcza kłowa 2 1 4945-07. 8 Łożysko wachliwe 2210 50x90x23 1 PN 9 Piasta 9 1 4945-09. 10 Tarcza hamulcowa fi 630x30 1 11 Śruby wkładki elastycznej M20x40 20 12 Śruby M16x60-8.8 24 13 Śruby M12x40-8.8 10 14 Śruby M12x35-8.8 10 15 Śruby M16x60-8.8 12 16 Wpust 28x16x135 2 Sprzęgło zostało wykonane wg rys 4945-DUAL100-935TH. W arunki montażowe: Kr - 2 mm K a - 1 mm K w - 1 o P arametry techniczne TKN T Kmax - - 9600 Nm 19000 Nm ϕ n - 10 o ϕ max - 20 o n max - 1500 obr/min Oznaczenia zachowano jak w INSTRUKCJI opis do tabeli 1 14
MOJ S.A. Katowice DOKUMENTACJA TECHNICZNO-RUCHOWA Nr 1798. 15