PROTOKÓŁ z XVI posiedzenia w dniu 18 i 19 czerwca 2007 r.

Transkrypt

1 PROTOKÓŁ z XVI posiedzenia w dniu 18 i 19 czerwca 2007 r. Data utworzenia Numer aktu 16 Kadencja Kadencja PROTOKÓŁ ze wspólnego posiedzenia Rady Gospodarki Wodnej Regionu Wodnego Górnej Wisły i Stałej Komisji ds. Udziału Społeczeństwa w Dobczycach w dniach czerwca 2007 roku I. Członkowie Rady Gospodarki Wodnej i Stałej Komisji ds. Udziału Społeczeństwa obecni na posiedzeniu - według załączonych list obecności. II. Porządek obrad posiedzenia - według załączonego programu. Dzień 1 18 czerwca Sesja pierwsza Posiedzenie rozpoczął Przewodniczący Rady Prof. Tadeusz Bednarczyk. Przywitał on obecnych na posiedzeniu: Dyrektora RZGW w Krakowie Panią Elżbietę Seltenreich, Zastępcę Dyrektora RZGW w Krakowie ds. Zasobów Wodnych Pana Jerzego Grelę, Zastępcę Dyrektora RZGW w Krakowie ds. Utrzymania Wód Pana Tomasza Sądaga, członków Rady Regionu i Komisji oraz zaproszonych przedstawicieli Zarządów Zlewni RZGW w Krakowie przybyłych na posiedzenie. Przewodniczący poprosił członków Rady o przyjęcie porządku obrad. Porządek obrad został przyjęty przez członków Rady jednogłośnie. Porządek obrad stanowi Załącznik nr 2 do Protokołu. Przystąpiono do zatwierdzenia Protokołu z XV posiedzenia. Przy braku uwag do zapisów Protokołu został on zatwierdzony jednogłośnie. Dyrektor Sądag przedstawił sprawozdanie z realizacji robót związanych z usuwaniem skutków powodzi w latach oraz program działań inwestycyjnych RZGW w Krakowie na lata Omówił główne szkody powstałe w wyniku powodzi, które miały miejsce w 1997 oraz w 2001 roku. Przedstawił zakres wykonanych prac związanych z usuwaniem skutków powodzi, a finansowanych z kredytu pozyskanego przez Polskę z Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI). Reprezentanci Rady Regionu i Komisji oddelegowani do udziału w pracach Krajowego Forum Wodnego, Pan Marek Jelonek oraz Pan Roman Żurek, przedstawili relację z Pierwszego Krajowego Forum Wodnego, które odbyło się w dniu 3 kwietnia br. w Warszawie w siedzibie Ministerstwa Środowiska. Pan Roman Żurek podkreślił duże zainteresowanie uczestników sprawami związanymi z gospodarowaniem wodami, ich dużą wolę wzięcia udziału w dyskusji dotyczącej strategicznych rozwiązań w polityce wodnej, chęć wsparcia administracji w planowaniu działań zmierzających do osiągnięcia dobrego stanu wód w Polsce. Negatywnie ocenił jednak samo spotkanie, bardzo słabe przygotowanie merytoryczne prelegentów. W jego ocenie uczestnicy, będący ekspertami, fachowcami w różnych dziedzinach związanych z szeroko pojętym gospodarowaniem wodami, mieli podstawę by czuć się marginalizowanymi i zignorowanymi przez organizatorów, którzy uniemożliwili dyskusję i sprowadzili rolę spotkania do przekazania nierzetelnie przygotowanych informacji. Pan Marek Jelonek zaprezentował sposób, w jaki tego typu fora są przygotowywane i prowadzone w innych krajach. Pan Bogdan Cisak przedstawił prezentację na temat wyznaczania silnie zmienionych części wód na obszarze działania RZGW w Krakowie. Omówił pojęcia związane z silnie zmienionymi częściami wód i ich wyznaczaniem, przedstawił przyjętą metodykę ich wyznaczania oraz przedstawił działania prowadzone obecnie przez RZGW w Krakowie w zakresie wyznaczania silnie zmienionych części wód. Prezentację zakończył przedstawieniem zdjęć obrazujących przykładowe silnie zmienione części wód na obszarze działania RZGW w Krakowie.

2 Po prezentacji Pana B. Cisaka, Pan Robert Wawręty (reprezentujący Towarzystwo na Rzecz Ziemi) zauważył, że w prezentacji jedynym problemem w osiągnięciu dobrego stanu wód jest zła jakość wód (problem czystości wód), podczas gdy faktycznym problemem są zmiany hydromorfologiczne spowodowane zabudową hydrotechniczną cieków. Pan Wawręty podkreślił, że z takim stanowiskiem RZGW w Krakowie spotkał się już wielokrotnie. Zaznaczył, że niedostrzeganie tych kwestii przez RZGW stanowi jedno z głównych zagrożeń w osiągnięciu dobrego stanu wód. W odpowiedzi Pan B. Cisak podkreślił, że w prezentacji przekazał obiektywną sytuację dotyczącą wszystkich aspektów silnie zmienionych części wód, również aspektów hydromorfologii cieków. Również zdjęcia przez niego przedstawione były przykładem zróżnicowanych, nie tylko jakościowych problemów wód. Zaznaczył jednak, że problemy z jakością wód są bardzo poważne i nie można ich pomijać. Pan Leszek Augustyn (reprezentujący Polski Związek Wędkarski, Oddział w Nowym Sączu) z dużą wątpliwością odniósł się do nie wyznaczenia przez RZGW w Krakowie wód zlewni Czarnej Orawy jako silnie zmienionych części wód. Podkreślił, że z punktu widzenia migracji ryb, praktycznie cała zlewnia Czarnej Orawy powinna zostać uznana za silnie zmienioną. Pan B. Cisak podkreślił, że wyznaczanie silnie zmienionych części wód nie zostało jeszcze zakończone. Dokonano wstępnego wyznaczenia na podstawie obliczeń teoretycznych, które obecnie podlega weryfikacji na podstawie rozpoznania w terenie. Nie można w tym momencie jednoznacznie odpowiedzieć, czy wody zlewni Czarnej Orawy zostaną ostatecznie wyznaczone jako silnie zmienione, czy nie. Pan Jacek Bożek (reprezentujący Klub Gaja) zauważył, że przedstawiciele RZGW i środowiska hydrotechnicznego zupełnie nie rozumieją roli organizacji pozarządowych. Organizacje te nie mają zasobów finansowych, ani zasobów ludzkich tak dużych, jak administracja. Ich rolą jest patrzenie na ręce administracji. Ataki administracji na Pana Wawrętego są zupełnie nieuzasadnione, wynikają z niezrozumienia jego roli. Traktowanie organizacji pozarządowych, jak i innych grup interesu przez administrację jest żenujące, co doskonale znalazło swoje odzwierciedlenie podczas Krajowego Forum Wodnego. Pan Roman Żurek (reprezentujący Polskie Towarzystwo Hydrobiologiczne) odebrał sytuację przedstawioną przez Pana Cisaka, jako bardzo optymistyczną. Uznał on, że kryteria przyjęte do wyznaczenia silnie zmienionych części wód są znacznie zaniżone, że przyjęcie do obliczeń progu o wysokości równej 70 cm, jako wysokości granicznej, jest niewłaściwe, ponieważ ryby o mniejszych rozmiarach nie są w stanie pokonać takiej przeszkody podczas swojej migracji. Pani Małgorzata Owsiany zaznaczyła, że fakt wyznaczenia części wód, jako silnie zmienionych oznacza zmniejszenie dla tych części wód celów środowiskowych i uznanie, że nie mogą już one osiągnąć dobrego stanu a jedynie dobry potencjał. Zatem z punktu widzenia poprawy stanu części wód, lepiej jest, jeśli dane części nie zostaną wyznaczone jako silnie zmienione, ponieważ oznacza to, że dla tych części wód prowadzić się będzie działania zmierzające do osiągnięcia dobrego stanu. Pani Małgorzata Owsiany przedstawiła prezentację pt. Opracowywanie programów działań prezentacja metodyki. Omówiła miejsce programów działań w procesie planowania gospodarowania wodami, przedstawiła główne założenia w zakresie opracowywania programów działań i wszystkie etapy wstępnego opracowywania programów działań. Przedstawiła także problemy wynikające z konieczności ekonomicznego uzasadnienia wszystkich podejmowanych przedsięwzięć, które zostaną zapisane w programach działań. Dyrektor Grela przedstawił prezentację omawiającą metodykę tworzenia i ostatecznie wypracowaną formę katalogu istotnych problemów gospodarki wodnej - zidentyfikowanych w skali całego kraju. Wyjaśnił, że istotne problemy gospodarki wodnej to najważniejsze problemy związane z gospodarowaniem wodami, które uniemożliwiają osiągnięcie założonych celów środowiskowych zgodnie z Ramową Dyrektywą Wodną. Omówił kolejno poszczególne problemy zakwalifikowane do pięciu grup katalogu wyodrębniających zagadnienia ilościowe, zagadnienia jakościowe, zagadnienia morfologiczne, zjawiska ekstremalne oraz inne zagadnienia wśród których wyróżniono aspekty społeczne, aspekty ekonomiczne i finansowe, aspekty organizacyjne oraz aspekty prawne. Następnie Dyrektor Grela przedstawił zaproponowaną formę kolejnej części posiedzenia, która będzie dyskusją w grupach na temat identyfikacji i hierarchizacji istotnych problemów gospodarki wodnej na obszarach działania poszczególnych Zarządów Zlewni. Celem spotkania i zaproponowanej dyskusji w grupach jest pozyskanie opinii

3 członków Rady Regionu i Komisji na temat istotnych problemów wraz z ich hierarchią najpierw w skali danej zlewni a następnie w skali regionu wodnego Górnej Wisły. Dyrektor Grela zapoznał uczestników posiedzenia z podziałem na grupy i omówił sposób pracy w grupach. Uczestnicy posiedzenia zostali podzieleni na siedem grup dyskusyjnych wyodrębnionych według zlewni (szczegółowy podział na grupy stanowi Załącznik nr 7 do niniejszego Protokołu): Grupa 1 zlewnia Soły i Skawy Grupa 2 zlewnia Raby Grupa 3 zlewnia Wisły krakowskiej Grupa 4 zlewnia Dunajca wraz ze zlewnią Czarnej Orawy Grupa 5 zlewnia Wisłoki i Wisłoka Grupa 6 zlewnia Sanu wraz ze zlewnią Strwiąża Grupa 7 zlewnia Wisły sandomierskiej. Kryterium przydziału do danej grupy stanowiło przede wszystkim miejsce działalności instytucji i organizacji reprezentowanych przez uczestników posiedzenia ale równocześnie dążenie, aby w każdej grupie spotkali się przedstawiciele różnych grup interesu tj. administracji, użytkowników (sektor przemysłowy, rolniczy, komunalny, itp.), organizacji pozarządowych, stowarzyszeń, izb rolniczych. Każda grupa miała przydzielonego pracownika RZGW w Krakowie, który prowadził dyskusję i zapisywał efekty pracy grupy. Każda grupa otrzymała mapę danej zlewni z naniesionymi miejscami poboru kruszyw oraz z zabudową hydrotechniczną poprzeczną i podłużną na tle scalonych części wód powierzchniowych. Na sali dostępna była też mapa całego regionu z naniesionymi punktami poboru wody powierzchniowej, punktami poboru wody podziemnej oraz punktami zrzutu ścieków. W oparciu o znajomość terenu, mając do dyspozycji mapy, członkowie grupy wspólnie ustalali, które problemy nie występują w danej zlewni, które problemy występują ale nie są istotne w skali całej zlewni a które problemy określone w dyskutowanym katalogu należy przedstawić jako istotne dla danej zlewni. W efekcie dyskusji każda grupa ustaliła własny katalog istotnych problemów występujących w danej zlewni. Następnie każdy z członków grupy indywidualnie rozdzielił 100 punktów pomiędzy wybrane przez grupę istotne problemy. W wyniku zsumowania indywidualnych ocen w każdej grupie uzyskano łączną punktację przypisaną poszczególnym istotnym problemom i na tej podstawie określono hierarchię istotnych problemów występujących w danej zlewni. Powstała w ten sposób hierarchia problemów była ponownie dyskutowana przez członków grupy. Ostateczna lista istotnych problemów dla danej zlewni wraz z hierarchią tych problemów stanowiła listę zaakceptowaną przez całą grupę, wypracowaną drogą kompromisu. Katalogi i hierarchie istotnych problemów dla regionu wodnego Górnej Wisły oraz zlewni Czarnej Orawy i Strwiąża stanowią Załączniki nr 8, 9, 10 i 11 do niniejszego Protokołu. Na zakończenie dyskusji członkowie grupy zostali poproszeni o wypełnienie anonimowej ankiety dotyczącej zaangażowania społecznego w opracowanie przeglądu istotnych problemów gospodarki wodnej. Celem ankiety było uzyskanie opinii uczestników na temat sposobu prowadzenia spotkania. Sesja druga Posiedzenie Rady Gospodarki Wodnej Regionu Wodnego Górnej Wisły Posiedzenie rozpoczął Przewodniczący Rady Pan Prof. Tadeusz Bednarczyk. Stwierdził on, że w posiedzeniu bierze udział 17 członków Rady Regionu, co stanowi kworum. Pan Stanisław Grabowski, prawnik RZGW w Krakowie, przedstawił i omówił wykładnię prawną dotyczącą opiniowania planów gospodarki odpadami. W wyniku dyskusji podjęta została Uchwała Nr 328/XVI/2007 wprowadzająca zmiany w Regulaminie organizacyjnym Rady Gospodarki Wodnej Regionu Wodnego Górnej Wisły w części dotyczącej opiniowania w/w planów. Członkowie Rady Regionu przyjęli uchwałę niejednogłośnie: 14 członków głosowało za przyjęciem uchwały, 3 wstrzymało się od głosu. Następnie członek Komisji ds. gospodarki odpadami, Pan Stanisław Nowacki przedstawił stanowisko Komisji na temat złożonych Planów Gospodarki Odpadami. Z analizy tych dokumentów wynika, że dotyczą one obszarów, na których nie istnieją czynne składowiska odpadów i nie planuje się ich lokalizowania w przyszłości. Członkowie Rady pozytywnie zaopiniowali zmiany w Planie Gospodarki Odpadami dla Gminy Pawłosiów (Uchwała Nr 329/XVI/2007) oraz Plan Gospodarki Odpadami dla Gminy Żegocina (Uchwała

4 Nr 330/XVI/2007). Obie uchwały zostały przyjęte jednogłośnie. Kolejnym tematem podjętym przez Radę Regionu był problem wytycznych lokalizacji i budowy małych elektrowni wodnych. W dyskusji głos zabrał pan R. Wawręty, który dokładnie przedstawił swoje zastrzeżenia do dokumentu pt. Kryteria opiniowania przedsięwzięć w zakresie małej energetyki wodnej. Głos w dyskusji zabrali również pan Leszek Augustyn, pan Antoni Bojarski oraz pan Roman Żurek. Przewodniczący Rady zaproponował, aby wszelkie uwagi, spostrzeżenia i wnioski dotyczące tej problematyki kierować do Komisji ds. inwestycji, działającej przy Radzie Regionu oraz aby tej problematyce zostało poświęcone w całości jedno z posiedzeń Rady. Pan Dyrektor Tomasz Sądag przedstawił sytuację w zakresie eksploatacji żwiru z koryt rzecznych oraz problemy RZGW związane z tą działalnością. W związku z narastającymi trudnościami na rynku materiałów budowlanych oraz czekającymi nas inwestycjami związanymi z organizacją EURO 2012, należy spodziewać się nacisku na RZGW, aby pozytywnie opiniować zamiary eksploatacji żwiru z koryt rzecznych. W dyskusji głos zabrali m.in. pan R. Wawręty oraz pan S. Lubojemski. Temat ten kontynuowany będzie na kolejnych posiedzeniach Rady Regionu. Przewodniczący Rady poprosił Radę Regionu o zatwierdzenie zmiany składu osobowego Stałej Komisji ds. Udziału Społeczeństwa. Zmiana polega na zastąpieniu pana Jerzego Bylickiego przez panią Renatę Kaniuczak, która będzie nowym reprezentantem Związku Gmin Turystycznych Pogórza Dynowskiego. W wyniku głosowania uchwała w tej sprawie została podjęta niejednogłośnie: 16 członków głosowało za przyjęciem uchwały, 1 wstrzymał się od głosu (Uchwała Nr 331/XVI/2007). Dzień 2 19 czerwca Dyrektor Grela podsumował sposób przeprowadzenia dyskusji na temat istotnych problemów gospodarki wodnej w skali poszczególnych zlewni. Większość grup pracowała zgodnie z zaproponowanymi przez prowadzących wytycznymi ale niektóre grupy nie dostosowały się do określonych zasad i wybrały własną drogę do osiągnięcia celu. Dyrektor Grela poprosił reprezentantów poszczególnych grup o przedstawienie wyników ich pracy zespołowej z komentarzem na temat kwestii zgodnych i odrębnych stanowisk poszczególnych członków grupy. Reprezentanci grup kolejno przedstawili relacje z przebiegu dyskusji. Grupa 1 zlewnia Soły i Skawy Przedstawiciel - pan Robert Wawręty: Członkowie grupy, zgodnie z zaproponowanym sposobem pracy, w wyniku dyskusji wypracowali listę istotnych problemów dla zlewni Soły i Skawy. W pierwszej fazie dyskusji określono 21 problemów spośród 29 wskazanych w katalogu. Lista ta została jeszcze dwukrotnie poddana dyskusji, w efekcie czego ostatecznie zidentyfikowano 16 problemów. Po indywidualnym przyporządkowaniu punktów do poszczególnych problemów powstała lista ustawiona według hierarchii ważności. Lista ta była ponownie tematem dyskusji. Ostateczna hierarchia została wypracowana w toku dyskusji, a nie w wyniku indywidualnej punktacji. W trakcie dyskusji grupa nie zawsze była ze sobą zgodna. Najbardziej kontrowersyjny okazał się problem zagrożenia ekosystemów zależnych od wód, którego większa część grupy nie uznawała za bardzo istotny mimo, iż za najważniejszy uznano wspólnie zmianę naturalnych warunków hydromorfologicznych wód powierzchniowych poprzez zabudowę hydrotechniczną i regulację rzek i potoków. Pan Wawręty podkreślał powiązanie tych dwóch problemów, zwrócił również uwagę, że problem zagrożenia ekosystemów od wód zależnych, może przesądzić o osiągnięciu dobrego stanu wód w 2015 r., jednak nie zostało to ostatecznie uznane przez większość grupy. Niezgodność opinii członków grupy dotyczyła również kwestii finansowych, większość grupy stwierdziła brak dostatecznego finansowania gospodarki wodnej, natomiast pan Wawręty uważa, że problemem jest złe rozdysponowanie finansów. W drodze kompromisu grupa wspólnie ustaliła, że problemem jest uzyskanie środków finansowych z budżetu. Dyskusja w grupie dotyczyła także zanieczyszczeń pochodzących ze źródeł rolniczych. Grupa omówiła też nowy problem jaki się pojawił w ostatnim czasie w zlewni Soły - dotyczący quadów niszczących koryta rzek i potoków. Lokalnym problemem występującym w zlewni Soły jest wieloletni konflikt dotyczący poboru wody pomiędzy mieszkańcami Lipowej a Browarem Żywiec, który jest konsekwencją błędu popełnionego przez urzędników. Drugim lokalnym problemem jest zmiana reżimu rzeki Soły poniżej Kaskady i podobny problem wystąpi na Skawie poniżej Świnnej. Ostateczny ranking istotnych problemów przedstawia się następująco:

5 1 ochrona przed powodzią 1 zmiana naturalnych warunków hydromorfologicznych wód powierzchniowych poprzez zabudowę hydrotechniczną i regulację rzek i potoków 2 odprowadzanie nieoczyszczonych i niedostatecznie oczyszczonych ścieków komunalnych i przemysłowych 2 niedostateczna sanitacja obszarów wiejskich i rekreacyjnych 3 niespójność i niejednoznaczność przepisów prawnych 4 eksploatacja kruszyw z koryt rzek i dolin rzecznych 5 zaśmiecenie koryt rzek i potoków 6 utrata naturalnej retencji zlewni 7 niedostateczna edukacja i świadomość ekologiczna społeczeństwa 8 brak dostatecznego finansowania gospodarki wodnej 9 współdziałanie instytucji w zakresie wydawania pozwoleń wodnoprawnych i kontroli gospodarowania wodami 10 brak legislacyjnych rozwiązań promujących proekologiczne kierunki w zagospodarowaniu przestrzennym 11 system przekazywania i udostępniania danych dot. gospodarki wodnej 12 zaburzenia ciągłości biologicznej rzek i potoków 13 występujące konflikty interesów użytkowników 14 zagrożenie ekosystemów od wód zależnych Grupa 2 zlewnia Raby Przedstawiciel - pan Janusz Szafrański Grupa pracowała zgodnie z zaproponowanymi regułami. Zdecydowanie najwięcej punktów uzyskał problem braku dostatecznego finansowania gospodarki wodnej, który uznano za najbardziej istotny w zlewni Raby i wpływający pośrednio na występowanie szeregu innych problemów. Grupa zidentyfikowała nowy, nie wymieniony w katalogu problem jakim jest kompleksowa i konsekwentna gospodarka odpadami. Omawiając problem dotyczący eksploatacji kruszyw z koryt rzecznych grupa stwierdziła, że jest to problem dla wszystkich tylko nie dla inwestorów. Grupa stwierdziła potrzebę współdziałania instytucji w wydawaniu pozwoleń wodnoprawnych. Grupa ustaliła następujący ranking istotnych problemów: 1 brak dostatecznego finansowania gospodarki wodnej 2 ochrona przed powodzią 3 zmiana naturalnych warunków hydromorfologicznych wód powierzchniowych poprzez zabudowę hydrotechniczną i regulację rzek i potoków 4 kompleksowa i konsekwentna gospodarka odpadami 5 eksploatacja kruszyw z koryt rzek i dolin rzecznych 6 współdziałanie instytucji w zakresie wydawania pozwoleń wodnoprawnych i kontroli gospodarowania wodami 7 niedostateczna sanitacja obszarów wiejskich i rekreacyjnych 8 niespójność i niejednoznaczność przepisów prawnych 9 niedostateczna edukacja i świadomość ekologiczna społeczeństwa 10 występujące konflikty interesów użytkowników 11 odprowadzanie nieoczyszczonych i niedostatecznie oczyszczonych ścieków komunalnych i przemysłowych Grupa 3 zlewnia Wisły krakowskiej Przedstawiciel - pan Artur Kania Członkowie grupy nie podeszli indywidualnie do ustalenia istotnych problemów, tylko wspólnie wytypowali i ustalili hierarchię najbardziej istotnych problemów występujących w zlewni. Grupa zwróciła uwagę na problem ciągłego wydawania pieniędzy na usuwanie śmieci z koryt rzek i potoków oraz na konflikty interesów związane z eksploatacją kruszyw z koryt rzecznych. Pan Kania przedstawił kolejno ranking istotnych problemów: 1 odprowadzanie nieoczyszczonych i niedostatecznie oczyszczonych ścieków komunalnych i przemysłowych 2 niedostateczna sanitacja obszarów wiejskich i rekreacyjnych 3 brak dostatecznego finansowania gospodarki wodnej 4 zaśmiecenie koryt rzek i potoków

6 5 ochrona przed powodzią 6 niedostateczna edukacja i świadomość ekologiczna społeczeństwa 7 przeciwdziałanie skutkom suszy 8 brak legislacyjnych rozwiązań promujących proekologiczne kierunki w zagospodarowaniu przestrzennym 9 eksploatacja kruszyw z koryt rzek i dolin rzecznych 10 utrata naturalnej retencji zlewni 11 niespójność i niejednoznaczność przepisów prawnych 12 zaburzenia ciągłości biologicznej rzek i potoków 13 zmiana naturalnych warunków hydromorfologicznych wód powierzchniowych poprzez zabudowę hydrotechniczną i regulację rzek i potoków 14 utrzymanie i użytkowanie szlaków wodnych i akwenów portowych 15 występujące konflikty interesów użytkowników 16 system opłat i dopłat 17 organizacja odbioru segregowanych odpadów, punktów skupu butelek itp. 18 eksploatacja górnicza oraz tereny zdegradowane 19 zanieczyszczenia pochodzące ze źródeł rolniczych 20 zagrożenie jakości wód podziemnych nie posiadających izolacji utworami nieprzepuszczalnymi Grupa 4 zlewnia Dunajca Przedstawiciel - pani Magdalena Kościsz Dyskusja w grupie przebiegała w trudnej atmosferze, zdominowana była przez przedstawiciela PZW. Według pozostałych uczestników obecność dwóch przedstawicieli organizacji pozarządowych znacząco wpływała na przebieg dyskusji. Grupa wybrała wstępnie 17 a w wyniku dalszej dyskusji 9 istotnych problemów występujących w zlewni. Następnie dla wytypowanych problemów każdy członek grupy indywidualnie określił punktację. Na podstawie zsumowanej punktacji ustalono ranking istotnych problemów występujących w zlewni, który przedstawia się następująco: 1 brak dostatecznego finansowania gospodarki wodnej 2 ochrona przed powodzią 2 niekorzystne zmiany reżimu wód powierzchniowych 3 niedostateczna sanitacja obszarów wiejskich i rekreacyjnych 4 eksploatacja kruszyw z koryt rzek i dolin rzecznych 5 zmiana naturalnych warunków hydromorfologicznych wód powierzchniowych poprzez zabudowę hydrotechniczną i regulację rzek i potoków 6 zaburzenia ciągłości biologicznej rzek i potoków 7 zaśmiecenie koryt rzek i potoków 8 odprowadzanie nieoczyszczonych i niedostatecznie oczyszczonych ścieków komunalnych i przemysłowych Zlewnia Czarnej Orawy Grupa w trakcie dyskusji wykluczyła problemy nie występujące w zlewni. W rezultacie wypracowano katalog istotnych problemów występujących w zlewni, które omówiono kolejno. 1 odprowadzanie nieoczyszczonych i niedostatecznie oczyszczonych ścieków komunalnych i przemysłowych 2 zaśmiecenie koryt rzek i potoków 3 brak dostatecznego finansowania gospodarki wodnej 4 ochrona przed powodzią 5 niespójność i niejednoznaczność przepisów prawnych 6 zaburzenia ciągłości biologicznej rzek i potoków 7 niedostateczna sanitacja obszarów wiejskich i rekreacyjnych 8 zmiana naturalnych warunków hydromorfologicznych wód powierzchniowych poprzez zabudowę hydrotechniczną i regulację rzek i potoków 9 brak legislacyjnych rozwiązań promujących proekologiczne kierunki w zagospodarowaniu przestrzennym

7 Grupa 5 zlewnia Wisłoki i Wisłoka Przedstawiciel - pani Iwona Wiercioch Członkowie grupy pracowali zgodnie z zaproponowanymi regułami. Wspólnie dyskutowano kolejno nad poszczególnymi pozycjami przedstawionego katalogu istotnych problemów, eliminując w pierwszej kolejności problemy, które nie występują w zlewni, a następnie problemy, które nie zostały uznane za istotne. Ostatecznie ustalono 11 istotnych problemów występujących w zlewni. Każdy członek grupy określił własny ranking problemów poprzez przypisanie punktów, które następnie zsumowano i w ten sposób uzyskano hierarchię istotnych problemów w zlewni. Praca w grupie przebiegała zgodnie, przedstawiciele różnych grup interesu dzielili się swoją wiedzą i doświadczeniem wynikającym ze znajomości terenu, co przyczyniło się do wnikliwej i rzetelnej analizy tematu. Grupa ustaliła następujący ranking istotnych problemów: 1 brak dostatecznego finansowania gospodarki wodnej 2 ochrona przed powodzią 3 zanieczyszczenia pochodzące ze źródeł rolniczych 4 niedostateczna edukacja i świadomość ekologiczna społeczeństwa 5 niedostateczna sanitacja obszarów wiejskich i rekreacyjnych 6 eksploatacja kruszyw z koryt rzek i dolin rzecznych 6 przeciwdziałanie skutkom suszy 7 zaśmiecenie koryt rzek i potoków 7 zaburzenia ciągłości biologicznej rzek i potoków 8 odprowadzanie nieoczyszczonych i niedostatecznie oczyszczonych ścieków komunalnych i przemysłowych 9 zmiana naturalnych warunków hydromorfologicznych wód powierzchniowych poprzez zabudowę hydrotechniczną i regulację rzek i potoków Grupa 6 zlewnia Sanu Przedstawiciel - pan Marek Jelonek Grupa pracowała zgodnie z określonymi wytycznymi. W trakcie prowadzonej dyskusji ujawniły się różnice zdań na temat problemu związanego ze zmianą naturalnych warunków hydromorfologicznych wód powierzchniowych poprzez zabudowę hydrotechniczną i regulację rzek i potoków. Pani Osiadacz z Zarządu Zlewni Sanu stwierdziła, że cieszy ją obecność w grupie przedstawiciela Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych, dzięki czemu była możliwość skonfrontowania wiedzy i doświadczeń odnośnie zlewni Sanu, która ma charakter od górskiego na południu do nizinnego na północy. Konsekwencją przekopania Sanu jeszcze za czasów austriackich są liczne starorzecza, brakuje też suchych zbiorników. Gęsta zabudowa na terenach górskich uniemożliwia swobodny spływ wód a równocześnie w zlewni pojawia się problem suszy. Ranking istotnych problemów przedstawia się następująco: 1 ochrona przed powodzią 2 zaśmiecenie koryt rzek i potoków 3 przeciwdziałanie skutkom suszy 4 brak dostatecznego finansowania gospodarki wodnej 5 niedostateczna sanitacja obszarów wiejskich i rekreacyjnych 6 eksploatacja kruszyw z koryt rzek i dolin rzecznych 7 niedostateczna edukacja i świadomość ekologiczna społeczeństwa 8 zanieczyszczenia pochodzące ze źródeł rolniczych 9 zanieczyszczenia wodami opadowymi 10 zaburzenia ciągłości biologicznej rzek i potoków 10 system przekazywania i udostępniania danych dot. gospodarki wodnej; 11 system opłat i dopłat 11 organizacja odbioru segregowanych odpadów, punktów skupu butelek itp. 12 niespójność i niejednoznaczność przepisów prawnych 13 negatywne skutki ocieplenia klimatu na zasoby dyspozycyjne wód powierzchniowych Zlewnia Strwiąża

8 Zlewnia Strwiąża to tereny górskie o charakterze turystycznym ale świadomość ekologiczna mieszkańców jest jeszcze niewystarczająca. Powszechnie występuje tam zaśmiecanie koryt rzecznych. Grupa uznała, że hierarchia istotnych problemów w zlewni Strwiąża jest inna w porównaniu ze zlewnią Sanu i przedstawiła następujący ranking: 1 zaśmiecenie koryt rzek i potoków 2 niedostateczna edukacja i świadomość ekologiczna społeczeństwa 3 niedostateczna sanitacja obszarów wiejskich i rekreacyjnych 4 system opłat i dopłat 5 zanieczyszczenia wodami opadowymi 6 organizacja odbioru segregowanych odpadów, punktów skupu butelek itp. 7 system przekazywania i udostępniania danych dot. gospodarki wodnej 8 brak legislacyjnych rozwiązań promujących proekologiczne kierunki w zagospodarowaniu przestrzennym 9 negatywne skutki ocieplenia klimatu na zasoby dyspozycyjne wód powierzchniowych Grupa 7 zlewnia Wisły sandomierskiej. Przedstawiciel - pan Andrzej Kubica Praca w grupie przebiegała zgodnie z ustalonymi zasadami. Nie było dużych różnic w identyfikacji problemów występujących w zlewni. W pierwszym etapie wyselekcjonowano 11 istotnych problemów a w wyniku dalszej dyskusji ostatecznie wybrano 9 najbardziej istotnych problemów w zlewni. Członkowie grupy za najważniejszy problem uznali brak dostatecznego finansowania gospodarki wodnej. Kolejnym problemem jest zaśmiecenie koryt rzek i potoków, stwierdzono, że większość dopływów Wisły na omawianym terenie jest obwałowana i powszechne są tam praktyki wywożenia śmieci za wał. Ostatecznie wypracowana wspólnie hierarchia istotnych problemów przedstawia się następująco: 1 brak dostatecznego finansowania gospodarki wodnej 2 zaśmiecenie koryt rzek i potoków 3 zagrożenie ekosystemów od wód zależnych 3 ochrona przed powodzią 3 przeciwdziałanie skutkom suszy 3 niedostateczna edukacja i świadomość ekologiczna społeczeństwa 4 niekorzystne zmiany reżimu wód powierzchniowych 4 współdziałanie instytucji w zakresie wydawania pozwoleń wodnoprawnych i kontroli gospodarowania wodami 4 niespójność i niejednoznaczność przepisów prawnych Dyrektor Grela przedstawił wyniki zbiorcze w odniesieniu do regionu Górnej Wisły. Okazało się, że żadna grupa nie wytypowała czterech problemów więc można założyć, że nie występują one w regionie Górnej Wisły: - nadmierne rozdysponowanie zasobów wód powierzchniowych i podziemnych, - wykorzystywanie wód podziemnych do celów niekonsumpcyjnych, - odprowadzanie zanieczyszczeń ze stawów rybnych, - zanieczyszczenia odciekami ze składowisk odpadów. Grupy wytypowały dwa nowe problemy: - negatywne skutki ocieplenia klimatu na zasoby dyspozycyjne wód powierzchniowych, - kompleksowa i konsekwentna gospodarka odpadami. Wszystkie grupy podkreślały istotne znaczenie dwóch problemów: - brak dostatecznego finansowania gospodarki wodnej, - ochrona przed powodzią. Pozostałe istotne problemy były identyfikowane jako występujące przez większość grup lub sporadycznie. Dało się zauważyć duże zróżnicowanie w ocenie zidentyfikowanych problemów w różnych zlewniach np. w zlewni Wisły krakowskiej za najważniejsze uznano problemy dotyczące niedostatecznej sanitacji oraz odprowadzania nieoczyszczonych i niedostatecznie oczyszczonych ścieków, natomiast w zlewni Soły jako ważniejszy uznano problem zmiany naturalnych warunków hydromorfologicznych wód powierzchniowych poprzez zabudowę hydrotechniczną i regulację rzek i potoków. Następnie Dyrektor Grela przedstawił wyniki zsumowania punktów przyznanych wybranym istotnych problemom w poszczególnych zlewniach, w wyniku czego uzyskano łączną punktację w odniesieniu do regionu wodnego Górnej Wisły. W dyskusji i ocenie istotnych problemów brało udział 46 osób, które miały do rozdysponowania 100

9 punktów. Na podstawie zsumowania indywidualnej punktacji ustalona została hierarchia istotnych problemów najpierw w danej zlewni a następnie w regionie wodnym Górnej Wisły. Do pięciu najistotniejszych problemów w regionie wodnym Górnej Wisły zaliczono: 1 brak dostatecznego finansowania gospodarki wodnej 2 ochrona przed powodzią 3 zaśmiecenie koryt rzek i potoków 4 niedostateczna sanitacja obszarów wiejskich i rekreacyjnych 5 niedostateczna edukacja i świadomość ekologiczna społeczeństwa Odmienną hierarchię istotnych problemów uzyskały dwie zlewnie międzynarodowe: Zlewnia Czarnej Orawy 1 odprowadzanie nieoczyszczonych i niedostatecznie oczyszczonych ścieków komunalnych i przemysłowych 2 zaśmiecenie koryt rzek i potoków 3 brak dostatecznego finansowania gospodarki wodnej 4 ochrona przed powodzią 5 niespójność i niejednoznaczność przepisów prawnych Zlewnia Strwiąża: 1 zaśmiecenie koryt rzek i potoków 2 niedostateczna edukacja i świadomość ekologiczna społeczeństwa 3 niedostateczna sanitacja obszarów wiejskich i rekreacyjnych 4 system opłat i dopłat 5 zanieczyszczenia wodami opadowymi Podsumowując Dyrektor Grela stwierdził, że na podstawie analizy punktacji i hierarchii istotnych problemów w poszczególnych zlewniach okazało się, że zlewnia Dunajca nie wpłynęła na ocenę zlewni Czarnej Orawy. Zlewnie Sanu i Strwiąża także były odmiennie ocenione. Wynika stąd, że grupy dostrzegają różnice w poszczególnych zlewniach. Następnie Dyrektor Grela zwrócił się do członków Rady Regionu i Komisji o komentarz na temat przedstawionych wyników pracy i rozpoczęcie dyskusji. Pan Tomasz Szczotka (reprezentant Fundacji Partnerstwo dla Środowiska) poinformował, że zgadza się z opinią wypracowaną przez grupę ale ma uwagi dotyczące przyjętej metodyki. Przedstawiony Katalog istotnych problemów ma pięć grup z których ostatnia grupa o nazwie inne powinna być oceniana osobno i też w skali 100 punktów tak samo jak cztery pierwsze grupy istotnych problemów. Pierwsze cztery grupy problemów mówią co trzeba zmienić, ostatnia natomiast mówi w jaki sposób. Ostatnia grupa problemów odnosi się do wszystkich pozostałych grup problemów. W grupie analizującej zlewnię Raby wyszło np., że finansowanie wpływa pośrednio na problemy z czterech pierwszych grup katalogu. Ponadto pan Szczotka poinformował, że jego zdaniem w katalogu brakuje problemu obudowy biologicznej cieków. Dyrektor Grela zgodził się z przedstawionym wnioskiem i poinformował, że brano już pod uwagę oddzielenie czterech pierwszych grup i piątej grupy istotnych problemów. Gdyby podobne dyskusje były jeszcze przeprowadzane, to pewnie wykorzystano by ten podział grup. Odnośnie wnioskowanego problemu obudowy biologicznej cieków Dyrektor Grela wyjaśnił, że problem ten znajduje się w zdefiniowanych problemach katalogu (w dziedzinie morfologii wód naturalnych). Pan Robert Wawręty (reprezentujący Towarzystwo na Rzecz Ziemi) zawnioskował, aby do dyskusji na temat istotnych problemów zaprosić przyrodników. Stwierdził, że ocena grupy była zależna od zróżnicowania biorących udział w dyskusji grup interesu, również od obecności w grupie przyrodnika np. zlewnia Soły i Skawy miała w składzie grupy reprezentanta NGO, inżyniera hydrotechnika, reprezentanta przemysłu i reprezentanta świata nauki ale w innych zlewniach nie było takiego zróżnicowania i brakowało interdyscyplinarnych zespołów. Odnośnie zlewni Dunajca pan Wawręty stwierdził, że grupa nie zwróciła uwagi na poważne konflikty interesów a jest to zlewnia, w której będzie największy konflikt pomiędzy energetyką a mieszkańcami. Pan Wawręty poruszył problem ochrony przed powodzią, który powinien być szczegółowo przeanalizowany pod kątem, czy działania planowane w najbliższych latach mogą zagrozić osiągnięciu dobrego stanu wód w 2015 r. Podkreślił również, że mimo, iż większość grup uznała problem ochrony przed powodzią za jeden z istotniejszych, to jednak różne jest

10 rozumienie tego problemu przez poszczególne grupy. Odnośnie zlewni Wisłoki pan Wawręty poinformował, że rzeka jest co kilkanaście a nawet co kilka kilometrów pocięta wyrobiskami eksploatacyjnymi i zawnioskował o przeanalizowanie jak w związku z tym zamierza się osiągnąć dobry stan w 2015 r. Dyrektor Grela wyjaśnił procedury doboru składu osobowego Komisji ds. Udziału Społeczeństwa w taki sposób, aby uzyskać równowagę pomiędzy administracją, NGO, przemysłem, organizacjami społecznymi, sektorem rolnictwa, itp. Ponadto stwierdził, że nigdy nie osiągnie się odpowiadającej wszystkim równowagi, aby uzyskać obiektywną ocenę tematu. Pan Zbigniew Kot (reprezentujący Małopolski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych) pogratulował pomysłu warsztatów i spojrzenia na problemy w poszczególnym zlewniach regionu z punktu widzenia różnego rodzaju grup interesu. Zgodził się z panem Wawrętym odnośnie składu osobowego grup podczas dyskusji i także jest zdania, że w każdej grupie powinny być różne grupy interesu. Grupy powinny być bardziej reprezentatywne i trzeba ustalić jak wspólnie dochodzić do konsensusu. Pan Andrzej Sęk (reprezentujący Świętokrzyską Izbę Rolniczą) stwierdził, że warsztaty dały wszystkim uczestnikom bardzo wiele, sektor rolnictwa mógł wypowiedzieć swoje opinie i poznał stanowiska innych grup interesu. W innych RZGW nie ma takiego gremium, więc bardzo dobrze, że w RZGW w Krakowie Rada Regionu i Komisja mogą rozmawiać i dyskutować w ten sposób. Tego typu posiedzenie to ważny krok do przodu, który zainicjował bardzo dobry początek dyskusji. Pan Sęk stwierdził też, że w konsultacjach powinni wypowiadać się ludzie mieszkający w danej zlewni. Pan Wawręty odpowiedział, że fakt, iż ktoś mieszka np. w Oświęcimiu, nie oznacza, że nie ma wiedzy odnośnie innych zlewni. Pan Przemysław Nawrocki (reprezentujący WWF Polska) podziękował gospodarzom spotkania. Zgodził się, że wyniki pracy poszczególnych grup zależały od ich składu osobowego i powinno się z tego wyciągnąć wnioski jak robić kolejne warsztaty. Dyskusja powinna dotyczyć zarówno skutków jak i przyczyn np. brak edukacji ekologicznej wpływa na zaśmiecanie koryt rzecznych. Na przyszłość należy zmienić podejście do zjawisk ekstremalnych takich jak powódź i susza, które proponuje się analizować jako zagrożenie dla osiągnięcia bardzo dobrego stanu wód w 2015 r. Z drugiej strony można to wykorzystać jako działanie proekologiczne i odsuwać wały od koryta rzeki zwiększając tereny zalewowe, co zmniejszy skutki powodzi a równocześnie spełnia cele RDW. Następnie pan Nawrocki zaprezentował modele naturalnej wielkości łososia i troci, chcąc unaocznić rozmiary jakie osiągają te gatunki ryb w rzeczywistości. Poinformował, że wspólnym obowiązkiem jest zapewnienie rybom możliwości swobodnego dostępu do historycznych tarlisk. Pani Bogusława Osiadacz z Zarządu Zlewni Sanu poinformowała, że na Sanie nie ma konfliktu z przyrodnikami, Zarząd współpracuje z przyrodnikami i zarządami parków narodowych. Zrezygnowano z betonowania koryt na rzecz ekologicznej zabudowy, nie wykonuje się zabudowy poprzecznej, wdraża się pasy ekologiczne. Problemem jest jednak brak środków finansowych na budowle ekologiczne. Dyrektor Grela podsumował, że wszystkie grupy interesów powinny w dalszym ciągu prowadzić dyskusje. Pan Marek Jelonek (reprezentujący Polskie Towarzystwo Rybackie) zawnioskował, aby na kolejne posiedzenie Rady Regionu opracować statystycznie wypracowany materiał dotyczący istotnych problemów gospodarki wodnej, gdyż wypowiedzi uczestników dyskusji są bardzo interesujące. Zadeklarował także pomoc w opracowaniu statystycznym. Dyrektor Grela poinformował, że kolejne posiedzenie Rady Regionu odbędzie się we wrześniu lub październiku br. Planuje się wówczas: - podsumowanie pierwszego etapu konsultacji społecznych - dot. Harmonogramu, - zaproszenie prof. Eplera, który zaprezentuje tematykę gospodarki rybackiej, - przedstawienie pogłębionej statystyki dyskusji na temat istotnych problemów gospodarki wodnej w odniesieniu do poszczególnych zlewni i regionu Górnej Wisły, - przedstawienie sposobu wykorzystania materiałów dotyczących istotnych problemów regionu Górnej Wisły w trakcie scalania przez KZGW istotnych problemów dla całego dorzecza. W dniu 22 grudnia 2007 r. rozpocznie się drugi etap konsultacji społecznych i Katalog istotnych problemów gospodarki wodnej w finalnej wersji będzie wówczas przedstawiony Radzie Regionu do zaopiniowania. Pan Przemysław Nawrocki (reprezentujący WWF Polska) zaproponował, ze skoro kolejne posiedzenie Rady Regionu będzie dotyczyło m.in. gospodarki rybackiej, to udostępni makiety ryb aby uświadomić inżynierom potrzebę udrażniania koryt rzecznych dla ryb. Zwrócił uwagę, że szansą dla ryb wędrownych są środki finansowe z Unii Europejskiej, które czekają na wykorzystanie.

11 Pan Roman Żurek (reprezentujący Polskie Towarzystwo Hydrobiologiczne) poinformował, że doświadczenie warsztatów było znakomite. Dał się jednak zauważyć niedosyt bazy danych. Dążąc do osiągnięcia dobrego stanu wód w 2015 r. musimy udrażniać rzeki a z drugiej strony są też potrzeby inwestorów małych elektrowni wodnych. Rozwiązania wymaga też sprawa poboru żwiru z rzek. Dyrektor Grela poinformował, że w ustawie Prawo wodne są zapisy o energetyce wodnej, dlatego w pewnych kwestiach musimy szukać kompromisu, gdyż ustawa Prawo wodne nakłada warunek wykorzystania energetycznego wody. Pani Bogusława Osiadacz z Zarządu Zlewni Sanu poinformowała, że jak tylko będą środki finansowe to można transportować żwir, aby nie wybierać kruszywa w nieodpowiednich miejscach. Dyrektor Grela odnosząc się do uwagi pana Żurka odnośnie niedosytu baz danych poinformował, że na tego typu spotkanie bardzo trudne byłoby przygotowanie danych szczegółowych, RZGW w Krakowie chciało wykorzystać obecność ekspertów w gronie członków Rady Regionu i Komisji. Pan Edward Olejarz (reprezentujący Firmę Chemiczną Dwory Oświęcim) poinformował, że obecnie 80% energii elektrycznej pochodzi z elektrowni węglowych ale ponieważ obowiązują nas limity na produkcję CO2 a instalacje do zgazowania węgla są ogromnie kosztowne, dlatego Polskę czeka budowa elektrowni odnawialnych wodnych i wiatrowych. Pan Roman Żurek (reprezentujący Polskie Towarzystwo Hydrobiologiczne) odpowiedział, że małe elektrownie wodne nie mają istotnego znaczenia, gdyż obecnie cała energia wodna w Polsce stanowi zaledwie 2% łącznie produkowanej energii, Polskę czeka więc rozwój energetyki jądrowej. Pan Ryszard Czacki (reprezentujący Małopolską Izbę Rolniczą) wyraził zadowolenie z zaproponowanej formy posiedzenia Rady Regionu i Komisji w tym z przebiegu dyskusji, stwierdził, że wspólny rozwój polega na rozwiązywaniu konfliktów odmiennych stron interesu. Przewodniczący Rady Regionu prof. Tadeusz Bednarczyk w ramach podsumowania dyskusji kończącej posiedzenie poinformował, że wpisuje się w wyrażoną opinię, że warsztaty były bardzo pouczające i jest bardzo zadowolony z tego wspólnego posiedzenia Rady Regionu i Komisji. Pani Dyrektor Elżbieta Seltenreich podziękowała uczestnikom za przyjazd i poświęcenie na Radę Regionu aż dwóch dni. RZGW w Krakowie przekonał się, że propozycja tego posiedzenia zyskała akceptację. RZGW w Krakowie stara się podnosić standard instytucji a przy dłuższych rozmowach jest większa szansa poznać się nawzajem. Jeżeli wolą członków Rady Regionu będzie spotkać się ponownie na dwudniowym posiedzeniu, to oczywiście RZGW w Krakowie postara się to zorganizować. Pani Dyrektor Seltenreich podziękowała wszystkim za udział w dyskusji i zapewniła pana Wawrętego, że RZGW w Krakowie współpracuje z organizacjami NGO, starając się podjąć to wyzwanie najlepiej jak można, zasiadając w zespołach interdyscyplinarnych pragnie jak najsilniejszym głosem rozmawiać o sprawach gospodarki wodnej. Przewodniczący Rady Regionu podziękował pani Dyrektor Seltenreich za zaproszenie i zorganizowanie wspólnego dwudniowego posiedzenia Rady Regionu i Komisji, które było bardzo pouczające a panu Dyrektorowi Greli podziękował za pomysł zorganizowania formy warsztatów, które zostały bardzo pozytywnie ocenione. Następne posiedzenie Rady Regionu odbędzie się we wrześniu lub październiku br. Na tym zakończono wspólne posiedzenie Rady Gospodarki Wodnej Regionu Wodnego Górnej Wisły oraz Stałej Komisji ds. Udziału Społeczeństwa. Spis załączników Porządek obrad Załącznik nr 7 Załącznik nr 8 Załącznik nr 9 Załącznik nr 10 Załącznik nr 11

12 Załączniki zalacznikidoprotokolunr16.pdf Data: :12:30 Rozmiar: 14.04k Porzadekobrad.pdf Data: :15:24 Rozmiar: 24.95k 7podzialnagrupy.pdf Data: :16:50 Rozmiar: 37.17k 8RegionGW.pdf Data: :17:29 Rozmiar: 43.72k 9RegionGW.pdf Data: :17:58 Rozmiar: 30.59k 10.pdf Data: :18:30 Rozmiar: 29.27k 11.pdf Data: :19:03 Rozmiar: 29.38k zaldonr16.pdf Data: :30:15 Rozmiar: 14.03k Liczba odwiedzin: 48 Podmiot udostępniający informację: Osoba wprowadzająca informację: Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Krakowie Dorota Szamburska Osoba odpowiedzialna za informację: Czas wytworzenia: :55:51 Czas publikacji: :55:51 Data przeniesienia do archiwum: Brak