Infrastruktura rowerowa: zasady projektowania Marcin Hyła, SITK, Kraków, 14.05.2013
Amsterdam inspiracja i wzór
Dlaczego rower? Bo nie emituje hałasu ani zanieczyszczeń Bo nie zajmuje miejsca Bo jest tani i powszechnie dostępny Bo jest najefektywniejszym energetycznie urządzeniem skonstruowanym przez człowieka Pieszy: około 100W = 4 km/godz. Rowerzysta: około 100W = 16 km/godz.
Szesnastokrotna różnica: 3,14 km2 a >50 km2
Diagram jest jedynie punktem wyjścia, bo: Nie istnieje równy plac o takich wymiarach (średnica 8 km) Miasto składa się z ulic i licznych przeszkód urbanistycznych czy geograficznych Zakładamy że rowerzysta porusza się ruchem jednostajnym (bez hamowania i przyśpieszania) po płaskim terenie (bez przewyższeń)
Zrozumieć rowerzystę Jest zarazem kierującym i silnikiem pojazdu Nie ma strefy zgniotu Jest immanentnie niestabilny Jest narażony na czynniki atmosferyczne Pole widzenia inne niż pieszego czy kierowcy Oświetlenie roweru jest wyłącznie pozycyjne (nie służy do oświetlania drogi!)
Rowerzysta dysponuje maks. 250W energii Intuicyjnie oszczędza energię Minimalizuje hamowanie, zatrzymywanie się, pokonywanie nierównej nawierzchni, podjazdy każdy dodatkowy wydatek energetyczny Przyśpieszenie i prędkość maksymalna zupełnie inne, niż samochodów! Infrastruktura rowerowa powinna uwzględniać ograniczenia i możliwości, jakie ma rowerzysta
wymiary rowerzysty w ruchu
Rower dwukołowy: odwrócona piramida!
Słupki U-12c: min. rozstaw 1,2 m, zalecane 1,5 m
Rower trójkołowy: do 0,9 m szerokości!
Infrastruktura czy dekoracja teatralna?
Skrajnia i promień łuku mają uzasadnienie!
Rowerzysta obok drogi (?) dla rowerów...
bo opory toczenia mają znaczenie!
Infrastruktura rowerowa Myślimy drogi dla rowerów i to jest błąd Istnieje znacznie więcej sposobów na ułatwianie ruchu rowerowego niż tylko budowa dróg rowerowych Kluczem jest wiedza i lepsze zarządzanie
Możliwe działania: Ograniczenie i uspokojenie ruchu samochodowego Pasy ruchu dla rowerów w jezdni Przebudowa skrzyżowań (małe ronda, śluzy dla rowerów) Drogi dla rowerów (separacja ruchu rowerów i samochodów)
Analiza porównawcza Berlin Drogi samochodowe: Kraków 5242 km 1200 km 820 km 15 % długości sieci 140 km 12 % długości Drogi rowerowe: drogowej sieci drogowej W tym kontrapasy: 200 km ok. 6 km Ulice uspokojonego 3700 km, 70% długości sieci ok. 80-120 km, <10% ruchu (<30 km/h): drogowej długości sieci drogowej Łącznie przyjazna 4520 km, 85% długości sieci 260 km, ok. 20% długości dla rowerzystów drogowej sieci drogowej infrastruktura: Podróże na rowerze: Ponad 10% ok. 2-3%
Uspokojenie ruchu: Synergie: bezpieczeństwo wszystkich uczestników ruchu Niskie koszty: brak inwestycji (tylko organizacja ruchu znaki drogowe) Możliwe ograniczenia lub utrudnienia dla rowerzystów: progi zwalniające, równorzędne skrzyżowania wymuszające hamowanie, zatrzymanie i ponowne rozpędzanie Niekiedy konflikty z pieszymi (!)
Ograniczanie ruchu
Uspokojenie ruchu: strefa tempo 30 Amsterdam
Po co tutaj droga dla rowerów?
Dwukierunkowy ruch rowerów (Gdańsk)
Dwukierunkowy ruch rowerów (Gdańsk)
Przebudowa skrzyżowań Śluzy dla rowerów mogą znacząco usprawnić ruch rowerowy na skrzyżowaniach i poprawić jego bezpieczeństwo (zwłaszcza lewoskręt) Podniesiona tarcza skrzyżowania jest doskonałym rozwiązaniem towarzyszącym uspokojeniu ruchu Małe rondo z jednym pasem ruchu uspokaja ruch, zwiększa przepustowość (!) i eliminuje problem lewoskrętu rowerzystów
Małe rondo znika lewoskręt!
Podniesiona tarcza skrzyżowania (Amsterdam)
Śluza dla rowerów klasyczna (Irlandia)
Śluza dla rowerów do skrętu w lewo (Niemcy)
Śluza dla rowerów do skrętu w lewo (Niemcy)
Pasy ruchu dla rowerów: Prędkości miarodajne ruchu samochodowego między 30 a 50 km/godz. (lub filtracja ) Minimalna szerokość pasa ruchu dla rowerów: 1,5 m (uwaga na przyczepki i rowery trójkołowe; rowerzysta ma obowiązek korzystać z pasa ruchu dla rowerów) Problemy na skrzyżowaniach (dostępne miejsce, bezpieczne rozwiązania) Problemy ze stanem nawierzchni przy krawędzi jezdni
Pas ruchu dla rowerów nie zawsze się sprawdza
Liczą się szerokość, nawierzchnia i położenie
Tylko rowery mogą jechać na wprost
Pas filtrujący przed skrzyżowaniem
Kontrapas
Drogi dla rowerów (separacja) Prędkości miarodajne ruchu samochodowego między powyżej 50 km/godz., lub duży (ponad 10%) udział ruchu ciężkiego, dwa lub więcej pasów ruchu w jezdni dla każdego kierunku Konieczne zapewnienie odpowiedniej geometrii (przekroje, promienie łuków, odległości widoczności) Możliwe konflikty z pieszymi, problemy na skrzyżowaniach
20 m drogi dla rowerów też może wystarczyć
Gdańsk, wydzielona droga rowerowa
Wydzielona droga rowerowa (Kraków)
Wydzielona droga rowerowa (Kraków)
Kładka dla rowerzystów (Kraków)
Tunel dla rowerzystów (Kraków)
Rondo Mogilskie (Kraków)
Drogi rowerowe zostały ukryte w budżecie inwestycji
Rondo Mogilskie drogi rowerowe
Gdańsk: podbudowa drogi rowerowej
Gdańsk: rozkładacz mechaniczny
Gdańsk: mastyks grysowy SMA
Rondo Mogilskie drogi rowerowe
Gdańsk: wydzielona droga rowerowa
Przepisy po 2011 roku (PoRD, D.U.11.92.530) Uchylono zakaz wjazdu przed nadjeżdżający pojazd na przejeździe dla rowerzystów Pierwszeństwo na przejeździe dla rowerzystów ustalają: art. 25 ust. 1 ustawy, art. 27 ust. 1 a ustawy oraz znaki drogowe Na ok. 95% przejazdów dla rowerzystów pierwszeństwo jest ustalone znakami Problemem są sytuacje o nieczytelnej geometrii i niejasnym statusie (np. łącznice) oraz kolizja oznakowania
Art. 27 ust. 1a: pierwszeństwo ma rowerzysta!
Ponad 95% przejazdów dla rowerzystów ma pierwszeństwo ustalone znakami!
Problemem są przejazdy izolowane
To samo miejsce z drugiej strony: brak znaku
A-7 na końcu kontrapasa
cinek@rowery.org.pl www.miastadlarowerow.pl