PAŃSTWOWA INSPEKCJA SANITARNA PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W HRUBIESZOWIE I N F O R M A C J A

Transkrypt

1 Załącznik do uchwały Nr XXIII/205/2009 Rady Powiatu w Hrubieszowie z dnia 26 lutego 2009 r. PAŃSTWOWA INSPEKCJA SANITARNA PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W HRUBIESZOWIE I N F O R M A C J A O STANIE BEZPIECZEŃSTWA SANITARNEGO POWIATU HRUBIESZOWSKIEGO w 2008 ROKU Hrubieszów Luty 2009

2 Głównym celem działalności Państwowej Inspekcji Sanitarnej na terenie Powiatu Hrubieszowskiego w 2008r. było dążenie do osiągnięcia pożądanych norm zdrowotnych poprzez działania umożliwiające zachowanie lub przywracanie bezpieczeństwa zdrowotnego ludzi, a także mająca na celu identyfikację i oszacowanie skali zagrożeń, inicjowanie skoordynowanego nadzoru i kontroli zapobiegających wszelkim zagrożeniom fizycznym, chemicznym i biologicznym oraz zachowanie i umacnianie zdrowia zbiorowości i kształtowanie w tym zakresie odpowiednich postaw i zachowań. Ogólna ocena działalności Państwowej Inspekcji Sanitarnej w powiecie hrubieszowskim w 2008r. w poszczególnych dziedzinach przedstawia się następująco: 1. Sekcja Nadzoru P/Epidemicznego odpowiedzialna jest za zapobieganie i zwalczanie chorób zakaźnych i pasożytniczych, opracowywanie ognisk chorób zakaźnych i zatruć pokarmowych, za stan sanitarny obiektów takich jak: Szpital, Ośrodki Zdrowia, Przychodnie, Gabinety Lekarsko-Pielęgniarskie na terenie Powiatu, a więc mające bezpośredni wpływ na zdrowie mieszkańców miasta Hrubieszowa i Powiatu. Prowadzi ewidencję i nadzór nad nosicielami HBV, HCV, pałeczkami S. Typhi, S. Paratyphi i innymi salmonellozami. Prowadzi doradztwo merytoryczne w zakresie dezynfekcji, dezynsekcji i deratyzacji oraz procesów sterylizacji w placówkach służby zdrowia. Nadzoruje prawidłowość i skuteczność procesów sterylizacji w zakładach opieki zdrowotnej. Sprawuje nadzór sanitarny nad organizacją i wykonawstwem szczepień ochronnych oraz zajmuje się dystrybucją szczepionek na obszarze działalności PSSE. 2. Sekcja Higieny Żywności, Żywienia i Przedmiotów Użytku kontroluje przestrzeganie przepisów określających wymagania higieniczne i zdrowotne warunków produkcji, transportu, przechowywania i obrotu detalicznego i hurtowego żywnością, warunków żywienia zbiorowego otwartego (restauracje, bary, kawiarnie, punkty małej gastronomii) i zamkniętego (zakłady nauczania i wychowania dzieci i młodzieży, domu opieki społecznej i kuchnia szpitalna), warunków produkcji i obrotu kosmetykami, materiałami i wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością. Przeprowadza kontrole sanitarne, pobiera próbki żywności oraz prowadzi dochodzenie epidemiologiczne w związku z zatruciami pokarmowymi. Podejmuje działania zaradcze w ramach Krajowego Systemu Ostrzegania o Niebezpiecznych Produktach Żywnościowych i Środkach Żywienia Zwierząt (RASFF) oraz niebezpiecznych kosmetyków zgłoszonych w ramach systemu RAPEX. Prowadzi ocenę stopnia wdrażania i skuteczności systemu HACCP (analiza zagrożeń i wytyczenie krytycznych punktów kontroli) w zakładach żywnościowo-żywieniowych. 3. Sekcja Higieny Komunalnej kontroluje przestrzeganie przepisów określających wymagania higieniczne i zdrowotne w szczególności dotyczących higieny środowiska, a zwłaszcza wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi i wodę w kąpieliskach, utrzymania należytego stanu higienicznego nieruchomości, zakładów pracy, instytucji, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej, dróg, ulic oraz środków transportu osobowego do przewozu zwłok i szczątków ludzkich, do transportu chorych itp. Ponadto Sekcja Higieny Komunalnej prowadzi prace wynikające z działalności statutowej m.in. wydaje: -opinie w sprawie ustalenia zasad czystości i porządku na terenie gminy, -zezwolenia: na ekshumację zwłok, przewóz zwłok, sprowadzenia zwłok z zagranicy, -opinie w sprawie imprez masowych, 2

3 -opracowuje roczne oceny obszarowe na poziomie miasta gminy i powiatu zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia przez ludzi. 4. Sekcja Higieny Dzieci i Młodzieży sprawuje nadzór nad warunkami sanitarnohigienicznymi w zakładach nauczania i wychowania, dokonuje oceny higienicznej i technicznej pomieszczeń i spełnienie wymagań w zakładach nauczania i wychowania, analizuje ergonomiczne warunki organizacji stanowisk pracy ucznia, ocenia rozkłady lekcji w placówkach nauczania i wychowania, przeprowadza badania i stosowanie przepisów oraz zaleceń higieniczno-zdrowotnych w zakresie użytkowania stanowisk pracy ucznia na podstawie pomiarów antropometrycznych, wymiarów funkcjonowania stanowiska pracy ucznia. Prowadzi nadzór nad zapewnieniem odpowiednich warunków wypoczynku dzieci i młodzieży w okresie ferii zimowych i letnich. 5. Higiena Pracy kontroluje przestrzeganie przepisów określonych m. in. w przepisach: Kodeks pracy, w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, o substancjach i preparatach chemicznych, o przeciwdziałaniu narkomanii, dot. nadzoru nad prekursorami narkotyków, o narażeniu na czynniki i procesy technologiczne o działaniu rakotwórczym i mutagennym, o produktach biobójczych, detergentach, w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego użytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest. Kontroluje zakłady pracy w których pracownicy narażeni są na szkodliwe czynniki dla zdrowia występujące w środowisku pracy tj. hałas, zapylenie, czynniki chemiczne i biologiczne. Kontroluje warunki zdrowotne środowiska pracy w celu zapobiegania powstawaniu chorób zawodowych i innych związanych z warunkami pracy, prowadzi postępowanie w sprawie chorób zawadowych. 6. Oświata Zdrowotna i Promocja Zdrowia inicjuje i koordynuje interwencje programowe: ogólnopolskie, wojewódzkie, lokalne w oparciu o sytuację epidemiologiczną kraju, regionu, wytyczne GIS i WSSE, inicjuje i koordynuje interwencje nieprogramowe motywujące lokalną społeczność do dobrowolnego podjęcia zachowań, które sprzyjają zdrowiu. Organizuje szkolenia, narady dla koordynatorów zdrowia uczestniczących w realizacji programów profilaktycznych w powiecie hrubieszowskim. W ramach promocji zdrowia organizuje konkursy o tematyce prozdrowotnej w środowisku dzieci i młodzieży oraz osób starszych różnego typu. Monitoruje działalność w zakresie edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia realizowaną przez placówki oświatowo-wychowawcze, placówki lecznictwa otwartego i zamkniętego oraz udziela pomocy w prowadzeniu tej działalności. Współpracuje z organami administracji samorządowej, organizacjami, stowarzyszeniami, lokalnymi mass-mediami na rzecz prewencji i promocji zdrowia. 7. Zapobiegawczy Nadzór Sanitarny uzgadnia projekty miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, wydaje opinie dotyczące obowiązków sporządzania raportów o oddziaływaniu na środowisko i określa ich zakresy, uzgadnia w.w przedsięwzięcia przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia, uzgadnia dokumentację projektową pod względem wymagań higienicznych i zdrowotnych, uczestniczy w dopuszczeniu do użytkowania obiektów budowlanych na podstawie przepisów Prawa budowlanego, wydaje opinie co do zgodności z warunkami sanitarnymi określonymi przepisami Unii Europejskiej przedsięwzięć i inwestycji, których realizacja jest wspomagana przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa ze środków pochodzących z funduszy Unii Europejskiej oraz wydaje inne opinie sanitarne o lokalach dotyczących np. nowouruchamianych i zmodernizowanych placówek oświatowych, aptek, sklepów itp. Należy uwzględnić działania diagnostyczne Oddziału Laboratyjnego naszej Stacji, który w 2008r.wykonywal badania: -bakteriologiczne w kierunku: jelitowych pałeczek Salmonella, Shigella, Enteropatogenne Escherichia Coli, wymazy czystościowe, ocenę skuteczności procesów sterylizacji, 3

4 -pomiary środowiska pracy w zakresie: mikroklimatu, oświetlenia, hałasu, pyłów, stężenia CO, H 2 S, SO 2. Łączna działalność zapewnia bezpieczeństwo sanitarne naszego powiatu. ROCZNA OCENA STANU SANITARNEGO PLACÓWEK SŁUŹBY ZDROWIA NA TERENIE POWIATU HRUBIESZOWSKIEGO ZA 2008 ROK. W roku 2008r Sekcja Nadzoru P/epidemicznego Powiatowej Stacji Sanitarni- Epidemiologicznej w Hrubieszowie sprawowała nadzór nad 146 obiektami: SP ZOZ Hrubieszów szpital 1 Przychodnie i Ośrodki SP ZOZ 15 Przychodnie NZOZ 28 Ambulatoria 2 Gabinety prywatne 66 Punkty szczepień 34 W roku 2008 przeprowadzono 297 kontroli. Wydano 1 decyzję administracyjną na poprawę stanu sanitarno-technicznego w Przychodni Rejonowej SPZOZ Hrubieszów, 1 postanowienie na otwarcie gabinetu laryngologicznego, oraz 1 opinię sanitarną dotyczącą programu dostosowawczego NZOZ Nieledew. Za uchybienia w bieżącym stanie sanitarnym (niezachowanie czystości, nieprzestrzeganie zasad dezynfekcji i sterylizacji, nieprzestrzeganie procedur zapobiegania zakażeniom) ukarano winnych zaniedbań 3 mandatami. W SPZOZ Hrubieszów zakończono prace remontowe na oddziale Gruźlicy i Chorób Płuc. Ponadto odnowiono gabinety w Dziale Pomocy Doraźnej. Pracownia Endoskopowa została przeniesiona do nowych pomieszczeń odpowiadających wymogom przepisów sanitarnych. Na Bloku Operacyjnym wycofano z użycia sterylizatory na suche gorące powietrze-obecnie wszystkie narzędzia sterylizowane są autoklawie w centralnej sterylizatorni SP ZOZ w Hrubieszowie. W Przychodni Rejonowej wydano decyzję na poprawę stanu technicznego podłóg, ścian i wyposażenia- zalecenia zostały wykonane. W pozostałych placówkach stan sanitarno techniczny nie budził zastrzeżeń. W roku 2008 szczepienia przebiegały zgodnie z obowiązującym Programem Szczepień Ochronnych. Podlegających szczepieniom było dzieci i młodzieży poniżej 20-go roku życia. Wykonawstwo szczepień jest zadowalające. Program szczepień ochronnych obejmuje: - szczepienia obowiązkowe dzieci i młodzieży szkolnej - szczepienia obowiązkowe osób narażonych w sposób szczególny na zakażenia - szczepienia zalecane nie finansowane ze środków budżetowych. Na uwagę zasługuje wzrost zainteresowania szczepieniami zalecanymi odpłatnymi. W roku sprawozdawczym poddano szczepieniom zalecanym: przeciw WZW typu B przed zabiegiem- 965 osób przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu osób predysponowanych na zakażenie ( pracowników leśnych) 12 osób przeciw grypie 1609 osób przeciw meningokokom 119 osób przeciw pneumokokom 245 osób przeciw rotawirusom 16 przeciw zakażeniu wirusem brodawczaka ludzkiego - 6 Ze względu na rolniczy charakter regionu, w przypadku zranień w roku 2008 przeciw tężcowi zaszczepiono 224 osoby dorosłe. 4

5 W związku z wejściem w życie rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 10 listopada 2006r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej placówki służby zdrowia, które nie spełniają wymogów określonych w rozporządzeniu posiadają programy dostosowawcze. SYTUACJA EPIDEMIOLOGICZNA W REJONIE DZIAŁANIA PAŃSTWOWEGO POWIATOWEGO INSPEKTORA SANITARNEGO W HRUBIESZOWIE w 2008r. Lp. Liczba mieszkańców powiatu stan na r Jednostka chorobowa 2007r. 2008r. L. bez. Wsk. L. bez. Wsk. 1. salmonellozy 31 0, ,37 2. czerwonka biegunka do lat 2 1 0,01 2 0,02 4. Posocznice (w roku 2008; 7 0,09 7 0,09 inne określone i nie określone-7 w tym posocznica bakteryjna noworodka-6 i 1 posocznica meningokokowa 5. Nagminne zapalenie 3 0,04 5 0,07 przyusznic 6. Borelioza z Lyme 11 0,15 6 0,08 7. Styczność i narażenie na 6 0,08 8 0,11 wściekliznę 8. Ospa wietrzna 197 2, ,38 9. Różyczka 356 5,07 2 0, WZW typ C 3 0,04 3 0, Legionelloza Płonica 22 0,30 4 0, Lamblioza 3 0,04 3 0, WZW typ B , Mononukleoza 1 0,01 7 0, Toksoplazmoza 2 0,02 2 0, Zatrucie lekami 9 0,12 5 0, Zatrucie alkoholem 1 0,01 3 0, Świerzb 6 0,08 6 0, Glistnica 3 0, Owsica Bąblowica ,01 Wyliczono według wskaźnika k

6 Liczba zachorowań x k Liczba populacji Analiza sytuacji epidemiologicznej na terenie powiatu hrubieszowskiego w latach wykazała nieznaczny spadek zachorowań na niektóre choroby zakaźne tj. Salmonellozy w 2008r. zarejestrowano 27 zachorowań w tym 1 zatrucie zbiorowe rodzinne ( 2 osoby w gm. Trzeszczany), pozostałe to pojedyncze zachorowania: 13 wystąpiło na terenie miasta Hrubieszowa, 4 w gm. Hrubieszów, po 2 w gm. Trzeszczany, gm. Mircze, po 1 zachorowaniu w gm. Uchanie, gm. Dołhobyczów. Przyczyną zachorowań było spożycie pieczonych kurczaków, jajecznic, omletów, naleśników z serem z dodatkiem surowych jaj, ciast z masami z dodatkiem jaj. Jaja pochodziły z własnego gospodarstwa lub zakupione były na targu w Hrubieszowie. Natomiast w 2007r. zarejestrowano ogółem 31 zachorowań w tym 2 zatrucia zbiorowe rodzinne (8 sób), jedno wystąpiło na terenie miasta Hrubieszowa, a drugie w gm. Trzeszczany. Pozostałe to pojedyncze zachorowania występujące w całym powiecie. Boreliozę, zarejestrowano 6 przypadków u 2 pracowników leśnych pracujących w nadleśnictwie Strzelce i Nadleśnictwie Mircze, w gm. Trzeszczany 2 zachorowania, w gm. Werbkowice 1 zachorowanie, w gm. Dołhobyczow 1 zachorowanie u dziecka 5-letniego, a w 2007r. zarejestrowano 11 zachorowań wśród leśników i rolników. Różyczkę - zarejestrowano 2 zachorowania ( 1 osoba - 17 lat mężczyzna, 1 osoba - 7 lat, oboje nie szczepieni).natomiast w 2007r. zanotowano 356 zachorowań, najliczniejszą grupę stanowili chłopcy w wieku lat. Zatrucia lekami wśród młodzieży r. zarejestrowano 5 przypadków, 2007r. 9 zatruć. W porównaniu do roku ubiegłego na tym samym poziomie utrzymują się zachorowania na: WZW typu C w 2008r. zanotowano 3 zachorowania w tym: 2 w mieście Hrubieszowie, 1- gm. Werbkowice Toksoplazmozę - w 2008r. zarejestrowano 2 zachorowania ( u dzieci: 7 miesięcy i 5 lat) w gm. Mircze i w Hrubieszowie. (z wywiadu kontakt z kotami domowymi). Świerzb w 2008r. zarejestrowano - 6 zachorowań: w gm. Mircze 3, w m. Hrubieszów 2, w gm. Horodło - 1 Inwazyjną Chorobę Meningokokowa z posocznicą w 2008r. zachorowało 1 dziecko dwuletnie w m. Hrubieszów, natomiast w 2007r. zachorowała 1 osoba dwudziestoletnia w gm. Werbkowice. W 2008r. wystąpiło 1 zachorowanie na bąblowicę w gm. Trzeszczany. Obserwuje się wzrost zachorowań na: WZW typu B - w 2008r. zarejestrowano 3 zachorowania: w mieście Hrubieszowie 1, gm. Hrubieszow 1, gm. Trzeszczany 1. Osoby ze styczności i narażenia na wściekliznę w 2008r. zaszczepiono przeciw wściekliźnie 8 osób: 1 osoba została pokąsana przez psa w gm. Dołhobyczow, 1 osoba została pokąsana przez bezpańskiego psa w Krakowie, 1 osoba pokąsana przez psa w gm. Trzeszczany, 3 osoby w mieście Hrubieszowie ( podrapane przez kota, pogryziony przez bezpańskiego psa, kontakt z psem, który zagryzł lisa), 2 osoby w gm. Hrubieszów ( kontakt z psem, który zagryzł lisa, pogryziony przez bezpańskiego psa), 1 osoba w gm. Werbkowice (pogryziona przez bezpańskiego psa).w 2007r. zakwalifikowano i poddano szczepieniom p/wściekliźnie 6 osób. 6

7 Grużlica W 2007r. w województwie lubelskim zapadalność na gruźlicę wynosiła 35,4 ( 761 przypadków ). Sytuacja epidemiologiczne gruźlicy w Polsce nie jest korzystna, w 2007r. Polska zajmowała 7 miejsce w krajach Unii Europejskiej pod względem ilości zachorowań po Rumunii, Łotwie, Litwie, Bułgarii, Estonii i Portugalii. Natomiast województwo lubelskie było na 3 miejscu po woj. mazowieckim i woj. śląskim pod względem liczby zachorowań. W powiecie hrubieszowskim w 2007r. zgłoszono 30 zachorowań: gm. Hrubieszów -3, gm.uchanie 3, gm. Mircze 5, gm Dołhobyczów- 2, gm. Horodło 1 gm Trzeszczany- 1, gm Werbkowice 8, m. Hrubieszów 7 Zachorowania wystąpiły w wieku od 20 lat do 75 i więcej. Najwięcej zachorowań zanotowano w mieście Hrubieszów, gm. Werbkowice i gm. Mircze. W roku 2008r zachorowało 27 osób: gm. Hrubieszów 3, gm. Uchanie- 2, gm. Mircze 7, gm. Dołhobyczów 3, gm. Horodło 2, gm.trzeszczany 2, gm. Werbkowice 2, m. Hrubieszów - 6 Chorują osoby w wieku od 30 do 60 lat. Najwięcej zachorowań wystąpiło w gminie Mircze i w mieście Hrubieszowie. W 2008 roku w powiecie hrubieszowskim nie zanotowano zachorowań na AIDS, u jednej osoby wykryto wirusa HIV. Natomiast w województwie lubelskim stwierdzono 6 zachorowań na AIDS i 10 przypadków HIV. Na terenie województwa lubelskiego, w 2007 r. w poradniach wenerologicznych zanotowano 35 przypadków kiły ( za 2008r. brak jeszcze danych). Niepokojące jest, że największa zachorowalność na kiłę wystąpiła w powiecie hrubieszowskim (40% wszystkich zachorowań). Nie odnotowano żadnego przypadku zachorowania na choroby weneryczne w powiatach: janowskim, krasnostawskim, kraśnickim, lubartowskim, lubelskim, łęczyńskim, łukowskim, parczewskim, puławskim, ryckim, świdnickim oraz włodawskim. 7

8 OCENA STANU SANITARNEGO OBIEKTÓW ŻYWIENIOWO- ŻYWNOŚCIOWYCH POWIATU HRUBIESZOWSKIEGO ZA 2008r. Głównym zadaniem Państwowej Inspekcji Sanitarnej w zakresie nadzoru nad warunkami zdrowotnymi żywności, żywienia oraz nad materiałami i wyrobami do kontaktu z żywnością jest kontrola przedsiębiorców odpowiedzialnych za bezpieczeństwo żywności w zakresie spełnienia wymagań obowiązujących przepisów prawa sanitarnego. Realizując swoje zadania w 2008 roku objęto nadzorem 429 obiektów w tym: - 34 obiekty produkcji żywności / wytwórnie lodów i automaty, piekarnie i ciastkarnie, wytwórnie wód gazowanych, przetwórnie owocowowarzywne, młyny, cukrownie / obiektów obrotu żywnością / sklepy, kioski, hurtownie, targowisko, środki transportu żywności, punkty sprzedaży środków spożywczych na stacjach CPN / - 81 obiektów żywienia zbiorowego / bary, restauracje, punkty gastronomiczne, stołówki w zakładach zamkniętych szkolne, przedszkolne przy internatach, blok żywienia w szpitalu itp. / - 8 sklepów kosmetycznych Skontrolowano 372 obiekty, oceniono w oparciu o jednolite kryteria ujęte w arkuszach oceny stanu sanitarnego 347, przeprowadzając łącznie 532 kontrole. Wśród obiektów ocenionych, 9 zakwalifikowano do nie spełniających obowiązującego prawa, co stanowi 2,6%. Obiekty niezgodne stwierdzono w takich grupach jak: sprzedaż artykułów spożywczych ze środka transportu ( obiekt ruchomy ) 100% młyny 16,66% piekarnie 6,67% sklepy 2,97% Pozostałe grupy obiektów uzyskały ocenę zgodności z wymogami. 8

9 Odsetek obiektów o złym stanie sanitarnym sukcesywnie jednak maleje i spadł z 9,2% w roku 2005 do 2,6 % w roku Rok Odsetek obiektów niezgodnych z wymogami , , , ,6 Nadal jednak rejestrowanych jest w protokołach kontroli sanitarnej szereg uchybień, najczęściej stwierdzane to: - brak opracowanych i wdrożonych procedur i instrukcji Dobrej Praktyki Higienicznej i Produkcyjnej - nie przestrzeganie w praktyce zasad GHP/GMP opisanych w procedurach i instrukcjach, w tym brak systematycznych zapisów dokumentujących realizację zasad dobrych praktyk, - brak działań w kierunku wdrażania procedur opartych o zasady HACCP - zły stan techniczny zakładów ( ściany, podłogi, powierzchnie pozostające w kontakcie z żywnością) oraz brak czystości i porządku - niewłaściwe warunki przechowywania środków spożywczych (niezgodne z deklaracją producenta, nie zachowana ciągłość łańcucha chłodniczego), - brak do wglądu aktualnych orzeczeń lekarskich potwierdzających właściwy stan zdrowia zatrudnionego personelu, - niewłaściwe znakowanie wyrobów gotowych wprowadzanych do obrotu, - w sprzedaży artykuły przeterminowane, Egzekwując spełnienie wymagań, podejmowano działania decyzyjne. Wydano łącznie 89 decyzji administracyjnych w tym 37 decyzji w wyniku naruszenia wymagań sanitarnych i zdrowotnych, wystawiono 10 upomnień, 1 tytuł wykonawczy oraz 1 postanowienie o nałożeniu grzywny w celu przymuszenia na kwotę 500,00zł., wyegzekwowano 500,00zł. W toku czynności kontrolnych, w związku ze stwierdzonymi uchybieniami bieżącymi nałożono 91 grzywien w drodze mandatu karnego na kwotę 14610,00zł. Za stwierdzone naruszenia wymagań sanitarnych i zdrowotnych na mocy art. 36 ustawy o PIS wydano 112 decyzji płatniczych. W ramach oceny bezpieczeństwa produkowanej i wprowadzanej do obrotu żywności i materiałów i wyrobów do kontaktu z żywnością pobrano do badań laboratoryjnych 190 próbek w tym: 185 próbek żywności, 4 próbki wyrobów do kontaktu z żywnością ( w tym wyroby ceramiczne ), 1 próba sanitarna. Wszystkie próby badano w laboratoriach posiadających certyfikat akredytacyjny PCA i funkcjonujących w Zintegrowanym Systemie Badania Żywności. W kierunku zanieczyszczeń mikrobiologicznych (w szczególności bakterie chorobotwórcze - Salmonella i Listeria ) oceniono 90 prób, wszystkie prawidłowe. 9

10 W zakresie parametrów chemicznych ( metale szkodliwe dla zdrowia, pozostałości pestycydów, mikotoksyny, azotany, substancje dodatkowe, 3-MCPD, benzo[a]piren ) zbadano łącznie 97 prób, wszystkie oceniono jako zgodne z wymogami. Badania na obecność zanieczyszczeń biologicznych przeprowadzono w 11 próbach ( 10 żywności + 1 sanitarna ). Żadnej próbki nie kwestionowano. W kierunku znakowania oceniono łącznie 127 prób. Niewłaściwe znakowanie stwierdzono w 7 próbach żywności co stanowi 5,5% zbadanych w tym kierunku. Były to: ciasto 3 próbki, przetwory mięsne 3 próbki, przetwory rybne 1 próbka. Organoleptycznie oceniono 32 próby, z czego 1 zakwestionowana ( ciasto ), 3,1% analizowanych w tym zakresie. co stanowi Ponadto zbadano 4 próby na obecność materiału pochodzącego z GMO ( organizmy genetycznie modyfikowane ) i 2 próby w kierunku skażenia promieniotwórczego. Nieprawidłowości nie stwierdzono. Ogółem w roku 2008 zdyskwalifikowano 8 próbek (żywność) co stanowi 4,2% zbadanych ogółem. W roku ubiegłym wymaganych parametrów jakości zdrowotnej nie spełniało 13 prób tj. 5,9%. Jakość zdrowotną pobieranych do badań próbek na przestrzeni lat przedstawia tabela: Rok Próbki zakwestionowane w % , , , ,2 Zarejestrowano 1 zbiorowe zatrucie pokarmowe występujące w mieszkaniu prywatnym. Domniemanym źródłem zatrucia wg przeprowadzonego wywiadu epidemiologicznego były krokiety domowej produkcji panierowane w jajku nie poddane dostatecznej obróbce termicznej ( w pobranych do badań jajach 5 sztuk, nie wykryto pałeczek Salmonella). Zatruciu uległy 2 osoby spośród 5 spożywających. Bakterie Salmonella enteritidis będące czynnikiem etiologicznym wyhodowano w wymazach z odbytu osób chorych. W ramach prowadzonego nadzoru dokonano teoretycznej oceny żywienia w 2 placówkach żywienia zbiorowego stołówce szkolnej i stołówce zakładu opiekuńczo-leczniczego. Żywienie w obu placówkach zakwestionowano. W obu spożywano za mało wapnia, witaminy C, nieprawidłowo układano jadłospisy ( mało urozmaicone, bez dodatków owocowo-warzywnych ), % energii z tłuszczu był za wysoki, z węglowodanów za mały. Ponadto w stołówce szkolnej spożywano za mało produktów zawierających żelazo. 10

11 W ramach realizacji zagadnienia dotyczącego systemu wczesnego ostrzegania o produktach niebezpiecznych ( RASFF, RAPEX ) otrzymano 18 powiadomień, w każdym przypadku podejmowano stosowne działania zaradcze zmierzające do wycofania z obrotu handlowego produktów niebezpiecznych. Przeprowadzono 70 udokumentowanych sprawdzeń w tym 27 w obiektach nieewidencjonowanych ( apteki, sklepy gospodarstwa domowego itp.). Wycofano z obrotu 11 sztuk konserwy rybnej pn. Szprot popularny ARO z przekroczonym poziomem benzo[a]piranu, 95 sztuk galaretki z Chin z kawałkami owoców zawierającej niedozwolone ekstrakty z wodorostów, 13 salaterek z Chin z przekroczoną migracją ołowiu i kadmu. Przyjęto 13 interwencji, które rozpatrzono zgodnie z kompetencjami, biorąc pod uwagę ocenę w kontekście potencjalnego ryzyka bezpieczeństwa żywności. Ponad połowa wniesionych interwencji to anonimy. Sprawy zgłaszane dotyczyły głównie: - złych warunków sanitarno-higienicznych przy sprzedaży - artykułów spożywczych niewłaściwej jakości, w tym przeterminowanych - nielegalnej działalności W części przypadków stwierdzono zasadność skargi, wobec czego zostały nałożone grzywny w drodze mandatu karnego, łącznie 7 na kwotę 1100,00 zł. 11

12 STAN ZAOPATRZENIA W WODĘ PRZEZNACZONĄ DO SPOŻYCIA PRZEZ LUDZI I NADZÓR NAD JEJ JAKOŚCIĄ w 2008r. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Hrubieszowie zgodnie z ustawą o Państwowej Inspekcji Sanitarnej sprawuje nadzór nad jakością wody przeznaczoną do spożycia przez ludzi. W roku 2008 realizowano monitoring kontrolny i monitoring przeglądowy oraz nadzór nad jakością wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi ogółem w 76 obiektach wodociągowych w tym: - 1 wodociąg o produkcji wody ( ) m 3 /d, tj. wodociąg Hrubieszów, - 7 wodociągów o produkcji wody ( )m 3 /d, tj. wodociągi: Werbkowice, Nieledew, Mircze, Dołhobyczów, Strzyżów Spółdzielni Mieszkaniowej, Czerniczyn, Rogalin wodociągów o wydajności <100 m 3 /d w tym wodociągi zbiorowego zaopatrzenia ludności 29, wodociągi zaopatrujące w wodę obiekty nauczania i wychowania, obiekty służby zdrowia i inne ogółem 37, - 2 studnie publiczne w Trzeszczanach i w Werbkowicach. W ramach monitoringu kontrolnego i przeglądowego oraz nadzoru bieżącego nad wodociągami pobrano i wykonano: 252 próby wody, przeprowadzono 80 kontroli stanu sanitarno - higienicznego urządzeń wodociągowych, wydano 5 decyzji administracyjnych oraz wystosowano 65 pism interwencyjnych, w tym na poprawę jakości wody 62, na poprawę stanu sanitarno technicznego wodociagów - 3. Do najczęściej przekraczanych parametrów jakości wody w nadzorowanych wodociągach należą: żelazo, jon amonowy, mętność, mangan oraz dość często pojawiające się okresowe zanieczyszczenia mikrobiologiczne. Zanieczyszczenia mikrobiologiczne stwierdzone w 2008r.w wodociągach zbiorowego zaopatrzenia: 1. Wodociąg Stefankowice - ponadnormatywna ogólna liczba mikroorganizmów na agarze odżywczym w 22o±2oC/68±4 godz w jtk/1ml wody, 2. Wodociąg Hrubieszów - ponadnormatywna ogólna liczba mikroorganizmów na agarze odżywczym w 22o±2oC/68±4 godz w jtk/1ml wody, 3. Wodociąg Majdan - ponadnormatywna ogólna liczba mikroorganizmów na agarze odżywczym w 22o±2oC/68±4 godz w jtk/1ml wody, 4. Wodociąg Spółdzielni Mieszkaniowej w Strzyżowie - bakterie grupy coli w jtk/100ml wody, ogólna liczba mikroorganizmów na agarze odżywczym w 36 C± 2 C /44±4h w jtk/1 ml wody, 5. Wodociąg Drohiczany - ogólna liczba mikroorganizmów na agarze odżywczym w 36 C± 2 C /44±4h w jtk/1 ml wody, 6. Wodociąg Trzeszczany - bakterie grupy coli w jtk/100ml wody, escherichia coli w jtk/100ml wody, 7. Wodociąg Mojsławice - enterokoki kałowe w jtk/100ml wody, 8. Wodociąg Przewodów - bakterie grupy coli w jtk/100ml wody, enterokoki kałowe w jtk/100ml wody, 9. Wodociąg KresMot w Nieledwi - bakterie grupy coli w jtk/100ml wody, 10. Wodociąg WAK w Hrubieszowie - bakterie grupy coli w jtk/100ml wody, enterokoki kałowe w jtk/100ml wody, escherichia coli w jtk/100ml wody, ponadnormatywna ogólna liczba mikroorganizmów na agarze odżywczym w 22o±2oC/68±4 godz w jtk/1ml wody (badania wykonane w ramach zlecenia Jednostki Wojskowej). 12

13 Po przeprowadzonych działaniach naprawczych jakość wody pod względem mikrobiologicznym odpowiadała wymogom sanitarnym. W roku 2008 w/g oceny rocznej wodę odpowiadającą wymaganiom aktualnego rozporządzenia dostarczało 66 urządzeń wodociągowych, pozostałe 8 obiektów dostarczało wodę nie odpowiadającą wymaganiom były to wodociągi lokalne ze względu na ponadnormatywną zawartość związków żelaza, mętność, jon amonowy, azotany, mangan. Ponadnormatywną zawartość azotanów, które stanowią zagrożenie zdrowotne dla osób korzystającej z wody stwierdzono w wodociągu: Szkoły Podstawowej w Hrebennem gm. Horodło. Stan zaopatrzenia ludności w wodę z wodociągów powiatu hrubieszowskiego przedstawia się następująco: 1. Liczba ludności ogółem 71349, 2. Liczba ludności korzystającej z wody o kontrolowanej jakości - wodociągi zbiorowego zaopatrzenia Liczba ludności korzystającej z wody o kontrolowanej jakości - wodociągi lokalne Liczba ludności korzystającej z wody o niekontrolowanej jakości, z własnych ujęć Procent ludności korzystającej z wodociągów zbiorowego zaopatrzenia ludności w wodę w gminach: 1. Hrubieszów - miasto: 95,00% 2. Hrubieszów gmina: 45,57% 3. Dołhobyczów 90,41% 4. Horodło 54,90% 5. Mircze 27,00% 6. Trzeszczany 79,87% 7. Uchanie 44,15% 8. Werbkowice 19,88% Ogółem powiat hrubieszowski 60,03% Podsumowanie i wnioski: - Wodociągi zbiorowego zaopatrzenia na koniec 2008r. w/g oceny rocznej dostarczały dobrą wodę pod względem mikrobiologicznym. - W wodociągach zbiorowego zaopatrzenia wg oceny rocznej dostarczających dobrą wodę stwierdzono na koniec 2008r. nieznaczne: a/ przekroczenia mętności: w wodociągach Żabcze, Gołębie Wólka Poturzyńska gm.dołhobyczów, Gozdów gm. Werbkowice, Mircze gm. Mircze, Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej w Cichobórzu gm. Hrubieszów b/ przekroczenia mętności i zawartość żelaza w górnej granicy wartości dopuszczalnej lub jednokrotne przekroczenie wodociąg Przewodów gm. Dołhobyczów, Wiszniów gm. Mircze, Mojsławice gm. Uchanie, c/ przekroczenia jonu amonowego w wodociągu Majdan gm. Dołhobyczów, d/ okresowe przekroczenia jonu amonowego, żelaza i mętności w wodociągu Hrubieszów, powyższe przekroczenia nie stanowiły zagrożenia zdrowotnego. - W kontrolowanych wodociągach badane parametry chemiczne o znaczeniu zdrowotnym tj: arsen, azotany, azotyny, kadm, ołów, chrom, fluorki, benzo(a)piren, ΣWWA, antymon, miedź, nikiel, rtęć, selen, sód, siarczany w dopuszczalnych zakresach wartości, w wodociągu Hrubieszów badane ponadto parametry: bor, ΣTHM, benzen, cyjanki, pestycydy, 1,2 Dichloroetan, trichloeten, tetrachloeten w granicach dopuszczalnych stężeń. 13

14 - Do pozytywnych przedsięwzięć w zakresie poprawy zaopatrzenia ludności w wodę w roku 2008 należy: a/ rozbudowa wodociągu Hrubieszów - nowe odcinki sieci wodociągowej: ul. Żeromskiego, Pobereżańska, Gródecka, b/ w wodociągu Hrubieszów : - opracowanie i podjęcie uchwały Nr XXVIII/274/2008 Rady Miejskiej Hrubieszów z dnia 28 listopada 2008r. w sprawie uchwalenia Wieloletniego Planu Rozwoju i Modernizacji Urządzeń Wodociągowych i Kanalizacyjnych na lata , - wykonanie prac nad Projektem Funkcjonalno Użytkowym Modernizacji Stacji Uzdatniania Wody, c/ wybudowanie ujęcia wody i stacji wodociągowej w Werbkowicach gm.werbkowice oraz wybudowanie nowego odcinka sieci w ul. Sikorskiego łączącego nową stację uzdatniania wody z istniejącą siecią, d/ poprawa jakości dostarczanej wody w zakresie żelaza i mętności w wodociągu Małków Nowy gm. Mircze, poprzez wprowadzenie uzdatniania wody, e/ rozbudowa wodociągu Mircze gm. Mircze - nowe odcinki sieci wodociągowej: ul. Targowa, Słoneczna, f/ wodociąg Nowosiółki po ubiegłorocznej awarii jedynej studni, będzie miał możliwość zasilania w wodę z wodociągu Stefankowice poprzez wykonaną spinkę w Moniatyczach Kolonia, g/ rozbudowa wodociągu Stefankowice gm. Hrubieszów poprzez zwodociągowanie wsi Kułakowice Pierwsze, Kułakowice Drugie, Ubrodowice i Annopol (obecnie nie oddany do użytku, roboty końcowe) - Do problemów wymagających rozwiązania należy: a/ dalsza potrzeba wodociągowania powiatu hrubieszowskiego, z wodociągów zbiorowego zaopatrzenia korzysta 60,03% ludności (jest to jeden z najniższych wskaźników w województwie lubelskim), b/ dążenie jednostek odpowiedzialnych za jakość wody w wodociągach do przeciwdziałania sytuacjom sprzyjającym zanieczyszczeniu mikrobiologicznemu wody oraz dostarczanie konsumentom wody o dobrych parametrach organoleptycznych i fizykochemicznych, c/ jak najszybsze podjęcie modernizacji wodociągu Hrubieszów okresowe przekroczenia żelaza, mętności, jonu amonowego i ogólnej liczby mikroorganizmów na agarze odżywczym w 22o±2oC/68±4 godz w jtk/1ml wody są uciążliwe dla konsumentów wody, d/ brak na terenie powiatu awaryjnego źródła zaopatrzenia ludności wodę w przypadku stwierdzenia braku przydatności wody w nadzorowanych wodociągach tj: typowej cysterny przeznaczonej wyłącznie do wody pitnej z aktualnymi badaniami wody ( zgodnie z opracowaną procedurą zapewnienia gotowości do użycia ). 14

15 Postępowanie z odpadami medycznymi wytwarzanymi na terenie powiatu hrubieszowskiego w 2008r.. Zgodnie z poleceniem Głównego Inspektora Sanitarnego w Warszawie dot. wzmożenia nadzoru nad obiektami mogącymi wytwarzać odpady medyczne Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Hrubieszowie skontrolował ogółem 52 obiekty wytwarzające odpady medyczne zakaźne oraz odpady specjalne, w tym: 2. Szpital Samodzielnego Publicznego Zespołu Opieki Zdrowotnej w Hrubieszowie wytwarzający powyżej 1000 kg rocznie odpadów medycznych niebezpiecznych, 3. Niepubliczny Zakład Opiekuńczo Leczniczy w Smoligowie, NZOZ Centrum Dializ spółka z o.o. w Sosnowcu Oddział w Hrubieszowie, Przychodnia Zdrowie w Hrubieszowie ul. Ludna - wytwarzający ( ) kg rocznie odpadów medycznych niebezpiecznych, obiektów wytwarzających <100kg rocznie odpadów medycznych niebezpiecznych, tj: - NZOZ, przychodnie i ośrodki zdrowia 22, - prywatne gabinety lekarskie, gabinety szkolne itp. 26. W/w obiekty prowadzą właściwie segregację odpadów w miejscu powstawania na odpady medyczne zakaźne, odpady medyczne specjalne, odpady pozostałe. Nie stwierdzono nieprawidłowości w gromadzeniu odpadów: zachowana kolorystyka i oznakowanie worków, materiał zakaźny ostry gromadzony w sztywnych pojemnikach, odpornych na działanie wilgoci i przekłucia. Nie stwierdzono nieprawidłowości w magazynowaniu odpadów: 3 obiekty mają wydzielone magazyny przechowywania odpadów spełniające aktualne wymogi, pozostali magazynują w wydzielonym urządzeniu chłodniczym, bądź przekazują odbiorcy odpadów w czasie 24 lub 48 godzin. W kilku przypadkach stwierdzono nieprawidłowy czas magazynowania odpadów medycznych zakaźnych w urządzeniach chłodniczych, powyżej 14 dni. Po przeprowadzonych kontrolach podmioty usunęły powyższą nieprawidłowość. Wszystkie skontrolowane obiekty posiadały zawartą umowę na odbiór odpadów z upoważnioną jednostką. Na terenie powiatu hrubieszowskiego odbiorcami odpadów medycznych zakaźnych jest: - SP ZOZ Hrubieszów, który pośredniczy w przekazaniu odpadów do Firmy Usługowo Handlowej EKO-TOP w Rzeszowie w celu unieszkodliwienia, - UTYLIMED spółka z o.o. w Lublinie. 4 podmioty wytwarzający odpady medyczne powyżej 100 kg rocznie posiadają stosowne pozwolenia na wytwarzanie odpadów niebezpiecznych. 15

16 OCENA STANU SANITARNO-TECHNICZNEGO PLACÓWEK OŚWIATOWO -WYCHOWAWCHYCH NA TERENIE POWIATU HRUBIESZOWSKIEGO ZA 2008r. Nadzorem objęto 94 obiekty, przeprowadzono 161 kontroli sanitarnych, nie nakładano mandatów karnych. - Wydano 21 decyzji administracyjnych w następujących placówkach tj.: - 2 decyzje na Przedszkola, - 12 decyzji na Szkoły Podstawowe, - 3 decyzje na Gimnazja, - 1 decyzje na Zespół Szkól Ponadpodstawowych, - 1 decyzja na Domy Kultury, - 2 decyzje na Zespoły Szkół Ogólnokształcących - Przedłużono 6 decyzji administracyjnych w następujących placówkach:, - 3 decyzje na Szkoły Podstawowe, - 1 decyzja na Gimnazja, - 1 decyzje na Domy Kultury, oraz 1 decyzje umarzającą ( 1- gimnazjum) Zmiany terminu zaleceń ujętych w decyzjach spowodowane były brakiem środków finansowych z jednostek nadrzędnych. - Skierowano wystąpienia do : Urzędu Miasta, Starostwa i Gmin Powiatu Hrubieszowskiego - wystąpienia dotyczyły -zasad organizowania wypoczynku zimowego i letniego dla dzieci i młodzieży -wykazu aktualnego placówek oświatowo-wychowawczych na dzień r., -zbyt niskim temperatur ( poniżej 18 o C ) w salach lekcyjnych i pomieszczeniach szkolnych w okresie grzewczym, stwierdzanych w czasie rutynowych kontroli a także po interwencjach rodziców. - W roku 2008 skontrolowano klaso-pracownie chemiczne: przy Zespole Szkół i Gimnazjach - w trakcie kontroli zwracano uwagę na zagadnienia bezpieczeństwa pracy z niebezpiecznymi substancjami i preparatami chemicznymi tj; aktualny spis, karty charakterystyki, przechowywanie, apteczka I pomocy wraz z instrukcją udzielania jej, wyposażenie pracowni, znakowanie substancji i preparatów chemicznych) - postępowania administracyjnego na klaso-pracownie nie prowadzono; Przeprowadzono rozmowy z Dyrektorami szkół na temat zagrożenia przy przechowywaniu odpadów niebezpiecznych w placówkach oświatowo-wychowawczych. - oceniano warunki pobytu dzieci i młodzieży w placówkach wychowania i nauczania w zakresie: - dostosowania stanowisk pracy ucznia: w większości placówek posiada meble szkolne zakupione przed 1995r. meble nie posiadają certyfikatu - tygodniowego rozkładu lekcji - dokonano higienicznej oceny rozkładu zajęć lekcyjnych w 50 szkołach w 142 oddziałach, postępowanie administracyjnego nie prowadzono, - oświetlenia sztucznego na stanowiskach pracy ucznia dokonano pomiarów w 2 placówkach w 6 oddziałach, odstępstw od obowiązującej normy nie stwierdzono. 16

17 -W wyniku prowadzonego postępowania administracyjnego poprawa nastąpiła w zakresie: -remontu sanitariatów 1 placówce -malowania pomieszczeń szkolnych w 3 placówkach -remontu podłóg w salach, korytarzach, szatniach w 2 placówkach -poprawy stanu technicznego otworów okiennych w 1 placówce -poprawy stanu technicznego ogrodzenia terenu szkoły w 1 placówce- wymieniono na nowe -umieszczenia tablic informacyjnych określających zasady bezpiecznego użytkowania urządzeń i sprzętu sportowego w 1 placówce -umieszczenia regulaminu rządkowego określającego zasady bezpieczeństwa i higieny pracy w pracowniach komputerowych w 1 placówce - poprawy stanu technicznego trepów schodów wejściowych w 1 placówce -prawidłowej temperatury w pomieszczeniach szkolnych w okresie grzewczym (za niska temperatura) w 3 placówkach - poprawy stanu technicznego krzeseł obrotowych w pracowni komputerowej w 1 placówce - poprawy stanu technicznego kontenera metalowego w 1 placówce ( wymieniono na nowy) - Współpracowano w obrębie: a) Samorządowym: Miejskim i Gminnym poprzez stosowanie pism informacyjnych, sprawozdawczych z zakresu nadzoru nad placówkami nauczania i wychowania, b) z Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej i Kołem Gospodyń Wiejskich w Jankach i w Stefankowicach w zakresie przygotowania wypoczynku letniego na terenie gminy Hrubieszów, c) z Kuratorium Oświaty w Lublinie delegatura w Zamościu w trakcie trwania wypoczynku zimowego i letniego dla dzieci i młodzieży - Wnioski: W wyniku prowadzonego postępowania administracyjnego nastąpiła poprawa stanu technicznego w nadzorowanych placówkach nauczania i wychowania. 17

18 OCENA STANU SANITARNEGO ZAKŁADÓW POD WZGLĘDEM WARUNKÓW ZDROWOTNYCH I ŚRODOWISKA PRACY Stanowisko Higieny Pracy w roku 2008r. obejmowało nadzorem sanitarnym 183 obiekty, przeprowadzono 133 kontroli sanitarnych w 98 obiektach. W zakładach objętych nadzorem jest zatrudnionych 3686 pracowników, z czego naliczniejsza jest grupa zakładów zatrudniających do 5 pracowniów: 89 zakładów, zatrudniających od 6 do 20 pracowników: 63 zakłady, zatrudniających od 21 do 50 pracowników: 17 zakładów, zatrudniających od 51 do 100 pracowników: 9 zakładów. Działalność kontrolna obejmowała: kontrole przeprowadzane w ramach nadzoru nad niebezpiecznymi substancjami i preparatami chemicznymi 62 kontrole, kontrole przeprowadzane w ramach nadzoru nad prekursorami narkotyków kategorii 2 i 3 6 kontroli, kontrole przeprowadzane w ramach nadzoru nad produktami biobójczymi 49 kontroli, kontrole przeprowadzane w zakresie subsrancji, preparatów, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym 2 kontrole, kontrole przeprowadzane w ramach nadzoru nad szkodliwymi czynnikami biologicznymi w środowisku pracy 68 kontroli, kontrole obiektów zajmujących się obrotem substancjmi i preparatami chemicznymi 5 kontroli. Badania środowiska pracy W 2008 roku skontrolowano badaniami środowiska pracy stanowiska, gdzie występują czynniki szkodliwe dla zdrowia wymagające badań i pomiarów - czynniki chemiczne: 15 stanowisk pracy (przekroczeń NDS nie stwierdzono), pyły: 32 stanowiska pracy (1 stanowisko z przekroczeniami NDS), hałas: 67 stanowisk pracy (12 stanowisk z przekroczeniami NDN hałasu). Na terenie powiatu hrubieszowskiego w 6 zakładach stwierdzono przekroczenia NDS pyłu i NDN hałasu. W warunkach przekroczeń pracuje ogółem 63 pracowników, w tym w warunkach przekroczeń NDS pyłów 6 pracowników, a w warunkach NDN hałasu i wibracji 57 pracowników. W wyniku działań poprawiono warunki pracy 9 pracownikom. Nadzór nad czynnikami rakotwórczymi lub mutagennymi Na terenie powiatu hrubieszowskiego znajdują się 2 zakłady, w których pracownicy narażeni są na działanie czynników rakotwórczych lub mutagennych, są to czynniki chemiczne oraz fizyczne (promieniowanie jonizujące). Narażonych na ww czynniki, w środowisku pracy, jest ogółem 20 pracowników, w tym 14 kobiet. Nie stwierdzono uchybień w związku z narażeniem pracowników na działanie czynników rakotwórczych i mutagennych. W 2008 roku przeprowadzono również kontrole 3 firm zajmujących się usuwaniem wyrobów zawierających azbest, będący czynnikiem rakotwórczym grupy 1. Kontrole dotyczyły firm budowlanych dokonujących wymiany pokrycia dachowego bloku oraz demontażu płyt azbestowo-cementowych znajdujących się na elewacji bloków. Nie stwierdzono nieprawidłowości w ochronie pracowników przed działaniem czynnika rakotwórczego, teren, na którym prowadzono prace demontażowe został prawidłowo zabezpieczony i oznakowany. 18

19 Nadzór nad szkodliwymi czynnikami biologicznymi W 2008 roku w ewidencji PSSE znajdowało się 99 zakładów pracy, w których 1512 pracowników narażonych jest na działanie szkodliwych czynników biologicznych. Są to głównie obiekty: opieki zdrowotnej, producenci produktów żywnościowych, wielkoobszarowe gospodarstwa rolne oraz zakłady komunalne zajmujące się wywozem i składowaniem odpadów komunalnych, a także oczyszczalnie ścieków. Tam, gdzie jest to możliwe pracodawcy zaproponowali pracownikom profilaktyczne szczepienia ochronne. Nadzór nad niebezpiecznymi substancjami i preparatmi chemicznymi Na terenie powiatu znajduje się 5 obiektów wprowadzających do obrotu substancje i preparaty chemiczne, są to hurtownie środków ochrony roślin. Nadzorem PIS w Hrubieszowie objętych jest 58 zakładów, w których pracownicy stosują niebezpieczne substancje i preparaty chemiczne. Kontrole dotyczyły ochrony pracowników przed działaniem czynników chemicznych oraz prawidłowości dokumentowania stosowanych substancji i preparatów chemicznych. Dokonano oceny kart charakterystyki oraz oznakowania substancji/preparatów chemicznych pod względem prawidłowości sporządzenia. Postępowanie administracyjne W wyniku przeprowadzonych kontroli wydano 16 decyzji administracyjnych dotyczących usterek: - złego stanu sanitarno higienicznego pomieszczeń pracy i pomieszczeń socjalnych dla pracowników, - nieprawidłowego dokumentowania stosowanych niebezpiecznych substancji i preparatów chemicznych, - uchybień w zakresie ochrony pracowników przed szkodliwymi czynnikami biologicznymi. Choroby zawodowe W 2008r. wydano 3 decyzje o stwierdzeniu choroby zawodowej. Wydane decyzje o stwierdzeniu choroby zawodowej dotyczyły: 1. boreliozy ( 1 przypadek), 2. przewlekłych chorób narządu głosu spowodowanego nadmiernym wysiłkiem głosowym, trwającym co najmniej 15 lat (1 przypadek), 3. alergicznego kontaktowego zapalenia skóry (1 przypadek) 19

20 SPRAWOZDANIE Z DZIŁALNOŚCI STANOWISKA OŚWIATY ZDROWOTNEJ I PROMOCJI ZDROWIA ZA 2008r. W 2008 roku realizowano 6 prozdrowotnych programów edukacyjnych: 1. Profilaktyka próchnicy - Radosny Uśmiech Radosna Przyszłość. 2. Alert Ekologiczno Zdrowotny. 3. Trzymaj Formę!. 4. Wolność Oddechu Zapobiegaj Astmie. 5. Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu. 6. Profilaktyka HIV/AIDS. Ad 1. Radosny Uśmiech Radosna Przyszłość. Program realizowany jest w szkołach podsta wowych powiatu. Swym zasięgiem obejmuje uczniów klas II.W szkołach odbywają się projekcje filmów:,,dr Ząbek i legenda Zębolandii, Przygody gwiazdeczek w kosmosie, pogadanki nt.właściwej higieny jamy ustnej, pokazy prawidłowego mycia zębów, prowadzona jest fluoryzacja. Ad 2. Trzymaj Formę. W roku 2007 wdrożony został program w zakresie zapobiegania otyłości i nadwadze poprzez promowanie zdrowego żywienia i aktywności fizycznej. Zasięg programu szkoły gimnazjalne w powiecie. Program posiada oprzyrządowanie opracowane centralnie uaktualniane corocznie. W roku 2008 podsumowana została II edycja programu. Program cieszy się zainteresowaniem młodzieży, rodziców i realizatorów. Ad 3. Alert Ekologiczno Zdrowotny. Do udziału w alercie zgłosiły swoje uczestnictwo zainteresowane nim szkoły podstawowe i gimnazjalne. W ramach programu współpracowano ze Starostwem Powiatowym w Hrubieszowie. Dyrekcja zaangażowana jest w działania dyrekcji szkół, kadry pedagogicznej, rodziców i uczniów w zakresie ochrony zdrowia i środowiska naturalnego. Różnorodne formy wykorzystywane w programie uatrakcyjniają jego realizację zarówno w środowiskach szkolnych jak i lokalnych. Ad.4 Wolność Oddechu Zapobiegaj Astmie. W roku 2008 realizowano program w zakresie profilaktyki astmy w szkołach podstawowych w mieście i w rejonie. Adresatami programu są uczniowie kl.i i rodzice uczniów. Program posiada oprzyrządowanie opracowane centralnie. Kontynuacja programu w 2009r. Ad.5 Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu. Program skierowany do środowisk lokalnego określający politykę zdrowotną, społeczną i ekonomiczną zmierzają cą do zmniejszenia używania wyrobów tytoniowych. Zadaniem programu jest zmiana zachowań w kulturze zdrowotnej palaczy tytoniu w naszym kraju i ich zachowań w stosunku do palenia tytoniu. Program objęty honorowym patronatem Starosty Hrubieszowskiego. Przeprowadzono szkolenia dla przedstawicieli różnych środowisk zawodowych zgodnie z założeniami komisji międzyresortowej realizującej program na szczeblu centralnym. Ad.6 Profilaktyka HIV/AIDS. W placówkach nauczania i wychowania tematyka HIV/AIDS najczęściej była poruszana na apelach szkolnych organizowanych z okazji dni okazjonalnych. Prowadzono rozdawnictwo materiałów edukacyjnych i eksponowano je w miejscach użyteczności publicznej. 20

21 W ramach akcji ogłaszanych przez WHO, MZ i OS oraz wynikających z sytuacji epidemiologicznej rejonu i potrzeb środowiska, działaniami edukacyjnymi obejmowane są różne instytucje i zakłady pracy. Podejmowano w środowisku lokalnym działania prozdrowotne związane z: kampanią meningokokową,w zakresie HIV/AIDS, działania akcyjne związane Żółtym Ty godniem Światowym Dniem bez Tytoniu i akcją Rzuć Palenie Razem z Nami, w zakresie zatruć pokarmowych i grzybami. Prowadzony był monitoring w placówkach nauczania w ramach wypoczynku zimowego dzieci i młodzieży Bezpieczny i Zdrowy Wypoczynek Letni i Zimowy. W związku z tym wśród dzieci i młodzieży prowadzono pogadanki, rozdawnictwo materiałów edukacyjnych, udzielano instruktaży o tematyce zdrowotnej. Podczas realizacji działań współpracowano z kierownikami placówek służby zdrowia, dyrekcją i gronem pedagogicznym w placówkach nauczania i wychowania, szkolnymi koordynatorami programów edukacyjnych, pielęgniarkami medycyny szkolnej, przedstawicielami jednostek samorządu terytorialnego, Komendy Powiatowej Policji w Hrubieszowie, TV lokalnej. Inne działania lokalne. Sezonowe zatrucia pokarmowe, zatrucia grzybami materiały przekazywano do placówek służby zdrowia, eksponowano w miejscach użyteczności publicznej: tablice ogłoszeń, apteki, bazar. Profilaktyka meningokokowa. W związku z kampanią Stop Meningokokom wystąpiono do SP ZOZ u, N ZOZ ów i samorządów lokalnych z pismem o nasilenie działań edukacyjnych z instruktażem w ww. zakresie. Przekazywano materiały edukacyjne do wykorzystania w środowisku lokalnym. Zorganizowano szkolenia w tym zakresie dla dyrekcji szkół, pielęgniarek medycyny szkolnej. Z prowadzonych w środowisku działań edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia wynika, że ważnym zadaniem jest współdziałanie i uczynienie wielu liderów pośród przedstawicieli władz lokalnych, szkół, zakładów opieki zdrowotnej, zakładów pracy, środków masowego przekazu i innych jednostek w profilaktyce i rozwiązywaniu problemów związanych z paleniem tytoniu. W zakresie realizacji działań niezwykle ważne jest dostrzeżenie tych problemów przez samorządy lokalne. Bardziej szczegółowe i dogłębne analizy środowiska lokalnego poprzez udzielanie placówkom nauczania i wychowania oraz służby zdrowia wsparcia w różnorodnych działaniach prozdrowotnych zawsze są pomocne i przynoszą zamierzone efekty. 21

22 DZIAŁALNOŚĆ W RAMACH ZAPOBIEGAWCZEGO NADZORU SANITARNEGO 1.0 Wprowadzenie Działalność zapobiegawczego nadzoru sanitarnego dotyczyła zakresu określonego w art.3 ustawy z dnia 14 marca 1985r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej ( Dz.U. z 2006r. nr122, poz.1070 z późn. zm.) działania ww. komórki organizacyjnej są podejmowane na wniosek organów administracji samorządowej lub inwestorów. 2.0 Usytuowanie i opinie do decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach 2.1. Opinie o usytuowaniu W okresie sprawozdawczym nie wpłynął żaden wniosek w tej sprawie, w związku z tym nie wydano żadnej opinii o usytuowaniu inwestycji. 2.2 Zapytania o konieczności sporządzenia raportu i jego zakresu W roku 2008 organa administracji samorządowej zgłosiły 17 zapytań w ww. sprawie dla przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, które mogą wymagać sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko. W 2 przypadkach wniesiono o nałożenie na inwestora obowiązku opracowania raportu i jego zakresu. W pozostałych przypadkach nie występowano o nałożenie takiego obowiązku. Jedną sprawie pozostawiono bez rozpatrzenia, ponieważ z ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska ( tj. Dz.U. z 2008r. nr 25, poz.150 ) nie wynikał obowiązek przeprowadzenia procedury oddziaływania na środowisko, o czym poinformowano wnioskodawców Opinie do decyzji środowiskowych wydano 26 postanowień, w których zawarto warunki realizacji dla planowanych inwestycji pod względem wymagań higienicznych i zdrowotnych- wszystkie bez zastrzeżeń i zażaleń. Były to przedsięwzięcia w większości wpływające zasadniczo na stan sanitarny powiatu polegające na porządkowaniu gospodarki wodno- ściekowej. Należą do nich sieci wodociągowe i stacje uzdatniania wody, sieci kanalizacji sanitarnej i deszczowej z przepompowniami ścieków na terenie miasta Hrubieszowa Osiedle Jagiellońskie i budową oczyszczalni ścieków w miejscowości Mircze. Inwestycje z zakresu ochrony środowiska są przygotowywane i prowadzone we wszystkich gminach powiatu w różnym stopniu zaawansowania prac od wystąpienia o decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach po uruchomienie zrealizowanego zadania. W zakresie inwestycji drogowych realizowano roboty remontowo- modernizacyjne i rozbudowę drogi wojewódzkiej nr 816 Terespol- Kodeń- Sławatycze- Włodawa- Dorohusk- Horodło- Zosin na terenie gminy Horodło, a także przebudowy dróg gminnych. Część wniosków realizowana jest przez sektor prywatny są to większości właściciele warsztatów mechanicznych i naprawczych, których zakłady pracy są modernizowane lub budowane z możliwością stworzenia lepszych warunków dla pracowników i środowiska. Nowością na terenie powiatu hrubieszowskiego będzie realizowana inwestycja związana z budową farmy wiatrowej jako czystego źródła energii w oparciu o wykorzystanie odnawialnej energii wiatru co przyczyni się do redukcji gazów cieplarnianych, a tym samym poprawę stanu powietrza atmosferycznego. 22