(łac. oedema) gromadzenie się płynu w przestrzeni pozakomórkowej i/lub w jamach ciała.

Transkrypt

1 Adam Węgr zynowski (łac. oedema) gromadzenie się płynu w przestrzeni pozakomórkowej i/lub w jamach ciała. Powstaje na skutek zaburzenia równowagi między czynnikami dążącymi do zatrzymania płynu w naczyniach oraz czynników prowadzących do przedostawania się płynu poza ich światło. ciśnienie hydrostatyczne ciśnienie onkotyczne ciśnienie osmotyczne ciśnienie osmotyczne szczelność naczyń 1

2 płyn wewnątrzkomórkowy płyn zewnątrzkomórkowy tzw. trzecia przestrzeń - transkomórkowy uogólnione: skóry i tkanki podskórnej - puchlina (łac. anasarca) obrzęk całego ciała i zgromadzenie płynu w jamach ciała (łac. hydrops universalis) zlokalizowane: w jamach ciała: otrzewnej - wodobrzusze (łac. ascites) osierdziu - (łac. hydropericardium) opłucnej - (łac. hydrothorax) czaszka układ komorowy mózgu - wodogłowie niewydolność serca obrzęki sercowe niewydolność nerek obrzęki nerkowe niewydolność wątroby wodobrzusze + obrzęki sercowe zaburzenia skurczu/rozkurczu naczyń niewydolność naczyń obrzęk limfatyczny zapalenia/zakażenia obrzęk zapalny 2

3 kamienie nerkowe kamienie żółciowe zator/zakrzep niedrożność przewodu pokarmowego przepuklina zadzierzgnięcie długotrwały ucisk na kończynę w podróży w pracy u nieprzytomnych/dzieci niewygodne obuwie/garderoba/bielizna Wysięk powstaje w wyniku: wzrostu przepuszczalności kapilar - reakcja alergiczna, posocznica, oparzenia Pr zesięk powstaje w wyniku: wzrostu ciśnienia hydrostatycznego w kapilarach utrudnienia odpływu żylnego (obrzęk płuc, żylaki podudzi) marskości wątroby zwiększenia objętości osocza spowodowane zatrzymaniem sodu utrudnienia odpływu limfy spadku ciśnienia onkotycznego białek osocza reakcja alergiczna posocznica oparzenie 3

4 Wygląd napięcie skóry, obecność zaczerwienienia, nadmierne ucieplenie obecność wycieku na skórze symetria Miejsce na ciele Czas w ciągu doby Zależność od aktywności Wywiad chor obowy (pr zebyte oper acje, r adioter apia, ur azy itp.) Inne objawy chor oby duszność bóle kończyn zmiany skórne oglądaniem dotykiem badaniami dodatkowymi? 4

5 5

6 6

7 7

8 8

9 9

10 10

11 11

12 12

13 13

14 obrzęki sercowe zmniejszenie ilości płynów krążących, poprawa pracy serca obrzęki żylne leki uszczelniające naczynia, poprawiające przepływ krwi obrzęki wątrobowe obrzęki nerkowe 14

15 Nakłucia jam ciała Usuwanie żylaków i przeszkód w naczyniach Nacięcia chirurgiczne skóry i tkanki podskórnej powięzi usuwanie martwicy inne Higiena skóry Zmniejszanie obrzęków przez zabiegi manualne Masaż limfatyczny Kompresjoterapia Pozycje ciała/ułożenie chorego Ewentualne zmiany opatrunków 15

16 erotyczny klasyczny manualny drenaż limfatyczny tajski sportowy indonezyjski izometryczny stawowy centryfugalny punktowy (akupresura) MASAŻ segmentarny synkardialny pneumatyczny łącznotkankowy podciśnieniowy podwodny wibracyjny natryskowy wirowy obrzęki limfatyczne masaż odchudzający i relaksacyjny zaburzenia nerwicowe zaburzenia statyki masaż kondycyjny w sezonie martwym u dzieci z krzywicą i hypotroficznych zwichnięcia, skręcenia, złamania, stłuczenia zapalenie podostre ścięgien, kaletek, pochewek, torebek stan po wysiłku fizycznym przykurcze, niedowłady, porażenia naciągnięcia i naderwania ścięgien jałowe martwice kości (w chorobie Scheuermanna, w chorobie Pertesa) stopy koślawe, szpotawe, płaskie, końskie, złożone wady szpotawość i koślawość kolan dysplazja st. biodrowego deformacje kręgosłupa (s, f,) ch. reumatyczne o podłożu zapalnym w okresie podostrym i przewlekłym o podłożu zwyrodnieniowym bez żadnych ograniczeń 16

17 Ciąża i menstruacja Brak zlecenia lekarskiego Zmiany skórne (rozsiane i ropne) Nowotwory (chyba że: onkologiczny masaż limfatyczny) Krwawienia, krwotoki lub możliwość ich wystąpienia Hemofilia Żylaki Skaza naczyniowa Nadciśnienie Miażdżyca Wszelkie stany zapalne (np. RZS w okresie zaostrzenia choroby) Choroby o podłożu bakteryjnym, wirusowym i pasożytniczym w aktywnej fazie Wysoka temperatura ciała (39 C) Gruźlica (w aktywnym stadium) Stany zapalne ostre (zapalenie płuc, oskrzeli) Choroby zakaźne Zmiany nowotworowe Dychawica oskrzelowa w czasie napadów Pęknięcie wrzodu żołądka i wrzodu dwunastnicy Zapalenie trzustki Wirusowe zapalenie wątroby aktywne Zapalenie pęcherzyka żółciowego Stany zapalne dróg żółciowych Zapalenie wyrostka robaczkowego Zapalenie otrzewnej Schorzenia o podłożu pasożytniczym Zmiany nowotworowe Zmiany grożące przerwaniem ciągłości jelit Stan po pr zebytym zawale ser ca ( 2 tyg.) Zaawansowana miażdżyca naczyń wieńcowych Świeże stany zapalne zastawek i ser ca Niewyr ównane wady ser ca Dusznica bolesna w czasie napadu Nadciśnienie niewyr ównane Skaza naczyniowa Zaawansowana miażdżyca naczyń obwodowych Żylaki ze zmianami skór nymi Zakr zepowe zapalenie żył (6 miesięcy po stanie zapalnym) Zaawansowana chor oba Bür ger a Zaawansowana chor oba Reunalda 17

18 ludzie w ogólnie dobrej kondycji fizycznej raczej stany przewlekłe stany ostre związane z urazem, nagłym przeciążeniem układu ruchu zaburzenia związane z napięciem mięśniowym w stabilnych postaciach chorób układów krążenia, oddechowego, pokarmowego i innych pomocniczo w rehabilitacji chorych po operacjach drenaż limfatyczny metoda Voddera taping 18

19 podnosi ciśnienie tkankowe zmniejsza średnicę naczyń żylnych uciska układ żył powierzchownych ma pozytywny wpływ na ochronną funkcję śródbłonka żył (fibrynoliza) żylaki żylaki i obrzęki w ciąży wspomagająco po operacjach żylaków zapalenie i zakrzepica żył stan po przebytym zakrzepie profilaktyka i leczenie owrzodzeń żylnych OBRZĘKI limfatyczne unieruchomienie niedokrwienie kończyn zdekompensowana niewydolność serca zakażone zapalenie żył zaburzenia czucia w kończynach (neuropatia) nietolerancja materiałów opatrunkowych 19

20 laseroterapia terapia ultradźwiękami (fala ciągła i plusująca) elektroterapia (20 różnych typów prądów) przeciwbólowe prądy TENS (przezskórna stymulacja nerwowa) prądy diadynamiczne naświetlanie podczerwienią itp. 20