Plan wynikowy do wiedzy o społeczeństwie dla klasy 8 szkoły podstawowej

Podobne dokumenty
Wymagania edukacyjne niezbędne do otrzymania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen dla uczniów klasy VIII w roku szkolnym 2018/19:

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z WIEDZY O SPŁECZEŃSTWIE W KLASIE VIII

Wymaganie edukacyjne z przedmiotu WOS dla klasy VIII szkoły podstawowej, na rok szkolny 2018/2019.

Klasy VIII szkoły podstawowej WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE. Paweł Łuszczek

Wiedza o społeczeństwie: klasa 8 (Szkoła Podstawowa nr 267 w Warszawie)

WYMAGANIA EDUKACYJNE WOS, KL. VIII

Wymagania na poszczególne oceny z Wos-u

Wymagania edukacyjne z wiedzy o społeczeństwie dla klasy 8 szkoły podstawowej w roku szkolnym 2018/2019

WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE klasa VIII sp - wymagania na oceny

Wymagania edukacyjne do wiedzy o społeczeństwie dla klasy 8 szkoły podstawowej.

Wymagania edukacyjne z wiedzy o społeczeństwie dla klasy 8

Wymagania na poszczególne oceny wiedza o społeczeństwie klasa 8 szkoły podstawowej

Wymagania edukacyjne z wiedzy o społeczeństwie dla klasy 8 szkoły podstawowej

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE DLA KL.VIII

Plan wynikowy do wiedzy o społeczeństwie dla klasy 8 szkoły podstawowej

Plan wynikowy do wiedzy o społeczeństwie dla klasy 8 szkoły podstawowej

Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny z wiedzy o społeczeństwie dla klas VIII

- podać przykłady. konfliktu ról. społecznych; - wymienić podstawowe. kategorie norm społecznych. - rozpoznać

Plan wynikowy do wiedzy o społeczeństwie dla klasy 8 szkoły podstawowej

Wymagania edukacyjne z wiedzy o społeczeństwie dla klasy 8 szkoły podstawowej

Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny z wiedzy o społeczeństwie dla klasy 8 szkoły podstawowej

Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny do przedmiotu wiedza o społeczeństwie dla klasy 8 szkoły podstawowej

Przedmiotowy system oceniania do wiedzy o społeczeństwie dla klasy 8 szkoły podstawowej

Wymagania edukacyjne do wiedzy o społeczeństwie dla klasy 8 szkoły podstawowej

WYMAGANIA EDUKACYJNE

WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE - WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY KLASA VIII. Wymagania na poszczególne oceny Dostateczna [3]

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE DLA 8 KLASY SZKOŁY PODSTAWOWEJ

Szczegółowe kryteria oceniania z wiedzy o społeczeństwie dla uczniów klasy ósmej szkoły podstawowej z obowiązkiem dostosowania wymagań edukacyjnych.

Szczegółowe kryteria oceniania z wiedzy o społeczeństwie dla uczniów klasy ósmej szkoły podstawowej.

Roczny plan pracy z wiedzy o społeczeństwie dla klasy 8 szkoły podstawowej do programu nauczania Wczoraj i dziś. Wymagania na poszczególne oceny

WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE KLASA VIII PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA / WYMAGANIA NA POSZCZEGÓLNE OCENY

ZASADY OCENIANIA - WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE - klasa VIII

ZAJĘCIA EDUKACYJNE: Wiedza o społeczeństwie NAUCZYCIEL PROWADZĄCY: Katarzyna Wojtyła

ZASADY OCENIANIA Z WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE W SZKOLE PODSTAWOWEJ

Kryteria oceniania z przedmiotu wiedza o społeczeństwie

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE

Kontrakt zawarty między uczniem a nauczycielem na sposób oceniania

Wymagania edukacyjne z wiedzy o społeczeństwie dla klasy 8 szkoły podstawowej

Wymagania edukacyjne Wiedza o społeczeństwie klasa 8

Wymagania podstawowe Wymagania ponadpodstawowe. Rozdział I

i wolności człowieka;

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE DLA KLASY VIII

Wymagania podstawowe Wymagania ponadpodstawowe

Przedmiotowy system oceniania wraz z wymaganiami na poszczególne oceny przedmiot: Wiedza o społeczeństwie

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE Szkoła Podstawowa im. Władysława Broniewskiego w Oleśnie

Wymagania na poszczególne oceny z przedmiotu wiedza o społeczeństwie dla klasy 8 a i b na rok szkolny 2018/19

WYMAGANIA EDUKACYJNE

Plan wynikowy do wiedzy o społeczeństwie dla klasy 8 szkoły podstawowej

Plan wynikowy do wiedzy o społeczeństwie dla klasy 8 szkoły podstawowej

Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny śródroczne z wiedzy o społeczeństwie dla klasy 8 szkoły podstawowej

Ocena celująca Uczeń: - na wybranych przykładach dokonuje analizy sytuacji, w której dochodzi do konfliktu ról

WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE SZKOŁA PODSTAWOWA VIII KLASA (2 GODZINY)

WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE Podstawa programowa SZKOŁA BENEDYKTA

Wiedza o społeczeństwie Dziś i jutro Rozkład materiału do wiedzy o społeczeństwie dla klasy 8 szkoły podstawowej

Wymagania do wiedzy o społeczeństwie dla klasy 8 szkoły podstawowej

Wiedza o Społeczeństwie (kl. VIII)

Wymagania na poszczególne oceny Dostateczna [3]

Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny roczne z wiedzy o społeczeństwie dla klasy 8 szkoły podstawowej Wymagania na poszczególne oceny Temat

Kryteria oceniania z wiedzy o społeczeństwie w klasie II. Semestr I. Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który:

Plan wynikowy do wiedzy o społeczeństwie dla klasy 8 szkoły podstawowej

KLASA II GIMNAZJUM. Rozdział I Ustrój Rzeczpospolitej Polskiej. Wymagania na poszczególne oceny dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra celująca

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE DLA UCZNIÓW KLASY VIII

Tematy i zagadnienia programu nauczania wiedzy o społeczeństwie w klasie IV TE1, IV TE2, IV TK1, IV TK2, IV TR, IV TI zakres podstawowy.

W centrum uwagi Roczny plan pracy. Liczb a godzi n lekcyj nych. Punkt z NPP

Wymagania edukacyjne dla przedmiotu WOS z wykładowym językiem angielskim.

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE

Wiedza o społeczeństwie, zakres rozszerzony Plan dydaktyczny, klasa 2d

Roczny plan pracy z wiedzy o społeczeństwie dla I klasy gimnazjum zintegrowany z serią Dziś i jutro część 1 - wymagania na poszczególne oceny

Wymagania edukacyjne niezbędne dla uzyskania poszczególnych śródrocznych ocen klasyfikacyjnych z wiedzy o społeczeństwie dla klasy I

WYMAGANIA EDUKACYJNE WOS KLASA I

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE

Plan wynikowy z wiedzy o społeczeństwie poziom rozszerzony na rok szkolny 2015/2016 dla klasy II a

Plan wynikowy z Wiedzy o społeczeństwie dla II klasy gimnazjum na rok szkolny 2017/ Bliżej świata

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE DLA GIMNAZJUM PIERWSZY SEMESTR

Prace domowe są obowiązkowe, ze względu na nadzwyczajne okoliczności dopuszcza się przesunięcie ich w czasie lub wykonanie w określonej części.

Przedmiotowy system oceniania. Wiedza o społeczeństwie. Klasa 8 AUTORZY: Piotr Krzesicki, Piotr Kur

Przedmiotowy system oceniania WOS

WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE

Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny z wiedza o społeczeństwie w klasie VIII szkoły podstawowej

Wymagania edukacyjne z Wiedzy o społeczeństwie zostały opracowane w oparciu o:

Przedmiotowy system oceniania

OCZEKIWANE OSIĄGNIĘCIA UCZNIA Z WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE

WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE PLAN WYNIKOWY dla klasy II gimnazjum

WYMAGANIA EDUKACYJNE WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE KLASA 8

WYMAGANIA EDUKACYJNE WOS CZĘŚĆ I Temat lekcji

KRYTERIA OCENIANIA III ETAP EDUKACYJNY WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE

PROGRAM NAUCZANIA WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE W SZKOLE PODSTAWOWEJ

WYMAGANIA EDUKACYJNE WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE KLASA 8 ROK SZKOLNY 2018/2019

polega wartość i - wymienia funkcje rola rodziny oraz rodziny

Kształcenie Obywatelskie w Szkole Samorządowej WYMAGANIA EDUKACYJNE

Wymagania edukacyjne z wiedzy o społeczeostwie dla klasy 8 szkoły podstawowej

PROGRAM NAUCZANIA WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE W SZKOLE PODSTAWOWEJ

WYMAGANIA EDUKACYJYJNE, WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE - SP KLASA 8

wyjaśnia, co to znaczy, że

WYMAGANIA PROGRAMOWE Z WOS-u W UJĘCIU OPERAYJNO CZYNNOŚCIOWYM KL. II

WYMAGANIA EDUKACYJNE z WOS-u dla klasy VIII

WYMAGANIA NA EGZAMIN POPRAWKOWY

Transkrypt:

Plan wynikowy do wiedzy o społeczeństwie dla klasy 8 szkoły j Temat 1. Człowiek w społeczeństwi e Wymagani a na poszczegól ne oceny Dopuszczająca [2] Uczeń potrafi: potrzeby osoby [podmioty, instytucje], które mają wpływ na rozwój młodego ról społecznych; norm społecznych. Dostateczna [3] Dobra [4] Bardzo dobra [5] kategorie potrzeb oddziaływania rodziny, szkoły i rówieśników na postawy i zachowania jednostki; społeczne oczekiwania wynikające z pełnienia roli dziecka i ucznia; norm społecznych obowiązujących w wybranych społecznościach, np. w rodzinie, szkole. - dopasować wskazane potrzeby do właściwych kategorii; różnica potrzebami naturalnymi a społecznymi znaczenie słowa socjalizacja;, jaką rolę w procesie socjalizacji odgrywa rodzina; - porównać społeczne oczekiwania dotyczące pełnienia roli dziecka i rodzica oraz ucznia i nauczyciela; konfliktu ról społecznych; kategorie norm społecznych. - dostrzec i przedstawić zależności procesem zaspokajania potrzeb a rozwojem czynniki mające wpływ na samoocenę i dopasować wskazane normy społeczne do właściwych kategorii; pozytywne i negatywne wzorce zachowań funkcjonujące w swoim środowisku rówieśniczym; - dokonać autorefleksji, wskazać swoje mocne i słabe strony; - na wybranych przykładach [tekst,

ilustracja] dostrzec konflikt ról społecznych; - wskazać przyczyny i skutki nieprzestrzegan ia przez jednostkę norm społecznych. 2. Grupy społeczne grup społecznych; konfliktów społecznych; sposoby rozwiązywania konfliktów w grupie rówieśniczej i w szkole. cechy grup społecznych; - określić, jakim rodzajem grupy jest grupa koleżeńska; grupy społeczne, do których należy; typowe konflikty występujące w szkole i grupie rówieśniczej; postaw/zachow ań jednostek wobec konfliktu; sposoby rozwiązywania konfliktów społecznych. poszczególne rodzaje grup społecznych; - wskazać cechy grupy nastawionej na realizację zadania, typowego dla społeczności uczniowskiej; korzyści i zagrożeń wynikających z bycia w grupie; zasad efektywnej współpracy; - wskazać dobre i złe strony poszczególnych postaw wobec konfliktu; typowe sposoby rozwiązywania konfliktów; warunki prowadzenia skutecznych negocjacji. - dopasować właściwe cechy do podanych grup społecznych; sytuacje, w których łamane są efektywnej współpracy w grupie; - porównać konsekwencje przyjęcia określonych postaw wobec sytuacji konfliktowej dla jednostki i społeczeństwa ; - porównać różne sposoby rozwiązywania konfliktów, wskazać ich dobre i złe strony; wybór metody rozwiązywania konfliktu społecznego. 3. Komunikacja i, czym - odczytać

autoprezentacj a skutecznej komunikacji; - odróżnić nadawcę od odbiorcy komunikatu; sytuacji, w których młody człowiek powinien zachować się asertywnie [zachować dystans, sprzeciwić się]. rodzaje komunikacji; komunikatów niewerbalnych; czynniki utrudniające wystąpienia publiczne; cechy postawy asertywnej. różni się przekaz werbalny od niewerbalne go;, jaką rolę pełni komunikacja niewerbalna; - określić nadawcę i odbiorcę przedstawioneg o komunikatu;, których należy przestrzegać w wystąpieniac h publicznych; - zastosować w praktyce skutecznej komunikacji, np. w wystąpieniu na forum klasy; postawy asertywne oraz postawy uległości, agresji i manipulacji. znaczenie i rolę komunikatów niewerbalnych w zaprezentowa nych wystąpieniach publicznych; - zastosować wybrane komunikaty niewerbalne w wystąpieniu publicznym; -, czym się różni debata od dyskusji; - dostrzec i opisać łamania zasad dobrej komunikacji;, czym się różni postawa asertywna od postaw: uległości, agresji i manipulacji. - stosować w praktyce warunki asertywności. 4. Życie rodzinne więzi łączących członków rodziny; oczekiwania społeczne wobec poszczególnych członków rodziny [dzieci, rodziców]. cechy rodziny jako grupy społecznej; potrzeby młodych ludzi, które zaspokaja rodzina; rodzaje współczesnych rodzin;, w jaki sposób rodzina przyczynia się do zaspokajania potrzeb nazwy poszczególnych funkcji rodziny; - porównać cechy różnych typów rodzin / rozpoznać poszczególne - wskazywać [rozpoznać sytuacje] realizacji przez rodzinę poszczególnych funkcji; - rozpoznawać sytuacje nieprawidłoweg o realizowania przez rodzinę swoich funkcji;, jak

5. Edukacja i praca zadania szkoły, poszczególne typy szkół tworzących strukturę szkolną w Polsce, prawa i obowiązki uczniów, osoby, u których może szukać pomocy, w przypadku naruszenia praw ucznia. prawa i obowiązki dziecka w rodzinie; wartości kształtujące życie rodzinne; problemy zagrażające prawidłowemu funkcjonowaniu współczesnych polskich rodzin. funkcje, które pełni szkoła, - odczytać ze schematu informacje dotyczące struktury polskiego szkolnictwa, różne warianty kontynuowania edukacji po ukończeniu szkoły j; - określić, kto tworzy samorząd szkolny, formy organizacji życia szkolnego. typy rodziny; czynniki sprzyjające zacieśnianiu więzi rodzinnych; instytucje wspierające rodziny w realizacji swoich funkcji oraz formy pomocy rodzinie. działania za pomocą, których szkoła realizuje poszczególne funkcje; wady i zalety wyboru poszczególnych wariantów dalszej edukacji; - zaplanować swoją dalszą edukację pod kątem przyszłej aktywności zawodowej [preferencji zawodowych]; - scharakteryzow ać poszczególne formy życia szkolnego [organizacja, zadania, formy działania], przypadki naruszania praw ucznia. na poszczególnych etapach życia jednostki, zmienia się rola rodziny w procesie socjalizacji; - wskazać zależności systemem wartości a zasadami funkcjonowania rodziny. - zhierarchizować funkcje szkoły, - określić, jaki wpływ na rozwój i przyszłość młodego człowieka wywiera szkoła;, jakich umiejętności oczekuje współczesny rynek pracy; czynniki umożliwiające odniesienie sukcesu edukacyjnego i zawodowego; - ocenić pracę samorządu szkolnego / podejmowane przez niego działania i formy pracy; - ocenić i uzasadnić swoją aktywność [pracę]

6. Ekonomia na co dzień Podsumowanie i test 1. Czym są prawa człowieka? - odróżnić dochody rodziny od wydatków; wydatki i źródła dochodów typowego gospodarstwa domowego; prawa przysługujące konsumentowi. praw przysługujących dzieciom; praw i wolności konstruowania budżetu domowego; rodzaje źródeł dochodów gospodarstwa domowego; prawidłowo skonstruowane go budżetu domowego; łamania praw konsumenta; - wypełnić typowy formularz reklamacyjny. główne funkcje praw i wolności, kto i kiedy uchwalił Powszechną Deklarację Praw Człowieka;, kto i kiedy uchwalił - ocenić [uzasadnić ocenę], czy zaprezentowany budżet gospodarstwa domowego jest prawidłowo skonstruowany; przyczyny powstawania deficytu w budżecie domowym; - opisać strukturę typowego budżetu domowego; - napisać reklamację; instytucje chroniące prawa konsumenta;, którymi powinien kierować się świadomy konsument. cechy praw i wolności szczególne znaczenie Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka; w ramach samorządu szkolnego. - zaprojektować działania służące ograniczeniu wydatków budżetu domowego;, jak przestrzeganie zasad świadomego konsumenta wpływa na funkcjonowanie gospodarstwa domowego. historię koncepcji praw i wolności, znaczenie poszczególnych cech praw i wolności człowieka.

2. Katalog praw człowieka konstytucyjnych praw i wolności człowieka. Konwencję Praw Dziecka; łamania praw dziecka; działań podejmowanyc h przez UNICEF. praw pierwszej, drugiej i trzeciej generacji; praw i wolności osobistych, politycznych oraz socjalnych, kulturalnych i ekonomicznyc h zagwarantowan ych w Konstytucji RP; prawa zawarte w Konwencji Praw Dziecka; - rozwinąć skrót UNICEF różnica prawami pierwszej, drugiej i trzeciej generacji; łamania praw i wolności funkcjonowania systemu ochrony praw i wolności człowieka., jaką rolę w państwie demokratyczny m odgrywa system ochrony praw człowieka. 3. Ochrona praw człowieka łamania praw człowieka we współczesnym świecie; instytucje chroniące prawa człowieka w Polsce. spraw, z którymi można zwrócić się do Rzecznika Praw Obywatelskich i Rzecznika Praw Dziecka; organizacji międzynarodow ych zajmujących się ochroną praw i wolności zagrożenia wynikające z łamania praw i wolności przyczyny łamania praw - wyszukać w mediach opisy sytuacji, w których łamane są prawa człowieka. - porównać poziom przestrzegania praw człowieka w państwach globalnego Południa i globalnej Północy; - ocenić [uzasadnić] poziom przestrzegania praw człowieka w Polsce.

działań podejmowanyc h przez Międzynarodow y Czerwony Krzyż. 4. Bezpieczeństw o nieletnich 5. Służby ochrony prawa zagrożeń wynikających z korzystania z cyberprzestrzen i; pozytywnego i negatywnego wykorzystania internetu przez młodych ludzi. działań policji;, innych niż policja, służb porządkowych w Polsce, działań straży miejskiej. - określić, kogo w świetle polskiego prawa, nazywamy nieletnim; odpowiedzialno ści prawnej nieletnich; korzyści i zagrożenia wynikające z korzystania z interenetu - wskazać formy cyberprzemocy. główne zadania policji; główne prawa przysługujące policjantom; prawa przysługujące nieletnim w kontakcie z policjantem; rodzaje służ mundurowych w Polsce. - odszukać informacje o prawach przysługujących ofiarom przestępstwa, świadkom - określić bezpiecznego korzystania z internetu; wady i zalety aktywności na forach społecznościow ych. zadania poszczególnych służb mundurowych w Polsce; główne prawa przysługujące ofiarom przestępstwa, świadkom i oskarżonym; -uzasadnić znajomości przysługujących nam praw;, gdzie należy szukać pomocy w przypadku występowania przemocy, jak skutecznie można się chronić przed zagrożeniem cyberprzemocą reagowania w przypadku występowania przemocy domowej, przemocy rówieśniczej; -zinterpretować przepisy prawa dotyczące działania służ porządkowych.

i oskarżonym. domowej Podsumowanie i test 1. Czym jest samorząd? 2. Gmina podstawowa jednostka samorządu - określić, kto tworzy samorząd uczniowski; działań samorządu uczniowskiego; jednostki podziału terytorialnego państwa polskiego; - określić, w której gminie, powiecie i województwie mieszka. organy gminy, w której mieszka; spraw załatwianych w urzędzie gminy; - określić, gdzie znajduje się urząd gminy, w której mieszka. rodzaje samorządów działających w Polsce; samorządów zawodowych; działań samorządu terytorialnego; - odszukać na mapie województwo, w którym mieszka; herb miejscowości, w której mieszka; - odszukać informacje na temat osób pełniących najważniejsze funkcje w swojej gminie. zadania gminy; - odróżnić organy uchwałodawcze od organów wykonawczych gminy; sposób wyłaniania władz gminy;, w jakim celu tworzone są samorządy zawodowe;, w czym przejawia się zasada decentralizacji władzy publicznej w Polsce; organy samorządów terytorialnych w Polsce; - określić, jaki charakter ma gmina, w której mieszka; herb województwa, w którym mieszka; imiona i nazwiska osób pełniących aktualnie najważniejsze funkcje w swojej gminie. uprawnienia organów uchwałodawczy ch i wykonawczych gminy; przeprowadzani a wyborów do władz gminy;, angażowania się w życie lokalnej społeczności;, jaką rolę w państwie demokratyczny m odgrywa samorząd terytorialny;, czym się różni gmina wiejska, od gminy miejskowiejskiej i miejskiej; organy państwa, które mogą ingerować [kontrolować] działania władz samorządowych. - do poszczególnych rodzajów gminy dopasować odpowiadające im organy; - zinterpretować przepis prawa dotyczący organizacji referendum gminnego;

3. Powiat i województwo organy powiatu i województwa; spraw załatwianych w starostwie powiatowym i urzędzie marszałkowskim; - określić, gdzie znajdują się władze powiatu i województwa, w których mieszka. spraw rozstrzyganych w referendum gminnym. zadania samorządu powiatowego i wojewódzkieg o; - odróżnić organy uchwałodawcze od organów wykonawczych powiatu i województwa; sposób wyłaniania władz samorządowych powiatu i województwa; zadań własnych i zleconych gminy; źródła finasowania gminy; wpływu mieszkańców na życie gminy; pojęcie budżet obywatelski; - wyszukać informacje na temat przedsięwzięć podejmowanyc h przez młodzieżowe rady gminy, miasta. uprawnienia organów uchwałodawczy ch i wykonawczych powiatu i województwa; - zinterpretować przepis prawa dotyczący przeprowadzani a wyborów do władz uchwałodawczy ch powiatu i województwa., jaką rolę w budżecie gminy odgrywają środki uzyskiwane z funduszy unijnych; angażowania się mieszkańców w rozwiązywani e problemów gminy i działalność organów gminy;, w jaki sposób działalność samorządu gminnego przyczynia się do rozwoju społeczeństwa obywatelskiego; działania młodzieżowej rady gminy. - porównać strukturę i sposób powoływania władz samorządowych gminy, powiatu i województwa.

spraw rozstrzyganych w referendum lokalnym. 4. Obywatele a władza samorządowa Podsumowanie i test 1. Naród i ojczyzna spraw załatwianych przez urząd gminy, starostwo powiatowe, urząd marszałkowski; - odszukać stronę internetową własnego urzędu gminy, starostwa powiatowego, urzędu marszałkowskieg o. polskiego dziedzictwa narodowego; więzi łączących polską wspólnotę narodową, i rozpoznać polskie symbole narodowe; - nazwać swoją dużą i mała - sporządzić wykaz spraw, które można załatwić w gminie za pomocą epuap; postępowania etycznego w pracy administracji publicznej; pojęcie korupcja; praw przysługujące obywatelowi w urzędzie; - wypełnić wniosek o wydanie dowodu osobistego. główne czynniki kształtujące polską tożsamość narodową; pojęcie ojczyzna; - opisać polskie symbole narodowe; sytuacje, w - odszukać informacje zamieszczane w Biuletynie Informacji Publicznej;, jaki rodzaj informacji zamieszcza się w BIP; przypadki łamania praw obywateli w urzędzie. różnica wspólnotą narodową i wspólnotą etniczną;, jakie znaczenie dla współczesnego młodego człowieka ma tożsamość, dlaczego należy przestrzegać zasad etycznego postępowania urzędników administracji; - wskazać działania, które może podjąć obywatel w przypadku łamania jego praw w urzędzie; aktywności obywatelskiej dla prawidłowe go funkcjonowania społeczności lokalnej; - zaprezentować strukturę organizacyjną swojego urzędu gminy., że można pogodzić różne tożsamości społecznokulturowe - wyjaśnić, w jaki sposób historia kształtowała polską tożsamość narodową, - do podanych świat

2. Obywatelstwo i narodowość ojczyznę; Narodowe Święto Niepodległości i Święto Narodowe Trzeciego Maja. prawa i obowiązki obywatela RP; cnót /wartości obywatelskich; postaci najwybitniejszych Polaków XX i XXI wieku. których używa się polskich symboli narodowych; najważniejsze polskie święta narodowe; prawidłowego zachowania w trakcie uroczystości państwowych, świąt narodowych, wobec symboli narodowych. - odróżnić [rozpoznać na przykładach] pojęcie narodowość od obywatelstw a; więzi łączące obywatela i państwo; sposoby nabycia obywatelstwa polskiego; zasada krwi; cechy dobrego obywatela. narodowa; historię polskich symboli narodowych; różne rodzaje tożsamości społecznych. różne sposoby nabywania obywatelstwa polskiego; różnica obywatelstwem a narodowością ; konstytucyjne prawa i obowiązki obywatela RP;, jaki wpływ ma państwo na kształtowanie więzi narodowych. narodowych dopasować odpowiadające im wydarzenia historyczne, negatywne i pozytywne aspekty funkcjonowania społeczeństw wieloetnicznych / narodowych,, z czego mogą wynikać trudności w utrzymaniu polskiej tożsamości narodowej. - porównać różne sposoby nabywania obywatelstwa polskiego; przestrzegania cnót/wartości obywatelskich we współczesnym państwie demokratyczny m; konsekwencję odrzucenia wartości w życiu publicznym. 3. Czym jest patriotyzm? postaw patriotycznych i działań na rzecz dobra Ojczyzny; pojęcie patriotyzm; przejawy potrzebę patriotyzmu we współczesnym świecie; - wskazać zalety i wady postaw określanych jako patriotyzm gospodarczy;

postaw patriotycznych wśród współczesnej młodzieży. patriotyzmu lokalnego i gospodarczego. - porównać postawy patriotyczne dawniej i dzisiaj. - wskazać zalety i wady postaw uznawanych współcześnie za przejawy patriotyzmu, np. kibicowanie na zawodach sportowych. 4. Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce mniejszości etnicznych i narodowych we współczesnej Polsce; grupy cudzoziemców przebywających w Polsce. prawa przysługujące mniejszościom narodowym i etnicznym w Polsce, pojęcie Polonia, - odczytać z mapy, gdzie znajdują się największe skupiska mniejszości etnicznych i narodowych w Polsce; - odczytać z mapy, gdzie współcześnie znajdują się największe skupiska Polonii. zamieszkujące Polskę mniejszości narodowe i etniczne, oraz grupę posługującą się językiem regionalnym; różnica mniejszościami narodowymi i etnicznymi w Polsce a cudzoziemcami; różnica pojęciami: imigranci i uchodźcy; prawa przysługujące uchodźcom w Polsce; związki łączące Polonię z Polską. różnica mniejszością narodową a mniejszością etniczną; kryteria, które decydują w Polsce o uznaniu danej społeczności za mniejszość narodową lub etniczną; główne czynniki, które zadecydowały o powstaniu Polonii; szczególnej ochrony prawnej mniejszości narodowych i etnicznych.

5. Tolerancja i przejawy ksenofobii Podsumowanie i test 1. Państwo i demokracja / rozpoznać przejawy ksenofobii, w tym rasizmu, szowinizmu i antysemityzmu; postawy tolerancyjne i braku tolerancji. działań władzy państwowej; cechy państwa; nazwy współczesnych reżimów politycznych [demokracja, autorytaryzm, totalitaryzm]. pojęcia: ksenofobia, rasizm, szowinizm; pojęcie tolerancja; - odróżnić postawę tolerancyjną od postawy bezkrytycznej akceptacji; stereotypów., co to znaczy, że państwo jest suwerenne; funkcje państwa; realizacji przedstawicielst wa; cechy państwa demokratyczne go. pojęcie stereotyp; cechy stereotypu;, w jaki sposób można przeciwstawiać się przejawom ksenofobii, w tym szowinizmowi i antysemityzm owi. - porównać postawę patriotyczną i nacjonalistycz ną; słuszność postawy tolerancyjnej. - formy demokracji bezpośredniej;, czym się różni demokracja bezpośrednia od pośredniej; korzyści, jakie daje obywatelom ustrój demokratyczny; cechy autorytaryzmu i totalitaryzmu; - dopasować działania władzy potrzebę przeciwstawiani a się przejawom ksenofobii, w tym szowinizmowi i antysemityzm owi; społeczne konsekwencje stereotypizacji. - wskazać wady i zalety demokracji bezpośredniej i pośredniej; - wskazać na mapie Europy monarchie i republiki; współczesnych państwa autorytarnych; współczesnych i historycznych państw totalitarnych.

2. Polska państwem demokratycznym główne rodzaje władzy państwowej; organy władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej w Polsce; nazwę ustawy zasadniczej. ustroju Polski; : konstytucjonaliz mu, przedstawicielst wa i trójpodziału władzy; źródła powszechnie obowiązującego prawa w Polsce; szczególne cechy konstytucji. państwowej do poszczególny ch funkcji państwa; różnica monarchią a republiką. rozdziały Konstytucji RP;, czym zajmuje się Trybunał Konstytucyjny;, czym jest preambuła; ją : pluralizmu politycznego, republikańskiej formy rządu, państwa prawa; wartości, do których odwołuje się preambuła Konstytucji; - odszukać w Konstytucji RP przepisy dotyczące wskazanych kwestii;, czego dotyczyły referenda ogólnokrajowe przeprowadzon e po 1989 roku., jakich spraw może dotyczyć referendum ogólnokrajowe; - dokonać interpretacji przepisu Konstytucji RP dotyczącego referendum ogólnokrajoweg o; główne nowelizacji Konstytucji RP. 3. Sejm i Senat RP organy władzy ustawodawczej; - określić, z ilu posłów składa się Sejm, a z ilu Senat; - określić, z kogo składa się Zgromadzenie Narodowe; - porównać wyborów do Sejmu i Senatu;

główną funkcję Sejmu i Senatu; - określić, z kogo składa się Sejm i Senat; zasadę zgodnie, z którą formowany jest Sejm i Senat; przykład partii politycznej działającej w Polsce. najważniejsze kompetencje Sejmu i Senatu; zasada przedstawicielst wa;, w jaki sposób podejmowane są decyzje w Sejmie i Senacie; - wymieć, według, których odbywają się wybory do Sejmu i Senatu; partie polityczne, których przedstawiciele zasiadają w Sejmie bieżącej kadencji. przykład sytuacji, w której Sejm i Senat obradują jako Zgromadzenie Narodowe;, według, których odbywają się wybory do Sejmu i Senatu; pojęcie immunitet; główne etapy procesu ustawodawczeg o;, co jest głównym celem działalności partii politycznej. - porównać rolę Sejmu i Senatu w procesie ustawodawczy m;, jaką rolę w procesie ustawodawczy m posiada Prezydent RP; pojęcia: mandat, komisje sejmowe, Prezydium Sejmu, Konwent Seniorów,, jakie znaczenie w państwie demokratyczny m ma aktywność wyborcza obywateli; - wskazać skutki, jakie niesie dla państwa i społeczeństwa niska frekwencja wyborcza. 4. Prezydent i Rada Ministrów organy władzy wykonawczej w Polsce; imię i nazwisko urzędującej głowy państwa oraz Prezesa Rady Ministrów; - określić sposób powoływania Prezydenta RP; przykład uprawnienia Prezydenta RP. główne wyboru Prezydenta RP; kompetencje Prezydenta RP; kompetencje Rady Ministrów. - uporządkować kompetencje Prezydenta RP [polityka wewnętrzna, polityka zagraniczna]; - omówić główne procedury tworzenia rządu; fakty dotyczące życiorysu kontrola polityczna Sejmu nad Radą Ministrów; na zasada kontrasygnaty; główne zadania wskazanych ministerstw; Prezydentów RP

5. Sądy i trybunały spraw, z którymi człowiek może zwrócić się do sądu; rodzaje sądów w Polsce. 6. Organizacje pozarządowe organizacji pozarządowych; działań wolontariuszy. główne postępowania sądowego; nazwy trybunałów działających w Polsce; - określić główne zadanie Trybunału Konstytucyjneg o;, czym zajmują się sądy administracyjne. realizacji prawa do swobodnego zrzeszania się; - odszukać stowarzyszeń i fundacji działających w swoim środowisku lokalnym; działań podejmowanyc h przez związki zawodowe; politycznego urzędującej głowy państwa oraz Prezesa Rady Ministrów. główne postępowania sądowego, zasada niezależności sądów; zasada niezawisłości sędziów;, jaką rolę pełnią sędziowie w procesie sądowym; strony postępowania sądowego [postepowanie karne i cywilne]. pojęcia: fundacja i stowarzyszenie ;, jak rolę pełnią związki zawodowe; angażowania się w działania organizacji pozarządowych; korzyści wynikające z pracy po 1989 r. gwarantujące niezawisłość sędziów,, znaczenie dwuinstancyjno ści postępowania sądowego;, w jaki sposób realizowana jest zasada dwuinstancyjno ści postępowania sądowego, rolę Trybunału Konstytucyjneg o i Trybunału Stanu dla ochrony państwa prawa., jaką rolę w państwie demokratyczny m odgrywa zasada swobodnego zrzeszania się; różnicę fundacją a stowarzyszeni em;, czym jest organizacja pożytku publicznego i w jaki sposób można

7. Media i opinia publiczna środków masowego przekazu; pracy dziennikarzy; - odszukać w środkach masowego przekazu reklam. cechy wolontariatu. główne cechy środków masowego przekazu; główne cechy opinii publicznej; główne funkcje mediów; mediów społecznościow ych; - odczytać, zilustrowane w prostej formie, wyniki wskazanego sondażu opinii publicznej; główne funkcje reklamy. w wolontariacie ; główne organizacje młodzieżowe działające w Polsce. - odczytać cel wskazanej kampanii społecznej; - wskazać pozytywne i negatywne aspekty funkcjonowania mediów społecznościow ych; główne etyki dziennikarskiej; - odszukać w tekście publicystyczny m fakty i opinie; sposoby perswazji / manipulacji stosowane w mediach. wspomóc jej działalność. - dostrzec środki perswazji / manipulacji zastosowane we wskazanej rekla mie;, jaką rolę pełni opinia publiczna [sondaże opinii publicznej] w państwie demokratyczny m; przestrzegania zasad etyki dziennikarskiej; - odszukać łamania etyki dziennikarskiej; oddzielania faktów od opinii. Podsumowanie i test 1. Organizacje międzynarodo we - rozwinąć skrót ONZ; - rozwinąć skrót NATO; działań podejmowanych przez ONZ; działań, główne cele i zadania ONZ; główne cele i zadania NATO; przejawy realizacji przez państwo, jaką rolę pełnią ambasadorzy i konsulowie;, jakie są główne cele polityki zagranicznej państwa; - określić, kiedy, czym różni się ONZ od innych organizacji międzynarodow ych;, jaka rolę odgrywa NATO w polityce

podejmowanych przez NATO. polityki zagranicznej; główne organy ONZ. powstało ONZ i kiedy powstało NATO;, czym zajmuje się Rada Bezpieczeństwa ONZ; -wyjaśnić pojęcie misja pokojowa ONZ, aktywności Polski w ONZ i NATO. obronnej państwa polskiego; nazwy, innych niż ONZ i NATO, organizacji międzynarodow ych, do których należy Polska. 2. Unia Europejska rok, w którym Polska przystąpiła do Unii Europejskiej; państwa sąsiadujące z Polską, które należą do Unii Europejskiej. - określić, kiedy i gdzie podpisano traktat o powstaniu Unii Europejskiej; imiona i nazwiska Ojców założycieli zjednoczonej Europy; główne przyczyny integracji europejskiej, główne funkcjonowania Unii Europejskiej;. główne etapy integracji europejskiej; - wskazać na mapie państwa członkowskie Unii Europejskiej; - odszukać informacje o życiorysie politycznym Ojców założycieli zjednoczonej Europy; główne funkcjonowania Unii Europejskiej; nazwy głównych organów Unii Europejskiej; imiona i nazwiska Polaków pełniących ważne funkcje w instytucjach / organach Unii kompetencje głównych organów Unii Europejskiej, wady i zalety procesu integracji europejskiej, - zaprezentować sylwetki polityczne Polaków pełniących ważne funkcje w instytucjach /organach Unii Europejskiej.

Europejskiej. 3. Polska w Unii Europejskiej praw/korzyści, które nabyli obywatele polscy po wejściu Polski do Unii Europejskiej, rok, w którym Polska przystąpiła do Unii Europejskiej., w jaki sposób nabywa się obywatelstwo Unii Europejskiej, prawa wynikające z obywatelstwa Unii Europejskiej, nazwy funduszy unijnych, z których korzysta Polska. informacje dotyczące głównych etapów integracji Polski z Unią Europejską [referendum ratyfikacyjne]; wykorzystania funduszy unijnych; Europejski Rynek Wewnętrzny. - ocenić proces integracji Polski z Unią Europejską - przedstawić korzyści i zagrożenia; jakich zasadach funkcjonuje Strefa Schengen; korzyści wynikające z przynależności Polski do Strefy Schengen. 4. Problemy współczesneg o świata 5. Konflikty zbrojne na świecie ilustrujące proces globalizacji; pomocy humanitarnej. działań terrorystycznych; - wskazać, na podstawie mapy, państwa globalnej Północy i globalnego Południa; różnica państwami globalnej Północy i globalnego Południa; globalizacji ekonomicznej i kulturowej współczesnego świata. organizacji międzynarodow ilustrujące dysproporcję rozwojową państwami globalnego Południa i globalnej Północy; zależności państwami globalnej Północy i globalnego Południa; udzielania pomocy humanitarnej. - na wybranych przykładach przedstawić przyczyny przyczyny dysproporcji rozwojowych współczesnego świata; korzyści i zagrożenia wynikające z procesu globalizacji;, dlaczego pomoc dla państw biednego Południa jest często nieskuteczna; pojęcia Grupa G7. różne rodzaje terroryzmu;,

konfliktów międzynarodowy ch. ych zajmujących się rozwiązywanie m konfliktów i walką z terroryzmem; skutki długotrwałych konfliktów międzynarodow ych. współczesnych konfliktów międzynarodow ych; skutki rozwoju terroryzmu we współczesnym świecie; cechy ludobójstwa. dlaczego walka z terroryzmem jest trudna i często nieskuteczna. Podsumowanie i test