Obecny kryzys: istota, przezwyciężanie. Ujęcie cybernetyczne

Transkrypt

1 Obecny kryzys: istota, przezwyciężanie Ujęcie cybernetyczne

2 Lesław Michnowski B. ( ) członek Komitetu Prognoz Polska 2000 Plus przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk

3 UNEP Report -12 maja 2011 (1) By 2050, humanity could consume an estimated 140 billion tons of minerals, ores, fossil fuels and biomass per year three times its current appetite ( ) is "far beyond what is likely sustainable if realized at all given FINITE WORLD RESOURCES ( ).

4 UNEP Report (2) Scenario 3: tough contraction of consumption in developed countries, converging with others. Industrialized nations reduce per capita consumption by two thirds and other nations remain at current rates, resulting in a global per capita consumption rate ( ) the same as in year 2000.

5 Obecny kryzys ( schładzanie gospodarki - eliminowanie przemysłu, nauki, narastające zadłużenie, bezrobocie i rozwarstwienie, a być może i bankructwa państw) to jawna faza kryzysu globalnego ujawnionego ok roku Raportem Granice Wzrostu

6 Meadows, D.H., Granice wzrostu (1972) MD prognoza ostrzegawcza

7

8 Po 1970 roku Stan Zmian i Ryzyka (SZiR) - szybko zachodzące zmiany w uwarunkowaniach życia, znaczna organizacyjna bezwładność konieczność feedforward/antycypatywności oraz - ryzyko błędów prognostycznoadaptacyjnych

9 Główny czynnik globalnego kryzysu to szybko postępująca moralna destrukcja (dotychczasowych, już nieadekwatnych form życia), a nie przeludnienie Ziemi (czyli nadmiar potencjału intelektualnego)

10 Kryzys globalny to skutek niedostosowania światowej społeczności do życia w Stanie Zmian i Ryzyka, w tym braku umiejętności : (1) WYPRZEDZAJĄCEGO eliminowania negatywnych następstw moralnej destrukcji, oraz (2) sterowania zmianami, w tym rozwojem, środowiska przyrodniczego

11 ROZWÓJ TRWAŁY (w tym r. przekr. gr. wzr.) ŚS albo kryzys i globalna katastrofa [θ = θ(i)] I poziom informacji systemu życia (sż) (wg N. Wienera); s poziom entropii sż (j.w.); n ilość elementów sż; q jakość elementów sż; Θ trwałość sż Monitoring Dynamiczny (MD) przetwarzanie danych statystycznych w prognozy ostrzegawcze i informację o jakości i dynamice oraz przyszłym przebiegu procesu życia sż, pod warunkiem braku interwencji w ten przebieg.

12 Dla przywrócenia zdolności rozwoju konieczność: - uznania możliwości rozwojowego przekraczania granic wzrostu światowej społeczności (ŚS) oraz - opanowania umiejętności wyprzedzającego (bezwładność) ich rozpoznawania

13 Granice wzrostu: (a) ORGANIZACYJNE, nie wymagające - dla rozwojowego ich przekroczenia - przemiany aksjologicznej; (b) AKSJOLOGICZNE takie granice, dla rozwojowego przekroczenia których, niezbędna jest odpowiednia przemiana aksjologiczna oraz warunkująca ją przebudowa homeostatu światowej społeczności.

14 Współzależność grup elementów i relacji konstytuujących dowolny system życia, w tym światową społeczność Poprawnie zgodnie z wewnętrznymi i zewnętrznymi uwarunkowaniami życia - ukształtowany homeostat i orgware stymulują rozwój systemu życia

15 Normalne i patologiczne stany jakości życia systemu życia, w tym światowej społeczności, powstające kolejno w jego trwałym rozwoju albo kryzysie, zapoczątkowanym patologicznym przekroczeniem bezwładnościowej granicy wzrostu

16 Trzy - w trakcie trwałego rozwoju - aksjologiczne granice wzrostu: (1) po stanie stagnacji egalitarnej spontanicznościowa ; (2) po stanie wzrostu elitarnego bezwładnościowa ; (3) po stanie wzrostu nieelitarnego środowiskowa

17 Przebieg globalnego kryzysu który powstał po patologicznym przekroczeniu bezwładnościowej granicy wzrostu światowej społeczności

18 Współczesny kryzys jest kryzysem aksjologicznym w wyniku patologicznego przekroczenia dwu granic wzrostu (1) elitarnego - bezwładnościowej ; (2) nie-elitarnego środowiskowej.

19 Względny (E=mc2) deficyt zasobów życia: naturalnych i przyrodniczych, to skutek deficytu: (a) wiedzy, (b) techniki, (c) aktywnego potencjału intelektualnego, (d) umiejętności stymulowania ekospołecznie użytecznej aktywności poznawczo-innowacyjnej; (e) woli politycznej rozwojowego przezwyciężania globalnego kryzysu

20 Dla przywrócenia zdolności rozwoju w miejsce wzrostu regresywnego konieczność przeprowadzenia - wraz z przemianą aksjologiczną od socjal-darwinistycznego egoizmu do ekohumanizmu - dwu transformacji (1) humanistycznej; (2) ekohumanistycznej

21 Ekohumanizm, to partnerskie współdziałanie dla dobra wspólnego wszystkich ludzi (bogatych i biednych, społeczności wysokorozwiniętych i w rozwoju opóźnionych), ich następców oraz środowiska przyrodniczego powszechnie wspomagane nauką i wysoką techniką oraz KULTURĄ INFORMACYJNĄ.

22 Transformacja humanistyczna: (1) przejście od wzrostu elity kosztem nie-elity i środowiska (przyrodniczego) do wzrostu elity i nie-elity kosztem środowiska ; (2) ukształtowanie feedforward/zdolności antycypatywności; (3) zintensyfikowanie poznawczo-innowacyjnej aktywności twórczej; (4) upodmiotowienie nie-elity; (5) dokonanie, umożliwiającego strategiczną dalekowzroczność, podziału pracy w układzie: elita - nie-elita.

23 Transformacja ekohumanistyczna: (1) przejście od wzrostu ŚS kosztem środowiska (przyrodniczego) do rozwoju ŚS razem ze środowiskiem ; (2) opanowanie umiejętności przewyższania pozytywnymi nieuchronnych negatywnych skutków wszelkich działań; (3) zintegrowanie działalności społecznogospodarczej z rozwojową aktywnością Natury.

24 Metoda backcasting strategicznego programowania wizyjnego - jako niezbędny sposób przywracania zdolności rozwoju światowej społeczności

25 Podstawowe działania antykryzysowe (1): (1) weryfikacja powyższej diagnozy obecnego kryzysu; (2) zintegrowanie światowych elit wraz z ich przemianą aksjologiczną od socjaldarwinistycznego egoizmu do ekohumanizmu; (3) intensyfikowanie ekospołecznie użytecznej aktywności społeczno-gospodarczej; (4) powołanie ONZ-owskiej Rady Trwałego Rozwoju oraz Światowego Centrum Strategii Trwałego Rozwoju, wspomaganego przez Centrum Globalnego Monitoringu Dynamicznego (w tym prognozowania ostrzegawczego).

26 Podstawowe działania antykryzysowe (2): (5) zbudowanie globalnego GRID/net systemu informacyjnego dla potrzeb polityki i gospodarki trwałego rozwoju, w tym MD oraz poznawania prawdopodobnych kompleksowych skutków ludzkich działań i innych zmian w uwarunkowaniach życia; (6) USPOŁECZNIENIE informacji statystycznej i naukowo-technicznej, czyli wiedzy warunkującej funkcjonowanie ww systemu informacyjnego oraz wyprzedzające lub skuteczne eliminowanie zagrożeń;

27 Podstawowe działania antykryzysowe (3): (7) system ekonomiczny oparty na kompleksowym rachunku korzyści i kosztów gospodarowania, stymulujący ekospołecznie użyteczną aktywność poznawczo-innowacyjną. (8) system finansowy deflacyjny, stymulujący: - oszczędne gospodarowanie, - innowacyjny popyt, oraz - rezerwotwórczość; (9) system edukacyjny kształtujący powszechną mądrość, w tym kulturę informacyjną; (10) elastyczna automatyzacja wytwarzania; (11) lokalne elastyczne wytwarzanie informacyjnie zasilane przez globalne centra naukowo-techniczne.

28 Antykryzysowe działania priorytetowe lub przejściowe (1): (1) synteza kapitalizmu i socjalizmu (2) międzynarodowa koordynacja i specjalizacja dotycząca ekospołecznie użytecznego ( win-win - green ) rozwoju nauki i techniki; (3) innowacyjny barter międzynarodowy o odpowiednio dużej - dla kształtowania podatności innowacyjnej - skali podobnego naukowo i technologicznie wytwarzania;

29 Antykryzysowe działania priorytetowe lub przejściowe (2): (4) odrzucenie systemu spekulacyjnego bogacenia się; (5) zniesienie rajów podatkowych i tajemnicy bankowej (G20 Londyn); (6) wypracowanie poprawnego wskaźnika rozwoju społeczno-gospodarczego w układzie globalnym i lokalnym; (7) równowagowe wzmocnienie potencjału obronno-rozwojowego BRICS.

30 Przedstawienie światowej opinii publicznej powyższych wniosków m.in. podczas Szczytu Ziemi Rio czerwca 2012 r.

31 Powyższa wypowiedź zawiera rozwinięcie tez przedstawionych - wraz ze Sprostowaniem: do p. 7, Rozdz. I w RAPORCIE PRZYCZYNY I KONSEKWENCJE GLOBALNEGO KRYZYSU FINANSOWO-GOSPODARCZEGO I JEGO PRZEJAWY W POLSCE:

32 Dziękuję za uwagę

33