Zbigniew Barciński Małgorzata Piasecka Jerzy Piasecki s. Beata Sarba USJK. Skarby Mszy Świętej. Katechezy dla klas II-III szkoły podstawowej

Transkrypt

1

2 N A T A N A Zbigniew Barciński Małgorzata Piasecka Jerzy Piasecki s. Beata Sarba USJK Skarby Mszy Świętej Katechezy dla klas II-III szkoły podstawowej WYDAWNICTWO Lublin 2012

3 Redakcja serii Katecheza według NATANA Zbigniew Barciński ks. Zbigniew Paweł Maciejewski Korekta Zespół Projekt okładki Małgorzata i Jerzy Piaseccy Skład i łamanie Tadeusz Szydłowski Recenzja wydawnicza ks. dr hab. Andrzej Kiciński, prof. KUL Za zgodą Kurii Metropolitalnej w Lublinie z dnia 31 lipca 2012 roku Nr 651/Gł/2012 Bp dr Mieczysław Cisło, wikariusz generalny Ks. mgr lic. Hubert Czarnecki, notariusz Publikacja opracowana na podstawie materiałów pierwotnie drukowanych w miesięczniku Katecheta w numerach od 9/2002 do 7-8/2003 oraz w miesięczniku Mały Przewodnik Katolicki w numerach od 9/2002 do 6/2003. Pierwsze wydanie książkowe miało miejsce w Edycji św. Pawła w roku 2005 pod tytułem Młodzi odkrywcy skarbów Mszy Świętej. Niniejsze scenariusze katechez tworzą integralną całość z publikacją Skarby Mszy Świętej. Zeszyt dziecka. ISBN Copyright by Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Wszelkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie, powielanie, odczytywanie w środkach publicznego przekazu dozwolone po pisemnym uzgodnieniu z wydawcą. Wydawnictwo NATAN ul. Junoszy 45 m 28, Lublin tel , biuro@natan.pl

4 Katecheza według Natana Katecheza według Natana to seria wydawnicza obejmująca w zamierzeniu scenariusze katechez na wszystkie poziomy katechizowania (dzieci, młodzież, dorośli, seniorzy). Charakterystyczne cechy scenariuszy katechetycznych wydawanych w tej serii to: Akcent na dobrą nowinę o zbawieniu. Będą to katechezy, w których akcent treściowy położony będzie na dobrą nowinę o ratunku, ocaleniu, pomocy od Boga. Dopiero na tym tle podejmowane będą tematy związane z wezwaniem moralnym. Zasada organizacji treści: Biblia oraz klasyczne struktury katechizmowe. Pierwszą i główną zasadą organizacji treści będą księgi i tematy biblijne. Drugą zasadą organizacji treści będą klasyczne struktury katechizmowe: Credo, Sakramenty (szczególnie Eucharystia), Błogosławieństwa, Dekalog, Ojcze nasz. Obrona wiary wobec współczesnych nurtów kulturowych. Siłą przeciwną katechezie są współczesne prądy kulturowe albo uznające wiarę za coś mało znaczącego w życiu człowieka, albo wręcz jej wrogie. Katechizowani stykający się z takimi poglądami i postawami wokół siebie muszą potrafić uzasadnić swoje przekonania. W publikowanych materiałach będziemy w związku z tym szukali pogłębionych uzasadnień dla prawd wiary, jak również będziemy podejmowali polemikę z obecnymi w kulturze poglądami wrogimi chrześcijaństwu. Zróżnicowanie adresatów. Wśród publikowanych materiałów będą adresowane do uczestników wynoszących wiarę ze środowiska rodzinnego, jak i adresowane do osób, które wzrastają i rozwijają się w środowiskach odległych od chrześcijaństwa. Logika i struktura w uporządkowaniu treści. W proponowanych katechezach chcemy położyć akcent na to, aby bloki tematyczne były logiczne, spójne, uporządkowane i aby umożliwiały pogłębione przepracowanie danego obszaru tematycznego. Mało efektywna wydaje się nam obecna nieraz w programach katechetycznych zasada powtarzania tematów, podejmowania ich kilkakrotnie na różnych poziomach katechizowania.

5 4 Katecheza według Natana Wykorzystanie metod aktywizujących. We wszystkich katechezach będą wykorzystywane metody aktywizujące. Metody te mają pomóc uczestnikom katechez w poszukiwaniu własnej odpowiedzi na pytania postawione podczas katechezy. Zostały one opisane w książce: Vademecum katechety. Metody aktywizujące (red. Z. Barciński, Lublin-Kraków 2006). Tam też omówione są zagadnienia dotyczące struktury katechezy z wykorzystaniem metod aktywizujących oraz z metodyki przygotowywania tego typu zajęć. Serię Katecheza według Natana rozpoczynamy od trzech publikacji, które są naszą deklaracją katechetyczną. Pierwsza z nich to Katechezy o Ewangelii według św. Marka (dla młodzieży i dorosłych). Jesteśmy przekonani, że w dobie nowej ewangelizacji jednym z priorytetów katechetycznych winno być upowszechnianie znajomości treści Ewangelii. Druga publikacja to katechezy zatytułowane Skarby Mszy Świętej adresowane do dzieci klas II-III (książeczka ze scenariuszami oraz zeszyt dziecka). Publikacja trzecia to Katechezy o Mszy Świętej (dla młodzieży i dorosłych). Przez wybór tych tytułów chcemy podkreślić znaczenie systematycznej katechezy sakramentalnej. Tytuł serii Katecheza według Natana ma podwójne znaczenie. Pierwsze jest związane z tym, że patronem serii jest prorok Natan ze Starego Testamentu. Natan w indywidualnej katechezie wobec Dawida potrafił w sposób mocny, konkretny i twórczy pobudzić go do samodzielnego myślenia, do odkrywania prawdy o Bogu, o drugim człowieku, o sobie (por. 2 Sm 12,1-9). Katecheza Natana to dla nas wielkie źródło inspiracji katechetycznych i pedagogicznych. Drugie znaczenie tytułu serii jest związane z faktem, że ma ona pokazywać model katechezy wypracowany w Stowarzyszeniu Pedagogów NATAN. Model ten został opisany we wspomnianej już książce Vademecum katechety. Metody aktywizujące. Teraz model ten chcemy wykorzystać w systematycznej budowie cykli katechetycznych opartych o księgi i tematy biblijne oraz klasyczne struktury katechizmowe. Obecnie realizacja cykli tematycznych proponowanych w niniejszej serii jest możliwa przede wszystkim w katechezie parafialnej czy w katechezie różnych grup duszpasterskich. Katecheza szkolna ze względu na obowiązujące programy stwarza mniejsze możliwości w tym względzie. Jesteśmy jednak przekonani, że podstawa programowa oraz programy katechetyczne będą w przyszłości coraz bardziej uwzględniać Biblię jako zasadę organizacji treści, że w szkolnej katechezie będzie coraz więcej miejsca na realizacje cykli katechez biblijnych. Seria Katecheza według Natana posiada strony internetowe można na nie wejść przez Na stronach tych będą zamieszczane: pomoce do poszczególnych katechez (gotowe do ściągnięcia, wydruku i kopiowania), filmy z syntetycznym omówieniem pomysłu na katechezę, zdjęcia przykładowych efektów pracy według proponowanych metod. Będzie tam można wymienić doświadczenia z przeprowadzonych katechez, oraz wziąć udział w konsultowaniu nowo powstających publikacji.

6 Skarby Mszy Świętej 5 Wszystkie publikacje w ramach serii będą wydawane w formie książkowej i jako e-booki. Rozpoczynamy tę serię wydawniczą w gronie katechetów skupionych w Stowarzyszeniu Pedagogów NATAN. Zapraszamy do współpracy w jej tworzeniu i rozwijaniu wszystkie osoby, którym bliskie są cele stawiane przed niniejszą serią oraz wypracowany w naszym Stowarzyszeniu model katechezy. Zbigniew Barciński ks. Zbigniew Paweł Maciejewski

7

8 Spis treści Wstęp... 9 Skarby ukryte we Mszy Świętej Łaska Pana Jezusa Odpuszczenie grzechów Słowo Boże Miłość Boga Spotkanie ze zmartwychwstałym Jezusem Duch Święty Chrystusowy Pokój Uzdrowiona Dusza Błogosławieństwo Boga Dodatek Gra planszowa Skarby Mszy Świętej... 71

9

10 Wstęp Publikacja Skarby Mszy Świętej adresowana jest szczególnie do katechetów przygotowujących dzieci do przyjęcia Eucharystii. Można ją także wykorzystać jako kontynuację zadań programowych związanych z Eucharystią. Publikowane materiały mogą być pomocne w katechezie szkolnej i parafialnej. Myślą przewodnią całości jest to, że w każdej Mszy Świętej Bóg chce nas obdarować swoimi darami. Dary Boga są tu nazwane skarbami. W każdej Mszy Świętej możemy te niewidzialne skarby odkrywać i przyjmować do serca. Myśl ta jest modyfikacją zdania Orygenesa: Eucharystia to otrzymywanie dóbr 1. Proponujemy, aby katecheci wybrali się razem z dziećmi na wędrówkę w poszukiwaniu tych skarbów. Wędrówka będzie wiodła przez cztery krainy, czyli przez części Mszy Świętej: Obrzędy Wstępne, Liturgię Słowa, Liturgię Eucharystyczną, Obrzędy Zakończenia. Oto schematyczny plan całej wyprawy. Nazwy krain Obrzędy Wstępne Liturgia Słowa Liturgia Eucharystyczna Obrzędy Zakończenia Skarby Łaska Słowo Boże Miłość Boga Błogosławieństwo Odpuszczenie grzechów Spotkanie z Jezusem Duch Święty Pokój Uzdrowienie duszy 1 A. Skowronek, Eucharystia. Sakrament wielkanocny, Włocławek 1998, s. 128.

11 10 Katecheza według Natana Do pracy nad każdym skarbem katecheta ma następujące pomoce: Scenariusz zajęć z wykorzystaniem metod aktywizujących. Konstrukcja każdego scenariusza jest oparta o wyraźnie określoną myśl przewodnią. Celem zajęć jest, aby uczeń tę myśl zrozumiał zapamiętał i przyjął za własną. Innymi słowy chodzi o to, aby uchwycił jej sens i był do niej wewnętrznie przekonany. Aby to osiągnąć, katecheta stawia przed uczniami pytania związane z myślą przewodnią i tak organizuje ich pracę, aby samodzielnie mogli poszukiwać odpowiedzi. Uczniowie pracują nad problemem z wykorzystaniem metod aktywizujących 2 Najczęściej jest to praca w małej, kilkuosobowej grupie. Tę część sekwencji nazywamy aktywizacją. Aktywizacja jest poprzedzona wprowadzeniem i zamknięta puentą. W opisie aktywizacji podajemy trzy elementy: pytanie, metodę aktywizującą i oczekiwane efekty pracy. Puenta to czas zamykania pracy, porządkowania i pogłębiania wniosków, jakie zostały wypracowane podczas aktywizacji. Puenta ma dwa etapy. Pierwszy to pytania prowokujące uczniów do refleksji i związana z tym rozmowa na forum ogólnym. W tym miejscu zaproponowanych zostało kilka pytań, jakie można postawić uczniom. Etap drugi to podsumowanie katechety, jego ostanie słowo eksponujące myśl przewodnią. Myśl przewodnia nie jest więc podana uczniom przez katechetę na początku zajęć, ale uczniowie mają ją odkryć albo przynajmniej do tego odkrycia się zbliżyć. Wyeksponowanie tej myśli ze strony katechety może mieć miejsce dopiero po zakończeniu poszukiwań uczniów 3. Czarno-białą planszę zawierającą propozycje samodzielnej pracy dziecka (różnego rodzaju zadania wraz z komentarzami). Plansze te można powielić i rozdać dzieciom podczas zajęć. Wtedy praca dzieci z planszami będzie miała charakter powtórzenia treści jednostki i podsumowania. Można je też wykorzystać jako formę pracy domowej i poprosić dzieci o wspólną pracę z rodzicami. Czarno-białe komiksy przedstawiające treści związane z daną jednostką tematyczną w formie dialogu. Komiksy można powielić i wykorzystać na kilka sposobów np.: przeczytanie przez dzieci, pocięcie dialogów i układanie obrazków w kolejności. Możliwe jest także poproszenie dzieci o napisanie własnych dialogów wokół treści danego spotkania. Czarno-białe plansze i komiksy stwarzają możliwość samodzielnego pokolorowania. Całość wędrówki rozpoczyna katecheza wprowadzająca a kończy gra planszowa, która ma charakter podsumowania całego cyklu katechez. 2 Wykorzystane zostały tu metody opisane dokładniej w książce: Vademecum katechety. Metody aktywizujące, red. Z. Barciński, Kraków Lublin Osoby zainteresowane bliższym poznaniem zaproponowanej tu formuły scenariuszy mogą sięgnąć do pozycji: Z. Barciński, Konstruowanie scenariuszy katechetycznych z wykorzystaniem metod aktywizujących, Poznań 2004.

12 Skarby Mszy Świętej 11 Do przedstawionych propozycji można przygotować dodatkowe pomoce, np. różnego rodzaju rekwizyty (np. tarcza) lub zestaw czterech pudeł (odpowiadających czterem krainom) z ukrytymi wewnątrz symbolami poszczególnych skarbów. Proponowane scenariusze były realizowane przez wielu katechetów w praktyce. Jedna z katechetek tak opisuje swoje doświadczenia w pracy z dziećmi w klasach trzecich: Moim celem było to, aby pogłębić wiedzę dzieci na temat Mszy Świętej i uwrażliwić ich na obecność podczas niedzielnej Eucharystii oraz rozbudzić pragnienie spotykania się z Jezusem podczas niedzielnych Mszy Świętych. uczniowie byli bardzo zainteresowani proponowanym materiałem. Ich ciekawość została rozbudzona już pierwszym konspektem w konwencji poszukiwania skarbów. Realizowałam konspekt podczas 1 godziny lekcyjnej. Z komiksami lub planszami dołączonymi do konspektów pracowałam sporadycznie, wykorzystując ten materiał jako prace domowe. Prace dzieci zdobiły salkę, korytarz, służyły jako gazetki. Po całym cyklu spotkań zauważyłam większą otwartość dzieci na siebie, wzrosła w nich chęć zabierania głosu, aktywność. Chętnie też dzieliły się wrażeniami z pracy domowej wykonywanej razem z rodzicami. Podczas sprawdzianu zauważyłam, że dzieci zapamiętały części Mszy Świętej, potrafi ły wymienić prawie wszystkie odszukane skarby, pamiętały, że są kochane przez Boga bezwarunkowo i że Msza Święta jest spotkaniem ze Zmartwychwstałym Jezusem. Obecnie chętniej biorą udział w przygotowaniu liturgii, częściej zaglądają do Pisma Świętego. Prezentowane scenariusze posłużyły także jako osnowa rekolekcji przeprowadzonych dla dzieci z młodszych klas szkoły podstawowej. Przewidujemy wydanie w roku 2013 e-booka z relacją z tych rekolekcji oraz publikację zdjęć na stronach internetowych. W zmodyfikowane formie Skarby Mszy Świętej były wydane w języku rosyjskim (Irkuck 2009). Mamy nadzieję, że proponowane materiały pozwolą na głębsze wprowadzenie dzieci w czynne i owocne uczestniczenie we Mszy Świętej, że dzięki temu Eucharystia w głębszy sposób stanie się dla nich źródłem życia pięknego i szczęśliwego. Zbigniew Barciński Małgorzata Piasecka Jerzy Piasecki s. Beata Sarba USJK

13

14 CEL 1. SKARBY UKRYTE WE MSZY ŚWIĘTEJ (słoneczko, piramida priorytetów, puzzle) Uczniowie zrozumieją, zapamiętają i przyjmą myśl: we Mszy Świętej są dla każdego z nas ukryte niewidzialne skarby. POMOCE plansza z napisem: Skarb (pomoc 1.1); plansze z pytaniami (pomoce 1.2, 1.3, 1.5); małe kartki A7; koperty z małymi kartkami, na których napisane są cechy poszukiwacza skarbów (pomoc 1.4); puzzle do ułożenia mapy Mszy Świętej (do przygotowania przez katechetę: może to być powielona i pocięta na fragmenty mapa pomoc 1.6). SCENARIUSZ ZAJĘĆ CAŁOŚCIOWE WPROWADZENIE Czy słyszeliście kiedyś o poszukiwaniu skarbów? Wielu ludzi ciągle szuka wielkiego skarbu, jakim jest Bursztynowa Komnata. Na świecie jest wiele nie odkrytych jeszcze skarbów. Dzisiaj się tym zajmiemy! My także możemy być poszukiwaczami skarbów. Najważniejsze to zdobyć informację, gdzie są ukryte skarby, których warto szukać?

15 14 Katecheza według Natana WPROWADZENIE 1. RÓŻNE SKARBY Czy udało się Wam kiedyś odnaleźć jakiś skarb? AKTYWIZACJA Pytanie Katecheta umieszcza na środku tablicy kartkę z napisem Skarb (pomoc 1.1) i zadaje pytanie: Co jest dla ludzi skarbem? (pomoc 1.2) Metoda SŁONECZKO. Zadaniem każdego ucznia jest wypisanie na kartce A7 nazwy czegoś co dla ludzi jest skarbem. Potem uczniowie mają umieścić te kartki wokół napisu Skarb (trzeba ten napis położyć tak, aby można było wokół układać kartki). Jeśli nazwy będą się powtarzały, należy je układać w postaci wydłużających się promieni. Oczekiwane efekty pracy Dzieci podadzą przykłady tego, co może być skarbem dla ludzi wymienią między innymi: rodziców, przyjaciół, zabawki, samochody, pieniądze. PUENTA Pytania do refleksji Co jest najczęściej dla ludzi skarbem? Dlaczego? Myśli do podsumowania Jeśli dzieciom jest trudno podsumować, robi to katecheta, odczytując promienie słoneczka. Te skarby to dary od Boga. Wymieniliście przeróżne skarby. Wielkim skarbem większym niż złoto i samochody... są ludzie, którzy nas kochają i których my kochamy. Te wszystkie wypisane skarby można zobaczyć. Ale skarbów od Boga jest dużo, dużo więcej. Są też skarby, których nie widać to skarby niewidzialne. Inaczej mówimy o nich skarby duchowe.

16 Skarby Mszy Świętej 15 WPROWADZENIE 2. POSZUKIWACZE SKARBÓW Poszukiwanie skarbów nie jest łatwe. Popatrzmy na poszukiwaczy tych skarbów, które są np. w ruinach zamków. Jak oni się zachowują, żeby odnaleźć skarby? AKTYWIZACJA Pytanie Co trzeba robić, żeby odnaleźć skarby ukryte w ruinach zamków? (pomoc 1.3) Metoda PIRAMIDA PRIORYTETÓW. Katecheta rozdaje dzieciom koperty, w których na małych kartkach zapisane są różne zachowania i cechy poszukiwaczy skarbów. Zadaniem dzieci jest ułożenie ich według ważności (np. w jednej linii lub układając piramidę z tych karteczek najważniejsze powinno być na samym szczycie). Oto niektóre określenia: tak długo szuka, aż znajdzie; słucha, co mówią inni ludzie; pragnie odnaleźć skarb; jest spostrzegawczy i szuka różnych wskazówek; lubi długo spać i wyrusza na wyprawę po południu; umie czytać mapę; ma właściwy sprzęt do pokonywania przeszkód; jest przekonany, że mu się uda (pomoc 1.4). Oczekiwane efekty pracy Dzieci wskażą najważniejsze cechy człowieka poszukującego skarbu, np. na duże znaczenie upartego szukania skarbów. PUENTA Pytania do refleksji Co trzeba robić, żeby odnaleźć skarby ukryte w ruinach zamków? Dlaczego uważacie, że jest to ważne? Myśli do podsumowania Bardzo ważne dla poszukiwaczy skarbów jest zbieranie informacji, gdzie może być ukryty skarb; poszukiwacz skarbów uważnie słucha wskazówek, rozpoznaje znaki, zastanawia się, jak dalej postępować. Bardzo ważna dla poszukiwaczy skarbów jest wiara, że w końcu uda im się odnaleźć to, czego poszukują. Poszukiwacz skarbów wyrusza po skarb, bo jest przekonany, że go znajdzie.

17 16 Katecheza według Natana WPROWADZENIE 3. MAPA SKARBÓW Prawdziwy odkrywca jest więc wytrwały; wierzy, że uda mu się odnaleźć skarb. Ale aby dotrzeć do celu i nie iść okrężną drogą, potrzebna mu jest... mapa! Nam też jest potrzebna taka mapa. AKTYWIZACJA Pytanie Katecheta tworzy 4 grupy. Stawia pytanie: Co będzie dla nas mapą skarbów? (pomoc 1.5) Metoda PUZZLE. Mapę (pomoc 1.6) trzeba pociąć na 4 duże fragmenty, odpowiadające poszczególnym częściom Mszy Świętej. Potem te 4 fragmenty trzeba pociąć na małe puzzle. Katecheta każdej grupie podaje do ułożenia puzzle jako fragment większej całości. Puzzle pierwszej grupy powinny utworzyć napis OBRZĘDY WSTĘPNE, drugiej LITuRGIA SŁOWA itd. Wszystkie cztery fragmenty powinny razem złożyć się na jedną całość z kolejnymi nazwami części Mszy Świętej. W ten sposób powstanie schemat budowy Mszy Świętej, czyli mapa skarbów. Oczekiwane efekty pracy Każda z czterech grup złoży jedno określenie: OBRZĘDY WSTĘPNE, LITuRGIA SŁOWA, LITuRGIA EuChARYSTYCZNA, OBRZĘDY ZAKOŃCZENIA, a następnie wszystkie cztery określenia utworzą wspólną całość. PUENTA Pytania do refleksji Co będzie dla nas mapą skarbów? W jakich krainach będziemy poszukiwali niewidzialnych skarbów? Myśli do podsumowania Mapą skarbów będą dla nas części Mszy Świętej, czyli te wszystkie słowa, które wypowiada kapłan i które my wypowiadamy podczas mszy. Odkryły się przed nami cztery krainy, po których będziemy wędrować i odkrywać niewidzialne skarby.

18 Skarby Mszy Świętej 17 CAŁOŚCIOWA PUENTA Pytania do refleksji Gdzie są ukryte skarby, których warto szukać? Jakie to są skarby? Co trzeba robić, żeby je odnaleźć? Myśli do podsumowania We Mszy Świętej są ukryte skarby. Te skarby są przygotowane dla nas. Bóg bardzo nas kocha i chce dla nas szczęścia, chce nas obdarowywać swoimi skarbami. Są to skarby duchowe, niewidzialne. Te skarby są ważniejsze niż Bursztynowa Komnata! Pomocą w ich odkrywaniu będzie dla nas ta mapa skarbów. Będziemy mieli jeszcze dokładniejsze mapy. Będą na nich modlitwy, fragmenty Pisma Świętego. W nich będą zawarte potrzebne nam wskazówki. Czeka nas wędrówka i wspólne poszukiwania tych niewidzialnych skarbów. Żeby je odkryć, potrzebne są: uparte szukanie, zbieranie informacji o tych skarbach i wiara, że uda się nam je odnaleźć. Dlatego jeśli chcemy odnaleźć skarby ukryte dla nas we Mszy Świętej, to każdy z nas powinien uważnie słuchać tego wszystkiego, co jest wtedy czytane i mówione. Trzeba pytać różnych osób o te skarby i szukać wskazówek. Warto wytrwale szukać, bo Bóg ma dla nas przygotowane wielkie skarby we Mszy Świętej. Możemy te skarby odkrywać i przyjmować do swojego serca. Mamy też obietnice Pana Jezusa, który mówi do wszystkich poszukiwaczy skarbów ukrytych we Mszy Świętej Szukajcie, a znajdziecie. Każdy, kto szuka znajduje (Mt 7,7-8). W tych poszukiwaniach będziemy mieli niewidzialnych skarbów wiele niespodzianek i zaskakujących odkryć. DODATKOWA MOŻLIWOŚĆ Praca z planszami (Skarby Mszy Świętej. Zeszyt dziecka). Praca z komiksem (Skarby Mszy Świętej. Zeszyt dziecka).

19 18 Katecheza według Natana WZORY POMOCY Skarb Co jest dla ludzi skarbem? Pomoc 1.1 Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 1: SKARBY UKRYTE WE MSZY ŚWIĘTEJ Pomoc nr 1.1 Pomoc 1.2 Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 1: SKARBY UKRYTE WE MSZY ŚWIĘTEJ Pomoc nr 1.2 Co trzeba robić, aby odnaleźć skarby ukryte w ruinach zamków? tak długo szuka, aż znajdzie jest spostrzegawczy umie czytać mapę słucha, co mówią inni ludzie szuka różnych wskazówek ma właściwy sprzęt do pokonywania przeszkód pragnie odnaleźć skarb lubi długo spać i wyrusza na wyprawę po południu jest przekonany, że mu się uda Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 1: SKARBY UKRYTE WE MSZY ŚWIĘTEJ Pomoc nr 1.3 Pomoc 1.3 Pomoc 1.4 Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 1: SKARBY UKRYTE WE MSZY ŚWIĘTEJ Pomoc nr 1.4 Co będzie dla nas mapą skarbów? Pomoc 1.5 Pomoc 1.6 Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 1: SKARBY UKRYTE WE MSZY ŚWIĘTEJ Pomoc nr 1.5 Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 1: SKARBY UKRYTE WE MSZY ŚWIĘTEJ Pomoc nr 1.6

20 CEL 2. ŁASKA PANA JEZUSA (puzzle logiczne 4, połącz w pary, niedokończone zdania) Uczniowie zrozumieją, zapamiętają i przyjmą myśl: łaska jest potężną siłą zmieniającą wszystko na dobre 5. POMOCE plansze z pytaniami (pomoce 2.1, 2.3); arkusz szarego papieru, flamastry, klej; małe kartki dla każdego dziecka; kartoniki z prostymi opisami początków i zakończeń historii z Nowego Testamentu: uzdrowienie paralityka (Mk 2,1-12), uzdrowienie niewidomego (10,46-52), rozmnożenie chleba (6,30-44) (pomoc 2.2); kartoniki do puzzli logicznych z napisanymi wyrażeniami (pomoc 2.4): ŁASKA TO / POTĘŻNA SIŁA / ZMIENIAJĄCA WSZYSTKO / NA DOBRE. ŁASKA JEST / JAK TARCZA. SCENARIUSZ ZAJĘĆ CAŁOŚCIOWE WPROWADZENIE Mówiliśmy o tym, że miejscem odkrywania skarbów będzie dla nas Msza Święta. Poznaliśmy nazwy czterech krain, po których chcemy wędrować. Katecheta rozwija mapę z puzzli, którą wykonały dzieci na poprzednich zajęciach. Dzisiaj rozpoczniemy tę wędrówkę od pierwszej krainy, która nosi nazwę Obrzędy Wstępne. Pomocne w poszukiwaniu kolejnego skarbu będą słowa, które kapłan wypowiada na początku Mszy Świętej: Miłość Boga Ojca, Łaska Pana naszego Jezusa 4 Inaczej ta metoda jest nazywana rozsypanką wyrazową. 5 Por. myśl św. Pawła Wiemy, że z miłującymi Boga wszystko współpracuje na dobre (Rz 8,28).

21 20 Katecheza według Natana Chrystusa i dar jedności w Duchu Świętym niech będą z wami wszystkimi. Jednym z darów obiecanych nam we Mszy Świętej jest... łaska. 1. DZIAŁANIE ŁASKI WPROWADZENIE Łaska jest skarbem niewidzialnym. Ale byli tacy ludzie, którzy widzieli, jak łaska działa, jak zmienia różne sytuacje. AKTYWIZACJA Pytanie Jak działa łaska? (pomoc 2.1) Metoda POŁĄCZ W PARY. Katecheta dzieli uczniów na grupy 4 osobowe. Mówi do dzieci: Przyjrzyjmy się różnym historiom z Nowego Testamentu, w których widać działanie łaski. Następnie rozdaje przemieszane kartoniki przedstawiające początek historii i koniec trzech historii: uzdrowienie sparaliżowanego, uzdrowienie niewidomego, rozmnożenie chleba (pomoc 2.2). Zadaniem dzieci jest połączenie tych kartek w pary. Po wykonaniu tego zadania katecheta krótko opowiada każdą historię. Oczekiwane efekty pracy Uczniowie połączą w pary początek i koniec historii Ewangelii. PUENTA Pytania do refleksji Jak działa łaska? Co ona zmienia? Myśli do podsumowania: Łaska zmienia sytuację ludzi pomaga im, ratuje, uzdrawia, chroni. Gdy Pan Jezus czynił cuda, ludzie byli przekonani, że Pan Bóg udzielił im swojej łaski. Niewidomi dzięki łasce mogli znowu widzieć, sparaliżowani chodzić, a chorzy byli uzdrowieni.

22 Skarby Mszy Świętej 21 WPROWADZENIE 2. SIŁA ŁASKI Zobaczyliśmy, jak działa łaska. Teraz zajmiemy się drugim pytaniem. AKTYWIZACJA Pytanie Czym jest łaska? (pomoc 2.3) Metoda PUZZLE LOGICZNE. Katecheta rozdaje grupom albo rozwiesza na tablicy kartoniki z napisanymi wyrażeniami: 1) Łaska to / potężna siła / zmieniająca wszystko / na dobre. 2) Łaska jest / jak tarcza 6. Oczekiwane efekty pracy Dzieci układają słowa w logiczne zdania i odczytują te dwa zdania. PUENTA Pytania do refleksji: Czym jest łaska? Do czego można ją porównać? Dlaczego? Myśli do podsumowania Łaska jest to potężna siła, dzięki której różne złe historie kończą się dobrze. Łaska jest to potężna siła, która można porównać do tarczy, która nas chroni, ocala z niebezpieczeństw, otacza opieką i pomaga w trudnych sytuacjach. 3. OBIETNICA ŁASKI WPROWADZENIE Z kart Pisma Świętego poznajemy różne wydarzenia, w których Pan Bóg obdarza ludzi swoją łaską: uzdrawia, ratuje, daje siłę i odwagę... AKTYWIZACJA Pytanie Kogo dzisiaj Pan Jezus chce obdarzać swoją łaską? (pomoc 2.5) 6 Por. myśl psalmisty: otoczysz go łaską jak tarczą. (Ps 5,13)

23 22 Katecheza według Natana Metoda NIEDOKOŃCZONE ZDANIA. Katecheta rozwiesza arkusz szarego papieru, na którym umieszcza duży napis: Łaska Pana Jezusa Chrystusa niech będzie z... (pomoc 2.6). Dzieci przepisują zdanie na małych kartkach i w miejsce kropek wpisują swoje imię, np.:... z Marysią,... z Jasiem. Następnie głośno odczytują te zdania. Na koniec naklejają swoje kartki na duży arkusz. Oczekiwane efekty pracy Dzieci wymienią swoje imiona jako zakończenie zdania. PUENTA Pytania do refleksji Kogo dzisiaj Pan Jezus chce obdarzać swoją łaską? Dlaczego? Myśli do podsumowania Słowa, które wypowiada kapłan podczas Mszy Świętej: Łaska Pana Jezusa Chrystusa niech będzie z wami wszystkimi, dotyczą każdego z nas. Pan Jezus chce obdarzać nas swoją łaską, bo nas kocha. PUENTA CAŁOŚCIOWA Pytania do refleksji Dlaczego warto szukać tego skarbu? Dlaczego warto szukać łaski? Myśli do podsumowania Łaska jest potężną siłą zmieniającą wszystko na dobre. Ta potężna siła, największa we wszechświecie może na dobre zmieniać życie każdego z nas. Ta potężna siła to pomoc, jaką Bóg nam chce dać. Jeśli chcemy, aby ta wielka siła była z nami, to powinniśmy o nią prosić Pana Jezusa. On w czasie mszy na pewno nam ją da. Taką mamy od Niego obietnicę. On chce, aby ta była z każdym z nas i pomagała nam. Jest to dar, który możemy otrzymać darmo. Jest to wspaniały skarb, za który nie musimy płacić. DODATKOWA MOŻLIWOŚĆ Praca z planszami (Skarby Mszy Świętej. Zeszyt dziecka). Praca z komiksem (Skarby Mszy Świętej. Zeszyt dziecka).

24 Skarby Mszy Świętej 23 WZORY POMOCY Pewien człowiek był ślepy. Nic nie widział. Pan Jezus sprawił, że wszyscy mieli chleb i mogli się najeść. Jak działa łaska? Pewien człowiek był sparaliżowany. Nie mógł chodzić. Pan Jezus przywrócił wzrok człowiekowi i teraz wszystko widział. Wielu ludzi było bardzo głodnych. Nie było gdzie kupić chleba. Pan Jezus uzdrowił człowieka i odtąd mógł normalnie chodzić, skakać i biegać. Pomoc 2.1 Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 2: ŁASKA PANA JEZUSA Pomoc nr 2.1 Pomoc 2.2 Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 2: ŁASKA PANA JEZUSA Pomoc nr 2.2 Łaska to potężna siła Czym jest łaska? zmieniająca wszystko na dobre. Łaska jest jak tarcza. Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 2: ŁASKA PANA JEZUSA Pomoc nr 2.3 Pomoc 2.3 Pomoc 2.4 Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 2: ŁASKA PANA JEZUSA Pomoc nr 2.4 Kogo dzisiaj Pan Jezus chce obdarzać swoją łaską? Łaska Pana Jezusa Chrystusa niech będzie z Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 2: ŁASKA PANA JEZUSA Pomoc nr 2.5 Pomoc 2.5 Pomoc 2.6 Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 2: ŁASKA PANA JEZUSA Pomoc nr 2.6

25

26 CEL 3. ODPUSZCZENIE GRZECHÓW (ilustracja pantomimiczna) Uczniowie zrozumieją, zapamiętają i przyjmą myśl: kiedy Bóg odpuszcza nam grzechy to przebacza naszą złą przeszłość i daje szansę do rozpoczęcia od nowa. POMOCE plansza z pytaniem (pomoc 3.1); Pismo Święte; kartki z nazwami ról (pomoc 3.2); ewentualne rekwizyty. SCENARIUSZ ZAJĘĆ WPROWADZENIE Mówiliśmy o tym, że miejscem odkrywania skarbów będzie dla nas Msza Święta. Poznaliśmy nazwy czterech krain, po których chcemy wędrować (części liturgii Mszy Świętej). Dzisiaj będziemy dalej wędrować przez pierwszą krainę, która nosi nazwę Obrzędy Wstępne. Na ostatniej katechezie odkryliśmy w tej krainie skarb łaskę Pana Jezusa. Dzisiaj pomocą w szukaniu skarbów ukrytych we Mszy Świętej będą słowa: Niech się zmiłuje nad nami Bóg wszechmogący i odpuściwszy nam grzechy doprowadzi nas do życia wiecznego. Skarbem którym się zajmiemy jest... odpuszczenie grzechów. Czym jest odpuszczenie grzechów? Odpowiedzi poszukamy w historii, którą kiedyś opowiedział Pan Jezus.

27 26 Katecheza według Natana AKTYWIZACJA Pytanie Czym jest odpuszczenie grzechów? (pomoc 3.1) Metoda ILUSTRACJA PANTOMIMICZNA. Katecheta wyjaśnia, że jest to historia o pewnym ojcu i jego synu z Ewangelii według św. Łukasza. Czyta fragment Łk 15, Informuje dzieci, że teraz będą mogły pokazać całą tę historię w postaci pantomimy. Będą mogły przedstawić i osoby i rożne rzeczy z tej historii. Rozkłada w widocznym miejscu kartki z nazwami ról jakie można sobie wybrać: ojciec, syn, majątek, dalekie strony, ciężki głód, niedostatek, obywatel, strąki, świnie, najemnicy, chleb, słudzy, najlepsza szata, pierścień, sandały, utuczone ciele (pomoc 3.2). Rozmawia z dziećmi czy rozumieją poszczególne role. Mówi, że teraz każdy może sobie wybrać role, że do niektórych może być kilka osób, nie wszystkie role musza być obsadzone, jeśli ktoś nie chce brać udziału nie musi. Informuje, że można wykorzystać rekwizyty. Po wyborze ról prosi o posłuchanie jeszcze raz tej historii, aby zobaczyć, kto w którym momencie przedstawia swoja rolę. Czyta raz jeszcze historię. Następnie wskazuje, które miejsce w klasie będzie oznaczało dom a które dalekie strony. Czyta raz jeszcze tę historię. W czasie czytania dzieci pantomimicznie ilustrują opisywane wydarzenia. (W niektórych momentach dobrze jest zrobić krótką przerwę w czytaniu, aby dzieci miały czas na pantomimę). Po zakończeniu mówi, że teraz wychodzimy z roli, że przestajemy być osobami czy przedmiotami, które przedstawialiśmy. Oczekiwane efekty pracy Dzieci odegrają scenkę, zapamiętają występujące w niej postacie, odczują atmosferę, jaka mogła towarzyszyć powrotowi marnotrawnego syna do domu. PUENTA Pytania do refleksji Jak się czuliście, grając role? Czy to było dla was łatwe czy trudne? Jakich rzeczy jest w tej historii więcej smutnych czy radosnych? Co sądzicie o tej historii? Jaki był ojciec? Dlaczego czekał na syna? Dlaczego nie dał mu żadnej kary? Dlaczego mu nie przypominał tego, co zrobił źle? Co mogło być dalej jak potem mógł postępować syn po takim przywitaniu przez ojca? Co to znaczy, że Bóg odpuszcza nam grzechy? Co możemy powiedzieć o odpuszczeniu grzechów patrząc na przykład postępowania ojca wobec swego syna?

28 Skarby Mszy Świętej 27 Myśli do podsumowania: Katecheta siada z dziećmi w kręgu. Zaprasza do rozmowy. Ta historia pokazuje, jak postępuje z nami Bóg nasz Ojciec. Kiedy robimy coś źle, kiedy grzeszymy, ale za to żałujemy i przychodzimy do Niego, to On nam te grzechy odpuszcza. Przyjść do Boga po odpuszczenie grzechów możemy kiedy uczestniczymy we Mszy Świętej albo jeśli są to poważniejsze grzechy idąc do sakramentu pojednania, czyli do spowiedzi. Odpuszczenie grzechów jest darem Boga dla nas. Jest wielkim skarbem. Bóg tak jak ten ojciec odpuszcza nam grzechy, przebacza je, bo bardzo nas kocha. Kiedy żałujemy za to, co zrobiliśmy złego, wybiega nam naprzeciw i bardzo się cieszy, ze wróciliśmy do Niego. Bóg tak jak ten ojciec przebacza nam grzechy i nie będzie nam tego wypominał. Bóg mówi do każdego z nas: przekreślam twe przestępstwa i nie wspominam twych grzechów (Iz 43, 25). Sprawa jest zamknięta. Bóg tak jak ten ojciec daje nam szansę rozpocząć wszystko od początku. To, co złe, minęło, teraz zaczynamy nowe życie. DODATKOWA MOŻLIWOŚĆ Praca z planszami (Skarby Mszy Świętej. Zeszyt dziecka). Praca z komiksem (Skarby Mszy Świętej. Zeszyt dziecka). WZORY POMOCY Ojciec Syn Majątek Dalekie strony Czym jest odpuszczenie grzechów? Ciężki głód Niedostatek Obywatel Strąki Świnie Najemnicy Chleb Słudzy Najlepsza szata Pierścień Sandały Utuczone ciele Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 3: ODPUSZCZENIE GRZECHÓW Pomoc nr 3.1 Pomoc 3.1 Pomoc 3.2 Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 3: ODPUSZCZENIE GRZECHÓW Pomoc nr 3.2

29

30 CEL 4. SŁOWO BOŻE (wybór tekstu, podróż w wyobraźni) Uczniowie zrozumieją, zapamiętają i przyjmą myśl: jeśli weźmiemy sobie do serca Słowo Boga to ono da nam szczęcie, radość, nadzieję. POMOCE Pismo Święte; plansze z pytaniami (pomoce 4.1, 4.3, 4.4); powielona dla każdego lista tekstów biblijnych do wyboru (pomoc 4.2); lista owoców przyjęcia Słowa Bożego do wyboru (pomoc 4.5); kolorowe kartki A4 (do tego taśma) lub balony (do tego sznurek do balonów), wycięte kartki w kształcie ziarna; rzygotowane plansze do naklejenia w kłosy; nożyczki; pisaki. SCENARIUSZ ZAJĘĆ CAŁOŚCIOWE WPROWADZENIE Msza Święta jest dla nas miejscem odkrywania skarbów. Wcześniej wędrowaliśmy przez pierwszą krainę z ukrytymi skarbami, która nosiła nazwę Obrzędy Wstępne. Dzisiaj będziemy wędrować przez drugą krainę skarbów Liturgię Słowa. Jest to ten fragment mszy, kiedy czytane są fragmenty Pisma Świętego. Inaczej mówiąc, czytane jest Słowo Pana Boga skierowane do nas. Skarbem, którego będziemy dziś poszukiwać, jest... Słowo Boże.

31 30 Katecheza według Natana WPROWADZENIE 1. SŁOWO BOŻE DLA MNIE Pan Bóg mówi w swoim Słowie, że nas kocha, daje nam swoje obietnice, zachęca nas do czynienia dobrze, mówi co jest dobre, a co złe. W Ewangelii czytamy, że Słowo Boga można porównać do ziarna. Jeśli to ziarno wpadnie w dobrą glebę, przyniesie wielki plon. To znaczy: jeśli weźmiemy sobie to słowo do serca, to przyniesie to nam wiele dobrych owoców. AKTYWIZACJA Pytanie Jakie Słowo od Boga chcę dziś przyjąć dla siebie? (pomoc 4.1) Metoda WYBÓR TEKSTU. Katecheta zapowiada, że zadaniem dzieci będzie wybór, dla samego siebie, jednego zdania z Pisma Świętego. Mówi, że mamy wybrać to Słowo Boże, które chcielibyśmy zapamiętać i często sobie powtarzać, które chcielibyśmy wziąć sobie do serca. Czyta po kolei przygotowane fragmenty Pisma Świętego. Pyta dzieci, jak rozumieją te słowa. Po wyjaśnieniu ewentualnych trudności prosi dzieci o wzięcie kartek z listą tych fragmentów biblijnych (pomoc 4.2). Prosi o zaznaczenie wybranego zdania na liście i zapamiętanie go. Oczekiwane efekty pracy Uczniowie po przeczytaniu kilku cytatów z Pisma Świętego, przez podkreślenie wybiorą jeden dla siebie, który chcieliby zapamiętać. PUENTA Pytania do uczestników Kto chciałby powiedzieć, który fragment wybrał i dlaczego? Myśli do podsumowania Warto wybrane dla siebie Słowo Boże zapamiętać, często sobie przypominać, myśleć o tych słowach. Warto o nim porozmawiać z innymi osobami, np. z rodzicami. Jeśli weźmiemy sobie do serca nawet jedno takie zdanie, to przyniesie nam ono wiele dobrych owoców.

32 Skarby Mszy Świętej 31 WPROWADZENIE. 2. OBIETNICA STU OWOCÓW Słowo Boga można porównać do ziarna. Jeśli to ziarno wpadnie w dobrą glebę, to przyniesie wielki plon. Jeśli ten wybrany przez nas fragment weźmiemy sobie do serca, jeśli będziemy je często powtarzać, przyniesie to nam wiele dobrych owoców. Jak wielkie to będą owoce? Jak dużo możemy otrzymać? AKTYWIZACJA Pytanie Jaki owoc może przynieść ziarno rzucone w urodzajna glebę? (pomoc 4.3) Metoda PODRÓŻ W WYOBRAŹNI. Katecheta czyta fragment z Ewangelii według św. Marka. A inne ziarna padły na glebę żyzną, wzeszły, wyrosły i wydały plon: jedno trzydziestokrotny, drugie sześćdziesięciokrotny, inne stokrotny (Mk 4, 8). Rozmawia z dziećmi, jak rozumieją te słowa i wyjaśnia ewentualne trudności. Prosi, aby dzieci zamknęły oczy i wyobraziły sobie słoneczny dzień, duże pole i wszędzie dookoła piękne zboże kołysane wiatrem. (Warto w tym czasie włączyć refleksyjną muzykę). Oczekiwane efekty pracy Snując refleksję za katechetą, dzieci wyobrażają sobie pole obfitujące w łany zbóż. PUENTA Pytania do uczestników Jak może wyglądać owoc stokrotny? Myśli do podsumowania Taki obraz to obietnica dla każdego z nas. Jeśli to wybrane przez nas słowo Boże weźmiemy sobie do serca, otrzymamy od Boga plon stokrotny, sto dobrych owoców.

33 32 Katecheza według Natana WPROWADZENIE 3. CO MOGĘ OTRZYMAĆ? Pan Jezus daje nam wielką obietnicę, jeśli Słowo Boże weźmiemy sobie do serca. Co to może być ten plon stokrotny, tych sto dobrych owoców? AKTYWIZACJA Pytanie Jakich owoców się spodziewasz, pragniesz? (pomoc 4.4) Metoda WYBÓR TEKSTU. Katecheta czyta po kolei owoce przyjęcia Słowa Bożego (pomoc 4.5). Pyta dzieci, jak rozumieją te owoce. Po wyjaśnieniu ewentualnych trudności prosi dzieci o wzięcie kartek z listą tych owoców. Prosi o indywidualny wybór jednego owocu. Wyjaśnia, że trzeba wybrać taki owoc, jaki najpierw chcielibyśmy otrzymać. Prosi o zaznaczenie wybranego owocu i zapamiętanie go. Wyjaśnia, że teraz te owoce zostaną zapisane na dużych kolorowych kartkach. Każde dziecko zapisuje wybrany przez siebie owoc przyjęcia Słowa Bożego na jednej kartce. Do tej pracy można wykorzystać balony. Każde dziecko zapisuje na balonie wybrany owoc. Na koniec katecheta zbiera wszystkie balony. (Można zapisywać owoce na kartkach wyciętych w postaci dużego ziarna, i z ziaren ułożyć kłosy naklejając na szary papier). Oczekiwane efekty pracy Uczniowie po przeczytaniu kilku propozycji owoców, jakie może przynieść rozważanie Słowa Bożego, przez podkreślenie wybiorą jeden dla siebie, zapiszą go na kartkach lub balonach (lub nakleją na kartkę kształtu ziarna i z ziaren ułożą kłosy na szarym papierze). PUENTA Pytania do uczestników Czy wszystkie proponowane owoce zostały wybrane? Co się stanie, gdy Słowo Boże będziemy rozważać i powtarzać? Myśli do podsumowania Jeśli Słowo Boże pamiętamy, rozumiemy, powtarzamy sobie w myśli przez wiele dni, tygodni, miesięcy i przez wiele lat to mamy obietnicę, że ono przyniesie nam wiele dobrych owoców (tu należy podsumować wypowiedzi dzieci). Ten wielki skarb, jakim jest Słowo Boże, możemy także odkrywać, czytając Pismo Święte w domu.

34 Skarby Mszy Świętej 33 Słuchając czytań w czasie Mszy i czytając samemu Pismo Święte, warto szukać takich zdań, które weźmiemy sobie do serca na całe życie. DODATKOWA MOŻLIWOŚĆ Praca z planszami (Skarby Mszy Świętej. Zeszyt dziecka). Praca z komiksem (Skarby Mszy Świętej. Zeszyt dziecka). WZORY POMOCY Jakie Słowo od Boga, chcę dziś przyjąć dla siebie? Słowo Boże dla mnie 1. Nie opuszczę cię i nie pozostawię (Hbr 13,5) 2. Ja będę z tobą (Wyj 3,12) 3. Nie lękaj się (Iz 41,10) 4. Bóg umiłował mnie (Ga 2,20) 5. Bóg jest moją obroną (Ps 18,19) 6. Wszystkie troski przerzućcie na Boga (1 P 5,7) 7. Bogu zależy na nas (1 P 5,7) 8. Bóg rozjaśni moje ciemności (Ps 18,29) Słowo Boże dla mnie 1. Nie opuszczę cię i nie pozostawię (Hbr 13,5) 2. Ja będę z tobą (Wyj 3,12) 3. Nie lękaj się (Iz 41,10) 4. Bóg umiłował mnie (Ga 2,20) 5. Bóg jest moją obroną (Ps 18,19) 6. Wszystkie troski przerzućcie na Boga (1 P 5,7) 7. Bogu zależy na nas (1 P 5,7) 8. Bóg rozjaśni moje ciemności (Ps 18,29) Słowo Boże dla mnie 1. Nie opuszczę cię i nie pozostawię (Hbr 13,5) 2. Ja będę z tobą (Wyj 3,12) 3. Nie lękaj się (Iz 41,10) 4. Bóg umiłował mnie (Ga 2,20) 5. Bóg jest moją obroną (Ps 18,19) 6. Wszystkie troski przerzućcie na Boga (1 P 5,7) 7. Bogu zależy na nas (1 P 5,7) 8. Bóg rozjaśni moje ciemności (Ps 18,29) Pomoc 4.1 Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 4: SŁOWO BOŻE Pomoc nr 4.1 Pomoc 4.2 Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 4: SŁOWO BOŻE Pomoc nr 4.2 Jaki owoc może przynieść ziarno rzucone w urodzajną glebę? Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 4: SŁOWO BOŻE Pomoc nr 4.3 Jakich owoców przyjęcia Słowa Bożego pragniesz? Pomoc 4.3 Pomoc 4.4 Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 4: SŁOWO BOŻE Pomoc nr 4.4 Owoce przyjęcia Słowa Bożego Owoce przyjęcia Słowa Bożego Owoce przyjęcia Słowa Bożego 1. Poradzenie sobie z trudnością 2. Siła do zrobienia czegoś dobrego 3. Uśmiech dla innych 4. Siła do pokonania strachu 5. Radość, że Pan Bóg mnie kocha 6. Miłość do Pana Boga 7. Siła do pokonania złych myśli 8. Szczęśliwy dzień 9. Nadzieja, że po smutku będzie radość 10. Siła do pogodzenia się po kłótni 1. Poradzenie sobie z trudnością 2. Siła do zrobienia czegoś dobrego 3. Uśmiech dla innych 4. Siła do pokonania strachu 5. Radość, że Pan Bóg mnie kocha 6. Miłość do Pana Boga 7. Siła do pokonania złych myśli 8. Szczęśliwy dzień 9. Nadzieja, że po smutku będzie radość 10. Siła do pogodzenia się po kłótni 1. Poradzenie sobie z trudnością 2. Siła do zrobienia czegoś dobrego 3. Uśmiech dla innych 4. Siła do pokonania strachu 5. Radość, że Pan Bóg mnie kocha 6. Miłość do Pana Boga 7. Siła do pokonania złych myśli 8. Szczęśliwy dzień 9. Nadzieja, że po smutku będzie radość 10. Siła do pogodzenia się po kłótni 11. Odwaga do wielkich czynów 11. Odwaga do wielkich czynów 11. Odwaga do wielkich czynów Pomoc 4.5 Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 4: SŁOWO BOŻE Pomoc nr 4.5

35

36 CEL 5. MIŁOŚĆ BOGA (słoneczko, piramida priorytetów, puzzle) Uczniowie zrozumieją, zapamiętają i przyjmą myśl: we Mszy Świętej odkrywamy miłość Boga do każdego z nas. POMOCE plansze z pytaniami (pomoce 5.1, 5.3, 5.5); mazaki lub kredki; karteczki z tekstem, jaki dzieci mają namalować (pomoc 5.2); małe kartki A7; szary papier; puzzle ze zdaniem Jestem ukochanym dzieckiem Boga (pomoc 5.4 dla każdego dziecka). SCENARIUSZ ZAJĘĆ CAŁOŚCIOWE WPROWADZENIE Msza Święta jest dla nas miejscem odkrywania skarbów. Wędrowaliśmy już przez dwie krainy dwie części Mszy przez Obrzędy Wstępne i Liturgię Słowa. Dziś rozpoczynamy wędrówkę przez trzecia krainę Liturgię Eucharystyczną. Tu odnajdziemy najwięcej skarbów.

37 36 Katecheza według Natana WPROWADZENIE 1. BÓG NAS KOCHA Skarb, który dziś będziemy odkrywać, to Miłość Boga Ojca do nas. Jak ktoś kogoś kocha, to chce to powiedzieć, jakoś temu komuś to przekazać. AKTYWIZACJA Pytanie W jaki sposób Bóg wyraża nam swoją miłość? (pomoc 5.1) Metoda RYSUNEK. Dzieci wypowiadają swoje pomysły. Katecheta dzieli dzieci na 3 lub 6 grup (w zależności od ilości uczniów). Przez losowanie rozdaje im małe karteczki, na których są napisane fragmenty Modlitwy Eucharystycznej dla dzieci stworzył piękny świat / dał nam swojego Syna / uczynił jedną rodziną (pomoc 5.2). Zadaniem każdej grupy jest wyrażenie za pomocą rysunku jednego ze sposobu wyrażania przez Boga Jego miłości. Następnie uczniowie odgadują, co autorzy plakatu wyrazili. Oczekiwane efekty pracy Uczniowie narysują to, co kojarzy im się z wylosowanym hasłem np. Boże narodzenie, Jezusa nauczającego, piękny świat, dzieci wielu narodów w kręgu. Pozostałe grupy odgadują jaki sposób wyrażania miłości Boga plakat przedstawia. Na koniec grupy przyklejają napis, który wylosowali na karteczkach (prace mogą zostać rozwieszone, wyeksponowane). PUENTA Pytania do refleksji W jaki sposób Bóg wyraża swoją miłość do nas? Czy znacie jeszcze inne wydarzenia, które mówią o tym, jak Bóg nas kocha? Myśli do podsumowania Zauważyliście wiele tyle sytuacji, rzeczy, sposobów, jak Bóg chce mówić nam o swojej miłości Bóg mówi nam o swojej miłości do nas na różne sposoby. Swoją miłość do nas Bóg wyraził przez to, że: Bóg stworzył dla nas piękny świat. Dał nam swojego Syna. Uczynił nas jedną rodziną byśmy Jego miłość przekazywali sobie nawzajem. Bóg bardzo nas kocha i chce dla nas szczęścia, pragnie naszego szczęścia. Mówią nam o tym modlitwy podczas Mszy Świętej.

38 Skarby Mszy Świętej 37 WPROWADZENIE 2. JESTEM UKOCHANYM DZIECKIEM BOGA Bóg daje nam tak wiele darów i to wszystko za darmo. AKTYWIZACJA Pytanie Kim jestem dla Boga? (pomoc 5.3) Metoda PUZZLE LOGICZNE. Katecheta rozdaje dzieciom koperty, w których znajduje się zdanie podzielone na sylaby: Jestem ukochanym dzieckiem Boga (pomoc 5.4). Zadaniem uczniów jest ułożenie ich i odczytanie. Oczekiwane efekty pracy Uczniowie ułożą puzzle i odczytają zdanie. PUENTA Pytania do refleksji Kim jestem dla Boga? Co to znaczy? Myśli do podsumowania: Jesteśmy ukochanymi dziećmi Boga. Powtórzcie za mną słowa Modlitwy Eucharystycznej, którą słyszymy w czasie Mszy Świętej: Boże, nasz Ojcze, Ty nas zgromadziłeś, stoimy przy Tobie, aby Cię chwalić, Tobie śpiewać i podziwiać Twoją wielkość. Wielbimy Cię za piękny świat i za radość, którą napełniasz nasze serca. Wielbimy Cię za słońce i gwiazdy, i za słowa, którymi nas pouczasz. Wielbimy Ciebie za ziemię, i za ludzi, którzy na niej mieszkają i za życie, które otrzymaliśmy od Ciebie. Ty jesteś najlepszy, kochasz nas i opiekujesz się nami.

39 38 Katecheza według Natana 3. CO ROBIĆ ABY BÓG ZAWSZE NAS KOCHAŁ? WPROWADZENIE Aby otrzymać na klasówce dobrą ocenę, musimy wiele się napracować, uważać na lekcji, poświęcić dużo czasu na naukę domu. Cieszymy się, gdy nasza praca przyniesie nam sukces. AKTYWIZACJA Pytanie Co musimy robić, aby Bóg zawsze nas kochał? (pomoc 5.5) Metoda SŁONECZKO. Katecheta rozdaje uczniom po 3 karteczki A6 (lub więcej). Zadaniem uczniów jest napisanie odpowiedzi na postawione pytanie. Każdą odpowiedź na osobnej kartce. Uczniowie układają z karteczek słoneczko. Oczekiwane efekty pracy Uczniowie odpowiedzą na pytanie, pisząc: nie grzeszyć, czynić dobro, wypełniać wolę Bożą. PUENTA Pytania do refleksji Które promienie są najdłuższe? Dlaczego? Co musimy robić, aby Bóg zawsze nas kochał? Dlaczego tak uważacie? Myśli do podsumowania: Bóg kocha nas zawsze, kocha za darmo takich, jakimi jesteśmy. Nie musimy się starać, żeby tę miłość zdobyć. Bóg po prostu nas kocha za darmo. Czyni tak, ponieważ jest Miłością, a my jesteśmy Jego dziećmi. Na Bożą miłość z wdzięczności możemy odpowiedzieć naszą miłością i dobrym postępowaniem, a zwłaszcza obecnością na niedzielnej Eucharystii. Piosenka: Bóg jest Miłością zbawieniem naszym lub Bóg tak umiłował świat, że Syna swego jedynego dał. DODATKOWA MOŻLIWOŚĆ Praca z planszami (Skarby Mszy Świętej. Zeszyt dziecka). Praca z komiksem (Skarby Mszy Świętej. Zeszyt dziecka).

40 Skarby Mszy Świętej 39 WZORY POMOCY W jaki sposób Bóg wyraża nam swoją miłość? Pomoc 5.1 Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 5: MIŁOŚĆ BOGA Pomoc nr 5.1 stworzył piękny świat dał nam swojego Syna Kim jestem dla Boga? uczynił jedną rodziną Pomoc 5.3 Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 5: MIŁOŚĆ BOGA Pomoc nr 5.3 Pomoc 5.2 Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 5: MIŁOŚĆ BOGA Pomoc nr 5.2 JES TEM U KO CHA NYM DZIEC KIEM BO GA Co musimy robić, aby Bóg zawsze nas kochał? Pomoc 5.4 Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 5: MIŁOŚĆ BOGA Pomoc nr 5.4 Pomoc 5.5 Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 5: MIŁOŚĆ BOGA Pomoc nr 5.5

41

42 CEL 6. SPOTKANIE ZE ZMARTWYCHWSTAŁYM JEZUSEM (puzzle cięte, głuchy telefon, diagram kołowy) Uczniowie zrozumieją, zapamiętają i przyjmą myśl: zmartwychwstały Jezus obecny pod postaciami chleba i wina może dziś czynić dla nas te same rzeczy, które są opisane w Ewangeliach. POMOCE plansze z pytaniami (pomoce 6.1, 6.3, 6.5); plansza z napisem: Jezus powstał z martwych i żyje! (pomoc 6.4); puzzle cięte (pomoc 6.2); diagram kołowy powielony dla każdego dziecka (pomoc 6.6); pisaki. SCENARIUSZ ZAJĘĆ WPROWADZENIE CAŁOŚCIOWE Dziś będziemy szukali kolejnego skarbu, jaki jest ukryty we Mszy. 1. JEZUS RATOWAŁ LUDZI WPROWADZENIE. Rozpoczniemy poszukiwania tego skarbu od przypomnienia sobie tego, co czynił Jezus. AKTYWIZACJA Pytanie Co Jezus czynił, kiedy spotykał się z ludźmi? (pomoc 6.1)

43 42 Katecheza według Natana Metoda PUZZLE CIĘTE. Katecheta dzieli uczniów na 5 grup, każda z grup otrzymuje puzzle z innym wyrażeniem: 1. Uzdrawiał chorych; 2. Odpuszczał grzechy; 3. Karmił głodnych; 4. Nauczał o dobrym Ojcu; 5. Błogosławił dzieci. Zadaniem uczniów jest ułożenie tych puzzli. Gdy dzieci wykonają pierwszą część zadania, katecheta mówi: Pozostając w tych grupach, porozmawiajcie ze sobą i przypomnijcie sobie wydarzenia związane z hasłem odczytanym na puzzlach. Poszukajcie kilku przykładów takiego postępowania Pana Jezusa opisanych w Ewangelii. Grupy prezentują swoją pracę, odczytując hasło umieszczone na puzzlu i podając przykłady takiego postępowania Jezusa. Po wypowiedzi grupy katecheta może poprosić inne grupy o uzupełnienie, a także sam może coś dopowiedzieć. Oczekiwane efekty pracy Uczniowie odczytają puzzle, przypomną sobie historie z Ewangelii ilustrujące czyny Jezusa. PUENTA Pytania do refleksji Co Jezus czynił, kiedy spotykał się z ludźmi? Dlaczego to robił? Myśli do podsumowania Jezus mówił ludziom o Bogu jako kochającym Ojcu. Uzdrawiał chorych: tych co nie mogli chodzić, co byli ślepi, trędowaci. Przebaczał grzesznikom. On przyszedł, aby dać wszystkim ludziom szczęście, radość i nowe życie. 2. JEZUS UMARŁ NA KRZYŻU, ALE TRZECIEGO DNIA ZMARTWYCHWSTAŁ! WPROWADZENIE Ewangelie opowiadają, że wielu ludziom to, co robił Jezus, się nie podobało. Dlatego oskarżyli Jezusa i chcieli Go zabić. Doprowadzili do tego, że Jezus został przybity do krzyża i umarł. Został złożony w grobie. Stało się to w piątek.

44 Skarby Mszy Świętej 43 Wiele osób płakało, bo bardzo kochali Jezusa. Teraz już nie mogli się z Nim spotkać i rozmawiać, nie mogli prosić Go o pomoc. W niedzielę rano kobiety poszły do grobu Jezusa. Spotkała je wielka niespodzianka. Miały o tej niespodziance powiedzieć uczniom Jezusa. AKTYWIZACJA Pytanie Jaką wiadomość Apostołom miały przekazać kobiety? (pomoc 6.3) Metoda GŁUCHY TELEFON Oczekiwane efekty pracy Uczniowie przekażą sobie na ucho wiadomość: Jezus powstał z martwych i żyje! (po zakończeniu aktywizacji można wykorzysta pomoc 6.4) PUENTA Pytania do refleksji Jak myślicie, co znaczy ta wiadomość? Myśli do podsumowania Jezus umarł na krzyżu. Ale to nie był koniec. Trzeciego dnia dobry Ojciec Go wskrzesił. Jezus zmartwychwstał. Znowu można było Go spotkać! Znowu mógł pomagać tym, którym było źle i którzy byli smutni. Pierwsze dowiedziały się o tym kobiety, które same spotkały Jezusa zmartwychwstałego. Otrzymały zadanie, by o tej radości powiedzieć Apostołom. Apostołom było trudno uwierzyć kobietom, które powiedziały, że Jezus żyje i że można Go spotkać. Nie mogli w to uwierzyć, ale Jezus po swoim zmartwychwstaniu dał im wiele dowodów, że żyje (Dz 1,3) i że mogą się z Nim dalej spotykać! Spotkało Go dwu uczniów w drodze do Emaus. Kiedyś sam przyszedł do niech pomimo zamkniętych drzwi. Apostołowie spotkali Go także nad Jeziorem Genezaret. Jezus obiecał też Apostołom, że chociaż nie będą Go już dalej widzieli, to On zawsze będzie z nimi. Powiedział im: Ja będę z wami po wszystkie dni, aż do skończenia świata.

45 44 Katecheza według Natana WPROWADZENIE 3. JEZUS ŻYJE I JEST OBECNY W EUCHARYSTII! Jezus, będąc na ziemi, nauczał, uzdrawiał, przebaczał grzechy, nauczał o dobrym Ojcu. Dokonywał wielkich rzeczy, by uczniowie uwierzyli i zobaczyli że przybliżyło się do nich Królestwo Boże. Może czasem myśleliście, że dobrze byłoby żyć w tych czasach, co Jezus, spotykać się z Nim, rozmawiać, prosić Go o pomoc. To nie jest potrzebne. Dziś możemy Jezusa spotykać podczas Mszy Świętej. On żyje i jest obecny z nami. Spotkanie z Nim to największy skarb, jaki możemy odkryć we Mszy Świętej. Ta obecność jest jednak ukryta. AKTYWIZACJA Pytanie Gdzie można spotkać zmartwychwstałego Jezusa? (pomoc 6.5) Metoda DIAGRAM KOŁOWY. Dzieci odczytują zaszyfrowaną informację, przeskakując o dwa pola począwszy od powiększonej litery C (pomoc 6.6). Oczekiwane efekty pracy Uczniowie odczytają diagram i rozwiązaniem uzupełnią zdanie. PUENTA Pytania do refleksji Gdzie można odkryć obecność zmartwychwstałego Pana Jezusa? Myśli do podsumowania W czasie Mszy Świętej zmartwychwstały Jezus jest wśród nas. Nie widzimy Go i nie słyszymy. Ale On żyje i jest z nami ukryty pod postaciami chleba i wina. Nie patrz na niego oczami, nie słuchaj uszami. Zobacz i usłysz sercem. Ja będę z wami po wszystkie dni, aż do skończenia świata (Mt 28, 20). Ta obietnica jest także dla nas. My dzisiaj także możemy spotkać Pana Jezusa i prosić Go o pomoc. CAŁOŚCIOWA PUENTA Pytania do refleksji Co jest odkrytym dzisiaj skarbem? Dlaczego jest to dla nas skarb?

46 Skarby Mszy Świętej 45 Myśli do podsumowania Odkrytym przez nas skarbem jest spotkanie ze zmartwychwstałym Jezusem. Dzisiaj możemy spotkać Jezusa. On żyje i jest obecny pod postaciami chleba i wina. Zmartwychwstały Jezus dziś może prowadzić nas do Boga, który nas kocha, dziś może nas uzdrawiać, dziś może nam odpuszczać grzechy. Chce czynić, bo nas bardzo kocha. DODATKOWA MOŻLIWOŚĆ Praca z planszami (Skarby Mszy Świętej. Zeszyt dziecka). Praca z komiksem (Skarby Mszy Świętej. Zeszyt dziecka). WZORY POMOCY Co Jezus czynił, kiedy spotykał się z ludźmi? Uzdrawiał chorych Odpuszczał grzechy Pomoc 6.1 Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 6: SPOTKANIE ZE ZMARTWYCHWSTAŁYM JEZUSEM Pomoc nr 6.1 Karmił głodnych Jaką wiadomość miały przekazać Apostołom kobiety? Nauczał o dobrym Ojcu Błogosławił dzieci Pomoc 6.3 Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 6: SPOTKANIE ZE ZMARTWYCHWSTAŁYM JEZUSEM Pomoc nr 6.3 Pomoc 6.2 Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 6: SPOTKANIE ZE ZMARTWYCHWSTAŁYM JEZUSEM Pomoc nr 6.2

47 46 Katecheza według Natana Jezus powstał z martwych i żyje! Gdzie można spotkać zmartwychwstałego Jezusa? Pomoc 6.4 Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 6: SPOTKANIE ZE ZMARTWYCHWSTAŁYM JEZUSEM Pomoc nr 6.4 Pomoc 6.5 Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 6: SPOTKANIE ZE ZMARTWYCHWSTAŁYM JEZUSEM Pomoc nr 6.5 A A C I B H N E I L W Jezus pozostał z nami ukryty pod postaciami... A A C I B H N E I L W Jezus pozostał z nami ukryty pod postaciami... Pomoc 6.6 Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 6: SPOTKANIE ZE ZMARTWYCHWSTAŁYM JEZUSEM Pomoc nr 6.6

48 CEL 7. DUCH ŚWIĘTY (magiczne mazaki, puzzle literowe, rzeźba) Uczniowie zrozumieją, zapamiętają i przyjmą myśl: podczas Mszy Świętej otrzymujemy Ducha Świętego, który jednoczy nas z Jezusem i Ojcem, zmienia nas na lepsze i sprawia, że jesteśmy jedną rodziną. POMOCE plansze z pytaniami (pomoce 7.1, 7.2, 7.4) kartki z napisem Duch Święty (dla każdego dziecka) wykonane magicznym mazakiem zamiast mazaków można użyć octu i odczytać wyraz nagrzewając go nad płomieniem świecy; taki sam efekt uzyskamy, pisząc na kartce białą świecą i zamalowując płaszczyznę farbą wodną lepiej wtedy wykonać jeden duży napis; magiczne mazaki; symbol Ducha Świętego (gołębica); litery wyrazów: WIATR, OGIEŃ; (pomoc 7.3 dla grup 2-3 osobowych); kartki z wyrazami: RADOŚĆ, POKÓJ, DOBROĆ, CIERPLIWOŚĆ (pomoce 7.5.a -7.5.d). SCENARIUSZ ZAJĘĆ WPROWADZENIE CAŁOŚCIOWE Dziś będziemy szukali kolejnego skarbu, jaki jest ukryty we Mszy. Liturgia Eucharystyczna ta kraina zaskakuje nas coraz to wspanialszymi skarbami. Na poprzedniej katechezie odkryliśmy skarb spotkania z Jezusem.

49 48 Katecheza według Natana WPROWADZENIE 1. POTRZEBUJEMY DUCHA ŚWIĘTEGO Dzisiaj dowiemy się Komu zawdzięczamy różne ważne rzeczy. Jest Ktoś, dzięki Komu potrafimy modlić się i mówić do Pana Boga: Ojcze, Tato, Tatusiu. Jest Ktoś, dzięki Komu chleb i wino stają się Ciałem i Krwią Jezusa. Jest Ktoś, dzięki Komu możliwe jest nasze spotkanie z Panem Jezusem. Jest Ktoś, dzięki Komu stajemy się jedną rodziną z Bogiem Ojcem i Jezusem naszym Bratem. AKTYWIZACJA Pytanie Dzięki Komu jest to wszystko? Kto to sprawia? (pomoc 7.1) Metoda MAGICZNE MAZAKI. Katecheta rozdaje każdemu dziecku, białą kartkę z napisem DuCh ŚWIĘTY, wykonanym białym magicznym mazakiem (dobrze jest zaznaczyć stronę, na której wykonany jest napis). Następnie rozdaje magiczne kolorowe mazaki i prosi o pokolorowanie całej strony, aby ukazała się odpowiedź. Uczniowie odczytują napisy, a prowadzący zawiesza na tablicy symbol Ducha Świętego (gołębicę). Oczekiwane efekty pracy Uczniowie odczytają odpowiedź. PUENTA Pytania do refleksji Po co potrzebny jest nam Duch Święty? Co On czyni? Myśli do podsumowania Duch Święty prowadzi nas do Jezusa i do Ojca. Duch Święty pomaga nam w modlitwie. Duch Święty dokonuje przemiany chleba i wina w Ciało i Krew Jezusa.

50 Skarby Mszy Świętej ZESŁANIE DUCHA ŚWIĘTEGO NA APOSTOŁÓW WPROWADZENIE Po swoim zmartwychwstaniu i wniebowstąpieniu Pan Jezus zesłał na Apostołów Ducha Świętego. Nie widzieli nikogo, ale poczuli, że przychodzi do nich odwaga, moc i radość. Poczuli, że już nie boją się pójść do ludzi i mówić im o Jezusie, który zmartwychwstał i żyje. AKTYWIZACJA Pytanie Do czego można porównać działanie Ducha Świętego? (pomoc 7.2) Metoda PUZZLE LITEROWE. Katecheta tworzy 2-3 osobowe grupy. Każda z nich otrzymuje litery wyrazów WIATR, OGIEŃ (pomoc 7.3). Zadaniem dzieci jest ułożenie wyrazów z liter i głośne odczytanie haseł. Oczekiwane efekty pracy Uczniowie wymienią znaki, które towarzyszyły zesłaniu Ducha Świętego na Apostołów. PUENTA Pytania do refleksji: Do czego można porównać działanie Ducha Świętego? Kim jest Duch Święty? Myśli do podsumowania Katecheta odczytuje z Pisma Świętego fragment o zesłaniu Ducha Świętego (Dz 2,1-4). Działanie Ducha Świętego jest potężne można je porównać do wiatru i do ognia. Duch Święty jest Bogiem i stanowi jedno z Bogiem Ojcem i Jezusem Chrystusem. Jest to największa tajemnica naszej wiary.

51 50 Katecheza według Natana WPROWADZENIE 3. DUCH ŚWIĘTY NAS OBDAROWUJE Pan Jezus również nam posyła Ducha Świętego. Otrzymujemy Go w sakramencie Chrztu świętego. Od tej pory mówimy, że Pan Bóg jest naszym Ojcem. Ducha Świętego otrzymujemy także we Mszy Świętej. On obdarza nas różnymi darami. AKTYWIZACJA Pytanie Jakimi darami obdarza nas Duch Święty? (pomoc 7.4) Metoda RZEŹBA. Katecheta tworzy cztery grupy. Każda otrzymuje kartkę z jedną nazwą daru: RADOŚĆ, POKÓJ, DOBROĆ, CIERPLIWOŚĆ (pomoce 7.5.a d). Zadaniem dzieci jest przedstawienie tego daru w postaci rzeźby. Katecheta wyjaśnia, że rzeźba powinna być utworzona z wszystkich osób w grupie. Grupy mają kilka minut na przygotowanie rzeźby. Następnie każda z nich prezentuje rzeźbę, a pozostałe grupy odgadują jej znaczenie. Wszystkich nagradzamy brawami. Oczekiwane efekty pracy Uczniowie wymienią kilka darów, które otrzymujemy od Ducha Świętego w czasie Mszy Świętej (radość, pokój, dobroć, cierpliwość). PUENTA Pytania do refleksji Jakimi darami obdarza nas Duch Święty? Myśli do podsumowania: Duch Święty ma wielką moc i zmienia nas na lepsze. Pomaga nam pokonać smutek, złość, i strach. Obdarza nas pokojem, radością, cierpliwością i dobrocią. CAŁOŚCIOWA PUENTA Pytania do refleksji Co jest odkrytym dzisiaj skarbem? Dlaczego jest to dla nas skarb?

52 Skarby Mszy Świętej 51 Myśli do podsumowania: Odkrytym przez nas skarbem jest Duch Święty. Duch Święty dokonuje wielkich rzeczy i obdarza nas swymi darami. Modlitwa: Duchu Święty przyjdź. Duchu Święty przyjdź. Niech wiara zagości, nadzieja zagości, niech miłość zagości w nas. DODATKOWA MOŻLIWOŚĆ Praca z planszami (Skarby Mszy Świętej. Zeszyt dziecka). Praca z komiksem (Skarby Mszy Świętej. Zeszyt dziecka). WZORY POMOCY Dzięki Komu jest to wszystko? Kto to sprawia? Do czego można porównać działanie Ducha Świętego? Pomoc 7.1 Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 7: DUCH ŚWIĘTY Pomoc nr 7.1 Pomoc 7.2 Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 7: DUCH ŚWIĘTY Pomoc nr 7.2 W I A T R O G I E Ń W I A T R Jakimi darami obdarza nas Duch Święty? O G I E Ń Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 7: DUCH ŚWIĘTY Pomoc nr 7.3 Pomoc 7.3 Pomoc 7.4 Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 7: DUCH ŚWIĘTY Pomoc nr 7.4

53 52 Katecheza według Natana Radość Pokój Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 7: DUCH ŚWIĘTY Pomoc nr 7.5.a Pomoc 7.5a Pomoc 7.5b Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 7: DUCH ŚWIĘTY Pomoc nr 7.5.b Dobroć Cierpliwość Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 7: DUCH ŚWIĘTY Pomoc nr 7.5.c Pomoc 7.5c Pomoc 7.5d Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 7: DUCH ŚWIĘTY Pomoc nr 7.5.d

54 CEL 8. CHRYSTUSOWY POKÓJ (pantomima, niedokończone zdania, iskierka, taniec) Uczniowie zrozumieją, zapamiętają i przyjmą myśl: na każdej Mszy Świętej otrzymujemy w darze pokój Chrystusa. POMOCE plansze z pytaniami (pomoce 8.1, 8.2, 8.4). kapelusz - sposób wykonania: zwijamy rulon papieru, tak aby uzyskać stożek; spinamy zszywaczem, spinaczem lub sklejamy taśmą. Z przodu kapelusza rysujemy wesołą minę. płyta Arki Noego hip hip hura alleluja! melodia piosenki Niedola egipska niewola (nr 14). SCENARIUSZ ZAJĘĆ CAŁOŚCIOWE WPROWADZENIE Czy zdarzyło się wam, że kiedyś baliście się, byliście zagubieni, opuszczeni, nie wiedzieliście, co zrobić, byliście nieszczęśliwi? Dziś będziemy odkrywać skarb, który to wszystko może zmienić. Jak ktoś odkryje ten skarb, przestaje się bać, staje się odważny, radosny i szczęśliwy i pewny siebie. Ten skarb można odnaleźć we Mszy Świętej, w krainie, po której ostatnio wędrujemy i która nazywa się Liturgia Eucharystyczna. 1. DAR POKOJU WPROWADZENIE Posłuchajcie historii o ludziach, którzy kiedyś odkryli ten skarb. Kiedy Pan Jezus został uwięziony, pobity a potem umarł na krzyżu, Apostołowie, jego uczniowie, zostali sami. Tęsknili za Panem Jezusem, ale On został zabity. Czuli się bardzo samotni i zagubieni. Byli nieszczęśliwi, bardzo się przestraszyli, i nie wiedzieli, co mają robić dalej. Pan Bóg jednak nie pozwolił, aby Jezus pozostał

55 54 Katecheza według Natana w grobie. Wskrzesił Jezusa to znaczy przywrócił Go do życia. Apostołowie mogli znowu Go spotkać. Kiedy Pan Jezus po swoim zmartwychwstaniu stanął pośród nich powiedział: Pokój wam. Uwierzyli Panu Jezusowi, przyjęli Jego pokój do swoich serc i wszystko się zmieniło. Teraz byli szczęśliwi, radośni i odważni. (por. J 20,19-22). Tym skarbem jest... pokój, jaki daje nam Jezus! O tym skarbie mówią słowa, jakie wypowiada kapłan: Pokój Pański niech będzie z Wami wszystkimi. Teraz spróbujemy zobaczyć tę wielką zmianę w Apostołach. AKTYWIZACJA Pytanie Co dar pokoju zmienił w Apostołach? (pomoc 8.1) Metoda PANTOMIMA. Katecheta prosi, aby uczniowie pokazali pantomimicznie (postawą, gestami i mimiką), jak mogli wyglądać Apostołowie, kiedy się bali. Następnie stawia drugie zadanie, aby uczniowie pokazali pantomimicznie, jak mogli wyglądać apostołowie, kiedy uwierzyli, że Pan Jezus żyje i że obdarza ich swoim pokojem? Oczekiwane efekty pracy Uczniowie przedstawią pantomimicznie strach Apostołów po śmierci Jezusa oraz pokój w sercach Apostołów po spotkaniu ze zmartwychwstałym Jezusem. PUENTA Pytania do refleksji Co dar pokoju zmienił w Apostołach? Co to znaczy, że Pan Jezus daje nam swój pokój? Myśli do podsumowania Pokój, jaki otrzymali Apostołowie od Jezusa, całkowicie ich zmienił zniknął ich lęk i strach, stali się odważni. My także możemy otrzymać ten skarb. Tak jak Apostołowie spotykamy podczas każdej Mszy Pana Jezusa. Nie widzimy Go tak jak oni, ale naprawdę On jest obecny pod postaciami chleba i wina. Podczas każdej Mszy słyszymy Pokój Pański niech będzie z Wami wszystkimi. To znaczy, że Pan Jezus każdemu z nas daje swój pokój.

56 Skarby Mszy Świętej 55 WPROWADZENIE 2. CZŁOWIEK POKOJU Pan Jezus chce każdemu z nas dać ten skarb, jakim jest pokój. Chce, żeby każdy z Was był człowiekiem pokoju, żeby był radosny, szczęśliwy, uśmiechnięty. AKTYWIZACJA Pytanie Jak może zachowywać się człowiek, który ma w sercu pokój? (pomoc 8.2) Metoda NIEDOKOŃCZONE ZDANIA. Dzieci siadają w kręgu. Katecheta zakłada na głowę kapelusz stroną, na której widać wesołą minę. Zapowiada, że ten kapelusz będzie kolejno wędrował po okręgu. Prosi dzieci, żeby ten, kto będzie miał go na głowie dokończył zdanie: Człowiek, który ma w sercu pokój... (np. uśmiecha się do innych) (pomoc 8.3). Oczekiwane efekty pracy Uczniowie powiedzą, jakie są skutki pokoju w sercu. PUENTA Pytania do refleksji Co znaczy być człowiekiem pokoju? Myśli do podsumowania Posłuchajcie, co pewna pani napisała o człowieku, który ma w sercu pokój: Gdy ktoś spotyka znajomego, wyciąga rękę, podaje dłoń. Pokazuje w ten sposób, że nie trzyma w ręce broni. Ani miecza ani sztyletu, ani rewolweru, ani granatu. Podaje (...) otwartą dłoń. Przychodzi z pokojem. Przynosi pokój. Czyni pokój. (...) Są ludzie, którzy mają dar niesienia pokoju. Żyje się z nimi dobrze i spokojnie. Umieją drugiemu ustąpić nie dlatego, że są słabi i nie umieją się bić, ale właśnie dlatego, że są silni wewnętrznie i stać ich na to, aby czynić pokój POKÓJ MIEDZY NAMI WPROWADZENIE Pan Jezus uczy nas życia w pokoju. Pragnie, abyśmy pomagali sobie wzajemnie, byli wyrozumiali dla innych i umieli sobie wybaczać i żeby w naszych rodzinach, szkole panowała zgoda i miłość. 7 A. Kamieńska, 8 razy radość, Warszawa

57 56 Katecheza według Natana AKTYWIZACJA Pytanie Jak przekazać innym znak pokoju? (pomoc 8.4) Metoda ISKIERKA. Katecheta prosi dzieci, aby stanęły w kręgu i trzymały się za ręce. Mówi, że przekaże teraz wszystkim iskierkę pokoju. Wyjaśnia, że przekazywanie sobie tej iskierki oznacza, że pokój, jaki w nas jest, chcemy dać w prezencie innym. Ściska mocniej rękę dziecka stojącego po prawej stronie. Dzieci przekazują sobie uścisk w milczeniu. Iskierka wraca do katechety. Oczekiwane efekty pracy Uczniowie poznają sposób przekazywania pokoju. PUENTA Pytania do refleksji Dlaczego pokój należy nieść innym? Myśli do podsumowania: Ta iskierka to taki mały znak pokoju. Podczas Mszy także przekazujemy sobie znak pokoju : uśmiechamy się do osób obok nas i albo kłaniamy się im, albo podajemy sobie ręce. Ten znak pokazuje, że pokój, jaki otrzymujemy od Pana Jezusa, daje nam odwagę i siłę do budowania wspólnoty między nami. Jest silniejszy niż nasza złość, kłótnie, wrogość do innych. Pokój Chrystusa potrafi przemienić nasze serce i sprawić, abyśmy w każdym człowieku widzieli brata lub siostrę. CAŁOŚCIOWA PUENTA Pytania do refleksji Co jest odkrytym dzisiaj skarbem? Dlaczego jest to dla nas skarb? Myśli do podsumowania Pokój od Pana Jezusa to wielki skarb! Ten pokój nas uzdrawia leczy nasze lęki i zagubienie. Im mocniej w to uwierzymy, tym bardziej pokój będzie w naszym sercu, tym bardziej będziemy szczęśliwi, radośni, pogodni, uśmiechnięci.

58 Skarby Mszy Świętej 57 Na zakończenie zajęć katecheta może zaprosić dzieci do tańca pokoju. Melodia piosenki Niedola egipska niewola (nr 14) z płyty Arki Noego hip hip hura alleluja! Ustawienie: otwarte koło twarzą do środka. 4 kroki do przodu, 4 do tyłu. Chwytamy się za ręce i maszerujemy po kole 4 kroki w lewą, 4 w prawą stronę. Następnie w ukłonie idziemy 4 kroki do środka koła. Unosząc ręce do góry 4 krokami wracamy tyłem. Puszczamy ręce. Wykonujemy obrót w prawą, następnie w lewą stronę (ręce uniesione do góry wkręcają żarówki ). Całość powtarzamy 5 razy. DODATKOWA MOŻLIWOŚĆ Praca z planszami (Skarby Mszy Świętej. Zeszyt dziecka). Praca z komiksem (Skarby Mszy Świętej. Zeszyt dziecka). WZORY POMOCY Co dar pokoju zmienił w Apostołach? Jak może zachowywać się człowiek, który ma w sercu pokój? Pomoc 8.1 Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 8: CHRYSTUSOWY POKÓJ Pomoc nr 8.1 Pomoc 8.2 Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 8: CHRYSTUSOWY POKÓJ Pomoc nr 8.2 Człowiek, który ma w sercu pokój... Jak przekazać innym znak pokoju? Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 8: CHRYSTUSOWY POKÓJ Pomoc nr 8.3 Pomoc 8.3 Pomoc 8.4 Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 8: CHRYSTUSOWY POKÓJ Pomoc nr 8.4

59

60 CEL 9. UZDROWIONA DUSZA (synektyka, formularz) Uczniowie zrozumieją, zapamiętają i przyjmą myśl: w czasie Mszy Świętej zmartwychwstały Jezus uzdrawia naszą duszę. POMOCE plansze z pytaniami (pomoc 9.1, 9.2, 9.3, 9.5); formularz (pomoc 9.4); kartka z wersetami biblijnymi do powielenia dla wszystkich (pomoc 9.7); szary papier; pisaki. WPROWADZENIE OGÓLNE SCENARIUSZ ZAJĘĆ Dziś będziemy poszukiwać kolejnego skarbu ukrytego we Mszy Świętej. Dalej będziemy wędrowali po tej krainie, która nazywa się Liturgia Eucharystyczna. Przed samą komunią wypowiadamy słowa, które są wskazówką do następnego skarbu. Ale o tych słowach powiemy sobie trochę później. Rozpoczniemy nasze poszukiwania tego skarbu od tego, z czym każdy się kiedyś już spotkał.

61 60 Katecheza według Natana WPROWADZENIE 1. CHOROBA CIAŁA I CHOROBA DUSZY Każdy z was widział kogoś chorego. Myślę, że każdemu z was zdarzyło się być chorym. AKTYWIZACJA Pytanie Co to znaczy, że ktoś jest chory? (pomoc 9.1) Co to znaczy, że ktoś jest chory na duszy? (pomoc 9.2) Metoda SYNEKTYKA (myślenie przez analogię, wycieczka myślowa w bok ). Najpierw dzieci wypisują w słupku na szarym papierze odpowiedzi na pytanie co to znaczy, że ktoś jest chory. Potem każdą odpowiedź odnoszą na zasadzie analogii co to może znaczyć dla choroby duszy. Oczekiwane efekty pracy Uczniowie wskażą cechy choroby duszy, np. trudno czynić dobro. PUENTA Pytania do refleksji Co to znaczy, że ktoś jest chory na duszy? Czego nie może robić? Myśli do podsumowania: Człowiek chory na ciele może mieć gorączkę, może boleć go gardło, ręce, nogi, plecy. Chory źle się czuje, nie może robić tego, co czyni gdy jest zdrowy, nie może uczyć się, bawić, pracować. Człowiek chory na duszy nie może czynić dobra, być przyjacielem dla innych, nie może kochać. Może być mu trudno mu się uśmiechać, może czynić źle, trudno mu być dobrym, albo może być bardzo smutny, załamany. Nie ma w nim radości życia. Ktoś może chodzić, biegać, nie ma gorączki, ale nie jest szczęśliwy. Choroba duszy może być jeszcze gorsza od choroby ciała.

62 Skarby Mszy Świętej 61 WPROWADZENIE 2. JAKIE MOGĄ BYĆ CHOROBY DUSZY Są różne choroby ciała. Mają różne nazwy. Niektóre są bardzo ciężkie, niektóre przechodzą po kilku dniach. Czy ktoś może podać kilka przykładów? AKTYWIZACJA Pytanie Jakie mogą być choroby duszy? (pomoc 9.3) Metoda FORMULARZ TAK NIE. (pomoc 9.4). Oczekiwane efekty pracy Uczniowie wskażą, które z określeń w formularzu to choroby duszy. PUENTA Pytania do refleksji Jakie mogą być choroby duszy? Czym się od siebie różnią? Które choroby są ciężkie? Które są lżejsze? Myśli do podsumowania: W tradycji chrześcijańskiej ciężkie choroby duszy nazwano grzechami głównymi. Odkryto, że takich bardzo ciężkich chorób duszy jest 7: pycha, chciwość, nieczystość, zazdrość, nieumiarkowanie w jedzeniu i piciu, gniew, lenistwo. Mogą też być lżejsze choroby duszy: ciągły strach, brak wiary we własne siły, ciągły smutek, brak nadziei. 3. BĘDZIE UZDROWIONA DUSZA MOJA WPROWADZENIE Choroby ciała leczy lekarz. Można iść do przychodni albo do szpitala. A co robić, gdy ktoś zobaczy, że jego dusza jest chora? Lekarzem, który może uzdrowić nasze dusze jest zmartwychwstały Jezus. Kiedy przychodzimy na Mszę Świętą, to tak jakbyśmy przychodzili do najlepszego lekarza. Msza Święta to taki szpital dla duszy.

63 62 Katecheza według Natana I to jest pierwsza wskazówka na temat skarbu, którego dziś szukamy. Druga wskazówka jest ukryta w słowach, jakie wypowiadamy w każdej mszy: Panie powiedz tylko słowo, a będzie uzdrowiona dusza moja. Tym skarbem jest... uzdrowiona dusza. AKTYWIZACJA Pytanie Czym jest uzdrowiona dusza? (pomoc 9.5) Metoda KARTY DIALOGOWE OH. Uczniowie losują przypadkowe karty z obrazami i pod wpływem tego obrazu kończą zdanie uzdrowiona dusza jest jak... lub zdanie uzdrowiona dusza to... (pomoce 9.6.a, 9.6.b). Oczekiwane efekty pracy Uczniowie podadzą wiele określeń, do czego można porównać uzdrowioną duszę. PUENTA Pytania do refleksji Czym jest uzdrowiona dusza? Po czym możemy ją poznać? Dlaczego ten skarb jest dla nas ważny? Myśli do podsumowania Uzdrowiona dusza to dusza radosna, silna, odważna, dobra, pełna pokoju, pełna nadziei. CAŁOŚCIOWA PUENTA Pytania do refleksji Co jest odkrytym dzisiaj skarbem? Dlaczego jest to dla nas skarb? Czy możemy powiedzieć, że Bóg jest naszym lekarzem? Dlaczego? Myśli do podsumowania Dziś odkryliśmy skarb, jakim jest uzdrowiona dusza. W czasie Mszy spotykamy Pana Jezusa. On umarł za nas na krzyżu, ale zmartwychwstał i żyje. On chce, żebyśmy byli szczęśliwi. Chce, żebyśmy żyli w radości i pokoju. On może nam dać uzdrowienie duszy i ciała.

64 Skarby Mszy Świętej 63 Uzdrowiona dusza to dar Jezusa dla nas. Jeśli będziemy go gorąco prosić, żeby uzdrowił naszą duszę, to On nas uwolni z naszych lęków i od naszych grzechów, On da nam odwagę, da nam radość w miejsce smutku, da siłę do czynienia dobra i życia w przyjaźni z innymi. Pan Jezus dla każdego z nas chce być najlepszym lekarzem, chce w czasie Mszy uzdrawiać naszą duszę (rozdanie każdemu powielonych kartek z tekstami biblijnymi mówiącymi o tym, że Bóg jest dla nas lekarzem). DODATKOWA MOŻLIWOŚĆ Praca z planszami (Skarby Mszy Świętej. Zeszyt dziecka). Praca z komiksem (Skarby Mszy Świętej. Zeszyt dziecka). WZORY POMOCY Co to znaczy, że ktoś jest chory? Co to znaczy, że ktoś jest chory na duszy? Pomoc 9.1 Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 9: UZDROWIONA DUSZA Pomoc nr 9.1 Pomoc 9.2 Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 9: UZDROWIONA DUSZA Pomoc nr 9.2 Jakie mogą być choroby duszy? Pomoc 9.3 Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 9: UZDROWIONA DUSZA Pomoc nr 9.3

65 64 Katecheza według Natana Czy to jest choroba duszy? Zaznaczcie krzyżyk w odpowiedniej kolumnie brak nadziei radość z tego, ze innym się coś udało chęć, żeby wszystko mieć dla siebie odwaga w obronie słabszych ciągłe objadanie się obojętność na to, że ktoś potrzebuje pomocy ciągła złość na innych nawet, gdy nie ma powodu chęć pomagania innym wywyższanie się nad innych ciągły strach niechęć do przebaczenia złość, że innym się coś udało uważanie innych ludzi za gorszych od siebie uważanie się za gorszego od innych ludzi zazdroszczenie innym radość chęć robienia źle cały czas nic nie chce się robić nadzieja na przyszłość brak wiary we własne siły odwaga w obronie własnego zdania załamanie się obrażanie się za małe rzeczy rozpacz ciągły smutek Choroba duszy Zdrowie duszy Czym jest uzdrowiona dusza? Pomoc 5.5 Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 9: UZDROWIONA DUSZA Pomoc nr 9.5 Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 9: UZDROWIONA DUSZA nr Pomoc 9.4 Uzdrowiona dusza jest jak... Uzdrowiona dusza to... Pomoc 9.6a Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 9: UZDROWIONA DUSZA Pomoc nr 9.6.a Pomoc 9.6b Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 9: UZDROWIONA DUSZA Pomoc nr 9.6.b Powiedz tylko słowo, a będzie uzdrowiona dusza moja. Liturgia Eucharystyczna Powiedz tylko słowo, a będzie uzdrowiona dusza moja. Liturgia Eucharystyczna Ja, Pan, chcę być twym lekarzem. Wj 15,26 Ja, Pan, chcę być twym lekarzem. Wj 15,26 Jezus rzekł: nie potrzebują lekarza zdrowi, ale ci, którzy się źle mają. Mk 2,17 Jezus rzekł: nie potrzebują lekarza zdrowi, ale ci, którzy się źle mają. Mk 2,17 Bóg leczy wszystkie twoje choroby. Ps 103,3 Bóg leczy wszystkie twoje choroby. Ps 103,3 Pan przywraca zdrowie zdruzgotanym sercom i zawiązuje ich rany. Ps 147, 3 Pan przywraca zdrowie zdruzgotanym sercom i zawiązuje ich rany. Ps 147, 3 Bliski jest pan ludziom o złamanym sercu i wybawia upadłych na duchu. Ps 34, 19 Bliski jest pan ludziom o złamanym sercu i wybawia upadłych na duchu. Ps 34, 19 Jezus uwolnił serca ludzi od zła, które niszczy przyjaźń i usunął z nich nienawiść, która odbiera nam szczęście. Modlitwa Eucharystyczna z udziałem dzieci Jezus uwolnił serca ludzi od zła, które niszczy przyjaźń i usunął z nich nienawiść, która odbiera nam szczęście. Modlitwa Eucharystyczna z udziałem dzieci Pomoc 9.7 Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 9: UZDROWIONA DUSZA Pomoc nr 9.7

66 10. BŁOGOSŁAWIEŃSTWO BOGA CEL (list, elementy słoneczka, rysunek) Uczniowie zrozumieją, zapamiętają i przyjmą myśl: Bóg każdemu z nas błogosławi, czyli obiecuje, że będzie dla nas czynił dobre rzeczy. POMOCE plansze z pytaniami (pomoce 10.1, 10.2, 10.3, 10.6); plansze (pomoce 10.4, 10.5); obietnice do losowania (pomoc 10.7) małe karteczki; pisaki; kartki A3; duże czerwone serce z kartonu; kredki; szary papier. SCENARIUSZ ZAJĘĆ CAŁOŚCIOWE WPROWADZENIE Dalej szukamy skarbów ukrytych we Mszy Świętej. Dzisiaj będziemy ich poszukiwać w ostatniej już krainie, jaką są Obrzędy Zakończenia. Ta część Mszy jest bardzo krótka. Tylko kilka słów. Czy tam można odnaleźć jakieś skarby? Tak! Jest tam skarb ukryty za jednym krótkim słowem. Ale nasze poszukiwania zaczniemy od innej strony. Mamy dwa ślady tego skarbu...

67 66 Katecheza według Natana WPROWADZENIE 1. ŻYCZENIA Pierwszy ślad tego skarbu znajdziemy w sytuacji, kiedy ludzie składają sobie życzenia. Czy pamiętacie sytuacje, kiedy składaliście komuś życzenia albo ktoś wam składał życzenia? Przypomnijcie sobie, jakie to były życzenia. AKTYWIZACJA Pytanie Czego możesz życzyć drugiej, bliskiej Ci osobie? (pomoc 10.1) Metoda LIST. Katecheta mówi: Napiszcie na kartce życzenia dla kogoś z tej klasy. Nie wiecie, do kogo one trafi ą. Za chwilę wrzucimy je do kapelusza. Potem będziecie losować, tak, żeby każdy wylosował życzenia dla siebie. Potem je przeczytamy głośno. Po odczytaniu karteczki są przyklejane na duże czerwone serce. Oczekiwane efekty pracy Uczestnicy napiszą życzenia na przygotowanych kartkach, po wylosowaniu, każdy otrzyma od kogoś list. PUENTA Pytania do refleksji Czego ludzie życzą sobie najczęściej? Myśli do podsumowania Ludzie życzą sobie dobrych rzeczy, chcą żeby innym się dobrze wiodło, chcą żeby byli szczęśliwi. Składanie życzeń to pierwszy ślad tego skarbu, którego szukamy. We Mszy Świętej jest taki moment, kiedy Pan Bóg składa każdemu z nas życzenia.

68 Skarby Mszy Świętej 67 WPROWADZENIE. 2. OBIETNICE INNYCH LUDZI Drugi ślad tego skarbu znajdziemy w sytuacji, kiedy ktoś komuś coś obiecuje. Obietnica to inaczej zapowiedź. Na jej spełnienie się czeka. Czy pamiętacie sytuację, kiedy ktoś wam coś dobrego obiecał i spełnił? AKTYWIZACJA Pytanie Co wam obiecano? (pomoc 10.2) Co wtedy czuliście, kiedy usłyszeliście tę obietnicę? (pomoc 10.3) Metoda SŁONECZKO. Dzieci odpowiadają na pierwsze pytanie, zapisują odpowiedź na jednej małej kartce. Katecheta przykleja kartki na dużej karcie papieru z napisem OBIETNICE (pomoc 10.4). Następnie dzieci piszą odpowiedź na drugie pytanie na małej kartce. Kartki zostają przyklejone na drugim dużym arkuszu szarego papieru z napisem NASZE uczucia (pomoc 10.5). (W obu przypadkach kartki z tymi samymi hasłami przyklejamy w jednym pionowym słupku, z różnymi w poziomie, na zasadzie zmodyfikowanego słoneczka). Oczekiwane efekty pracy Uczniowie napiszą na kartkach otrzymaną obietnicę i uczucie, jakie im towarzyszyło, gdy tę obietnicę słyszeli. PUENTA Pytania do refleksji Co czuje ktoś, komu obiecano coś ważnego? Dlaczego? Dlaczego sama obietnica tak nas cieszy? Kiedy obietnica nas nie cieszy? Myśli do podsumowania Jeśli obietnice daje ktoś, komu wierzymy, to jesteśmy pewni, że to otrzymamy. Możemy się trzymać takiej obietnicy. Taka obietnica daje nam radość. Dawanie obietnic to drugi ślad tego skarbu, którego szukamy. We Mszy Świętej jest taki moment, kiedy Pan Bóg daje każdemu z nas obietnice.

69 68 Katecheza według Natana WPROWADZENIE 3. BŁOGOSŁAWIEŃSTWO BOGA Na zakończenie Mszy jest coś, co jest podobne z jednej strony do życzeń z drugiej do obietnic. Pan Bóg nam życzy wszystkiego, co najlepsze i obiecuje, że będzie tak działał, aby to się spełniło. Czy wiecie, kiedy to się dzieje podczas Mszy Świętej? Wtedy, gdy ksiądz mówi: Niech wam Bóg błogosławi! Bóg nam błogosławi, to znaczy życzy nam szczęścia, pomyślności i wszelkiego dobra i od razu obiecuje, że będzie tak działał, aby tak się stało. Skarbem, którego szukamy jest błogosławieństwo. AKTYWIZACJA Pytanie Czego możemy oczekiwać od Pana Boga, skoro nam błogosławi? (pomoc 10.6) Metoda WYBÓR TEKSTU i RYSUNEK. Dzieci losują zwinięte kartki z obietnicami z psalmu 91 (pomoc 10.7). Są to zmodyfikowane dla potrzeb tej aktywizacji fragmenty psalmu w tłumaczeniu R. Brandsteadtera. Katecheta tworzy grupy z uczniów, którzy wylosowali tę samą obietnicę. Wyjaśnia pracę, mówiąc: Waszym zadaniem jest narysowanie na dużej kartce A3 rysunku mówiącego o tej obietnicy. (Jeśli scenariusz jest wykorzystany np. podczas spotkania oazowego i katecheta ma więcej czasu może zaproponować dzieciom wykonanie naklejanki na folii. Potem folię te można położyć na rzutniku tak, aby na ekranie lub ścianie uzyskać obraz ze światła i cienia). Oczekiwane efekty pracy Dzieci w grupach wykonają rysunek do wylosowanej obietnicy. PUENTA Pytania do refleksji Czego możemy oczekiwać od Pana Boga, skoro On nam błogosławi? Myśli do podsumowania Pan Bóg życzy nam dobrze, chce abyśmy byli szczęśliwi, bo nas bardzo kocha. Pan Bóg obiecuje, że będzie dla nas robił dobre rzeczy, że będzie nam pomagał. Czasem spotykają nas smutne sprawy i różne trudności. Pan Bóg obiecuje, że będzie nas ratował w tych smutkach i trudnych sytuacjach, że będzie nas pocieszał i chronił od zła. Pan Bóg to wszystko co nas spotyka, będzie chciał obrócić na dobre!

70 Skarby Mszy Świętej 69 CAŁOŚCIOWA PUENTA Błogosławieństwo to wielki skarb. Pan Bóg nam błogosławi to znaczy, że jutro, pojutrze, w przyszłym tygodniu i przez całe życie możemy oczekiwać uśmiechów Pana Boga do nas i tego, że będzie czynił dla nas dobre rzeczy. DODATKOWA MOŻLIWOŚĆ Praca z planszami (Skarby Mszy Świętej. Zeszyt dziecka). Praca z komiksem (Skarby Mszy Świętej. Zeszyt dziecka). WZORY POMOCY Czego możesz życzyć bliskiej Ci osobie? Co wam obiecano? Pomoc 10.1 Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 10: BŁOGOSŁAWIEŃSTWO BOGA Pomoc nr 10.1 Pomoc 10.2 Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 10: BŁOGOSŁAWIEŃSTWO BOGA Pomoc nr 10.2 Co czuliście, kiedy usłyszeliście tę obietnicę? Obietnice Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 10: BŁOGOSŁAWIEŃSTWO BOGA Pomoc nr 10.3 Pomoc 10.3 Pomoc 10.4 Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 10: BŁOGOSŁAWIEŃSTWO BOGA Pomoc nr 10.4

71 70 Katecheza według Natana Nasze uczucia Czego możemy oczekiwać od Pana Boga, skoro nam błogosławi? Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 10: BŁOGOSŁAWIEŃSTWO BOGA Pomoc nr 10.5 Pomoc 10.5 Pomoc 10.6 Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 10: BŁOGOSŁAWIEŃSTWO BOGA Pomoc nr 10.6 Ocalę cię Ps 91,14 Ochronię cię Ps 91,14 Gdy mnie zawołasz, odpowiem ci Ps 91,15 Uwolnię cię Ps 91,15 Będę z tobą w złej przygodzie Ps 91,15 Oglądać będziesz moją pomoc Ps 91,16 Ocalę cię Ps 91,14 Ochronię cię Ps 91,14 Gdy mnie zawołasz, odpowiem ci Ps 91,15 Uwolnię cię Ps 91,15 Będę z tobą w złej przygodzie Ps 91,15 Oglądać będziesz moją pomoc Ps 91,16 Pomoc 10.7 Stowarzyszenie Pedagogów NATAN Katecheza 10: BŁOGOSŁAWIEŃSTWO BOGA Pomoc nr 10.7

72 DODATEK Gra planszowa SKARBY MSZY ŚWIĘTEJ W Zeszycie dziecka jest zamieszczona plansza do gry podsumowującej cykl katechez o skarbach Mszy Świętej. Katecheta (rodzic) może zaprosić dzieci do gry w następujący sposób: Gra planszowa, którą prezentujemy, będzie przypominać wam o odnalezionych skarbach. Mamy nadzieję, że odkryte przez was duchowe skarby pomagają wam lepiej uczestniczyć we Mszy Świętej. Jesteście odkrywcami, więc nie ustawajcie w dalszych poszukiwaniach. Razem z przyjaciółmi możecie nadal wędrować po krainach Mszy Świętej. Pomogą wam w tym poprzednie plansze z wędrówek, Pismo Święte lub ktoś z dorosłych. Życzymy dobrej zabawy. Przed rozpoczęciem gry należy przygotować kostkę i pionki w różnych kolorach. W grze może wziąć udział od 2 do 4 graczy. Uczestnicy wybierają sobie kolor pionka. Po ustawieniu pionków na polach startowych, gracze kolejno rzucają kostką. Wędrówkę rozpoczyna gracz, który wyrzuci liczbę oczek 4. Gracze przesuwają się o tyle pól, ile oczek wskazuje wyrzucona kostka. Na niektórych polach czekają na dzieci zadania. Prawidłowa odpowiedź oznacza przejście kilku dodatkowych pól do przodu. Brak dobrej odpowiedzi oznacza konieczność przepuszczenia kolejki. Zwycięzcą zostaje zawodnik, który pierwszy dotrze do METY.

73 72 Katecheza według Natana

74 STOWARZYSZENIE P E D A G O G Ó W Nasze Stowarzyszenie stawia sobie za cel pomoc nauczycielom, pedagogom, katechetom, liderom grup w rozwijaniu umiejętności metodycznych. SZKOLENIA Prowadzimy szkolenia warsztatowe w 5 obszarach tematycznych: radzenie sobie z trudnościami wychowawczymi, nauczanie z wykorzystaniem metod aktywizujących, katecheza z wykorzystaniem metod aktywizujących, aktywna wywiadówka, trudni rodzice, praktyczna nauka tańców integracyjnych. Prowadzimy także szkolenia e-learnigowe. SERWIS KATECHETYCZNY NATAN.PL Prowadzimy serwis katechetyczny, którego misją jest wszechstronna pomoc katechetom. Można tu znaleźć aktualności katechetyczne i wychowawcze. Przy serwisie działa forum dyskusyjne oraz internetowa biblioteka: największy w Polsce zasób materiałów katechetycznych: scenariuszy lekcji, przedstawień, pomocy, referatów, prezentacji multimedialnych. SERWIS PEDAGOGICZNY POKÓJ NAUCZYCIELSKI Prowadzimy serwis pedagogiczny, którego misją jest pomoc nauczycielom i pedagogom w pracy dydaktycznej oraz w radzeniu sobie z trudnościami wychowawczymi. W serwisie można znaleźć aktualności edukacyjne i wychowawcze. Jeden z działów serwisu to E-Czytelnia, czyli przewodnik po internetowych tekstach o szkole, wychowaniu, dydaktyce. PUBLIKACJE METODYCZNE Bliskie nam idee dydaktyczne i wychowawcze propagujemy w różnego rodzaju publikacjach. Nasz dorobek to: ponad 20 książek, ponad 200 artykułów, 9 referatów opublikowanych w wydawnictwach uniwersyteckich, program nauczania religii dla klasy zero, 7 książek wydanych za granicą (Ukraina, Rosja). PROJEKTY WIELOLETNIE Prowadzimy kilka projektów wieloletnich: lubelską grupę samokształceniową, letnie szkoły, wolontariat studencki z pomocą uczniom. Zapraszamy na stronę Telefony: (81) , , Adres biuro@natan.pl

75

76