DEPARTAMENT ROLNICTWA STANÓW ZJEDNOCZONYCH DZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I KONTROLI ŻYWNOŚCI WASZYNGTON, DC POUBOJOWE BADANIE ZWIERZĄT HODOWLANYCH

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "DEPARTAMENT ROLNICTWA STANÓW ZJEDNOCZONYCH DZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I KONTROLI ŻYWNOŚCI WASZYNGTON, DC POUBOJOWE BADANIE ZWIERZĄT HODOWLANYCH"

Transkrypt

1 DEPARTAMENT ROLNICTWA STANÓW ZJEDNOCZONYCH DZIAŁ BEZPIECZEŃSTWA I KONTROLI ŻYWNOŚCI WASZYNGTON, DC DYREKTYWA FSIS /17/07 POUBOJOWE BADANIE ZWIERZĄT HODOWLANYCH ROZDZIAŁ I ZAGADNIENIA OGÓLNE I. CEL Celem niniejszej dyrektywy jest dostarczenie instrukcji pracownikom Działu Bezpieczeństwa i Kontroli Żywności (FSIS) w zakresie sposobu przeprowadzania badań po uboju (poubojowych). Ponadto, dyrektywa ta oficjalnie anuluje części 9A i 9B Podręcznika badania mięsa i drobiu (części dotyczące poubojowych badań zwierząt hodowlanych). Pracownicy programu badań nie będą stosować Podręcznika badania mięsa i drobiu. Niniejsza dyrektywa aktualizuje przepisy zawarte w Dyrektywie FSIS , Przygotowanie i dostarczenie formularza FSIS 6200 i anuluje je. Ostatecznie, niniejsza dyrektywa dostarcza instrukcji dla inspektorów ds. weterynaryjnej ochrony zdrowia publicznego (PHV) dotyczących sposobu postępowania ze zwierzętami po uboju i dokumentowania wyników. Kluczowe zagadnienia - Przeprowadzanie badania poubojowego zwierząt hodowlanych - Postępowanie - Dokumentowanie wyników badania poubojowego II. UCHYLENIE Części 9A i 9B Podręcznika badania mięsa i drobiu, rozdziały dotyczące badania poubojowego zwierząt hodowlanych Dyrektywa FSIS , Procedura badania owiec Dyrektywa FSIS , Przygotowanie i dostarczenie formularza FSIS 6200 Powiadomienie FSIS 41-06, Badanie wołów 1

2 III. ZASTRZEŻONY IV. ŹRÓDŁA Ustawa o Federalnych Kontrolach Wyrobów Mięsnych (AMIA) 21 U.S.C 604 FORMA ROZPOWSZECHNIENIA: elektroniczna OPI: OPPED 2

3 Rozporządzenia 9 CFR 310, 311, 325 i Dyrektywa FSIS , Wersja 1, Obowiązki związane z obcymi chorobami zwierząt (FAD) i chorób podlegających raportowaniu V. GENEZA Na mocy Ustawy o Federalnych Kontrolach Wyrobów Mięsnych (FMIA) pracownicy programu badania badają i kontrolują tusze po uboju w czasie procesu uboju. Pracownicy programu badania badający tusze w zakładach oceniają, czy tusze są zdrowe i nie zawierają niedozwolonych składników. FMIA wymaga, aby pracownicy programu badań FSIS kontrolowali tusze i części tuszy. Produkt, który jest zdrowy i nie zawiera niedozwolonych składników oraz jest dopuszczony do spożycia przez ludzi, może otrzymać oznaczenie badania, co przewiduje 21 U.S.C. 604 i 9 CFR 310.1(a). Identyfikacja i badanie tusz obejmuje głowę, ogon, język, grasicę i wszystkie wnętrzności każdego ubitego zwierzęcia (9 CFR 310.2(a)). 3

4 SPIS TREŚCI Rozdział I Zagadnienia Ogólne...1 Spis treści...3 Rozdział II Badanie poubojowe I. Bydło..5 II. Cielęta 11 III. Jagnięta.13 IV. Owce i kozy V. Trzoda chlewna 15 Rozdział III Wydawanie decyzji o postępowaniu po uboju I. Działania regulacyjne.. 17 II. Współpraca z zespołem.. 17 III. Wągrzyca IV. Eozynochłonne zapalenie mięśni (EM) V. Sarkocystoza VI. Nabłoniak oka..24 VII. Melanoza VIII. Ksantoza IX. Karotenoza X. Żółtaczka...26 XI. Nerwiakowłokniak (Neurofibroma) XII. Zapalenie stawów XIII. Inne stany chorobowe. 28 Rozdział IV Dokumentowanie badania poubojowego zwierząt hodowlanych 4

5 I. Wypełnienie dziennego protokołu postępowania, Formularz FSIS II. Uzupełnienie świadectwa postępowania przed- i poubojowego z oznakowanymi zwierzętami, Formularz FSIS

6 ROZDZIAŁ II BADANIE POUBOJOWE Pracownicy programu badań przeprowadzają badanie poubojowe w następujący sposób. I. BYDŁO A. Głowy 1. Przy przygotowaniu głowy z językiem w środku, pracownicy programu badań muszą: a. dokonać oględzin powierzchni głowy i oczu; b. naciąć i dokonać oględzin węzłów chłonnych żuchwowych, przyuszniczych, przyśrodkowych i zagardłowych; c. naciąć i dokonać oględzin mięśni skrzydłowych bocznych i przyśrodkowych (policzki) po uwolnieniu języka; oraz d. dokonać oględzin i przeprowadzić badanie palpacyjne języka. 2. Przy przygotowaniu głowy podstawą do góry z językiem na zewnątrz, pracownicy programu badań muszą: a. naciąć węzły chłonne przyczepione do języka, w tym węzły chłonne przyśrodkowe i zagardłowe oraz węzły chłonne żuchwowe; b. dokonać oględzin i przeprowadzić badanie palpacyjne języka; c. dokonać oględzin powierzchni głowy i oczu; oraz d. naciąć i dokonać oględzin węzłów chłonnych przyuszniczych i mięśni skrzydłowych bocznych i przyśrodkowych (policzki). 3. Przy przygotowaniu głowy podstawą do dołu z językiem na zewnątrz, pracownicy programu badań muszą: a. naciąć węzły chłonne przyczepione do języka, w tym węzły chłonne przyśrodkowe i zagardłowe oraz węzły chłonne żuchwowe; 6

7 b. dokonać oględzin i przeprowadzić badanie palpacyjne języka c. dokonać oględzin powierzchni głowy i oczu; oraz d. naciąć i dokonać oględzin węzłów chłonnych przyuszniczych i mięśni skrzydłowych bocznych i przyśrodkowych (policzki). 4. Pracownicy programu badań muszą zwracać uwagę na: a. zapalenie, wysięk, obrzęk lub miejsca wskazujące na chorobę (9 CFR 310.1(a)); b. patologiczne lub nieprawidłowe stany węzłów chłonnych; c. torbiele lub żółte, zielone lub czerwone zmiany chorobowe w mięśniach; d. pasożyty (np. wągrzyca, sarkocystoza) (9 CFR , ,i ); e. wady obróbki sanitarnej (np. włosy, skóra, kanały uszne, wargi lub rogi, treść pokarmowa, siniaki); oraz f. możliwe do zidentyfikowania materiały szczególnego ryzyka (SRM) (9CFR ) w jadalnych częściach produktu. 5. Gdy pracownicy programu badań uznają, że głowa wykazuje objawy nieprawidłowości lub chorób, które mogą wpłynąć na wydanie dyspozycji w sprawie tuszy w czasie przeprowadzania badania poubojowego, mają oni obowiązek: a. zatrzymania głowy, wnętrzności i tuszy w celu wydania dyspozycji weterynarza, jeśli choroba lub zmiana są ogólne lub gdy pracownicy programu badań mają pytania dotyczące stanu chorobowego, nieprawidłowości lub wydania odpowiedniej dyspozycji w sprawie głowy (9 CFR i 500.2). Pracownicy programu badania mają obowiązek jak najszybszego oznakowania tuszy lub części jako zatrzymane (9 CFR 310.4). b. uznać tkankę wykazującą nieprawidłowości lub chorą za niezdatną do spożycia i sprawdzić czy zakład wytnie zakażoną tkankę, w przypadku gdy choroba lub stan głowy są zlokalizowane. Jeżeli pracownicy programu badań mają jakieś wątpliwości lub pytania dotyczące lokalizacji choroby lub stanu chorobowego, muszą zatrzymać 7

8 głowę, wnętrzności i tuszę w celu wydania dyspozycji weterynarza. 6. Gdy pracownicy programu badania zidentyfikują wady obróbki (np. włosy, skóra, kanały uszne, wargi lub rogi), mają obowiązek upewnić się, że wady zostały usunięte w sanitarny sposób (9 CFR ). UWAGA: Jeżeli zakład nie posiada głów, wnętrzności i tusz, które są wolne od wad obróbki, pracownicy programu badań mają sprawdzić, czy zakład produkuje produkty zdrowe przed zatwierdzeniem głowy, wnętrzności lub tuszy poprzez zatrzymanie linii lub w przeciwnym razie uznać produkt za niezdatny do spożycia. B. Wnętrzności Gdy zakład usuwa wnętrzności do ciężarówki na wnętrzności, pracownicy programu badania mają obowiązek przestrzegania przepisów badania tylnej ćwiartki, w celu dokonania oględzin wnętrzności, o ile inspektor trakcji nie przeprowadza kontroli trakcji. Jeśli zakład usuwa wnętrzności na ruchomy blat, pracownicy programu badań mają obowiązek przeprowadzenia oględzin wnętrzności. 1. Żołądki, przełyk i śledziona a. Pracownicy programu badań muszą: i. dokonać oględzin węzłów chłonnych krezkowych i wnętrzności brzusznych; ii. dokonać oględzin i przeprowadzić badanie palpacyjne połączenia żwacza i czepca, oraz iii. dokonać oględzin przełyku i śledziony. b. Pracownicy programu badań muszą zwracać uwagę na: a. zapalenie, wysięk, obrzęk lub miejsca wskazujące na chorobę (9 CFR 310.1(a)); ii. patologiczne lub nieprawidłowe stany węzłów chłonnych; iii. torbiele lub żółte, zielone lub czerwone zmiany chorobowe w mięśniach 8

9 przełyku; iv. pasożyty (9 CFR , i ); v. wady obróbki sanitarnej (np. treść pokarmowa) (9 CFR ); oraz vi. możliwe do zidentyfikowania SRM (9CFR ) w jadalnych częściach produktu. 2. Podroby (serce i płuca) a. Pracownicy programu badań muszą: i. naciąć i dokonać oględzin węzłów chłonnych związanych z płucami, w tym śródpiersiowych (tylne, środkowe i przednie) i oskrzelowych (prawe i lewe); ii. dokonać oględzin i przeprowadzić badanie palpacyjne żebrowej (przylegającej do żeber) powierzchni (zakrzywionej) płuc; iii. dokonać oględzin nacięć i wewnętrznych powierzchni, po nacięciu serca od podstawy do wierzchołka lub odwrotnie, przez przegrodę międzykomorową; oraz ii. odwrócić płuca i dokonać oględzin brzusznej (przedniej) powierzchni (płaskiej) i zewnętrznej powierzchni serca. b. Pracownicy programu badań muszą zwracać uwagę na: i zapalenie, wysięk, obrzęk lub miejsca wskazujące na chorobę (9 CFR 310.1(a)); ii. patologiczne lub nieprawidłowe stany węzłów chłonnych; iii. torbiele lub żółte, zielone lub czerwone zmiany chorobowe w mięśniach; iv. pasożyty, wągrzyca, sarkocystoza (9 CFR , i ); oraz v. wady obróbki sanitarnej (np. treść pokarmowa). 3. Wątroba a. Pracownicy programu badań muszą: i. naciąć i dokonać oględzin węzłów chłonnych brzusznych (wrotnych) wątroby; 9

10 ii. otworzyć przewody żółciowe w obu kierunkach i dokonać oględzin zawartości pod względem obecności przywr; iii. dokonać oględzin i przeprowadzić badanie palpacyjne brzusznej powierzchni wątroby; oraz iv. odwrócić wątrobę, przeprowadzić badanie palpacyjne powierzchni trzewnej oraz dokonać oględzin i przeprowadzić badanie palpacyjne powierzchni ciemieniowej [grzbietowej (tylniej)]. b. Pracownicy programu badań muszą zwracać uwagę na: i zapalenie, wysięk, obrzęk lub miejsca wskazujące na chorobę (9 CFR 310.1(a)); ii. patologiczne lub nieprawidłowe stany węzłów chłonnych iii. pasożyty, w szczególności przywra wątroby (distoma) (9 CFR ); iv. wady obróbki sanitarnej (np. treść pokarmowa) v. karotenozę, która jest żółto-pomarańczowym przebarwieniem wątroby; vi. cirozę, podczas której wątroba degeneruje się i jest zastępowana przez twardą tkankę łączną o twardych włóknach; vii. melanomę; viii. martwicę z naciekami leukocytarnymi (sawdust), która jest zmianą martwiczą wątroby przyjmującą odcienie od różowobiałego do żółtosiwego; oraz ix. teleangiektazję, w czasie której zmiany chorobowe wątroby przyjmują odcień od bordowoczerwonego do niebieskawoczarnego. 4. Gdy pracownicy programu badań uznają, że wnętrzności wykazują objawy nieprawidłowości lub chorób w czasie przeprowadzania badania poubojowego, mają oni obowiązek: a. zatrzymać wnętrzności, głowę i tuszę do wydania decyzji o postępowaniu przez weterynarza, jeśli choroba lub zmiana są uogólnione i wpływają na wnętrzności lub gdy 10

11 pracownicy programu badań mają pytania dotyczące stanu chorobowego, nieprawidłowości lub wydania odpowiedniej decyzji o postępowaniu z całą tuszą lub jej częścią (9 CFR 310.3). Pracownicy programu badania mają obowiązek jak najszybszego oznakowania tusz lub ich części jako zatrzymane. b. sprawdzić czy zakład wytnie zakażone tkanki, w przypadku gdy choroba lub zmiana chorobowa wnętrzności są zlokalizowane. Jeżeli pracownicy programu badań mają jakieś wątpliwości lub pytania dotyczące lokalizacji choroby lub zmiany chorobowej, muszą zatrzymać wnętrzności, głowę i tuszę w celu wydania decyzji o postępowaniu przez weterynarza. 5. Gdy pracownicy programu badania zidentyfikują wady obróbki (np. treść pokarmowa), mają obowiązek upewnić się, że wady zostały usunięte w sanitarny sposób (9 CFR ). C. Tusze 1. Badanie tylnej ćwiartki pracownicy programu badań stosują badanie tylnej ćwiartki, gdy zakład stosuje połączone badanie wnętrzności i tusz. Pracownicy programu badań muszą: a. dokonać oględzin tylnej części tuszy pozbawionej skóry w czasie usuwania wnętrzności; b. przeprowadzić badanie palpacyjne węzłów chłonnych pachwinowych, powierzchownych lub nadsutkowych i wewnętrznych węzłów biodrowych; c. dokonać oględzin jam ciała 2. Badanie przedniej ćwiartki pracownicy programu badań stosują badanie przedniej ćwiartki, aby zakończyć badanie tuszy rozpoczęte w postaci badania ćwiartki tylnej. Pracownicy programu badań muszą: a. dokonać oględzin naciętych powierzchni mięśni i kości, filarów przepony i otrzewnej; 11

12 b. dokonać oględzin i przeprowadzić badanie palpacyjne nerek i przepony; c. dokonać oględzin opłucnej, szyi i zewnętrznej części tuszy. 3. Pełne badanie tuszy pracownicy programu badań stosują pełne badanie tuszy, gdy zakład stosuje ruchome linie z oddzielnymi stacjami badania tuszy. Pracownicy programu badań muszą: a. przeprowadzić badanie palpacyjne węzłów chłonnych pachwinowych powierzchownych lub nadsutkowych i wewnętrznych węzłów biodrowych; b. dokonać oględzin obszaru lędźwiowego; c. dokonać oględzin i przeprowadzić badanie palpacyjne nerek; d. dokonać oględzin naciętych powierzchni mięśni i kości, filarów przepony i otrzewnej; e. dokonać oględzin i przeprowadzić badanie palpacyjne przepony; oraz f. dokonać oględzin opłucnej, naciętych powierzchni mięśni, kości, szyi i zewnętrznej części tuszy. UWAGA: Pracownicy programu badań muszą dokonać oględzin wszystkich ogonów wołów. Ogony wołów mogą występować w następującej postaci: (1) przyczepione do tuszy przed usunięciem ogona w czasie badania przeprowadzanego na trakcji, (2) gdy ogon został wcześniej usunięty, przymocowane do tuszy w czasie badania przeprowadzanego na trakcji, (3) razem z wnętrznościami na stole na wnętrzności lub (4) w innej postaci, na przykład jako ruchomy hak z ogonami. 4. Pracownicy programu badań muszą zwracać uwagę na: a. zapalenie, wysięk, obrzęk lub miejsca wskazujące na chorobę (9 CFR CFR 310.1(a)); b. patologiczne lub nieprawidłowe stany węzłów chłonnych; c. torbiele lub żółte, zielone lub czerwone zmiany chorobowe w mięśniach; d. pasożyty (9 CFR , i ); 12

13 e. wady obróbki sanitarnej (np. materiał kałowy, mocz, treść pokarmowa, żółć, brud, włosy, mleko i ciała obce) (9 CFR ); oraz f. możliwe do zidentyfikowania SRM (9 CFR ) w jadalnych częściach produktu. 5. Gdy pracownicy programu badań uznają, że tusze wykazują objawy nieprawidłowości lub chorób w czasie przeprowadzania badania poubojowego, mają oni obowiązek: a. zatrzymać głowy, wnętrzności i tusze w celu wydania decyzji o postępowaniu przez weterynarza, jeśli choroba lub zmiana chorobowa są uogólnione i dotykają większości tuszy lub gdy pracownicy programu badań mają pytania dotyczące stanu chorobowego, nieprawidłowości lub wydania odpowiedniej decyzji o postępowaniu z całą tuszą lub jej częścią (9 CFR 310.3). Pracownicy programu badania mają obowiązek jak najszybszego oznakowania tuszy lub części jako zatrzymane. b. uznać tkankę wykazującą nieprawidłowości lub chorą za niezdatną do spożycia i sprawdzić, czy zakład wytnie zakażoną tkankę, w przypadku gdy choroba lub zmiana chorobowa tuszy są zlokalizowane. Jeżeli pracownicy programu badań mają jakiekolwiek wątpliwości lub pytania dotyczące lokalizacji choroby lub stanu chorobowego, muszą zatrzymać głowę, wnętrzności i tuszę w celu wydania decyzji o postępowaniu przez weterynarza. 6. Gdy pracownicy programu badania zidentyfikują wady obróbki (np. materiał kałowy, mocz, treść pokarmowa, żółć, włosy i inne ciała obce), mają obowiązek upewnić się, że wady zostały usunięte w sanitarny sposób (9 CFR ). II. CIELĘTA Tusze pozbawione skóry A. Głowy 1. Pracownicy programu badań muszą: a. dokonać oględzin powierzchni głowy; b. naciąć i dokonać oględzin węzłów chłonnych zagardłowych (zarówno prawego, jak i lewego). 13

14 2. Pracownicy programu badań muszą przestrzegać zapisów Rozdziału II, I., A. 4., 5. i 6. w celu otrzymania wskazówek dotyczących uwzględnienia szczególnych czynników i podejmowania działań w czasie przeprowadzania badań poubojowych głów cieląt. B. Wnętrzności 1. Pracownicy programu badań muszą: a. dokonać oględzin i przeprowadzić badanie palpacyjne węzłów chłonnych oskrzelowych i śródpiersiowych płuc, żebrowej (przylegającej do żeber) powierzchni płuc (zakrzywionej) oraz serca; b. odwrócić płuca i dokonać oględzin brzusznej (przedniej) powierzchni (płaskiej); c. dokonać oględzin śledziony; d. dokonać oględzin i przeprowadzić badanie palpacyjne grzbietowej powierzchni wątroby; e. odwrócić wątrobę i dokonać oględzin brzusznej powierzchni i przeprowadzić badanie palpacyjne węzłów chłonnych wrotnych; oraz f. dokonać oględzin żołądka i jelit. 2. Pracownicy programu badań muszą przestrzegać zapisów Rozdziału II, I., B. 1b, 2.b, 3.b., 4 oraz 5 w celu otrzymania wskazówek dotyczących uwzględnienia szczególnych czynników i podejmowania działań w czasie przeprowadzania badań poubojowych wnętrzności cieląt. C. Tusze 1. Pracownicy programu badań muszą: a. dokonać oględzin zewnętrznej części i naciąć powierzchnie tusz; b. podnieść przednie nogi i dokonać oględzin szyi i ramion; c. dokonać oględzin jam ciała, oraz d. dokonać oględzin i przeprowadzić badanie palpacyjne węzłów chłonnych i nerek. 14

15 2. Pracownicy programu badań muszą przestrzegać zapisów Rozdziału II, I., C i 6 w celu otrzymania wskazówek dotyczących uwzględnienia szczególnych czynników i podejmowania działań w czasie przeprowadzania badań poubojowych tusz cieląt. D. Tusze pokryte skórą 1. Pracownicy programu badań muszą: a. dokonać oględzin skóry; oraz b. przeprowadzić badanie palpacyjne grzbietu. UWAGA: Po usunięciu z tusz skóry w chłodni, pracownicy programu badań mają obowiązek przebadania tusz pod względem zmian w wyniku zastrzyku, ciał obcych, pasożytów, siniaków i innych zmian patologicznych niewykrywalnych w momencie, gdy tusza jest pokryta skórą. 2. Pracownicy programu badań muszą zwracać uwagę na skażenie lub zmiany pasożytnicze (np. robaki lub inne nieprawidłowości). 3. Pracownicy programu badań muszą przestrzegać zapisów Rozdziału II, I., C i 6 w celu otrzymania wskazówek dotyczących uwzględnienia szczególnych czynników i podejmowania działań w czasie przeprowadzania badań poubojowych tusz cieląt. E. Starsze cielęta Pracownicy programu badań dokonują badania starszych cieląt zgodnie z przepisami dla cieląt i mają obowiązek przestrzegania zapisów Rozdziału II, I., A. 4., 5. i 6., B. 1., 2.b., 3.b., 4. i 5., C i 6 w celu otrzymania wskazówek dotyczących uwzględnienia szczególnych czynników i podejmowania działań w czasie przeprowadzania badań poubojowych cieląt. III. JAGNIĘTA A. Wnętrzności Poniższe procedury mają zastosowanie wyłącznie do tusz jagniąt. 15

16 Tusza młodej owcy lub jagnięcia (owcza) spełnia następujące kryteria: pisemna dokumentacja poświadczająca, że jagnię ma mniej niż 14 miesięcy lub stwierdzająca wystąpienie złamania stawu (nasady kości) dalszej kości śródręcza dowolnej przedniej kończyny. 1. Pracownicy programu badań muszą: a. dokonać oględzin wnętrzności brzusznych, przełyku i węzłów chłonnych krezkowych i tłuszczu sieciowego; b. dokonać oględzin przewodu żółciowego i zawartości oraz wycisnąć pęcherz żółciowy; c. dokonać oględzin i przeprowadzić badanie palpacyjne wątroby (obie strony) i żebrowej (przylegającej do żeber) płaszczyzny płuc (zakrzywionej); UWAGA: Wykrycie tasiemca w przewodzie żółciowym może wskazywać na inwazję pasożytów w gruczole trzustki. Zakład przekazuje wątrobę z naciętym przewodem żółciowym. d. przeprowadzić badanie palpacyjne węzłów chłonnych oskrzelowych i śródpiersiowych; e. dokonać oględzin powierzchni brzusznej płuc; f. dokonać oględzin i przeprowadzić badanie palpacyjne serca; oraz g. zbadać gruczoł trzustki pod względem zdrowia, jeżeli zakład przeznacza trzustkę do spożycia. 2. Pracownicy programu badań muszą przestrzegać zapisów Rozdziału II, I., B. 1b, 2.b, 3.b., 4 oraz 5 w celu otrzymania wskazówek dotyczących uwzględnienia szczególnych czynników i podejmowania działań w czasie przeprowadzania badań poubojowych wnętrzności jagniąt, z wyjątkiem SRM w odniesieniu do BSE, jako że BSE nie stanowi zagrożenia. 16

17 B. Tusze-głowy 1. Pracownicy programu badań muszą: a. dokonać oględzin zewnętrznej powierzchni tusz; b. dokonać oględzin miednicowych, brzusznych i piersiowych jam ciała; c. dokonać oględzin śledziony i nerek; oraz d. dokonać oględzin szyi, barków i głowy. 2. Pracownicy programu badań muszą przestrzegać zapisów Rozdziału II, I., A. 4., 5. i 6 oraz C i 6. w celu otrzymania wskazówek dotyczących uwzględnienia szczególnych czynników w czasie przeprowadzania badań poubojowych główwnętrzności jagniąt, z wyjątkiem SRM w odniesieniu do BSE, jako że BSE nie stanowi zagrożenia. 3. Pracownicy programu badań mają obowiązek przeprowadzać wybiórcze badanie palpacyjne obserwowanych nieprawidłowości i zatrzymać tusze wykazujące nieprawidłowości do wydania decyzji o postępowaniu, przy których wymagane jest zrobienie nacięć. IV. OWCE I KOZY A. Wnętrzności 1. Pracownicy programu badań muszą: a. dokonać oględzin wnętrzności brzusznych, przełyku i węzłów chłonnych krezkowych i tłuszczu sieciowego; b. wycisnąć pęcherz żółciowy i dokonać oględzin przewodu żółciowego i wyciśniętej zawartości pod względem obecności tasiemców; c. dokonać oględzin i przeprowadzić badanie palpacyjne wątroby (po obu stronach); d. dokonać oględzin i przeprowadzić badanie palpacyjne żebrowej (przylegającej do żeber) powierzchni płuc (zakrzywionej); e. przeprowadzić badanie palpacyjne węzłów chłonnych oskrzelowych 17

18 i śródpiersiowych; f. dokonać oględzin brzusznej powierzchni płuc; g. dokonać oględzin i przeprowadzić badanie palpacyjne serca; oraz h. zbadać gruczoł trzustki pod względem zdrowia, jeżeli zakład przeznacza trzustkę do spożycia. UWAGA: Zakład powinien przekazać wątrobę z naciętym przewodem żółciowym. 2. Pracownicy programu badań muszą przestrzegać zapisów Rozdziału II, I., B. 1b, 2.b, 3.b., 4 oraz 5 w celu otrzymania wskazówek dotyczących uwzględnienia szczególnych czynników i podejmowania działań w czasie przeprowadzania badań poubojowych wnętrzności owiec i kóz, z wyjątkiem SRM w odniesieniu do BSE, jako że BSE nie stanowi zagrożenia. B. Tusze-głowy 1. Pracownicy programu badań muszą: a. dokonać oględzin zewnętrznej powierzchni tusz i jam ciała (miednicowych, brzusznych i piersiowych) i śledziony; b. dokonać oględzin i przeprowadzić badanie palpacyjne nerek; c. dokonać oględzin i przeprowadzić badanie palpacyjne węzłów chłonnych przedudowych, pachwinowych powierzchownych lub nadsutkowych i podkolanowych. d. przeprowadzić badanie palpacyjne grzbietu i boków tuszy; e. dokonać oględzin węzłów chłonnych przedłopatkowych i barków; oraz f. podnieść przednie nogi i dokonać oględzin szyi, barków i głowy. 2. Pracownicy programu badań muszą przestrzegać zapisów Rozdziału II, I., A. 4., 5. i 6 oraz C i 6. w celu otrzymania wskazówek dotyczących uwzględnienia szczególnych czynników w czasie przeprowadzania badań poubojowych główwnętrzności owiec i kóz, z wyjątkiem SRM w odniesieniu do BSE, jako że BSE nie 18

19 stanowi zagrożenia. C. Nacinanie węzłów chłonnych Pracownicy programu badań mają obowiązek naciąć węzły chłonne ciała w przypadkach, gdy badanie palpacyjne nie wystarcza do określenia braku wrzodów wskazujących na zapalenie serowaciejące węzłów chłonnych i przekazać nacięte węzły tusz do końcowego badania. V. TRZODA CHLEWNA A. Głowy 1. Pracownicy programu badań muszą: a. dokonać oględzin głowy i naciętych powierzchni; b. ponacinać i dokonać oględzin węzłów chłonnych żuchwowych; oraz c. dokonać oględzin tuszy w odpowiednich przypadkach. 2. Pracownicy programu badań muszą przestrzegać zapisów Rozdziału II, I. A. 4., 5. i 6. w celu otrzymania wskazówek dotyczących uwzględnienia szczególnych czynników i podjęcia odpowiednich działań w czasie przeprowadzania badań poubojowych głów trzody, z wyjątkiem SRM w odniesieniu do BSE, jako że BSE nie stanowi zagrożenia. B. Wnętrzności 1. Pracownicy programu badań muszą: a. dokonać oględzin tusz oczyszczonych z wnętrzności, wnętrzności i ciemieniowej (górnej) części śledziony; b. dokonać oględzin i przeprowadzić badanie palpacyjne węzłów chłonnych krezkowych; c. przeprowadzić badanie palpacyjne węzłów chłonnych wrotnych; d. dokonać oględzin grzbietowych powierzchni płuc i węzłów chłonnych śródpiersiowych e. węzłów chłonnych oskrzelowych; a następnie f. odwrócić płuca i dokonać oględzin brzusznej powierzchni płuc; 19

20 g. dokonać oględzin serca i grzbietowej powierzchni wątroby; oraz h. odwrócić wątrobę i dokonać oględzin powierzchni brzusznej. UWAGA: Pracownicy programu badań mają obowiązek dokonania oględzin nieciężarnych macic i jajników przy zachowaniu tych części do spożycia. 2. Pracownicy programu badań muszą przestrzegać zapisów Rozdziału II, I. B. 1b., 2.b. 3.b., 4. i 5. w celu otrzymania wskazówek dotyczących uwzględnienia szczególnych czynników i podjęcia odpowiednich działań w czasie przeprowadzania badań poubojowych wnętrzności trzody, z wyjątkiem SRM w odniesieniu do BSE, jako że BSE nie stanowi zagrożenia. C. Tusze 1. Pracownicy programu badań muszą: a. dokonać oględzin tylnej części tuszy obserwując odbicie w lustrze lub, gdy nie ma takiej możliwości, odwracając tuszę w celu dokonania oględzin tylnej części tuszy; oraz b. dokonać oględzin przednich części i wnętrza tuszy; a następnie chwycić, obrócić i dokonać oględzin nerek po obu stronach. 2. Pracownicy programu badań muszą przestrzegać zapisów Rozdziału II, I. C. 4., 5. i 6. w celu otrzymania wskazówek dotyczących uwzględnienia szczególnych czynników w czasie przeprowadzania badań poubojowych tusz trzody, z wyjątkiem SRM w odniesieniu do BSE, jako że BSE nie stanowi zagrożenia. ROZDZIAŁ III -- WYDAWANIE DECYZJI O POSTĘPOWANIU PO UBOJU PHV odgrywają kluczową rolę w zapewnieniu ochrony zdrowia publicznego przez odpowiednie identyfikowanie i działanie względem zwierząt ubojowych dotkniętych zmianami chorobowymi i zapewnienie wydania odpowiednich decyzji w sprawie zakażonych tusz lub części. PHV mają obowiązek przeprowadzania dokładnego i kompletnego badania poubojowego tusz lub części, które zostały zatrzymane do ostatecznego badania. Przy wydawaniu dyspozycji, PHV powinien stosować konsekwentne, systematyczne podejście dokonywania oceny tusz. Przykładowo, jeśli 20

21 PHV zaczyna badanie od tuszy, przechodzi następnie do wnętrzności, a kończy na głowie, powinien on stosować taką samą metodę za każdym razem. PHV mogą otrzymać wsparcie diagnostyczne od laboratorium patologii. PHV mają obowiązek uwzględniania raportu laboratorium w kontekście wyników badań przed- i poubojowych. W kwestii pozostałości, PHV mają obowiązek wydania ostatecznych decyzji o postępowaniu, w oparciu o rozporządzenia (9 CFR ), w celu ustalenia czy tkanka 1) spełnia wymogi jako pozostałość niewykryta lub pozostałość pozytywna, ale nieszkodliwa; lub 2) nie spełnia wymogów jako pozostałość wykryta kwalifikująca się na poziom szkodliwy. W zakresie informacji na temat obcych chorób zwierząt, PHV mają obowiązek odwoływania się do Dyrektywy FSIS , Obowiązki związane z obcymi chorobami u zwierząt (FAD) i chorobami podlegającym raportowaniu. I. DZIAŁANIA REGULACYJNE W przypadku zidentyfikowania chorób lub nieprawidłowości przez PHV, muszą oni: 1. przeprowadzić badanie tusz zwierząt hodowlanych wykazujących nieprawidłowości zatrzymanych przez pracowników programu badań przy przeprowadzaniu badania poubojowego (9 CFR 310.3); oraz 2. przeprowadzić badanie i kontrolę wszystkich zwierząt z podejrzeniem choroby w USA zidentyfikowanych w czasie badania przedubojowego. II. WSPÓŁPRACA Z ZESPOŁEM PHV mają obowiązek spotykania się z zespołami badawczymi w czasie spotkań jednostek roboczych, ze względu na konieczność dokonania przeglądu patologii i wymogów regulacyjnych związanych z każdym stanem chorobowym (np. przedstawienie problemu, wyjaśnienie, omówienie i odpowiedź na pytania). PHV mogą korzystać z modułów The Entry Training for the PHV (Początkowe szkolenie dla inspektorów ds. weterynaryjnej ochrony zdrowia publicznego) na temat badania poubojowego i postępowania z licznymi gatunkami w celu odniesienia ich do bieżących przypadków. 21

22 Poniżej wymieniono określone stany chorobowe i procedury, które muszą być przestrzegane przez PHV w celu wydania decyzji o postępowaniu z tuszami lub częściami tusz. Niniejszy podrozdział zawiera informacje na temat postępowania poubojowego ze zwierzętami ze stanami chorobowymi zaczerpniętego z nieobowiązującego już Podręcznika. PHV mogą znaleźć inne informacje na temat wydawania decyzji o postępowaniu po uboju w modułach Entry Training for the PHV, na temat badania poubojowego i postępowania poubojowego z licznymi gatunkami na stronie, których adres widnieje poniżej. PHV mają obowiązek korzystania i przestrzegania postanowień dotyczących dyspozycji zawartych w niniejszej dyrektywie. III. WĄGRZYCA A. Rozpoznanie wągrzycy Wągrzyca jest stanem wywoływanym przez obecność larwy tasiemca wołowego, Taenia saginata w tkance tuszy. Tusze wołowe, wieprzowe i owcze zarażone wągrzycą będą zawierać żywe, martwe lub zdegenerowane cysty w sercu, na języku, w przełyku lub w mięśniach. Żywa cysta będzie pęcherzykiem (balonikiem) wypełnionym płynem. W większości przypadków, cysta będzie martwa lub w pewnym stopniu zdegenerowana i będzie miała formę małego ogniska (niewielkiej infekcji zlokalizowanej na ciele) tkanki włóknistej (twardej, grubej), która może mieć zwapniałą lub żwirowatą strukturę. Oprócz tych zmian chorobowych, odpowiednia tkanka mięśnia może być blada lub przebarwiona. UWAGA: Pracownicy programu badań znajdą informacje dotyczące transportu i kontroli produktów z wągrzycą w rozporządzeniu 9 CFR B. Kroki, które muszą podjąć PHV w przypadku tusz wołowych zatrzymanych z podejrzeniem wągrzycy 1. Gdy tusza wołowa zostaje zatrzymana z podejrzeniem wągrzycy, PHV muszą: a. dokładnie naciąć boczne i środkowe mięśnie żucia (policzki), serce, przeponę i jej 22

23 filary. Otrzewna jest usuwana przed nacięciem przepony; b. dokonać oględzin i przeprowadzić badanie palpacyjne języka. Jeśli podejrzewa się cysty w części umięśnionej, dokonuje się nacięcia i oględzin języka; oraz c. przeprowadzić badanie przełyku i wszystkich odsłoniętych powierzchni umięśnionych. 2. Gdy cysty w tuszy występują w co najmniej dwóch z wyżej wymienionych miejsc (Rozdział III, III. B.1.), PHV muszą: a. wykonać nacięcie ukośne w każdym barku (2-3 cale) powyżej wyrostka łokciowego (olecranon). Nacięcie to musi rozciągać się do kości ramiennej i odsłaniać mięsień trójgłowy ramienia; b. wykonać jedno nacięcie w udzie, aby odsłonić mięśnie w przekroju; oraz c. dokonać oględzin naciętych powierzchni pod względem obecności zmian chorobowych wągrzycy. C. Kroki, które muszą podjąć pracownicy programu badań względem tusz wołowych zarażonych wągrzycą Obecność nawet jednej cysty, niezależnie od jej zdolności do życia, wskazuje na wągrzycę u bydła. Gdy pracownicy programu badań zidentyfikują tusze wołowe zawierające cystę, należy przeprowadzić następującą procedurę w przypadku wszystkich tusz otrzymanych przez zakład od tego samego producenta. Pracownicy programu badań mają obowiązek sprawdzić czy zakład podjął odpowiednie działania względem potencjalnie zarażonych produktów. Pracownicy programu badań muszą: 1. dokonać wielu nacięć przegrody międzykomorowej serca oraz zewnętrznych i wewnętrznych mięśni żucia (policzki); 2. dokonać dokładnych oględzin przełyku i naciętych powierzchni mięśni 23

24 odsłoniętych w czasie obróbki; oraz 3. naciąć, jak wyżej, serce i policzki pochodzące z tusz, które przeszły badanie przed zidentyfikowaniem zarażonych tusz, uznanych za należące do potencjalnie zakażonej produkcji. D. Postępowanie z tuszami wołowymi z wągrzycą Tuszę uznaje się za obficie zaatakowaną, jeśli PHV wykryją zmiany chorobowe w przynajmniej dwóch miejscach podlegających rutynowemu badaniu i w dwóch dodatkowo odsłoniętych miejscach. 1. Miejsca podlegające rutynowemu badaniu to: a. serce; b. przepona i jej filary; c. policzki; d. przełyk; e. język; oraz f. mięśnie odsłonięte w czasie typowej obróbki. 2. Do dodatkowo odsłoniętych miejsc należą: a. nacięcie zrobione w udzie odsłaniające mięśnie w przekroju; oraz b. nacięcie ukośne w każdej kończynie przedniej rozpoczynające się 2-3 cale powyżej wyrostka łokciowego (olecranon), rozciągające się do kości ramiennej i odsłaniające mięsień trójgłowy ramienia. 3. PHV muszą: a. uznać tuszę i jej części za niezdatne do spożycia, gdy występują zmiany chorobowe wskazujące na wągrzycę, a mięśnie są opuchnięte lub przebarwione; lub jeśli zmiana chorobowa jest rozległa (9 CFR (a)); b. w razie konieczności, przesłać próbki do laboratorium FSIS w Atenach, w stanie Georgia, w celu potwierdzenia diagnozy; 24

25 c. powiadomić przy użyciu formularza VS Form 2-11 Głównego kierownika służb weterynaryjnych APHIS w stanie, z którego pochodzi zwierzę; d. poinformować departament zdrowia stanu, z którego pochodzi zwierzę; e. po usunięciu i uznaniu zakażonych części za niezdatne do spożycia, przekazać do chłodzenia lub ogrzewania dowolne tusze ze zmianą chorobową mniejszą niż rozległa i niewykazującej opuchnięcia lub przebarwienia mięśni; f. sprawdzić czy zakład: i. przetrzymuje tusze przez okres 10 dni w temperaturze nie wyższej niż 15 F; ii. przetrzymuje mięso pozbawione kości przez okres 20 dni w temperaturze nie wyższej niż 15 F; lub iii. podgrzewa produkt do temperatury wewnętrznej wynoszącej przynajmniej 140 F; g. sprawdzić czy zakład postępuje z jadalnymi podrobami w ten sam sposób, jak z pozostałymi częściami tuszy. Jeśli produkt jadalny wykazuje zmiany chorobowe potwierdzające wągrzycę, PHV muszą sprawdzić czy podroby zostały uznane za niezdatne do spożycia (9 CFR (b)); oraz h. odpowiednio oznaczyć wszystkie produkty identyfikatorem zatrzymane. PHV mają obowiązek sprawdzenia usunięcia identyfikatorów zatrzymane tylko i wyłącznie po spełnieniu przez produkty zastrzeżeń związanych z obróbką. E. Kroki, które muszą być przestrzegane przez PHV w przypadku trzody chlewnej zarażonej wągrzycą (cystą tasiemca) 1. Gdy pracownicy programu badań zatrzymują tusze trzody chlewnej z podejrzeniem wągrzycy w czasie badania poubojowego, PHV muszą: a. przeprowadzić wzrokowe badanie policzków, serca oraz przełyku i wykonać liczne nacięcia; b. wykonać kilka głębokich podłużnych nacięć w języku; c. usunąć otrzewną z przepony i przeprowadzić badanie mięśni przepony dokonując wielu nacięć; oraz 25

26 d. dokładnie zbadać nacięte powierzchnie mięśni odsłonięte w czasie typowych procedur obróbki (wewnętrzne mięśnie zadu). 2. Jeśli po przeprowadzeniu badań opisanych w Rozdziale III, III. E. 1. a-d powyżej, PHV zidentyfikują: a. tylko początkowy stan chorobowy, mają obowiązek wydania decyzji w oparciu o te wyniki; b. jakiekolwiek dodatkowe zmiany chorobowe, mają obowiązek: i. wykonać nacięcia równoległe do nacięć opisanych w Rozdziale III, III. E. 1.d.; oraz ii. usunąć otrzewną z mięśni brzusznych w części bocznej i przylędźwiowej. Przeprowadzić wzrokowe badanie, a następnie wykonać kilka nacięć w celu ułatwienia przeprowadzenia badania. 3. Jeśli PHV: a. nie zidentyfikują żadnych dodatkowych zmian chorobowych związanych z wynikami z rozdziału III, III. E. 2.b., mają obowiązek wydania decyzji na podstawie tych wyników; lub b. zidentyfikują dodatkowe zmiany chorobowe, muszą dokonać głębokich, grubych nacięć w mocno umięśnionych częściach głównych, w celu określenia czy różne części mięśni odsłaniają jedną lub więcej cyst na większości naciętych powierzchni. 4. PHV muszą: a. potwierdzić diagnozę wągrzycy u świń (Cysticercus cellulosae) lub przypadków przypominających tę chorobę przez przesłanie próbek do Działu Patologii Zachodniego Laboratorium FSIS w Atenach, w stanie Georgia. PHV mają obowiązek zatrzymać tusze świń oczekujących na wyniki diagnostyczne z laboratorium; oraz b. przy sporządzaniu raportów, przestrzegać wytycznych Dyrektywy FSIS , Wersja 1, Obowiązki związane z obcymi chorobami zwierząt (FAD) i chorobami podlegającymi raportowaniu. 26

27 F. Postępowanie z tuszami wieprzowymi z wągrzycą PHV muszą: 1. uznać tusze za niezdatne do spożycia, gdy cysticerkoza świń jest rozległa (gdy zmiany chorobowe są zbyt rozległe, by można je było odciąć od tuszy); 2. przekazać do gotowania każdą tuszę świni nierozlegle zakażoną Cysticercus cellulosae; 3. upewnić się, że tusza jest gotowana w temperaturze 170 F przez 30 minut po usunięciu zarażonych części i uznaniu ich za niezdatne do spożycia; oraz 4. sprawdzić usunięcie identyfikatorów zatrzymane tylko i wyłącznie po spełnieniu przez produkty zastrzeżeń związanych z obróbką, zawartych w 9 CFR G. Gdy tusze owiec są zarażone wągrzycą owiec (Cysticercus ovis), PHV muszą przeprowadzić następujące procedury 1. Gdy pracownicy programu badań wykryją wągrzycę w tuszach owiec w czasie rutynowego badania poubojowego, PHV muszą: a. przeprowadzić ponowne badanie wzrokowe i palpacyjne serca i przełyku; b. przeprowadzić badanie palpacyjne przepony; oraz c. dokładnie zbadać nacięte powierzchnie mięśni, odsłonięte w czasie typowych procedur obróbki (wewnętrzne mięśnie szyi i mostka oraz środkowe mięśnie nóg). 2. Jeśli PHV: a. zidentyfikują tylko początkowe zmiany chorobowe opisane w Rozdziale III, III. G. 1., mają obowiązek wydania decyzji na podstawie tych wyników; b. zidentyfikują dodatkowe zmiany chorobowe, mają obowiązek: i. wykonać nacięcia równoległe do nacięć opisanych w Rozdziale III, III. G. 1.c.; oraz 27

28 ii. usunąć otrzewną z mięśni brzusznych w części bocznej i przylędźwiowej. PHV mają obowiązek przeprowadzić wzrokowe badanie, a następnie wykonać kilka nacięć w celu ułatwienia przeprowadzenia badania; c. nie zidentyfikują dodatkowych zmian chorobowych, mają obowiązek wydać decyzje w oparciu o wyniki, zgodnie z przepisami Rozdziału III, III. G. 2.b.; lub d. zidentyfikują dodatkowe zmiany chorobowe, muszą dokonać głębokich, grubych nacięć w mocno umięśnionych częściach głównych, w celu określenia, czy różne części mięśni odsłaniają jedną lub więcej cyst na większości naciętych powierzchni. H. Postępowanie z tuszami owiec zarażonymi wągrzycą owiec PHV muszą: 1. uznać tusze za niezdatne do spożycia, jeśli całkowite usunięcie części zarażonej jest niemożliwe ze względu na rozległość zarażenia; 2. przekazać tusze do podgrzania do wewnętrznej temperatury 140 F po wycięciu zarażonych tkanek i uznanie ich za niezdatne do spożycia, w przypadku gdy: a. w tkankach, nie uwzględniając serca, występuje ponad pięć cyst; oraz b. usunięcie pasożytów z zakażonych tkanek jest niemożliwe; oraz 3. przekazać tuszę do spożycia przez ludzi po wycięciu zarażonych tkanek i uznaniu ich za niezdatne do spożycia, w przypadku gdy PHV zidentyfikują pięć lub mniej cyst w tkankach, nie uwzględniając serca (9 CFR ). IV. EOZYNOCHŁONNE ZAPALENIE MIĘŚNI (EM) A. Rozpoznanie EM Najbardziej powszechne zmiany chorobowe EM są nieregularnie rozmieszczonymi żółtozielonymi, żółtobiałymi i czerwonymi wrzecionowatymi zmianami występującymi na sercu i na języku. Mniej powszechnymi zmianami są wielkie, wyraźne zmiany przyjmujące odcienie od jasno zielonego do zielonkawo-szarego występujące 28

29 w bardziej aktywnych mięśniach (np. udziec, bark, przełyk, serce i mostek). Pracownicy programu badań mogą nie zauważyć zmian chorobowych do czasu, gdy tusza nie zostanie podzielona na główne części. PHV najłatwiej będą rozpoznawać EM w ciepłych tuszach. Chłodzenie sprawia, że mięśnie się kurczą, przez co zmniejsza się wielkość i widoczność występujących zmian chorobowych. W większości przypadków EM atakuje w pierwszej kolejności bardziej aktywne mięśnie, które są tym samym atakowane bardziej niż inne mięśnie. B. Kroki, które muszą podjąć PHV względem tusz zarażonych EM Gdy pracownicy programu badań wykryją EM w czasie badania poubojowego, muszą oni: 1. dokładnie naciąć i dokonać oględzin bocznych i środkowych mięśni żucia oraz serca; 2. dokonać oględzin i przeprowadzić badanie palpacyjne przełyku; 3. wykonać kilka głębokich podłużnych nacięć w języku; 4. dokładnie naciąć i dokonać oględzin przepony i filarów, po usunięciu otrzewnej; oraz 5. dokonać oględzin naciętych powierzchni mięśni odsłoniętych w czasie procedur obróbki (wewnętrzne mięśnie szyi i mostka oraz środkowe mięśnie udźca). 6. dokonać kilku nacięć równoległych do naciętych powierzchni, w przypadku gdy zmiany chorobowe występują w którymkolwiek z miejsc opisanych w Rozdziale III, IV. B. 5.; 7. dokładnie naciąć i dokonać oględzin mięśni brzusznych w części bocznej i przylędźwiowej; oraz 8. dowolnie naciąć i przeprowadzić dokładne badanie zarażonych głównych części odsłoniętych w czasie wyżej wymienionych procedur, jeśli PHV zidentyfikują jakiekolwiek zmiany chorobowe w tych częściach. 29

30 C. Postępowanie z tuszami zarażonymi EM PHV muszą: 1. uznać zarażone części za niezdatne do spożycia, gdy występują zmiany chorobowe i gdy tylko niektóre części są zarażone (głowa, język, serce, przełyk, przepona, filary); 2. przestrzegać wytycznych dotyczących decyzji o postępowaniu zawartych w regulacjach, gdy zarażone są mięśnie tusz inne niż przepona i filary; 3. uznać tuszę za niezdatną do spożycia, gdy zmiany chorobowe w mięśniach tuszy są rozległe i niemożliwe do usunięcia; oraz 4. przekazać tuszę do rozdrobnienia, gdy zmiany chorobowe są nieznaczne lub gdy pracownicy zakładu nie mogą w łatwy i dokładny sposób usunąć zmian chorobowych. Do takiej sytuacji może dojść, gdy zmiany chorobowe są nieznaczne lub gdy są uznane za nieistotne z punktu widzenia zdrowotności. PHV muszą przekazać tuszę lub jej części do wykorzystania przez zakład rozdrabniania, po usunięciu wyraźnie zarażonych porcji i uznanie ich za niezdatne do spożycia (9 CFR ). UWAGA: Tusza uznana za niezdatną do spożycia ze względu na zarażenie EM jest dopuszczona do przetworzenia do spożycia przez zwierzęta, jeśli: (1) Główny Kierownik (FLS) wyda pozwolenie, oraz (2) zakład pod nadzorem FSIS odpowiednio zidentyfikuje, natnie w dowolny sposób i denaturuje (9 CFR i (a)(2)) wszystkie części tuszy z części niejadalnych. V. SARKOCYSTOZA A. Rozpoznanie sarkocystozy Sarkocystoza jest wywoływana przez określone pierwotniaki nieuznawane za chorobotwórcze w Stanach Zjednoczonych. Sarkocystoza występuje najczęściej u starszych owiec. Pracownicy programu badań mogą w pierwszej kolejności wykryć zmiany chorobowe w przełyku. Miejsca zarażone są białe, półowalne, w kształcie cygara lub ziarenka ryżu. Pracownicy programu badań mogą również wykryć zmiany 30

31 chorobowe w przeponie, mięśniach skóry, wewnętrznych mięśniach brzucha lub mięśniach międzyżebrowych. PHV mogą wykryć zmiany chorobowe w mięśniach szkieletowych, po dokonaniu nacięcia i przeprowadzeniu oględzin głównych części. B. Kroki, które muszą podjąć PHV względem tusz zarażonych sarkocystozą 1. Gdy pracownicy programu badań wykryją sarkocystozę w czasie rutynowych procedur badania poubojowego, PHV mają obowiązek przeprowadzenia ponownego badania przełyku, powierzchownych i naciętych powierzchni mięśni, przepony i wewnętrznych mięśni brzucha i mięśni międzyżebrowych. 2. Jeśli PHV wykryją zmiany chorobowe w miejscach innych niż przełyk, muszą naciąć mięśnie barku, udźca, grzbietu, w celu odsłonięcia głębokich tkanek mięśniowych. 3. PHV mają obowiązek uznać tusze za niezdatne do spożycia, jeśli zmian chorobowych nie da się usunąć (9 CFR ). UWAGA: Tusza uznana za niezdatną do spożycia ze względu na sarkocystozę jest dopuszczona do przetworzenia do spożycia przez zwierzęta, gdy: (1) FLS wyda pozwolenie, oraz (2) zakład pod nadzorem FSIS odpowiednio zidentyfikuje, natnie w dowolny sposób i denaturuje (9 CFR i (a)(2)) wszystkie części tuszy z części niejadalnych. VI. NABŁONIAK OKA A. Rozpoznanie nabłoniaka oka Nabłoniak jest zmianą nowotworową obejmującą oko i otaczające je tkanki. Mogą występować przerzuty (przeniesienie choroby na inne części ciała) na węzły chłonne i płuca. Na tkankach wokół oka może wystąpić także zakażenie, ropienie i martwica (martwe lub gnijące komórki). B. Postępowanie w przypadku nabłoniaka oka Brak oka lub związanej z nim struktury u dorosłego bydła może wskazywać na uprzednie chirurgiczne usunięcie nabłoniaka. PHV muszą: 31

32 1. uznać głowę takiej tuszy za niezdatną do spożycia; oraz 2. uznać głowę, wnętrzności i tuszę za niezdatne do spożycia, jeśli wykryte zostaną zmiany przerzutowe, kacheksja lub dowody wchłaniania lub zmian wtórnych, lub zajęcie struktur kostnych głowy rozległym zakażeniem, ropieniem i martwicą (9 CFR ). VII. MELANOZA A. Rozpoznanie melanozy Melanina jest naturalnym, czarnym pigmentem występującym w ciele. Melanoza jest wynikiem nadmiernego nagromadzenia melaniny lub nagromadzenia tego pigmentu w nietypowych miejscach. B. Postępowanie z tuszami zarażonymi melanozą PHV muszą: 1. uznać tusze z uogólnionym nagromadzeniem melaniny za niezdatne do spożycia (9 CFR ); 2. uznać zakażone tusze, organy i części za niezdatne do spożycia, gdy zakład nie może całkowicie usunąć melaniny; gdy jej usunięcie nie jest możliwe lub gdy uznaje tuszę, organ lub część za nienadające się do spożycia przez ludzi; 3. usunąć nagromadzenie melaniny, gdy dosięga ono do osłonek nerwów kręgowych i mięsa; jednak nieznaczna ilość melaniny w oponach mózgowo-rdzeniowych nie ma istotnego znaczenia; 4. usunąć wyłącznie nowotworowe lub jednolicie rozłożone nagromadzenia melaniny nad lub na określonych częściach skóry świni; oraz 5. odnotować ilość melaniny w warunkach barwnikowych na formularzu FSIS , z wyjątkiem odnotowania ilości melaniny przy zmianach rakowych, gdy są one związane z powstawaniem raka złośliwego. 32

33 VIII. KSANTOZA A. Rozpoznanie ksantozy Ksantoza jest nagromadzeniem w nadmiernej ilości pigmentów odpadów komórkowych. Stan ten jest zazwyczaj obserwowany u starszego bydła i bydła cierpiącego na chroniczną wyniszczającą chorobę. PHV mogą wykryć ksantozę wyłącznie w czasie badania poubojowego. Ksantoza najczęściej atakuje mięśnie serca i głowy. Zarażone mięśnie cechują się ciemnobrązowymi lub kawowymi odbarwieniami tkanek. B. Postępowanie z tuszami zarażonymi ksantozą PHV muszą: 1. uznać tusze z uogólnionym nagromadzeniem pigmentu za niezdatne do spożycia; lub 2. przeznaczyć do spożycia tusze z mniejszym niż uogólnione nagromadzeniem pigmentu po uznaniu zarażonych części za niezdatne do spożycia i ich usunięciu (9 CFR ). IX. KAROTENOZA A. Rozpoznanie karotenozy Pigmenty karotenoidowe dostają się do ciała z pożywieniem. W związku z tym są one klasyfikowane jako pigmenty egzogenne. Z karotenozą mamy do czynienia, gdy pigmenty karotenoidowe gromadzą się w tkankach tłuszczowych i wątrobie w nadmiernej ilości, stają się one wyraźnie widoczne i prowadzą do odbarwienia tkanek. W celu zidentyfikowania karotenozy, należy położyć biały ręcznik lub serwetkę na naciętą powierzchnię wątroby. Brązowopomarańczowa plama oznacza pigment karotenoidowy. Nagromadzenie pigmentów karotenoidowych w tkankach tłuszczowych nie ma wpływu na usunięcie tuszy. B. Postępowanie z tuszami zarażonymi karotenozą Pracownicy programu badań mają obowiązek uznać wątroby zarażone karotenozą za niezdatne do spożycia (9 CFR ). 33

34 X. ŻÓŁTACZKA A. Rozpoznanie żółtaczki Jeśli, z jakiegokolwiek powodu, zwiększa się zawartość bilirubiny (produkt odpadu powstający w wyniku rozpadu molekuł hemoglobiny ze zniszczonych komórek czerwonych krwinek) we krwi, a tym samym w tkankach, pojawia się żółtawe zabarwienie tkanek, nazywane żółtaczką. Żółtaczkę można wykryć w tkankach, które w normalnym stanie są białe lub jasne, takich jak (1) twardówka (biała część) oka, (2) ścięgna, (3) opłucna (wyściółka komory klatkowej), (4) otrzewna (wyściółka komory brzusznej), (5) więzadło (tkanka rozciągająca się od żołądka do przylegających organów w komorze brzusznej), (6) nacięte powierzchnie tłuszczu ściany brzusznej, (7) powierzchnie stawów, lub (8) krezka (fałda tkanki mocująca małe jelita do ściany ciała). Tłuszcz może stać się żółty w wyniku normalnych zmian żywieniowych, hodowlanych lub wiekowych. Żółty tłuszcz jest naturalny u niektórych zwierząt. B. Postępowanie z tuszami wykazującymi oznaki żółtaczki PHV muszą: 1. wstrzymać ostateczną decyzję o postępowaniu z tuszami z niewielkimi żółtymi odbarwieniami i bez widocznych zmian patologicznych w organach do czasu, gdy zakład może schładzać tusze; następnie a. PHV muszą przeprowadzić ponowne badanie tusz, najlepiej przy naturalnym świetle lub przy świetle dobrej jakości, o mocy minimum 50 luksów i wydać decyzję; oraz b. przeznaczyć tuszę do spożycia, jeśli przebarwienie zniknie i gdy nie występują inne stany nakazujące wydanie innej decyzji. 2. uznać za niezdatne do spożycia tusze wykazujące dowolny stopień żółtaczki, w tym: a. pęcherzykowatą degenerację organów w wyniku infekcji lub intoksykacji; lub b. wykazujące wyraźne żółte lub zielone przebarwienia bez dowodów wskazujących na infekcję lub intoksykację (9 CFR ). 34

35 XI. NERWIAKOWŁÓKNIAK (NEUROFIBROMA) A. Rozpoznanie nerwiakowłókniaka Nerwiakowłókniak jest nowotworem osłonek komórek nerwowych występującym najczęściej u bydła. Nerwiakowłókniaki wykrywa się wzdłuż pnia nerwowego tuszy, ale najczęściej w przestrzeniach międzyżebrowych i przykręgowych, w sercu, splocie barkowym (sieć nerwów zlokalizowana między barkiem i szyją) i splocie trzewnym (sieć nerwów zlokalizowana za żołądkiem, a poniżej przepony). Mogą one być widoczne jako liczne powiększenia guzowate wzdłuż dowolnego nerwu. Nerwiakowłókniaki uznaje się na ogół za łagodny nowotwór, ale mogą wystąpić przerzuty do węzłów chłonnych różnych okolic. Nerwiakowłókniaki występują często w wielu miejscach, ze względu na wieloogniskowe pochodzenie nowotworów. Guzy mogą być twarde lub miękkie, mają często galaretowaty środek i wyglądają jak błyszczące, połyskujące twarde guzy o strukturze płatkowatej i odcieniach od białego do szarego występujące na lub w nerwie. B. Postępowanie z tuszami z nerwiakowłókniakiem PHV muszą: 1. przeprowadzić badanie splotu barkowego i trzewnego pod względem występowania zmian zapalnych, gdy pracownicy programu badań wykryją nerwiakowłókniaka w czasie przeprowadzania badania poubojowego; 2. uznać poszczególne organy lub części tuszy z nowotworem za niezdatne do spożycia; oraz 3. uznać całą tuszę za niezdatną do spożycia, gdy potwierdzone jest występowanie przerzutów lub gdy wielkość, miejsce i rodzaj nowotworu wpłynęły niekorzystnie na ogólny stan zdrowia zwierzęcia (9 CFR ). 35

DYREKTYWA FSIS I. CEL

DYREKTYWA FSIS I. CEL DEPARTAMENT ROLNICTWA STANÓW ZJEDNOCZONYCH URZĄD DS. BEZPIECZEŃSTWA ŻYWNOŚCI I KONTROLI WASZYNGTON, DC 10,220.3 8/23/06 DYREKTYWA FSIS WYKORZYSTANIE SZYBKICH BADAŃ PRZESIEWOWYCH NA OBECNOŚĆ SUBSTANCJI

Bardziej szczegółowo

Pytania na zaliczenie II-gie poprawkowe z anatomii prawidłowej człowieka dla studentów Oddziału Stomatologicznego

Pytania na zaliczenie II-gie poprawkowe z anatomii prawidłowej człowieka dla studentów Oddziału Stomatologicznego Pytania na zaliczenie II-gie poprawkowe z anatomii prawidłowej człowieka dla studentów Oddziału Stomatologicznego KOŃCZYNA GÓRNA Kości i ich połączenia 1. Stałe i niestałe składniki stawów 1. Połączenia

Bardziej szczegółowo

DYREKTYWA FSIS 6100.1 Wersja 1 4/16/09

DYREKTYWA FSIS 6100.1 Wersja 1 4/16/09 DEPARTAMENT ROLNICTWA USA URZĄD DS. BEZPIECZEŃSTWA ŻYWNOŚCI I KONTROLI WASZYNGTON, DC DYREKTYWA FSIS 6100.1 Wersja 1 4/16/09 NINIEJSZA DYREKTYWA WCHODZI W ŻYCIE DNIA: 17 kwietnia 2009 PRZEDUBOJOWE BADANIE

Bardziej szczegółowo

Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1097 Poz. 42 Załącznik C.35. IRINOTECANUM

Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1097 Poz. 42 Załącznik C.35. IRINOTECANUM Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1097 Poz. 42 Załącznik C.35. IRINOTECANUM 1. IRINOTECANUM C15 RAK PRZEŁYKU 2. IRINOTECANUM C15.0 SZYJNA CZĘŚĆ PRZEŁYKU 3. IRINOTECANUM C15.1 PIERSIOWA CZĘŚĆ PRZEŁYKU

Bardziej szczegółowo

IRINOTECANUM. Załącznik C.35.a. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA

IRINOTECANUM. Załącznik C.35.a. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA Załącznik C.35.a. IRINOTECANUM Lp 1. IRINO TECANUM C15 RAK PRZEŁYKU 2. IRINO TECANUM C15.0 SZYJNA CZĘŚĆ PRZEŁYKU 3. IRINO TECANUM C15.1 PIERSIOWA CZĘŚĆ PRZEŁYKU 4. IRINO TECANUM C15.2 BRZUSZNA CZĘŚĆ PRZEŁYKU

Bardziej szczegółowo

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie wymagań weterynaryjnych przy produkcji mięsa przeznaczonego na użytek własny

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie wymagań weterynaryjnych przy produkcji mięsa przeznaczonego na użytek własny Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie wymagań weterynaryjnych przy produkcji mięsa przeznaczonego na użytek własny z dnia 21 października 2010 (Dz.U. Nr 207, poz. 1370) Na podstawie

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI. z dnia 21 października 2010 r.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI. z dnia 21 października 2010 r. Dz.U.2010.207.1370 2015.01.31 zm. Dz.U.2015.161 1 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI z dnia 21 października 2010 r. w sprawie wymagań weterynaryjnych przy produkcji mięsa przeznaczonego na

Bardziej szczegółowo

UBÓJ NA UŻYTEK WŁASNY

UBÓJ NA UŻYTEK WŁASNY Pleszew, 28.08.2017r. UBÓJ NA UŻYTEK WŁASNY PODSTAWA PRAWNA: Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie wymagań weterynaryjnych przy produkcji mięsa przeznaczonego na użytek własny z dnia

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 21 października 2010 r.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 21 października 2010 r. Dziennik Ustaw Nr 207 14806 Poz. 1370 1370 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 21 października 2010 r. w sprawie wymagań weterynaryjnych przy produkcji mięsa przeznaczonego na użytek

Bardziej szczegółowo

Spis treści. 1 Anatomia ogólna 1. 2 Głowa i szyja Czaszka i mięśnie głowy Nerwy czaszkowe 64

Spis treści. 1 Anatomia ogólna 1. 2 Głowa i szyja Czaszka i mięśnie głowy Nerwy czaszkowe 64 1 Anatomia ogólna 1 Ogólne zasady budowy ciała ludzkiego 1 Położenie narządów wewnętrznych, punkty palpacyjne i linie topograficzne 2 Płaszczyzny i kierunki ciała 4 Osteologia 6 Kościec ciała ludzkiego

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) nr / z dnia XXX r.

ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) nr / z dnia XXX r. KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia XXX SANCO/10667/2012 (POOL/G4/2012/10667/10667-EN.doc) D023049/06 [ ](2013) XXX draft ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) nr / z dnia XXX r. zmieniające załączniki do rozporządzeń

Bardziej szczegółowo

HACCP 2.0 opis produktu 2.1 Półtusza wieprzowa klasy S Zakład Ubojowy Bogdan Grabiec i Wspólnicy 34-608 Kamienica 438

HACCP 2.0 opis produktu 2.1 Półtusza wieprzowa klasy S Zakład Ubojowy Bogdan Grabiec i Wspólnicy 34-608 Kamienica 438 2.0 opis produktu 2.1 Półtusza wieprzowa klasy S Opis Warunki Okres PN-91/A-82001 Mięso w tuszach, półtuszach i ćwierćtuszach Wraz ze zmianami PN-A- 82001/A1:1995, PN-A-82001/A2:1996 Połowa półtuszy ze

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1}

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1} ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1} z dnia 21 października 2010 r. w sprawie wymagań weterynaryjnych przy produkcji mięsa przeznaczonego na użytek własny Na podstawie art. 1 la ust. 2 ustawy

Bardziej szczegółowo

UBÓJ NA UŻYTEK WŁASNY

UBÓJ NA UŻYTEK WŁASNY UBÓJ NA UŻYTEK WŁASNY PODSTAWA PRAWNA Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie wymagań weterynaryjnych przy produkcji mięsa przeznaczonego na użytek własny z dnia 21 października 2010

Bardziej szczegółowo

TABELA NORM USZCZERBKU NA ZDROWIU EDU PLUS

TABELA NORM USZCZERBKU NA ZDROWIU EDU PLUS Załącznik nr do Ogólnych Warunków Ubezpieczenia Edu Plus zatwierdzonych uchwałą 0/04/03/204 Zarządu InterRisk TU S.A. Vienna Insurance Group z dnia 04.03.204 r. I. USZKODZENIA GŁOWY. ZŁAMANIE KOŚCI POKRYWY

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 20 marca 2015 r. Poz Obwieszczenie. z dnia 27 lutego 2015 r.

Warszawa, dnia 20 marca 2015 r. Poz Obwieszczenie. z dnia 27 lutego 2015 r. DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 20 marca 2015 r. Poz. 392 Obwieszczenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 27 lutego 2015 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia

Bardziej szczegółowo

TEMOZOLOMIDUM. Załącznik C.64. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Lp.

TEMOZOLOMIDUM. Załącznik C.64. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Lp. Załącznik C.64. TEMOZOLOMIDUM 1. TEMOZOLOMIDUM C16 2. TEMOZOLOMIDUM C16.0 3. TEMOZOLOMIDUM C16.1 4. TEMOZOLOMIDUM C16.2 5. TEMOZOLOMIDUM C16.3 6. TEMOZOLOMIDUM C16.4 7. TEMOZOLOMIDUM C16.5 8. TEMOZOLOMIDUM

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN I ZASADY BHP OSTEOLOGIA OSTEOLOGIA (CIĄG DALSZY) SYNDESMOLOGIA I ARTROLOGIA

REGULAMIN I ZASADY BHP OSTEOLOGIA OSTEOLOGIA (CIĄG DALSZY) SYNDESMOLOGIA I ARTROLOGIA TEMATYKA ĆWICZEŃ Z PRZEDMIOTU "ANATOMIA CZŁOWIEKA" REALIZOWANA PRZEZ STUDENTÓW I ROKU WYDZIAŁU NAUK MEDYCZNYCH KIERUNEK DIETETYKA W SEMESTRZE ZIMOWYM 2010/2011 I 04. 10. 2010 05. 10. 2010 II 11. 10. 2010

Bardziej szczegółowo

Lp. Zakres świadczonych usług i procedur Uwagi

Lp. Zakres świadczonych usług i procedur Uwagi Choroby układu nerwowego 1 Zabiegi zwalczające ból i na układzie współczulnym * X 2 Choroby nerwów obwodowych X 3 Choroby mięśni X 4 Zaburzenia równowagi X 5 Guzy mózgu i rdzenia kręgowego < 4 dni X 6

Bardziej szczegółowo

Grzegorz Lewandowski. Wydanie poprawione

Grzegorz Lewandowski. Wydanie poprawione Grzegorz Lewandowski O Wydanie poprawione GRZEGORZ LEWANDOWSKI Masaż leczniczy Wydanie poprawione i uzupełnione Łódź 2012 4 Spis treści W prowadzenie... 3 Rozdział I. Okolice ciała ludzkiego... 11 Rozdział

Bardziej szczegółowo

Diagnostyka parazytoz jak sprawdzić z kim mamy do czynienia?

Diagnostyka parazytoz jak sprawdzić z kim mamy do czynienia? https://www. Diagnostyka parazytoz jak sprawdzić z kim mamy do czynienia? Autor: Anna Bartosik Data: 24 kwietnia 2019 W poprzedniej części naszego kompendium wiedzy o pasożytach świń odpowiedzieliśmy na

Bardziej szczegółowo

UBÓJ ZWIERZĄT W GOSPODARSTWIE PRZEZNACZONYCH NA UŻYTEK WŁASNY

UBÓJ ZWIERZĄT W GOSPODARSTWIE PRZEZNACZONYCH NA UŻYTEK WŁASNY 1 UBÓJ ZWIERZĄT W GOSPODARSTWIE PRZEZNACZONYCH NA UŻYTEK WŁASNY Informacje podstawowe dla hodowców zwierząt Ostrów Mazowiecka, październik 2015 2 Wykaz aktów prawa krajowego i wspólnotowego (Unii Europejskiej)

Bardziej szczegółowo

ANATOMIA FUNKCJONALNA

ANATOMIA FUNKCJONALNA BOGUSŁAW MARECKI ANATOMIA FUNKCJONALNA TOM II UKŁADY: naczyniowy, oddechowy, trawienny, moczowy, płciowy, nerwowy, wewnątrzwydzielniczy, narządów zmysłów, powłoka wspólna Akademia Wychowania Fizycznego

Bardziej szczegółowo

WZÓR PROFILAKTYCZNEGO BADANIA PACJENTA W GABINECIE STOMATOLOGICZNYM

WZÓR PROFILAKTYCZNEGO BADANIA PACJENTA W GABINECIE STOMATOLOGICZNYM WZÓR PROFILAKTYCZNEGO BADANIA PACJENTA W GABINECIE STOMATOLOGICZNYM Przedstawiamy badanie w kierunku raka jamy ustnej zamieszczone na stronach Państwowego Instytutu Dentystycznego i Twarzowo-Czaszkowego

Bardziej szczegółowo

Adam Zborowski. ATLAS anatomii człowieka

Adam Zborowski. ATLAS anatomii człowieka Adam Zborowski ATLAS anatomii człowieka Kraków 2007 SPIS TREŚCI schemat komórki ludzkiej...12 rodzaje komórek...13 składniki komórkowe krw i... 14 rodzaje komórek...15 rodzaje nabłonków jednowarstwowych...

Bardziej szczegółowo

... (imię, nazwisko, data urodzenia, nr hist. chor.) Pacjent został zakwalifikowany do operacji przez dr..

... (imię, nazwisko, data urodzenia, nr hist. chor.) Pacjent został zakwalifikowany do operacji przez dr.. LAPAROSKOPIA APPENDECTOMIA CHOLECYSTEKTOMIA dr Informacja dla pacjentów i rodziców dzieci operowanych z powodu zmian chorobowych pęcherzyka żółciowego, wyrostka robaczkowego i innych operacji metodą laparoskopową

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wstęp... 7

Spis treści. Wstęp... 7 Wstęp.............................................................. 7 I. Plan budowy ciała ludzkiego... 9 Okolice ciała ludzkiego........................................................................

Bardziej szczegółowo

FLUOROURACILUM. Załącznik C.26. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1039 Poz.

FLUOROURACILUM. Załącznik C.26. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1039 Poz. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1039 Poz. 42 Załącznik C.26. FLUOROURACILUM 1 FLUOROURACILUM C00 NOWOTWORY ZŁOŚLIWE WARGI 2 FLUOROURACILUM C00.0 POWIERZCHNIA ZEWNĘTRZNA WARGI GÓRNEJ 3 FLUOROURACILUM

Bardziej szczegółowo

RRW-6. Inspekcja Weterynaryjna za 2015 rok. Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej. Sprawozdanie z wyników urzędowego badania zwierząt i mięsa

RRW-6. Inspekcja Weterynaryjna za 2015 rok. Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej. Sprawozdanie z wyników urzędowego badania zwierząt i mięsa Nazwa i adres jednostki sprawozdawczej RRW-6 Sprawozdanie z wyników urzędowego badania zwierząt i mięsa Inspekcja Weterynaryjna za 2015 rok Dział 1. Badanie zwierząt i mięsa Wyszczególnienie Zbadano zwierząt

Bardziej szczegółowo

ZAKŁAD RADIOLOGII. Nazwa procedury

ZAKŁAD RADIOLOGII. Nazwa procedury CENNIK BADAŃ DIAGNOSTYCZNYCH ZAKŁAD RADIOLOGII (Obowiązuje od 1.08.2014r.) Pracownie Radiologii Nazwa procedury jednostkowa 1 87.04.1 Tomografia siodła tureckiego 68,00 2 87.092 RTG krtani bez kontrastu

Bardziej szczegółowo

Nowotwory u dzieci we wskazaniach innych niż wymienione w Charakterystyce Produktu Leczniczego zakwalifikowanych do poniższych rozpoznań wg ICD-10

Nowotwory u dzieci we wskazaniach innych niż wymienione w Charakterystyce Produktu Leczniczego zakwalifikowanych do poniższych rozpoznań wg ICD-10 Załącznik C.64. TEMOZOLOMIDUM Nowotwory u dzieci we wskazaniach innych niż wymienione w Charakterystyce Produktu Leczniczego zakwalifikowanych do poniższych rozpoznań wg ICD-10 L.p. 1 TEMOZOLOMIDUM C22.0

Bardziej szczegółowo

L 281/12 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

L 281/12 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 281/12 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej 25.10.2007 ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (WE) NR 1244/2007 z dnia 24 października 2007 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 2074/2005 w sprawie środków wykonawczych

Bardziej szczegółowo

CENNIK BADAŃ DIAGNOSTYCZNYCH ZAKŁAD RADIOLOGII

CENNIK BADAŃ DIAGNOSTYCZNYCH ZAKŁAD RADIOLOGII CENNIK BADAŃ DIAGNOSTYCZNYCH ZAKŁAD RADIOLOGII LP KOD ICD-9 Nazwa procedury Cena badania w zł Pracownia radiologii (rtg) 1 87.04.1 Tomografia siodła tureckiego 64,00 2 87.092 RTG krtani bez kontrastu (zdjęcia

Bardziej szczegółowo

CENNIK PROCEDUR MEDYCZNYCH WYKONYWANYCH W PRACOWNI ULTRASONOGRAFII ŚWIĘTOKRZYSKIEGO CENTRUM ONKOLOGII W KIELCACH NA 2019 ROK

CENNIK PROCEDUR MEDYCZNYCH WYKONYWANYCH W PRACOWNI ULTRASONOGRAFII ŚWIĘTOKRZYSKIEGO CENTRUM ONKOLOGII W KIELCACH NA 2019 ROK 1 USG tarczycy 60,00 2 USG piersi 90,00 3 USG worka mosznowego 70,00 4 USG dołów pachowych, nad i podobojczykowych 60,00 5 USG jam opłucnych i worka osierdziowego 60,00 6 USG blizn pooperacyjnych 60,00

Bardziej szczegółowo

Część II - Ceny świadczeń medycznych i usług diagnostyki obrazowej r. Dział pierwszy - ŚWIADCZENIA I USŁUGI RADIODIAGNOSTYCZNE

Część II - Ceny świadczeń medycznych i usług diagnostyki obrazowej r. Dział pierwszy - ŚWIADCZENIA I USŁUGI RADIODIAGNOSTYCZNE Część II - Ceny świadczeń medycznych i usług diagnostyki obrazowej 10.10.2018 r. Rozdział I - BADANIA RADIOLOGICZNE CZASZKI 1. Rtg czaszki (AP+bok) 40,00 zł 2. Rtg czaszki (dodatkowa projekcja) 20,00 zł

Bardziej szczegółowo

Główny Inspektorat Weterynarii. ASF - ubój, oznakowanie oraz umieszczanie na rynku mięsa i jego przetworów pozyskanych od świń i dzików.

Główny Inspektorat Weterynarii. ASF - ubój, oznakowanie oraz umieszczanie na rynku mięsa i jego przetworów pozyskanych od świń i dzików. Główny Inspektorat Weterynarii ASF - ubój, oznakowanie oraz umieszczanie na rynku mięsa i jego przetworów pozyskanych od świń i dzików. Występowanie ASF na terenie Polski Obszary występowania środków kontroli

Bardziej szczegółowo

ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA

ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA 25 UZUPEŁNIENIA ZAWARTE W ODPOWIEDNICH PUNKTACH CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO DLA PRODUKTÓW ZAWIERAJĄCYCH

Bardziej szczegółowo

GRUCZOLAKOWŁÓKNIAK (fibroadenoma mammae) ZWYRODNIENIE WŁÓKNISTPTORBIELOWATE (mastopathia fibrocystica,morbus Kronig, morbus Reclus)

GRUCZOLAKOWŁÓKNIAK (fibroadenoma mammae) ZWYRODNIENIE WŁÓKNISTPTORBIELOWATE (mastopathia fibrocystica,morbus Kronig, morbus Reclus) NOWOTWORY PIERSI NOWOTWORY ŁAGODNE SUTKA: GRUCZOLAKOWŁÓKNIAK (fibroadenoma mammae) TORBIEL (cystis mammae) ZWYRODNIENIE WŁÓKNISTPTORBIELOWATE (mastopathia fibrocystica,morbus Kronig, morbus Reclus) BRODAWCZAK

Bardziej szczegółowo

DNO ŻOŁ DKA TRZON ŻOŁ DKA UJŚCIE ODŹWIERNIKA ODŹWIERNIK KRZYWIZNA MNIEJSZA ŻOŁ DKA, NIEOKREŚLONA KRZYWIZNA WIĘKSZA ŻOŁ DKA, NIEOKREŚLONA

DNO ŻOŁ DKA TRZON ŻOŁ DKA UJŚCIE ODŹWIERNIKA ODŹWIERNIK KRZYWIZNA MNIEJSZA ŻOŁ DKA, NIEOKREŚLONA KRZYWIZNA WIĘKSZA ŻOŁ DKA, NIEOKREŚLONA Zał cznik C.64. TEMOZOLOMIDUM L.p. 1. TEMOZOLOMIDUM C16 2. TEMOZOLOMIDUM C16.0 3. TEMOZOLOMIDUM C16.1 4. TEMOZOLOMIDUM C16.2 5. TEMOZOLOMIDUM C16.3 6. TEMOZOLOMIDUM C16.4 7. TEMOZOLOMIDUM C16.5 8. TEMOZOLOMIDUM

Bardziej szczegółowo

Tułów człowieka [ BAP_ doc ]

Tułów człowieka [ BAP_ doc ] Tułów człowieka [ ] Prezentacja Wstep Ciało człowieka jest najpiękniejszym i najbardziej skomplikowanym mechanizmem na świecie. W naszym ciele rozgrywa się bez przerwy tysiące zdarzeń. Nasze płuca pracują,

Bardziej szczegółowo

(Akty o charakterze nieustawodawczym) ROZPORZĄDZENIA

(Akty o charakterze nieustawodawczym) ROZPORZĄDZENIA 24.5.2017 L 135/1 II (Akty o charakterze nieustawodawczym) ROZPORZĄDZENIA ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) 2017/880 z dnia 23 maja 2017 r. ustanawiające zasady stosowania maksymalnego limitu pozostałości ustalonego

Bardziej szczegółowo

Układ szkieletowy Iza Falęcka

Układ szkieletowy Iza Falęcka Układ szkieletowy Iza alęcka Zaznacz podpunkt, w którym nie wymieniono kości krótkich. a) kość łokciowa, kość miednicza, rzepka b) kość krzyżowa, paliczki, łopatka c) kość nadgarstka, kręgosłup, kość śródręcza

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wstęp. I. Plan budowy ciała ludzkiego 9 Okolice ciata ludzkiego Układy narządów *P. Określenie orientacyjne w przestrzeni

Spis treści. Wstęp. I. Plan budowy ciała ludzkiego 9 Okolice ciata ludzkiego Układy narządów *P. Określenie orientacyjne w przestrzeni Wstęp 7 I. Plan budowy ciała ludzkiego 9 Okolice ciata ludzkiego Układy narządów *P Określenie orientacyjne w przestrzeni Płaszczyzny ciała Osie ciała II. Układ bierny i czynny ruchu (osteologia, syndesmołogia,

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 9 października 2006 r.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 9 października 2006 r. Dz.U.06.193.1425 2008.07.09 zm. Dz.U.2008.108.692 1 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 9 października 2006 r. w sprawie określenia spraw rozstrzyganych w drodze decyzji administracyjnych

Bardziej szczegółowo

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

(Tekst mający znaczenie dla EOG) L 302/46 ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) NR 1114/2014 z dnia 21 października 2014 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 2075/2005 ustanawiające szczególne przepisy dotyczące urzędowych kontroli

Bardziej szczegółowo

Europejski Tydzień Walki z Rakiem

Europejski Tydzień Walki z Rakiem 1 Europejski Tydzień Walki z Rakiem 25-31 maj 2014 (http://www.kodekswalkizrakiem.pl/kodeks/) Od 25 do 31 maja obchodzimy Europejski Tydzień Walki z Rakiem. Jego celem jest edukacja społeczeństwa w zakresie

Bardziej szczegółowo

mgr Grzegorz Witkowski Układ mięśniowy

mgr Grzegorz Witkowski Układ mięśniowy mgr Grzegorz Witkowski Mięsień kurczliwy narząd, jeden ze strukturalnych i funkcjonalnych elementów narządu ruchu, stanowiący jego element czynny. Jego kształt i budowa zależy od roli pełnionej w organizmie.

Bardziej szczegółowo

Skóra mm. prosty. Wątroba lewy płat. Żołądek - artefakty. Żyła wrotna. Trzustka - trzon. ŻGD Żyła śledzionowa. Aorta

Skóra mm. prosty. Wątroba lewy płat. Żołądek - artefakty. Żyła wrotna. Trzustka - trzon. ŻGD Żyła śledzionowa. Aorta Skóra mm. prosty Wątroba lewy płat Żyła wrotna Żołądek - artefakty Trzustka - trzon ŻGD Żyła śledzionowa Aorta Fig. 1. Przekrój poprzeczny przez nadbrzusze ŻGD - Żyła główna dolna Fig. 1. Przekrój poprzeczny

Bardziej szczegółowo

NIE nowotworom u dzieci

NIE nowotworom u dzieci NIE nowotworom u dzieci Ogólnopolski Program Przesiewowych Badań Ultrasonograficznych Fundacji Ronalda McDonalda realizowany na pokładzie specjalistycznego ambulansu Zestawienie wyników badań przeprowadzonych

Bardziej szczegółowo

FORMULARZ CENOWY CZĘŚĆ 1 MIĘSO, WĘDLINY

FORMULARZ CENOWY CZĘŚĆ 1 MIĘSO, WĘDLINY FORMULARZ CENOWY załącznik nr 1/1 do ogłoszenia SP2/271/11/2016. (pieczęć Wykonawcy) Lp. Nazwa j.m. Przewidyw ana ilość CZĘŚĆ 1 MIĘSO, WĘDLINY Cena jedn. netto Wartość netto ( 4x5) Cena jedn. brutto Wartość

Bardziej szczegółowo

tel:

tel: Funkcjonalny model krtani, powiększenie 4x Nr ref: MA01453 Informacja o produkcie: Funkcjonalny model krtani. Powiększenie 4x Wysokiej jakości powiększony model krtani wraz z kością gnykową. W prawej części

Bardziej szczegółowo

chirurgia ogólna ortopedia i traumat narz Lp. Zakres świadczonych usług i procedur Uwagi ruchu Choroby układu nerwowego X X

chirurgia ogólna ortopedia i traumat narz Lp. Zakres świadczonych usług i procedur Uwagi ruchu Choroby układu nerwowego X X Choroby układu nerwowego Zabiegi wewnątrzczaszkowe z powodu poważnego urazu * 2 Zabiegi wewnątrzczaszkowe z powodu urazu * 3 Kompleksowe zabiegi wewnątrzczaszkowe * 4 Duże zabiegi wewnątrzczaszkowe * 5

Bardziej szczegółowo

Załącznik nr 1.1.B do SIWZ znak WT Opis przedmiotu zamówienia_mięso_poprawiony

Załącznik nr 1.1.B do SIWZ znak WT Opis przedmiotu zamówienia_mięso_poprawiony Poz. 1 1. Nazwa grupy (produkty) Flaki wołowe 2. Charakterystyka Gotowane, cienko krojone, jasny naturalny kolor. Konsystencja jędrna, elastyczna. Zapach i smak swoisty, charakterystyczna dla flaków wołowych

Bardziej szczegółowo

EPIRUBICINUM. Załącznik C.23. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1009 Poz.

EPIRUBICINUM. Załącznik C.23. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1009 Poz. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1009 Poz. 66 Załącznik C.23. EPIRUBICINUM 1 EPIRUBICINUM C11 NOWOTWÓR ZŁOŚLIWY CZĘŚCI NOSOWEJ GARDŁA (NASOPHARYNX) 2 EPIRUBICINUM C11.0 ŚCIANA GÓRNA CZĘŚCI NOSOWEJ GARDŁA

Bardziej szczegółowo

PACLITAXELUM. Zał cznik C.47. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA

PACLITAXELUM. Zał cznik C.47. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA Zał cznik C.47. PACLITAXELUM Lp 1. PACLITAXELUM C00 NOWOTWORY ZŁOŚLIWE WARGI 2. PACLITAXELUM C00.0 POWIERZCHNIA ZEWNĘTRZNA WARGI GÓRNEJ 3. PACLITAXELUM C00.1 POWIERZCHNIA ZEWNĘTRZNA WARGI DOLNEJ 4. PACLITAXELUM

Bardziej szczegółowo

DIAGNOSTYKA ULTRASONOGRAFICZNA TARCZYCY. Michał Brzewski Anna Jakubowska Zakład Radiologii Pediatrycznej AM Warszawa

DIAGNOSTYKA ULTRASONOGRAFICZNA TARCZYCY. Michał Brzewski Anna Jakubowska Zakład Radiologii Pediatrycznej AM Warszawa DIAGNOSTYKA ULTRASONOGRAFICZNA TARCZYCY Michał Brzewski Anna Jakubowska Zakład Radiologii Pediatrycznej AM Warszawa 1 PROBLEMY DIAGNOSTYCZNE Wady rozwojowe Wole Guzki tarczycy Nowotwory tarczycy Zaburzenia

Bardziej szczegółowo

ANATOMIA ROK I 1. Jednostka uczelniana odpowiedzialna za nauczanie przedmiotu: 2. Kierownik Zakładu:

ANATOMIA ROK I 1. Jednostka uczelniana odpowiedzialna za nauczanie przedmiotu: 2. Kierownik Zakładu: ANATOMIA ROK I 1. Jednostka uczelniana odpowiedzialna za nauczanie przedmiotu: Zakład Anatomii Prawidłowej Człowieka UMB 2. Kierownik Zakładu: Prof. dr hab. Janusz Bogdan Dzięcioł 3. Osoba odpowiedzialna

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Część I Choroby układu krążenia 1 Wendy A. Ware. Część II Choroby układu oddechowego 137 Eleanor C. Hawkins

Spis treści. Część I Choroby układu krążenia 1 Wendy A. Ware. Część II Choroby układu oddechowego 137 Eleanor C. Hawkins Spis treści Część I Choroby układu krążenia 1 Wendy A. Ware 1 Badanie układu krążenia 2 2 Badania dodatkowe stosowane w chorobach układu krążenia 8 3 Leczenie zastoinowej niewydolności serca 29 4 Zaburzenia

Bardziej szczegółowo

Karty produktów Lista elementów QMP z dokładną specyfikacją produktu

Karty produktów Lista elementów QMP z dokładną specyfikacją produktu Karty produktów Lista elementów QMP z dokładną specyfikacją produktu Podstawowe kryteria selekcji Najwyższe standardy pod względem jakości, smaku, wyglądu i kruchości mięsa System żywienia Płeć i wiek

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) / z dnia r.

ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) / z dnia r. KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 23.5.2017 r. C(2017) 279 final ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) / z dnia 23.5.2017 r. ustanawiające zasady stosowania maksymalnego limitu pozostałości ustalonego dla substancji

Bardziej szczegółowo

GEMCYTABINUM. Załącznik C.28. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1050 Poz.

GEMCYTABINUM. Załącznik C.28. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1050 Poz. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1050 Poz. 42 Załącznik C.28. GEMCYTABINUM 1 GEMCYTABINUM C11 NOWOTWÓR ZŁOŚLIWY CZĘŚCI NOSOWEJ GARDŁA (NASOPHARYNX) 2 GEMCYTABINUM C11.0 ŚCIANA GÓRNA CZĘŚCI NOSOWEJ GARDŁA

Bardziej szczegółowo

Podstawowe badania obrazowe. Marcin Szulc Klinika Chorób Wewnętrznych, Nadciśnienia Tętniczego i Angiologii

Podstawowe badania obrazowe. Marcin Szulc Klinika Chorób Wewnętrznych, Nadciśnienia Tętniczego i Angiologii Podstawowe badania obrazowe Marcin Szulc Klinika Chorób Wewnętrznych, Nadciśnienia Tętniczego i Angiologii Prawidłowe myślenie lekarskie Zebranie podstawowych danych (badanie podmiotowe i przedmiotowe)

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 ZASADY OCENIANIA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 ZASADY OCENIANIA Układ graficzny CKE 2016 EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 ZASADY OCENIANIA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Nazwa kwalifikacji: Świadczenie

Bardziej szczegółowo

ZMIANY W ORGANIZMIE SPOWODOWANE PICIEM ALKOHOLU

ZMIANY W ORGANIZMIE SPOWODOWANE PICIEM ALKOHOLU ZMIANY W ORGANIZMIE SPOWODOWANE PICIEM ALKOHOLU ( na podstawie artykułu zamieszczonego na portalu internetowym www.wp.pl zebrał i opracował administrator strony www.atol.org.pl ) Przewlekłe nadużywanie

Bardziej szczegółowo

WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI

WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI WCZESNE OBJAWY CHOROBY NOWOTWOROWEJ U DZIECI Elżbieta Adamkiewicz-Drożyńska Katedra i Klinika Pediatrii, Hematologii i Onkologii Początki choroby nowotworowej u dzieci Kumulacja wielu zmian genetycznych

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 ZASADY OCENIANIA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 ZASADY OCENIANIA Układ graficzny CKE 2016 EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 ZASADY OCENIANIA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Nazwa kwalifikacji: Świadczenie

Bardziej szczegółowo

Materiał pomocniczy dla nauczycieli kształcących w zawodzie:

Materiał pomocniczy dla nauczycieli kształcących w zawodzie: Materiał pomocniczy dla nauczycieli kształcących w zawodzie: ASYSTENT OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNEJ przygotowany w ramach projektu Praktyczne kształcenie nauczycieli zawodów branży hotelarsko-turystycznej Priorytet

Bardziej szczegółowo

KIERUNEK: PIELEGNIARSTWO; I rok I ο PRZEDMIOT: ANATOMIA (ĆWICZENIA 45h) ĆWICZENIE 1 (01.10.2012) ĆWICZENIE 2 (04.10.2012) ĆWICZENIE 3 (08.10.

KIERUNEK: PIELEGNIARSTWO; I rok I ο PRZEDMIOT: ANATOMIA (ĆWICZENIA 45h) ĆWICZENIE 1 (01.10.2012) ĆWICZENIE 2 (04.10.2012) ĆWICZENIE 3 (08.10. KIERUNEK: PIELEGNIARSTWO; I rok I ο PRZEDMIOT: ANATOMIA (ĆWICZENIA 45h) ĆWICZENIE 1 (01.10.2012) - Zapoznanie się z regulaminem i przepisami BHP obowiązującymi na zajęciach. Podstawowe mianownictwo anatomiczne

Bardziej szczegółowo

Spis Tabel i rycin. Spis tabel

Spis Tabel i rycin. Spis tabel Spis Tabel i rycin Spis tabel 1. Podział stawów ze względu na ilość osi ruchów i ukształtowanie powierzchni stawowych. 20 2. Nazwy ruchów w stawach człowieka w pozycji anatomicznej..... 21 3. Zestawienie

Bardziej szczegółowo

PACLITAXELUM. Załącznik C.47. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA

PACLITAXELUM. Załącznik C.47. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA Załącznik C.47. PACLITAXELUM Lp 1. PACLITAXELUM C00 NOWOTWORY ZŁOŚLIWE WARGI 2. PACLITAXELUM C00.0 POWIERZCHNIA ZEWNĘTRZNA WARGI GÓRNEJ 3. PACLITAXELUM C00.1 POWIERZCHNIA ZEWNĘTRZNA WARGI DOLNEJ 4. PACLITAXELUM

Bardziej szczegółowo

Slajd 1. Slajd 2. Slajd 3 PODZIAŁ MIĘŚNI GRZBIETU MIĘŚNIE GRZBIETU POWIERZCHOWNE

Slajd 1. Slajd 2. Slajd 3 PODZIAŁ MIĘŚNI GRZBIETU MIĘŚNIE GRZBIETU POWIERZCHOWNE Slajd 1 Slajd 2 Slajd 3 PODZIAŁ MIĘŚNI GRZBIETU Mięśnie grzbietu dzieli się na dwie grupy: - warstwę bardziej powierzchowną stanowią mięśnie związane ze szkieletem kończyny górnej - do warstwy głębokiej

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) / z dnia r.

ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) / z dnia r. KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 9.7.2018 C(2018) 3304 final ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) / z dnia 9.7.2018 r. zmieniające załącznik V do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 999/2001

Bardziej szczegółowo

Program zajęć z Anatomii kierunek: Pielęgniarstwo, studia stacjonarne

Program zajęć z Anatomii kierunek: Pielęgniarstwo, studia stacjonarne Program zajęć z Anatomii kierunek: Pielęgniarstwo, studia stacjonarne DATA Ćwiczenie 1 04.10.2017 SZCZEGÓŁY Regulamin zajęć. Obowiązuje nomenkatura pojęć anatomicznych w języku polskim. Podstawy anatomii.

Bardziej szczegółowo

CENNIK PODSTAWOWY PROCEDUR KOMERCYJNYCH REALIZOWANYCH W ZAKŁADZIE RADIOLOGII

CENNIK PODSTAWOWY PROCEDUR KOMERCYJNYCH REALIZOWANYCH W ZAKŁADZIE RADIOLOGII CENNIK PODSTAWOWY PROCEDUR KOMERCYJNYCH REALIZOWANYCH W ZAKŁADZIE RADIOLOGII Lp. Rodzaj badania Cena (PLN) A RTG 1 Badanie lekarskie: RTG przewodu pokarmowego - przełyk 100,00 zł 2 Badanie lekarskie: Seriogram

Bardziej szczegółowo

Pakiet konsultacji genetycznych zawierający spersonalizowane zalecenia żywieniowe dla pacjenta

Pakiet konsultacji genetycznych zawierający spersonalizowane zalecenia żywieniowe dla pacjenta Pakiet konsultacji genetycznych zawierający spersonalizowane zalecenia żywieniowe dla pacjenta CHOROBY DIETOZALEŻNE W POLSCE 2,150,000 osób w Polsce cierpi na cukrzycę typu II 7,500,000 osób w Polsce cierpi

Bardziej szczegółowo

Mam Haka na Raka. Chłoniak

Mam Haka na Raka. Chłoniak Mam Haka na Raka Chłoniak Nowotwór Pojęciem nowotwór określa się niekontrolowany rozrost nieprawidłowych komórek w organizmie człowieka. Nieprawidłowość komórek oznacza, że różnią się one od komórek otaczających

Bardziej szczegółowo

(Tekst mający znaczenie dla EOG)

(Tekst mający znaczenie dla EOG) L 67/22 ROZPORZĄDZENIE KOMISJI (UE) 2016/355 z dnia 11 marca 2016 r. zmieniające załącznik III do rozporządzenia (WE) nr 853/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do wymogów szczególnych dotyczących

Bardziej szczegółowo

Rodzaje Substancji... 30 Jing Luo... 30 Zang Fu... 32 Tkanki... 32 Podsumowanie... 33

Rodzaje Substancji... 30 Jing Luo... 30 Zang Fu... 32 Tkanki... 32 Podsumowanie... 33 Spis treści O autorze... 5 Podziękowania... 6 Wprowadzenie... 13 Cel tej książki... 13 Jak korzystać z tej książki... 14 Teoria i Praktyka... 15 Diagramy... 15 Użyteczne zestawienia... 16 Ostrzeżenie...

Bardziej szczegółowo

USG jamy brzusznej i miednicy mniejszej dzieci

USG jamy brzusznej i miednicy mniejszej dzieci OFERTA BADAŃ USG USG jamy brzusznej USG tarczycy USG ślinianek USG szyi ( węzły chłonne, guzki, torbiele) USG dołów pachowych USG pachwin USG jąder USG tkanek położonych podskórnie USG jam opłucnowych

Bardziej szczegółowo

GEMCYTABINUM. Załącznik C.28. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Lp. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1260 Poz.

GEMCYTABINUM. Załącznik C.28. NAZWA SUBSTANCJI CZYNNEJ ORAZ, JEŻELI DOTYCZY- DROGA PODANIA. Lp. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1260 Poz. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 1260 Poz. 71 Załącznik C.28. GEMCYTABINUM 1 GEMCYTABINUM C11 NOWOTWÓR ZŁOŚLIWY CZĘŚCI NOSOWEJ GARDŁA (NASOPHARYNX) 2 GEMCYTABINUM C11.0 ŚCIANA GÓRNA CZĘŚCI NOSOWEJ GARDŁA

Bardziej szczegółowo

TEST DO DZIAŁU TEMATYCZNEGO: POZNAJEMY SWÓJ ORGANIZM KLASA IV

TEST DO DZIAŁU TEMATYCZNEGO: POZNAJEMY SWÓJ ORGANIZM KLASA IV Sabina Wójcik Katowice, dnia 14.10.2003 r. Szkoła Podstawowa nr21 ul. Malczewskiego 1 40 748 Katowice TEST DO DZIAŁU TEMATYCZNEGO: POZNAJEMY SWÓJ ORGANIZM KLASA IV Instrukcja dla ucznia W górnym prawym

Bardziej szczegółowo

Temat: Przegląd i budowa tkanek zwierzęcych.

Temat: Przegląd i budowa tkanek zwierzęcych. Temat: Przegląd i budowa tkanek zwierzęcych. 1. Czym jest tkanka? To zespół komórek o podobnej budowie, które wypełniają w organizmie określone funkcje. Tkanki tworzą różne narządy, a te układy narządów.

Bardziej szczegółowo

PROGRAM WYKŁADÓW I ĆWICZEŃ ODDZIAŁ FIZJOTERAPII

PROGRAM WYKŁADÓW I ĆWICZEŃ ODDZIAŁ FIZJOTERAPII 07.10.2015 PROGRAM WYKŁADÓW I ĆWICZEŃ OSTEOLOGIA, ANATOMIA JAM CIAŁA Wykład Inauguracyjny. Anatomia budowa ciała ludzkiego. Reguły opisu anatomicznego. Ogólna budowa kości i ich połączeń. 14.10.2015 Biomechanika

Bardziej szczegółowo

UBÓJ W GOSPODARSTWIE POZYSKANIE MIĘSA NA UŻYTEK WŁASNY

UBÓJ W GOSPODARSTWIE POZYSKANIE MIĘSA NA UŻYTEK WŁASNY UBÓJ W GOSPODARSTWIE POZYSKANIE MIĘSA NA UŻYTEK WŁASNY Kwestie związane z dokonywaniem uboju zwierzęcia w celu pozyskania mięsa na użytek własny reguluje szereg przepisów, jednak najważniejszym z nich

Bardziej szczegółowo

Przykładowe badania PET/CT wykonane w ZMN SCO

Przykładowe badania PET/CT wykonane w ZMN SCO Przykładowe badania PET/CT wykonane w ZMN SCO Pacjentka lat 47 ocena zmian w płucach w poszukiwaniu ogniska pierwotnego liczne zmiany meta w obu płucach, w układzie kostnym, wątrobie i węzłach chłonnych

Bardziej szczegółowo

Klatka piersiowa. 5. Ściany klatki piersiowej. 8. Płuca i opłucna. 6. Jama klatki piersiowej. 7. Śródpiersie. 9. Anatomia powierzchniowa

Klatka piersiowa. 5. Ściany klatki piersiowej. 8. Płuca i opłucna. 6. Jama klatki piersiowej. 7. Śródpiersie. 9. Anatomia powierzchniowa Grzbiet 1. Kości, więzadła i stawy Kręgosłup: opis ogólny...................................... 2 Budowa kręgosłupa......................................... 4 Odcinek szyjny kręgosłupa..................................

Bardziej szczegółowo

Transport zwierząt rzeźnych. dr inż. Krzysztof Tereszkiewicz

Transport zwierząt rzeźnych. dr inż. Krzysztof Tereszkiewicz Transport zwierząt rzeźnych dr inż. Krzysztof Tereszkiewicz Akty prawne Rozporządzenie Rady (WE) nr 1/2005 z dnia 22 grudnia 2004 r. w sprawie ochrony zwierząt podczas transportu i związanych z tym działań

Bardziej szczegółowo

PROGRAM WYKŁADÓW I ĆWICZEŃ ODDZIAŁ FIZJOTERAPII

PROGRAM WYKŁADÓW I ĆWICZEŃ ODDZIAŁ FIZJOTERAPII 12.10.2016 PROGRAM WYKŁADÓW I ĆWICZEŃ OSTEOLOGIA, ANATOMIA JAM CIAŁA Wykład Inauguracyjny. Anatomia budowa ciała ludzkiego. Reguły opisu anatomicznego. Ogólna budowa kości i ich połączeń. 19.10.2016 Biomechanika

Bardziej szczegółowo

ZAKŁAD DIAGNOSTYKI OBRAZOWEJ Cennik badań

ZAKŁAD DIAGNOSTYKI OBRAZOWEJ Cennik badań ZAKŁAD DIAGNOSTYKI OBRAZOWEJ Cennik badań Badania RTG 1 Zdjęcia klatki piersiowej ( p-a lub boczne) 2 40,00 2 Zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej - 30,00 3 Zdjęcie czaszki 2 40,00 4 Zdjęcie celowane siodełka

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1 Wymagania weterynaryjne przy produkcji mięsa przeznaczonego na użytek własny. Dz.U.2016.885 z dnia 2016.06.22 Status: Akt obowiązujący Wersja od: 22 czerwca 2016 r. tekst jednolity ROZPORZĄDZENIE MINISTRA

Bardziej szczegółowo

ZOFIA IGNASIAK WYDANIE II ELSEYIER URBAN&PARTNER

ZOFIA IGNASIAK WYDANIE II ELSEYIER URBAN&PARTNER ZOFIA IGNASIAK ELSEYIER URBAN&PARTNER WYDANIE II Zofia Ignasiak Anatomia układu ruchu Wydanie II Elsevier Urban & Partner Wrocław \ Spis treści J Wstęp... I. Plan budowy ciała ludzkiego... Okolice ciała

Bardziej szczegółowo

CZĘŚĆ 1 MIĘSO, WĘDLINY

CZĘŚĆ 1 MIĘSO, WĘDLINY FORMULARZ CENOWY załącznik nr 1/1 do ogłoszenia SP2/271/11/2015. (pieczęć Wykonawcy) Lp. Nazwa j.m. CZĘŚĆ 1 MIĘSO, WĘDLINY Przewidy wana ilość Cena jedn. netto Wartość netto ( 4x5) Wartość brutto (kol.

Bardziej szczegółowo

1. Funkcje układu mięśniowego:

1. Funkcje układu mięśniowego: 1. Funkcje układu mięśniowego: Organizm człowieka buduje około 600 mięśni. Stanowią one prawie połowę ciężaru ciała. Do najważniejszych funkcji mięśni należą: przemieszczanie kości, co powoduje wykonywanie

Bardziej szczegółowo

10. DIAGNOSTYKA OBRAZOWA RADIOLOGIA

10. DIAGNOSTYKA OBRAZOWA RADIOLOGIA 10. DIAGNOSTYKA OBRAZOWA 10.1. RADIOLOGIA 1 87.094 RTG nosogardzieli bez kontrastu (1 projekcja) 25,00 zw 25,00 2 87.164 Rtg zatok nosa (1 projekcja) 25,00 zw 25,00 3 87.165 Rtg nosa (1 projekcja) 25,00

Bardziej szczegółowo

Europejski kodeks walki z rakiem

Europejski kodeks walki z rakiem Europejski kodeks walki z rakiem Dlaczego walczymy z rakiem? Nowotwory są drugą przyczyną zgonów w Polsce zaraz po zawałach i wylewach. Liczba zachorowao na nowotwory złośliwe w Polsce to ponad 140,5 tys.

Bardziej szczegółowo

Układ trawienny. Klasyfikuj prace ogólne dotyczące układu trawiennego i zaburzeń układu trawiennego u dzieci w WS 310-312.

Układ trawienny. Klasyfikuj prace ogólne dotyczące układu trawiennego i zaburzeń układu trawiennego u dzieci w WS 310-312. WI Układ trawienny Klasyfikuj prace ogólne dotyczące układu trawiennego i zaburzeń układu trawiennego u dzieci w WS 310-312. Opieka pielęgniarska w chorobach układu trawiennego w WY 156.5. Klasyfikuj prace:

Bardziej szczegółowo

5. Powstawanie dwulistkowej tarczki zarodkowej. Drugi tydzień rozwoju 107 Zaburzenia w rozwoju w pierwszych dwóch tygodniach...

5. Powstawanie dwulistkowej tarczki zarodkowej. Drugi tydzień rozwoju 107 Zaburzenia w rozwoju w pierwszych dwóch tygodniach... SPIS TREŚCI CZĘŚĆ OGÓLNA 1. Zarys historii embriologii................ 16 2. Układ rozrodczy................... 26 Układ rozrodczy męski.................. 26 Narządy rozrodcze wewnętrzne...............

Bardziej szczegółowo

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie wymagań weterynaryjnych przy produkcji mięsa przeznaczonego na użytek własny 1)

Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie wymagań weterynaryjnych przy produkcji mięsa przeznaczonego na użytek własny 1) Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie wymagań weterynaryjnych przy produkcji mięsa przeznaczonego na użytek własny 1) z dnia 21 października 2010 r. (Dz.U. Nr 207, poz. 1370) tj. z

Bardziej szczegółowo

JAK DZIAŁA WĄTROBA? Wątroba spełnia cztery funkcje. Najczęstsze przyczyny chorób wątroby. Objawy towarzyszące chorobom wątroby

JAK DZIAŁA WĄTROBA? Wątroba spełnia cztery funkcje. Najczęstsze przyczyny chorób wątroby. Objawy towarzyszące chorobom wątroby SPIS TREŚCI JAK DZIAŁA WĄTROBA? Wątroba spełnia cztery funkcje Wątroba jest największym narządem wewnętrznym naszego organizmu. Wątroba jest kluczowym organem regulującym nasz metabolizm (każda substancja

Bardziej szczegółowo

SPIS TREŚCI. Głowice masujące MediGun...3. Ramię...4. Przedramię...5. Mięsień piersiowy większy...6. Bark Rotator barku...7. Mięsień czworoboczny...

SPIS TREŚCI. Głowice masujące MediGun...3. Ramię...4. Przedramię...5. Mięsień piersiowy większy...6. Bark Rotator barku...7. Mięsień czworoboczny... ZASTOSOWANIE SPIS TREŚCI Głowice masujące MediGun... Ramię...4 Przedramię...5 Mięsień piersiowy większy...6 Bark Rotator barku...7 Mięsień czworoboczny...8 Całe plecy...9 Mięsień czworoboczny lędźwi...

Bardziej szczegółowo