Wybrane elementy systemu bezpieczeństwa wewnętrznego Niemiec na przykładzie doświadczeń z Programu stypendialnego dla młodych kadr kierowniczych z krajów Europy Środkowo Wschodniej oraz udziału w akcji ratowniczej podczas powodzi w Saksonii w 2002 r. mfeltynowski@kgpsp.gov.pl
Rola Centrum Sytuacyjnego Ministerstwa Spraw Wewnetrznych RFN Pracujacy calą dobę oddział sztabu głównego Ministerstwa Spraw Wewnetrznych RFN Centrala rozdziału informacji Krajowa jednostka koordynującoinformacyjna w dziedzinie ochrony porzadku publicznego - na poziomie ministerstw - Centrum sytuacyjne Ministerstwa Ochrony Środowiska Naturalnego Narodowa jednostka komunikacyjna Niemiec w ramach Uni Europejskiej - Bureau de Liaison - Narodowy przedstawiciel dla krajów Europy Środkowo- Wschodniej w sprawach sportu i bezpieczeństwa
Zakres dzialania centrum sytuacyjnego MSW RFN Informacje dla kierownictwa - nadzwyczajne - codzienne Zapewnienie stalej gotowości pracy Ministerstwa Sprawozdanie sytuacyjne - obraz sytuacyjny - wykład sytuacyjny - raport sytuacyjny Podjęcie pierwszych kroków zaradczych, ograniczających szkody pod względem rzeczywistym i politycznym Wymiana informacji o znaczeniu politycznym na poziomie narodowym i międzynarodowym w sprawach bezpieczenstwa publicznego Zadania ogólne Serwis
W systemie ochrony przed katastrofami, bezpieczeństwa i porządku publicznego, ochronie przeciwpożarowej oraz ratownictwa medycznego kraj związkowy (land) ustanawia prawa dla podległych mu jednostek terenowych. Realizacja Rząd federalny (bund) odpowiada za wszelkie działania dotyczące kryzysu i wojny, w tym także za wsparcie systemu ochrony przed katastrofami (wydziela fundusze, wyposaża organizacje, organizuje szkolenia personelu) Land jest ostatnim szczeblem administracji odpowiedzialnym za realizację zadań ochrony ludności w razie klęsk żywiołowych, awarii i katastrof czasu pokoju, ale powiat jest podstawowym szczeblem administracji realizującym zadania ochronne w czasie klęsk żywiołowych, awarii, pożarów. W zakresie ochrony ludności do kompetencji gmin należy ochrona przeciwpożarowa.
Obrona powszechna Niemiec obejmuje 4 filary: obronę militarną i cywilną - w ramach sojuszu z NATO jak i w obszarze narodowym Obrona cywilna (w wielu państwach CEP-cywilne planowanie kryzysowe) - przedsięwzięcia nie militarne realizowane w czasie kryzysu i wojny w zakresie: 1.utrzymania funkcji rządowych i państwowych (administracyjnych), 2.zaopatrzenia społeczeństwa, 3. wsparcia sił zbrojnych oraz 4.ochrony cywilnej. Ochrona cywilna - przedsięwzięcia realizowane w czasie kryzysu i wojny w zakresie: 1.samoochrony, 2.ostrzegania zagrożonej ludności, 3.budowania obiektów ochronnych, 4.ewakuacji, 5.ochrony zdrowia, 6.ochrony dóbr kultury, 7.ochrony w przypadku katastrof Są to zadania zgodne z humanitarnym prawem wojennym - Protokołem Dodatkowym I do Konwencji Genewskich z 1949 r. Ochrona w przypadku katastrof - przedsięwzięcia realizowane w czasie pokoju w zakresie ochrony ludności w przypadku klęsk żywiołowych, awarii technicznych i katastrof
ASB-Związek Pracujących Samarytan Niezależna organizacja pomocnicza, działająca od ponad 100 lat. W 1888 r. 6 chłopców hotelowych zaczęło od kursów udzielania pierwszej pomocy dla ofiar wypadków. Obecnie z mottem naszym zadaniem jest pomagać realizują swoje powinności przez: ratownictwo medyczne i transport chorych, pracę w domach starców, opieki społecznej, pomoc w domach, mobilną służbę socjalną, np.: służbę pomocy niepełnosprawnym, jedzenie na kołach, domową pomoc medyczną, pomoc w gospodarstwie domowym, służbę opiekuńczą i udzielanie rad osobom w trudnych sytuacjach losowych, kierunki kliniczne, pomoc w zakresie krajowej i międzynarodowej ochronie przed katastrofami oraz pomocy zagranicznej.
DLRG-Niemieckie Towarzystwo Ratowania Życia Największa na świecie ochotnicza organizacja ratownictwa wodnego. Od momentu powstania w 1913 r. pod mottem DLRG- związek dla wszystkich nauczyło pływać i ratować ponad 30 mln osób. Uratowało od śmierci w wyniku utonięcia ponad 300 tyś osób. Zadania realizują przez: - edukowanie społeczeństwa o zagrożeniach jakie niesie woda, - kształtowanie i wspieranie aktywności na wodzie, - wspieranie nauki pływania początkujących i nauki pływania w szkole, kształcenie i doskonalenie w zakresie sztuki pływania, ratownictwa wodnego, prowadzenia łodzi, kursy radiotelegrafisty, -planowanie i organizacja służb ratownictwa wodnego, - odwrócenie i zwalczanie skutków katastrof na i pod wodą we współpracy z innymi organizacjami pomocniczymi w zakresie służb ratowniczych i ochrony przed katastrofami, - sportową ofertę spędzania wolnego czasu dla wszystkich grup wiekowych, - pływanie ratownicze jako kierunkowa oferta w narodowym i międzynarodowym systemie mistrzostw, - wykształcenie i dalsze kształcenie ochotniczych ratowników.
Niemiecki Czerwony Krzyż: duża organizacja pomocnicza z ogromną tradycją. Tylko w Niemczech, w ciągu 125 lat istnienia skupia 3, 5 mln członków. Pomaga i służy: - w sytuacjach nadzwyczajnych, - samochodami ratowniczymi na miejscu wypadku a także do transportu chorych, - w górach i na wodzie pierwsza pomocą i ratowaniu ludzi, -w przypadku katastrof pomocą, opieką i zaopatrzeniem poprzez budowę miasteczek namiotowych, kuchni i szpitali polowych, - podczas przedstawień, koncertów prowadzi zabezpieczenie sanitarne, - poprzez honorowe krwiodawstwo DRK zabezpiecza bezpieczeństwo chorych i rannych w szpitalach, - w zakresie pomocy zagranicznej zabezpiecza duże wydarzenia i transport oraz wspiera środki ochrony przed katastrofami, - w zakresie pomocy socjalnej organizuje transport niepełnosprawnych, jedzenie na kołach, zbiórki odzieży, doradztwo ciężarnym i doradztwo w rozwiązywaniu konfliktów i świadczenie pomocy obcokrajowcom, - poprzez loty ambulansami lotniczymi DRK wspiera ciężko poszkodowanych w transporcie do klinik specjalistycznych.
Johannitanie Rozpoznawani jako dzieło ewangelickiego zakonu Johannitan i związek służący dobru powszechnemu. Przykładowo na terenie kraju związkowego Saksonia założony w 1991 r - dysponuje tam obecnie ponad: 40 tys. ratowników-ochotników lub członków wspierających, 115 ratowników w grupach młodzieży Np. tylko w Saksonii realizują nasze zadania wykorzystując: - 17 budynków ratowniczych (strażnic), 18 punktów socjalnych, 30 siedzib przedszkoli, 2 domy spokojnej starości, 4 mieszkania pielęgnacyjne, 15 podgrup realizujących zadania w zakresie ochrony przed katastrofami, 2 grupy szybkiego reagowania, 1 drużynę z psami ratowniczymi itp. Corocznie ok. 3 tys. uczestników jest przeszkolonych w zakresie udzielania pierwszej pomocy. Corocznie organizuje liczne transporty z pomocą do krajów Europy Środkowo- Wschodniej
Maltańska Służba Pomocy: dzieło znanego z 900 lat aktywności na całym świecie zakonu jeźdźców maltańskich, związek niemieckiego Caritasu, krajowa organizacja pomocnicza w rozumieniu konwencji genewskiej, społeczność z 33 tysiącami aktywnych współpracowników w Niemczech. Pomaga poprzez: - edukację ludności w zakresie udzielania pierwszej pomocy i w środkach (technikach) ratujących życie, kształci sanitariuszki, służy pomocą sanitarną podczas wszelkiego rodzaju przedsięwzięć, współdziała w ratownictwie i transporcie chorych, sprowadza chorych i poszkodowanych z kraju i zagranicy, oferuje pomoc w hospicjach, organizuje służbę dojazdową dla ciężko niepełnosprawnych, opiekuje się osobami starszymi, służy organizacją posiłków i inną pomocą socjalną.
Związek straży pożarnych i Młodzieżowa OSP na przykładzie Saksonii: Są przedstawicielami interesów straży w wolnym państwie Saksonii. Organizacja straży pożarnej pokrywa obszar wszystkich miast i gmin Saksonii. Straż jest gotowa do akcji 24h/dobę, pracuje szybko, niezawodnie i profesjonalnie. W młodzieżowych strażach pożarnych sensownie spędzają czas dzieci i młodzież w wieku 10-16 lat. Poprzez grę, sport, zabawę i pogłębianie wiedzy wychowuje się tu pokolenie przyszłych dorosłych strażaków. Zadania : - ratuje ludzi i zwierzęta z sytuacji niebezpiecznych, - gasi pożary i wykonuje działania techniczne, -chroni dzieła sztuki przed uszkodzeniem lub zniszczeniem, - odgruzowuje i wydostaje z zakleszczonych miejsc osoby i zagrożone rzeczy, - pomaga podczas zwalczania zagrożeń ekologicznych i likwidacji skutków katastrof i klęsk żywiołowych
Służba ratownictwa technicznego THW jest organizacją rządu RFN. Data powstania: 1950 r. Podległa: Federalnemu MSW Siedziba Federalnego Zarządu: Bonn - Bad Godesberg Kształcenie: Kapitał THW doświadczenie zawodowe i wiedza ratowników Zadania THW: Ochrona przed katastrofami i udzielanie pomocy technicznej: w dziedzinie ochrony cywilnej; w zakresie pomocy humanitarnej udzielanej przez rząd Niemiec za granicą; zwalczanie zagrożeń na żądanie odpowiednich służb (wsparcie odpowiednich komórek urzędowych); THW jest elementem zintegrowanego systemu pomocy technicznej. THW jest tam, gdzie wysoko specjalistyczne urządzenia mogą być pomocne w zwalczaniu skutków katastrof i dużych wydarzeń.
Struktura: 1 kierownictwo, 8 związków landowych, 66 okręgowych, 665 miejscowych. Podstawą gotowości operacyjnej THW jest związek miejscowy. Każdy z 665 OV dysponuje min. 1 TZ (grupa-pluton techniczny) do szerokiego użycia w ratownictwie (pomoc techniczna, odgruzowywanie itp.) W obszarze operacyjnym każdego z 66 GS (związków okręgowych) są wykwalifikowane grupy mające spełniać zadania z zakresu: Infrastruktury, Sprzątania (usuwania), Wypompowywania, Lokalizacji, Zabezpieczenia Elektrycznego, Dowodzenia i Łączności, Logistyki
Potencjał THW (liczba wyspecjalizowanych grup) w liczbach 1620 Ocalanie, ratowanie- grupa rat. technicznego 132 - Sprzątanie 66 - Zaopatrzenie elektryczne 66 - Pompy- szkody wodne 66 - Dowodzenia i Łączności 16 - Budowa mostów 6 SEEBA Grupa poszukiwawczo ratownicza
BVA-Federalny Urząd Administracji ZfZ Centralne Stanowisko Ochrony Cywilnej AkNZ - Akademia Zarządzania Kryzysowego, Planowania w Sytuacjach Nadzwyczajnych i Ochrony Cywilnej BVA w Kolonii jest samodzielnym urzędem federalnym przyporządkowanym Federalnemu MSW, który przejął i powiązał zadania administracyjne wszystkich ministerstw federalnych. Od stycznia 2000 r. BVA przejął zadania ochrony ludności RFN, które należały do rozwiązanego z dniem 31.12.2000 r., Federalnego Urzędu Ochrony Cywilnej W celu sprawniejszego wykonywania zadań OC przez BVA utworzono w Bonn-Bad Godesberg departament ZfZ, który realizuje zadania z zakresu obrony i ochrony cywilnej.
Akademia Zarządzania Kryzysowego, Planowania w Sytuacjach Nadzwyczajnych i Ochrony Cywilnej ma zlecenie prowadzenie szkoleń BVA w zakresie obrony i ochrony cywilnej. AkNZ stanowi integralną część Federalnego Urzędu Administracji (BVA) - Lokalizacja: Bad Neuenahr Ahrweiler -AkNZ wykonuje kształcenie w kierunku wyznaczonym przez federację, który obejmuje (z uwzględnieniem nowoczesnych zasad pedagogicznych) całe spektrum obrony cywilnej, ochrony cywilnej i współpracy cywilno wojskowej. - AkNZ realizuje kursy z zakresu ochrony cywilnej i ochrony przed katastrofami oraz wyznacza trendy rozwoju zintegrowanego systemu ostrzegania przed niebezpieczeństwami. Zgodnie z nowymi wyzwaniami AkNZ zmierza w kierunku rozwoju do: -kompetentnego centrum zarządzania kryzysowego krajów związkowych i federacji, - forum wymiany informacji naukowej, - miejsca spotkań i wymiany informacji pomiędzy ekspertami z kraju i z zagranicy
AkNZ podczas kursów realizuje m.in. następujące zadania: -nauka (instruktaż) personelu i instytucji zajmujących się tematyką obrony i ochrony cywilnej; -wykorzystanie krajowych i zagranicznych analiz dużych zdarzeń, publikacji i dokumentacji w tym zakresie; -kształcenie kadry kierowniczej i wykładowców do wykonywania zadań ochrony przed katastrofami w zakresie ich zadań ochrony ludności; -nauka współpracy z mediami w obszarze planowania w nagłych wypadkach i ochrony cywilnej; -przygotowywanie dowodzenia i przeprowadzanie ćwiczeń; -organizowanie seminariów i przedsięwzięć z zakresu współpracy cywilno - wojskowej; - studia i międzynarodowa wymiana doświadczeń na obszarze zwalczania kryzysów i ochrony cywilnej; -opieka (wspierania) przedsięwzięć naukowych; - współpraca w federalno-landowych komisjach i grupach roboczych, współudział w pracach najwyższych gremiów federacji i grupach w Unii Europejskiej i NATO
Zgodnie z Rozkazem Komendanta Głównego Państwowej Straży Pożarnej z dnia 16 sierpnia 2002 r. w sprawie udzielenia pomocy ratowniczej przez Państwowa Straż Pożarną w związku z klęską powodzi na terytorium Republiki Federalnej Niemiec do Niemiec skierowano wyodrębnioną Grupę Ratowniczą składającą się z sił i środków centralnego odwodu operacyjnego krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego Podstawy prawne Umowa między Rzeczpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec o wzajemnej pomocy podczas katastrof i klęsk żywiołowych lub innych poważnych wypadków z 10 kwietnia 1997 r. Porozumienia między Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Administracji Rzeczypospolitej Polskiej a Saksońskim Ministerstwem Spraw Wewnętrznych o wzajemnej pomocy podczas katastrof, klęsk żywiołowych i innych poważnych wypadków, które sporządzono w Słubicach w dniu 18 lipca 2002 r.
Pomoc ratownicza powódź w Niemczech (dorzecze Łaby) w dniach 16 29 sierpnia 2002 r. skutki powodzi usuwało 41 strażaków, 11 samochodów oraz 9 pomp dużej wydajności. Działania na terenie Saksonii prowadzono w miejscowościach: Coswig, Radebeul, Meissen, Glaubitz przedmieścia Riesa