ROK DZIEWIĘTNASTY ZESZYT TRZECI RUCH PRAWNICZY EKONOMICZNY I SOCJOLOGICZNY ORGAN WYDZIAŁU PRAWNO-EKONOMICZNEGO UNI WERSYTETU POZNAŃSKIEGO I AKADEMII HANDLOWEJ W POZNANIU POŚWIĘCONY NAUCE I ŻYCIU PRAWNEMU I GOSPODARCZEMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ WYCHODZI W PIERWSZYM MIESIĄCU KAŻD. KWARTAŁU REDAKTOR NACZELNY I KIEROWNIK DZIAŁU PRAWNICZEGO PROF. DR ANTONI PERETIATKOWICZ KIEROWNICY DZIAŁÓW EKONOMICZNEGO: PROF. DR ST. ROSIŃSKI // NAUK HANDLOWYCH: PROF. W. SKALSKI // SOCJOLO GICZNEGO: PROF. DR J. ST. BYSTROŃ, PROF. DR FL. ZNANIECKI I DR T. SZCZURKIEWICZ // SĄDOWNI CTWA: SĘDZIA SĄDU NAJWYŻSZEGO W. MISZEWSKI WYDANE Z ZASIŁKIEM MINISTERSTWA SPRAWIEDLIWOŚCI, MINISTERSTWA OPIEKI SPOŁECZNEJ, KASY IM. MIANOW SKIEGO - INSTYTUTU POPIERANIA NAUKI, POZNAŃ SKIEGO WOJEW. ZWIĄZKU KOMUNALNEGO ORAZ WOJEWÓDZKIEGO FUNDUSZU KULTURY W POZNANIU 19 P O Z N A Ń 3 9 REDAKCJA I ADMINISTRACJA: POZNAŃ - ZAMEK POCZTOWE KONTO ROZRACH. NR 8 POZNAŃ 1 PKO NR 201 346 ODBITO W ROLNICZEJ DRUKARNI I KSIĘGARNI NAKŁADOWEJ W POZNANIU
XlX-me année Juillet - août - septembre 1939 MOUVEMENT JURIDIQUE, ÉCONOMQUE ET SOCIOLOGIQUE ORGANE DE LA FACULTÉ DE DROIT DE L'UNIVERSITÉ DE POZNAŃ ET DE L'ACADÉMIE DE COMMERCE SOMMAIRE: Le témoin adolescent, par M. Laniewski. L'admissibilité des conventions des parties en matière de l'instruction du procès, par M. Mikuszewski. Le rôle de l'individu dans la constitution polonaise, par M. Mycielski. Quelques observations sur les frais accessoires d'administration mis à la charge des débiteurs polonais par les Institutions prussiennes de crédit foncier (Contribution au problème de succession des Etats en droit international) par M. Sułkowski. La rationalisation scientifique de droit criminel, par M. Wróblewski. L'administration autonome des intérêts économiques et l'organisation de l'état par M. Brzeski. Le problème de la théorie coopérative, par M. Janicki. La monnaie et la prospérité par M. Rosiński. L'État présent de la technologie sociale, par. M. Znaniecki. Bulletin bibliographique. Revue de législation (droit financier, droit et procédure pénaux. droit civil, procédure civile). Tribunaux, notes de jurisprudence etc. Chronique: Agriculture, Banques et crédit, Salaires, Emigration. Miscellanées. Do P. P. WYDAWCÓW! Zwracamy się do wszystkich Księgarni i Wydawców z prośbą o przysłanie nam egzemplarzy recenzyjnych wszystkich swoich wydawnictw z zakresu nauk prawno-społecznych. Nadesłane książki są zawsze recenzowane bez zwłoki na łamach naszego pisma przez odpowiednich fachowców. Nadsyłanie przeto egzemplarzy recenzyjnych leży w interesie Wydawców, a jednocześnie ułatwia Redakcji spełnienie jednego z jej celów naukowych. REDAKCJA
Treść zeszytu trzeciego I. ARTYKUŁY Laniewski Alfred, sędzia: Świadek młodociany Mikuszewski Władysław, doc: Dopuszczalność umów regulujących sposób prowadzenia dowodów w procesie Mycielski Andrzej, doc.: Rola jednostki w polskim systemie konstytucyjnym Sułkowski Józef, prof.: W sprawie dodatków administracyjnych doliczonych dłużnikom polskim przez ziemstwa pruskie.... Wróblewski Bronisław, prof.: Naukowa racjonalizacja w prawie kryminalnym Brzeski Tadeusz, prof.: Samorząd gospodarczy a ustrój państwowy Janicki Stefan, dr: Zagadnienie teorii ruchu spółdzielczego Rosiński Stefan, prof.: Pieniądz a dobrobyt Znaniecki Florian, prof.: Stan obecny technologii społecznej. Str. 213* 226* 243* 249* 264* 274* 285* 304* 317* II. PRZEGLĄD PIŚMIENNICTWA A. DZIAŁ PRAWNICZY Jarra E.: Jedność obywatelska w dziejach filozofii (rec. prof. A. Peretiatkowicz) Peretiatkowicz A.: Wstęp do nauk prawnych. Wyd. IV. Radbruch G.: Zarys filozofii prawa. Tłum. Cz. Znamierowskiego (rec. dr Cz. Martyniak) Rundstein Sz.: Zagadnienie teorii prawa w orzecznictwie cywilnym S. N. (ree. dr Cz. Martyniak) Haytler J.: Projekt reformy uniwersyteckich studiów prawniczych (rec. prof. B. Winiarski) Del Vecchio G.: La crise de la science du droit (rec. dr Cz. Martyniak) Tenże: II problema delle fonti del diritto positivo (ree. dr Cz. Martyniak) Tenże: Sulla involuzione nel diritto (rec. dr Cz. Martyniak) Tenże: Der Homo Juridicus und die Unzulänglichkeit des Rechts als Lebensregel (rec. dr Cz. Martyniak) 543 543 543 547 548 549 549 549 551
IV Ruch prawniczy, ekonomiczny i socjologiczny Tenże: Riforma del codice civile e principi generali di diritto (rec. dr Cz. Martyniak) Łapicki B.: Władza ojcowska w starożytnym Rzymie (rec. prof. Fr. Bossowski) Buchwajc M.: Mandat Ligi Narodów nad Palestyną (rec. prof. J. Makowski) Gower K. : Mniejszość węgierska w państwach sukcesyjnych (rec. prof. B. Winiarski) Kierski K.: Kwestia słowacka w przede dniu rozstrzygnięcia (rec. prof. B. Winiarski) Kulski Wł. i Potulicki M.: Współczesna Europa polityczna (rec. prof. J. Makowski) Odrowąż-Wysocki St.: Międzynarodowe stosunki Polski (rec. prof. B. Winiarski) Studnicki Wł.: Kwestia Czechosłowacji a racja stanu Polski (rec. K. Kierski) Comisetti L.: Mandats et Souveraineté (ree. prof. ]. Makowski) Fischer H.: La colonisation juive en Palestine (rec. prof. j. Makowski) Korowicz M.: La personnalité internationale de l'individu d'après la convention relative à la Haute Silésie (rec. prof. B. Winiarski) Mercier C: Les servitudes internationales (rec. prof. B. Winiarski) Makowski W.: Nauka o państwie. Cz. I. (rec. prof. A. Peretiatkowicz) Del Vecchio G.: Individuum, Staat und Korporation (rec. dr Cz. Martyniak). Heimann Ed.: Communism, Fascism or Democracy (rec. J. J. Pełczyński) Chromecki T.: Autorytatywne państwo korporacyjne Mussoliniego (rec. doc. A. Mycielski) Szawleski M.: Polonizm. Ustrój Narodu Polskiego (rec. prof. E. Dubanowicz) Wachholz R.: Nowy ustrój Związku sowieckiego (rec. doc. W. Sukiennicki) Grzbiela J.: Polskie prawo o postępowaniu administracyjnym (rec. prez. S. Mrâvincsics) Hausner R.: Pierwsze 20-lecie administracji spraw wewnętrznych (rec. prez. S. Mrâvincsics) Ostrowski A.: Zbiór przepisów o szkolnictwie akademickim (rec K. Matuszewski) Wiśniewski A.: Stosunek państwa do Kościoła w Z. S. R. R. (rec. doc. W. Rappé) Zieleniewski L.: Obywatelstwo państwa polskiego (rec. K. Matuszewski) 552 552 557 560 562 563 565 567 569 572 574 577 585 585 587 589 590 594 596 596 597 597 598
Treść zeszytu trzeciego V B. DZIAŁ EKONOMICZNY Krzyżanowski Adam: Źródła i symptomy wzbogacenia się nowoczesnych społeczeństw (rec. prof. St. Dziewulski) Drewnowski J.: Próba ogólnej teorii gospodarki planowej (rec. dr M. Orłowski) Krzyżanowski A.: Finansowanie uprzemysłowienia (rec. prof. St. Dziewulski) Chojecki Z.: Produkcja rolnicza i przemysł rolniczy w Polsce współczesnej (rec. prof. Cz. Strzeszewski) Księga pamiątkowa na 75-lecie Gazety Rolniczej" (rec. prof. Cz. Strzeszewski) Hendrikson H. K.: Interwencja państwa w zakresie komunikacji (rec. J. Deresiewicz) Montalbetti E.: 0 dalszy rozwój ubezpieczeń od ognia (rec. dr L. Rosiński) Sprawozdanie P. K. O. za 1938 (rec. dr L. Kosiński) Bujalski W. i Rolkę Z.: Ubezpieczenia pracowników umysłowych (rec. dr J. Baumgarten) Międzynarodowa Konferencja Pracy, XXIV sesja (rec. prof. St. Dziewulski) Raport Dyrektora B. I. T., Sir H. Butler (rec. prof. St. Dziewulski) Hendrikson H. K.: Finanse Włoch faszystowskich (rec. prof. Ig. Czuma), :.... Macgregor D. H.: Public Aspects of Finance (rec. dr St. Janicki) Hersch L.: 0 przestępczości wśród Żydów w Polsce (rec. doc. J. Wiśniewski) Barfod Borge: Local Economic Effects of a Large-Scale Industrial Undertaking (ree. W. Skrzywan) Von Mises R.: Probability Statistics and Truth (rec. dr St. Janicki) Ormicki W.: 0 polski program ludnościowy (rec. doc. J.Wiśniewski) Statystyka ubezpieczonych za 1935 r. (rec. doc. J. Wiśniewski) Rakowski J.: Rola C. O. P. Przyczyny powstania i warunki rozwoju (rec. dr Fl. Barciński) Kosieradzki Wł.: Plan C. O. P. (rec. dr Fl. Barciński). Bobiński K.: C. O. P. (rec. dr Fl. Barciński) Rühle E.: Zagadnienia gospodarcze Ziem Wschodnich w kartogramach (rec. dr Fl. Barciński) Weydlich K.: Tęczowy sztandar spółdzielczy (rec. E. Szubert) 600 605 606 610 611 613 615 616 617 618 618 627 629 631 634 635 637 638 640 640 640 643 646
VI Ruch prawniczy, ekonomiczny i socjologiczny C. DZIAŁ NAUK HANDLOWYCH Schefs M.: Z historii księgowości (rec. prof. T. Lulek).... Schefs M.: Księgowość podwójna czy pojedyncza (rec. prof.t. Lulek) Biłdziukiewicz A.: Zasady kalkulacji kupieckiej (rec. St. Żardecki) 618 649 653 C. DZIAŁ SAMORZĄDOWY Kokot J.: Zakres działania województwa Śląskiego jako jednostki samorządu terytorialnego (rec. dr T. Nowicki) Trzebski B. i Chylewski J.: Prawo wyborcze do rad miejskich (rec. dr T. Nowicki). Trzebski B. i Chylewski J.: Prawo wyborcze do rad gromadzkich, gminnych i powiatowych (rec. dr T. Nowicki) Biblioteka Samorządowca (rec. wiceprez. Zaleski). Materiały o oragnizacji i działalności Wydz. Opieki Społecznej m. Warszawy (rec. wiceprez. Zaleski) Program inwestycyjny stół. król. m. Krakowa (rec. wiceprez. Z. Zaleski) Sprawozdanie o stanie gospodarczym okręgu Izby Przemysłowo- Handlowej w Wilnie 1937 r. (rec. dr Fl. Barciński).... Sprawozdanie o stanie gospodarczym Izby Przemysłowo-Handlowej w Krakowie (rec. dr Fl. Barciński) E. DZIAŁ SOCJOLOGICZNY Szczurkiewicz T.: Rasa, środowisko, rodzina. Szkice socjologiczne (rec. A. Hertz) 656 6.")!! 658 658 662 66.-, 667 667 669 III. PRZEGLĄD PRAWODAWSTWA Prawo skarbowe, przez dra J. Zdzitowieckiego Prawo karne i postępowanie karne, przez prof. J. J. Bossowskiego Prawo cywilne, przez prof. ]. Górskiego Proces cywilny, przez sędz. J. Dąbrowskiego 681 681 706 714 IV. SĄDOWNICTWO A. PRZEGLĄD ORZECZNICTWA Orzecznictwo karne Sądu Najwyższeg, przez prok. St. Błeszyńskiego 717
Treść zeszytu trzeciego VII Orzecznictwo cywilne Sądu Najwyższego: I. Ustawodawstwo obowiązujące na obszarze całego państwa, przez W. Święcickiego, E. Koreckiego i M. Lisiewskiego II. Ustawodawstwo dzielnicowe: B. zabór rosyjski, przez W. Święcickiego....... B. zabór austriacki, przez E. Koreckiego B. zabór pruski,przez M. Lisiewskiego Orzecznictwo Najwyższego Trybunału Administracyjnego, przez dra W. Orskiego Orzecznictwo Trybunału Kompetencyjnego, przez M. Lisiewskiego Orzecznictwo Najwyższego Sądu Wojskowego, przez ppłk. aud. Eug. Bogdzewicza B. INNE SPRAWY SĄDOWE Pogłębienie poczucia niezawisłości sędziowskiej, przez W. Miszewskiegu 720 745 747 750 758 763 770 774 V. KRONIKA A. KRONIKA GOSPODARCZA Rolnictwo i pokrewne gałęzie wytwórczości, przez mgra A. Ostrowskiego Stosunki walutowe, kredytowe i bankowe, przez R. Chłapowskiego. 778 782 B. KRONIKA SOCJALNA Praca, przez rad. min. J. Wengierowa Zagadnienie emigracyjne, przez mgra T. Brzezińskiego 787 799 VI. MISCELLANEA Porozumienie polsko-francuskie IV Zjazd Prawników Polskich XVII Zjazd Młodych Prawników w Warszawie, przez Br. Słotwińskiego Piśmiennictwo prawniczo-ekonomiczne słowiańskie i litewskie (Polonica) Zrzeszenie Prawników Administracyjnych w Poznaniu Towarzystwo Ekonomiczne we Lwowie Organizacja i personalia wydziałów prawa Fundusz wydawniczy Ruchu" 806 806 809 810 810 810 811 811