Analiza wyników egzaminu gimnazjalnego 2014 r. Test humanistyczny historia/wiedza o społeczeństwie Zestaw standardowy zawierał 24 zadania zamknięte, w tym 20 zadań z historii i 4 zadania z wiedzy o społeczeństwie. Z zakresu historii zadania sprawdzały wiedzę i umiejętności z zakresu wszystkich wymagań ogólnych ujętych w podstawie programowej. Zadania z historii rozkładały się następująco: I. Chronologia historyczna 7 zadań, II. Analiza i historyczna 13 zadań, III. Tworzenie narracji historycznej 2 zadania. Zadania z zakresu wiedzy o społeczeństwie sprawdzały wiedzę i umiejętności z trzech wymagań ogólnych z podstawy programowej IV. Znajomość zasad i procedur demokracji 2 zadania, V. Znajomość podstaw ustroju Rzeczypospolitej Polskiej 1 zadanie. VI. Rozumienie zasad gospodarki rynkowej- 1 zadanie. Spośród 20 zadań z historii 17 było zadaniami z wyposażeniem opartymi na źródłach tekstowych (11) i ikonograficznych (8), tablicy genealogicznej(1), danych statystycznych(1). Z wiedzy o społeczeństwie spośród 4 zadań 3 były zadaniami z wyposażeniem (tj. wykres (1) i źródło ikonograficzne (2)). Dominowały zadania wyboru wielokrotnego, w których uczeń wybierał jedną z podanych odpowiedzi. Były także zadania, które miały inną formę, np. typu na dobieranie i Prawda/ Fałsz Nr zad. wymaganie ogólne 1. II. Analiza i III. Tworzenie narracji historycznej. 2. II. Analiza i Sprawdzana umiejętność wynikająca z podstawy programowej: wymaganie szczegółowe 1. Najdawniejsze dzieje człowieka. 1. Porównuje koczowniczy tryb życia z osiadłym i opisuje skutki przyjęcia przez człowieka trybu osiadłego. 4. Cywilizacja grecka. 1) wyjaśnia wpływ środowiska geograficznego na gospodarkę i rozwój polityczny starożytnej Grecji. Przedmiot którego zadanie dotyczyło Współczynnik łatwości zadania Procent uczniów dla których zadanie okazało się: łatwe trudne Wniosek H 65,51 34,49 Większość uczniów nie miała problemu z wyszukaniem i interpretacją informacji zawartej w tekście źródłowym. H Ł 70,68 29,32 Większość uczniów nie miała problemu z wyszukaniem i interpretacją informacji zawartej w tekście źródłowym oraz z analizą informacji zamieszczonych na mapie. Zalecenie i wskazówka do pracy Nadal analizować i informacje zawarte w tekstach źródłowych. Nadal analizować i informacje zawarte w tekstach źródłowych oraz mapach historycznych.
3 II. Analiza i 4 II. Analiza i 5 II. Analiza i 6 I. Chronologia 5. Cywilizacja rzymska. 1) umiejscawia w czasie i charakteryzuje system sprawowania władzy oraz organizację społeczeństwa w Rzymie republikańskim i cesarstwie. 2) wskazuje skutki ekspansji Rzymu, opisując postawy Rzymian wobec niewolników i ludów podbitych. 7. Chrześcijaństwo. 1) umiejscawia w czasie i przestrzeni narodziny i rozprzestrzenianie się chrześcijaństwa. 8. Arabowie i świat islamski. 2) opisuje podstawowe zasady i symbole islamu. 12. Kultura materialna i duchowa łacińskiej Europy. 3) rozpoznaje zabytki kultury średniowiecza, wskazując różnice pomiędzy stylem romańskim a stylem gotyckim. 13. Polska pierwszych Piastów. 1) sytuuje w czasie i przestrzeni państwo pierwszych Piastów. 14. Polska dzielnicowa i zjednoczona. 3) sytuuje w czasie H Ł 81,03 18,97 Uczniowie nie mieli problemu z przyporządkowaniem walk gladiatorów do kręgu cywilizacji rzymskiej. H Ł 84,48 15,52 Uczniowie nie mieli problemu ze wskazaniem zasad i symboli islamu. H Ł 77,58 22,42 Uczniowie nie mieli problemu z interpretacją źródła ikonograficznego i wskazaniem budowli powstałych w epoce średniowiecza. H Ł 55,17 70,68 44,83 29,32 Większość uczniów nie miała problemu z ustaleniem wydarzenia chronologicznie pierwszego i ostatniego związanego z historią pierwszych Piastów. Utrwalać wiedzę dotyczącą cech charakteryzujących poszczególne kręgi cywilizacyjne. Nadal utrwalać wraz z uczniami wiedzę na temat zasad i symboli różnych religii. Nadal utrwalać uczniom cechy architektoniczne budowli powstałych w różnych epokach historycznych (od antyku do secesji). Nadal utrwalać wśród uczniów znajomość dat historycznych.
7 II. Analiza i 8 II. Analiza i 9 I. Chronologia najważniejsze wydarzenia związane z relacjami Polsko-krzyżackimi w epoce Piastów. 5) ocenia dokonania Kazimierza Wielkiego. 15. Polska w dobie unii z Litwą. 1) wyjaśnia przyczyny i ocenia następstwa unii Polski z Litwą. 2) porządkuje i sytuuje w czasie najważniejsze wydarzenia związane z relacjami polskokrzyżackimi w epoce Jagiellonów. 16. Wielkie odkrycia geograficzne. 1) sytuuje w czasie i przestrzeni wyprawy Krzysztofa Kolumba, Vasco da Gamy, Ferdynanda Magellana oraz sytuuje w przestrzeni posiadłości kolonialne Portugalii i Hiszpanii, 2) ocenia wpływ odkryć geograficznych na życie społeczno-gospodarcze i kulturowe Europy oraz dla Nowego Świata. 15. Polska w dobie unii z Litwą. 1) wyjaśnia przyczyny i ocenia następstwa unii Polski z Litwą, 2) porządkuje i sytuuje w czasie najważniejsze wydarzenia związane z relacjami polsko-krzyżackimi w epoce Jagiellonów. H Ł 75,86 24,14 Większość uczniów nie miała problemu z interpretacją tekstu źródłowego poświęconego relacjom polsko- krzyżackim w epoce Jagiellonów. H T T 58,62 43,10 37,93 41,38 56,90 62,07 Uczniowie mieli problem ze wskazaniem skutków wypraw poszczególnych odkrywców. H Ł 79,31 20,69 Uczniowie nie mieli problemu z uzyskaniem informacji dotyczących czasu panowania poszczególnych władców umieszczonych na tablicy genealogicznej. Nadal analizować i informacje zawarte w tekstach źródłowych. Nadal utrwalać wiedzę na temat wpływu odkryć geograficznych na życie społeczno-gospodarcze i kulturowe Europy i Nowego Świata. Nadal ćwiczyć z uczniami analizę i interpretację informacji zawartych na tablicy genealogicznej.
10 I. Chronologia II. Analiza i 11 I. Chronologia II. Analiza i 12 II. Analiza i 13 I. Chronologia 20. Społeczeństwo i ustrój Rzeczypospolitej Obojga Narodów. 1) wymienia instytucje ustrojowe demokracji szlacheckiej i charakteryzuje ich kompetencje. 20. Społeczeństwo i ustrój Rzeczypospolitej Obojga Narodów. 2) wyjaśnia okoliczności uchwalenia oraz główne założenia konfederacji warszawskiej i artykułów henrykowskich. 3) przedstawia zasady wolnej elekcji. 26. Rzeczpospolita w dobie stanisławowskiej. 2) wymienia reformy Sejmu Wielkiego oraz postanowienia Konstytucji 3 maja. 21. Rzeczpospolita Obojga Narodów i jej sąsiedzi. 1) wyjaśnia główne przyczyny wojen Rzeczypospolitej z Turcją i Rosją. 2) wyjaśnia przyczyny cele i następstwa powstania Bohdana Chmielnickiego na Ukrainie. 26. Rzeczpospolita w dobie stanisławowskiej. 2) sytuuje w czasie obrady Sejmu Wielkiego oraz H T 50 46,55 56,89 50 53,45 43,11 Uczniowie mieli problem z interpretacją tekstu źródłowego i ustaleniem kompetencji instytucji ustrojowych demokracji szlacheckiej. H T 37,93 62,07 Uczniowie mieli duży problem z ustaleniem nazwy dokumentu, w którym przedstawiono zasady wolnej elekcji. H T 24,13 75,87 Uczniowie mieli problem z interpretacją informacji zawartych na mapie historycznej i podaniem przyczyn powstania Chmielnickiego. H T 25,86 74,14 Uczniowie mieli duży problem z ustaleniem kolejności wydarzeń historycznych związanych z dziejami Polski w Nadal utrwalać wiedzę dotyczącą demokracji szlacheckiej. Zwrócić szczególną uwagę na utrwalanie wśród uczniów wiedzy na temat zmian ustrojowych zawartych w różnych aktach prawnych. Zwrócić szczególną uwagę na utrwalenie wiedzy na temat sytuacji Polski w XVII wieku. Nadal ćwiczyć zapamiętywanie dat najważniejszych wydarzeń z historii powszechnej i
14 I. Chronologia II. Analiza i 15 II. Analiza i III. Tworzenie narracji historycznej. uchwalenie Konstytucji 3 maja, wymienia reformy Sejmu Wielkiego oraz postanowienia Konstytucji 3 maja, 3) wyjaśnia okoliczności zawiązania konfederacji targowickiej i ocenia jej następstwa. 27. Walka o utrzymanie niepodległości w ostatnich latach XVIII wieku. 1) sytuuje w czasie I rozbiór Rzeczypospolitej. 29. Epoka napoleońska. 1) opisuje zmiany w Europie w okresie napoleońskim w zakresie stosunków społecznogospodarczych i politycznych. 30. Europa po kongresie wiedeńskim. 1) przedstawia postanowienia kongresu wiedeńskiego. 37. I wojna światowa i jej skutki. 1) wymienia główne przyczyny narastania konfliktów pomiędzy mocarstwami europejskimi na przełomie XIX i XX wieku oraz umiejscawia je na politycznej mapie Europy. 27. Walka o utrzymanie niepodległości w ostatnich latach XVIII w. 2) przedstawia cele i następstwa powstania kościuszkowskiego, 4) rozróżnia wewnętrzne i zewnętrzne przyczyny upadku XVIII wieku. H T 27,58 72,42 Uczniowie mieli duży problem z interpretacją informacji umieszonych na mapie przedstawiającej zmiany w Europie w okresie napoleońskim. H T 56,89 32,75 53,44 43,11 67,25 46,56 Uczniowie mieli problem z interpretacją tekstu źródłowego dotyczącego upadku Rzeczpospolitej. Polski. Utrwalać wiedzę uczniów na temat politycznych zmian w Europie XIX wieku oraz ich umiejscawiania w przestrzeni. Częściej analizować i teksty źródłowe.
16 II. Analiza i Rzeczpospolitej. 36. Europa i świat na przełomie XIX i XX wieku. 2) charakteryzuje przyczyny i następstwa procesu demokratyzacji życia politycznego, 3) przedstawia nowe zjawiska kulturowe, w tym narodziny kultury masowej i przemiany obyczajowe. H T 29,31 70,69 Uczniowie mieli problem z interpretacją źródła ikonograficznego i tekstu źródłowego dotyczącego demokratyzacji życia na przełomie XIX i XX wieku. Mogli mieć problem ze zrozumieniem terminu: "emancypacja". Wyjaśniać i utrwalać z uczniami terminologię historyczną. 17 II. Analiza i 18 II. Analiza i 32. Europa i świat w XIX w. 3) wyjaśnia przyczyny i sytuuje w przestrzeni kierunki oraz zasięg ekspansji kolonialnej państw europejskich w XIX w, 4) ocenia pozytywne i negatywne skutki polityki kolonialnej z perspektywy europejskiej oraz kolonizowanych społeczności i państw. 35. Życie pod zaborami. 1) wyjaśnia cele i opisuje metody działań zaborców wobec mieszkańców ziem dawnej Rzeczypospolitej, 2) charakteryzuje i ocenia zróżnicowane postawy społeczeństwa wobec zaborców, 3) porównuje warunki życia społeczeństwa w trzech zaborach w II połowie XIX wieku, uwzględniając możliwości prowadzenia H Ł 72,41 27,59 Uczniowie nie mieli problemu z interpretacją i pozyskaniem informacji z teksty źródłowego poświęconego ekspansji kolonialnej państw europejskich w XIX wieku. H Ł 74,13 25,87 Uczniowie nie mieli problemu z interpretacją tekstu źródłowego i wskazaniem miejsca i sposobu germanizacji. Częściej analizować i teksty źródłowe. Nadal utrwalać wiedzę uczniów na temat sytuacji Polaków pod zaborami oraz analizować i interpretować teksty źródłowe.
19 I. Chronologia II. Analiza i 20 II. Analiza i działalności społecznej i rozwoju narodowego. 38. Rewolucje rosyjskie. 1) wyjaśnia polityczne i społeczno-gospodarcze przyczyny wybuchu rewolucji w Rosji w 1917 r. 2)wyjaśnia okoliczności przejęcia przez bolszewików władzy w Rosji, 3) opisuje bezpośrednie następstwa rewolucji lutowej i październikowej dla Rosji oraz Europy. 37. I wojna światowa i jej skutki. 2) charakteryzuje specyfikę działań wojennych, ze szczególnym uwzględnieniem nowych środków technicznych. H T 48,27 51,73 Uczniowie mieli problem z interpretacją tekstu źródłowego dotyczącego powołania Rady Komisarzy Ludowych. H 50 50 Uczniowie mieli problem z interpretacją danych statystycznych lub przyporządkowaniem wymienionych państw do stron konfliktu. Częściej analizować i teksty źródłowe, powtarzać wiadomości związane z rewolucjami w Rosji. Analizować z uczniami dane statystyczne i utrwalać wiedzę na temat I wojny światowej. 21 IV. Znajomość zasad i procedur demokracji. 22 V. Znajomość podstaw ustroju Rzeczypospolitej Polskiej. 11. Rzeczpospolita Polska jako demokracja konstytucyjna. 3) korzystając z konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej omawia podstawowe prawa i wolności w niej zawarte. 13. Władza ustawodawcza w Polsce. 1) przedstawia zadania i zasady funkcjonowania polskiego parlamentu, w tym sposób tworzenia ustaw. 14. Władza wykonawcza. 1) wskazuje najważniejsze zadania prezydenta WOS 67,24 32,76 Większość uczniów nie miała problemu z interpretacją źródła ikonograficznego i wskazaniem odpowiedniego fragmentu z Konstytucji RP. WOS T 56,89 67,24 39,65 43,11 32,76 60,35 Uczniowie niemieli problemu ze wskazaniem kompetencji władz samorządowych i prezydenta RP. Uczniowie mieli problem ze wskazaniem kompetencji Rady Ministrów. Nadal utrwalać z uczniami prawa i wolności wynikające z konstytucji RP oraz analizować jej tekst. Nadal utrwalać wiedzę na temat zadań poszczególnych organów władzy w Polsce.
23 VI. Rozumienie zasad gospodarki rynkowej. 24. IV. Znajomość zasad i procedur demokracji. Rzeczypospolitej Polskiej, 2) wyjaśnia jak powoływany jest i czym zajmuje się rząd polski, 3) wymienia zadania administracji rządowej i podaje przykłady ich działań. 17. Gmina jako wspólnota mieszkańców. 2) wymienia najważniejsze zadania samorządu gminnego i wykazuje jak odnosi się to do jego codziennego życia. 3) przedstawia sposób wybierania i działania władz gminy, w tym podejmowania decyzji w sprawie budżetu. 28. Gospodarka w skali państwa. 1) wyjaśnia terminy: produkt krajowy brutto, wzrost gospodarczy, inflacja, recesja, interpretuje dane statystyczne na ten temat. 7. Wyborcy i wybory. 1) przedstawia argumenty przemawiające za udziałem w wyborach lokalnych, krajowych i europejskich, 4) krytycznie analizuje ulotki, hasła i spoty wyborcze. WOS 60,34 39,66 Większość uczniów nie miała problemu z interpretacją wykresu przedstawiającego wskaźniki inflacji w Polsce. WOS BŁ 93,10 6,90 Uczniowie nie mieli problemu z interpretacją źródła ikonograficznego o charakterze profrekwencyjnym. Nadal ćwiczyć z uczniami pozyskiwanie informacji ze schematów, diagramów, wykresów. Nadal ćwiczyć z uczniami pozyskiwanie informacji ze źródeł ikonograficznych i utrwalać wiedze na temat praw wyborczych w Polsce.
WSPÓŁCZYNNIK ŁATWOŚCI ZADANIA OBLICZANY WEDŁUG WZORU Wartość wskaźnika Interpretacja łatwości 0,00 0,19 Bardzo trudny 0,20 0,49 Trudny 0,50 0,69 Umiarkowanie trudny 0,70 0,89 Łatwy 0,90 1,00 Bardzo łatwy Wnioski ogólne: Uczniowie nie mieli trudności z: interpretacją źródeł ikonograficznych i tekstów źródłowych poświęconych historii powszechnej (od początków cywilizacji po czasy średniowiecza- zakres materiału nauczania w klasie pierwszej). Uczniowie wykazali się znajomością dat z historii Polski. Uczniowie najwięcej trudności mieli ze : wskazaniem przyczyn, skutków wydarzeń historycznych, dat, przedstawieniem zmian ustrojowych Polski na przestrzeni XVI-XVIII wieku (zakres materiału nauczania w klasie drugiej). Analizę wyników sporządzili: Marta Grzonkowska-Kopera Wojciech Coblewski