Stowarzyszenie

Transkrypt

1 Stowarzyszenie Samorządne Strzemieszyce Dąbrowa Górnicza-Strzemieszyce ul. Warszawska 43b Tel Dąbrowa Górnicza, dn r. Prezes Rady Ministrów Pani Ewa Kopacz Wiceprzewodnicząca Prawa i Sprawiedliwości Pani Beata Szydło Minister Infrastruktury i Rozwoju Pani Maria Wasiak Marszałek Województwa Śląskiego Pan Wojciech Saługa Wojewoda Śląski Pan dr inż. Piotr Litwa Prezydent Miasta Dąbrowa Górnicza Pan Zbigniew Podraza Prezes Zarządu PKP SA Pan dr Jakub Karnowski Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Katowicach Apel o uratowanie budynku Dworca Kolejowego w Dąbrowie Górniczej - Strzemieszycach Stowarzyszenie Samorządne Strzemieszyce w Dąbrowie Górniczej występuje do Państwa z kolejnym apelem o uratowanie budynku Dworca Kolejowego w Strzemieszycach. Przekazana przez media informacja o przekazaniu budynku dworca do wyburzenia zbulwersowała mieszkańców Strzemieszyc. Od kilku lat staramy się o podjęcie działań na rzecz uratowania budynku, ale bezskutecznie. Otrzymujemy informacje, że sprawa jest w Sądzie Administracyjnym i trwa oczekiwanie na wyrok. Ta sytuacja powoduje, ze obie instytucje, które mogą być właścicielem terenów stacyjnych razem z budynkiem dworca, czyli zarówno PKP, jak i Prezydent Miasta Dabrowa Górnicza czują się zwolnione z obowiązku jego zabezpieczenia, co doprowadziło do obecnej ruiny i znacznie zwiększyło koszty remontu. Wojewoda Śląski, który skomunalizował tereny stacyjne, również nie podejmuje żadnych

2 działań. To skandal i doprowadzenie do trudnej sytuacji pozwalającej na zniszczenie obiektu na skutek zaniechania niezbędnych działań. Oczekujemy odpowiedzi na pytania: Kto jest obecnie właścicielem budynku dworca i obszaru stacyjnego? Kto jest uprawniony do wydawania decyzji w sprawie wyburzenia budynku? Czy Wojewódzki Konserwator Zabytków wyraził zgodę na wyburzenie? Jakie są możliwości pozyskania funduszy unijnych na odbudowanie dworca? Kto jest uprawniony do przeprowadzenia podziału geodezyjnego obszaru stacyjnego? Bez odpowiedzi na te pytania niemożliwa jest ocena, czy dworzec jeszcze da się uratować. Czekamy na te odpowiedzi wiele lat. Uważamy, że to czekanie spowodowało obecny upadek stacji. Bez rozwiązania sprawy całości terenów kolejowych jest niemożliwa rewitalizacja Strzemieszyc. Brak decyzji hamuje odbudowę cywilizacyjną dawnego miasta, a obecnie dzielnicy Dąbrowy Górniczej. Właścicielem budynku był PKP S.A. Oddział Gospodarowania Nieruchomościami w Katowicach. Budynek dworca został w czerwcu 2007 roku podpalony przez nieznanych sprawców, zniszczeniu uległa ¾ powierzchni dachu, spalone zostały drewniane stropy drugiej kondygnacji oraz zniszczona został stolarka okienna i drzwiowa. Śledztwo prowadzone przez policję zostało umorzone z uwagi na nie wykrycie sprawców. W sierpniu 2013 roku ponownie odnotowano włamanie się do budynku oraz jego podpalenie. W chwili obecnej prowadzone jest śledztwo przez Policję w Dąbrowie Górniczej. Na dzień dzisiejszy budynek w całości jest pustostanem, pozbawionym pokrycia dachowego, instalacji elektrycznej, wod-kan, stolarki okiennej i drzwiowej, które zostały skradzione. W części parterowej otwory okienne i drzwiowe zostały zabezpieczone poprzez zamurowanie lub założenie krat.

3 Obecny wygląd budynku Dworca w Strzemieszycach Dworzec w Dąbrowie Górniczej - Strzemieszycach nie jest wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego. Jednak zespół stacji kolejowej Dąbrowa Górnicza Strzemieszyce przy ulicy Stacyjnej, w tym także dworzec kolejowy, jest przewidziany do włączenia do gminnej i wojewódzkiej ewidencji zabytków zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 18 marca 2010 roku o zmianie ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 75, poz. 474). Zgodnie z art. 39 ust. 3 ustawy 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118, z późn. zm.) w stosunku do obiektów budowlanych oraz obszarów niewpisanych do rejestru zabytków, a ujętych w gminnej ewidencji zabytków, pozwolenie na budowę lub rozbiórkę obiektu budowlanego wydaje właściwy organ w uzgodnieniu z wojewódzkim konserwatorem zabytków. Kolej występowała z wnioskiem o rozbiórkę budynku, ale nie uzyskała zezwolenia. Obecnie sytuacja wygląda w ten sposób, że wszyscy czekają, aż budynek ze względu na niebezpieczeństwo zawalenia będzie musiał zostać rozebrany. Czy tak musi być?

4 Wygląd budynku Dworca na początku XX wieku Czy można pozwalać na niszczenie zabytków techniki, do których należy zespół stacyjny. Kolej obok hutnictwa i górnictwa stanowiła filar rozwoju tych ziem w końcu XIX i do połowy XX wieku. Czy nie należy tego uszanować. Podobny los spotyka teraz wszystkie dworce w Zagłębiu Dąbrowskim. Wszystkie, które mają ponad 100 lat. Jeden z najstarszych obiektów kolei europejskich, komora celna w Maczkach z 1848 roku został wyburzony. W Strzemieszycach znajduje się również stara parowozownia i most kratownicowy. Tutaj znajdowało się przecięcie dwóch ważnych linii kolejowych : Warszawsko- Wiedeńskiej i Iwangorodzko-Dąbrowskiej. Wszystkie obiekty powstały na początku lat osiemdziesiątych XIX wieku. Są rodziny, w których kilka pokoleń pracowało na kolei. Teraz patrzą, jak niszczy się historię ich i miejscowości, która w swoim herbie ma nawet koło parowozowe. Sytuacja jest całkowicie niezrozumiała. Jak można niszczyć, bo brak zainteresowania i brak zabezpieczenia przed dewastacja to jest niszczenie, tego typu obiekty? czy nie można znaleźć dla nich innego przeznaczenia? Powtórzmy propozycje z pisma Stowarzyszenia Samorządne Strzemieszyce skierowanego do Pani Wicepremier Elżbiety Bieńkowskiej w 2014 roku:

5 Parowozownia w Strzemieszycach na początku XX wieku. Most kratownicowy na przecięciu linii kolejowych : Warszawsko-Wiedeńskiej i Iwangorodzko-Dąbrowskiej z 1885 roku

6 Przecież są pomysły. Należą do nich : Wyremontowanie budynku wspólnie z miastem i przeznaczenie go na cele kulturalne i społeczne. W Strzemieszycach były kiedyś dwa domy kultury, kino i wszystko zostało zlikwidowane. Utworzenie muzeum. Może razem z parowozownią, bo jest to unikalny zespół stacyjny. W województwie śląskim jest tylko skansen w Pyskowicach. Może przenieść jako filię część Muzeum Kolejnictwa z Warszawy, które ma problemy lokalowe. Można wykorzystać wymienioną infrastrukturę i pozbierać stare elementy wyposażenia z innych miejsc, żeby zachować przynajmniej niektóre elementy. Mało już kto wie, jak wyglądał np. semafor. Skanseny kolejowe są tworzone dosyć chaotycznie i być może celowe było zgromadzenie w jednym miejscu jednej grupy pojazdów szynowych. Stworzenie regionalnego Muzeum Techniki lub rozwoju przemysłu. W Dąbrowie Górniczej nadal produkuje się obręcze kolejowe. Jest zaplecze naukowe w postaci Wydziału Transportu Politechniki Śląskiej w Katowicach (podjęto takie działanie wykorzystując dworzec w Maczkach). Jest jedyna w województwie śląskim szkoła o kierunku technika kolejnictwa w Sosnowcu. Są muzea, które nie eksponują swoich wszystkich zbiorów. Są urządzenia, które warto zachować. Tylko nie ma gdzie, więc stworzenie takiego miejsca jest potrzebne. Jest możliwe wprowadzenie nowych technik audiowizualnych, które obecnie są stosowane w muzeach. Wykorzystanie do celów dydaktycznych, tak jak jest planowane wykorzystanie dworca w Maczkach Parowozownia obecnie

7 Stworzenie warsztatów remontu starych parowozów na bazie części parowozowni. Utworzenie centrum modelarstwa kolejowego, które jest popularne, a jest prezentowane tylko na okolicznościowych wystawach Utworzenie Przychodni dla seniorów, których tak dużo jest obecnie w Strzemieszycach i którzy mają ograniczony dostęp do opieki lekarskiej. Przychodni w której przyjmować będzie zespół lekarzy specjalistów, będzie psycholog, sale dziennego pobytu i rehabilitacja. Są też inne propozycje. Może połączyć niektóre działania razem. Na pewno pomysły się znajdą. Problemem są środki finansowe. Miasto Dąbrowa nie chce pomóc, bo uważa, że to sprawa kolei. Kolej uważa, że obiekt jest jej niepotrzebny. Czy wykorzystanie środków unijnych jest też niemożliwe? Są przecież programy skierowane właśnie dla tego typu projektów. Czy względy komercyjne mają doprowadzić do likwidacji wszystkich obiektów dawnej techniki? W Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej jest zapis : Art. 5. Rzeczpospolita Polska strzeże niepodległości i nienaruszalności swojego terytorium, zapewnia wolności i prawa człowieka i obywatela oraz bezpieczeństwo obywateli, strzeże dziedzictwa narodowego oraz zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju. Czy postępowanie z budynkiem Dworca w Strzemieszycach wpisuje się w obowiązki klasy rządzącej. Nie chodzi tutaj o szukanie winnych i rozliczanie, lecz o ratowanie zabytku, który wpisał się w naszą historię i w historię tej ziemi. Takie obiekty tworzą nie tylko historię, ale również tworzą kulturę i dziedzictwo narodowe, które przekazujemy następnym pokoleniom. Proponujemy zorganizowanie Okrągłego Stołu wszystkich zainteresowanych stron w celu porozumienia co do dalszej przyszłości dworca i obszaru stacyjnego. Rozmawiajmy a nie burzmy dworców, które są częścią naszej tożsamości, historii i kultury. Nie traćmy jej. My jako Stowarzyszenie i mieszkańcy, którzy obserwują dewastację budynku i całej stacji nie przestaniemy apelować. Ratowanie zabytków tak głęboko wpisanych w naszą społeczność i historię miejscowości i regionu jest naszym obowiązkiem. Z poważaniem Stowarzyszenie Samorządne Strzemieszyce Jerzy Reszke Jacek Sobczyk Kopie: Parlamentarzyści z Zagłębia, Rada Dzielnicy