Roczny Raport Wdrożeniowy 2012

Transkrypt

1 Cel Europejska Współpraca Terytorialna Okres programowania Program Operacyjny Krajów Związkowych Meklemburgia Pomorze Przednie / Brandenburgia i Rzeczpospolita Polska (Województwo Zachodniopomorskie) Nr Roczny Raport Wdrożeniowy 2012 Zatwierdzony przez Komitet Monitorujący w dniu r

2 Roczny Raport Wdrożeniowy 2012 Kierownictwo Programu/Instytucja Zarządzająca Ministerstwo Gospodarki, Budownictwa i Turystyki Meklemburgii-Pomorza Przedniego Referat 250 Europejska Współpraca Terytorialna INTERREG Kierownik referatu Ursula Brautferger Johannes-Stelling-Straße 14 D Schwerin Niemcy Telefon: +49 (0) Fax: +49 (0) u.brautferger@wm.mv-regierung.de Koordynatorzy Krajowi Ministerstwo Gospodarki i Spraw Europejskich Kraju Związkowego Brandenburgia Ref. 43 Fundusze Strukturalne Cel 3 Kierownik referatu Gisela Mehlmann Heinrich-Mann-Allee Poczdam Tel.: + 49 (0) Fax: + 49 (0) gisela.mehlmann@mwe.brandenburg.de Ministerstwo Rozwoju Regionalnego Departament Współpracy Terytorialnej ul. Wspólna 2/ Warszawa Polska Dyrektor Departamentu Iwona Brol Tel.: Fax: iwona.brol@mrr.gov.pl 2

3 Roczny Raport Wdrożeniowy Spis treści Spis skrótów: WPROWADZENIE PRZEGLĄD REALIZACJI PROGRAMU OPERACYJNEGO Wyniki i analiza zaawansowania Programu Informacje o stanie materialnej realizacji Programu Informacje finansowe Informacje o wykorzystaniu środków funduszowych Wsparcie z podziałem na grupy docelowe Zwrot wsparcia lub jego ponowne wykorzystanie Analiza jakościowa Informacje o zgodności z prawem wspólnotowym Istotne problemy i zastosowane środki zaradcze Zmiany przepisów wykonawczych Programu Operacyjnego Istotne zmiany, zgodne z art. 57 rozporządzenia (WE) nr 1083/ Komplementarność z innymi instrumentami Monitoring i ocena REALIZACJA WEDŁUG OSI PRIORYTETOWYCH Priorytet 1 Wsparcie działań na rzecz infrastruktury służącej współpracy transgranicznej i poprawie stanu środowiska na obszarze wsparcia Wyniki i analiza zaawansowania Istotne problemy i zastosowane środki zaradcze Priorytet 2 Wspieranie transgranicznych kontaktów gospodarczych i zacieśnienie współpracy gospodarczo- naukowej Wyniki i analiza zaawansowania Istotne problemy i zastosowane środki zaradcze Priorytet 3 Transgraniczny rozwój zasobów ludzkich oraz wsparcie współpracy transgranicznej w zakresie ochrony zdrowia, kultury i edukacji Wyniki i analiza zaawansowania Istotne problemy i zastosowane środki zaradcze Fundusz Małych Projektów (FMP) DUŻE PROJEKTY POMOC TECHNICZNA Zastosowanie Pomocy Technicznej Udział finansowy INFORMACJA I PUBLIKACJA Plan komunikacji Działania promocyjne Wizualizacja Nowe media Prasa, radio, telewizja Spotkania informacyjne Materiały reklamowe, Newsletter ZAŁĄCZNIKI Lista projektów zatwierdzonych w 2012 r. (wydane Decyzje o przyznaniu wsparcia bądź Umowy o dofinansowanie) oraz ich partnerzy Lista małych projektów , które odnoszą się tematycznie do podnoszenia kwalifikacji i nauki języków

4 Roczny Raport Wdrożeniowy 2012 Spis skrótów: KM EFRR Komitet Monitorujący Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego EFRROW Europejski Fundusz Rolny Rozwoju Obszarów Wiejskich PROW UE Program Rozwoju Obszarów Wiejskich Unia Europejska WST Wspólny Sekretariat Techniczny PO RPK FMP PT Program Operacyjny Regionalny Punkt Kontaktowy Fundusz Małych Projektów Pomoc Techniczna (Priorytet 4 PO) 4

5 Roczny Raport Wdrożeniowy WPROWADZENIE Program Operacyjny Celu 3 Europejska Współpraca Terytorialna Współpraca transgraniczna krajów związkowych Meklemburgia Pomorze Przednie / Brandenburgia oraz Rzeczpospolitej Polskiej (województwo zachodniopomorskie) na okres programowania został zatwierdzony decyzją Komisji Europejskiej K(2008) 1085 z dnia r. za numerem CCI 2007 CB 163 PO 019. (ostatnio zmieniony uchwałą Komisji Europejskiej K (2010) 3043 z dnia r.). Niniejszy Roczny Raport Wdrożeniowy 2012 opiera się na wskazówkach z załącznika XVIII rozp. (WE) nr 1828/2006 Komisji z r. o ustaleniu przepisów wykonawczych do rozp. (WE) 1083/2006 Rady z ogólnymi przepisami o EFRR, EFS i Funduszu Spójności oraz rozp. (WE) nr 1080/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady o EFRR. Poza tym uwzględniono rozporządzenie (WE) 846/2009 z dnia r., które poprzez uproszczenie przepisów prawnych pozwala na niewielkie zmiany w formacie sprawozdania. 5

6 Roczny Raport Wdrożeniowy 2012 Wydatki pieniężne, wymieniane w Rocznym Raporcie Wdrożeniowym 2012 odnoszą się do poziomu zatwierdzeń na dzień r. oraz do stanu wypłat odzwierciedlonego w dziesiątym wniosku o płatność z dnia r. Poprzedni Roczny Raport Wdrożeniowy za rok interwencji 2011 został przyjęty przez Komisję Europejską w dniu r. Zgodnie z założeniami Planu Komunikacji sprawozdanie zostało opublikowane na stronach internetowych Programu ( W niniejszym Rocznym Raporcie Wdrożeniowym znajdują się odniesienia do uwag Komisji, zawartych w piśmie informującym o zatwierdzeniu poprzedniego Raportu, a dotyczących osiągnięcia założonych celów w przypadku projektów językowych i edukacyjnych. 2. PRZEGLĄD REALIZACJI PROGRAMU OPERACYJNEGO 2.1 Wyniki i analiza zaawansowania Programu Informacje o stanie materialnej realizacji Programu W roku 2012 podpisano łącznie trzy umowy o dofinansowanie bądź wydano decyzji o przyznaniu wsparcia na łączna kwotę wydatków kwalifikowalnych w wysokości ,53 euro: Umowy o dofinansowanie i decyzje o przyznaniu dofinansowania 2012: Priorytet Liczba projektów wydatki kwalifikowalne łącznie(euro) dofinansowanie EFRR (euro) stawka dofinanso -wania , ,00 85,00% , ,00 70,15% PROGRAM ŁĄCZNIE (bez PT) , ,00 81,20% Lista wszystkich zatwierdzonych w 2012 r. projektów oraz każdorazowych beneficjentów z podaniem kwoty dofinansowania ze środków EFRR znajduje się w załączniku nr 1. Informacje o wszystkich zatwierdzonych do tej pory projektach zostały opublikowane na stronie internetowej Programu pod adresem Listę beneficjentów można pozyskać z następującej strony internetowej 6

7 Roczny Raport Wdrożeniowy Wskaźniki główne (stan na dzień r.) Wskaźniki Łącznie Kryteria: wspólna koncepcja, wspólna realizacja, wspólny personel, wspólne finansowanie Liczba przedsięwzięć, które spełniają dwa kryteria Liczba przedsięwzięć, które spełniają trzy kryteria Liczba przedsięwzięć, które spełniają cztery kryteria Liczba projektów wspierających transgraniczny handel służących wspólnemu wykorzystaniu infrastruktury służących współpracy w zakresie usług publicznych zmniejszających wykluczenie społeczne poprzez lepszy dostęp do transportu, sieci teleinformatycznych i usług które mają wspierać i poprawiać wspólną ochronę przyrody i wspólne zarządzanie ekologiczne liczba osób, które biorą udział we wspólnych działaniach z zakresu kształcenia i dokształcania liczba osób, które dzięki przedsięwzięciom współpracy transgranicznej znajdą miejsce pracy po drugiej stronie granicy wynik założenie 16 wynik założenie 32 wynik założenie 24 wynik założenie 5 wynik założenie 20 wynik założenie 20 wynik założenie 20 wynik założenie 15 wynik kobiety mężczyźni założenie 3500 wynik kobiety mężczyźni założenie 5 W roku sprawozdawczym ukończono prace nad sprawozdaniem z ewaluacji sytemu wskaźników, w którym zaleca się m.in. zbadanie Funduszu Małych Projektów (FMP) pod kątem projektów związanych z edukacją. Badania ankietowe przeprowadzone przez WST wśród partnerów małych projektów wykazały na początku roku 2013, że w latach w ramach FMP zrealizowano 7

8 Roczny Raport Wdrożeniowy 2012 już 33 indywidualne działania o jednoznacznie edukacyjnym charakterze (w tym 29 projektów dotyczących edukacji i doskonalenia zawodowego oraz 4 projekty językowe, patrz załącznik nr 2). Polscy i niemieccy uczestnicy 29 projektów edukacyjnych lub dokształcających do tej pory łącznie osoby zostali liczbowo wykazani we wskaźniku głównym nr 50. FMP przyczynił się do tej pory zasadniczo do osiągnięcia wykazanych w PO wartości docelowych, dotyczących uczestników działań edukacyjnych. W ramach dalszego wdrażania FMP do końca okresu programowania należy spodziewać się kolejnych projektów z zakresu edukacji. W związku z trzema udzielonymi w roku sprawozdawczym 2012 decyzjami o przyznaniu dofinansowania i podpisanymi umowami o dofinansowanie oraz w oparciu o związane z tym oczekiwane wyniki projektów, można w następujący sposób przestawić główne wskaźniki i cele przekrojowe Programu: a) Kryteria odnoszące się do jakości transgranicznej Z trzech zatwierdzonych w 2012 roku projektów wszystkie spełniają trzy spośród czterech kryteriów (wspólne przygotowanie, wspólna realizacja, wspólny personel, wspólne finansowanie). b) Wpływ na transgraniczną integrację Projekty zatwierdzone w 2012 r. oddziaływają pozytywnie na transgraniczne procesy integracji. Przykładem jest projekt Morze Bałtyckie - łączące wyspy, kraje, kultury i regiony przyrodnicze - wspólny polsko-niemiecki projekt w zakresie edukacji ekologicznej (INT ). Jest to wspólny transgraniczny projekt edukacji ekologicznej dzieci i młodzieży, w którym w kilku miejscach charakterystycznych dla danego tematu bądź obszaru przyrodniczego w sposób interaktywny i zabawowy oraz bez barier przekazywana jest wiedza o wpływie morza na wybrzeże nadbałtyckich wysp Uznam i Wolin oraz pobliskiego lądu. c) Oddziaływanie na środowisko W jednym z projektów głównym celem jest zachowanie stanu środowiska naturalnego i dziedzictwa przyrodniczego. Chodzi tu o wymieniony już projekt INT , który ukierunkowany jest na zagospodarowanie wrażliwych obszarów przyrodniczych na terenach chronionych krajobrazu i siedlisk, za pomocą sterowanej turystyki przyrodniczej i nieszkodliwych dla przyrody metod. Pozostałe dwa zatwierdzone w okresie sprawozdawczym projekty są neutralne względem środowiska naturalnego. d) Wkład w poprawę struktur transgranicznych W przypadku zatwierdzonych w 2012 r. projektów należy oczekiwać odczuwalnego przyczyniania się do poprawy struktur transgranicznych. Projekt Bramy, które łączą - renowacja Bramy Wałowej w Stargardzie Szczecińskim oraz odbudowa Bramy Młyńskiej w Bernau (INT ) jest przykładem transgranicznej odbudowy struktur łączących kulturę i turystykę. 8

9 Roczny Raport Wdrożeniowy e) Kwestia równouprawnienia i braku dyskryminacji Zatwierdzone w 2012 r. projekty są zgodne z zasadami równouprawnienia i braku dyskryminacji. f) Trwałość Przy wyborze projektów do dofinansowania zwracano uwagę na to, aby przedsięwzięcia w sposób trwały oddziaływały na obszar wsparcia. Dotyczy to w szczególności zachowania naturalnych podstaw egzystencji na rzecz rozwoju gospodarczego, spójności społecznej i sprostania wyzwaniom związanym z przemianami demograficznymi. Oznacza to przede wszystkim ekologicznie i społecznie akceptowalne kreowanie przemian strukturalnych, wywołanych rozwojem technicznym i konkurencją międzynarodową. Należy przy tym łączyć ze sobą wzrost ekonomiczny, wysoki poziom zatrudnienia, spójność społeczną i ochronę środowiska Informacje finansowe Do Komisji Europejskiej składano wnioski o płatność, dotyczące środków ze wszystkich trzech priorytetów oraz z priorytetu Pomoc Techniczna (dane skumulowane do w euro): Priorytet Priorytet 1 (EFRR) Infrastruktura na rzecz transgranicznej kooperacji i ochrony środowiska Priorytet 2 (EFRR) Powiązania gospodarcze współpraca gospodarki i nauki Priorytet 3 (EFRR) Zasoby ludzkie, współpraca transgraniczna Priorytet 4 (EFRR) Pomoc Techniczna Finansowanie ogółem programu operacyjnego (unijne i krajowe) Podstawa do obliczenia wkładu unijnego (koszty publiczne lub całkowite) Całkowita kwota kwalifikowany ch wydatków poniesionych przez beneficjenta Odpowiadający wkład publiczny Wskaźnik wykonania w % a b c d e = c : a, kiedy koszty łączne (T), lub e = d : a, kiedy koszty publiczne ,00 T , ,75 39,18% ,00 T , ,80 41,99% ,00 T , ,08 57,03% ,00 T , ,42 35,68% Kwota łącznie , , ,05 44,92% 9

10 Roczny Raport Wdrożeniowy 2012 W roku sprawozdawczym 2012 udało się osiągnąć postęp w odniesieniu do przestrzegania reguł n+3, n+2. Wypłacono ponad 51% zatwierdzonych środków EFRR. Do końca 2012 r. udało się wypłacić 20,6 miliona euro więcej, niż wymagała tego Komisja UE. Jednakże rok 2013 nadal pozostaje wyzwaniem. Do końca 2013 r. należy złożyć w Komisji UE wnioski o płatność na kwotę 23,6 miliona euro Informacje o wykorzystaniu środków funduszowych Środki z EFRR zakontraktowane w Umowach o dofinansowanie i Decyzjach o przyznaniu wsparcia zostały wykorzystane w następujący sposób (wydatki bez Pomocy Technicznej skumulowane do r. w euro): Główny temat (rząd wielkości wydatków UE) Kwota z EFRR (1) Działalność B+ RT prowadzona w ośrodkach badawczych ,00 (11) Technologie informacyjne i komunikacyjne ,00 (13) Usługi i aplikacje dla obywateli ,29 (14) Usługi i aplikacji dla MŚP ,00 (23) Drogi regionalne / lokalne ,00 (24) Ścieżki rowerowe ,83 (26) Transport multimodalny ,00 (3) Transfer technologii i udoskonalenie sieci współpracy ,68 (31) Drogi wodne śródlądowe ,00 (46) Oczyszczanie ścieków ,00 (48) Zintegrowane systemu zapobiegania i kontroli zanieczyszczeń ,00 (5) Usługi w zakresie zaawansowanego wsparcia dla przedsiębiorstw ,52 (54) Inne działania na rzecz ochrony środowiska i zapobiegania ,00 zanieczyszczeniom (55) Promowanie walorów przyrodniczych ,00 (56) Ochrona i waloryzacja dziedzictwa przyrodniczego ,00 (57) Inne wsparcie na rzecz wzmocnienia usług turystycznych ,00 (58) Ochrona i zachowanie dziedzictwa kulturowego ,53 (59) Rozwój infrastruktury kulturalnej ,00 (60) Inne wsparcie dla poprawy usług kulturalnych ,96 (75) Infrastruktura systemu oświaty ,00 (76) Infrastruktura ochrony zdrowia ,00 (79) Pozostała infrastruktura społeczna ,83 (80) Promowanie partnerstw, aktów i inicjatyw ,16 ŁĄCZNIE ,80 10

11 Roczny Raport Wdrożeniowy Wsparcie z podziałem na grupy docelowe Do końca roku sprawozdawczego osiągnięto następujący stan wykorzystania środków w odniesieniu do grup docelowych (skumulowane, bez PT do dnia r.): Grupy docelowe ilość Zatwierdzone środki z EFRR w euro Administracja publiczna, samorząd (miasta, gminy i związki gmin, polskie jednostki samorządu terytorialnego, powiaty, kraje związkowe Meklemburgia-Pomorze Przednie i Brandenburgia) lub rzecznicy ich interesu Osoby prawne pożytku publicznego (np. stowarzyszenia, zrzeszenia, fundacje) oraz organizacje pozarządowe Podmioty prawa publicznego (np. szkoły wyższe, uniwersytety) , , ,00 Łącznie , Zwrot wsparcia lub jego ponowne wykorzystanie W roku sprawozdawczym nie doszło do sytuacji zwrotu wsparcia ani jego ponownego wykorzystania (artykuł 57 i 98 rozporządzenia 1083/2006) Analiza jakościowa Skumulowane Umowy o dofinansowanie i Decyzje o przyznaniu wsparcia od momentu rozpoczęcia Programu kwalifikowane (EURO) koszty Dofinansowanie z EFRR (EUR)) Wskaźnik wsparcia Plan EFRR (EURO) (Stan na dzień r.): Liczba Łączne Priorytet projektów Wykorzystanie , ,83 84,42% ,00 88,61% , ,81 85,00% ,00 95,07% , ,16 81,19% ,00 97,90% PROGRAM ŁĄCZNIE (bez PT) , ,80 83,45% ,00 93,10% Uwzględniając dotychczasowe 63 Umowy o dofinansowanie bądź Decyzje o przyznaniu wsparcia do końca roku sprawozdawczego osiągnięto wysoką alokację środków Programu, wynoszącą 93%. Przy uwzględnieniu wszystkich decyzji KM, dotyczących wyboru projektów, skumulowane zaangażowanie środków wygląda następująco: (Stan na dzień r.): 11

12 Priorytet Liczba projektów Łączne koszty kwalifikowane (EURO) Dofinansowanie z EFRR (EUR)) Roczny Raport Wdrożeniowy 2012 Wskaźnik wsparcia Plan EFRR (EURO) Wykorzystanie , ,83 83,06% ,00 99,51% , ,81 85,00% ,00 95,07% , ,16 81,19% ,00 97,90% PROGRAM ŁĄCZNIE (bez PT) , ,80 82,90% ,00 97,94% 98%-zakontraktowanie środków (w priorytecie 1 prawie 100%) poprzez dotychczasowe uchwały KM prowadzi do tego, że kolejne projekty do dofinansowania będzie można wybierać dopiero wtedy, gdy do Programu spłyną niewykorzystane środki z dotychczas dofinansowanych projektów. Z tego powodu KM nie wybrał w roku sprawozdawczym dalszych projektów do dofinansowania. W roku sprawozdawczym 2012 udało się zakończyć Ewaluację Systemu Wskaźników Programu (ewaluacja danych na dzień r.). Sprawozdanie z ewaluacji zostało przedstawione na posiedzeniu KM w dniu r. i po uwzględnieniu poprawek przekazane członkom KM w formie elektronicznej w dniu r. Sprawozdanie zostało przedłożone Komisji UE. Odnośnie oceny skwantyfikowanych celów PO stwierdzono, co następuje:, Jeżeli spojrzy się na kwantyfikowane cele i do tej pory osiągnięte wartości należy we wszystkich priorytetach stwierdzić, iż cele Programu zostaną osiągnięte, zostały już osiągnięte i częściowo zostaną jeszcze osiągnięte w stopniu większym niż zakładano. Definicja celów ukierunkowana jest dokładnie na zakładane cele Programu i na oczekiwane projekty. Okazało się, iż cele te zostały wybrane poprawnie i precyzyjnie. Jeżeli zaistniałaby taka konieczność, zbiór wskaźników mógłby zostać rozszerzony tak, aby odzwierciedlać dalsze mierzalne wyniki projektów i aby pokazać, że różne projekty również poza celami zakładanymi w odnośnym priorytecie posiadają potencjał przyczyniania się do osiągania celów Programu. Jeżeli chodzi o wartości docelowe założone w Programie Operacyjnym widać, że wartości te często zostały sformułowane bardzo ostrożnie. Niezależnie od priorytetu widać to w szczególności w przypadku kwantyfikowanych wartości celu, jakim jest liczba uczestników. Patrząc na wszelkie priorytety i działania główne z uwzględnieniem projektów pozytywnie zaopiniowanych przez Komitet Monitorujący - widać stosunkowo jednorodny obraz osiągania celów. Poza wykazanymi już w części analitycznej różnicami między wartościami zakładanymi 12

13 Roczny Raport Wdrożeniowy a wartościami osiągniętymi, w szczególności odnośnie projektów edukacji i ochrony środowiska, stopień osiągnięcia celu jest zadowalający i identyczny z planami i prognozami. Z tego też powodu w chwili obecnej nie uważa się za konieczne dostosowywania kwantyfikowanych celów. Przy uwzględnieniu projektów, które są jeszcze realizowane, przyszła korekta wartości też nie wydaje się być konieczna. Dla już zaznaczających się odchyleń można przywołać logiczne uzasadnienia. (Sprawozdanie z ewaluacji, strona 47) Odnośnie kwantyfikacji celów PO sformułowano następujące zalecenie: Zaleca się pogłębioną analizę projektów, w szczególności Funduszu Małych Projektów, w odniesieniu do jeszcze nieosiągniętej wartości docelowej w przypadku działań z zakresu podnoszenia kwalifikacji, w przypadku projektów edukacji językowej oraz w odniesieniu do zasięgu/liczby partnerów zrealizowanych projektów ochrony środowiska. Celem takiej analizy jest albo upublicznienie poprzez głębszą weryfikację do tej pory niewygenerowanych bezpośrednich wyników lub pokazanie przyczyn, które prowadzą do nieosiągnięcia zakładanych celów. Badania takie powinny się odbyć w latach 2013 i 2015, a więc po zakończeniu dofinansowywanych przedsięwzięć, a przeprowadzić powinien je opiekun projektu w WST w odniesieniu do swoich projektów. (Sprawozdanie z ewaluacji, strona 48) W toku badań ankietowych wśród partnerów projektów Funduszu Małych Projektów udało się na początku 2013 roku ustalić, że w okresie lat w ramach FMP zrealizowano już 29 projektów o jednoznacznym związku z tematem kształcenia i dokształcania. Do tego dochodzą jeszcze cztery działania, dotyczące wspólnej nauki języka. Polscy i niemieccy uczestnicy 29 projektów z zakresu kształcenia i dokształcania zostali wykazani we wskaźniku głównym nr 50. (punkt 2.1.1) jak również w odpowiednich wskaźnikach priorytetu 3. Wbrew założeniu przyjętemu w Sprawozdaniu z Ewaluacji Systemu Wskaźników można więc jednak osiągnąć cele PO, zakładane w odniesieniu do uczestników działań edukacyjnych oraz projektów językowych. W czerwcu 2010 r. Rada Europejska uchwaliła strategię Europa W strategii tej priorytety odnoszą się do inteligentnego, trwałego i zintegrowanego wzrostu w Unii Europejskiej. Priorytety strategii Europa 2020 wspierane są w ramach tego Programu poprzez projekty transgraniczne: Inteligentny wzrost (edukacja, nauka, innowacje, społeczeństwo cyfrowe) Przyczyniają się do tego takie projekty jak np. dotyczące kształcenia zawodowego i sieci 13

14 telemedycyny Roczny Raport Wdrożeniowy 2012 Trwały wzrost (gospodarka niskoemisyjna, ochrona środowiska, technologie przyjazne środowisku, sieci obejmujące Unię Europejską, poprawa warunków funkcjonowania małych i średnich przedsiębiorstw oraz dla konsumentów). W szczególności należy w tym Programie podkreślić takie projekty, jak Opracowanie transgranicznego systemu wspomagania procesów decyzyjnych dla zdalnej i modelowej oceny biomasy drzewnej w lasach obszaru wsparcia POMERANIA (ForseenPOMERANIA) lub Stworzenie wspólnego polskoniemieckiego systemu zwalczania zanieczyszczeń o dużej powierzchni na Odrze oraz zwalczania skutków innych zagrożeń na obszarze przygranicznym. Zintegrowany wzrost (większa ilość i lepsze miejsca pracy, inwestycje w kompetencje oraz w edukację ogólną i zawodową, ogólnoeuropejska wymiana korzyści warunkujących wzrost). Przykładami są takie dofinansowane działania, jak projekt Wykorzystanie szans europejskich - zapewnienie innowacyjnego kształcenia poprzez inwestycje w infrastrukturę w Euroregionie POMERANIA lub projekty Programu, dotyczące sieci turystycznych. Przedstawiciele WST brali udział w imprezach dotyczących Strategii Unii Europejskiej dla regionu Morza Bałtyckiego ( Strategia Bałtycka ). W dniach marca 2012 r. takie spotkanie odbyło się w Wilnie. Trzecia konferencja roczna Strategii Unii Europejskiej dla regionu Morza Bałtyckiego odbyła się w dniach czerwca 2012 r. w Kopenhadze. Program konferencji w Kopenhadze obejmował głównie rozwój i wzrost konkurencyjności regionu Morza Bałtyckiego i podkreślał znaczenie rozwoju infrastruktury i projektów inwestycyjnych w dziedzinie energii, transportu, informatyki oraz współpracę między sektorem publicznym i przedsiębiorstwami. Tematy Europa 2020 i Strategia Morza Bałtyckiego zostały opisane w newsletterze ( r.). Równość szans kobiet i mężczyzn jest celem przekrojowym niniejszego Programu. Wspólny Sekretariat Techniczny (WST) sprawdza wnioski pod kątem uwzględniania tego celu. Zatwierdzone przez Komitet Monitorujący kryteria wyboru projektów obejmują aspekt równości szans. Wszystkie dofinansowane w ramach Programu Operacyjnego działania są otwarte na wszystkie kobiety i mężczyzn niezależnie od ich rasy, pochodzenia etnicznego, religii i światopoglądu, niepełnosprawności, wieku, czy orientacji seksualnej. Obowiązują jedynie uwarunkowania otrzymania wsparcia, specyficzne względem danego działania. 14

15 Roczny Raport Wdrożeniowy Informacje o zgodności z prawem wspólnotowym W okresie sprawozdawczym nie wystąpiły żadne problemy w odniesieniu do kwestii zgodności z prawem wspólnotowym. 2.3 Istotne problemy i zastosowane środki zaradcze W roku sprawozdawczym 2012 nie wystąpiły żadne istotne problemy. 2.4 Zmiany przepisów wykonawczych Programu Operacyjnego W roku sprawozdawczym nie przeprowadzono żadnych zmian przepisów wykonawczych. 2.5 Istotne zmiany, zgodne z art. 57 rozporządzenia (WE) nr 1083/ 2006 W okresie sprawozdawczym nie stwierdzono przypadku, w którym wprowadzono by istotne zmiany, zgodnie z art. 57 (WE) nr 1083/ Komplementarność z innymi instrumentami Wsparcie w ramach Celu 3 odbywa się na obszarze wsparcia równolegle z wykorzystaniem całego szeregu innych regionalnych, krajowych i europejskich instrumentów wsparcia. Są to między innymi krajowe programy pomocowe z wykorzystaniem środków EFRR oraz EFS. Cały szereg specyficznych aspektów, znajdujących wsparcie finansowe ze środków Celu 3 może być też ukierunkowany na inne instrumenty pomocowe. Strategiczne ukierunkowane Celu 3 polega na tym, iż poprzez celowe wzmocnienie kooperacji transgranicznej osiąga się dodatkowe impulsy w stosunku do innych instrumentów. Wsparcie w ramach Celu 3 realizuje tym samym cel zapisany w 15

16 Roczny Raport Wdrożeniowy 2012 rozporządzeniu EFRR, polegający na rozwijaniu działań transgranicznych, aby na obszarze pogranicza w sposób trwały implementować możliwie wiele łączących elementów. Praktyczne wdrożenie tak sformułowanego celu zapewniają również kryteria wyboru, w których odzwierciedlenie znajdują założenia rozporządzenia, a w ten sposób dofinansowane mogą być projekty, w których polscy i niemieccy partnerzy współpracują ze sobą przynajmniej na 2 z 4 następujących sposobów: wspólne przygotowanie, wspólna realizacja, wspólny personel, wspólne finansowanie. Podstawową ideą Programu jest to, aby samorządy terytorialne, organizacje pozarządowe oraz gospodarka regionalna mogły odnosić korzyści z wymiany i kooperacji z partnerami z kraju sąsiada. Wsparcie udzielane z Programu skoncentrowane jest na tym, aby wykorzystać przedmiotową dodaną poprzez kooperację i właśnie to z jednej strony wytycza granice a z drugiej strony stanowi potencjał synergii w stosunku do innych instrumentów pomocowych, które strategicznie ukierunkowane są podobnie i poza tym korespondują z Programem w sensie geograficznym (np. INTERREG IVA, Program Południowy Bałtyk - South Baltic Cross-border Co-operation Programme ). Program Celu 3 wykazuje punkty styczne z zakresem interwencji EFRR w ramach programów Celu 1 na przykład poprzez wspieranie transgranicznych połączeń komunikacyjnych, wsparcie turystyki, wzmocnienie kooperacji przedsiębiorstw, kooperacji placówek badawczych oraz transgraniczny marketing turystyczny i promocję lokalizacji gospodarczych. Program Celu 3 będzie wzmacniał i wspierał w tym zakresie starania czynione w ramach programów operacyjnych EFRR poprzez celowe wykorzystanie potencjału kooperacji trans granicznej. Wsparcie z Celu 3 może tym samym wzmacniać merytorycznie wszystkie 3 osie priorytetowe krajowych programów EFRR: 1 Wsparcie innowacji, badań i rozwoju, edukacja, 2 Wzrost konkurencyjności i potencjału dostosowawczego MŚP oraz 3 Rozwój i rozbudowa infrastruktury na rzecz wzrostu gospodarczego. Dla zakresu interwencji EFS w ramach programu Celu 1 wsparcie współpracy transgranicznej w dziedzinie kształcenia zawodowego, koncypowania modułów edukacyjnych związanych ze wzmocnieniem kompetencji interkulturowych, rozwój transgranicznych treści programów nauczania może przyczynić się do wsparcia w ramach programu operacyjnego EFS (np. poprzez Fundusz Małych Projektów) Z punktu widzenia wytyczania granic należy zwrócić uwagę, iż mamy do czynienia z zasadniczo różnymi obszarami wsparcia wszystkich wykorzystywanych instrumentów pomocowych na obszarze polsko-niemieckiego obszaru wsparcia niniejszego Programu. I tak na przykład wsparcie z EFRROW 16

17 Roczny Raport Wdrożeniowy ukierunkowane jest na każdorazowe programy rozwoju dla obszarów wiejskich (PROW) dla zdefiniowanych obszarów wiejskich. W procesie merytorycznej i regionalnej oceny aplikacji przez instytucje odpowiedzialne za Program możliwe jest z jednej strony jasne wytyczenie granicy w stosunku do innych możliwości pozyskiwania wsparcia a z drugiej strony zwiększa się tym samym efektywność wykorzystania regionalnych instrumentów pomocowych. Kryterium wytyczenia granicy jest tutaj głównie, jak to już wykazano, osiągnięcie transgranicznej wartości dodanej. Wsparcie ma służyć intensyfikacji kooperacji transgranicznej, co z kolei przyczynia się do generowania dodatkowych potencjałów rozwojowych w różnych dziedzinach merytorycznych. Gwarantuje to, iż projekty Celu 3 różnią się od projektów dofinansowanych na tym samym obszarze wsparcia z programów EFRR i EFS. Poprzez to osiowanie możliwe jest osiągnięcie wyżej wymienionych efektów spójności i synergii pomiędzy celami merytorycznymi programu Celu 3 i wsparciem z EFRR oraz EFS. Poprzez specyficzny cel, jakim jest Poprawa transgranicznej współpracy gospodarczej można również wspierać osiąganie celu strategicznego Wzmocnienie konkurencyjności i zdolności dostosowawczych przedsiębiorstw z programów EFS i jednocześnie tak samo sformułowany cel w programach EFRR. Widać też liczne powiązania z poszczególnymi programami polskimi i niemieckimi w sensie opisanej spójności merytorycznej, przy jednoczesnym wytyczaniu granic na poziomie poszczególnych zakresów interwencji. Na poziomie projektów może dojść do nakładania się i synergii z innymi programami pomocowymi, zarówno krajowymi, jak i Unii Europejskiej. Dotyczy to na przykład programu Kształcenie ustawiczne jak i Młodzież w akcji, partnerstw miast, wsparcia sportu i programów ekologicznych. Zapewnienie spójności jest gwarantowane przez Instytucję Zarządzającą w porozumieniu z Koordynatorami Programu. Przedsięwzięcia i pomysły na projekty są porównywane również we współpracy z innymi instytucjami zarządzającymi programów w ramach Celu 1 i najważniejszymi współstanowiącymi instytucjami. Tym samym stworzono równocześnie efektywny instrument, pozwalający na unikanie udzielania podwójnego wsparcia. 17

18 Roczny Raport Wdrożeniowy Monitoring i ocena Wybór projektów następuje na forum wspólnego polsko-niemieckiego Komitetu Monitorującego na podstawie wspólnego dokumentu programowego i w oparciu o zatwierdzone przez ten Komitet kryteria wyboru projektów oraz w oparciu o przepisy krajowe. W roku sprawozdawczym członkowie Komitetu Monitorującego spotkali się na jednym posiedzeniu: Data Miejsce Wynik wyboru projektów Uchwały dotyczące wdrażania Programu Löcknitz Z powodu braku środków nie wybierano projektów do dofinansowania Procedura dla odłożonych projektów: Aby zachować przejrzystość decyzji podejmowanych na podstawie kryteriów wyboru projektów oraz uwzględniając prawo beneficjentów do informacji, Instytucja Zarządzająca zwróci się pisemnie w ciągu czterech tygodni do wnioskodawców z zapytaniem, czy nadal podtrzymują swoje wnioski i jednocześnie poinformuje ich o możliwościach finansowych Programu. Celem jest ustalenie, czy wnioskodawcy nadal chcą realizować swoje projekty przy uwzględnieniu ograniczeń czasowych i finansowych. Następnie w ciągu dwóch miesięcy od daty wpłynięcia odpowiedzi wnioskodawców na forum KM przeprowadzona zostanie procedura obiegowa w celu uzyskania decyzji dotyczących projektów odłożonych. Poza tym Komitet Monitorujący podejmował decyzje w jednej procedurze obiegowej: Data Wyniki wybory projektów Uchwały dotyczące wdrażania Programu Przyjęcie Rocznego Raportu Wdrożeniowego 2011 Protokoły z posiedzeń Komitetu Monitorującego są do wglądu w Instytucji Zarządzającej. W roku sprawozdawczym zakończono wewnętrzną ewaluację systemu wskaźników Programu (patrz punkt 2.1.6), a raport z ewaluacji przesłano członkom Komitetu Monitorującego. W okresie od października 2011 r. do czerwca 2012 r. na polskim obszarze wsparcia Programu miał miejsce audyt systemu zarządzania i kontroli w ramach POWT PL MV/BB przeprowadzony przez Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej, który wchodzi w skład Grupy Audytorów. Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej wykonuje swoje zadania za pośrednictwem Departamentu Ochrony Interesów Finansowych Unii Europejskiej w Ministerstwie Finansów oraz 16 urzędów kontroli skarbowej. Audyt systemu zarządzania i kontroli był realizowany u Koordynatora Krajowego (KK) i u Kontrolera I stopnia projektów Pomocy Technicznej (K-PT) umiejscowionych w Departamencie Współpracy Terytorialnej MRR oraz u Kontrolera I stopnia Zachodniopomorski Urząd Wojewódzki (K-ZUW) w oparciu o program audytu opracowany między innymi na podstawie wytycznych Komisji Europejskiej. 18

19 Roczny Raport Wdrożeniowy W wyniku prac audytowych system zarządzania i kontroli został ogólnie oceniony w kategorii nr 2 (system działa, ale konieczne są usprawnienia) zgodnie z wytyczną COCOF nr 08/0019/01-EN Guidance dokument on a common methodology for the assessment of management and control systems in the Member States ( programming period). Jednakże większość kluczowych wymogów kontrolnych została oceniona w kategorii 1 tj. system działa dobrze, tylko niewielkie usprawnienia są konieczne. Wszystkie obszary wymagające usprawnień zostały opisane wraz z rekomendacjami w sprawozdaniu wstępnym z audytu systemu zarządzania i kontroli. Stan wdrożenia wydanych zaleceń będzie przedmiotem monitorowania w trakcie następnego audytu systemu zarządzania i kontroli. Polski Koordynator Krajowy przeprowadził również dwie kontrole funkcjonowania systemu zarządzania i kontroli, które miały miejsce w Szczecinie w marcu i czerwcu 2012 roku. Kontrolowaną jednostką był Zachodniopomorski Urząd Wojewódzki (Wojewoda Zachodniopomorski), który wykonuje w systemie zadania kontrolera z art. 16. Celem kontroli była ocena wykonywania tych zadań przez urząd. W obu przypadkach zespół kontrolujący pozytywnie ocenił wywiązywanie się przez Urząd Wojewódzki z obowiązków kontrolera pierwszego stopnia w Programie. Wraz z postępem wdrażania Programu Brandenburski Koordynator Krajowy skoncentrował się w 2012 r. na monitorowaniu bieżących projektów z udziałem Brandenburgii. Sterowanie bądź też precyzowanie bieżących projektów zajmowało przy tym coraz więcej czasu i wysiłku. W ramach wizyt w projektach Koordynator Krajowy Brandenburgii mógł zdobyć wiedzę o konkretnym stanie wdrażania projektów, które zostały pozytywnie zaopiniowane przez Komitet Monitorujący oraz o ewentualnych problemach bądź koniecznych dostosowaniach. Podczas wizyt w Groß Schönebeck (otwarcie Ekologicznego dworca ) i Groß Ziethen (Geopark Kraina Polodowcowa nad Odrą) brandenburski Koordynator Krajowy mógł się przekonać o sukcesie realizacji obu projektów. Również w toku wizyty na miejscu w Stowarzyszeniu Kształcenia Zawodowego w Eberswalde Stowarzyszenie Zarejestrowane brandenburski Koordynator Krajowy uczestniczył w uroczystości wieszania wiechy i zakończenia kolejnej zasadniczej fazy projektu Wykorzystanie szans europejskich - zapewnienie innowacyjnego kształcenia poprzez inwestycje w infrastrukturę w Euroregionie POMERANIA. 19

20 Roczny Raport Wdrożeniowy REALIZACJA WEDŁUG OSI PRIORYTETOWYCH Program Operacyjny obejmuje 4 priorytety, które zawierają z kolei planowane działania główne. 1 Wspieranie działań na rzecz infrastruktury służącej współpracy transgranicznej i poprawie stanu środowiska na obszarze pogranicza Wspieranie transgranicznych połączeń komunikacyjnych (drogowych, kolejowych, wodnych, rowerowych) Wspieranie transgranicznej infrastruktury gospodarczej Działania na rzecz poprawy jakości wody, ochrony środowiska, krajobrazu, klimatu, ograniczenie negatywnego wpływu na środowisko oraz ryzyka związanego ze środowiskiem naturalnym 2 Wspieranie transgranicznych kontaktów gospodarczych i zacieśnienie współpracy gospodarczo- naukowej Wspieranie polsko- niemieckich kontaktów gospodarczych i sieci współpracy gospodarczej Działania na rzecz transgranicznego marketingu turystycznego i pozyskiwania inwestorów Wspieranie transgranicznej współpracy i sieci ośrodków naukowych, badawczych i technologicznych celem ułatwienia dostępu do wiedzy i transferu technologicznego 3 Transgraniczny rozwój zasobów ludzkich oraz wsparcie współpracy transgranicznej w zakresie ochrony zdrowia, kultury i edukacji Wspólne projekty w zakresie podnoszenia kwalifikacji zawodowych, wydawania świadectw i uprawnień zawodowych w polsko-niemieckim obszarze wsparcia, edukacji ekologicznej Wspieranie współpracy jednostek samorządu terytorialnego oraz prywatnych ośrodków kulturalnych, stowarzyszeń i innych instytucji działających na rzecz rozwijania kontaktów transgranicznych i integracji społecznej Fundusz Małych Projektów (FMP) 4 Pomoc Techniczna Przygotowanie, realizacja, monitoring i kontrola oraz ewaluacja i analizy; działania informacyjne i promocyjne 20

21 Roczny Raport Wdrożeniowy Priorytet 1 Wsparcie działań na rzecz infrastruktury służącej współpracy transgranicznej i poprawie stanu środowiska na obszarze wsparcia Wyniki i analiza zaawansowania W roku sprawozdawczym zatwierdzono w priorytecie 1 dwa projekty z EFRR o wartości dofinansowania ,00 EUR (Umowy o dofinansowanie i Decyzje o przyznaniu wsparcia). Kwantyfikowane wskaźniki dla Priorytetu 1 (dane w oparciu o Umowy o dofinansowanie i Decyzje o przyznaniu wsparcia wartości zakładane w projektach) 1. Liczba projektów na rzecz poprawy infrastruktury transportowej Wskaźniki Łącznie wynik założenie Imprezy dotyczące tematów: transport, gospodarka przestrzenna i regionalna Projekty mające wpływ na zatrudnienie Projekty turystyczne, mające wpływ na zatrudnienie Projekty z zakresu ochrony środowiska i ochrony przed klęskami żywiołowymi Partnerzy zaangażowani w projekty ochrony środowiska Projekty z zakresu dziedzictwa przyrodniczego Wspólne działania w zakresie zarządzania wodami gruntowymi, oczyszczanie ścieków, unikania i przetwarzania odpadów wynik założenie 3 wynik założenie 3 wynik założenie 4 wynik założenie 12 wynik założenie 50 wynik założenie 5 wynik założenie 5 21

22 Roczny Raport Wdrożeniowy 2012 Analiza jakościowa Jeżeli uwzględni się dające się przewidzieć osiągane cele zatwierdzonych projektów, zarysowuje się następująca tendencja: Z uwagi na duży wolumen finansowy zatwierdzonych projektów, w szczególności projektów na rzecz poprawy infrastruktury transportowej oraz projektów z zakresu ochrony środowiska i ochrony przed klęskami żywiołowymi, być może nie da się osiągnąć zaplanowanej liczby projektów. To, czy cele partnerzy zaangażowani w projekty ochrony środowiska oraz wspólne działania w zakresie zarządzania wodami gruntowymi, oczyszczania ścieków, unikania i przetwarzania odpadów będą mogły zostać osiągnięte, będzie przedmiotem szczegółowych badań poszczególnych działań przewidzianych na rok Przykładem projektu z Priorytetu I w roku sprawozdawczym 2012 jest projekt: Morze Bałtyckie - łączące wyspy, kraje, kultury i regiony przyrodnicze - wspólny polskoniemiecki projekt w zakresie edukacji ekologicznej (INT ): Jest to wspólny transgraniczny projekt edukacji ekologicznej dzieci i młodzieży, który w kilku lokalizacjach przyrodniczych i tematycznych projektu ma w sposób zabawowy, interaktywny i bez barier przekazać wiedzę o wpływie morza na wybrzeża wysp bałtyckich Uznam i Wolin oraz najbliższy ląd stały. Partnerami projektu są miasto Świnoujście (Partner Wiodący), Park Przyrody Wyspy Uznam, Miejsce Spotkań i Edukacji Młodzieży Golm oraz miasto Usedom. W Świnoujściu prace inwestycyjne zakończyły się w 2012 r. (plac zabaw, ścieżki rowerowe, nasadzenia, obiekty sanitarne). Należy jeszcze zakupić tablice informacyjne i edukacyjne, urządzenia na plac zabaw i urządzenia do monitoringu. 19 września 2012 r. Krajowy Przewodniczący Ludowego Związku Opieki nad Niemieckimi Grobami Wojennymi Stowarzyszenie Zarejestrowane, Minister Spraw Wewnętrznych Lorenz Caffier wspólnie z wiceprezydentem Ludowego Związku prof. Volkerem Hannemannem oraz prezydentem miasta Świnoujście Januszem Żmurkiewiczem otworzył na terenie miejsca spotkań młodzieży Golm nowy 22

23 Roczny Raport Wdrożeniowy budynek noclegowy dla opiekunów i prelegentów. Do zakresu inwestycji na tym terenie należą również ścianka wspinaczkowa, parking i ścianka ochronna oddzielająca starą szkołę. Obecnie trwają jeszcze działania budowlane w Parku Przyrody Miasta Uznam i w mieście Usedom. W Sieci Edukacji Ekologicznej na Uznamie i Wolinie partnerzy projektu zjednoczyli się celem budowy wspólnej, połączonej oferty merytorycznej. Celami partnerów tej sieci są rozbudowa infrastruktury jako oferty dla dzieci i młodzieży, sterowanie przepływem gości i wzajemne reklamowanie swoich placówek. Rezultatem tego będzie dalszy wzrost integracji polskoniemieckiego regionu Uznam-Wolin Istotne problemy i zastosowane środki zaradcze Nie wystąpiły żadne istotne problemy. 3.2 Priorytet 2 Wspieranie transgranicznych kontaktów gospodarczych i zacieśnienie współpracy gospodarczo- naukowej Wyniki i analiza zaawansowania W priorytecie 2 nie zatwierdzono w roku sprawozdawczym żadnego projektu. Kwantyfikowane wskaźniki dla Priorytetu 2 (dane w oparciu o Umowy o dofinansowanie i Decyzje o przyznaniu wsparcia wartości zakładane w projektach. Jeżeli takowe były dostępne WST wprowadził dane faktyczne, wynikające z raportów międzyokresowych projektów bądź z wizyt na miejscu). wskaźniki Łącznie Liczba projektów na rzecz zacieśniania współpracy gospodarczej Liczba projektów na rzecz zacieśniania współpracy naukowej Projekty inicjujące nawiązanie polskoniemieckich kontaktów podmiotów gospodarczych Liczba podmiotów gospodarczych i MŚP, zaangażowanych we wynik założenie 15 wynik założenie 10 wynik założenie 50 wynik założenie

24 Roczny Raport Wdrożeniowy współpracę Wspólne targi i działania marketingowe Liczba partnerów sieciowych, pozyskanych w ramach projektu Liczba działań zainicjowanych w ramach sieci kooperacyjnych wynik założenie 15 wynik założenie 50 wynik założenie 100 Analiza jakościowa W odniesieniu do osiągnięcia kwantyfikowanych celów PO już na koniec roku sprawozdawczego w Priorytecie 2 wynik jest pozytywny. Prawie wszystkie wskaźniki, na przykład liczba zainicjowanych polsko-niemieckich kontaktów gospodarczych, liczba zaangażowanych podmiotów oraz małych i średnich przedsiębiorstw, liczba wspólnych targów i działań marketingowych są zdecydowanie wyższe, niż tego oczekiwano w fazie programowania. Dofinansowane projekty w tym priorytecie będą prawdopodobnie w o wiele większy sposób oddziaływać na wsparcie transgranicznej współpracy naukowej i gospodarczej, niż pierwotnie przewidywano. Wysoki stopień osiągnięcia wskaźników zainicjowane polsko-niemieckie kontakty gospodarcze, liczba zaangażowanych podmiotów gospodarczych i MŚP oraz liczba zaangażowanych w projekt partnerów sieciowych jest w szczególności wynikiem różnorodnych działań takich, jak na przykład polsko-niemieckie fora przedsiębiorców oraz działania na rzecz transgranicznej wymiany doświadczeń w regionalnych przedsiębiorstwach w ramach Transgranicznej sieci Centrów Usług i Doradztwa (SBC) Euroregionu (INT , INT ). Jako przykład zostanie przedstawiony projekt, który został zakończony i przedłożył ostateczny Dowód wykorzystania środków w przedmiotowym roku sprawozdawczym: INT Transgraniczne Wystawy Gospodarcze w obrębie Euroregionu Pomerania w Pasewalku i Gminie Police Celem projektu było pielęgnowanie i rozwijanie współpracy gospodarczej w Euroregionie POMERANIA. Podczas transgranicznej prezentacji istniejącego profilu gospodarczego w ramach Przeglądu Osiągnięć w Pasewalku oraz Wystawy Gospodarczej w Trzebieży (gmina Police), w latach 24

25 Roczny Raport Wdrożeniowy udało się przedstawić szerokiej opinii publicznej znaczący obraz regionu pogranicza. Działania projektowe odnosiły się do wspólnego przygotowania, organizacji i przeprowadzenia wystaw gospodarczych. Tradycyjny Przegląd Osiągnięć regionu Uecker-Randow w Pasewalku oraz Wystawa Gospodarcza w Trzebieży miały również umożliwić wspólną promocję oraz dotarcie do zainteresowanych obywateli i przedsiębiorstw z danego kraju sąsiada, jako wystawców i odwiedzających targi. Te transgraniczne wystawy gospodarcze w Euroregionie POMERANIA w latach w Pasewalku i Gminie Police (Trzebież) przyczyniły się do wspólnego wzrostu i integracji regionu. Wystawy gospodarcze oferowały możliwość nawiązania nowych kontaktów gospodarczych bądź też kontynuacji i pogłębienia już istniejących. W 18. Przeglądzie Osiągnięć regionu Uecker-Randow 2009 w Pasewalku wzięło udział 15 polskich przedsiębiorców, a w Wystawie Gospodarczej w Policach (Trzebież) 10 niemieckich przedsiębiorców. Funkcjonujące jeszcze kilka lat temu sceptyczne podejście niemieckich przedsiębiorców w stosunku do polskich wystawców zostało zniwelowane przez pozytywne przykłady już istniejących polskoniemieckich kooperacji przedsiębiorstw. Niemieccy wystawcy i przedsiębiorcy mogli zdobyć nowe doświadczenia w bezpośrednich kontaktach z polskimi obywatelami i przedsiębiorcami. Liczni goście potwierdzają, iż połączenie obu targów oraz koncepcja włączenia wystawców z kraju sąsiada są dobrym sposobem na dalszy rozwój integracji regionu. Bardzo pozytywnie oceniany jest również fakt, iż wystawa gospodarcza w formie Przeglądu Osiągnięć Regionu Uecker-Randow jest obecnie nie tylko tradycyjną wystawą gospodarczą dla wielu miejscowych przedsiębiorstw i dostawców, ale także dla niektórych polskich wystawców. W przyszłości będzie się dążyć po stronie polskiej do osiągnięcia podobnych rezultatów. Wskaźniki Plan Realizacja Liczba zorganizowanych targów 2 2 Liczba uczestniczących podmiotów / MŚP W tym z kraju sąsiada

26 3.2.2 Istotne problemy i zastosowane środki zaradcze Nie wystąpiły żadne istotne problemy Roczny Raport Wdrożeniowy Priorytet 3 Transgraniczny rozwój zasobów ludzkich oraz wsparcie współpracy transgranicznej w zakresie ochrony zdrowia, kultury i edukacji Wyniki i analiza zaawansowania W roku sprawozdawczym zatwierdzono w priorytecie 3 z EFRR jeden projekt o wartości dofinansowania ,00 EUR. Kwantyfikowane wskaźniki dla Priorytetu 3 (dane w oparciu o Umowy o dofinansowanie i Decyzje o przyznaniu wsparcia wartości zakładane w projektach. Jeżeli takowe były dostępne WST wprowadził dane faktyczne, wynikające z raportów międzyokresowych projektów bądź z wizyt na miejscu). 1. Projekty edukacyjne i związane z podwyższaniem kwalifikacji Wskaźniki Łącznie wynik założenie Liczba uczestników w projektach edukacyjnych Projekty na rzecz przezwyciężania barier językowych Liczba uczestników w projektach językowych wynik kobiety mężczyźni założenie wynik założenie 50 wynik kobiety mężczyźni założenie wynik Wspólne projekty społeczne założenie 5 6. Liczba osób, do których kierowano projekty społeczne wynik założenie

27 Roczny Raport Wdrożeniowy Projekty z zakresu kultury, sportu, spędzania czasu wolnego (bez Funduszu Małych Projektów) Liczba wynikających z tego partnerstw Projekty obejmujące sieci medyczne Projekty Funduszu Małych Projektów Uczestnicy projektów Funduszu Małych Projektów wynik założenie 15 wynik założenie 25 wynik założenie 3 wynik założenie 750 wynik kobiety mężczyźni założenie Analiza jakościowa W Priorytecie 3 jako szczególnie pozytywny należy podkreślić fakt osiągnięcia zakładanych celów w przypadku wskaźników wspólne projekty społeczne, liczba osób objętych projektami społecznymi oraz uczestnicy projektów FMP. Wynik wspomnianej już ankiety wśród partnerów projektu Funduszu Małych Projektów z początku 2013 r. pokazał, że w okresie od 2009 do 2012 w ramach FMP przeprowadzono już 33 indywidualne działania o jednoznacznie edukacyjnym charakterze (patrz załącznik nr 2), w tym 4 działania na rzecz wspólnej nauki języków. W powyższej tabeli uwzględniono polskich i niemieckich uczestników tych projektów edukacyjnych i językowych. Wysoki stopień realizacji wskaźnika liczba osób, do których kierowano projekty społeczne wynika w znaczącej mierze z działalności Punktu kontaktowodoradczego dla obywateli polskich i niemieckich na obszarze przygranicznym (INT , INT ). Zadaniem zlokalizowanych w Löcknitz i w Szczecinie punktów doradczych jest monitorowanie procesu integracji polskich i niemieckich obywateli oraz pomoc przy nawiązywaniu kontaktów z urzędami i instytucjami w Polsce i w Niemczech. Projekt, który został zatwierdzony w Priorytecie 3 w roku sprawozdawczym to projekt Bramy, które łączą - renowacja Bramy Wałowej w Stargardzie Szczecińskim oraz odbudowa Bramy Młyńskiej w Bernau (INT ): 27