BIULETYN INFORMACYJNY nr 4/2011 Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Dublinie Kwiecień 2011 r. I. GOSPODARKA IRLANDII 1. Spadek irlandzkiego dochodu narodowego w 2010 r. Wbrew oczekiwaniom większości analityków dochód narodowy Irlandii w IV kw. 2010 r. zmniejszył się o 1,6% w porównaniu do poprzedniego kwartału. Oczekiwano bowiem jego wzrostu w granicach 0,5%. W konsekwencji w całym 2010 r. Produkt Krajowy Brutto Irlandii zmalał o 1,0%. Rok 2010 był już trzecim z rzędu, w którym następowało zmniejszenie irlandzkiego dochodu narodowego. W 2009 r. zmniejszył się on o 7,6%, a w roku 2008 o 3,5%. Przedstawione przez irlandzki urząd statystyczny dane są danymi wstępnymi i w kolejnych okresach mogą ulec pewnej korekcie. W 2010 r. przemysł był jedynym sektorem, w którym odnotowano wzrost. Produkcja przemysłowa, stymulowana w znacznej części zamówieniami z zagranicy, w ciągu roku wzrosła o 13,2%. Nie wystarczyło to jednak do zrekompensowania spadków odnotowanych w innych sektorach: produkcja budowlana zmniejszyła się w ciągu roku o 31,8%, produkcja rolna (wliczając leśnictwo i rybołówstwo) o 6,4% a usługi o 2,7%. W 2010 r. zmniejszyły się również wydatki rządowe (o 2,2%) oraz konsumpcja indywidualna (o 1,2%). 2. System podatkowy w Irlandii w 2011 r. W Irlandii mamy do czynienia z następującymi podatkami: podatek od dochodów osobistych (Personal Income Tax - PIT) podatek od dochodów spółek (Corporate Income Tax CIT) podatek VAT (VAT Tax) podatek akcyzowy (Excise Duty Tax) opłata skarbowa (Stamp Duty) podatek drogowy (Vehicle Registration Tax) opłaty celne (Customs Duty) wpłaty z tytułu ubezpieczenia społecznego (PRSI Pay Related Social Insurance, USC - Universal Social Charges) Podstawowe stawki podatkowe w 2011 r.: Podatek od dochodów osobistych (Personal Income Tax - PIT). W Irlandii obowiązują 2 stawki podatku PIT 20% i 41%. W zależności od sytuacji rodzinnej podatnika w Irlandii obowiązują następujące progi podatkowe: osoba samotna nieutrzymująca innych osób: płaci 20% podatku od kwoty do 32.800 EUR, a od nadwyżki 41% osoba samotnie wychowująca dzieci: płaci 20% podatku od kwoty do 36.800 EUR, a od nadwyżki 41% małżeństwo, w którym 1 osoba uzyskuje dochód: płaci 20% podatku od kwoty do 41.800 EUR, a od nadwyżki 41% małżeństwo, w którym oboje uzyskują dochód:
płaci 20% podatku od kwoty do 65.600 EUR, a od nadwyżki 41% Tak naliczony podatek dochodowy korygowany jest o kwotę wolną (np. dla osoby samotnej wynosi ona 1.650 EUR) oraz rozbudowany system odliczeń z tytułu np. spłaty kredytu hipotecznego, kosztów wynajmu mieszkania, wieku czy też posiadania niepełnosprawnych dzieci. Podatek od dochodów spółek (Corporate Income Tax CIT) - wynosi on 12,5%. Podwyższona do 25,0% stawka CIT dotyczy dochodów osiąganych z operacji finansowych np. od zysków z inwestycji. Spółki, które rozpoczęły działalność w 2009 r. zwolnione są z obowiązku płacenia podatku dochodowego przez okres 3 lat, o ile ich zobowiązania podatkowe nie przekroczą rocznie kwoty 40.000 EUR. Podatek VAT (VAT Tax). Stawka podstawowa podatku VAT wynosi w Irlandii 21,0%. W przypadku niektórych towarów (określone rodzaje żywności, gazety i czasopisma) i usług (np. usługi remontowe, hotelarskie, parkingowe) stosuje się stawkę obniżoną do wysokości 13,5%. W obrocie zwierzętami hodowlanymi stawka VAT wynosi 4,8%, a na niektóre towary (np. określone rodzaje żywności, książki, farmaceutyki, sprzęt rehabilitacyjny) stosuje się stawkę zerową. Podatek akcyzowy (Excise Duty Tax) - objęte są nim m.in. wyroby alkoholowe, tytoniowe, paliwa czy oleje. Opłata skarbowa (Stamp Duty) objęte są nią niektóre czynności prawne (np. transakcje kupna-sprzedaży w obrocie nieruchomościami) oraz określone usługi finansowe (korzystanie z kart bankowych, obrót czekowy). Podatek z tytułu rejestracji pojazdów (Vehicle Registration Tax) podatek dotyczy wszystkich nowo rejestrowanych pojazdów w Irlandii. Do końca I półrocza 2011 r. stosuje się ulgę w tym podatku w wysokości 1.250 EUR w przypadku złomowania dotychczas używanego samochodu (Scrappage Scheme) i zakupu nowego samochodu (emisja CO2 wynosi 140g/km lub mniej), pod warunkiem spełnienia określonych wymogów dotyczących m.in. wieku samochodu (musi być starszy niż 10 lat) czy okresu w którym był zarejestrowany w Irlandii na danego właściciela (minimum 18 miesiecy). Niezależnie od tego, co roku właściciele pojazdów opłacają podatek drogowy (Road Tax). Opłaty celne (Customs Duty) dotyczą importu z krajów nie należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Obowiązuje jednolita dla wszystkich krajów Unii Europejskiej taryfa celna. Wpłaty z tytułu ubezpieczenia społecznego (Universal Social Charge). Jest to obowiązkowe ubezpieczenie płacone przez pracowników łączące w sobie 2 elementy: ubezpieczenia zdrowotnego oraz ubezpieczenia socjalnego. Obowiązek odprowadzania składek z tego tytułu dotyczy również osób samozatrudniajacych się, czyli prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą (sole trader). W 2011 r. stawki USC wynoszą: 0,0% przy dochodach rocznych do 4.004 EUR 2,0% przy dochodach pomiędzy 0 i 10.036 EUR 4,0% przy dochodach pomiędzy 10.037 i 16.016 EUR 7,0% przy dochodach przekraczających 16.016 EUR 2
Niezależnie od tego pracodawcy zobowiązani są do opłacania składek na ubezpieczenie socjalne (PRSI Pay Related Social Insurance) w wysokości 10,75% od wynagrodzeń swoich pracowników. Szczegółowe informacje nt. obowiązujących w Irlandii podatków znajdują się na stronie internetowej miejscowego Urzędu Skarbowego (Revenue Commisioners): www.revenue.ie. 3. Zwolnienie tempa wzrostu produkcji przemysłowej w Irlandii w lutym 2011 r. Według danych Central Statistics Office (CSO) tempo wzrostu produkcji przemysłowej w Irlandii w pierwszych miesiącach 2011 r. wyraźnie zmalało. W styczniu br. w porównaniu do analogicznego okresu roku 2010 r. wzrost produkcji przemysłowej w wyrażeniu ilościowym wyniósł 1,7%, zaś w lutym jedynie 0,2%. Wśród istotnych dla gospodarki Irlandii gałęzi przemysłu wzrost odnotowano jedynie w produkcji wyrobów chemicznych i farmaceutycznych (o 0,5%). Z kolei w największym stopniu produkcja zmniejszyła się w branży spożywczej (spadek o 1,6%) oraz sektorze produkującym urządzenia i sprzęt komputerowy, optyczny i elektroniczny (spadek o 3,9%). W wyrażeniu wartościowym produkcja przemysłowa w Irlandii w lutym 2011 r. wzrosła w ciągu roku w znacznie większym stopniu, bo aż o 5,9%. Tak znaczna różnica w tempie wzrostu produkcji przemysłowej w wyrażeniu ilościowym i jakościowym może świadczyć o coraz większym wpływie zjawisk inflacyjnych na kształtowanie się nie tylko cen detalicznych, lecz również kosztów produkcji w Irlandii. Zdaniem analityków w kolejnych miesiącach tempo produkcji przemysłowej w Irlandii będzie w dużej mierze uzależnione od dynamiki zamówień eksportowych. Popyt krajowy, zarówno konsumpcyjny jak i inwestycyjny, w bieżącym roku nie będzie jeszcze głównym stymulatorem wzrostu produkcji przemysłowej w Irlandii. 4. Znaczny wzrost inflacji w Irlandii w marcu 2011 r. Marzec 2011 r. przyniósł kolejny wzrost inflacji w Irlandii. Był już to ósmy miesiąc z rzędu w którym ceny detaliczne w Irlandii rosły. Według danych Central Statistics Office (CSO) w marcu 2011 r. liczony rok do roku indeks cen detalicznych (Consumer Price Index CPI) w Irlandii zwiększył się o 3,0%, co było najwyższym wzrostem od października 2008 r. W stosunku do lutego br. indeks ten zwiększył się w ciągu miesiąca o 0,9%. Na wzrost inflacji w największym stopniu rzutowały zmiany cen nośników energii (wzrosły one w ciągu roku o 12,5%), usług zdrowotnych (+4,1%) oraz transportu (+4,1%). W tym samym czasie obniżyły się ceny odzieży i obuwia (o 2,6%) oraz artykułów gospodarstwa domowego (o 2,3%) Wskaźnik cen detalicznych mierzony szeroko stosowanym w Unii Europejskiej wskaźnikiem HICP (Harmonised Index of Consumer Prices), który nie uwzględnia m.in. wpływu zmian kosztów kredytów hipotecznych w skali roku wzrósł na koniec marca 2011 r. o 1,2%. Presja inflacyjna przybiera na sile w całej Unii Europejskiej. Według danych Eurostat w lutym 2011 r. najniższą inflację w Unii Europejskiej (EU 27) notowano w Irlandii (0,9%), Szwecji (1,2%), Francji (1,8%) i Czechach (1,9%). Z kolei najwyższy wzrost cen detalicznych (mierzony wskaźnikiem HICP) odnotowano w tym okresie w Rumunii (+7,6%), Estonii (+5,5%) i Bułgarii (4,6%). Według Eurostat inflacja w Polsce kształtowała się w lutym 2011 r. na poziomie 3,3%. Średni poziom inflacji dla wszystkich 27 krajów UE wyniósł w tym miesiącu 2,8%, a dla krajów strefy Euro 2,4%. Zdaniem większości analityków w kolejnych miesiącach 2011 r. poziom inflacji w Irlandii będzie sukcesywnie się zwiększał. Zależeć ona będzie w dużej mierze od rozwoju sytuacji na 3
rynku ropy naftowej spowodowanej sytuacją w Libii i innych krajach Bliskiego Wschodu oraz od kształtowania się cen żywności na rynku światowym. Nie wydaje się jednak, by jej poziom przekroczył w najbliższym okresie średni poziom inflacji dla krajów strefy Euro. 5. Wzrost bezrobocia w Irlandii w marcu 2011 r. Według wstępnych danych irlandzkiego Głównego Urzędu Statystycznego (CSO) w marcu 2011 r. w Irlandii zarejestrowanych było 441.193 osób pobierających różnego rodzaju zasiłki dla bezrobotnych. Wśród nich było 362.599 obywateli Irlandii (ich liczba w ciągu roku powiększyła się o 2,1%) oraz 78.594 obywateli innych krajów (ich liczba zmniejszyła się w ciągu roku o 1,8%). Wśród osób z innych krajów pobierających zasiłki dominowali obywatele Unii Europejskiej (65.495 osób), a wśród nich obywatele nowych krajów członkowskich (43.722 osób) i Wielkiej Brytanii (17.956 osób). W ciągu miesiąca liczba osób pobierających w Irlandii zasiłki zmniejszyła się co prawda o 3.106 ale w ciągu roku wzrosła o 6.072. Osoby pobierające zasiłki zarejestrowane w Live Register stanowiły w marcu 2011 r. 14,7% ogółu zatrudnionych w gospodarce Irlandii. Wskaźnik ten kształtował się na tym samym poziomie co w styczniu i lutym br. W oparciu o nowe dane CSO podwyższył bowiem tak liczone w pierwszych dwóch miesiącach 2011 r. wskaźniki bezrobocia z 13,5% do 14,7%. Publikowane przez CSO miesięczne wskaźniki bezrobocia nie są oficjalnymi miernikami wysokości bezrobocia w Irlandii, ponieważ uwzględniają one m.in. tych pracowników, którzy pracują w niepełnym wymiarze godzin (do 3 dni w tygodniu) i pobierają jednocześnie zasiłki. Oficjalny wskaźnik bezrobocia publikowany jest przez CSO kwartalnie. Według ostatnio dostępnych danych w IV kw. 2010 r. stopa bezrobocia w Irlandii kształtowała się na poziomie 14,7%. Dla porównania wskaźnik ten w III kw. 2010 r. wyniósł 13,7%, w II kw. 13,2%, zaś w I kw. 2010 r. kształtował się na poziomie 12,9%. Według najnowszych danych CSO średnia stopa bezrobocia w Irlandii w 2010 r. wyniosła 13,6%, co oznacza, że jej poziom był najwyższy od 1994 r. Wśród krajów Unii Europejskiej wyższy wskaźnik bezrobocia notuje się tylko w Hiszpanii. 6. Spadek sprzedaży detalicznej w Irlandii w lutym 2011 r. Według wstępnych danych Central Statistics Office (CSO) wskaźnik sprzedaży detalicznej w Irlandii w lutym 2011 r., w porównaniu do tego samego okresu roku poprzedniego, zmniejszył się w ujęciu ilościowym o 0,7% i o 0,3% a w ujęciu wartościowym. Na spadek wielkości sprzedaży w lutym br. w największym stopniu wpłynęła niska sprzedaż mebli (spadek sprzedaży w ciągu roku o 12,9%), paliw (-8,0%) oraz wyrobów branży farmaceutycznej i kosmetycznej (- 7,0%). W dalszym ciągu dobrze rozwija się sprzedaż samochodów, która zwiększyła się w porównaniu z lutym 2010 r. o 5,3%. Jeżeli ze wskaźnika wyłączyłoby się sprzedaż samochodów wówczas okazałoby się, że wielkość sprzedaży detalicznej w Irlandii w lutym 2011 r. obniżyła się o 3,2%. Utrzymująca się od początku 2010 r. wysoka sprzedaż samochodów wynika m.in. z wprowadzonego przez rząd irlandzki systemu ulg podatkowych za złomowanie starych samochodów w przypadku zakupu nowych pojazdów. Obowiązywanie tego systemu zostało przedłużone do końca I półrocza 2011 r. Z kolei słaba sprzedaż mebli wynika z kryzysu, w którym znalazło się irlandzkie budownictwo oraz rynek nieruchomości. Z punktu widzenia interesów polskich eksporterów rok 2011 powinien być w dalszym ciągu obiecującym dla sprzedaży samochodów i artykułów motoryzacyjnych takich jak np. ogumienie. Z kolei w zakresie towarów związanych z branżą budowlaną (stolarka budowlana, meble) należy liczyć się w najlepszym przypadku ze stabilizacją obrotów. 4
7. Handel zagraniczny Irlandii w 2010 r. Według opublikowanych w dniu 31 marca 2011 r. przez irlandzki Centralny Urząd Statystyczny (Central Statistics Office) danych eksport Irlandii w 2010 r. wyniósł 89.391,8 mln EUR i był o 6,1% wyższy od eksportu zrealizowanego w roku 2009. Irlandzki import wzrósł w tym samym okresie o 1,0% do poziomu 45.507,2 mln EUR. W konsekwencji wolniejszego wzrostu importu nad eksportem znacznie zwiększyło się dodatnie saldo obrotów irlandzkiego handlu zagranicznego. Na koniec 2010 r. wzrosło ono do najwyższego w historii poziomu 43.884,6 mln EUR. W eksporcie największy przyrost sprzedaży odnotowano tradycyjnie już w branży medycznej i farmaceutycznej (+14%) oraz chemii organicznej (+8%). W największym stopniu zmniejszył się natomiast eksport sprzętu komputerowego (o 30%). W imporcie z kolei w największym stopniu zwiększył się przywóz samochodów (+73%), produktów petrochemicznych (+29%) oraz produktów farmaceutycznych i medycznych (+21%). Zmalał natomiast import pozostałych środków transportu (gł. samolotów) (o 33) i sprzętu komputerowego (o 27%). Głównymi rynkami zbytu dla towarów irlandzkich były: Stany Zjednoczone, Zjednoczone Królestwo (Wielka Brytania łącznie z Północną Irlandią), Belgia, Niemcy, Francja, Szwajcaria, Hiszpania, Niderlandy, Włochy, i Chiny (łącznie z Tajwanem i Macao). W irlandzkim eksporcie Polska zajmowała 15. Pozycję i jej udział w całości irlandzkiego eksportu wynosił 0,66%. Z kolei głównymi dostawcami towarów na rynek irlandzki były: Zjednoczone Królestwo, USA, Niemcy, Chiny, Niderlandy, Francja, Norwegia, Belgia, Szwajcaria i Japonia. Z krajów Unii Europejskiej pochodziło 60,7% importowanych do Irlandii towarów a ze Stanów Zjednoczonych 14,1%. Polska była 16. partnerem handlowym Irlandii w imporcie, a jej udział w całości irlandzkiego importu wynosił 0,69%. W kolejnych latach o poziomie irlandzkiego eksportu decydować będzie głównie koniunktura na najważniejszych rynkach zbytu dla irlandzkich towarów, jakimi są Unia Europejska (57,9% sprzedaży) oraz Stany Zjednoczone (23,2%). Z kolei na poziom importu rzutować będzie popyt inwestycyjny i zaopatrzeniowy w dużej mierze powiązany z produkcją eksportową oraz kształtowanie się wskaźnika optymizmu irlandzkich konsumentów. Według większości ekspertów dynamika irlandzkiego eksportu w latach 2011-2012 powinna kształtować się na poziomie 5,5% 6,0%, zaś importu w granicach 2,5% - 3,5% 1. II. POLSKO IRLANDZKA WSPÓŁPRACA GOSPODARCZA 1. Polsko-irlandzka współpraca handlowa w okresie styczeń - luty 2011 r. Według danych GUS w pierwszych dwóch miesiącach 2011 r., w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego, polsko irlandzkie obroty handlowe zmniejszyły się o 0,8% do poziomu 165,3 mln EUR. Polski eksport do Irlandii zmniejszył się o 0,5% do poziomu 63,4 mln EUR, zaś nasz import z Irlandii spadł o 0,9% i wyniósł 101,9 mln EUR. W konsekwencji nieznacznie większego spadku wartości importu z Irlandii nad eksportem poprawie uległo saldo polskich obrotów handlowych z tym krajem. Deficyt zmniejszył się z 39,0 mln EUR na koniec lutego 2010 r. do 38,5 mln EUR w tym samym okresie roku 2011. 1 Vide szacunki Centralnego Banku Irlandii zawarte w Central Bank & Financial Services Authority of Ireland Quarterly Bulletin 01/January 2011 (omówienie w Biuletynie WPHI Dublin nr 2/2011) 5
W porównaniu do sytuacji w analogicznym okresie roku poprzedniego w pierwszych dwóch miesiącach 2011 r. nastąpiła znaczna zmiana w strukturze polskiego eksportu do Irlandii. Obniżył się udział artykułów rolno-spożywczych (z 24,5% do 21,5%) wzrósł natomiast udział wyrobów przemysłu chemicznego (z 6,9% do 9,5%). Udział wyrobów przemysłu elektromaszynowego, stanowiących największą pozycję w polskim eksporcie do Irlandii, uległ nieznacznemu zwiększeniu z 32,2% do 32,9%. W grupie tej nastąpiły jednak znaczne zmiany strukturalne: zwiększył się udział pojazdów i środków transportu (z 6,5% do 12,9%) przy jednoczesnym obniżeniu się udziału grupy urządzeń mechanicznych i elektrycznych (z 24,6% do 18,0%). W okresie styczeń luty 2011 r. głównymi pozycjami w polskim eksporcie do Irlandii były następujące grupy towarowe: L.P. Kod CN Dział CN Wartość w tys. EUR Dynamika eksportu 2011/2010 Udział w całości polskiego eksportu do Irlandii 1 27 Paliwa mineralne, oleje i przetwory 10.526,4 100,73 16,60% 2 87 Pojazdy nieszynowe 7.570,9 190,29 11,94% 3 84 Kotły i urządzenia mechaniczne 5.808,3 51,91 9,16% 4 85 Maszyny i urządzenia elektryczne 5.639,8 125,06 8,89% 5 02 Mięso i podroby jadalne 3.797,0 122,82 5,99% 6 39 Tworzywa sztuczne i wyroby z nich 2.318,4 107,92 3,66% 7 43 Skóry futerkowe 2.271,0 80,45 3,58% 8 94 Meble 2.188,1 103,82 3,45% 9 10 Zboża 2.182,9 16.545,99 3,44% 10 16 Przetwory z mięsa i ryb 1.696,9 112,04 2,68% 11 21 Różne przetwory spożywcze 1.447,3 100,45 2,28% 12 40 Kauczuk i wyroby z kauczuku 1.390,3 292,36 2,19% 13 22 Napoje bezalkoholowe i alkoholowe 1.343,0 136,41 2,12% 14 62 Odzież 1.305,7 120,17 2,06% 15 90 Przyrządy optyczne i medyczne 1.213,1 167,52 1,91% 16 44 Drewno i wyroby z drewna 1.098,8 87,07 1,73% 17 31 Nawozy 1.020,7 190,79 1,61% 18 48 Papier, tektura i wyroby z nich 935,7 154,56 1,48% 19 04 Produkty mleczarskie 924,3 115,64 1,46% 20 30 Produkty farmaceutyczne 866,2 95,18 1,37% Źródło: System Insigos MG Struktura towarowa polskiego importu z Irlandii wykazuje większą w stosunku do naszego eksportu koncentrację. Ponad 84% importu przypada na dwie grupy towarowe: wyroby przemysłu elektromaszynowego i wyroby chemiczne. W imporcie z Irlandii tradycyjnie już dominują wyroby wysoko przetworzone i wysoko zaawansowane technologicznie. Listę najważniejszych grup towarowych w polskim imporcie z Irlandii w okresie styczeń - luty 2011 r. przedstawia poniższe zestawienie: 6
L.P. Kod CN Dział CN Wartość w tys. EUR Dynamika importu 2011/2010 Udział w całości polskiego importu z Irlandii 1 85 Maszyny i urządzenia elektryczne 21.894,9 190,63 21,49% 2 30 Produkty farmaceutyczne 19.837,7 110,46 19,47% 3 33 Preparaty kosmetyczne 10.767,1 74,01 10,57% 4 90 Przyrządy optyczne i medyczne 10.728,5 116,36 10,53% 5 84 Kotły i urządzenia mechaniczne 9.139,9 43,12 8,97% 6 38 Produkty chemiczne różne 7.365,6 92,92 7,23% 7 02 Mięso i podroby jadalne 2.798,2 150,85 2,75% 8 03 Ryby 2.657,2 179,16 2,61% 9 21 Różne przetwory spożywcze 2.352,2 149,15 2,31% 10 35 Substancje białkowe, kleje, enzymy 2.232,1 167,39 2,19% 11 39 Tworzywa sztuczne i wyroby z nich 1.841,5 84,59 1,81% 12 04 Produkty mleczarskie 1.321,6 64,18 1,30% 13 22 Napoje bezalkoholowe i alkoholowe 1.002,6 95,02 0,98% 14 29 Chemikalia organiczne 970,9 100,55 0,95% 15 49 Wyroby przemysłu poligraficznego 963,2 63,70 0,95% 16 55 Włókna chemiczne cięte 838,6 111,68 0,82% 17 82 Narzędzie, przybory, sztućce 587,72 115,55 0,58% 18 17 Cukry i wyroby cukiernicze 507,5 152,12 0,50% 19 87 Pojazdy nieszynowe 408,6 84,14 0,40% 20 05 Wyroby pochodzenia zwierzęcego 398,3 61,45 0,39% Źródło: System Insigos MG W okresie styczeń luty 2011 r. udział Irlandii w obrotach polskiego handlu zagranicznego wyniósł 0,41% i był niższy niż w analogicznym okresie roku 2010 (0,47%). Z uwagi na znacznie niższą dynamiką polsko irlandzkich obrotów handlowych w stosunku do całości polskiej wymiany handlowej z zagranicą obniżył się zarówno udział Irlandii w polskim eksporcie z 0,38% w pierwszych dwóch miesiącach 2010 r. do 0,33% w tym samym okresie roku 2011 jak i w imporcie odpowiednio z 0,55% do 0,50%. Na koniec lutego 2011 r. Irlandia była 30. partnerem handlowym Polski w eksporcie i 28. w imporcie. Należy oczekiwać, iż w kolejnych miesiącach 2011 r. dynamika polsko irlandzkich obrotów handlowych będzie ulegała stopniowemu zwiększeniu. Potwierdzeniem tego jest znacznie wyższa dynamika obrotów notowanych w lutym w porównaniu do stycznia br. W pierwszym miesiącu roku polski eksport do Irlandii obniżył się o 4,9%, podczas gdy w lutym nastąpił jego wzrost o 4,4%. Dobre perspektywy rysują się przed branżą motoryzacyjną (samochody osobowe i dostawcze), chemiczną (nawozy azotowe i ogumienie), spożywczą (mięso wieprzowe i drobiowe oraz piwo). Dobrze rozwijać się powinien w dalszym ciągu eksport produktów mineralnych: węgla, koksu oraz produktów petrochemicznych. Pewne oznaki wzrostu wykazują również pewne grupy towarowe związane z budownictwem takie jak stolarka budowlana czy meble. 7
2. Egzekwowanie w Irlandii orzeczeń polskich sądów w sprawach cywilnych i handlowych Polskie firmy będące wierzycielami dłużników mających zarejestrowaną działalność gospodarczą w Irlandii mają możliwość egzekwowania wyroków polskich sądów w tym kraju. Swoich należności można dochodzić w Irlandii zgodnie z przepisami zawartymi w rozporządzeniu Rady (WE) nr 44/2001 z 22 grudnia 2000 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych (tekst rozporządzenia dostępny jest w Internecie, również w polskiej wersji językowej, np. poprzez linki umieszczone na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości). Przewiduje ono, iż wniosek o uznanie wydanego w jednym kraju członkowskim UE orzeczenia przez sąd w innym kraju członkowskim składa wierzyciel. W przypadku Irlandii sądem właściwym, do którego należy składać taki wniosek jest Wysoki Trybunał (High Court) (vide załącznik nr II do Rozporządzenia Rady (WE) nr 44/2001). Procedurę ułatwia uzyskanie w Polsce zaświadczenia Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego (ETE; ang. European Enforcement Order). Zaświadczenie ETE wystawia, na wniosek każdego zainteresowanego sąd, który wydał orzeczenie. W przypadku, kiedy polski wierzyciel posiada ETE nie ma konieczności uznawania wyroku na drodze stricte sądowej. Irlandzki sąd (High Court) musi wówczas jedynie wystawić nakaz egzekucji (ang. enforcement order). Co należy zrobić W celu egzekucji orzeczenia polskiego sądu w Irlandii należy złożyć w Wysokim Trybunale w Dublinie następujące dokumenty: kopię orzeczenia polskiego sądu wraz z jego tłumaczeniem kopię ETE wraz z jego tłumaczeniem dwa wypełnione formularze FIFA oraz Precipe for FIFA (do pobrania ze strony internetowej: www.courts.ie, s. 45-48 broszury Information Booklet for High Court Judgment Sets and Orders of Fieri Facias ). Formularze muszą być wypełnione w języku angielskim lub irlandzkim. Tłumaczenia muszą być poświadczone (certified) tj. sporządzone bądź przez tłumacza przysięgłego bądź też urzędowo poświadczone np. przez organ administracji państwowej czy sąd. Powyższych dokumentów nie można przesłać drogą pocztową; należy je złożyć osobiście bądź za pomocą przedstawiciela w: Judgement Section Central Office High Court The Courts Service 15-24 Phoenix Street North Smithfield, Dublin 7 Za wystawienie nakazu egzekucji nie pobiera się opłat. Tak jak i w przypadku składania wniosków, wystawiony przez sąd nakaz egzekucji musi być odebrany osobiście lub przez przedstawiciela. Dopiero wówczas, mając sądowy nakaz egzekucji (w przypadku posiadania ETE) i orzeczenie High Court uznające wyrok polskiego sądu (jeżeli nie posiadaliśmy ETE), można przystąpić do egzekucji należności. Najczęściej egzekucji należności dokonuje się za pośrednictwem komornika (ang. Returning Officer / Sheriff). Aby rozpocząć taką procedurę należy przekazać uzyskany z High Court nakaz egzekucji do biura komornika, w jurysdykcji terytorialnej którego znajduje się siedziba dłużnika. 8
Dla przykładu poniżej podajemy dane teleadresowe biur komorników obejmujących terytorialnie Dublin oraz hrabstwo Dublin: Dublin City Returning Officer Dublin City Sheriff's Office 13 Fownes Street Dublin 2 Tel: 00 353 1 6759003 / 6759004 / 6759005 Fax: 00 353 1 6703021 E-mail : info@dublincityreturningofficer.com www.dublincityreturningofficer.com Dublin County Returning Officer Unit 17 Tolka Valley Business Park Ballyboggan Road Finglas Dublin 11 Tel.: 00353 1 8306785 Fax: 00353 1 8603075 Email: info@dublincountyreturningofficer.com www.dublincountyreturningofficer.com Więcej informacji nt. obowiązujących w Irlandii procedur w zakresie egzekucji należności udziela Judgement Section biura Central Office w High Court (www.courts.ie). Opis procedury (w jęz. polskim) znajduje się również na stronie internetowej Europejskiego atlasu sądowniczego dla spraw cywilnych : (http://ec.europa.eu/justice_home/judicialatlascivil/html/index_pl.htm?countrysession=9&), zaś wykaz opłat obowiązujących w irlandzkim sądownictwie znajduje się na stronie www.courts.ie. III. PROMOCJA POLSKIEJ GOSPODARKI W IRLANDII 1. Stoisko informacyjno-promocyjne na wystawie Energy Show w Dublinie W dniach 30 31 marca 2010 r. Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Dublinie uczestniczył w wystawie sektora energii odnawialnej The Energy Show odbywającej się na terenach wystawienniczych Royal Dublin Society (RDS) w Dublinie. Na stoisku informacyjno-promocyjnym WPHI o powierzchni 9 m² prezentowane były materiały nt. polskiej gospodarki, możliwości nawiązania kontaktów handlowych oraz zasad inwestowania w Polsce. Dostępne były również katalogi, informatory i ulotki nadesłane przez kilku polskich producentów zainteresowanych eksportem swoich towarów na rynek irlandzki. Wśród nich byli producenci turbin wodnych, kotłów, systemów grzewczych, kolektorów cieplnych, urządzeń do produkcji brykietów z biomasy, paneli słonecznych oraz osprzętu elektrycznego. W trakcie imprezy ze stoiska WPHI korzystał przedstawiciel firmy LECHMA z Poznania - producent ekologicznych systemów grzewczych (kominków). The Energy Show jest największą imprezą targowo-wystawienniczą szeroko rozumianej branży energii odnawialnej w Irlandii. W tegorocznej wystawie uczestniczyło ponad 200 firm i organizacji biznesowych z Republiki Irlandii, Północnej Irlandii, Wielkiej Brytanii, Niemiec, Austrii, Francji i Chin. Ocenia się, iż w czasie dwudniowej imprezy odwiedziło ją ok. 4 tys. osób. 9
Zorganizowanie stoiska informacyjno-promocyjnego WPHI na wystawie The Energy Show w Dublinie było okazją do zaprezentowania polskiej gospodarki oraz możliwości nawiązania kontaktów biznesowych w szeroko rozumianej branży energii odnawialnej. W trakcie wystawy nawiązano wiele kontaktów z miejscowymi firmami, które w perspektywie mogą zaowocować zwiększeniem naszego eksportu do Irlandii. Szczególnie dużo zapytań dotyczyło możliwości importu z Polski kolektorów słonecznych oraz podzespołów do elektrowni wiatrowych. Pytano również o możliwość importu z Polski energooszczędnej stolarki budowlanej, materiałów izolacyjnych, domowych systemów grzewczych oraz osprzętu elektrycznego. Zgłoszone podczas targów zapytania firm irlandzkich zostały przekazane do Portalu Promocji Eksportu. Ocenia się, iż w trakcie 2. dniowej wystawy polskie stoisko odwiedziło ok. 300 osób. W ocenie placówki, z uwagi na istniejące w Irlandii duże zainteresowanie energetyką odnawialną oraz problematyką oszczędzania energii, polskie firmy z tego sektora powinny rozważyć możliwość bezpośredniego uczestnictwa w przyszłorocznej edycji The Energy Show w Dublinie (28 29 marca 2012 r.). Powodzeniem mogłaby się zakończyć również misja przedsiębiorców zorganizowana przez jedną z polskich sektorowych organizacji samorządu gospodarczego. 2. Stoisko informacyjno-promocyjne WPHI na targach meblowych w Dublinie W dniach 3 6 kwietnia 2011 r. Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Dublinie uczestniczył w wystawie branży meblarskiej i wyposażenia wnętrz Furniture & Home Accessories Fair odbywającej się na terenach wystawienniczych Royal Dublin Society (RDS) w Dublinie. Na stoisku informacyjno-promocyjnym WPHI o powierzchni 10 m² prezentowane były materiały nt. polskiej gospodarki, możliwości nawiązania kontaktów handlowych oraz zasad inwestowania w Polsce, materiały promocyjne Specjalnych Stref Ekonomicznych, poszczególnych regionów naszego kraju oraz materiały promujące walory turystyczne Polski. Dostępne były również katalogi, informatory i ulotki nadesłane przez kilkunastu polskich producentów zainteresowanych eksportem swoich towarów na rynek irlandzki oraz fragmenty raportu nt. polskiego sektora meblarskiego (Polish Furniture Outlook 2011) przygotowanego przez Ogólnopolską Izbę Gospodarczą Producentów Mebli. W trakcie imprezy ze stoiska WPHI korzystali przedstawiciele 3 polskich firm z sektora meblarskiego i wyposażenia wnętrz. Stoisko polskie odwiedził Ambasador RP w Dublinie oraz przedstawiciele Irlandzko Polskiego Stowarzyszenia Biznesu (Ireland Poland Business Association). Furniture & Home Accessories Fair jest największą imprezą targowo-wystawienniczą branży meblarskiej i wyposażenia wnętrz w Irlandii. W tegorocznej wystawie uczestniczyło ponad 60 firm i organizacji biznesowych z Republiki Irlandii, Północnej Irlandii oraz Wielkiej Brytanii. Liczba wystawców była znacznie mniejsza niż w ubiegłorocznej imprezie, w której uczestniczyło ponad 100 firm. Mniejsza też była liczba gości odwiedzających wystawę. W tym roku organizatorzy oceniają liczbę odwiedzających na 2 tys., zaś w roku ubiegłym było ich ok. 3 tysięcy. Kolejna edycja Furniture & Home Accessories Fair odbędzie się na przełomie marca i kwietnia 2012 r. również na terenie kompleksu wystawienniczego RDS w Dublinie. Informacje na ten temat dostępne są na stronie internetowej: www.irishfurniturefair.com. Zorganizowanie stoiska informacyjno-promocyjnego WPHI na wystawie Furniture & Home Accessories Fair w Dublinie było okazją do zaprezentowania polskiej oferty eksportowej w szeroko rozumianej branży meblarskiej i wyposażenia wnętrz. W trakcie wystawy nawiązano wiele kontaktów z miejscowymi firmami, które w perspektywie mogą zaowocować 10
zwiększeniem naszego eksportu do Irlandii. Szczególnie dużo zapytań dotyczyło możliwości importu z Polski krzeseł, mebli tapicerowanych (wypoczynkowych), łóżek i materacy, mebli biurowych, kompletów stołowych oraz akcesoriów meblowych. Pytano również o możliwość importu z Polski artykułów wyposażenia wnętrz (szkło artystyczne i ceramika, firanki oraz dywany). Zapytania dotyczyły zarówno dostaw na rynek irlandzki jak i eksportu na rynek brytyjski i rynki trzecie. Zgłoszone podczas targów zapytania firm irlandzkich zostały przekazane do Portalu Promocji Eksportu. Ocenia się, iż w trakcie 4. dniowej wystawy polskie stoisko odwiedziło ok. 200 osób (rozdano m.in. 100 nagranych przez placówkę płyt CD z fragmentami raportu nt. polskiego rynku meblarskiego, warunków prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce oraz danych teleadresowych polskich producentów mebli. W ocenie WPHI polskie firmy z szeroko rozumianego sektora meblarskiego, z uwagi na możliwość pewnego ożywienia popytu na meble w 2012 r., powinny rozważyć bezpośrednie uczestnictwo w przyszłorocznej edycji Furniture & Home Accessories Fair w Dublinie. 3. Stoiska informacyjne WPHI w Dublinie na targach i wystawach w Irlandii w 2011 r. Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Dublinie będzie brał udział w następujących imprezach targowo-wystawienniczych odbywających się na terenie Irlandii w II połowie 2011 r.: Wystawa Autumn Gift & Home Show 2011 w Dublinie w dniach 21-24 sierpnia 2011 r. (profil: wyroby upominkowe i wyposażenia wnętrz) (informacje nt. wystawy: www.autumngiftfair.com) Wystawa SHOP 2011 w Dublinie w dniach 27-29 września 2011 r. (profil: żywność, urządzenia i technologie dla przemysłu spożywczego) (informacje nt. wystawy: www.shopexhibition.com) Wystawa Building, Renovation & Retrofit Show 2011 w Dublinie w dniach 6-8 października 2011 r. (profil: materiały budowlane i wykończeniowe, stolarka budowlana, wyposażenie wnętrz, oświetlenie, urządzenia do ogrzewania) (informacje nt. wystawy: www.irishbuildingexhibition.com) Na powyższych imprezach wystawienniczych WPHI będzie miało własne stoiska informacyjnopromocyjne, na których będzie istniała możliwość bezpłatnej ekspozycji materiałów marketingowych polskich przedsiębiorców zainteresowanych współpracą z rynkiem irlandzkim. Zainteresowane firmy prosimy o kontakt mailowy: dublin@trade.gov.pl. Materiały (w angielskiej wersji językowej) prosimy przesyłać na adres WPHI w Dublinie (Trade and Investment Promotion Section, Embassy of the Republic of Poland, 4 the Vicarage, St. John s Road, Dublin 4, Ireland) na co najmniej dwa tygodnie przed rozpoczęciem wystawy. Istnieje również możliwość skorzystania ze stoiska WPHI w przypadku przyjazdu na imprezę przedstawicieli polskich przedsiębiorstw. 11