BIURO EDUKACJI PODATKÓW LOKALNYCH Marcin Adamek ul. Kożuchowska 15a 65-364 Zielona Góra Tel. 68 352 39 42, Fax. 68 352 39 41, kom. 510 853 165 E mail: biuro@podatki-lokalne.pl, www.podatki-lokalne.pl ŚMIERĆ PODATNIKA postępowanie spadkowe, wymiar podatków oraz odpowiedzialność podatkowa spadkobierców, księgowość i egzekucja zaległości podatkowych spadkodawcy. Nowa ustawa o zarządzie sukcesyjnym i nowelizacja Ordynacji podatkowej ZMIANY od 25 listopada 2018 SZKOLENIE PRAKTYCZNE* autor programu i wykładowca szkolenia: mgr Marcin Adamek Szkolenie przeznaczone dla skarbników, kierowników wydziałów podatkowych, księgowości podatkowej oraz egzekucji administracyjnej, pracowników samorządowych organów podatkowych (gmin i związków) zajmujących się księgowością, egzekucją oraz wymiarem podatków lokalnych i opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Szkolenie poprowadzi: mgr Marcin Adamek - ekonomista, prawnik, ukończył studia doktoranckie w zakresie nauk ekonomicznych w Uniwersytecie Szczecińskim, Akademię Ekonomiczną w Poznaniu o specjalności rachunkowość i finanse, WSAiB w Gdyni na kierunku prawo, absolwent Podyplomowego Studium "Doradztwo Podatkowe i Zarządzanie Podatkami Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, certyfikat księgowy Ministra Finansów 6089/2004, doświadczony pracownik samorządowego organu podatkowego, wykładowca szkoleń o tematyce podatków lokalnych i księgowości podatkowej. Autor publikacji książkowych: "Księgowość podatkowa w gminie", "Podatek od środków transportowych - komentarz praktyczny", "Przedawnienie podatków i opłat lokalnych" oraz artykułów na temat podatków, egzekucji administracyjnej i księgowości podatków lokalnych. str. 1
Program szkolenia praktycznego ŚMIERĆ PODATNIKA postępowanie spadkowe, wymiar podatków oraz odpowiedzialność podatkowa spadkobierców, księgowość i egzekucja zaległości podatkowych spadkodawcy. Nowa ustawa o zarządzie sukcesyjnym i nowelizacja Ordynacji podatkowej ZMIANY od 25 listopada 2018 Podczas szkolenia omówione zostaną zagadnienia (czas szkolenia 5 godzin lekcyjnych): 1. Postępowanie spadkowe w sądzie spadkowym Prawo spadkowe dla księgowego i wymiarowca podstawowe zagadnienia. Co to jest sąd spadku i jak go ustalić? Gdzie można sprawdzić czy przeprowadzono postępowanie spadkowe po zmarłym podatniku? Czy postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku to to samo co notarialne poświadczenia dziedziczenia? Czy sąd spadku wie o notarialnym poświadczeniu dziedziczenia? Czy notarialne poświadczenie dziedziczenia wymaga sądowego potwierdzenia? Co zrobić, gdy spadkodawca okaże nam testament? Czy przeprowadzone postępowanie spadkowe jest wiążące przy wydawaniu decyzji podatkowych i daje prawo składania deklaracji przez spadkobierców? Co to jest dzień nabycia spadku i z jakim momentem spadkobierca staje się właścicielem przedmiotów spadkowych, od których płaci podatek? Zmiany w prawie spadkowym od 25 listopada 2018. Dziedziczenie ustawowe i testament. Jak ustalić krąg spadkobierców? Co oznacza przyjęcie spadku wprost, z dobrodziejstwem inwentarza, a co oznacza odrzucenie spadku? Jakie konsekwencje dla spadkobierców oznacza przyjęcie spadku, a jakie odrzucenie spadku? Jak spadkobiercy odpowiadają za długi spadkowe przed działem spadku, a jak po dziale spadku? Czy dział spadku musi wynikać z postanowienia sądowego? Co to jest legitymacja procesowa do złożenia wniosku o stwierdzenie nabycia spadku przez gminę i z jakich przepisów wynika? Jak powinien wyglądać wniosek o stwierdzenie nabycia spadku i jakie dokumenty należy załączyć do sądu? Jakie są zasady postępowania sądowego? Czy koszt postępowania spadkowego dla gminy to tylko 50 zł? Jak przeprowadzić postępowanie spadkowe w sytuacji śmierci spadkobiercy zmarłego wcześniej podatnika? Czy gmina sama musi ustalić wszystkich spadkobierców? Wzór wniosku o sądowe stwierdzenie nabycia spadku. 2. Wymiar podatków i opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz odpowiedzialność podatkowa spadkobierców zmiany Ordynacji podatkowej od 25 listopada 2018 Czy ustawy podatkowe regulują wprost zagadnienia opodatkowania nieruchomości i środków transportowych zmarłych podatników? Co zrobić z wymiarem podatków po śmierci podatnika? Czy deklaracja podatkowa i deklaracja o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi powinna zostać zamknięta po śmierci podatnika? Czy spadkobiercy przejmują obowiązek złożenia korekty deklaracji podatkowych po śmierci podatnika i właściciela nieruchomości? str. 2
Jakie zasady postępowania wymiarowego ustanawia Ordynacja podatkowa po śmierci podatnika? Kiedy należy zawiesić postępowanie podatkowe? Czy organ podatkowy musi po śmierci podejmować określone czynności informacyjne w stosunku do spadkobierców? Czy można wydawać decyzję podatkową na zmarłego podatnika, a doręczyć domniemanemu spadkobiercy lub użytkownikowi nieruchomości? Czy takie postępowanie jest zgodne z prawem? Kiedy można anulować decyzję wystawioną na zmarłego, a kiedy trzeba stwierdzić jej nieważność w SKO? Czy stwierdzenie nieważności decyzji podatkowej może stanowić przesłankę odpowiedzialności karnej wymiarowca? Przedawnienie prawa do wymiaru dla spadkobierców. Udział zarządcy sukcesyjnego w postępowaniach podatkowych - zmiany. Posiadacz samoistny nieruchomości i zasady prawidłowego opodatkowania. Czy ustawy podatkowe pozwalają na opodatkowanie posiadacza samoistnego? Czy może wystąpić sytuacja współposiadania samoistnego i solidarnego obowiązku podatkowego? Czy po ustaleniu spadkobierców decyzję wydawaną na posiadacza samoistnego należy uchylić? Kiedy można mówić o posiadaczu samoistnym? Co oznaczają pojęcia corpus i animus, na które często powołują się sądy administracyjne w swoich orzeczeniach? Małoletni spadkobierca i zasady jego opodatkowania. Kto jest podatnikiem - przedsiębiorstwo w spadku czy zarządca sukcesyjny? Kiedy i komu można udzielić informacji o zaległościach podatkowych spadkodawcy? Czy można udzielić informacji o nadpłacie zmarłego? Jaka jest forma udzielania tych informacji? Decyzja o odpowiedzialności podatkowej spadkobiercy. Kiedy i wobec kogo wszcząć stosowne postępowanie podatkowe? Odpowiedzialność podatkowa przedsiębiorstwa w spadku i odpowiedzialność podatkowa zarządcy sukcesyjnego zmiany. Jak postępować wobec małoletniego spadkobiercy? Zaległość podatkowa, odsetki podatkowe, koszty upomnienia, koszty egzekucyjne w decyzji dla spadkobiercy. Za jakie należności odpowiadają jeszcze spadkobiercy? Jakie są prawne możliwości przerzucenia na spadkobierców kosztów postępowania spadkowego i w jaki sposób prawidłowo to uczynić? Czy od odsetek podatkowych, kosztów upomnienia i kosztów egzekucyjnych naliczamy dalsze odsetki podatkowe? Jak powinna wyglądać decyzja przed działem spadku, a jak po dziale spadku? Co organ podatkowy powinien uczynić, gdy dział spadku zostanie zrobiony po wydaniu prawomocnej decyzji o odpowiedzialności podatkowej spadkobiercy? Prawidłowe zebranie materiału dowodowego do wydania decyzji o odpowiedzialności podatkowej spadkobiercy. Postanowienie o wszczęciu postępowania podatkowego, postanowienie o wyznaczeniu terminu na zapoznanie się z materiałem dowodowym i decyzja o odpowiedzialności podatkowej spadkobiercy omówienie wzorów dokumentów. Na jaki dzień należy ustalić stan zaległości spadkodawcy? Czy decyzja powinna obejmować zaległości podatkowe przedawnione na dzień jej wydania, a wymagalne na dzień śmierci spadkodawcy? 3. Księgowość i egzekucja administracyjna zaległości podatkowych spadkodawcy Śmierć podatnika i właściciela nieruchomości w opłacie za gospodarowanie odpadami komunalnymi jakie niezbędne czynności musi podjąć księgowy podatkowy? Co oznacza zamknięcie konta podatkowego str. 3
zmarłego? Do kiedy należy naliczać odsetki podatkowe wobec spadkodawcy? Kiedy spadkobiercy płacą swoje odsetki podatkowe i w jaki sposób prawidłowo je naliczyć? Czy wobec spadkobierców stosuje się zasadę nienaliczania odsetek do tzw. kwoty 8,70? Konto podatkowe zmarłego podatnika i właściciela nieruchomości. Czy spadkobiercy mogą uregulować długi spadkowe przed stwierdzeniem nabycia spadku? Kiedy można wydać zaświadczenie o wysokości zaległości spadkodawcy i jak wnioskodawca musi udowodnić, że jest domniemanym spadkobiercom, aby księgowy podatkowy nie złamał przepisów o tajemnicy skarbowej? Gdzie zaksięgować wpłaty spadkobierców? Czy dla spadkobierców otwiera się nowe konto podatkowe? Czy na koncie zmarłego podatnika kontynuuje się wymierzanie podatków, a zmienia się tylko dane podatnika? Jakie zmiany w zakresie prowadzenia konta podatkowego wprowadza nowa ustawa o zarządzie sukcesyjnym? Czy pokwitowanie wpłaty można wystawić na zmarłego? Co z wpłatami spadkobierców, którzy opłacali podatki i opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi po śmierci zmarłego podatnika? Czy takie wpłaty wchodzą do spadku? Kiedy można dokonać zwrotu wpłat nienależnych od spadkobierców i w jakim trybie tego dokonać? W jaki sposób spadkobierca ma udowodnić, że jest właścicielem wpłaty, o której zwrot się ubiega? Przejęcie przez spadkobierców decyzji ratalnych i odroczeniowych wydanych za życia podatnika i zasady ich rozliczania. Zapłata długów spadkowych i bieżące regulowanie podatków i opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi przez przedsiębiorstwo w spadku i zarządcę sukcesyjnego zmiany. Księgowanie i rozliczanie decyzji o odpowiedzialności podatkowej na kontach podatkowych. W jaki sposób sobie poradzić ze zróżnicowaną odpowiedzialnością spadkobierców na kontach podatkowych? Kiedy powstaje i kiedy ustaje solidarna odpowiedzialność spadkobierców za zaległości podatkowe zmarłego? Jakie są zasady odpowiedzialności podatkowej spadkobierców w przypadku przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza za zaległości podatkowe zmarłego, które zostały wcześniej zabezpieczone hipoteką przymusową albo zastawem skarbowym? Czy dla należności zabezpieczonych hipoteką przymusową i zastawem skarbowym istnieje alternatywna droga ich dochodzenia, obok decyzji o odpowiedzialności podatkowej spadkobierców? Jaki jest termin przedawnienia dla spadkobierców i w jaki sposób prawidłowo go obliczyć? Jakie zasady dotyczące decyzji o odpowiedzialności podatkowej wskazał NSA w Warszawie w uchwale w składzie 7 sędziów i co one oznaczają dla organu podatkowego? Kiedy można dokonać zwrotu nadpłaty pozostawionej przez zmarłego podatnika i jakie są zasady jej zwracania? Jakie są zasady umarzania zaległości podatkowych zmarłego z urzędu? Czy spadkobiercy mogą wnioskować o umorzenie zaległości podatkowych zmarłego i jak należy postąpić z wnioskiem spadkobiercy przed wydaniem decyzji o jego odpowiedzialności podatkowej, a jak po wydaniu takiej decyzji? Czy zarządca sukcesyjny płaci podatki zmarłego podatnika? Gmina spadkobiercą i jednocześnie wierzycielem jak postąpić z zaległościami podatkowymi spadkodawcy? Zawiadomienia z banków o środkach pienieżnych na rachunkach zmarłych mieszkańców. Jakie działania musi podjąć gmina i komu należą się zgromadzone oszczędności zmarłego mieszkańca gminy? str. 4
Egzekucja administracyjna zaległości podatkowych zmarłego podatnika. Nowelizacja ustawy o postepowaniu egzekucyjnym w administracji. Czy o śmierci w trakcie trwającego postępowania egzekucyjnego należy zawiadomić organ egzekucyjny? Czy postępowanie egzekucyjne powinno zostać umorzone czy zawieszone? Czy podatki lokalne i opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi jest obowiązkiem pieniężnym ściśle związanym z osobą zobowiązanego? Jakie działania musi podjąć wierzyciel wobec niezgodnego z prawem postępowania organu egzekucyjnego? Czy zapłata przez gminę kosztów egzekucyjnych zmarłego może stanowić naruszenie dyscypliny finansów publicznych? Co zrobić w sytuacji śmierci i tytułu wykonawczego wystawionego na zobowiązanie solidarne małżonków, a co w przypadku, gdy drugi małżonek odpowiada wyłącznie majątkiem wspólnym? Kiedy postępowanie egzekucyjne może się toczyć w stosunku do spadkobierców i jakie działania musi podjąć wierzyciel? Jak prawidłowo wystawić tytuł wykonawczy na spadkobierców? Co w sytuacji, kiedy egzekucja wobec zmarłego zakończyła się przed jego śmiercią, a aktualnie wydana została decyzja o odpowiedzialności podatkowej? Kiedy i na jakich zasadach można dokonać zabezpieczenia zaległości podatkowych spadkobiercy hipoteką przymusową i zastawem skarbowym? Egzekucja wobec przedsiębiorstwa w spadku i zarządcy sukcesyjnego - zmiany. Omówienie zasad upominania spadkobierców i prawidłowego wystawienia tytułu wykonawczego na spadkobierców, przedsiębiorstwo w spadku i zarządcę sukcesyjnego - zmiany. Wzory stosownych zawiadomień i wniosków. 4. Nowa ustawa o zarządzie sukcesyjnym zmiany od 25 listopada 2018. Jakie zmiany wprowadza nowa ustawa w sukcesji podatkowej w przepisach Ordynacji podatkowej, ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji i Prawie spadkowym? Na co należy zwrócić uwagę przy stosowaniu nowych przepisów? Czy nowa ustawa ma bezpośrednie zastosowanie do podatków lokalnych i opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi? Czym jest sukcesja i kogo dotyczy ustawa o zarządzie sukcesyjnym? Czy tymczasowy zarządca sukcesyjny jest zobowiązany uregulować zaległości podatkowe zmarłego podatnika? Co to jest przedsiębiorstwo w spadku i czy staje się podatnikiem w podatkach lokalnych i opłacie za gospodarowanie odpadami komunalnymi? Skąd księgowy podatkowy i wymiarowiec ma czerpać informacje o powołaniu tymczasowego zarządcy sukcesyjnego i kto nim może zostać? Jaki wpływ na odpowiedzialność podatkową spadkobierców może mieć ustanowienie tymczasowego zarządcy sukcesyjnego? Co oznaczają czynności zwykłego zarządu dla spraw podatkowych? Co to jest odpowiedzialność subsydiarna zarządcy sukcesyjnego? Kiedy organ egzekucyjny będzie mógł prowadzić egzekucję administracyjną z majątku zarządcy sukcesyjnego? Jak właściwie interpretować nowe przepisy dotyczące przedsiębiorstwa w spadku i zarządcy sukcesyjnego. Przepisy przejściowe, zakres i okres odpowiedzialności podatkowej przedsiębiorstwa w spadku i zarządcy sukcesyjnego. 5. Dyskusja i omówienie problemów słuchaczy szkolenia praktycznego. *Nota prawna: nazwa i program szkolenia został opracowany przez autora - Marcina Adamka, do którego należą prawa autorskie. Jakiekolwiek kopiowanie, przedruk, przeróbka, opracowanie, adaptacja, rozpowszechnianie, w szczególności przez instytucje i firmy zajmujące się działalnością szkoleniową i edukacyjną oraz wykładowców i trenerów szkoleń całości lub fragmentów bez pisemnej zgody autora jest zabronione i podlega odpowiedzialności karnej wyrażonej w art. 115 117 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. 2018, poz. 1191). Zgodę na rozpowszechnianie udzielam wyłącznie dla pracowników samorządowych, którzy ofertę i program szkolenia przekazują innym pracownikom samorządowym swojego i innych urzędów/instytucji. str. 5