Jak rozwijać gospodarkę miasta? Dr Krzysztof Szołek

Transkrypt

1 Dr Krzysztof Szołek

2 Czy i jak można/powinno się stymulować rozwój gospodarki miasta?

3 Czy i jak można/powinno się stymulować rozwój gospodarki miasta? Jak poprzez Strategię Wrocławia wpływać na rozwój gospodarczy miasta?

4 Czy i jak można/powinno się stymulować rozwój gospodarki miasta? Wg NEG układy gospodarcze w przestrzeni charakteryzują następujące cechy: Lokalizacja działalności gospodarczej ma charakter endogeniczny Wzrost gospodarczy ma również charakter endogeniczny Między jednym a drugim procesem występują skomplikowane współzależności, które jedynie w ograniczonym stopniu są ujęte we współczesnych modelach teoretycznych

5 Czy i jak można/powinno się stymulować rozwój gospodarki miasta? Wg NEG układy gospodarcze w przestrzeni charakteryzują następujące cechy: Lokalizacja O działalności co tu gospodarczej chodzi? ma charakter endogeniczny Wzrost gospodarczy ma również charakter endogeniczny Między jednym a drugim procesem występują skomplikowane współzależności, które jedynie w ograniczonym stopniu są ujęte we współczesnych modelach teoretycznych

6 Czy i jak można/powinno się stymulować rozwój gospodarki miasta? Nie ma jednego (a tym bardziej jednego obiektywnego) modelu tłumaczącego jak rozwijać gospodarkę miasta

7 Czy i jak można/powinno się stymulować rozwój gospodarki miasta? Przeprowadzone badania prowadzą do wniosku o występowaniu ujemnej zależności między tempem rozwoju gospodarczego kraju a stopniem zróżnicowania poziomu rozwoju regionalnego. Tym samym polityka ukierunkowana na wyrównywanie szans rozwojowych (ang. equalization-oriented policy) może doprowadzić do spowolnienia ogólnego poziomu rozwoju.

8 Czy i jak można/powinno się stymulować rozwój gospodarki miasta? Tym samym polityka ukierunkowana na wyrównywanie szans rozwojowych wewnątrz miasta może doprowadzić do spowolnienia jego ogólnego poziomu rozwoju W sensie przestrzennym procesy gospodarcze w mieście powinny rozwijać się w warunkach konkurencji (co w żaden sposób nie wyklucza pozostawiania części przestrzeni w wyłącznej dyspozycji podmiotów i zadań niekomercyjnych)

9 Jak poprzez Strategię Wrocławia wpływać na rozwój gospodarczy miasta?

10 Jak poprzez Strategię Wrocławia wpływać na rozwój gospodarczy miasta? Wg Sztando poprzez działania w obszarach lokalnej polityki gospodarczej tj. tych wycinkach danej polityki lokalnej, które odnoszą się bezpośrednio lub pośrednio do lokalnych lub zewnętrznych podmiotów gospodarczych

11 Jak poprzez Strategię Wrocławia wpływać na rozwój gospodarczy miasta? Lista obszarów oddziaływania samorządu na lokalne sfery przedsiębiorczości ci (wg Sztando): obszar polityki przestrzennej, obszar polityki budżetowej, obszar polityki ekologicznej, obszar polityki infrastrukturalnej, obszar polityki komunalnej działalności gospodarczej, obszar polityki gospodarki mieniem gminny, obszar polityki edukacyjnej, obszar polityki wewnętrznej, obszar polityki zarządzania informacją.

12 Jak poprzez Strategię Wrocławia wpływać na rozwój gospodarczy miasta? Pytanie zasadnicze: co chcemy osiągnąć? Wysokie tempo rozwoju?

13 Jak poprzez Strategię Wrocławia wpływać na rozwój gospodarczy miasta? Pytanie zasadnicze: co chcemy osiągnąć? Wysokie tempo rozwoju? Stabilizację rozwoju?

14 Jak poprzez Strategię Wrocławia wpływać na rozwój gospodarczy miasta? Pytanie zasadnicze: co chcemy osiągnąć? Wysokie tempo rozwoju? Stabilizację rozwoju? Wykorzystywanie szans rozwojowych?

15 Jak poprzez Strategię Wrocławia wpływać na rozwój gospodarczy miasta? Pytanie zasadnicze: co chcemy osiągnąć? Wysokie tempo rozwoju? Stabilizację rozwoju? Wykorzystywanie szans rozwojowych? Odporność na kryzysy ekonomiczne?

16 Jak poprzez Strategię Wrocławia wpływać na rozwój gospodarczy miasta? W ocenie wielu ekonomistów nadchodzi (a właściwie trwa od kilku/kilkunastu miesięcy) kolejna fala kryzysu ekonomicznego o zasięgu globalnym związana ze spowolnieniem gospodarki chińskiej

17 Jak poprzez Strategię Wrocławia wpływać na rozwój gospodarczy miasta? Poprzez rozwój prężności miasta (ang. urban resilience)

18 Jak poprzez Strategię Wrocławia wpływać na rozwój gospodarczy miasta? Prężność miasta (wg Drobniaka) oznacza zdolność miejskiego systemu do odzyskania swoich własności po doświadczeniu zakłóceń, szoków; nie ogranicza się wyłącznie do odpowiedzi na zewnętrzny wpływ otoczenia, jak przykładowo katastrofa czy kryzys ekonomiczny, ale oznacza także społeczność i gospodarkę lokalną, które są elastyczne, tj. zdolne do dostosowania się do zmiennych warunków

19 Atrybuty wrażliwości miasta Atrybuty prężności miasta Niedostosowanie brak zdolności struktur miasta do zmiany lub przystosowania się do warunków otoczenia Fragmentaryzacja struktury miasta są rozdzielone na mniejsze, niepołączone elementy Nadmiernaspecjalizacja nadmierna zdolność adaptacyjna, ale podporządkowana tylko jednemu specyficznemu celowi (np. sektorowi) Adaptacyjność zdolność do zmiany i/lub dopasowania się do zmieniających się warunków otoczenia, struktury miasta są elastyczne Połączalność struktury miejskie posiadają zdolność kreowania powiązań Różnorodność struktury miejskie posiadają wyraźną heterogeniczność, są zróżnicowane

20 Atrybuty wrażliwości miasta N i e e f e k t y w n o ś ć struktury miasta nie zapewniają pożądanych rezultatów w relacji do nakładów N i e w y s t a r c z a l n o ś ć struktury miasta (lub ich elementy) nie funkcjonują normalnie (są niewystarczalne) w sytuacji defektu systemu N i e z g o d n o ś ć struktury miasta wraz z niezależnymi ich elementami cechuje brak współdziałania generującego korzyści Atrybuty prężności miasta E f e k t y w n o ś ć struktury zapewniają pozytywną relację pomiędzy wynikami a nakładami w całym systemie i/lub posiadają zdolność unikania strat N a d m i a r o w o ś ć struktury miasta posiadają zdolność zapewniania dodatkowych elementów systemu na wypadek jego zanikania, defektu W s p ó ł z a l e ż n o ś ć struktury miasta kreują relacje pomiędzy niezależnymi elementami systemu, które przynoszą wzajemne korzyści

21 Atrybuty prężności Adaptacyjność Połączalność Różnorodność Efektywność Czynniki prężności miejskiej w wymiarze ekonomicznym wysoki poziom przedsiębiorczości znaczące zdolności do innowacji istotne lokalne zasoby wiedzy (baza wiedzy, infrastruktura badawcza, transfer wiedzy) duże zasoby ekonomiczne (liczba przedsiębiorstw, wartość ich aktywów, przychody) aktywne sieci aktorów gospodarczych (powiązania klastrowe w łańcuchach produkcji i dystrybucji) międzysektorowe powiązania w zakresie wiedzy (platformy innowacji i komercjalizacji w ramach różnych łańcuchów produkcji, efekty rozsiewu ) dobre praktyki i standardy w zakresie współpracy gospodarczej komplementarność lokalnych przemysłów (w tym efekty aglomeracji) ponadlokalna konkurencyjność produktów wysoka wartość dodana łańcuchów produkcji (opłacalność poszczególnych ogniw łańcuchów produkcji, gałęzie przemysłu oparte na wiedzy) szybkość odzyskiwania utraconego potencjału (recovery quickness) Nadmiarowość Współzależność różnorodne, trwałe i niezawodne źródła energii dodatkowe, bezpieczne aplikacje ICT dobre praktyki i standardy w zakresie współpracy gospodarczej komplementarność lokalnych przemysłów (w tym efekty aglomeracji)

22 The knowledge based economy Zawsze żąda więcej Zgłasza popyt na kwalifikacje Jest technologiczna Preferuje konkurencję Jest innowacyjna The wisdom based economy Rozumie koncepcję enough Stawia na jakość (wyższe kwalifikacje nie gwarantują wyższej produktywności) Jest i technologiczna, i humanistyczna Preferuje współpracę Jest refleksyjna (nie wykluczając innowacyjności skupia się na jej konsekwencjach)