Mój Wdecki Park Krajobrazowy

Transkrypt

1 Na tropie przygody Mój Wdecki Park Krajobrazowy Trzy kroki do bycia ekspertem Mapa vademecum przewodnika! Poznajmy się z Wdeckim Parkiem Krajobrazowym Natura zostawia ślady Ekologa do mądrości droga Edukacja społeczności zamieszkujących obszary chronione województwa kujawsko-pomorskiego: Lubię tu być... na zielonym!

2 01 Poznajmy się Czeka Cię niesamowita wyprawa po malowniczej dolinie rzeki Wdy we Wdeckim Parku Krajobrazowym. Po naszej wycieczce będziesz Tuchola mógł wśród najbliższych pochwalić się wieloma Grudziądz przyrodniczymi ciekawostkami i zyskać tytuł Brodnica prawdziwego eksperta. Niezwykłe piękno Bydgoszcz tego terenu zaklęte jest w sosnowych lasach, Toruń przybrzeżnych szuwarach, kwiecistych łąkach, a także urokliwych oczkach wodnych i jeziorach. W Parku można zaobserwować efekty wspólnego działania przyrody i człowieka. Największym sztucznym zbiornikiem jest Żurskie, które powstało w wyniku budowy Inowrocław Włocławek elektrowni wodnej. Na zalewie utworzyły się malownicze wyspy, a szczególną ozdobą zbiornika jest wyspa Madera położona za miejscowością Grzybek. Okolica daje schronienie wielu gatunkom ptaków, między innymi: zimorodkom, gągołom i nurogęsiom. Uważnie rozglądając się wokół można wypatrzeć także ślady bobrów i zaobserwować codzienne życie tych niezwykłych ssaków. Bobry często określane są mianem wspaniałych budowniczych, a wzniesione przez nie konstrukcje są bardzo trwałe, idealnie dopasowane do panujących warunków i zapewniają ochronę przed intruzami. Bogata fauna wód Parku to także liczne ryby, takie jak: pstrągi potokowe, trocie jeziorne, sumy i szczupaki. Na lądzie można spotkać ślady dzików, saren, jeleni, a nawet watahy wilków! Oprócz różnorodności przyrodniczej, Park oferuje również liczne zabytki kultury materialnej, charakterystyczne dla tego regionu chałupy borowiackie i kociewskie oraz przydrożne kapliczki i krzyże. Brda Wisła Drwęca Obszary NATURA 2000 BRODNICKI PARK KRAJOBRAZOWY symbole powierzchnia rośliny ptaki ssaki ryby rezerwat jarząb brekinia (w logotypie WPK) ha ponad 1000 gatunków 149 gatunków jelenie, daniele, dziki, wilki, sarny, bobry, ryjówki 13 gatunków ornitologiczny, leśny Brzęki im. Zygmunta Czubińskiego, wodno- torfowiskowy Dury, wodny Piaseczno, wodno-faunistyczny Ciche

3 Trzy kroki do bycia ekspertem 02 Zapraszamy Cię do wspólnej zabawy, po której zapewniamy, że staniesz się prawdziwym ekspertem w tematyce Wdeckiego Paru Krajobrazowego. Poniżej przedstawiamy atrakcje przyrodnicze i zabytki, które 1) musisz zobaczyć / odwiedzić 2) zapamiętać ciekawostki na ich temat 3) odpowiedzieć na zadane pytanie. Jeśli przejdziesz te 3 kroki zapewniamy, że zostaniesz ekspertem J przyroda i zabytki Kamień Diabelski Elektrownia wodna w Żurze Elektrownia wodna w Gródku Dworek w Gródku zapamiętaj! Głaz znany jest też jako kamień św. Wojciecha. Z jego nazwami związane są dwie legendy. Pierwsza mówi o tym, że diabeł chciał przenieść głaz, aby przegrodzić nim nurt Wdy, ale nie zdążył przed świtem i musiał pozostawić kamień akurat w tym miejscu. Według drugiej, święty Wojciech wygłosił przy kamieniu kazanie w czasie swojej misji chrystianizacyjnej. Rezerwat ornitologiczny utworzono w celu ochrony bogatych siedlisk ptactwa wodnego i błotnego. Zarośnięte jezioro otoczone przez bagna i lasy, to doskonałe miejsce lęgowe rzadkich i chronionych gatunków ptaków, takich jak: żuraw, łabędzie niemy i krzykliwy, bocian czarny, bielik, bąk i rybołów. Powstanie elektrowni związane było z budową gdyńskiego portu morskiego, do którego dostarczano z niej energię. Obiekt w 1930 roku uroczyście otworzył prezydent RP Ignacy Mościcki. W wyniku budowy na rzece Wdzie utworzył się Zalew Żur o powierzchni 440 ha. Również ta elektrownia zaopatrywała w prąd aglomerację gdyńską. W wyniku jej budowy powstał sztuczny zbiornik wodny o powierzchni około 90 ha. Ją w 1923 roku uroczyście otworzył prezydent RP Stanisław Wojciechowski. Jedyny w Borach Tucholskich dworek szlachecki o konstrukcji drewniano-murowanej wzniesiono w drugiej połowie XVIII wieku. W skład całego zespołu dworsko-parkowego wchodzi dwór, park, owczarnia i kuźnia. Kompleks wpisano do rejestru zabytków w 1987 roku. zadanie dla Ciebie Głaz z jednej strony jest porośnięty mchem, który jest pewnego rodzaju kompasem. Jaki kierunek wskazuje mech? Ornitolodzy obrączkują ptaki. Jaki cel mają takie działania? Jak budowa elektrowni wpływa na otaczający ją krajobraz oraz świat roślin i zwierząt? Budowa elektrowni wodnych to jeden ze sposobów wykorzystania odnawialnych źródeł energii. Jakie znasz inne metody? Wyobraź sobie, jak mogło płynąć życie szlachty w okolicy dworu. Jakie były główne przywileje tej grupy społecznej?

4 03 Mapa vademecum przewodnika Zdrójno Duże Krówno Zdrójno 1 dotyczy działu 3 kroki do eksperta Skala 1: Byłyczek Kościół Wiatrak Kąpielisko Granica parku krajobrazowego 1 0, km Inny zabytek Pałac Golgota Łoboda Muzeum J. Trzcianno Bunkier, fort J. Głaz Brzeźno Szlak rowerowy Krzywe Koło Szlak w kajakowy Pętli Wdy J. Słone Rusina ŚLIWICE Śliwice Zabytek techniki Linówek Brzeźno Leśniczówka Pieczyska Suchobrzeźnica Łuby Kałębie Prusina Kocknieja - pomnik przyrody Punkt widokowy Drzewo - pomnik przyrody Zdrójki Błędno Granica rezerwatu Ścieżka dydaktyczna Szlak pieszy Trzebiechowo Dębia Góra Radogoszcz wojew. pomorskie Wądoły Martwe B o r y Piaseczno T u c h o l s k i e Wdecki Park Brzęki Dury Łyse Struga Sobińska Wda ga Stru Sobińska Prusina Trzebciny Kordownik Trzebcińskie ŚLIWICZKI LASKI TUCHOLSKIE Łąski Piec Śliwiczki ŁĄŻEK Laski Zazdrość Łążek Piaseczno Czarna Woda Tleń Piekło Stara Rzeka Radańska Dębowiec Grzelowy Nowa Huta Wygoda TLEŃ Borsukowo Oski Piec Starograd Nowe Sobiny 2 Duży Trzebucz Okarpiec wojew. kujawsko-pomorskie Lipinki Stara Huta

5 Mapa vademecum przewodnika 03 Ciche Krajobrazowy Park ina Trzebcińskie Martwe Wierzchy Jez. Mukrza Żurskie Jez. Ciche W-a Madera 238 Sobińska Struga Sierosławek Ryszka Wda Lisiny Zdroje Pruskie Smolarnia Zgorzały Most Wierzchy Lnianek Wygoda Jakubowo Mszano Czarna Woda TLEŃ Tleń Brzemiona Pasieka Piekło Zalesie Szlacheckie Sierosław Sierosławek Osie Starnie Grzybek Radańska Starograd Osie-Stary Tartak Osie Wałkowiska OSIE 3 Spławie Oski Piec Nowe Żur Osie pod Jaszcz Brzeziny 2 Nowe Laskowice KWIATKI Jaszcz Borsukowo Nowy Jaszcz Czersk Świecki Mukrz Stępiska 239 Lniano 239 Gródeckie 239 Gródek 239 Stelchno Wda Ostrowite Zacisze Jędrzejewo Dębowo Jeziorki LNIANO Kozi Borek Jędrzejewo Wętfie JASTRZĘBIE POMORSKIE Lubodzież Jastrzębie Krakówek Drzycim DRZYCIM Gudajewo Gacki Wery Rówienica 5 4 Grabowa Buchta Kaliska LEOSIA Pólko Krąplewice 1 Krąplewice Nowe Buczek Laskowice Skrzynki Laskowice LASKOWICE 272

6 04 Natura zostawia ślady Natura zostawia ślady spróbuj odnaleźć je w Parku (najłatwiej szukać tropów zimą). jeleń dzik sarna wilk bóbr daniele trop zwierzęcia gatunek Pokoloruj bobra według wzoru

7 Ekologa do mądrości droga 05 Pomóż Beniowi spotkać się z Bożenką! Pionowo: 1. ptak, który w powiedzeniu zwiastuje wiosnę 2. jeleń lecz mniejszy od swego szlachetnego brata lub imię męskie brusznica lub amerykańska 4. jeśli rośnie na drzewie, to wskazuje północ Poziomo: 1... czarny, o wysokich właściwościach leczniczych. Można wykorzystywać też białe kwiaty. 2. drapieżna, podłużna ryba, może osiągnąć mawet 1,5m długości 3. łania to jego żona

8 Wydawca: Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego Plac Teatralny Toruń kontakt do parku: Wdecki Park Krajobrazowy ul. Rynek 11A Osie tel fotografie: Piotr Szumigaj Daniel Siewert Jarosław Tarczykowski Opracowanie: Euro Pilot Sp. z o.o. ul. Konarskiego Warszawa tel ISBN