Kampania edukacyjna Moje konsumenckie ABC jest wspó finansowana z funduszy Unii Europejskiej i Urz du Ochrony Konkurencji i Konsumentów
Spis treêci I Ka dy jest konsumentem, czyli Max te str 3 II Na bazarku, w sklepie, w internecie, czyli Max na zakupach str 4 III Paragon i reklamacja, czyli gdy rozpadnie si but str 6 IV Symbole na produktach, czyli co to wszystko znaczy str 7 V Ceny i promocje, czyli kupuj z g owà str 10 VI Reklamy, czyli nie dajmy si zwariowaç str 11 VII Gwarancja, czyli k opoty z telewizorem str 12 VIII Kto pomaga konsumentom, czyli ostatnia deska ratunku str 14 IX Niebezpieczne zakupy, czyli zadbaj sam o siebie str 16 Gry, rebusy i wa ne informacje znajdziesz na stronie www konsumenckieabc pl Copyright by Urzàd Ochrony Konkurencji i Konsumentów Warszawa, marzec 2006 Urzàd Ochrony Konkurencji i Konsumentów Plac Powstaƒców Warszawy 1, 00-950 Warszawa tel: (022) 55 60 800 wwwuokikgovpl Rysunki: Szarlota Pawel Opracowanie: Alicja Pacewicz, Agnieszka Brzeziƒska Centrum Edukacji Obywatelskiej ul Noakowskiego 10, 00-666 Warszawa tel: (022) 875 85 40 wwwceoorgpl Przygotowanie do druku: ampress Wykonanie: Gryf Warszawa Sp z oo ul P ochociƒska 19, 03-191 Warszawa ISBN 83-922705-4-1, ISBN 978-83-922705-4-6
Oto nasz goêç z kosmosu Sp dzi z nami kilka dni B dzie pod opiekà Maçka i Zuzki Kontaktowy goêç z niego! Mam na imi MX27/ Pi852 delta8746, zdrobniale Max Chyba kosmità?! Hej, Max! Wyluzuj, Max! Powoli wszystko zrozumiesz KA DY JEST KONSUMENTEM, CZYLI MAX TE Max, spójrz na Bartka! On teraz konsumuje ywnoêç! Konsument? Nie rozumiem A ci to konsumenci ksià ek i p yt A to Julka, nasza konsumentka modnych ciuchów! 3
KA DY JEST KONSUMENTEM, CZYLI MAX TE Musimy kupiç coê na imprez Chodêmy do sklepu JesteÊmy konsumentami tego, co sami kupimy i tego, co inni kupià dla nas Chyba si roz adowa em Po yczcie szybko adowark do komórki Wezm szynk i ó ty ser na kanapki W ten sposób zostaniesz konsumentem pràdu Pieczywo, mas o i majonez NA BAZARKU, W SKLEPIE, W INTERNECIE, CZYLI MAX NA ZAKUPACH A po owoce na bazarek! Chipsy, Max! Czy twój kosmiczny o àdek to wytrzyma? Kupmy lepiej owoce! Mam ochot na col i tipsy! Tak to si nazywa? Mo e jeszcze arbuz O, baterie! Kupi Znów trac energi 4
Nie kupuj w takim Ten sprzedawca nie miejscu! To nie jest da ci paragonu, sprawdzony towar a jutro ju go tu nie b dzie W domu KtoÊ dzwoni O, to znów ten akwizytor Zobacz, mo e to Odradzam Potem z garnkami naprawd okazja zawsze a ujesz, e si da eê namówiç Tym razem by em twardy jak stal! A wy pami tajcie: Spróbuj coê kupiç w internecie, bo chocia jest to jak kupowanie kota w worku, to w ciàgu 10 dni mo na zwróciç towar Trzeba tylko, mój kosmito, wys aç pismo do sprzedawcy - NA BAZARKU, W SKLEPIE, W INTERNECIE, CZYLI MAX NA ZAKUPACH gdy jesteêcie sami, nie otwierajcie obcym drzwi! 5
PARAGON I REKLAMACJA, CZYLI GDY ROZPADNIE SI BUT Chc sobie kupiç fajne buty Pójd z tobà! za pieniàdze, które dosta em Dzieciom nie sprzedajà od babci na urodziny takich drogich rzeczy Te sà ekstra Mog w nich iêç, tato? To w aênie paragon Lepiej go nie zgubiç 6
O, nie! Max, teraz zobaczysz, But si do czego tu na Ziemi rozlecia! przydaje si paragon Nasza reklamacja zosta a przyj ta A co z butami? PARAGON I REKLAMACJA, CZYLI GDY ROZPADNIE SI BUT Wolisz czekaç a je naprawià, czy wymieniasz na nowe? Najlepiej wymieƒ na kapcie- tygryski! Jestem g odny! Wezm jogurt SYMBOLE NA PRODUKTACH, CZYLI CO TO WSZYSTKO ZNACZY 7
SYMBOLE NA PRODUKTACH, CZYLI CO TO WSZYSTKO ZNACZY Torebka do zapakowania? Czy ten jogurt zawsze tak Êmierdzi? I nie otwieraç! O, co tu robicie? Id wymieniç na dobry Dzi kujemy, mamy w asny wiklinowy koszyk Brawo! Widz, e uwa a eê na zaj ciach z ochrony Êrodowiska! Jest zepsuty! Max, sprawdza eê dat wa noêci? A te czarno- bia e paseczki? A czy to takie wa ne? Ju mog? Mam takà ochot Rzeczy do jedzenia zawsze majà dat wa noêci Potem lepiej ich nie jeêç! To kod kreskowy Komputer odczyta z niego wszystko: cen, wag, producenta Zapomnia eê? Na jutrzejszà lekcj Ciekawe, co oznacza mamy znaleêç ró ne znaki na ten trójkàt opakowaniach ze strza ek? To chyba znak, e opakowanie mo na ponownie przetworzyç 8
Tych klocków Ten dezodorant nie mo emy nie niszczy ozonu daç maluchom Jest bezpieczny To zabawka dla Êrodowiska dla starszych dzieci O, czekolada! A na opakowaniu napisy E322, E476? Nareszcie coê dla mnie! Tylko co to za litery? Takie literki oznaczajà obecnoêç Êrodków konserwujàcych i barwników JeÊli ktoê ma alergi powinien uwa aç A ten dziwny goêç? To te kosmita? Nie To przypomnienie, eby opakowanie po soku wyrzuciç do Êmietnika To oznaczenie, e sprz t zrobiono zgodnie z przepisami UE Jest te na wszystkich zabawkach SYMBOLE NA PRODUKTACH, CZYLI CO TO WSZYSTKO ZNACZY Data wa noêci, kod kreskowy A ten krem nie by testowany na zwierz tach 9
CENY I PROMOCJE, CZYLI KUPUJ Z G OWÑ Mam dla ciebie Och, Oto lista zakupów i 20 zadanie nareszcie! z otych Zobacz, jak sobie poradzisz Och! Ojej! Ile okazji! Nie p kaj, b dziemy z tobà! Promocja chipsów!? Ju p dz! Chyba da eê si omamiç promocji! Spójrz! Tu cena promocyjna 3z, a tu towar innej firmy, bez promocji tylko 2, 50 Spokojnie, porównajmy ceny! Przecie na liêcie nie ma chipsów! Kiedy masz list, atwiej oprzeç si pokusie Na Ziemi trzeba uwa aç! 10
Dobrze mieç w g owie kalkulator Zrobi em zakupy i zosta o mi 1, 20 - CENY I PROMOCJE, CZYLI KUPUJ Z G OWÑ Masz tylko 20 z Trzeba dobrze wybieraç i liczyç! Ile tu reklam! Jakie super rzeczy! Zaraz wszystko sobie kupi! Ciekawe za co? Spójrzcie! Reklamujà jakiê nowy baton! Ojej, gdzie go mo na dostaç? REKLAMY, CZYLI NIE DAJMY SI ZWARIOWAå Spokojnie, to tylko reklama! 11
REKLAMY, CZYLI NIE DAJMY SI ZWARIOWAå A gdzie jest ten most To reklama naszego do skakania? teatru Wystawiajà Hamleta Stary, nie bierz tego zbyt serio Reklamy cz sto przesadzajà Sà te reklamy spo eczne, które mówià nie o produktach, ale o wa nych sprawach I nie myêl Max, e ten pan sprzedaje czaszki! Reklama Ja tam wol telewizj Daj na kocie chrupki! GWARANCJA, CZYLI K OPOTY Z TELEWIZOREM Nareszcie b dziemy mieli nowy Obraz wyraêny, dobre kolory telewizor Bierzemy ten Wezm ten katalog To dobry wybór, b dà paƒstwo zadowoleni! 12
Musz sprawdziç, czy moja karta pami ci te tak zadzia a? Jak paƒstwo p acà? Kartà GWARANCJA, CZYLI K OPOTY Z TELEWIZOREM W sklepie obraz by jakby lepszy Tato, czy dobrze go pod àczy eê? No wiesz, Maçku! Wszystko jest jak trzeba! Dopóki go nie naprawià, jesteêmy skazani na stary odbiornik! Podobny sprz t znaleêli ostatnio nasi archeolodzy! A to pech! 13
KTO POMAGA KONSUMENTOM, CZYLI OSTATNIA DESKA RATUNKU Mamy k opot Telewizor po naprawie nadal nie dzia a najlepiej Jest takie miejsce, gdzie mogà nam pomóc Idziecie ze mnà? Jak to? WydaliÊmy tyle pieni dzy i b dziemy si m czyç z tym starym gratem? Jasne! Idziemy! Prowadê! 14
Nasz telewizor jest do No prosz! My mamy niczego i nikt nie umie go taki sam problem naprawiç Tu jest opis sytuacji i za àczony paragon Wspaniale! Dzi ki pomocy rzecznika konsumentów, producent wymieni nam telewizor na nowy A ja kupi em szampon, po którym wypad y mi w osy! Moja mama kupi a zepsutà kie bas A data wa noêci by a dobra Postaramy si panu pomóc To kolejny taki przypadek! Rzecznik konsumentów KTO POMAGA KONSUMENTOM, CZYLI OSTATNIA DESKA RATUNKU Nied ugo wracam Chcia bym si hucznie po egnaç 15
NIEBEZPIECZNE ZAKUPY, CZYLI ZADBAJ SAM O SIEBIE O! Sà taƒsze ni w sklepie Kupi ca à paczk Skàd to wzià eê? Takich rzeczy nie wolno sprzedawaç dzieciom! Ani kosmitom! Wypróbuj kilka Chyba kosmitami?! 16