W stronę środowiskowej pracy socjalnej

Transkrypt

1 Marek Rymsza W stronę środowiskowej pracy socjalnej konferencja Aktywizacja społeczności lokalnych i klientów MOPS, projekt Pora na aktywność, Kraków, 5 października 2012 roku

2 Prezentacja odwołuje się do wyników badania na próbie reprezentatywnej pracowników socjalnych zrealizowanego w Instytucie Spraw Publicznych we współpracy z firmą Quality Watch, IX 2010 w ramach projektu systemowego 1.18 Tworzenie i rozwijanie standardów usług pomocy i integracji społecznej przez Zespół ekspertów w składzie: dr Marek Rymsza kierownik Zespołu, dr Mariola Bieńko, dr Marta Łuczyńska, dr Tomasz Kaźmierczak, Marek Dudkiewicz konsultant metodologiczny

3 Kierunki rozwoju pomocy społecznej i służb społecznych Wyniki badania pracowników socjalnych Zainteresowanie pracowników socjalnych środowiskową pracą socjalną Rekomendacje

4 Dwa rodzaje tożsamości zawodowej pracowników socjalnych: (1) urzędnicy systemu pomocy społecznej, (2) specjaliści w zakresie pracy socjalnej. Trzy procesy profesjonalizacji służb społecznych: (1) profesjonalizacja przez instytucjonalizację, (2) profesjonalizacja przez edukację, (3) profesjonalizacja przez samoorganizację;

5 Próba losowo-warstwowa 1210 pracowników socjalnych 3 warstwy (wyniki przeważone): 600 pracowników socjalnych OPS (warstwa podstawowa), 360 pracowników socjalnych PCPR (warstwa uzupełniająca), 250 pracowników socjalnych innych placówek (placówki wsparcia dla bezdomnych, ŚDS, CIS warstwa sprawdzająca);

6 Możliwość porównywania wyników dla trzech warstw oraz ekstrapolacji wyników dla całej próby na ogół pracowników socjalnych (walor reprezentatywności); Możliwość porównania z wynikami wcześniejszych badań (kadry OPS); Uwzględnienie pracowników socjalnych zatrudnionych na obrzeżach publicznej pomocy społecznej.

7 94,2% kobiety; 99,6% zatrudnienie kodeksowe; wiek: śr. 40 lat (OPS: 40,1; PS: 37,9; PCPR: 35,7); staż pracy: śr. 13,3 (OPS: 13,8; PS: 9,8; PCPR: 8,8); 71,5% w małżeństwie; 73,3% wychowuje dzieci; 74,9% uczestniczy w realizacji projektów unijnych (w tym 44,3% zatrudnionych przy projektach); 42,7% wykształcenie wyższe kierunkowe + 4,7% inne wyższe, 45,8% posiada specjalizację; 90,6% nie jest członkiem żadnej organizacji społecznej.

8 mają wyższy poziom samooceny i zadowolenia z pracy, mają większe poczucie sprawstwa, są bardziej otwarci na pracę socjalną, częściej deklarują świadomy wybór zawodu i częściej wybraliby go raz jeszcze. (PS PCPR lokują się po środku continuum)

9 ale najbardziej pesymistyczna jest kadra OPS; PS z OPS są najbardziej niezadowoleni z wynagrodzenia, choć deklarują najwyższe zarobki: o 300 zł wyższe niż zatrudnieni w placówkach specjalistycznych; o 200 zł wyższe niż zatrudnieni w PCPR.

10 wyższy w OPS i PCPR niż w placówkach specjalistycznych; źródłem stresu dla kadr PCPR i OPS są sprawy na linii pracownik socjalny zatrudniająca instytucja (aspekt urzędniczy); źródłem stresu dla PS z placówek specjalistycznych są sprawy na linii pracownik socjalny klient (aspekt helping profession).

11 Utrzymać etatowe zatrudnienie PS, poprawić warunki pracy (sytuacja mieć biurko i wyjść zza biurka ); Rozdzielić wypłacanie zasiłków i pracę socjalną; Upowszechniać podejście środowiskowe; Docenić i wykorzystać potencjał pracy socjalnej na pobrzeżach systemu.

12 Poglądy na temat łączenia zasiłków i pracy socjalnej (w%) (badanie ISP 2010) Pogląd Zasada jest słuszna i nie należy jej zmieniać Zasada jest niesłuszna i należy ją zmienić Trudno powiedzieć (wady i zalety zasady równoważą się) ogółem z OPS z PCPR z PS 31,9 32,5 25,3 32,1 39,9 39,5 45,8 36,5 28,2 28,0 28,9 31,4 Ogółem

13 (1) W szerokim słowa znaczeniu: frontowa praca socjalna realizowana w środowisku lokalnym (nie w instytucji); (2) Według modelu OSL wypracowanego w Laboratorium Innowacji Społecznej (CAL/ISP): Funkcja: organizator społeczności lokalnej; Trzy środowiskowe role zawodowe - animator lokalny, - planista, - organizator sieci społecznych.

14 Zaangażowanie w animację lokalną w% (badanie ISP 2010) Jak często podejmują działania animacyjne? Bardzo często i często Rzadko, bardzo rzadko, nigdy ogółem z OPS z PCPR z PS 38,2 36,7 48,1 56,1 61,8 63,3 51,9 43,9 Ogółem

15 Zaangażowanie w budowanie lokalnych sieci w% (badanie ISP 2010) Jak często uczestniczą w organizowaniu sieci? Bardzo często i często Rzadko, bardzo rzadko, nigdy ogółem z OPS z PCPR z PS 53,0 51,4 61,7 72,8 47,0 48,6 38,3 27,2 Ogółem

16 Zaangażowanie w lokalne planowanie w% (badanie ISP 2010) Jak często podejmują działania planistyczne? Bardzo często i często Rzadko, bardzo rzadko, nigdy ogółem z OPS z PCPR z PS 60,2 59,5 63,3 70,5 39,8 40,5 36,7 29,5 Ogółem

17 Raport: Marek Rymsza (red.), Czy podejście aktywizujące ma szansę? Pracownicy socjalni i praca socjalna w Polsce 20 lat po reformie systemu pomocy społecznej, Warszawa 2011; Książka: Marek Rymsza (red.), Pracownicy socjalni i praca socjalna w Polsce. Między służbą społeczną a urzędem, Warszawa Obie publikacje w wersji pdf dostępne na stronie internetowej wydawcy - Instytutu Spraw Publicznych