Nietoperz demon czy anioł?

HTML
DOWNLOAD

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Nietoperz demon czy anioł?"

Kornelia Cybulska
9 lat temu
Przeglądów:

1 Wystawa Nietoperze wokół nas Fot. Krzysztof Skrok mroczek późny, Eptesicus serotinus Co czujesz, gdy zauważysz w pobliżu bezszelestnie przelatującego nietoperza? Nietoperze to jedna z najliczniejszych grup ssaków. Przez dzień odpoczywają ukryte w nieodwiedzanych przez ludzi zakątkach, po zmroku opuszczają swe kryjówki. Mogą żyć samotnie lub tworzyć kolonie składające się z setek, a nawet tysięcy osobników. Stanowią jedyną grupę ssaków posiadającą zdolność aktywnego lotu. Odpoczywają zwisając głową w dół. Nietoperze od wieków fascynowały i przerażały ludzi. Są obiektem kultu i tematem wielu opowieści budzących dreszczyk emocji. Co wiesz na temat nietoperzy zamieszkujących w Polsce? Wystawa przygotowana przez w ramach kampanii pt. Nietoperz demon czy anioł? rola owadożerców w zachowaniu równowagi biologicznej prezentuje gatunki nietoperzy, które można zaobserwować w Polsce. Te piękne i tajemnicze ssaki potrzebują naszej akceptacji i zrozumienia, aby mogły przetrwać.

Mogą żyć samotnie lub tworzyć kolonie składające się z setek, a nawet tysięcy osobników. Stanowią jedyną grupę ssaków posiadającą zdolność aktywnego lotu. Odpoczywają zwisając głową w dół.

2 Rękoskrzydły kolekcjoner owadów nocek Brandta, Myotis brandtii Rękoskrzydły kolekcjoner owadów Łacińska nazwa nietoperzy Chiroptera znaczy rękoskrzydłe. Skrzydła nietoperzy to przekształcone kończyny przednie. Nietoperze występujące w Polsce, odżywiają się głównie owadami, rzadziej innymi bezkręgowcami.

Skrzydła nietoperzy to przekształcone kończyny przednie.

3 Wielki smakosz chrabąszczy borowiec wielki, Nyctalus noctula Wielki smakosz chrabąszczy Borowiec wielki to jeden z największych krajowych gatunków nietoperzy. Waży od 17 do 42 gram, a długość jego przedramienia wynosi ok. 5 cm. Zjada duże ilości owadów, takich jak chrabąszcze i motyle nocne, które wyrządzają szkody w rolnictwie i leśnictwie. W ciągu jednej nocy potrafi zjeść aż 30 chrabąszczy!

Waży od 17 do 42 gram, a długość jego przedramienia wynosi ok. 5 cm.

4 Długowieczny karzełek karlik malutki, Pipistrellus pipistrellus Długowieczny karzełek Karlik malutki i karlik drobny to najmniejsze nietoperze występujące w Polsce. Ważą kilka gram a długość przedramienia sięga ok. 3 cm. Jak na zwierzęta o tak małej masie ciała żyją zadziwiająco długo nawet ponad 10 lat!

występujące w Polsce. Ważą kilka gram a długość przedramienia sięga ok. 3 cm.

5 Sposób na zimę nocek wąsatek-brandta, Myotis mystacinus-brandtii Sposób na zimę Zimą nietoperze zapadają w stan hibernacji, w którym są bezbronne. Zimowe kryjówki nietoperzy charakteryzują się wysoką wilgotnością powietrza. Pod koniec okresu zimowego można zaobserwować nietoperze w stanie hibernacji pokryte kropelkami wody.

Zimowe kryjówki nietoperzy charakteryzują się wysoką wilgotnością powietrza.

6 Tajemniczy nocny rycerz nocek Alkatoe, Myotis alcathoe Tajemniczy nocny rycerz Nocek Alkatoe to gatunek, o którym jeszcze niewiele można powiedzieć. Został opisany dopiero w 2001 r. w Grecji i na Węgrzech. Wcześniej nie odróżniano go od bardzo podobnego nocka wąsatka. Identyfikacja stała się możliwa dopiero dzięki badaniom genetycznym.

Został opisany dopiero w 2001 r. w Grecji i na Węgrzech.

7 Zagrożony śpioch nocek orzęsiony, Myotis emarginatus Zagrożony śpioch Nocek orzęsiony należy do najbardziej ciepłolubnych nietoperzy występujących w Polsce, stąd jego okres hibernacji może trwać od października do maja. W Europie uważany jest za gatunek silnie zagrożony wyginięciem. W naszym kraju można go spotykać na terenach górzystych i Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej.

8 Pogromca komarów nocek rudy, Myotis daubentonii Pogromca komarów Ten sympatyczny rudzielec to jeden z najczęściej spotykanych gatunków nietoperzy w Europie i Polsce. Żeruje głównie nad wodami stojącymi lub wolno pływającymi. W ciągu jednej nocy potrafi zjeść 500 komarów.

9 Wielki ród nocków nocek duży, Myotis myotis Wielki ród nocków Nocek duży tworzy największe kolonie rozrodcze wśród gatunków nietoperzy występujących w Polsce. W latach pięćdziesiątych XX w. mogły osiągać kilka tysięcy osobników. Obecnie liczebność ich kolonii sięga kilkaset osobników.

występujących w Polsce. W latach pięćdziesiątych XX w.

10 Wielki ród nocków Fot. Krzysztof Skrok nocek duży, Myotis myotis Wielki ród nocków Nietoperze w stanie hibernacji co kilka tygodni wybudzają się na krótko. Zdarza się, że w czasie takiego wybudzenia zlizują sobie z futerka kropelki wody, aby uzupełnić zapas wody w organizmie.

Nietoperze w stanie hibernacji co kilka tygodni wybudzają się na

11 Bracia z wielkimi uszami gacek szary, Plecotus austriacus i gacek brunatny, Plecotus auritus Bracia z wielkimi uszami Gacek szary i gacek brunatny są do siebie bardzo podobne. Oba gatunki posiadają charakterystyczne wielkie uszy. Do lat sześćdziesiątych XX w. były uważane za jeden gatunek. Gacek szary to gatunek znacznie rzadszy od gacka brunatnego i bardzo słabo poznany, choć spotykany głównie w kryjówkach gacek brunatny, Plecotus auritus.

Oba gatunki posiadają charakterystyczne wielkie uszy. Do lat sześćdziesiątych XX w.

12 Wielkouchy gacek brunatny, Plecotus auritus Wielkouchy To jeden z najpopularniejszych nietoperzy. Występuje na terenie prawie całej Europy. Spotkać go można zarówno w lasach, jaskiniach, jak i na obszarach zabudowanych: w budynkach na strychach i w piwnicach, w studniach, fortach, dziuplach i budkach.

Spotkać go można zarówno w lasach, jaskiniach, jak i na obszarach

13 Wielkouchy Fot. Krzysztof Skrok gacek brunatny, Plecotus auritus Wielkouchy Charakterystyczne dla gacka brunatnego jest podwijanie uszów pod skrzydła w czasie odpoczynku.

14 Zamiast podkowy na szczęście Fot. Krzysztof Skrok podkowiec mały, Rhinolophus hipposideros Zamiast podkowy na szczęście Podkowiec mały swą nazwę zawdzięcza charakterystycznej narośli w kształcie podkowy na pyszczku. Podkowce jak wszystkie nietoperze skutecznie redukują nadmierną liczbę owadów przynoszących szkody człowiekowi oraz remontują kościoły

Podkowiec mały swą nazwę zawdzięcza charakterystycznej narośli w kształcie podkowy na

15 Zamiast podkowy na szczęście samica podkowca małego z młodym, Rhinolophus hipposideros Zamiast podkowy na szczęście Podkowce małe na kryjówki kolonii rozrodczych wybierają najczęściej miejsca stworzone przez człowieka (np. wieże kościelne, strychy domów mieszkalnych). Wiele wież kościelnych dzięki podkowcom zamieszkującym na ich strychach zostało wyremontowanych i posprzątanych z funduszy przeznaczonych na ochronę środowiska, np. kościół w Wierchomli.

(np. wieże kościelne, strychy domów mieszkalnych).

16 Zamiast podkowy na szczęście kolonia podkowców małych, Rhinolophus hipposideros Zamiast podkowy na szczęście Zimę podkowce małe spędzają najczęściej w jaskiniach. Podczas hibernacji łatwo je rozpoznać, gdyż owijają swe ciało skrzydłami. Jest to gatunek bardzo wysokiego ryzyka, silnie zagrożony wyginięciem w Polsce. W latach obserwowano drastyczny spadek liczebności podkowców małych.

Podczas hibernacji łatwo je rozpoznać, gdyż owijają swe ciało skrzydłami.

17 Mroczny towarzysz człowieka mroczek późny, Eptesicus serotinus Mroczny towarzysz człowieka Mroczek późny to jeden z najliczniej występujących nietoperzy w Polsce. Uważany jest za gatunek synantropijny lub synurbizujący (gdy chodzi o populacje w miastach), czyli silnie związany z zabudowaniami ludzkimi.

18 Wędrowny obrońca sadów mroczek posrebrzany, Vespertilio murinus Wędrowny obrońca sadów Przysmakiem mroczka posrebrzanego są motyle nocne (często wyrządzające szkody w lasach, parkach i sadach). Znany jest z tego, że odbywa dalekie wędrówki pomiędzy miejscami rozrodu i zimowania.

nocne (często wyrządzające szkody w lasach, parkach i sadach).

19 Łowca ciem Fot. Krzysztof Skrok mopek, Barbastella barbastellus Łowca ciem Mopek to nietoperz leśny. W Europie jest uważany za gatunek wysokiego ryzyka narażony na wyginięcie, ale w Polsce jego sytuacja jest stabilna. Odżywia się głównie nocnymi motylami, których nadmiar może zakłócić równowagę leśną.

20 Wystawa Nietoperze wokół nas podkowce małe, Rhinolophus hipposideros Mimo postępu nauki nietoperze to wciąż mało poznane i tajemnicze zwierzęta. Ciągle poznawane są nowe szczegóły ich biologii, obalane dotychczasowe poglądy na temat ich życia oraz opisywane nowe gatunki. W Polsce zaobserwowano dotychczas 25 gatunków nietoperzy, wszystkie podlegają ochronie gatunkowej. Nietoperze występujące w Polsce uważane są za ważne ogniwo ochrony lasów, sadów i pól, gdyż redukują liczbę owadów powodujących szkody w gospodarce człowieka. Wiosną, latem i jesienią nietoperze w ciągu dnia odpoczywają. W godzinach wieczornych i nocnych są aktywne. Zimą nietoperze zapadają w stan hibernacji, czyli bardzo głęboki, nawet kilkumiesięczny sen, przerywany krótkimi okresami wzbudzenia. W tym okresie są zupełnie bezbronne. Niektóre gatunki nietoperzy uzależniły swoją biologię od człowieka, wykorzystując zabudowania ludzkie jako kryjówki. Nietoperze mogą żyć zadziwiająco długo jak na zwierzęta o swojej masie ciała rekordziści w Polsce dożywają nawet do 30 lat. Myszy, których masa ciała jest porównywalna z masą ciała nietoperzy, żyją maksymalnie 3 lata. Nietoperze występujące na terenie Polski należą do gatunków rzadkich, mają bardzo mało wrogów naturalnych, największym zagrożeniem dla nich jest człowiek! Więcej informacji na temat nietoperzy: Instytut Systematyki i Ewolucji Zwierząt Polskiej Akademii Nauk w Krakowie Centrum Informacji Chiropterologicznej ul. Sławkowska 17, Kraków Organizacja wystawy w ramach projektu pt. Nietoperz demon czy anioł? Rola owadożerców w zachowaniu równowagi biologicznej ul. Sławkowska 26a, Kraków

W Polsce zaobserwowano dotychczas 25 gatunków nietoperzy, wszystkie podlegają ochronie gatunkowej.

Podobne dokumenty

Samica nietoperza zwykle rodzi: 1. 10-15 młodych 2. 1-2 młodych 3. 3-5 młodych

Samica nietoperza zwykle rodzi: 1. 10-15 młodych 2. 1-2 młodych 3. 3-5 młodych Odpowiedź nr 2. Samice wychowujące młode żyją zwykle: 1. wspólnie (samica i samiec) 2. samotnie (samice) 3. w grupach, tzw.