CZĘŚĆ I. WPROWADZENIE

Transkrypt

1

2 CZĘŚĆ I. WPROWADZENIE Program Powrót osób bezdomnych do społeczności II, jest skorygowaną wersją formuły programowej, jaka została zatwierdzona przez Ministra Pracy i Polityki Społecznej w 2006 r. W okresie program realizowano w oparciu o dwa tory realizacyjne, a mianowicie: TOR Nr 1. Regionalny, oraz TOR Nr 2. Centralny, oraz adekwatny podział kwoty środków budżetowych, jaką dysponuje każdego roku Minister Pracy i Polityki Społecznej 5,0 mln zł. Wobec niejasności prawno-finansowych związanych z formą przekazywania Wojewodom środków finansowych w ramach Toru Nr 1, co miało miejsce w 2009 roku a także zastrzeżeń Najwyższej Izby Kontroli w zakresie realizacji przepisów ustawy z dnia 12 marca 2004 r. - art.23 ust. 1 pkt 7, oraz art. 25 (przeprowadzanie konkursu ofert przez Ministra Pracy i Polityki Społecznej), wprowadzono korektę programu. Korekta ta polega na: 1. Wycofaniu dwutorowej formuły realizacyjnej programu oraz odstąpieniu od zawierania umów z Wojewodami na przekazanie programowych środków finansowych na zadania Toru Nr 1. Regionalny. 2. Wprowadzeniu zasady zawierania umów z realizatorami zadań programowych, tj. podmiotami uprawnionymi w myśl art. 25 ustawy o pomocy społecznej do świadczenia usług wobec osób bezdomnych przez Ministra Pracy i Polityki Społecznej. 3. Podziale pełnej kwoty programowej według algorytmu ustalonego przez Ministra Pracy i Polityki Społecznej na poszczególne województwa, co oznacza określenie puli środków finansowych na dany rok budżetowy w ramach której Wojewodowie będą przedstawiali najlepsze oferty konkursowe podmiotów uprawnionych. 4. Rezygnacji z konieczności ścisłego podziału środków finansowych po 50% na Moduł I -Osłonowy i Moduł II.-Wspierający. Mając na względzie nadesłane w poprzednich latach do Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej uwagi z Wydziałów Polityki Społecznej Urzędów Wojewódzkich mówiące, że wspomniana zasada nie zawsze się sprawdza, że sami Wojewodowie najlepiej wiedzą jakie występują na terenie ich działania największe potrzeby - już w 2009 r Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej zrezygnowało z tej zasady i wprowadziło pewną dowolność w tym względzie. 2

3 5. Zachowaniu reguły, iż program stanowi ważny element uzupełniający działania samorządowych jednostek organizacyjnych w realizowaniu ich ustawowych zadań w obszarze pomocy osobom bezdomnym. CZĘŚĆ II. GŁÓWNE CELE SKORYGOWANEGO PROGRAMU CEL NR 1: INTEGRACJA I AKTYWIZACJA SPOŁECZNO-ZAWODOWA OSÓB BEZ- DOMNYCH W ŚRODOWISKU LOKALNYM Cel ten będzie osiągany przez wspieranie i promowanie działań o charakterze aktywizującym, tj. zmierzających do wyprowadzenia z bezdomności oraz usamodzielnienia ekonomicznego (realizacja kontraktów socjalnych oraz indywidualnych programów wychodzenia z bezdomności). W tym pakiecie działań preferowane będzie: - przeprowadzanie cyklów edukacyjno- szkoleniowych (szkoleń zawodowych dla osób bezdomnych) przy współudziale instytucji rynku pracy, w tym głównie Powiatowych Urzędów Pracy a także takich podmiotów jak Centra i Kluby Integracji Społecznej, - udzielanie pomocy oraz doradztwa w znalezieniu pracy (także w zatrudnieniu subsydiowanym), - podejmowanie pomocy i umożliwianie leczenia uzależnień, - poszukiwanie stałych miejsc zamieszkania, oraz dążenie do uzyskania meldunku, - udzielanie pomocy prawnej, doradztwa w sprawach lokalowych, meldunkowych, uzyskiwaniu orzecznictwa o stopniu niepełnosprawności, - udzielanie pomocy psychologicznej mającej na celu: przywracanie godności ludzkiej, naukę przebywania w zbiorowiskach ludzkich, odtwarzanie kapitału społecznego (współpraca, pomoc wzajemna), - przystosowanie do życia na wolności w społeczeństwie, oraz przestrzegania obowiązujących norm w odniesieniu do byłych więźniów, nauka zaspokajania potrzeb w sposób aprobowany społecznie. 3

4 CEL NR 2: POPRAWA STANDARDÓW POBYTU i NOCLEGU Dążenie do osiągnięcia tego celu będzie odbywało się poprzez preferowanie i wspieranie finansowe następujących działań: - podejmowanie w placówkach pobytu i noclegu osób bezdomnych specjalistycznych prac adaptacyjnych i remontowych istniejącej bazy, przy jednoczesnym organizowaniu programów aktywizacji zawodowej (programów rynku pracy) z udziałem osób bezdomnych, przebywających w tych placówkach - inicjowanie budowy nowych pomieszczeń, lub budynków oraz rozbudowy istniejących budynków, stanowiących zasób noclegowo-mieszkaniowy na obszarze gminy pod potrzeby osób bezdomnych lub zagrożonych bezdomnością, - inicjowanie wspólnie z władzami gminy rozwoju (ilościowo-jakościowego) gminnego zasobu mieszkań socjalnych, mieszkań chronionych i kontraktowych, z przeznaczeniem dla osób realizujących indywidualne programy wychodzenia z bezdomności CEL NR 3: WSPIERANIE DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNO - OSŁONOWYCH Główne kierunki preferowanych działań profilaktycznych wobec osób bezdomnych to: - udzielanie pomocy psychologicznej mającej na celu: przywracanie godności ludzkiej, naukę przebywania w zbiorowiskach ludzkich, odtwarzanie kapitału społecznego (współpraca, pomoc wzajemna), - udzielanie wsparcia w przystosowywaniu do życia w społeczeństwie, oraz przestrzegania obowiązujących norm społecznych, zwłaszcza przez osoby opuszczające zakłady karne, nauka zaspokajania potrzeb w sposób aprobowany społecznie, - promowanie i organizowanie pomocy sąsiedzkiej, włączania się grup obywatelskich w poszukiwanie osób zaginionych, osób które utraciły kontakt z rodziną oraz lokalnym środowiskiem, - działalność informacyjno-wydawnicza, zawierająca informacje o możliwości uzyskania pomocy jej rodzaju oraz adresach placówek, noclegowni, ośrodków wsparcia itd, 4

5 - opracowanie wzorów (standardów) indywidualnych programów wychodzenia z bezdomności oraz jej zapobieganiu, a także promowanie koncepcji programowych w formule pomocy dla samopomocy W ramach działań osłonowych, będą wspierane przedsięwzięcia z zakresu - zabezpieczenie noclegu, wyżywienia, środków higieny i odzieży, szczególnie w okresach jesienno-zimowych, - udzielanie pomocy medycznej i sanitarnej, - pomoc w uzyskaniu miejsc w domach pomocy społecznej. - pomoc w uzyskaniu świadczeń z zabezpieczenia społecznego, w tym z pomocy społecznej, oraz świadczeń rentowych i emerytalnych. CZĘŚĆ III. REALIZATORZY ZADAŃ PROGRAMOWYCH Zlecenie realizacji Programu kierowane jest do podmiotów uprawnionych, działających w obszarze pomocy i integracji społecznej, a w szczególności do: a) organizacji pozarządowych prowadzących działalność w zakresie pomocy społecznej, b) osób prawnych i jednostek organizacyjnych działających na podstawie przepisów o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej, stosunku Państwa do innych kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwarancji wolności sumienia i wyznania, jeżeli ich cele statutowe obejmują prowadzenie działalności w zakresie pomocy społecznej, - o których mowa w art. 25 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. Nr 64, poz. 593, z późn. zm.). CZĘŚĆ IV. KWALIFIKOWALNOŚĆ ZADAŃ RZECZOWYCH I. Środki finansowe przekazane przez ministra właściwego ds. zabezpieczenia społecznego na realizację programu mogą być przeznaczone na: 1. Aktywizację społeczno-zawodową osób bezdomnych 1). finansowanie szkoleń zawodowych dla osób bezdomnych 2). zakup i montaż urządzeń i narzędzi służących nabywaniu kwalifikacji zawodowych przez świadczeniobiorców 5

6 3). terapie anty-nałogowe (przeciwdziałanie alkoholizmowi, narkomanii) 4). opiekę psychologiczną 2. Poprawę standardu placówek udzielających nocleg osobom bezdomnym 1). zakup drobnego sprzętu i wyposażenia pomieszczeń w placówkach dla osób bezdomnych 2). Zakup urządzeń do gromadzenia żywności, jej przetwarzania, przechowywania i wydawania, 3). specjalistyczne prace adaptacyjne i remontowe, 4). budowa nowych pomieszczeń, budynków oraz rozbudowa istniejących już budynków, których zadaniem jest udzielanie noclegu osobom bezdomnym 3. Działania osłonowe 1). finansowanie opłat stałych, związanych z bieżącą działalnością placówek, takich jak: należności za czynsz, nośniki energii i ciepła, dostawę wody, odprowadzanie ścieków, opłaty telekomunikacyjne i inne, 2). zakup żywności 3). Zakup odzieży, 4). Zakup środków czystości i higieny osobistej, 5). zakup środków opatrunkowych i w uzasadnionych przypadkach leków, 4. Inne niezbędne i uzasadnione opłaty służące realizacji zakładanych celów. 5. Koszty pośrednie (do 20% kosztów całości zadania) 1). płace dla personelu zabezpieczającego właściwe wykonanie zleconego zadania, 2). Koszty administracyjne (utrzymania biura, księgowości) II. Ze względu na cel i zakres programu finansowanie nie obejmuje: - inwestycji i środków trwałych, - leczenia i rehabilitacji osób uprawnionych do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz innych zinstytucjonalizowanych form w tym zakresie. 6

7 CZĘŚĆ V. ŚCIEŻKA REALIZACYJNA PROGRAMU KONKURS OFERT V.1 ALGORYTM PODZIAŁU KWOTY PROGRAMOWEJ Podstawą ustalenia wielkości środków dla poszczególnych województw jest algorytm, obliczany na bazie danych za rok poprzedni. ALGORYTM PRZYDZIAŁU ŚRODKÓW DLA WOJE- WÓDZTW L liczba ludności w danym województwie 25% ogólnej kwoty dotacji, Bp liczba osób bezdomnych w województwie objętych pomocą stacjonarną 35% ogólnej kwoty dotacji, N liczba miejsc noclegowych w placówkach dla osób bezdomnych w województwie - 40% ogólnej kwoty dotacji. K 100% kwoty ogólnej dotacji na Program w danym roku budżetowym. D kwota środków finansowych dla województwa na pulę konkursową dla podmiotów uprawionych. W l współczynnik udziału liczby ludności województwa do ludności kraju. W b współczynnik udziału osób bezdomnych w województwie objętych pomocą stacjonarną do liczby ogółem osób bezdomnych objętych pomocą stacjonarną w kraju. W n współczynnik udziału liczby miejsc noclegowych w placówkach dla osób bezdomnych w województwie do liczby takich miejsc w kraju. Pula środków dla województwa z przeznaczeniem na oferty konkursowe: D = { 25% x K x W l } + { 35% x K x W b } + { 40% x K x W n } 7

8 V.2 ETAPY KONKURSU OFERT Konkurs ofert będzie przeprowadzany etapowo: I. DZIAŁANIA WSTĘPNE Minister Pracy i Polityki Społecznej na podstawie Algorytmu określa ile środków można przeznaczyć na poszczególne województwa a w związku z tym - ile podmiotów w danym województwie można wyłonić w konkursie do dofinansowania, o czym powiadamia Wojewodów. II. WOJEWÓDZKI ETAP KONKURSU polega na przeprowadzeniu przez Wojewodów (Wydziały Polityki Społecznej Urzędów Wojewódzkich) otwartego konkursu ofert podmiotów uprawionych oraz przedstawienie Ministrowi Pracy i Polityki Społecznej wyłonionych podmiotów. III. CENTRALNY ETAP KONKURSU - Minister Pracy i Polityki Społecznej podpisuje umowy z wyłonionymi w przeprowadzonych przez Wojewodów konkursach - podmiotami, przekazuje im środki finansowe, rozlicza umowy oraz przeprowadza ewentualne działania kontrolne. Uwaga: Minister Pracy i Polityki Społecznej ma decydujący głos przy podjęciu decyzji o zawarciu umowy z daną organizacją, może też odrzucić wytypowaną przez Wojewodę organizację (np. w przypadku gdy okaże się że przeciwko danej organizacji prowadzone są działania dyscyplinujące, czy też organizacja nie rozliczyła się prawidłowo z innego konkursu o czym jest poinformowany Minister Pracy i Polityki Społecznej). W takim przypadku Wojewoda nadsyła kolejne propozycje innych organizacji które otrzymały najwyższe notowania w konkursie przeprowadzonym przez Wojewodę. V.3 JEDNOSTKOWA KWOTA DOTACJI DLA OFERTY KONKURSOWEJ Podmiot, który zostanie wyłoniony w konkursie otrzyma dofinansowanie do kosztów realizacji projektu w kwocie od do złotych w formie dotacji ministra właściwego ds. zabezpieczenia społecznego. Kwota dotacji stanowi maksymalnie 80% kosztów całkowitych projektu, co oznacza konieczność dysponowania przez podmiot składający ofertę konkursową własnym wkładem finansowym. 8

9 CZĘŚĆ VI. NADZÓR i MONITORING REALIZACJI PROGRAMU Nadzór nad realizacją Programu jest prowadzony przez Departament Pomocy i Integracji Społecznej, który będzie współpracował z Biurem Finansów w zakresie przestrzegania zasad gospodarowania środkami publicznymi oraz z Biurem Kontroli w zakresie stopnia oceny realizacji umów jakie zawarte będą przez Ministra Pracy i Polityki Społecznej z wybranymi w konkursie podmiotami. 9