Powiatowy Urząd Pracy w Lesznie styczeń 2013
Powiatowy Urząd Pracy w Lesznie zgodnie z 83 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 września 2010 roku (Dz. U. nr 177 poz. 1193) w sprawie standardów i warunków prowadzenia usług rynku pracy na podstawie zgromadzonych danych dokonał analizy skuteczności i efektywności organizacji szkoleń, ustalając w szczególności: 1. Liczbę i osób, które ukończyły szkolenia z wynikiem pozytywnym, w stosunku do rozpoczynających szkolenia; 2. Liczbę i osób przeszkolonych w poszczególnych kategoriach wyróżnionych według kryterium: 2.1. statusu w rozumieniu ustawy, 2.2. płci, 2.3. miejsca zamieszkania, 2.4. wieku, 2.5. poziomu wykształcenia, 2.6. czasu pozostawania bez pracy i przynależności do grupy osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy; 3. Liczbę i osób zatrudnionych w trakcie szkolenia oraz w okresie 3 miesięcy po jego ukończeniu; 4. Koszt ponownego zatrudnienia osób przeszkolonych, liczonego jako stosunek poniesionych kosztów szkoleń do liczby osób zatrudnionych w okresie do 3 miesięcy po ukończeniu szkolenia; 5. Przeciętny koszt szkolenia; 6. Liczbę i osób, które zdały egzamin, uzyskały licencję, ukończyły szkolenie finansowane z pożyczki szkoleniowej lub ukończyły studia podyplomowe, w stosunku do osób, które otrzymały wsparcie w tej formie; 7. Liczbę i osób zatrudnionych w trakcie lub w okresie 3 miesięcy po zdaniu egzaminu, uzyskaniu licencji, ukończeniu szkolenia finansowanego z pożyczki szkoleniowej oraz po ukończeniu studiów podyplomowych. 2
1. Liczba i osób, które ukończyły szkolenia z wynikiem pozytywnym, w stosunku do rozpoczynających szkolenia W 2012 roku do odbycia szkoleń skierowanych zostało łącznie 446 uczestników (w tym 199 kobiet). Spośród nich 442 posiadało status osoby bezrobotnej, a 4 poszukującej pracy. W omawianym okresie kursy z wynikiem pozytywnym ukończyło 440 uczestników (w tym 196 kobiet). Należy zaznaczyć, iż uwzględnieni zostali tu wszyscy absolwenci, także ci, którzy rozpoczęli szkolenia w roku 2011, a zakończyli w 2012. Liczba ta zmienia się jednak nieznacznie w przypadku analizy sytuacji osób skierowanych i jednocześnie kończących kursy w okresie sprawozdawczym wynosi wtedy 436. Tabela 1. Liczba i osób, które ukończyły szkolenia z wynikiem pozytywnym, w stosunku do rozpoczynających szkolenia uczestnicy szkoleń wśród skierowanych w 2012 r. płeć liczba liczba (obliczany w stosunku do ogółu uczestników liczba (obliczany w stosunku do ogółu uczestników szkoleń - 446) szkoleń - 446) 1. mężczyźni 247 55,38% 244 54,71% 240 53,81% 2. kobiety 199 44,62% 196 43,94% 196 43,95% RAZEM 446 100% 440 98,65% 436 97,76% 3
2. Liczba i osób przeszkolonych w poszczególnych kategoriach wyróżnionych według kryterium: statusu w rozumieniu ustawy, płci, miejsca zamieszkania, wieku, poziomu wykształcenia i przynależności do grupy osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy Tabela 2.1. Liczba i osób, które ukończyły szkolenia w 2012 r. według kryterium statusu w rozumieniu ustawy status 1. bezrobotni 436 99,09% 2. poszukujący pracy 4 0,91% RAZEM 440 100% Tabela 2.2. Liczba i osób, które ukończyły szkolenia w 2012 r. według kryterium płci płeć 1. mężczyźni 244 55,45% 2. kobiety 196 44,55% RAZEM 440 100% Tabela 2.3. Liczba i osób, które ukończyły szkolenia w 2012 r. według kryterium miejsca zamieszkania miejsce zamieszkania 1. miasto Leszno 265 60,23% 2. powiat leszczyński 175 39,77% RAZEM 440 100% 4
Tabela 2.4. Liczba i osób, które ukończyły szkolenia w 2012 r. według kryterium wieku wiek (w latach) 1. 18-24 110 25% 2. 25-34 145 32,96% 3. 35-44 80 18,18% 4. 45 i więcej 105 23,86% RAZEM 440 100% Tabela 2.5. Liczba i osób, które ukończyły szkolenia według kryterium poziomu wykształcenia wykształcenie 1. wyższe 86 19,54% 2. policealne i średnie zawodowe 129 29,33% 3. średnie ogólnokształcące 40 9,09% 4. zasadnicze zawodowe 113 25,68% 5. gimnazjalne i poniżej 72 16,36% RAZEM 440 100% 5
Tabela 2.6. Liczba i osób, które ukończyły szkolenia w 2012 r. według kryterium czasu pozostawania bez pracy i przynależności do grupy osób będących w szczególnej sytuacji na rynku pracy kategoria bezrobotnych (obliczany w stosunku do ogólnej liczby osób, które ukończyły szkolenie 440) 1. do 25 r. ż. 121 27,50% 2. długotrwale 174 39,54% 3. kobiety, które po urodzeniu dziecka nie podjęły zatrudnienia 35 7,95% 4. powyżej 50 r. ż. 76 17,27% 5. bez kwalifikacji zawodowych 26 5,91% 6. bez doświadczenia zawodowego 88 20% 7. bez wykształcenie średniego 180 40,91% 8. samotnie wychowujący dziecko 40 9,09% 9. po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęli zatrudnienia 6 1,36% 10. niepełnosprawni 41 9,32% 11. po zakończeniu realizacji kontraktu socjalnego - - RAZEM 787 1 2 1 nie sumuje się do 440, gdyż każda z osób kończących szkolenie mogła należeć do więcej niż jednej kategorii bezrobotnych w szczególnej sytuacji na rynku pracy 2 nie sumuje się do 100% (j. w.) 6
W roku 2012 r. absolwentami szkoleń były głównie osoby bezrobotne. Udział poszukujących pracy plasował się na poziomie bliskim 1%. Wśród wszystkich przeszkolonych znajdowało się mniej kobiet niż mężczyzn - różnica 11 punktów procentowych. Analizując liczbę uczestników, którzy ukończyli szkolenia ze względu na miejsce zamieszkania, można zauważyć, iż absolwentów z terenu miasta Leszna było o 20,5% więcej, aniżeli z powiatu leszczyńskiego. Najliczniejsza grupę przeszkolonych tworzyły osoby z przedziału wiekowego 25-34 lata. Główną przyczyną były przedłożone przez nie oświadczenia pracodawców o zamiarze powierzenia odpowiedniej pracy. Osoby z tej grupy wykazywały także duże zainteresowanie uzyskaniem środków na uruchomienie działalności gospodarczej w ramach programu specjalnego Aktywność kluczem do sukcesu. Zakładał on przeszkolenie zainteresowanych przed przyznaniem środków na otwarcie własnej firmy. Wśród absolwentów szkoleń wyszczególnionych według kryterium poziomu wykształcenia, największą grupę stanowiły osoby, które ukończyły szkoły policealne i średnie zawodowe. Najmniej przeszkolonych legitymowało się wykształceniem ogólnokształcącym, co jest szczególnie problematyczne ze względu na fakt, iż to właśnie ci klienci urzędu pracy nie posiadają uprawnień do wykonywania żadnego zawodu. Spośród wszystkich bezrobotnych z grupy szczególnego ryzyka na rynku pracy, którzy ukończyli szkolenia z wynikiem pozytywnym, najwięcej było osób bez wykształcenia średniego. Ich udział w ogóle absolwentów szkoleń wynosił ponad 40%. Najmniejszy przeszkolonych niespełna 2% - stanowiły osoby bezrobotne, które po odbyciu kary pozbawienia wolności nie podjęły zatrudnienia. 7
3. Liczba i osób zatrudnionych w trakcie szkolenia oraz w okresie 3 miesięcy po ukończeniu szkolenia. Tabela 3. Liczba i osób zatrudnionych w trakcie szkolenia oraz w okresie 3 miesięcy po ukończeniu szkolenia (stan na dzień 31.12.2012 r.) zatrudnienie (obliczany w stosunku do ogólnej liczby osób, które ukończyły szkolenie 440) 1. w trakcie szkolenia 5 1,14% 2. do 3 miesięcy po ukończeniu szkolenia 206 48,82% RAZEM 211 47,95% Z łącznej grupy 440 przeszkolonych w 2012 roku, pracę zarobkową lub działalność gospodarczą w trakcie lub do 3 miesięcy po ukończeniu kursu podjęło 211 osób. Daje to efektywność na poziomie blisko 48%. Wynik w dużej mierze uwarunkowany jest faktem realizacji kursów przede wszystkim w formach grupowych. Z jednej strony pozwala to na zwiększenie dostępności do szkoleń, którymi klienci urzędu wyrażają zainteresowanie najczęściej. Z drugiej jednak - ich absolwentom uzyskanie zatrudnienie zajmuje przeważnie więcej czasu, niż uczestnikom, kończącym kursy indywidualne. Osoby wnioskujące samodzielnie o szkolenie po jego ukończeniu zwykle mają zagwarantowane zatrudnienie lub planują otwarcie działalności o profilu, odpowiadającym jego tematyce. 8
4. Koszt ponownego zatrudnienia osób bezrobotnych Koszt ponownego zatrudnienia osób przeszkolonych liczony jest jako stosunek poniesionych kosztów szkoleń do liczby osób zatrudnionych w okresie do 3 miesięcy po ukończeniu tej formy aktywizacji. W 2012 roku koszt szkoleń realizowanych przez Powiatowy Urząd Pracy w Lesznie wyniósł łącznie 894 637,31 zł 3. W okresie sprawozdawczym w trakcie lub po ukończeniu kursów zatrudnienie uzyskało 211 absolwentów 4. Koszt ponownego zatrudnienia osób przeszkolonych wyniósł średnio 4 239,99 zł. 5. Przeciętny koszt szkolenia Przy uwzględnieniu całości kosztów poniesionych na realizację szkoleń w 2012 r. można przyjąć, iż przeciętny koszt kursu jednej skierowanej osoby wyniósł 2 005,91 zł. W blisko połowie przypadków szkolenia trwały od 31 do 80 godzin. Najrzadziej zaś odbywały się kursy długoczasowe, których program zakładał realizację ponad 300 godzin. Szczegółowe dane zawarte zostały w tabeli poniżej. 3 Łączny koszt szkoleń w 2012 r. jest sumą wydatków w ramach: źródło finansowania/ współfinansowania Środki z Funduszu Pracy Środki z Unii Europejskiej RAZEM przeznaczenie środków (program) przeznaczenie podstawowe Priorytet zatrudnienie Wykorzystaj swoją szansę *zobowiązania Aktywność kluczem do sukcesu ABC przedsiębiorczości *zobowiązania koszt 549920,37 zł 46560,10 zł 17960,64 zł 8249,42 zł 191742,03 zł 79723,06 zł 481,69 zł 894637,31 zł 4 Uwzględnieni zostali wyłącznie, którzy podjęli pracę w trakcie lub do 3 miesięcy po ukończeniu szkolenia, według stanu na dzień 31.12.2012 r (na podstawie załącznika 4 do sprawozdania MPiPS). Z analiz prowadzonych przez specjalistów ds. rozwoju zawodowego wynika, iż liczba zatrudnionych wzrasta wraz z wydłużeniem okresu po ukończeniu kursów. 9
Tabela 4.1. Liczba i czas trwania szkoleń realizowanych w 2012 r. czas trwania szkolenia (w godzinach) liczba zakończonych szkoleń 1. < 30 11 5,31% 2. 31-80 93 44,93% 3. 81-150 50 24,16% 4. 151-300 45 21,74% 5. > 300 8 3,86% RAZEM 207 100% 6. Liczba i osób, które zdały sfinansowany egzamin lub uzyskały sfinansowaną licencję, ukończyły szkolenie sfinansowane z pożyczki szkoleniowej, ukończyły dofinansowane studia podyplomowe w stosunku do osób, które otrzymały wsparcie w tej formie Tabela 5. Liczba osób, którym sfinansowano koszty egzaminu lub uzyskania licencji, udzielono pożyczki szkoleniowej lub dofinansowano studia podyplomowe oraz zdawalność w poszczególnych formach w 2012 roku forma aktywizacji liczba osób, którym udzielono wsparcia absolwenci form wsparcia 1. sfinansowanie kosztu egzaminów lub licencji 35 35 5 100% 2. pożyczka szkoleniowa - - - 3. dofinansowanie studiów podyplomowych - 1 6-7 RAZEM 35 36 102,86% 8 5 dane na podstawie wyliczeń własnych PUP 6 Osoby rozpoczęły studia podyplomowe przed 2012 rokiem, a ukończyły je w okresie sprawozdawczym. 7 Zdawalność w danej formie aktywizacji nie jest obliczana, gdyż osoba rozpoczęła studia podyplomowe przed rokiem 2012. 8 Liczba absolwentów wskazanych form wsparcia obejmuje także osoby, które rozpoczęły udział przed rokiem 2012. Dlatego też ukończeń uczestnictwa w stosunku do przypadków udzielonego wsparcia w okresie sprawozdawczym przekracza 100%. 10
7. Liczba i osób zatrudnionych w trakcie lub w okresie 3 miesięcy po zdaniu egzaminu, uzyskaniu licencji, ukończeniu szkolenia finansowanego z pożyczki szkoleniowej oraz po ukończeniu studiów podyplomowych Tabela 6. Liczba i osób zatrudnionych w trakcie lub w okresie 3 miesięcy po zakończeniu określonej formy aktywizacji w 2012 r. forma aktywizacji liczba osób, które ukończyły formę aktywizacji z wynikiem pozytywnym osoby, które podjęły zatrudnienie w trakcie lub do 3 miesięcy po zakończeniu formy aktywizacji 1. sfinansowanie kosztu egzaminów lub licencji 35 7 20% 2. pożyczka szkoleniowa - - - 3. dofinansowanie studiów podyplomowych 1 1 100% RAZEM 36 8 22,22% 11
PODSUMOWANIE Oferta szkoleń podyktowana była specyfiką lokalnego rynku pracy, na terenie którego działa Powiatowy Urząd Pracy w Lesznie. Kierunki określone zostały w odpowiedzi na potrzeby osób zarejestrowanych oraz oczekiwane przez pracodawców kwalifikacje i umiejętności kandydatów do pracy. Podstawowymi metodami pozyskiwania informacji, poza bezpośrednimi sugestiami wskazanych grup, była analiza kart zgłoszeniowych na szkolenia oraz ofert pracy realizowanych przez PUP, jak również ogłoszeń najczęściej pojawiających się na portalach internetowych i w lokalnej prasie. Dodatkowo, dla tutejszego urzędu, źródło informacji przydatnych w określaniu potrzeb szkoleniowych stanowiły sugestie pracowników powiatowego urzędu pracy: doradców zawodowych, pośredników pracy i liderów klubów pracy. W okresie sprawozdawczym Powiatowy Urząd Pracy w Lesznie realizował szkolenia w oparciu o plan szkoleń grupowych na rok 2012 oraz w trybie indywidualnym - na wniosek osób uprawnionych głównie pod potrzeby pracodawców. Tabele poniżej zawierają zestawienie wszystkich kierunków szkoleń, które odbywały się w okresie sprawozdawczym. Tabela 7.1. Kierunki szkoleń indywidualnych realizowanych w 2012 r. z uwzględnieniem liczby uczestników i absolwentów (według stanu na dzień 31.12.2012 r.) nazwa szkolenia liczba osób skierowanych absolwentów szkolenia 1. Prawo jazdy kat. C 12 12 2. Prawo jazdy kat C + E 10 10 3. Kwalifikacja wstępna przyspieszona 7 7 4. Licencja maszynisty 6 5 5. Spawanie 6 6 6. Transport drogowy taksówką 6 6 7. Szkolenie okresowe kierowców 5 5 12
8. Operator koparko ładowarki 4 4 9. Operator wózka jezdniowego 4 4 10. Prawo jazdy kat. D 3 3 11. Instruktor nauki jazdy kat. B 2 2 12. Kurs obsługi komputera dla osoby niepełnosprawnej wzrokowo 2 2 (PFRON) 13. Masaż ciała 2 2 14. Pracownik ochrony fizycznej 2 2 15. Uprawnienia SEP do 1 kv 2 2 16. Audytor wewnętrznego systemu HACCP 1 1 17. Certyfikat kompetencji zawod. przewoźnik. 1 1 18. Księgowość z elementami kadrowo płacowymi (PFRON) 1 1 19. Kucharz małej gastronomii (PFRON) 1 1 20. Kurs groomingu 1 1 21. Kurs języka angielskiego 1 1 22. Kurs kompetencyjny pielęgnacji psów 1 1 23. Lakierowanie proszkowe 1 1 24. Operator koparki 1 1 25. Operator kotłów parowych i autoklawów 1 1 26. Opiekun osób zależnych 1 1 27. Podst. obsługi komputera, program Subiekt 1 1 28. Podstawowe szkolenie strażaka 1 1 29. Prawo jazdy kat. B+E 1 1 30. Prawo jazdy kat. T 1 1 RAZEM 88 87 Okazuje się, iż szkolenia indywidualne, wskazywane samodzielnie przez osoby zarejestrowane, cieszyły się dużym zainteresowaniem. Ich szeroki zakres tematyczny stanowi odzwierciedlenie popytu na zróżnicowane kwalifikacje i umiejętności na rynku pracy. Z jednej strony jest on kształtowany przez wymagania pracodawców, z drugiej zaś potrzeby bezrobotnych, w szczególności zamierzających podjąć własną działalność gospodarczą. 13
Tabela 7.2. Kierunki szkoleń grupowych realizowanych w 2012 r. z uwzględnieniem liczby uczestników i absolwentów (według stanu na dzień 31.12.2012 r.) nazwa szkolenia liczba 1. ABC przedsiębiorczości prowadzenie działalności gospodarczej 2. Sprzedawca z obsługa kasy fiskalnej oraz podstawy obsługi komputera z zastosowaniem programów do fakturowania osób skierowanych absolwentów szkolenia 86 86 52 50 3. Operator wózka jezdniowego 24 24 4. Księgowość z elementami kadrowo płacowymi 22 22 5. Szwacz 20 19 6. Warsztaty aktywnego poszukiwania pracy 20 20 7. Obsługa programu AutoCad 15 14 8. Operator koparko ładowarki 15 15 9. Opiekun osób zależnych 15 15 10. Przedstawiciel handlowy 15 15 11. Operator obrabiarek sterowanych numerycznie 12 12 12. Spawanie metodą MAG i TIG 12 12 13. Uprawnienia SEP do 1 kv 11 10 14. Kucharz małej gastronomii 10 10 15. Kwalifikacja wstępna przyśpieszona 8 8 16. Pracownik ochrony I stopnia 7 7 17. Kurs barmański 5 3 18. Operator pompy do betonu 5 5 19. Monter rusztowań budowlano montażowych metalowych 4 2 RAZEM 358 349 Wszystkie szkolenia kończyły się egzaminem wewnętrznym, potwierdzającym nabyte przez absolwentów kwalifikacje, uprawnienia i umiejętności. Dodatkowo część z nich wymagała przeprowadzenia egzaminu zewnętrznego, przed komisją powołaną przez organizatora kursu w oparciu o przepisy zewnętrzne (np. szkolenie operatorów koparko ładowarki). 14
Analizy prowadzone przez specjalistów ds. rozwoju zawodowego ukazują, że największa efektywność, dotyczy szkoleń indywidualnych, realizowanych pod konkretne potrzeby pracodawców. Należy jednak podkreślić, iż brała w nich udział ponad 4-krotnie mniejsza liczba uczestników niż w szkoleniach grupowych, stąd też podjęcia pracy dotyczą znacznie mniejszego odsetka ogółu przeszkolonych osób. Wyjątek stanowi oczywiście kurs ABC przedsiębiorczości prowadzenie działalności gospodarczej, który realizowany był w formie grupowej, ale po jego ukończeniu również wszystkie osoby podjęły zatrudnienie (samozatrudnienie), otwierając własne firmy. Znacznie ciekawszych wniosków dostarcza zatem analiza podjęć pracy wśród osób biorących udział w szkoleniach grupowych. Wysoka efektywność uzyskiwana przy takich kursach, może świadczyć o dużym zapotrzebowaniu pracodawców na pracowników posiadających określone kwalifikacje. Okazuje się, że najszybciej na rynek pracy powracały osoby, które zdobyły uprawnienia w zakresie spawanie MAG i TIG, a także operatorzy maszyn i sprzętu, takiego jak: koparko - ładowarki, pompy do betonu, obrabiarki sterowane numerycznie. Szansę na znalezienie zatrudnienia zwiększało także ukończenie szkolenia Księgowość z elementami kadrowo płacowymi lub Przedstawiciel handlowy. Interesująco przedstawia się także wynik uzyskany po realizacji Warsztatów aktywnego poszukiwania pracy, gdzie spośród 20 osób, które ukończyły kurs aż 11 powróciło na rynek pracy. Taki wynik napawa optymizmem, gdyż ukazuje, że w przypadku części osób nie jest konieczne przekwalifikowanie zawodowe, ale wzbudzenie motywacji, rozwijanie aktywności i samodzielności oraz wytrenowanie umiejętności poszukiwania pracy. Szczególną rolę w tym zakresie odgrywają liderzy Klubów Pracy, których profesjonalizm przekłada się na skuteczność prowadzonych przez nich zajęć. 15