WYTYCZNE Nr W-08/IS-89, wydanie IV

- Gliwice - ANB PROGRAM CERTYFIKACJI SPAWACZY WYTYCZNE Nr W-08/IS-89, wydanie IV WYTYCZNE Nr W-08/IS-89, wydanie VI Gliwice, Wrzesień 2015r.

Opracował: dr inż. Michał Kubica Zatwierdził: dr inż. Eugeniusz Szczok Wydawca: Instytut Spawalnictwa - ANB 44-100 Gliwice, ul. Bł. Czesława 16/18 Telefon: (032) 231-00-11 FAX: (032) 231-46-52 email: is@is.gliwice.pl. Powielanie i rozpowszechnianie bez zgody Instytutu Spawalnictwa jest zabronione

1. WPROWADZENIE Instytut Spawalnictwa, zwany dalej Ośrodkiem, jest jednostką certyfikującą spawaczy w oparciu o akredytację Polskiego Centrum Akredytacji (PCA). Ośrodek posiada także autoryzację Międzynarodowego Instytutu Spawalnictwa (IIW) do szkolenia i kwalifikowania Międzynarodowych Spawaczy IW. Podstawą do uzyskania Certyfikatu - Świadectwa Egzaminu Kwalifikacyjnego jest ukończenie szkolenia i zdanie egzaminu we wnioskowanej metodzie spawania i poziomie kwalifikacji. 2. PODSTAWY PRAWNE I DOKUMENTY ZWIĄZANE Od 02.01.1995r. istnieje przy Instytucie Spawalnictwa utworzony zarządzeniem Dyrektora Instytutu nr 6 z dnia 01.09.1994r. (z późniejszymi zmianami) Ośrodek Certyfikacji, którego organizacja i system jakości w zakresie kwalifikacji i certyfikacji personelu spawalniczego podporządkowane są następującym dokumentom: a) IAB-001 Zasady wprowadzania Wytycznych IIW odnośnie szkolenia, egzaminowania i kwalifikowania personelu spawalniczego", b) EWF 416 Zasady wprowadzania Wytycznych EWF odnośnie szkolenia, egzaminowania i kwalifikowania personelu spawalniczego, c) IAB-089 International Welder - Minimum Requirements for Education, Training, Examination and Qualification, d) Wytyczne W-14/IS-17 Egzaminowanie spawaczy po kursach spawania objętych merytorycznym nadzorem Instytutu Spawalnictwa, e) W 05/ IS 63: Międzynarodowy Spawacz. Program szkolenia oraz zasady egzaminowania i kwalifikowania - Wytyczne Ośrodka Certyfikacji Instytutu Spawalnictwa, f) Wytyczne W-14/IS-01: Programy szkolenia spawaczy elektrodami otulonymi (111) blach i rur ze stali ferrytycznych i nierdzewnych, g) Wytyczne W-14/IS-02: Programy szkolenia spawaczy metodą MAG (135) blach i rur ze stali ferrytycznych i nierdzewnych, h) Wytyczne W-14/IS-03: Programy szkolenia spawaczy metodą TIG (141) blach i rur ze stali ferrytycznych i nierdzewnych, i) Wytyczne W-14/IS-03: Programy szkolenia spawaczy gazowych (311) blach i rur ze stali ferrytycznych, j) PN-EN 287-1 Egzamin kwalifikacyjny spawaczy. Spawanie. Część 1: Stale.., k) PN-EN ISO 9606-1 Egzamin kwalifikacyjny spawaczy. Spawanie. Część 1: Stale.., l) PN-EN ISO 9606-2 Egzamin kwalifikacyjny spawaczy. Spawanie. Część 2: Aluminium i jego stopy. Przywołanie w dokumencie niedatowanych norm i wytycznych dotyczy ich aktualnych wydań. Opracował: Michał Kubica Wersja strony: b Strona/Stron Zatwierdził: Eugeniusz Szczok Październik 2016 3114

3. DEFINICJE I SKRÓTY Kandydat Osoba ubiegająca się o uzyskanie certyfikatu zgodnie wymaganiami programu certyfikacji, Dyplom Dokument wydany zgodnie z zasadami systemu certyfikacji Ośrodka wykazujący, że zapewniono odpowiedni stopień zaufania, iż wymieniona z nazwiska osoba posiada wiedzę i kwalifikacje do wykonywania określonych usług bez daty ważności, Certyfikat Dokument wydany zgodnie z zasadami systemu certyfikacji Ośrodka wykazujący, że zapewniono odpowiedni stopień zaufania, iż wymieniona z nazwiska posiada aktualną wiedzę, kwalifikacje i doświadczenie praktyczne do wykonywania określonych usług. W certyfikacie określona jest data ważności, Egzaminator Pracownik Instytutu Spawalnictwa, przedstawiciel przemysłu lub uczelni, zakwalifikowany do realizacji usług kwalifikacyjnych i certyfikacyjnych dotyczących egzaminowania personelu spawalniczego i prac w zespołach oceniających. Egzaminator może pełnić funkcję Przewodniczącego Komisji Egzaminacyjnej i Zespołu Oceniającego lub członka Komisji Egzaminacyjnej i Zespołu Oceniającego, Komisja Egzaminacyjna EWF Zespół egzaminatorów powołany przez Kierownictwo Ośrodka do przeprowadzenia egzaminu personelu spawalniczego zgodnie z wytycznymi IIW/EWF, Europejska Federacja Spawalnicza (European Federation for Welding, Joining and Cutting), IIW Miedzynarodowy Instytut Spawalnictwa (International Institute of Welding) IS PCA Instytut Spawalnictwa, Polskie Centrum Akredytacji, 4. WYMAGANIA DOTYCZĄCE UBIEGANIA SIĘ O CERTYFIKAT ŚWIADECTWO EGZAMINU KWALIFIKACYJNEGO Warunkiem ubiegania się o Certyfikat jest ukończenie przez kandydata kursu zorganizowanego wg wytycznych Instytutu Spawalnictwa (IS) w ośrodkach szkoleniowych atestowanych przez Ośródek Kształcenia i Nadzoru Spawalniczego Instytutu Spawalnictwa lub po kursach Międzynarodowego Spawacza (IW) zorganizowanych w Ośrodkach Szkoleniowych (ATB) zatwierdzonych przez Ośrodek. Kandydat ubiegający się o Certyfikat powinien: spełnić minimalne warunki wstępne, Opracował: Michał Kubica Wersja strony: a Strona/Stron Zatwierdził: Eugeniusz Szczok Wrzesień 2015 4114

złożyć wniosek wraz z wymienionymi w nim dokumentami uzupełniającymi, ukończyć kurs spawacza (nie dotyczy ponownej certyfikacji), zdać egzamin przed komisją egzaminacyjną Ośrodka (po kursach IW) lub egzaminatorem ośrodka egzaminacyjnego (po kursach wg wytycznych IS). Minimalne warunki wstępne ubiegania się o Certyfikat: ukończone 18 lat, ukończenie szkoły podstawowej lub technicznej zawodowej(wymagania dla IW) posiadanie aktualnego zaświadczenia lekarskiego pozwalającego na wykonywanie zawodu spawacza 5. EGZAMIN KWALIFIKACYJNY Egzaminy przeprowadzane są w Ośrodku Egzaminacyjnym Spawaczy Instytutu Spawalnictwa, zatwierdzonym przez Ośrodek oraz przez ww. Ośrodek Egzaminacyjny w ośrodkach szkoleniowych lub pomieszczeniach pracodawcy kandydata (ów). Egzaminatorzy do przeprowadzenia egzaminów spawaczy po kursach wg wytycznych IS w ramach akredytacji PCA są licencjonowanymi egzaminatorami Instytutu Spawalnictwa i są zatwierdzeni przez kierownika Ośrodka Egzaminacyjnego. Komisje egzaminacyjne do egzaminów po kursach IW są powoływane przez Ośrodek zgodnie z procedurą Ośrodka. W skład komisji egzaminacyjnej (po kursach IW) wchodzą pracownik Ośrodka, jako przewodniczący, specjalista z zakresu szkolenia i przedstawiciel przemysłu. Formularze egzaminacyjne po kursach IW przekazuje komisji egzaminacyjnej Ośrodek, natomiast egzaminator do egzaminów po kursach wg wytycznych IS pobiera je ze strony internetowej IS. Arkusz z pytaniami do egzaminu po kursach wg wytycznych IS jest przekazywany egzaminatorowi mailowo. Zestaw pytań obowiązujący do danego egzaminu musi zostać zweryfikowany i zatwierdzony przez egzaminatora lub komisję egzaminacyjną (formularz FP- 87). W razie potrzeby, Ośrodek przekazuje komisji egzaminacyjnej lub egzaminatorowi także kopię procedury Proces kwalifikacji i certyfikacji spawaczy. 5.1 Przeprowadzenie egzaminu kwalifikacyjnego Egzamin przeprowadza się do 4 tygodni od zakończenia szkolenia. Egzamin kwalifikacyjny spawacza składa się z części teoretycznej i praktycznej. W celu uzyskania dopuszczenia do egzaminu dla uzyskania Certyfikatu kandydat zobowiązany jest przedstawić dokument potwierdzający jego uczestnictwo, w co najmniej 90% zajęć na odpowiednim kursie. Warunek nie dotyczy dopuszczenia do egzaminów wznawiających Certyfikat, zgodnie z wymaganiami norm PN-EN 287-1, PN-EN ISO 9606-1 lub PN-EN ISO 9606-2. Kandydat przed rozpoczęciem egzaminu kwalifikacyjnego okazuje dokument potwierdzający jego tożsamość. Opracował: Michał Kubica Wersja strony: b Strona/Stron Zatwierdził: Eugeniusz Szczok Październik 2016 5114

Komisja egzaminacyjna lub egzaminator po egzaminie dostarcza do Ośrodka następujące dokumenty: wnioski kandydatów z wymaganymi załącznikami (formularz FP-02/9 lub FP- 02/9_a), wyniku egzaminu teoretycznego (formularz FP-05), protokół badań z egzaminu dla każdego kandydata wg odpowiedniej części normy PN-EN ISO 9606 lub normy PN- EN 287-1 (formularz FP - 97), uproszczony protokół z egzaminu dla każdego kandydata, według którego zostaje wystawiony Certyfikat (formularz FP 93 lub FP- 93_a), zbiorczy protokół z egzaminu dla całej egzaminowanej grupy kandydatów (formularz FP-98). protokół oceny i decyzji o wydaniu dyplomu IW (formularz FP-06). 5.2 Egzamin pisemny Arkusze testowych pytań egzaminacyjnych przygotowywane są przez Kierownika Ośrodka lub Koordynatora ds. Kwalifikowania i certyfikowania personelu z bazy pytań Ośrodka lub dla kursu IW z bazy pytań Międzynarodowego Instytutu Spawalnictwa. Do każdego arkusza egzaminacyjnego przygotowywany jest arkusz oceny. Kandydat otrzymuje arkusz egzaminacyjny (formularz FP-04) i arkusz oceny (formularz FP-05), w którym wpisuje ostateczną wersję odpowiedzi uznaną za prawidłową. Na każde pytanie istnieją cztery możliwe odpowiedzi. W każdym pytaniu jedna odpowiedź jest prawidłowa. Czas trwania egzaminu pisemnego określany jest przez przewodniczącego komisji egzaminacyjnej lub egzaminatora przed rozpoczęciem egzaminu. Minimalny czas egzaminu wynika z liczby pytań (min. 20 pytań) i czasu odpowiedzi na jedno pytanie, który wynosi 1,5 minuty. Minimalny czas egzaminu jest zgodny z wymaganiami odpowiednich wytycznych. Przewodniczący komisji egzaminacyjnej lub egzaminator ma prawo wykluczyć z egzaminu kandydata, które podczas egzaminu korzystał z pomocy innych kandydatów, posługiwał się niedozwolonymi materiałami pomocniczymi, pomagał innym kandydatom lub w inny sposób zakłócał przebieg egzaminu. Wypełnione arkusze egzaminacyjne i arkusze oceny po egzaminie zabezpiecza przewodniczący komisji egzaminacyjne lub egzaminator. 5.2.1 Ocena egzaminu pisemnego Arkusze oceny kandydatów są oceniane przez komisję egzaminacyjna egzaminatora za pomocą szablonów. Każde pytanie testu egzaminacyjnego oceniane jest według skali: - odpowiedź prawidłowa : (+1) punkt, - odpowiedź nieprawidłowa : (0) punktów, - brak odpowiedzi : (0) punktów. lub Wynikiem egzaminu jest pozytywny, gdy kandydat uzyskał, co najmniej 60% punktów możliwych do uzyskania. Opracował: Michał Kubica Wersja strony: b Strona/Stron Zatwierdził: Eugeniusz Szczok Październik 2016 6114

Po egzaminie i ogłoszeniu wyników kandydatowi przysługuje prawo wglądu do arkusza oceny w obecności komisji egzaminacyjnej/egzaminatora. 5.3 Egzamin praktyczny Egzamin praktyczny po kursie po kursie wg wytycznych IS przeprowadzany jest zgodnie z wymaganiami wytycznych W-14/IS-17 z uwzględnieniem wymagań dotyczących spawania wyrobów podlegających dyrektywie 2014/68/UE. Egzamin Międzynarodowych Spawaczy (IW) przeprowadzany jest zgodnie z wymaganiami dok. IAB 89. Egzamin praktyczny przeprowadzany jest w oparciu o dostarczone lub zatwierdzone przez komisje egzaminacyjną lub egzaminatora Instrukcje Technologiczne Spawania (WPS) przygotowane zgodnie z wymaganiami normy PN-EN ISO 15609 dla próbek spełniających wymagania norm PN-EN 287-1, PN-EN ISO 9606-1 lub PN-EN ISO 9606-2. 5.3.1 Przygotowanie egzaminacyjnych złączy próbnych Rodzaje i wymiary egzaminacyjnych złączy próbnych spełniają wymagania normy PN-EN 287-1, PN-EN ISO 9606-1 lub PN-EN ISO 9606-2. Egzaminacyjne złącze próbne należy wykonać z materiału w gatunku przewidzianym w wymaganiach norm lub wytycznych IIW. Materiały podstawowe egzaminacyjnych złączy próbnych oraz spoiwa do ich wykonania muszą posiadać certyfikaty (atesty) jednoznacznie potwierdzające wymagane własności i wymiary. Przed rozpoczęciem egzaminu komisja egzaminacyjna lub egzaminator ustala z kierownikiem ośrodka szkoleniowego lub przedstawicielem pracodawcy wnioskującego, liczbę, wymiary i grupy materiałowe, z których wykonane będą egzaminacyjne złącza próbne oraz rodzaj i wymiary spoiwa niezbędnego do wykonania złączy próbnych. Ustalenia dotyczą również pozycji spawania złączy próbnych. Za prawidłowe przygotowanie materiałów egzaminacyjnych pod względem wymiarowym, ilościowym oraz jakościowym odpowiedzialny jest kierownik ośrodka szkoleniowego lub przedstawiciel pracodawcy wnioskującego. 5.3.2 Spawanie egzaminacyjnych złączy próbnych Przed rozpoczęciem spawania egzaminacyjnych złączy próbnych kandydat otrzymuje instrukcję Technologiczną Spawania (WPS), przygotowaną zgodnie z wymaganiami normy PN-EN ISO 15609-1 lub PN-EN ISO 15609-2. Spawanie złączy próbnych należy przeprowadzić zgodnie z w/w Instrukcją Technologiczną. Spawanie egzaminacyjnych złączy próbnych przeprowadzone jest pod nadzorem komisji egzaminacyjnej lub egzaminatora. Złącze próbne należy bezpośrednio przed spawaniem oznakować przy użyciu znaku egzaminatora, znaku kandydata oraz powinny być oznaczone pozycje spawania zgodnie z wymaganiami normy PN-EN 287-1, PN-EN ISO 9606-1 lub PN-EN ISO 9606-2. Komisja egzaminacyjna lub egzaminator może przerwać egzamin, jeśli warunki spawania są niewłaściwe lub uzna, że kandydat nie posiada technicznych zdolności Opracował: Michał Kubica Wersja strony: b Strona/Stron Zatwierdził: Eugeniusz Szczok Październik 2016 7114

do spełnienia wymagań egzaminu praktycznego, np. gdy ma miejsce nadmierne i/lub ciągłe poprawianie spoin złączy próbnych. 5.3.3 Kryteria akceptacji egzaminacyjnych złączy próbnych Badania nieniszczące i niszczące egzaminacyjnych złączy próbnych przeprowadzane są pod kontrolą komisji egzaminacyjnej lub egzaminatora. Badania przeprowadza personel posiadający kompetencje do ich prowadzenia według odpowiednich norm. Jeśli istnieją wymagania ze strony kandydata, zamawiającego lub branży przemysłowej, to badania egzaminacyjnych złączy próbnych mogą być kontrolowane przez niezależną Trzecia Stronę. Dobór zakresu i metody badania oraz sposobu przeprowadzenia i oceny wyników badań powinny być zgodne z wymaganiami odpowiedniej części normy PN-EN ISO 9606 lub normy PN-EN 287-1. Ostatecznej oceny wyników badań złączy próbnych dokonuje komisja egzaminacyjna lub egzaminator. Sprawdzanie egzaminacyjnych złączy próbnych pod kątem wystąpienia niezgodności spawalniczych należy przeprowadzić, jeśli nie podano inaczej, wg normy PN-EN ISO 5817 lub PN-EN ISO 10042 przy użyciu metod badawczych określonych w normie PN-EN 287-1, PN-EN ISO 9606-1 lub PN-EN ISO 9606-2. Każdą złącze próbne poddaje się badaniom wizualnym wg normy PN-EN ISO 17637. Badania wizualne można uzupełnić, jeśli jest to wymagane, innymi metodami badań zgodnie z wymaganiami PN-EN 287-1, PN-EN ISO 9606-1 lub PN-EN ISO 9606-2. Złącza próbne należy oceniać zgodnie z wymaganiami odbiorowymi określonymi dla odpowiednich rodzajów niezgodności spawalniczych opisanych w normie PN-EN ISO 6520-1. Wynik egzaminu praktycznego jest pozytywny, gdy niezgodności w złączu próbnym mieszczą się w poziomach jakości wymaganych normą PN-EN 287-1, PN-EN ISO 9606-1 lub PN-EN ISO 9606-2 Po egzaminie końcowym sporządzany jest przez komisję egzaminacyjną lub egzaminatora: protokół badań z egzaminu spawacza wg PN-EN ISO 9606, dla każdego kandydata; zbiorczy protokół z egzaminu spawaczy, dla całej egzaminowanej grupy; uproszczony protokół z egzaminu spawacza, dla potrzeb wystawienia certyfikatu. 5.4 Egzamin poprawkowy Kandydaci, którzy nie uzyskali minimum 60% punktów z egzaminu pisemnego i/lub nie zdali egzaminu praktycznego mogą przystąpić do egzaminu poprawkowego. Kandydat powtarza część egzaminu, której nie zdał. Jeżeli komisja egzaminacyjna lub egzaminator stwierdzą, że egzaminacyjne złącze próbne nie spełnia wymagań normy wówczas kandydat ma możliwość do jednokrotnego powtarzania egzaminu kwalifikacyjnego, bez dodatkowego szkolenia. Jeśli komisja egzaminacyjna lub egzaminator stwierdzą, że negatywny wynik kolejnego złącza próbnego jest wynikiem braku umiejętności i kandydat nie jest Opracował: Michał Kubica Wersja strony: a Strona/Stron Zatwierdził: Eugeniusz Szczok Wrzesień 2015 8114

zdolny do spełnienia wymagań normy PN-EN 287-1, PN-EN ISO 9606-1 lub PN-EN ISO 9606-2 oraz wytycznych IIW, to kandydat musi przejść dodatkowe szkolenie i przystąpić do egzaminu poprawkowego. Niezdaną część egzaminu końcowego (teoretyczną lub praktyczną) można poprawić w terminie do 3 miesięcy od daty zakończenia nie zdanego egzaminu końcowego. W uzasadnionych przypadkach komisja egzaminacyjna lub egzaminator może ten czas wydłużyć. Termin egzaminu poprawkowego ustalany jest w porozumieniu z kandydatem przez przedstawiciela ośrodka egzaminacyjnego, komisji egzaminacyjnej lub egzaminatora. Nie przystąpienie do egzaminu poprawkowego w wyznaczonym terminie powoduje, że kandydat zobowiązany jest do ponownego uczestnictwa w części szkolenia, której nie zdał. Kandydatowi, który nie zdał egzaminu przysługuje prawo odwołania się od decyzji Komisji egzaminacyjnej lub egzaminatora. 6. DOKUMENTY WYDANE W PROCESIE CERTYFIKACJI Dokumentami wydanymi w procesie certyfikacji spawaczy są: wg akredytacji PCA, Certyfikat - Świadectwo Egzaminu Kwalifikacyjnego Spawacza, zachowujące ważność zgodnie z zasadami opisanymi w normie PN- EN 287-1, PN-EN ISO 9606-1 lub PN-EN ISO 9606-2. wg akredytacji PCA,umowa zobowiązanie dotyczące Certyfikatu - Świadectwa Egzaminu Kwalifikacyjnego Spawacza zamieszczone we wniosku kandydata (formularze FP-2/9 lub FP2/9_a) wg autoryzacji IIW, dyplom Międzynarodowego Spawacza (IW), bez daty ważności, jako podstawa do wydania Certyfikatu - Świadectwa Egzaminu Kwalifikacyjnego Spawacza, zachowującego ważność zgodnie z zasadami opisanymi w normie PN-EN 287-1, PN-EN ISO 9606-1 lub PN-EN ISO 9606-2. Ośrodek zachowuje wyłączne prawo własności do każdego wydanego Certyfikatu - Świadectwa Egzaminu Kwalifikacyjnego Spawacza. 6.1 DECYZJIA O CERTYFIKACJI i/lub WYDANIU DYPLOMU IW Certyfikaty i/lub Dyplomy IW wystawiane są w terminie do 8 tygodni od daty zakończenia egzaminu wszystkim kandydatom spełniającym wymagania certyfikacyjne i po dostarczeniu przez nich wymaganej dokumentacji. Wymagania dla kandydatów: dostarczenie do Ośrodka wniosku wraz z wymienionym w nim dokumentami uzupełniającymi, dostarczenie do Ośrodka pozytywnego wyniku egzaminu teoretycznego i praktycznego, wniesienie opłaty na konto bankowe Instytutu Spawalnictwa za przeprowadzenie egzaminu oraz wydanie Certyfikatu i/lub Dyplomu IW. Opracował: Michał Kubica Wersja strony: b Strona/Stron Zatwierdził: Eugeniusz Szczok Październik 2016 9114

Etapy wydawania decyzji o certyfikacji: sprawdzenie kompletności dokumentów kandydata, podjęcie przez Kierownika Ośrodka lub Koordynatora ds. Kwalifikowania i certyfikowania personelu decyzji o wydaniu lub odmowie wydania Certyfikatu i/lub Dyplomu IW (jest to osoba, która nie była członkiem komisji egzaminacyjnej lub egzaminatorem dla danego kandydata), wydanie Certyfikatu (podpisuje egzaminator) i/lub Dyplomu IW Ośrodek szkoleniowy lub organizator kursu musi poinformować wszystkich jego uczestników kursów o możliwości poniesienia konsekwencji finansowych i formalnych w przypadku podania błędnych danych osobowych, które wykorzystane będą w czasie trwania kursu, podczas egzaminu i przy wydawaniu Dyplomów IW i/lub Certyfikatu. 6.1.1 Dyplom IW Absolwenci kursów IW otrzymują dyplomy Międzynarodowego Instytut Spawalnictwa IIW. Posiadacz dyplomu IW jest odpowiedzialny za jego prawidłowe wykorzystanie oraz powinien zabezpieczyć go przed możliwością wprowadzeniem do niego zmian. W przypadku stwierdzenia niewłaściwego użycia dyplomu IW przez jego posiadacza lub przez trzecią stronę Ośrodek (ANB) powinien natychmiast powiadomić przewodniczącego Grupy B Międzynarodowej Rady Autoryzacji (IAB) Międzynarodowego Instytutu Spawalnictwa (IIW). Przewodniczący Grupy B IAB po podjęciu odpowiednich decyzji przekazuje je do stosowania przez Ośrodek. 6.1.2 Certyfikat Certyfikat spawacza wydawany jest na wyłączną odpowiedzialność Ośrodka i zawiera wszystkie wymagane informacje określone w dokumencie odniesienia, do których należą: a) imię i nazwisko certyfikowanej osoby, b) datę certyfikacji, c) datę ważności certyfikatu, d) kategorię certyfikatu, e) nazwę jednostki certyfikującej i znak jej akredytacji, f) zakres certyfikatu g) dokument odniesienia wg, którego osoba jest certyfikowana, h) numer identyfikacyjny certyfikowanej osoby, i) podpis egzaminatora Certyfikaty spawacza wystawiane są wg wzorów ujętych w odpowiedniej części normy PN-EN ISO 9606 lub normie PN-EN ISO 287-1. Certyfikaty spawaczy stali wystawiane są w języku polskim oraz dodatkowo, na życzenie, w języku angielskim Opracował: Michał Kubica Wersja strony: a Strona/Stron Zatwierdził: Eugeniusz Szczok Wrzesień 2015 10114

lub niemieckim, natomiast Certyfikaty spawaczy metali nieżelaznych wystawiane są w angielskiej lub niemieckiej wersji językowej z tłumaczeniem na język polski. 7. KODEKS ETYCZNY Posiadacz Certyfikatu zobowiązany jest do: wykorzystywania certyfikatu w celu zgodnym z jego przeznaczeniem i tylko w zakresie w nim opisanym, przestrzegania zasad programu certyfikacji, niepowoływania się na certyfikacje oraz używania certyfikatu w reklamach, katalogach itp. w sposób niewłaściwy lub mogący wprowadzać w błąd, nieużywania i niepozwalania swoim pracodawcom na używanie certyfikatu lub jego części (logo/znaku) w sposób niezgodny z przeznaczeniem, bezzwłocznego poinformowania Ośrodek o sprawach, które mogłyby mieć wpływ na zdolność do dalszego spełnienia wymagań certyfikacyjnych, etycznego zachowania się, nie przynoszącego złej reputacji Instytutowi Spawalnictwa, zaniechania wszelkich roszczeń, co do praw wynikających z procesu certyfikacji oraz niepowoływania się na Instytut Spawalnictwa w przypadku zawieszenia lub wycofania certyfikatu, a także jego zwrotu do Ośrodka. Ośrodek podejmuje stosowne działania o charakterze prawnym oraz mogące prowadzić do zawieszenia lub wycofania certyfikatu względnie publikuje wyczerpujące informacje wyjaśniające w przypadku: naruszenia programu certyfikacji., zgłoszenia przez pracodawców lub klientów uzasadnionych i powtarzających się zastrzeżeń i reklamacji do kwalifikacji Posiadacza certyfikatu. 8. WAŻNOŚĆ CERTYFIKATU Ważność Certyfikatu jest zgodna z wymaganiami norm PN-EN 278-1, PN-EN ISO 9606-1 lub PN-EN ISO 9606-2. Ważność Certyfikatu jest zgodna ze wskazaną przez kandydata we wniosku jedną z trzech metod okresowej weryfikacji kompetencji. Okres ważności Certyfikatu rozpoczyna się z datą spawania egzaminacyjnego złącza próbnego, pod warunkiem uzyskania pozytywnego wyniku badań i akceptacji przez komisję egzaminacyjną lub egzaminatora. 9. NADZÓR W okresie ważności Certyfikatu, Ośrodek sprawuje nadzór poprzez: sprawdzanie czy posiadacz Certyfikatu nadal spełnia wymagania norm według, których jest certyfikowany, rozpatrywanie skarg dotyczących kompetencji posiadacza Certyfikatu. Opracował: Michał Kubica Wersja strony: a Strona/Stron Zatwierdził: Eugeniusz Szczok Wrzesień 2015 11114

Nadzór jest przeprowadzany przy przedłużaniu ważności Certyfikatu przy składaniu przez posiadacza wniosku. Niezależnie od dokonanego wyboru ważności Certyfikatu, personel nadzoru spawalniczego (Koordynator Spawalniczy) w zakładzie pracy posiadacza lub egzaminator nadzoruje Certyfikat poprzez potwierdzanie, że posiadacz pracuje w zakresie swoich kompetencji, przez co Certyfikat pozostaje ważny na kolejne sześć miesięcy. 10. ZAWIESZENIE CERTYFIKATU Zawieszenie Certyfikatu następuje w przypadku: stwierdzenia, że jego posiadacz nie spełnia aktualnych wymagań odpowiednich norm i/lub programu certyfikacji, negatywnych zapisów, reklamacji dotyczących działalności jego posiadacza, stwierdzonych w ramach pełnionego nadzoru i pochodzących od jego zleceniodawców, nadużycia uprawnień wynikających z zakresu certyfikatu, na podstawie decyzji Ośrodka po sprawdzeniu i udowodnieniu nieetycznego postępowania, 11. WYCOFANIE CERTYFIKATU Wycofanie Certyfikatu następuje w przypadku: niepodjęcia przez jego Posiadacza działań korygujących zaleconych po zawieszeniu, niewystąpienia do Ośrodka o ponowną certyfikację, jeśli Posiadacz ma w przerwę w pracy, obejmującą zakres certyfikatu, przekraczającą okres czasu określony wymaganiami norm PN-EN ISO 9606-1, PN-EN ISO 9606-2 lub PN-EN 287-1. 12. PONOWNE WYDANIE CERTYFIKATU Warunkiem ponownego wydania Certyfikatu jest złożenie przez jego posiadacza do Ośrodka wniosku. Wniosek musi zostać złożonym przed upływem ważności certyfikatu i ze wskazaniem sposobu przedłużenia uprawnień. Ważność Certyfikatu dla tego samego zakresu uprawnień może zostać przedłużona: a) na kolejne trzy lata w oparciu o ponowny egzamin (dotyczy spawaczy stali), b) na kolejne dwa lata, wtedy dwie spoiny wykonywane w ostatnich 6 miesiącach ważności, powinny być zbadane radiograficznie, ultradźwiękowo lub badaniem niszczącym i udokumentowane. Spoiny powinny spełnić warunki dotyczące poziomów jakości dla niezgodności, które ustalone zostały w Rozdziale 7. Zbadana spoina powinna odpowiadać pierwotnym warunkom egzaminowania, z wyjątkiem dla grubości i średnicy zewnętrznej rury. Takie badania przedłużają certyfikację na dalsze 2 lata (dotyczy spawaczy stali i aluminium), Opracował: Michał Kubica Wersja strony: a Strona/Stron Zatwierdził: Eugeniusz Szczok Wrzesień 2015 13114

c) pozostaje tak długo ważna, jak długo potwierdzana jest co 6 miesięcy, że spawacz zatrudniony jest w sposób możliwie ciągły przy wykonywaniu prac spawalniczych w zakresie swoich kwalifikacji, pod warunkiem, że dodatkowo spełnione są poniższe wymagania: spawacz pracuje dla tego samego producenta, dla którego jest kwalifikowany i który odpowiedzialny jest za wytwarzanie wyrobu; wymagania jakości dotyczące spawania producenta są zgodne z normami PN- EN ISO 3834-2 lub PN-EN ISO 3834-3, co zostało zweryfikowane; producent udokumentował, że spawacz wykonywał spoiny bezbłędnej jakości zgodnie z normami dotyczącymi zastosowania; zbadane spoiny powinny potwierdzić następujące warunki: pozycja(e) spawania, typ spoiny (FW, BW), stosowanie podkładki (mb) lub bez podkładki (nb). 13. ROZSZERZENIE ZAKRESU CERTYFIKATU Rozszerzenie zakresu Certyfikatu może nastąpić tylko w tej samej metodzie spawania w wyniku: 1) Ukończenia przez posiadacza uzupełniającego szkolenia obejmującego: nową grupę materiału podstawowego i/lub dodatkowego, dodatkową pozycję spawania, nowy zakres grubości lub/i zakres średnic dla rur, 2) Zdania egzamin praktycznego w zakresie nowej grupy materiałowej, pozycji spawania, grubości lub średnicy dla rur, 3) Podjęcia decyzji przez Kierownika Ośrodka lub Koordynatora ds. Kwalifikowania i certyfikowania personelu o rozszerzeniu lub nierozszerzeniu certyfikatu. Po spełnieniu ww. warunków wydawany jest certyfikat z nowym zakresem. Data ważności certyfikatu pozostaje bez zmian. 14. OGRANICZENIE CERTYFIKATU Bezterminowe ograniczenie i czasowe ograniczenie zakresu certyfikatu następuje: w wyniku prowadzonego nadzoru, w trakcie którego stwierdzono brak możliwości prowadzenia działalności w pełnym zakresie, na wniosek posiadacza certyfikatu. 15. OCHRONA I POUFNOŚĆ Ośrodek zapewnia ochronę i poufność informacji uzyskanych w trakcie wykonywania działań związanych z certyfikacją, w trakcie nadzoru oraz zapewnia ochronę praw własności kandydata lub posiadacza Certyfikatu. Opracował: Michał Kubica Wersja strony: a Strona/Stron Zatwierdził: Eugeniusz Szczok Wrzesień 2015 13114

16. SKARGI I ODWOŁANIA Kandydaci i posiadacze Certyfikatów lub ich pracodawcy mają prawo składać skargi i odwoływać się do Zespołu Odwoławczego Ośrodka od decyzji Kierownika Ośrodka lub jego Zastępcy oraz decyzji komisji egzaminacyjnej lub egzaminatora. Skargi i odwołania mogą również składać strony poszkodowane przez posiadacza Certyfikatu w zakresie jego kompetencji. Skargi i odwołania składane do Ośrodka muszą mieć formę pisemną. 17. DOKUMENTOWANIE W procesie certyfikacji spawaczy przechowywane są następujące dokumenty: 1) aktualna listę wszystkich certyfikowanych osób (wersja elektroniczna), 2) zbiór dokumentów osób niecertyfikowanych (muszą być przechowywane przez 5 lat od daty złożenia wniosku przez kandydata), 3) zbiór dokumentów certyfikacyjnych aktualnych i byłych posiadaczy certyfikatów, zawierający: a) wnioski o dyplom i certyfikację, b) dokumenty z egzaminu i oceny, c) kopie dyplomów i certyfikatów (certyfikaty w wersji elektronicznej), d) dokumenty dotyczące ponownego wydania certyfikatu, e) powód (dy) wycofania certyfikatu Ww. dokumenty są przechowywane w Ośrodku Egzaminacyjnym Sprawczy w warunkach zapewniających ich bezpieczeństwo i poufność przez okres nie mniejszy niż 10 lat. 18. WYDAWANIE DUPLIKATU CERTYFIKATU W przypadku utraty Certyfikatu posiadacz powinien złożyć pismo o wydanie duplikatu wraz z krótkim wyjaśnieniem okoliczności jego utraty. Pismo to zostaje zarejestrowane i po ocenie przez Koordynatora ds. Kwalifikowania i Certyfikowania Personelu zostaje podjęta przez Kierownika Ośrodka lub jego Zastępcę decyzja o wydaniu lub odmowie wydania duplikatu Certyfikatu. Opracował: Michał Kubica Wersja strony: a Strona/Stron Zatwierdził: Eugeniusz Szczok Wrzesień 2015 14114