Szczecin, Pl. Rod³a 9; Tel ; RAPORT. Nr 5/2005. Fundusze Po yczkowe w Polsce

PSFP 70-419 Szczecin, Pl. Rod³a 9; Tel.091-35-95-277; e-mail: psfp@psfp.org.pl; www.psfp.org.pl RAPORT Nr 5/2005 Fundusze Po yczkowe w Polsce wspieraj¹ce mikro, ma³e i œrednie przedsiêbiorstwa wg stanu na 31 grudnia 2005 r. Raport wspó³finansowany przez Polsk¹ Agencjê Rozwoju Przedsiêbiorczoœci Szczecin, maj 2006

Spis treści I. Wprowadzenie. 3 II. Stan funduszy pożyczkowych w Polsce....... 4 1. Cel i metodologia badania.. 4 2. Ogólna charakterystyka funduszy pożyczkowych..5 3. Struktura pochodzenia kapitału pożyczkowego..7 4. Rozkład funduszy według kapitału pożyczkowego....9 5. Rozkład funduszy pożyczkowych według województw... 14 6. Ranking funduszy pożyczkowych. 18 7. Sieć funduszy pożyczkowych w Polsce.23 III. Portfel pożyczkowy funduszy i jego charakterystyka.....25 IV. Podsumowanie... 27 Załączniki: Załącznik nr 1. Podstawowe dane dot. funduszy pożyczkowych wg kapitału pożyczkowego na tle liczby i wartości udzielonych pożyczek oraz średniej wartości pożyczki od początku działalności do 31.12.2005 r. Załącznik nr 2. Udział funduszy pożyczkowych w ogólnej sumie kapitału pożyczkowego, wartości i liczby udzielonych pożyczek na 31.12.2005 r. Załącznik nr 3. Aktywność funduszy pożyczkowych wybrane informacje o funduszach pożyczkowych na 31.12.2005 r. Załącznik nr 4. Dane teleadresowe funduszy pożyczkowych w Polsce według siedziby głównej w podziale na województwa na 31.12.2005 r. Polskie Funduszy Pożyczkowych Raport o Funduszach Pożyczkowych w Polsce stan na 31.12.2005 2

I. Wprowadzenie Polskie Funduszy Pożyczkowych publikuje po raz kolejny Raport o Funduszach Pożyczkowych w Polsce wspierających mikro, małe i średnie przedsiębiorstwa. Zebrane dane pochodzą z badań ankietowych skierowanych do wszystkich funduszy pożyczkowych działających w Polsce, reprezentujących instytucje pozarządowe o charakterze non for profit, których celem jest ułatwianie dostępu mikro, małym i średnim przedsiębiorstwom (MSP) oraz osobom rozpoczynającym działalność gospodarczą do finansowania, umożliwiającego podejmowanie, prowadzenie i rozwój działalności gospodarczej. Informacje zawarte w Raporcie prezentują stan funduszy pożyczkowych na koniec 2005 roku. Okres ten był szczególnie ważny dla rozwoju funduszy pożyczkowych. Dokapitalizowanie ze środków strukturalnych Unii Europejskiej spowoduje zwiększenie kapitałów do blisko 850 mln zł. Tak duże wsparcie to nie tylko ugruntowanie i uznanie na stałe pozycji funduszy pożyczkowych w systemie wsparcia przedsiębiorstw. Jest to przede wszystkim ważny sygnał dla przedsiębiorców, którym po raz pierwszy w historii system funduszy pożyczkowych stawia do dyspozycji tak wysokie kapitały. Uzyskanie blisko 350 mln zł dokapitalizowania to także potwierdzenie wysokich standardów sprawności i jakości funkcjonujących w Polsce funduszy. Polityka wsparcia oraz działalność funduszy w Polsce nie jest czymś odosobnionym w świecie w podejściu do lepszego finansowania rozwoju przedsiębiorczości. Pod koniec marca bieżącego roku w Brazylii, na ogólnoświatowej konferencji OECD (Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju) pt. Lepsze finansowanie rozwoju przedsiębiorczości i MSP, blisko 40 krajów reprezentowanych przez rządy, instytucje finansowe, małe i średnie firmy oraz organizacje pozarządowe, w tym fundusze pożyczkowe, oceniło dotychczasowe działania w tym zakresie. Polska została oceniona jako kraj, w którym funkcjonujący system funduszy pożyczkowych powstały w stosunkowo krótkim czasie, może w sposób efektywny przyczyniać się do niwelowania barier w dostępie do finansowania MSP. Jednakże, cały czas należy prowadzić działania zmierzające do dalszego rozwoju systemu. Tradycyjnie, przedkładając niniejszy Raport, PSFP pragnie zadedykować go wszystkim przedsiębiorcom jako źródło informacji o instytucjach oferujących alternatywne wsparcie finansowe. Raport ten jest przeznaczony również dla instytucji rządowych i samorządów, funduszy poręczeniowych oraz instytucji otoczenia biznesu w celu wskazania znaczącego potencjału funduszy pożyczkowych mogących przyczyniać się do lepszego finansowania rozwoju regionalnej i lokalnej przedsiębiorczości. Luki w alternatywnym finansowaniu przedsiębiorców nie są nie do pokonania. Można je łagodzić poprzez serię zaplanowanych i konsekwentnych działań. Barbara Bartkowiak Prezes Polskiego Stowarzyszenia Funduszy Pożyczkowych Polskie Funduszy Pożyczkowych Raport o Funduszach Pożyczkowych w Polsce stan na 31.12.2005 3

II. Stan funduszy pożyczkowych w Polsce 1. Cel i metodologia badania Głównym celem przeprowadzonego badania jest dostarczenie aktualnych informacji na temat sieci funduszy pożyczkowych, ich potencjału kapitałowego oraz skali i struktury udzielonego przez nie wsparcia finansowego mikro, małym i średnim przedsiębiorstwom, w tym w szczególności: liczby działających w Polsce funduszy pożyczkowych i ich rozmieszczenie terytorialne, kwoty kapitału pozyskanego przez fundusze pożyczkowe i źródeł jego pochodzenia, efektów działalności funduszy pożyczkowych w postaci liczby i wartości wypłaconych pożyczek oraz utworzonych nowych miejsc pracy od początku działalności do 31 grudnia 2005 r. oraz w okresie 12 miesięcy 2005 r., struktury wypłaconych pożyczek według różnych kryteriów. Badanie przeprowadzono metodą ankietową w okresie styczeń kwiecień 2006 r., a jego rezultatem jest Raport nr 5/2005. Niniejszy Raport stanowi ilustrację funduszy pożyczkowych działających w Polsce według stanu na koniec grudnia 2005 roku oraz efektów ich działalności od początku działalności do 31 grudnia 2005 r. oraz w 2005 roku. Uzyskane wyniki badań potwierdzają systematyczny rozwój systemu funduszy pożyczkowych w Polsce, a skala prowadzonej działalności pożyczkowej stanowi istotne źródło wsparcia finansowego udzielanego dla mikro, małych i średnich przedsiębiorstw. W wyniku przeprowadzonych badań ustalono, że według stanu na 31 grudnia 2005 r. działało w Polsce 75 instytucji prowadzących fundusze pożyczkowe, których podstawowym zadaniem jest udzielanie pożyczek mikro, małym i średnim przedsiębiorstwom. W Raporcie nr 5/2005, podobnie jak i w poprzednich jego edycjach prezentowane są efekty działalności instytucji prowadzących fundusze pożyczkowe, a nie poszczególnych funduszy pożyczkowych, bowiem istnieją instytucje, które prowadzą więcej niż jeden fundusz pożyczkowy. Przykładem takiej instytucji jest Polska Fundacja z siedzibą w Szczecinie ), która oprócz wcześniej realizowanych programów pożyczkowych, w okresie ostatnich kilkunastu miesięcy utworzyła 6 nowych funduszy pożyczkowych 1 ). Stąd liczba zidentyfikowanych na 31 grudnia 2005 r. funduszy pożyczkowych (81) była większa od liczby instytucji prowadzących te fundusze (75). W stosunku do Raportu nr 4/2005 przedstawiającego stan funduszy pożyczkowych na 30.06.2005 r., w którym przedstawiono 76 instytucji, w niniejszej edycji Raportu nie ujęto Stowarzyszenia Wspierania z siedzibą w Malborku ze względu na zaprzestanie działalności pożyczkowej. 1 ) Trzy fundusze zostały utworzone w 2004 r. (Regionalny Fundusz Pożyczkowy Pomeranus dla woj. zachodniopomorskiego, Subregionalny Fundusz Pożyczkowy Wielkopolska Północ dla woj. wielkopolskiego, Subregionalny Fundusz Pożyczkowy Kujawiak dla województwa kujawsko pomorskiego), dwa - w I półroczu 2005 r. (Subregionalny Fundusz Pożyczkowy Odra dla województwa lubuskiego, Subregionalny Fundusz Pożyczkowy Gryf dla województwa pomorskiego), a jeden w IV kwartale 2005 r. (Subregionalny Fundusz Pożyczkowy Dolny Śląsk dla województwa dolnośląskiego). Polskie Funduszy Pożyczkowych Raport o Funduszach Pożyczkowych w Polsce stan na 31.12.2005 4

Należy nadmienić, że być może działają w Polsce jeszcze inne fundusze pożyczkowe, których nie udało się na dzień dzisiejszy zidentyfikować. Liczymy, że kolejne badania i publikacje Raportu przyczynią się do ich identyfikacji. Według naszej wiedzy, fundusze pożyczkowe, które nie figurują w Raporcie mogą ewentualne należeć do grona instytucji o niewielkich rozmiarach kapitału pożyczkowego i działalności pożyczkowej i nie mają istotnego wpływu na jakość Raportu. 2. Ogólna charakterystyka funduszy pożyczkowych Na podstawie przeprowadzonych badań ustalono, że na koniec grudnia 2005 r. działało w Polsce 75 instytucji, które prowadziły 81 funduszy pożyczkowych i dysponowały kapitałem pożyczkowym o wartości 558,2 mln zł oraz udzieliły od początku działalności 112,2 tys. pożyczek o wartości 1.611,9 mln zł. Na koniec 2005 r. w porównaniu ze stanem na koniec 2004 r. wystąpił dość dynamiczny przyrost kapitału pożyczkowego oraz udzielonych pożyczek zarówno w ujęciu ilościowym, jak i wartościowym (tabela 1). Kapitał pożyczkowy wzrósł w 2005 r. o 120,3 mln zł (o 27,5%), liczba pożyczek o 16,0 tys. sztuk (16,6 % ), a ich wartość o 240,8 mln zł (o 17,6 %). Przeciętna wartość pożyczki liczona dla wszystkich udzielonych pożyczek do 31.12.2005 r. wyniosła 14,4 tys. zł i nieznacznie wzrosła w porównaniu ze stanem na koniec 2004 r. Tabela 1 Kapitał pożyczkowy, liczba i wartość pożyczek na 31.12.2005 r. oraz ich dynamika Wyszczególnienie Jedn. miary Stan na 31 grudnia: 2003 2004 2005 Przyrost/spadek [stan na koniec roku poprzedniego=100 ] w 2004 r. w 2005 r. jedn. jedn. miary % miary % Kapitał pożyczkowy mln zł 368,3 437,8 558,2 69,6 18,9 120,3 27,5 Liczba udzielonych pożyczek od początku działalności Wartość udzielonych pożyczek od początku działalności tys. sztuk 82,9 96,2 112,2 13,3 16,1 16,0 16,6 mln zł 1 166,7 1 371,1 1 611,9 204,4 17,5 240,8 17,6 Przeciętna wartość pożyczki tys. zł 14,1 14,3 14,4 0,2 1,3 0,1 0,8 Fundusze pożyczkowe powstawały w latach 1992-2005 (poza Zrzeszeniem Prywatnego Handlu i Usług z siedzibą w Olsztynie, które prowadzi działalność pożyczkową od 1979 r.). Ich rozkład według daty powstania zaprezentowano na rys. 1. Najwięcej powstało w 1996 r., ale ponad połowa funkcjonujących dzisiaj na rynku funduszy powstała po 1996 r. Polskie Funduszy Pożyczkowych Raport o Funduszach Pożyczkowych w Polsce stan na 31.12.2005 5

liczba instytucji prowadzących fundusze pożyczkowe 25 20 15 10 5 0 22 10 10 8 7 4 3 3 3 2 2 2 2 2 1 1979 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 Rys.1. Rozkład liczby funduszy pożyczkowych według daty ich powstania na 31.12.2005 r. Badania rynku funduszy pożyczkowych w Polsce prowadzone są od niedawna, a o porównywalności danych można mówić dopiero w przypadku Raportu sporządzonego według stanu na 31.12.2004 r., 30.06.2005 oraz niniejszego (na 31.12.2005), nie ma więc możliwości zaprezentowania wzrostu kapitałów systemu pożyczkowego w Polsce w poszczególnych latach. Można mówić o wysokim tempie przyrostu kapitału pożyczkowego w okresie ostatnich dwóch lat (tabela 1), bowiem w relacji do stanu na koniec 2003 r. kapitał pożyczkowy wzrósł o 51,6%, tj. o 190 mln zł, z tego: 70 mln zł przypada na 2004r., a 120 mln zł na 2005 r. Dla zobrazowania skali wzrostu kapitałów pożyczkowych instytucji prowadzących fundusze pożyczkowe, zaprezentowano przyrosty kapitałów pożyczkowych w poszczególnych latach oraz ich stan na koniec roku w latach 1992-2005, bazując na rozkładzie kapitału pożyczkowego według daty rozpoczęcia działalności na 31.12.2003 r. oraz jego rocznych przyrostach w latach 2004-2005. 600 500 400 przyrost kapitału w danym roku kapitał pożyczkowy narastająco mln zl 300 200 100 0 120,3 57,6 66,4 75,7 61,1 65,0 69,6 0,2 7,7 5,3 2,7 1,7 4,6 8,1 12,2 1979 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 Rys.2. Kapitalizacja funduszy pożyczkowych w latach 1992-2005 Polskie Funduszy Pożyczkowych Raport o Funduszach Pożyczkowych w Polsce stan na 31.12.2005 6

Zróżnicowanie instytucji prowadzących fundusze pożyczkowe ze względu na czas prowadzenia działalności pożyczkowej zaprezentowano w tabeli 2. Czas prowadzenia działalności pożyczkowej stanowi istotny czynnik wielkości pozyskanego kapitału pożyczkowego oraz udzielonego wsparcia finansowego. Ponad dwie trzecie wszystkich instytucji (52 instytucje, tj. 69,3 %) stanowiły te, które prowadzą działalność pożyczkową co najmniej 7 lat. Ich udział w wielkości kapitału pożyczkowego ogółem wynosił 76,8 %, a w liczbie i wartości udzielonych pożyczek odpowiednio: 98,3 % i 95,1 %. Rozkład instytucji prowadzących fundusze pożyczkowe wg czasu funkcjonowania Tabela 2 Czas w latach Liczba instytucji prowadzących fundusze pożyczkowe na 31.12.2005 Kapitał pożyczkowy instytucji prowadzących fundusze pożyczkowe na 31.12.2005 Liczba wypłaconych pożyczek od początku działalności do 31.12.2005 Wartość wypłaconych pożyczek od początku działalności do 31.12.2005 szt. % tys. zł % szt. % tys. zł % Razem 75 100,0% 558 183 100,0% 112 180 100,0% 1 611 931 100,0% 1-3 10 13,3% 93 658 16,8% 704 0,6% 46 917 2,9% 3-5 9 12,0% 30 642 5,5% 687 0,6% 23 563 1,5% 5-7 4 5,3% 5 096 0,9% 463 0,4% 8 281 0,5% 7-9 14 18,7% 150 641 27,0% 4 489 4,0% 274 009 17,0% 9-11 23 30,7% 93 952 16,8% 10 027 8,9% 239 590 14,9% 11 lat i więcej 15 20,0% 184 194 33,0% 95 810 85,4% 1 019 572 63,3% 3. Struktura pochodzenia kapitału pożyczkowego Trudnym do ustalenia jest dokładne i jednoznaczne określenie źródeł pochodzenia kapitału pożyczkowego funduszy pożyczkowych. Nadal wiele funduszy ma problem z zakwalifikowaniem posiadanego kapitału do określonego źródła. W tabeli 3 zaprezentowano strukturę kapitału pożyczkowego ogółem według źródeł jego pochodzenia oraz w podziale na kapitał niepodlegający i podlegający zwrotowi. Największy udział w finansowaniu kapitału pożyczkowego mają środki zagraniczne (24,9%), a następnie środki pochodzące z Budżetu Państwa (20,8%). Istotnym źródłem finansowania kapitału pożyczkowego są środki pieniężne otrzymane w 2005 r. przez instytucje prowadzące fundusze pożyczkowego w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw Poddziałanie 1.2.1 Dokapitalizowanie funduszy mikropożyczkowych (57,4 mln zł). Ich udział w kapitale pożyczkowym na 31.12.2005 r. wyniósł 10,3%. W okresie ostatnich dwóch lat zaobserwowano dynamiczny przyrost kapitału pożyczkowego. W relacji do stanu na 31.12.2003 r. kapitały wzrosły o ponad połowę, tj. o prawie 190 mln zł, w tym w 2005 r. o ponad 120 mln zł. Polskie Funduszy Pożyczkowych Raport o Funduszach Pożyczkowych w Polsce stan na 31.12.2005 7

Tabela 3 Struktura kapitału pożyczkowego według źródeł pochodzenia na 31.12.2005 r. Źródło pochodzenia kapitału pożyczkowego Funduszu Kwota kapitału pożyczkowego w mln zł Struktura kapitału pożyczkowego funduszy w % Ogółem wartość środków niepodlegająca zwrotowi z tego: wartość środków podlegająca zwrotowi Ogółem 558,2 100,0% 74,1% 25,9% a) samorząd wojewódzki 34,5 6,2% 5,3% 0,9% b) samorząd powiatowy 0,4 0,1% 0,0% 0,1% c) samorząd gminny 7,6 1,4% 1,4% 0,0% d) Budżet Państwa (TOR, PARP, inne) 116,2 20,8% 18,0% 2,8% e) środki otrzymane w ramach SPO WKP 57,4 10,3% 10,3% f) środki prywatne 53,6 9,6% 9,6% 0,0% g) środki zagraniczne 138,7 24,9% 13,9% 10,9% h) kredyty/pożyczki 10,1 1,8% 1,8% i) środki pochodzące od Instytucji prowadzącej fundusz 34,7 6,2% 5,5% 0,7% j) dochody z działalności funduszu 35,1 6,3% 4,6% 1,7% k) inne 69,8 12,5% 5,6% 6,9% Najczęściej wymienianymi przez instytucje prowadzące fundusze pożyczkowe (jedna trzecia) pozycjami stanowiącymi źródło przyrostu kapitału były środki otrzymane w ramach SPO WKP (tabela 4). Stanowiły one prawie połowę przyrostu kapitału pożyczkowego w 2005r. Tabela 4 Kapitał pożyczkowy funduszu według źródeł na 31.12.2004 r. i 31.12.2005 r. oraz jego przyrost w 2005 r. Wyszczególnienie Kwota kapitału pożyczkowego w mln zł na: Przyrost w 2005 r. 31.12.2004 31.12.2005 mln zł % Ogółem 437,8 558,2 120,3 27,5% a) dotacje z samorządu 29,7 42,5 12,8 43,3% b) dotacje budżetu Państwa 112,6 116,2 3,7 3,3% c) środki otrzymane w ramach SPO WKP 57,4 57,4 d) środki zagraniczne 135,2 138,7 3,5 2,6% e) środki prywatne 33,2 53,6 20,4 61,3% f) kredyty/pożyczki 9,9 10,1 0,2 2,2% g) środki własne 45,2 69,8 24,6 54,3% h) inne 72,0 69,8-2,2-3,0% W tabeli 5 zaprezentowano strukturę kapitału pożyczkowego według źródeł finansowania na tle wydzielonych 5 grup instytucji prowadzących fundusze pożyczkowe (za kryterium podziału na grupy przyjęto wielkość kapitału pożyczkowego). Dominującym źródłem kapitału pożyczkowego we wszystkich grupach poza grupą bardzo dużych funduszy o kapitale co najmniej 10 mln zł (grupa BD) były środki Budżetu Państwa, co przedstawiono w tabeli 5. Istotnym źródłem kapitału pożyczkowego w grupie bardzo Polskie Funduszy Pożyczkowych Raport o Funduszach Pożyczkowych w Polsce stan na 31.12.2005 8

małych funduszy (grupa BM) były również środki Kanadyjskiego Programu Pożyczkowego. Stanowiły one 29,6% ich kapitału pożyczkowego. Natomiast w grupie funduszy dużych (grupa D) wysoki udział w finansowaniu kapitału pożyczkowego miały również środki pieniężne otrzymane w ramach SPO WKP (22,4%). Tabela 5 Struktura kapitału pożyczkowego według źródeł pochodzenia instytucji prowadzących fundusze pożyczkowe ogółem i w poszczególnych grupach na 31.12.2005 r. Źródła pochodzenia kapitału pożyczkowego Ogółem Struktura kapitału pożyczkowego w % Grupy instytucji o kapitale pożyczkowym: mniejszym od 1mln zł <1; 2,5) <2,5 ; 5) (5 ; 10) 10 mln zł i więcej grupa grupa M grupa Ś grupa D grupa BD BM Ogółem 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% a) dotacje z samorządu 7,6% 5,6% 8,8% 6,8% 12,2% 6,6% b) Budżet Państwa 20,8% 33,0% 50,4% 45,4% 31,0% 11,6% c) środki otrzymane w ramach SPO WKP 10,3% 11,7% 22,4% 8,6% d) środki zagraniczne 24,9% 29,6% 4,5% 3,3% 1,0% 35,5% e) środki prywatne 9,6% 0,3% 5,1% 14,4% 10,3% f) kredyty/pożyczki 1,8% 1,2% 2,4% g) środki własne 12,5% 15,4% 23,5% 20,4% 12,7% 10,1% h) inne 12,5% 16,0% 12,9% 7,4% 5,0% 14,9% 4. Rozkład funduszy pożyczkowych według kapitału pożyczkowego Instytucje prowadzące fundusze pożyczkowe charakteryzowały się wysokim zróżnicowaniem ze względu na wielkość kapitału pożyczkowego. Stąd dla potrzeb niniejszej analizy podzielono prowadzone przez nie fundusze na 5 grup według wielkości kapitału pożyczkowego, tj. na: fundusze bardzo małe (grupa BM) o kapitale pożyczkowym mniejszym od 1 mln zł, fundusze małe (grupa M) o kapitale pożyczkowym co najmniej równym 1 mln zł i mniejszym od 2,5 mln zł, fundusze średnie (grupa Ś) o kapitale pożyczkowym co najmniej równym 2,5 mln zł i mniejszym od 5 mln zł, fundusze duże (grupa D) o kapitale pożyczkowym co najmniej równym 5 mln zł i mniejszym od 10 mln zł, fundusze duże (grupa BD) o kapitale pożyczkowym 10 mln zł i większym. Rozkład liczby instytucji prowadzących fundusze pożyczkowe według wymienionych grup zaprezentowano w tabeli 6. Ponadto dla każdej grupy ustalono: wartość kapitału pożyczkowego, liczbę i wartość udzielonych pożyczek od początku działalności do 31.12.2005 r. oraz ich udział procentowy w całej zbiorowości funduszy (rys. 3), liczbę i wartość udzielonych pożyczek w 2005 r. oraz ich udział procentowy w całej zbiorowości funduszy (rys. 4), przeciętną wartość udzielonych pożyczek (tabela 7). Polskie Funduszy Pożyczkowych Raport o Funduszach Pożyczkowych w Polsce stan na 31.12.2005 9

Klasy kapitału pożyczkowego w mln zł Tabela 6 Rozkład instytucji prowadzących fundusze pożyczkowe według kapitału pożyczkowego na 31.12.2005 r. Nazwa grupy Liczba instytucji Struktura prowadzących fundusze pożyczkowe 30.06.2005 31.12.2005 30.06.2005 31.12.2005 Ogółem 76 75 100,0% 100,0% mniej niż 1,0 mln zł grupa BM 14 13 18,4% 17,3% <1,0-2,5) grupa M 24 19 31,6% 25,3% <2,5-5,0) grupa Ś 20 16 26,3% 21,3% <5,0-10,0) grupa D 9 13 11,8% 17,3% 10,0 mln zł i więcej grupa BD 9 14 11,8% 18,7% W relacji do Raportu nr 4/2005 przedstawiającego fundusze pożyczkowe na 30.06.2005 r. nastąpiło wzmocnienie kapitałowe licznej grupy funduszy i ich alokacja do grup o wyższym kapitale pożyczkowym. Najmniejsze zmiany nastąpiły w grupie BM: 1 fundusz pożyczkowy przemieszczony został do grupy M (Szczeciński Fundusz Pożyczkowy Sp. z o.o.), 1 z grupy M do grupy BM (Nidzicka Fundacja Rozwoju "NIDA" ), a 1 fundusz zaprzestał prowadzić działalność pożyczkową ( Wspierania z siedzibą w Malborku). Z grupy M do grupy Ś przeszło 5 funduszy pożyczkowych (prowadzonych przez Działdowską Agencję Rozwoju S.A., Inicjatyw Społeczno- Gospodarczych z siedzibą w Białogardzie, "Centrum Rozwoju Ekonomicznego Pasłęka", Agencję Rozwoju Lokalnego Spółka Akcyjna z siedzibą w Sosnowcu, "Radomskie Centrum "). W przypadku trzech funduszy alokacja była efektem dokapitalizowania funduszu pożyczkowego w ramach SPO WKP. Z grupy Ś do grupy D przeszło 8 funduszy pożyczkowych (prowadzonych przez Słupskie Innowacji Gospodarczych i, Rudzką Agencję Rozwoju Inwestor Sp. z o.o. z siedzibą w Rudzie Śląskiej, Fundację Rozwoju Regionu Rabka, Pomorski Fundusz Pożyczkowy Sp. z o.o. z siedzibą w Gdańsku, Fundację Rozwoju Gminy Zelów, Fundację Rozwoju Regionu Pierzchnica, Kujawsko- Pomorski Fundusz Pożyczkowy Sp. z o.o. w Toruniu, Lubelską Fundację Rozwoju - Agencja Rozwoju Regionalnego z siedzibą w Lublinie) i do grupy BD 1 fundusz pożyczkowy (Mazowiecki Regionalny Fundusz Pożyczkowy Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie). Alokacja w 8 przypadkach nastąpiła w efekcie dokapitalizowania funduszu pożyczkowego w ramach SPO WKP. Z grupy D do grupy BD przeszły 4 fundusze pożyczkowe (prowadzone przez Koneckie Wspierania, Inicjatywę Mikro Sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie, Wielkopolską Agencję Rozwoju Sp. z o.o. z siedzibą w Poznaniu, Fundację na rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa z siedzibą w Warszawie). Niniejsze przemieszczenia były również rezultatem dokapitalizowania funduszy pożyczkowych w ramach SPO WKP. Najliczniejszą grupą funduszy pożyczkowych na 31.12.2005 r. była grupa funduszy małych (grupa M - tabela 6). Fundusze grupy M (19 funduszy) stanowiły jedną czwartą ogólnej liczby funduszy, a ich kapitały 6,7% kapitału pożyczkowego wszystkich funduszy (rys.3). Polskie Funduszy Pożyczkowych Raport o Funduszach Pożyczkowych w Polsce stan na 31.12.2005 10

Udział tej grupy w ogólnej w liczbie udzielonych pożyczek od początku działalności do 31.12.2005 r. wyniósł 2,5%, a w wartości udzielonych pożyczek - 4,2%. Grupa bardzo dużych funduszy (grupa BD - 14 funduszy) miała dominujący udział w ogólnej wartości kapitału pożyczkowego oraz wielkości udzielonego portfela pożyczkowego od początku działalności do końca 2005 r. (rys. 3). Kapitały tej grupy wynosiły 373,1 mln zł i stanowiły prawie 67 % kapitału pożyczkowego wszystkich funduszy, a liczba i wartość udzielonych pożyczek wyniosły odpowiednio: 101,5 tys. sztuk (90,5 % ogólnej liczby pożyczek) i 1.301,2 mln zł (80,7% ogólnej wartości pożyczek). Wymienione wielkości świadczą o znacznej koncentracji w zakresie działalności funduszy pożyczkowych. Na rys. 4 zaprezentowano aktywność wydzielonych grup funduszy pożyczkowych w 2005 r. ze względu na liczbę i wartość udzielonych pożyczek na tle wielkości posiadanego przez nie kapitału pożyczkowego na 31 grudnia 2005 r. W 2005 r. największą aktywnością odznaczała się grupa funduszy bardzo dużych (grupa BD). Grupa ta udzieliła 14,2 tys. sztuk pożyczek (88,6% liczby pożyczek udzielonych przez wszystkie fundusze) o wartości 168,2 mln zł (69,9 % wartości pożyczek wszystkich funduszy). Przeciętną wartość udzielonych pożyczek narastająco do 31.12.2005 r. w poszczególnych grupach funduszy wydzielonych na podstawie kryterium kapitałowego zaprezentowano w tabeli 7. Niski poziom przeciętnej pożyczki ogółem (14,4 tys. zł) oraz w grupie funduszy bardzo dużych (12,8 tys. zł), to rezultat bardzo licznej grupy pożyczek Fundusz Mikro (70,9 % ogólnej liczby pożyczek) o niskiej przeciętnej ich wartości (7,7 tys. zł). Po wyłączeniu pożyczek udzielonych przez Fundusz Mikro przeciętna wartość pożyczki wyniosła 30,5 tys. zł, a w grupie fundusze BD 31,2 tys. zł. Natomiast przeciętna wartość pożyczek wypłaconych w 2005 r. wyniosła 15 tys. zł, a bez Funduszu mikro 38,9 tys. zł. Tabela 7 Przeciętna wartość pożyczek w grupach funduszy sklasyfikowanych według wartości zgromadzonego kapitału pożyczkowego na 31.12.2004 r. Klasy kapitału pożyczkowego w mln zł Udział grupy w ogólnej liczbie udzielonych pożyczek narastająco do 31.12.2005 w % Pożyczki ogółem Pożyczki bez Funduszu Mikro Przeciętna wartość pożyczek udzielonych narastająco do 31.12.2005 w tys. zł Pożyczki ogółem Pożyczki bez Funduszu Mikro Ogółem 100,0% 100,0% 14,4 30,5 grupa BM 0,9% 3,0% 16,6 16,6 grupa M 2,5% 8,4% 24,8 24,8 grupa Ś 2,8% 9,6% 32,3 32,3 grupa D 3,4% 11,5% 33,0 33,0 grupa BD 90,5% 67,3% 12,8 31,2 Szczegółowe informacje o poszczególnych funduszach zostały zamieszczone w załącznikach umieszczonych na końcu niniejszego Raportu 2 ). 2 ) W przypadku kilku funduszy (oznaczonych gwiazdką w załącznikach), które nie nadesłały ankiet zaprezentowano informacje ujęte w Raporcie nr 4/2005. Polskie Funduszy Pożyczkowych Raport o Funduszach Pożyczkowych w Polsce stan na 31.12.2005 11

400 300 200 100 0 6,5 Wartość kapitału pożyczkowego w grupach na 31.12.2005 373,1 37,2 58,2 83,2 grupa BM grupa M grupa Ś grupa D grupa BD 100% 80% 60% 40% mln zł 20% 0% Udział % kapitału pożyczkowego grup w kapitałe poż. ogółem 1,2% 6,7% 10,4% 14,9% 66,8% grupa BM grupa M grupa Ś grupa D grupa BD 1400 1200 1000 800 600 400 200 0 Wartość udzielonych pożyczek w grupach na 31.12.2005 16,4 68,4 101,5 124,4 1 301,2 mln zł grupa BM grupa M grupa Ś grupa D grupa BD 100% 80% 60% 40% 20% 0% Udział % wartości pożyczek grup w wartości pożyczek ogółem 1,0% 4,2% 6,3% 7,7% 80,7% grupa BM grupa M grupa Ś grupa D grupa BD 120 100 80 60 40 20 0 Liczba udzielonych pożyczek grupach na 31.12.2005 1,0 2,8 3,1 3,8 101,5 tys. sztuk grupa BM grupa M grupa Ś grupa D grupa BD 100% 80% 60% 40% 20% 0% Udział % liczby pożyczek grup w liczbie pożyczek ogółem 90,5% 0,9% 2,5% 2,8% 3,4% grupa BM grupa M grupa Ś grupa D grupa BD Rys.3. Kapitał pożyczkowy na 31.12.2005 r. oraz liczba i wartość pożyczek wypłaconych od początku działalności do 31.12.2005 r. wg grup funduszy pożyczkowych Polskie Funduszy Pożyczkowych Raport o Funduszach Pożyczkowych w Polsce stan na 31.12.2005 12

400 300 200 100 0 200 150 100 50 0 20 15 10 5 0 6,5 Wartość kapitału pożyczkowego w grupach na 31.12.05 373,1 37,2 58,2 83,2 grupa BM grupa M grupa Ś grupa D grupa BD 100% 80% 60% 40% 20% 0% Udział % kapitału pożyczkowego grup w kapitałe poż. ogółem 1,2% 6,7% 10,4% 14,9% 66,8% grupa BM grupa M grupa Ś grupa D grupa BD Wartość udzielonych pożyczek w grupach w 2005 r. 2,2 11,2 23,5 35,7 168,2 grupa BM grupa M grupa Ś grupa D grupa BD 100% 80% 60% 40% 20% 0% Udział % wartości pożyczek grup w wartości pożyczek ogółem 0,9% 4,6% 9,8% 14,8% 69,9% grupa BM grupa M grupa Ś grupa D grupa BD Liczba udzielonych pożyczek grupach w 2005 r. 0,123 0,359 0,510 0,827 14,186 grupa BM grupa M grupa Ś grupa D grupa BD 100% 80% 60% 40% 20% 0% Udział % liczby pożyczek grup w liczbie pożyczek ogółem 88,6% 0,8% 2,2% 3,2% 5,2% grupa BM grupa M grupa Ś grupa D grupa BD Rys.4. Kapitał pożyczkowy na 31.12.2005 r. oraz liczba i wartość pożyczek wypłaconych pożyczek w 2005 r. wg grup funduszy pożyczkowych Polskie Funduszy Pożyczkowych Raport o Funduszach Pożyczkowych w Polsce stan na 31.12.2005 13 tys. sztuk mln zł mln zł

Koncentrację działalności funduszy pożyczkowych mierzoną udziałem 5, 10 i 15 największych funduszy pod względem kapitału pożyczkowego przedstawiono na rys.5. kapitał pożyczkowy 44,5% 58,7% 68,3% 5 największych funduszy 10 największych funduszy liczba pożyczek 74,5% 85,7% 91,1% 15 najwiekszych funduszy wartość pożyczek 59,1% 75,4% 81,7% Rys. 5. Udział 5, 10 i 15 największych funduszy pożyczkowych pod względem kapitału pożyczkowego w kapitale pożyczkowym funduszy ogółem na 31.12.2005 r. oraz liczbie i wartości udzielonych pożyczek od początku działalności do 31.12.2005 r. 5. Rozkład funduszy pożyczkowych według województw Poszczególne województwa charakteryzowały się znacznym zróżnicowaniem pod względem liczby funduszy pożyczkowych, kapitału pożyczkowego, liczby i wartości udzielonych pożyczek oraz ich przeciętnej wartości. Na rys. 6 przedstawiono rozkład 81 funduszy pożyczkowych. Najwięcej funduszy pożyczkowych, tj. po 9 było w województwach warmińsko-mazurskim i śląskim oraz 8 w mazowieckim, a najmniej w województwach świętokrzyskim, opolskim, lubelskim (po 2 fundusze). Polskie Funduszy Pożyczkowych Raport o Funduszach Pożyczkowych w Polsce stan na 31.12.2005 14

warmińsko-mazurskie śląskie mazowieckie zachodniopomorskie pomorskie łódzkie dolnośląskie wielkopolskie podkarpackie małopolskie lubuskie podlaskie kujawsko-pomorskie świetokrzyskie opolskie lubelskie 2 2 2 3 3 4 5 5 5 6 6 6 6 8 9 9 0 2 4 6 8 10 liczba funduszy pożyczkowych Rys. 6. Ranking województw według liczby funduszy pożyczkowych na 31.12.2005 r. W tabelach 8-12 scharakteryzowano 75 instytucji prowadzących fundusze pożyczkowe. W tabeli 8 zaprezentowano efekty działalności pożyczkowej instytucji prowadzących fundusze pożyczkowe według województw 3 ) narastająco do 31.12.2005 r. i w 2005 r. na tle wielkości kapitału pożyczkowego zgromadzonego w województwie i liczby działających funduszy pożyczkowych. W rankingu województw na 31.12.2005 r. według kapitału pożyczkowego trzy pierwsze miejsca zajęły województwa mazowieckie, śląskie i zachodniopomorskie (tabela 9). Kapitał w tych województwach to 52,8 % kapitału ogółem. O pierwszym i drugim miejscu województw mazowieckiego i śląskiego zadecydowała liczba funduszy i wielkość posiadanego przez te fundusze kapitału pożyczkowego, a w przypadku trzeciego miejsca województwa zachodniopomorskiego poziom kapitału pożyczkowego Polskiej Fundacji z siedzibą w Szczecinie. Województwo mazowieckie dysponujące największym kapitałem pożyczkowym zajęło również pierwsze miejsce w wartości i liczbie udzielonych pożyczek narastająco do 31.12.2005 r. (tabele 10-11). Decydujący wpływ miał poziom kapitału pożyczkowego i działalność pożyczkowa Funduszu Mikro z siedzibą w Warszawie. Najwięcej pożyczek ze względu na ich liczbę udzielono poza województwem mazowieckim, w województwach małopolskim i śląskim (tabela 11), a ze względu na ich wartość poza województwem mazowieckim w województwach opolskim i zachodniopomorskim (tabela 10). 3 ) Siedziba główna instytucji prowadzącej fundusz pożyczkowy stanowiła kryterium przypisania jej do danego województwa. Kilka funduszy pożyczkowych prowadzi działalność na terenie całego kraju. Niektóre z funduszy pożyczkowych mają charakter lokalny lub regionalny (województwo). Zadeklarowany przez fundusze charakter i zasięg działania przedstawiono w załączniku nr 3 do Raportu. Odpowiednie informacje są dostępne na stronach internetowych funduszy pożyczkowych. Polskie Funduszy Pożyczkowych Raport o Funduszach Pożyczkowych w Polsce stan na 31.12.2005 15

Tabela 8 Ranking województw według kwoty kapitału pożyczkowego na tle liczby i wartości udzielonych pożyczek oraz średniej wartości pożyczki na 31.12.2005 r. Województwo Kapitał pożyczkowy Wartość pożyczek Liczba pożyczek Przeciętna pożyczka Liczba instytucji prowadzących fundusz pożyczkowy narastająco do 31.12.2005 przyrost / spadek w 2005 narastająco do 31.12.2005 przyrost / spadek w 2005 narastająco do 31.12.2005 przyrost / spadek w 2005 stan na 31.12.04 stan na 31.12.05 2005 stan na 31.12.04 stan na 31.12.05 mln zł % mln zł % mln zł % mln zł % szt. % szt. % tys. zł tys. zł tys. zł szt. szt. Ogółem 558,2 100,0% 120,3 27,5% 1 611,9 100,0% 240,8 17,6% 112 180 100,0% 16 005 16,6% 14,3 14,4 15,0 74 75 1 mazowieckie 120,0 21,5% 26,9 28,9% 788,6 48,9% 111,2 16,4% 92 052 82,1% 12 971 16,4% 8,6 8,6 8,6 8 8 2 śląskie 104,2 18,7% 22,4 27,4% 108,7 6,7% 16,6 18,0% 2 114 1,9% 309 17,1% 51,1 51,4 53,6 9 9 3 zachodniopomorskie 70,8 12,7% 15,4 27,8% 140,5 8,7% 24,4 21,0% 2 108 1,9% 419 24,8% 68,8 66,7 58,2 3 5 4 opolskie 46,9 8,4% 11,8 33,7% 143,6 8,9% 5,7 4,1% 1 486 1,3% 95 6,8% 99,2 96,6 59,8 2 2 5 małopolskie 45,6 8,2% 9,3 25,8% 90,5 5,6% 18,6 25,9% 5 970 5,3% 796 15,4% 13,9 15,2 23,4 5 5 6 łódzkie 26,9 4,8% 2,9 12,2% 71,9 4,5% 6,8 10,4% 1 446 1,3% 149 11,5% 50,2 49,7 45,4 6 6 7 warmińsko-mazurskie 26,7 4,8% 6,9 35,1% 33,6 2,1% 8,5 33,6% 1 204 1,1% 207 20,8% 25,2 27,9 40,9 9 9 8 dolnośląskie 22,8 4,1% 1,1 5,2% 83,8 5,2% 7,7 10,1% 1 410 1,3% 161 12,9% 60,9 59,4 47,6 5 5 9 wielkopolskie 19,1 3,4% 2,6 15,7% 23,8 1,5% 9,2 62,8% 912 0,8% 180 24,6% 20,0 26,1 51,0 4 4 10 świętokrzyskie 16,3 2,9% 2,3 16,7% 39,0 2,4% 9,8 33,5% 832 0,7% 144 20,9% 42,5 46,9 68,0 2 2 11 pomorskie 15,3 2,7% 2,0 15,4% 22,0 1,4% 3,8 20,6% 715 0,6% 138 23,9% 31,7 30,8 27,3 6 5 12 lubuskie 10,3 1,8% 4,4 76,1% 8,0 0,5% 2,1 36,0% 424 0,4% 53 14,3% 15,8 18,8 39,7 3 3 13 podkarpackie 8,6 1,5% 2,2 34,0% 19,7 1,2% 4,8 31,8% 502 0,4% 84 20,1% 35,8 39,3 56,7 4 5 14 podlaskie 8,5 1,5% 1,7 24,8% 20,4 1,3% 3,7 21,9% 486 0,4% 93 23,7% 42,7 42,1 39,5 3 3 15 lubelskie 8,3 1,5% 3,5 74,3% 11,8 0,7% 4,7 65,5% 321 0,3% 112 53,6% 34,1 36,7 41,6 2 2 16 kujawsko-pomorskie 8,0 1,4% 4,7 144,2% 5,9 0,4% 3,5 149,9% 198 0,2% 94 90,4% 22,7 29,8 37,7 3 2 16 Polskie Funduszy Pożyczkowych Raport o Funduszach Pożyczkowych w Polsce stan na 31.12.2005

Tabela 9 Ranking województw wg wartości kapitału pożyczkowego na 31.12.2005 Województwo mln zł % Kraj 558,2 100,0% 1 mazowieckie 120,0 21,5% 2 śląskie 104,2 18,7% 3 zachodniopomorskie 70,8 12,7% 4 opolskie 46,9 8,4% 5 małopolskie 45,6 8,2% 6 łódzkie 26,9 4,8% 7 warmińsko-mazurskie 26,7 4,8% 8 dolnośląskie 22,8 4,1% 9 wielkopolskie 19,1 3,4% 10 świetokrzyskie 16,3 2,9% 11 pomorskie 15,3 2,7% 12 lubuskie 10,3 1,8% 13 podkarpackie 8,6 1,5% 14 podlaskie 8,5 1,5% 15 lubelskie 8,3 1,5% 16 kujawsko-pomorskie 8,0 1,4% Tabela 10 Ranking województw wg wartości udzielonych pożyczek na 31.12.2005 Województwo mln zł % Kraj 1 611,9 100,0% 1 mazowieckie 788,6 48,9% 2 opolskie 143,6 8,9% 3 zachodniopomorskie 140,5 8,7% 4 śląskie 108,7 6,7% 5 małopolskie 90,5 5,6% 6 dolnośląskie 83,8 5,2% 7 łódzkie 71,9 4,5% 8 świetokrzyskie 39,0 2,4% 9 warmińsko-mazurskie 33,6 2,1% 10 wielkopolskie 23,8 1,5% 11 pomorskie 22,0 1,4% 12 podlaskie 20,4 1,3% 13 podkarpackie 19,7 1,2% 14 lubelskie 11,8 0,7% 15 lubuskie 8,0 0,5% 16 kujawsko-pomorskie 5,9 0,4% Tabela 11 Ranking województw wg liczby udzielonych pożyczek na 31.12.2005 Województwo sztuki % Kraj 112 180 100,0% 1 mazowieckie 92 052 82,1% 2 małopolskie 5 970 5,3% 3 śląskie 2 114 1,9% 4 zachodniopomorskie 2 108 1,9% 5 opolskie 1 486 1,3% 6 łódzkie 1 446 1,3% 7 dolnośląskie 1 410 1,3% 8 warmińsko-mazurskie 1 204 1,1% 9 wielkopolskie 912 0,8% 10 świetokrzyskie 832 0,7% 11 pomorskie 715 0,6% 12 podkarpackie 502 0,4% 13 podlaskie 486 0,4% 14 lubuskie 424 0,4% 15 lubelskie 321 0,3% 16 kujawsko-pomorskie 198 0,2% Tabela 12 Ranking województw wg przeciętnej wartości pożyczki na 31.12.2005 Województwo tys. zł Kraj 14,4 1 opolskie 96,6 2 zachodniopomorskie 66,7 3 dolnośląskie 59,4 4 śląskie 51,4 5 łódzkie 49,7 6 świetokrzyskie 46,9 7 podlaskie 42,1 8 podkarpackie 39,3 9 lubelskie 36,7 10 pomorskie 30,8 11 kujawsko-pomorskie 29,8 12 warmińsko-mazurskie 27,9 13 wielkopolskie 26,1 14 lubuskie 18,8 15 małopolskie 15,2 16 mazowieckie 8,6 Polskie Funduszy Pożyczkowych Raport o Funduszach Pożyczkowych w Polsce stan na 31.12.2005 17

6. Ranking funduszy pożyczkowych Fundusze pożyczkowe stanowiące przedmiot niniejszego badania charakteryzują się bardzo wysokim zróżnicowaniem pod względem przyjętych do analizy podstawowych mierników: kwoty zgromadzonego kapitału pożyczkowego, liczby i wartości udzielonych pożyczek, średniej wartości pożyczki. W tabeli 13 zaprezentowano wybrane parametry statystyczne charakteryzujące rozkłady instytucji prowadzących fundusze pożyczkowe według wymienionych mierników. Wynika z nich m.in., że według stanu na 31.12.2005 r.: kapitał pożyczkowy u połowy funduszy był mniejszy od 3.200 tys. zł, a drugiej połowy wyższy od 3.200 tys. zł, liczba pożyczek udzielonych od początku działalności u połowy funduszy była mniejsza od 164 sztuk, a drugiej połowy wyższa od 164 sztuk, wartość pożyczek udzielonych od początku działalności u połowy funduszy była mniejsza od 4.714 tys. zł, a drugiej połowy wyższa od 4.714 tys. zł, przeciętna wartość pożyczek udzielonych od początku działalności u połowy funduszy była mniejsza od 28,9 tys. zł, a drugiej połowy wyższa od 28,9 tys. zł, liczba pożyczek pozostałych do spłaty u połowy funduszy była mniejsza od 76 sztuk, a drugiej połowy wyższa od 76 sztuk, wartość pożyczek pozostałych do spłaty u połowy funduszy była mniejsza od 1.916 tys. zł, a drugiej połowy wyższa od 1.916 tys. zł. Jedna czwarta największych funduszy ze względu na każdy z wymienionych mierników, to fundusze o kapitale pożyczkowym większym od 6.556 tys. zł, liczbie i wartości udzielonych pożyczek większej odpowiednio od 267 sztuk i od 10.628 tys. zł, średniej pożyczce przekraczającej wartość 42,5 tys. zł oraz liczbie i wartości pożyczek aktywnych większych odpowiednio od 117 sztuk i 3.904 tys. zł. Poziomy mierników dla jednej czwartej najmniejszych funduszy ilustruje kwartyl pierwszy. Średnia arytmetyczna ilustruje ile przeciętnie na fundusz przypadało kapitału pożyczkowego, liczby i wartości udzielonych pożyczek, jak i pożyczek pozostałych do spłaty. Natomiast w 2005 r. połowa funduszy pożyczkowych udzieliła pożyczek o liczbie i wartości mniejszej odpowiednio od 26 sztuk i 920 tys. zł oraz przeciętnej pożyczce mniejszej od 38,3 tys. zł. Tabela 13 Wybrane charakterystyki rozkładów funduszy pożyczkowych wg kapitału pożyczkowego, liczby i wartości udzielonych pożyczek oraz pozostałych do spłaty na 31.12.2005 r. Wyszczególnienie Od początku działalności do 31.12.2005 r. Kapitał pożyczkowy Liczba udzielonych pożyczek Wartość udzielonych pożyczek Przeciętna wartość pożyczki Pożyczki aktywne na 31.12.2005 r. Liczba aktywnych pożyczek Wartość aktywnych pożyczek Pożyczki udzielone w 2005 r. Liczba udzielonych pożyczek Wartość udzielonych pożyczek Przeciętna wartość pożyczki tys. zł sztuki tys. zł tys. zł sztuki tys. zł sztuki tys. zł tys. zł Fundusze razem 558 183 112 180 1 611 931 14,4 25 919 340 557 16 005 240 817 15,0 - wartość min 7 3 65 1,3 3 7 0 0 - - wartość max 63 549 79 510 614 560 178,2 13 186 60 064 12 094 88 811 321,2 - średnia arytmetyczna 7 442 1 496 21 492 37,3 346 4 541 213 3 211 43,8 - kwartyl pierwszy 1 876 83 2 171 20,6 40 780 13 368 26,6 - wartość środkowa 3 200 164 4 714 28,9 76 1 916 26 920 38,3 - kwartyl trzeci 6 556 267 10 628 42,5 117 3 904 55 2 755 53,7 Polskie Funduszy Pożyczkowych Raport o Funduszach Pożyczkowych w Polsce stan na 31.12.2005 18

W załącznikach 1-3 do niniejszego Raportu zaprezentowano większą liczbę mierników charakteryzujących fundusze pożyczkowe, w tym ich aktywność. W załączniku nr 1 przedstawiono ranking funduszy pożyczkowych według wartości zgromadzonego kapitału pożyczkowego na tle liczby i wartości uruchomionych pożyczek od początku działalności do 31.12.2005 r., ich przeciętnej wartości oraz miejsc zajmowanych przez fundusze pożyczkowe ze względu na wymienione mierniki. Załącznik nr 2 ilustruje udział procentowy poszczególnych funduszy pożyczkowych w ogólnej sumie wartości kapitału pożyczkowego, liczby i wartości udzielonych pożyczek, tj. mierników wymienionych w załączniku nr 1. Natomiast w załącznik nr 3 zaprezentowano wybrane informacje dotyczące funduszy pożyczkowych, w tym ich aktywności w 2005 r. oraz stopień wykorzystania kapitału pożyczkowego (relacja wartości aktywnych pożyczek do kapitału pożyczkowego) na 31.12.2005 r. Załącznik nr 4 zawiera listę teleadresową wszystkich funduszy pożyczkowych w Polsce. Największym kapitałem w kolejności dysponowały: Fundusz Mikro Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie (63,5 mln zł, tj. 11,4 % kapitału pożyczkowego funduszy ogółem), Polska Fundacja z siedzibą w Szczecinie (63,2 mln zł, tj. 11,3 % kapitału pożyczkowego funduszy ogółem), Fundacja Rozwoju Śląska oraz Wspierania Inicjatyw Lokalnych z siedzibą w Opolu (44,7 mln zł, tj. 8,0 % kapitału pożyczkowego funduszy ogółem), Górnośląska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. z siedzibą w Katowicach (39,3 mln zł, tj. 7,0 % kapitału pożyczkowego funduszy ogółem) oraz Fundusz Górnośląski S.A. z siedzibą w Katowicach (37,9 mln zł, 6,8 % kapitału pożyczkowego funduszy ogółem). Spośród wszystkich funduszy, najwięcej pożyczek udzielił Fundusz Mikro Sp. z o.o., tj. 79,5 tys. sztuk. Stanowiły one 70,9 % ogólnej liczby pożyczek. Były to pod względem wartości jedne z mniejszych pożyczek. Przeciętna ich wartość wynosiła 7,7 tys. zł. Następne miejsca w rankingu zajęły Fundacja Wspomagania Wsi z siedzibą w Warszawie (7,5 tys. pożyczek, tj. 6,7 % ogólnej liczby pożyczek), Inicjatywa Mikro Sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie (ponad 4,7 tys. pożyczek, tj. 4,2 %), Fundacja na Rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa siedzibą w Warszawie (4,1 tys. pożyczek, tj. 3,7 %), Polska Fundacja z siedzibą w Szczecinie (1,7 tys. pożyczek, tj. 1,5 %). W rankingu instytucji pod względem wartości udzielonych pożyczek pierwsze miejsce zajął Fundusz Mikro Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie (614,6 mln zł, tj. 38,1 % ogólnej wartości pożyczek). Na następnych miejscach w kolejności uplasowały się: Fundacja Rozwoju Śląska oraz Wspierania Inicjatyw Lokalnych z siedziba w Opolu (141,6 mln zł, tj. 8,8 %), Polska Fundacja (129,6 mln zł, tj. 8,0 %), Fundacja Wspomagania Wsi z siedzibą w Warszawie (88,5 mln zł, tj. 5,5 %) oraz Fundacja na Rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa siedzibą w Warszawie (62,4 mln zł, tj. 3,9 %). Pięć pierwszych miejsc w zakresie średniej wartości pożyczki należało w kolejności do: Łódzka Agencja Rozwoju Regionalnego SA z siedzibą w Łodzi (178,2 tys. zł), Fundusz Górnośląski S.A. z siedzibą w Katowicach (104,9 tys. zł), Fundacja Rozwoju Śląska oraz Wspierania Inicjatyw Lokalnych z siedzibą w Opolu (99,5 tys. zł), Fundusz Regionu Wałbrzyskiego z siedzibą w Wałbrzychu (91,2 tys. zł) oraz Agencja Rozwoju Regionalnego ARES z siedzibą w Suwałkach (89,7 tys. zł). Polskie Funduszy Pożyczkowych Raport o Funduszach Pożyczkowych w Polsce stan na 31.12.2005 19

Ranking aktywności funduszy pożyczkowych według wybranych mierników aktywności w poszczególnych grupach funduszy Poniżej zaprezentowano rankingi aktywności instytucji prowadzących fundusze pożyczkowe w wydzielonych grupach funduszy, tj. w grupie funduszy bardzo małych (grupie BM), funduszy małych (grupie M), funduszy średnich (grupie Ś), funduszy dużych (grupie D) i funduszy bardzo dużych (grupie BD). Za kryterium klasyfikacji funduszy na wymienione grupy przyjęto wielkość kapitału pożyczkowego funduszy 4 ). Ranking funduszy w poszczególnych grupach oparto o następujące kategorie mierników: liczbę udzielonych pożyczek od początku działalności do 31.12.2005 r., wartość udzielonych pożyczek od początku działalności do 31.12.2005 r., liczbę udzielonych pożyczek w 2005 r., wartość udzielonych pożyczek w 2005 r., wskaźnik wartości aktywnego portfela pożyczkowego na 31.12.2005 r. do wartości kapitału pożyczkowego na 31.12.2005 r., wskaźnik wartości udzielonych pożyczek w 2005 r. do kapitału pożyczkowego na 31.12.2005 r. W tabelach 14-19 zaprezentowano fundusze pożyczkowe zajmujące pięć pierwszych miejsc w każdej z wydzielonych grup funduszy ze względu na wymienione wyżej mierniki aktywności. Tabela 14 Aktywność funduszy pożyczkowych mierzona liczbą udzielonych pożyczek od początku działalności do 31.12.2005 r. Miejsce w rankingu 1 2 3 4 5 bardzo małych Zrzeszenie Prywatnego Handlu i Usług Olsztyn Fundusz Rozwoju przy Fundacji "Przedsiębiorczość" Żary Nidzicka Fundacja Rozwoju "NIDA" Nidzica Bieszczadzka Agencja Rozwoju Regionalnego Ustrzyki Dolne Małopolski Instytut Gospodarczy Rzeszów małych Karkonoska Agencja Rozwoju Regionalnego SA Jelenia Góra "Ostrzeszowskie Centrum " Ostrzeszów Fundacja Centrum Innowacji i Koszalin Cech Rzemiosł Różnych Fundusz Rozwoju Śrem Fundacja Wałbrzych 2000 Wałbrzych średnich Ostrołęcki Ruch Wspierania Ostrołęka Fundacja Promocji GRK Kraków Fundacja Kaliski Inkubator Kalisz Wspierania Małej Dobiegniew Małopolski Instytut Gospodarczy Rzeszów dużych Fundacja Rozwoju Gminy Zelów Bielskie Centrum Bielsko-Biała "Samorządowe Centrum i Rozwoju" Sucha Beskidzka Fundacja Rozwoju Regionu Pierzchnica Słupskie Innowacji Gospodarczych i Słupsk bardzo dużych Fundusz Mikro Warszawa Fundacja Wspomagania Wsi Warszawa Inicjatywa Mikro Sp. z o.o. Kraków Fundacja na rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa Warszawa Polska Fundacja Szczecin 4 Wymienione grupy zdefiniowano i scharakteryzowano w punkcie II. 4. Polskie Funduszy Pożyczkowych Raport o Funduszach Pożyczkowych w Polsce stan na 31.12.2005 20

Tabela 15 Aktywność funduszy pożyczkowych mierzona wartością udzielonych pożyczek od początku działalności do 31.12.2005 r. Miejsce w rankingu 1 2 3 4 5 bardzo małych Fundusz Rozwoju przy Fundacji "Przedsiębiorczość" Żary Nidzicka Fundacja Rozwoju "NIDA" Nidzica Małopolski Instytut Gospodarczy Rzeszów Pasmo Aktywni i Bezrobotni Chełm Międzynarodowe PIRP w Polsce Gdańsk małych Karkonoska Agencja Rozwoju Regionalnego SA Jelenia Góra Fundacja Centrum Innowacji i Koszalin Fundacja Wałbrzych 2000 Wałbrzych Żyrardowskie Wspierania Żyrardów Warmińsko-Mazurskie Wspierania Olsztynek średnich Agencja Rozwoju Regionalnego ARES Suwałki Rzeszowska Agencja RR Rzeszów Ostrołęcki Ruch Wspierania Ostrołęka Fundacja Wspierania Regionalnej Gołdap Fundacja Rozwoju Regionu Łukta dużych Fundacja Rozwoju Regionu Pierzchnica Bielskie Centrum Bielsko-Biała "Samorządowe Centrum i Rozwoju" Sucha Beskidzka Słupskie Innowacji Gospodarczych i Słupsk Fundacja Rozwoju Gminy Zelów bardzo dużych Fundusz Mikro Sp. z o.o. Warszawa Fundacja Rozwoju Śląska i WIL Opole Polska Fundacja Szczecin Fundacja Wspomagania Wsi Warszawa Fundacja na rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa Warszawa Tabela 16 Aktywność funduszy pożyczkowych mierzona liczbą udzielonych pożyczek w 2005r. Miejsce w rankingu 1 2 3 4 5 bardzo małych Zrzeszenie Prywatnego Handlu i Usług Olsztyn Nidzicka Fundacja Rozwoju "NIDA" Nidzica Fundusz Rozwoju przy Fundacji "Przedsiębiorczość" Żary "Na Rzecz Rozowju Miasta i Gminy Debrzno" Bieszczadzka Agencja Rozwoju Regionalnego Ustrzyki Dolne małych Rozwoju i Inicjatyw Lokalnych Ząbki Podlaska Fundacja Rozwoju Regionalnego Białystok Regionalna Izba Gospodarcza w Stalowej Woli Karkonoska Agencja Rozwoju Regionalnego SA Jelenia Góra Polskie Towarzystwo Ekonomiczne Bydgoszcz średnich Inicjatyw Społeczno- Gospodarczych Białogard Agencja Rozwoju Lokalnego SA Sosnowiec Fundacja Wspierania Regionalnej Gołdap Fundacja Rozwoju Regionu Łukta Agencja Rozwoju Regionalnego "ARES" S.A. Suwałki dużych "Samorządowe Centrum i Rozwoju" Sucha Beskidzka Lubelska Fundacja Rozwoju - Agencja Rozwoju Regionalnego Lublin Fundacja Rozwoju Gminy Zelów Bielskie Centrum Bielsko-Biała Fundacja Rozwoju Regionu Rabka bardzo dużych Fundusz Mikro Sp. z o.o. Warszawa Inicjatywa Mikro Sp. z o.o. Kraków Fundacja Wspomagania Wsi Warszawa Fundacja na rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa Warszawa Polska Fundacja Szczecin Polskie Funduszy Pożyczkowych Raport o Funduszach Pożyczkowych w Polsce stan na 31.12.2005 21

Miejsce w rankingu 1 2 3 4 5 Miejsce w rankingu 1 2 3 4 5 Tabela 17 Aktywność funduszy pożyczkowych mierzona wartością udzielonych pożyczek w 2005r. bardzo małych Nidzicka Fundacja Rozwoju "NIDA" Nidzica Fundusz Rozwoju przy Fundacji "Przedsiębiorczość" Żary Małopolski Instytut Gospodarczy Rzeszów "Na Rzecz Rozwoju Miasta i Gminy Debrzno" Bieszczadzka Agencja Rozwoju Regionalnego Sp. z o.o. Ustrzyki Dolne małych Regionalna Izba Gospodarcza Stalowa Wola Żyrardowskie Wspierania Żyrardów Podlaska Fundacja Rozwoju Regionalnego Białystok Polskie Towarzystwo Ekonomiczne Bydgoszcz "Ostrzeszowskie Centrum " Ostrzeszów średnich Inicjatyw Społeczno- Gospodarczych Białogard Agencja Rozwoju Lokalnego SA Akcyjna Sosnowiec Fundacja Wspierania Regionalnej Gołdap Fundacja Rozwoju Regionu Łukta Agencja Rozwoju Regionalnego "ARES" S.A. Suwałki dużych Lubelska Fundacja Rozwoju - Agencja Rozwoju Regionalnego Lublin "Samorządowe Centrum i Rozwoju" Sucha Beskidzka Fundacja Rozwoju Regionu Pierzchnica Bielskie Centrum Bielsko Biała Fundacja Rozwoju Regionu Rabka bardzo dużych Fundusz Mikro Sp. z o.o. Warszawa Polska Fundacja Szczecin Fundacja na rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa Warszawa Inicjatywa Mikro Sp. z o.o. Kraków Wielkopolska Agencja Rozwoju Sp. z o.o. Poznań Tabela 18 Aktywność funduszy pożyczkowych mierzona wskaźnikiem wartości aktywnego portfela pożyczkowego na 31.12.2005 r. w stosunku do wartości kapitału pożyczkowego na 31.12.2005 r. bardzo małych Fundacja "Wspieranie i Promocja na Warmii i Mazurach" Olsztyn *) Agencja Rozwoju Regionu Kutnowskiego S.A. Kutno *) Sudeckie Inicjatyw Gospodarczych Świdnica *) Zachodniopomorskie Rozwoju Gospodarczego - SCP Szczecin *) Nidzicka Fundacja Rozwoju "NIDA" Nidzica małych Agencja Inicjatyw Lokalnych Żarnowiec *) instytucje zajęły równorzędne pierwsze miejsce Piotrkowskie Wspierania Piotrków Tryb. Fundacja Inkubator Łódź Żyrardowskie Wspierania Żyrardów Cech Rzemiosł Różnych Fundusz Rozwoju Śrem średnich Agencja Rozwoju Lokalnego SA Sosnowiec Agencja Rozwoju Regionalnego "ARES" S.A. Suwałki Fundacja Promocji Gospodarczej Regionu Krakowskiego Kraków Inicjatyw Społeczno- Gospodarczych Białogard Fundacja Wspierania Regionalnej Gołdap dużych Fundacja Rozwoju Regionu Rabka Bielskie Centrum Bielsko Biała "Samorządowe Centrum i Rozwoju" Sucha Beskidzka Fundacja Rozwoju Regionu Pierzchnica Fundacja Rozwoju Gminy Zelów bardzo dużych Fundacja na rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa Warszawa Fundacja Wspomagania Wsi Warszawa Fundusz Mikro Sp. z o.o. Warszawa Koneckie Wspierania Końskie Fundusz Regionu Wałbrzyskiego Wałbrzych Polskie Funduszy Pożyczkowych Raport o Funduszach Pożyczkowych w Polsce stan na 31.12.2005 22

Tabela 19 Aktywność funduszy pożyczkowych mierzona wskaźnikiem wartości udzielonych pożyczek w I pół. 2005 r. do wartości kapitału pożyczkowego na 31.12.2005 r. Miejsce w rankingu 1 2 3 4 5 bardzo małych Nidzicka Fundacja Rozwoju "NIDA" Nidzica "Na Rzecz Rozwoju Miasta i Gminy Debrzno" Debrzno Sudeckie Inicjatyw Gospodarczych Świdnica Fundusz Rozwoju przy Fundacji "Przedsiębiorczość" Żary Agencja Rozwoju Regionu Kutnowskiego S.A. Kutno małych Regionalna Izba Gospodarcza w Stalowej Woli Żyrardowskie Wspierania Żyrardów Podlaska Fundacja Rozwoju Regionalnego Białystok Polskie Towarzystwo Ekonomiczne Bydgoszcz "Ostrzeszowskie Centrum " Ostrzeszów średnich Inicjatyw Społeczno- Gospodarczych Białogard Agencja Rozwoju Lokalnego SA Sosnowiec Agencja Rozwoju Regionalnego "ARES" S.A. Suwałki Rzeszowska Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. Rzeszów Fundacja Wspierania Regionalnej Gołdap dużych Fundacja Rozwoju Regionu Pierzchnica Lubelska Fundacja Rozwoju - Agencja Rozwoju Regionalnego Lublin "Samorządowe Centrum i Rozwoju" Sucha Beskidzka Fundacja Rozwoju Regionu Rabka Bielskie Centrum Bielsko Biała bardzo dużych Fundusz Mikro Warszawa Inicjatywa Mikro Sp. z o.o. Kraków Fundacja na rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa Warszawa Wielkopolska Agencja Rozwoju Sp. z o.o. Poznań Koneckie Wspierania Końskie Szczegółowe wskaźniki i dane liczbowe zawarte są w załączniku nr 3 do Raportu. 7. Sieć funduszy pożyczkowych w Polsce Obecny stan sieci funduszy pożyczkowych według ich siedziby zaprezentowano na rys. 7. Poszczególne fundusze pożyczkowe oznaczono numerami odpowiadającymi liczbie porządkowej z załącznika nr 4 niniejszego Raportu, przedstawiającego dane teleadresowe funduszy pożyczkowych. Na rys. 8 sieć funduszy pożyczkowych podzielono na trzy obszary według stopnia jej nasycenia. Największe zagęszczenie sieci występuje w Polsce centralnej (oznaczonej jako obszar II), zdecydowanie mniejsze w tzw. zachodniej Polsce (obszar I), najmniejsze na ścianie wschodniej (obszar III). Polskie Funduszy Pożyczkowych Raport o Funduszach Pożyczkowych w Polsce stan na 31.12.2005 23

Rys. 7. Sieć funduszy pożyczkowych w Polsce według ich siedziby na 31.12.2005 r. Rys. 8. Sieć funduszy pożyczkowych w Polsce według obszarów nasycenia na 31.12.2005 r. Polskie Funduszy Pożyczkowych Raport o Funduszach Pożyczkowych w Polsce stan na 31.12.2005 24