Zagrożenia środowiskowe ciąg dalszy Oparzenia i udar cieplny
Tematyka wykładu Stopnie oparzeń i postępowanie w zależności od stopnia Obliczanie powierzchni oparzeń Najczęstsze powikłania towarzyszące oparzeniom Udar cieplny rozpoznawanie i leczenie
DEFINICJA Oparzenie to ogólnoustrojowy i miejscowy skutek zadziałania: wysokiej temperatury, środka chemicznego, prądu elektrycznego o wysokim lub niskim natężeniu, lub promieniowania jonizującego. NIE TYLKO OGIEŃ JEST GROŹNY! U małych dzieci, u noworodków, rana oparzeniowa występuje już przy temperaturze pomiędzy 40 a 50 stopni. U starszych pacjentów do poparzenia wystarczy 60-80 stopni.
SKÓRA Skóra jest niezwykle ważnym narządem stanowiącym barierę ochronną dla czynników zewnętrznych Zawiera receptory zmysłu dotyku, odpowiada za termoregulację Wysoka temperatura powodując denaturację białek pozbawia skórę jej najważniejszych właściwości
Niezbędne informacje o zdarzeniu Charakter zdarzenia (wybuch, pożar itp..) Rodzaj palących się materiałów? Czy doszło do wybuchu? Czy pacjent znajdował się w zamkniętym pomieszczeniu? Jak długo? Jaki czas upłynąl od oparzenia/inhalacji do przybycia do szpitala?
Postępowanie na miejscu zdarzenia Pamiętamy o własnym bezpieczeństwie: unikaj poparzenia poprzez płonącą lub nasączoną gorącą/chemiczną cieczą odzież Ugaszenie osoby płonącej rolowanie nakrycie ofiary, najlepiej kocem gaśniczym polanie wodą NIE WOLNO GASIĆ PŁONĄCEJ OFIARY GAŚNICAMI!!!
ZABEZPIECZENIE ABC Znaczny procent ofiar poparzeń umiera nie z ich powodu, ale z powodu powikłań ogólnoustrojowych, związanych z: inhalacją toksycznych gazów poparzeniem dróg oddechowych wstrząsem Zanim rozpoczniesz leczenie oparzeń zabezpiecz podstawowe czynności życiowe wg schematu ABCDE
Cechy kliniczne wskazujące na działanie dymu i wysokiej temperatury na drogi oddechowe Pogorszenie stanu przytomności, Ślady oparzenia na twarzy i jamie ustno- gardłowej, Chrypka, świsty oddechowe, rzężenie, Sadza w nozdrzach i w odksztuszanej wydzielinie, Utrudnione połykanie, ślinienie,
A B C Jeżeli stwierdzasz cechy oparzenia dróg oddechowych rozważ intubację Jeżeli jest ona niemożliwa alternatywą jest konikotomia Pacjenci z jakimikolwiek objawami duszności powinni mieć podany nawilżony tlen w wysokim przepływie przez maskę Załóż kilka kaniul dożylnych o dużej średnicy
Stopnie oparzeń (1) Stopień pierwszy: Oparzenie naskórka Miejscowy rumień, zaczerwienienie Pieczenie Leczenie: objawowe na miejscu, polewanie zimną wodą, hospitalizacja niekonieczna
Oparzenie 1 stopnia
Co robić? Usunąć nasiąkniętą płynem odzież Nie smarować tłuszczami, spirytusem polewać zimną wodą, nie okładać lodem Założyć suchy, jałowy i luźny opatrunek Jak najszybciej usunąć biżuterię
Stopnie oparzeń (2) Stopień drugi: Oparzenia naskórka i skóry właściwej Zaczerwienienia, pęcherze lub otwarte rany Duża boleśność Szybka utrata płynów, wstrząs
Oparzenie 2 stopnia
Nie wolno! Odrywać wtopionych w ciało fragmentów odzieży Należy je wyciąć wkoło i zabezpieczyć opatrunkiem Zakładać mokrych, przylepnych, uciskających opatrunków Opatrunek musi być luźny i jałowy, chronić przed utratą ciepła
Stopnie oparzeń (3) Stopień trzeci: Oparzenie naskórka, skóry właściwej i tkanek podskórnych Zwęglenie skóry, mięśni i ścięgien Utrata czucia Brak nawrotu włośniczkowego
Oparzenie 3 stopnia
Obliczanie powierzchni oparzenia Reguła dziewiątek:
Tabela LUNDA-BROWDERA Procentowa powierzchnia ciała w zależnosci od wieku Wiek w latach 0 1 5 10 15 Doros ły A- Głowa (przód lub tył) 9½ 8½ 6½ 5½ 4½ 3½ B-1 udo (przód lub tył) 2¾ 3¼ 4 4¼ 4½ 4¾ C-1 podudzie (przód lub tył) 2½ 2½ 2¾ 3 3¼ 3½
Oparzenia szczególnie niebezpieczne Twarzy i szyi (utrudnienie w intubacji, niebezpieczeństwo oparzenia d.o.) Okolic narządów płciowych Oparzenie dużej powierzchni powyżej 70% Oparzenia okrężne: Uszkodzona skóra zmniejszą swą elastyczność i kurczy się może wiec działać jak opaska uciskowa. Wskazane jest wykonanie nacięcia strupa w warunkach szpitalnych
Nacięcie strupa - escharotomia
Leczenie płynami Zapotrzebowanie na płyny jest przeważnie wysokie Początkowo 500 ml 0,9%NaCl Potem płyny koloidowe, np.dekstran Wzór na Ilość płynów w ciągu pierwszych 4 godzin: Odsetek oparzonej powierzchni razy wiek dzielone przez 2
Należy jak najszybciej to możliwe rozpocząć kontrolę diurezy (krwinkomocz) Unikamy obfitego nawadniania pacjentów z oparzeniami dróg oddechowych Nawet przy 100% powierzchni pacjent długo zachowuję przytomność i percepcję nie należy zaniedbywać leczenia przeciwbólowego i uspokającego
Najczęstsze powikłania towarzyszące oparzeniom Zatrucie tlenkiem węgla (gazometria) wskazana terapia hiperbaryczna Udar cieplny: Tachykardia, tachypnoe Hipotonia Bladość, pot, skóra gorąca, zaczerwieniona Skurcze mięśni, drgawki Odwodnienie Zaburzenia świadomości
Leczenie udaru cieplnego Chłodzenie wszelkimi dostępnymi sposobami Ułożenie w pozycji półsiedzącej, z dala od źródła ciepła, minitorowanie u.k. i u.o W razie potrzeby - Relanium 5 mg iv Tlenoterapia 4/6 l/min, płynoterapia (0,9% NaCl, PWE, Ringer 500-1000 ml) Leczenie powikłań w trybie ambulatoryjnym lub szpitalnym
Jeśli procent powierzchni oparzonej zsumowany z wiekiem w latach pacjenta przekracza 100 szanse na jego uratowanie spadają poniżej 50% Najmniejsze szanse mają dzieci i osoby starsze Masz dzieci? Pamiętaj o profilaktyce!