Jako najpoważniejszy powód współczesnej fali uchodźctwa wymienia się konflikty zbrojne w Syrii oraz w Iraku i w Afganistanie.

Transkrypt

1 DZIECI UCHODŹCY Wojna to nie jest miejsce dla dzieci. Podjęcie decyzji o opuszczeniu swojego kraju, pozostawieniu rodziny i dobytku całego życia to jedna z najtrudniejszych decyzji. Bycie uchodźcą wiąże się z niepewnością, obawą o zdrowie i życie swoje oraz najbliższych. Ucieczka z kraju, gdzie trwa wojna to ostateczność, ale to też jedyne rozwiązanie, które daje szansę na przeżycie. Warto w tym miejscu pamiętać kim jest uchodźca. 1

2 Zgodnie z definicją zawartą w Konwencji Genewskiej z 1951 roku, uchodźca to osoba, która na skutek uzasadnionej obawy przed prześladowaniem w kraju pochodzenia z powodu rasy, religii, narodowości, przekonań politycznych lub przynależności do określonej grupy społecznej nie może lub nie chce korzystać z ochrony tego kraju. Uchodźcy uciekają przed prześladowaniami, czystkami etnicznymi wynikającymi z prowadzonych konfliktów zbrojnych czy rewolucji. W przeciwieństwie do migracji, a więc dobrowolnego opuszczenia swojego kraju pochodzenia, bycie uchodźcą w każdym przypadku wiąże się z ucieczką powodowanej obawą o własne życie. Z definicji jaką przytoczyliśmy wiemy, że uchodźca to osoba, która ucieka przed skutkami wojny i prześladowaniami. Szacuje się, że w 2015 roku liczba ludzi uciekających z regionów dotkniętych wojną przekroczyła 20 milionów, z czego połowę stanowiły dzieci. Jako najpoważniejszy powód współczesnej fali uchodźctwa wymienia się konflikty zbrojne w Syrii oraz w Iraku i w Afganistanie. Uchodźcy z tych krajów znajdują schronienie przede wszystkim w krajach ościennych: Libanie, Turcji, Pakistanie. Turcja przyjęła ponad 3 miliony ludzi, Pakistan 1,5 miliona, a w Libanie liczącym zaledwie 4,5 mln mieszkańców znalazło schronienie ponad milion uchodźców. ONZ szacuje, że 86% wszystkich uchodźców na świecie schroniło się w krajach biednych, które nie są w stanie zapewnić im zaspokojenia podstawowych potrzeb. Najczęściej mieszkają oni w obozach dla uchodźców. Część z uchodźców decyduje się na dramatyczną ucieczkę do Europy. W poszukiwaniu schronienia, szansy na lepsze życie dla siebie i swoich dzieci decydują się na podróż, która niesie ze sobą ryzyko utraty zdrowia, a nawet życia. Ludzie Ci nie mają także pewności w jakich warunkach przyjdzie im żyć w krajach, do których się udają. Bardzo często, aby w ogóle móc uciec mieszkańcy Syrii i innych krajów objętych konfliktami, zmuszeni są sprzedać cały swój majątek, by pokryć koszty przeprawy. Zabierają ze sobą tylko najpotrzebniejsze rzeczy, pakując w jeden plecak całe swoje życie. Droga, jaką muszą pokonać pieszo uchodźcy jest niezwykle wyczerpująca, wiedzie przez wiele krajów europejskich oraz Turcję. Docierając do Europy stają przed kolejnymi problemami. Do końca 2016 roku 350 tysi przybyszów z Syrii zostało zarejestrowanych jako uchodźcy. Niestety warunki w jakich muszą oczekiwać na uzyskanie praw uchodźcy są również trudne. Przepełnione ośrodki dla uchodźców, obozy na granicach państw to rzeczywistość, która czeka na uchodźców w Europie. 2

3 Konflikty zbrojne powodujące fale uchodźctwa: SYRIA Trwająca 6 lat wojna doprowadziła do prawie całkowitego zniszczenia kraju, wyludnienia i milionów ludzkich tragedii. Wojna, która rozpoczęła się w 2011 roku wpłynęła na życie ponad 13 milionów ludzi, którzy zostali przesiedleni. Połowę z nich stanowiły dzieci. I tak już trudna sytuacja wewnętrzna kraju skomplikowała się w 2014 roku, kiedy to ISIS (organizacja terrorystyczna znana pod nazwą Państwa Islamskiego) opanowała część regionu Syrii i Iraku ogłaszając swoje panowanie na tych terenach. Od tego czasu trwają walki na terenach Syrii i regionach opanowanych przez ISIS. Sytuacja jest ekstremalnie trudna, wiele prób zażegnania konfliktu zakończyło się niepowodzeniem. W związku z tym ponad 5 milionów ludzi z Syrii uciekło i ma status uchodźcy, połowę stanowią dzieci. Większość mieszka w krajach ościennych, które przyjęły największa liczbę uchodźców z Syrii (Liban, Jordania, Turcja, Irak). 100 tysięcy Syryjczyków przebywa w tymczasowym obozie dla uchodźców Zaatari w Jordanii. Warunki w obozie są niezwykle trudne, położony jest on na terenach pustynnych. Obóz miał być rozwiązaniem krótkoterminowym, jednak rzeczywistość okazała się brutalna i wciąż napływają nowi ludzie, którzy szukają schronienia w obozie. W związku z przepełnieniem obozu setki tysięcy ludzi zdecydowało się na niezwykle ryzykowny krok - ucieczkę do Europy. Niestety ich sytuacja wcale nie uległa poprawie. 3

4 AFGANISTAN Przed rozpoczęciem wojny w Syrii ONZ określał Afganistan jako kraj o najdłużej trwającym konflikcie we współczesnym świecie, który doprowadził do ogromnej skali uchodźstwa (ponad 2,5 miliona uchodźców rozsianych w 96 krajach świata). Trwający ponad 30 lat konflikt wywarł ogromny wpływ na funkcjonowanie państwa i życie milionów ludzi. 6 milionów obywateli Afganistanu przez 36 lat trwania wojny schroniło się w Pakistanie i Iranie. Sytuacja skomplikowała się bardzo w 2015 roku wraz z opanowaniem części regionu Afganistanu przez ISIS. Wojna w Afganistanie najbardziej dotyka dzieci. W kraju brakuje pożywienia, nie ma zagwarantowanej opieki medycznej, a dzieci mają utrudniony dostęp do edukacji. Choć sytuacja w Afganistanie pozwala ludziom prowadzić po części normalne życie, to jednak warunki są ekstremalnie ciężkie. IRAK Prawie pół miliona ludzi uciekło w 2015 roku z Iraku w związku z nasileniem konfliktu w regionie. 4 miliony obywateli kraju zostało przesiedlonych wewnętrznie, do stref gdzie nie toczyły się działania zbrojne. Od Ponad 10 lat mieszkańcy Iraku są w dużej mierze zdani ma pomoc udzielaną przez organizacje niosące pomoc humanitarną. Pierwsze demokratyczne wybory w Iraku w 2004 roku (po obaleniu dyktatury Saddama Hussein a) nie ustabilizowały sytuacji w kraju. Mieszkańcy wciąż spotykali się z represjami. 1/5 dzieci w Iraku jest narażona na utratę zdrowia, życia, przemoc i przymusowe wcielanie do grup zbrojnych. Prawie 5 milionów dzieci wymaga natychmiastowej pomocy humanitarnej. 4

5 Co robi UNICEF? UNICEF jest największą organizacją niosącą pomoc dzieciom w sytuacji klęsk humanitarnych oraz wojen w krajach rozwijających się. Obecnie niemal 250 milionów dzieci (jedno na dziewięcioro żyjących na świecie!) żyje w krajach dotkniętych konfliktami zbrojnymi. Od 70 lat UNICEF niesie pomoc dzieciom, będąc zawsze na miejscu konfliktu czy katastrofy. Rolą UNICEF jest zapewnienie rodzinom podstawowej opieki medycznej, zagwarantowanie dostępu do wody, pożywienia, bezpiecznego schronienia i w razie konieczności wsparcia psychologicznego. DZIAŁANIA UNICEF W SYRII Rodziny, które pozostały w Syrii każdego dnia walczą o życie. Życie w zbombardowanych miastach jest niezwykle ciężkie brakuje wody, pożywienia, lekarstw. Dzieci nie chodzą do szkół, bo większość już nie istnieje. UNICEF jest jedną z nielicznych organizacji niosących pomoc Syrii, która jest obecna na miejscu. Działania na terenie Syrii koncentrują przede wszystkim na zapewnieniu ludziom bezpie- 5

6 czeństwa schronienia i podstawowej opieki medycznej. Pracownicy UNICEF są dostępni całą dobę dla mieszkańców okupowanych miast, dostarczając im czystą wodę, pożywienie, lekarstwa i środki higieniczne. Domy i mieszkania zostały zbombardowane, ludzie niejednokrotnie śpią w ruinach bądź pod gołym niebem. UNICEF organizuje dla nich miejsca do schronienia i ciepłe okrycia (noce są bardzo zimne) w postaci odzieży i koców. UNICEF organizuje także pomoc dla rodzin, które przebywają w obozach dla uchodźców w Jordanii, Iraku, Turcji. OBÓZ DLA UCHODŹCÓW W ZAATARI Jordania jest jednym z krajów, który przyjął najwięcej uchodźców wojennych z Syrii. Poza tymi, którzy znaleźli dom wśród obywateli Jordanii (prawie 700 tysięcy) część trafiła do drugiego co do wielkości obozu dla uchodźców znajdującego się na granicy Syrii i Jordanii w Zaatari (liczy prawie 2 tysiące kilometrów kwadratowych). Od 2012 roku do obozu trafiło niemal 100 tysięcy osób, co znacznie przekracza możliwości do zapewnienia godnych warunków życia. Ludzie, którzy uciekli przed wojną mieszkają teraz w namiotach bądź innych prowizorycznych domach. Organizacje pomocy humanitarnej, które na terenie obozu dostarczają pomoc (w tym UNICEF) zapewniają mieszkańcom dostęp do wody, opiekę medyczną, pożywienie. Zorganizowane zostały szkoły dla dzieci, by mogły kontynuować naukę. Powstały boiska do gry i zabawy dla dzieci. Przez kilka lat funkcjonowania obóz zastępuje normalne domy jego mieszkańcom. Prowadzone są kursy zawodowe dla mieszkańców, tak by mogli podjąć jakieś zajęcie zarobkowe, po tym jak musieli opuścić swój kraj. Wielu ludzi wiodło życie na stosunkowo wysokim poziomie w Syrii, niestety wojna zmusiła ich do porzucenia wszystkiego, co do tej pory stanowiło ich codzienność. 6

7 Ruchy migracyjne W historii można wyodrębnić kilka znaczących migracji ludności. Spowodowane one były przede wszystkim wojnami i konfliktami wewnętrznymi. Do najważniejszych z nich, które mały miejsce w ostatnim stuleciu zaliczamy: 1. Rewolucję październikową w Rosji wczesne lata II Wojnę Światową i okres powojenny (lata ) 3. Podział Indii w 1947 roku 4. Wojnę w Wietnamie ( ) Jak łatwo zauważyć migracje ludności nie są nowym zjawiskiem, a wręcz można doszukać się pewnych historycznych prawidłowości w nich zwartych. Większość wynikała z poszukiwania bezpiecznego miejsca do życia. W chwili obecnej doświadczamy kolejnego, przełomowego w dziejach historii zjawiska migracji spowodowanego nie tylko konfliktami zbrojnymi lecz również zmianami klimatycznymi, które mają wpływ na dostęp do wody pitnej i pożywienia. Obecni mieszkańcy regionów Afryki Południowej i Wschodniej z powodu trwającej suszy opuszczają swoje domy w poszukiwaniu żyznych terenów, które dają możliwość upraw, a tym samym gwarantują dostęp do pożywienia i czystej wody pitnej. El Nino tak nazywa się najsilniejsze od 50 lat zjawisko, które wpływa na życie codzienne ludzi. W wyniku podniesienia się temperatury do niezwykle wysokiego poziomu wiele regionów Afryki mierzy się z suszami. El Nino pojawia się co kilka lat, ale jego skutki odczuwalne są bardzo długo. W takim przypadku mówimy o nowym rodzaju uchodźctwa uchodźctwie klimatycznym. Nie często mówimy o tym rodzaju uchodźctwa, ale powinniśmy się przygotować, że kolejne lata spowodują nasilenie występowania tego zjawiska. 7

8 Statystyki dotyczące przyjmowania uchodźców przez kraje na świecie (dane z 2016r.) NIEMCY TURCJA 1,8M SZWECJA LIBAN 1.17M WIELKA BRYTANIA STANY ZJEDNOCZONE JORDANIA IRAN FRANCJA PAKISTAN 1,5M SUDAN 332,000 CZAD ETIOPIA KENIA UGANDA KRAJÓW, KTÓRE PRZYJĘŁY NAJWIĘCEJ UCHODŹCÓW KRAJE WYSOKOROZWINIĘTE, KTÓRE PRZYJĘŁY UCHODŹCÓW Kierunki migracji ludności w ostatnim czasie Liczba ludności, która przemieściła się z powodu wojen, prześladowań, głodu i ubóstwa (np. spowodowanego suszą w Afryce) przekroczyła w 2015 roku 60 milionów. Europa obecnie mierzy się z największym w powojennej historii napływem ludzi uchodźców i migrantów. Część z nich szuka lepszych warunków do życia dla siebie i swoich rodzin, a część ucieka przed wojną i reżimem. Nie po raz pierwszy w historii Europa staje się azylem dla uchodźców z różnych stron świata. Od wielu lat mieszkańcy takich krajów jak Somalia, Sri Lanka czy Afganistan przybywali do Europy i osiedlali się tu wraz z całymi rodzinami. Proces asymilacji przebiegał do tej pory dość sprawnie, wręcz był niezauważony dla większości obywateli Unii Europejskiej. W 2015 roku nastąpił dramatyczny wzrost napływu uchodźców i migrantów, co wynikało z zaognienia konfliktów zbrojnych w Syrii, Afganistanie i Iraku. 48% wszystkich przybywających obecnie ludzi do Europy stanowią uciekinierzy z Syrii. 21 % to mieszkańcy Afganistanu, a 9% mieszkańcy Iraku Obywatele tych krajów z dnia na dzień podejmowali decyzje o opuszczeniu swoich domów i szukaniu azylu w Europie. Niejednokrotnie w strasznych warunkach, z narażeniem życia docierali do granic UE. Ponad milion ludzi przybyło w ostatnim czasie do Europy, z czego połowę stanowią dzieci. UNICEF szacuje, że od początku trwania kryzysu migracyjnego podczas przeprawy przez Morze Śródziemne życie straciło około 1000 dzieci. 8