Wydział Kierunek Poziom studiów Forma studiów Profil kształcenia

Transkrypt

1 Pozycja w planie studiów (lub kod przedmiotu) C.1 A - Informacje ogólne Wydział Kierunek Poziom studiów Forma studiów Profil kształcenia Techniczny Energetyka studia I stopnia studia niestacjonarne praktyczny P RO G R A M P R Z E D M I OT U 1. Nazwa przedmiotu Przesyłanie energii elektrycznej 2. Punkty ECTS 4 3. Rodzaj przedmiotu Obieralny 4. Język przedmiotu Polski 5. Rok studiów II 6. Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu oraz prowadzących zajęcia dr inż. Adam Noculak B Formy dydaktyczne prowadzenia zajęć i liczba godzin w semestrze Semestr 4 Wykłady: 15; Laboratoria: 10 Liczba godzin ogółem 25 C - Wymagania wstępne Znajomość elektrotechniki, podstaw elektroenergetyki D - Cele kształcenia CW1 CW2 CU1 CU2 Wiedza przekazanie wiedzy w zakresie wiedzy technicznej obejmującej terminologię, pojęcia, teorie, zasady, metody, techniki, narzędzia i materiały stosowane przy rozwiązywaniu zadań inżynierskich związanych z przesyłem energii elektrycznej przekazanie wiedzy ogólnej dotyczącej standardów i norm technicznych dotyczących zagadnień związanych z przesyłem energii elektrycznej Umiejętności wyrobienie umiejętności w zakresie doskonalenia wiedzy, pozyskiwania i integrowanie informacji z literatury, baz danych i innych źródeł, opracowywania dokumentacji, prezentowania ich i podnoszenia kompetencji zawodowych wyrobienie umiejętności projektowania, wdrażania i konstruowania sieci i urządzeń energetycznych, nadzoru i obsługi układów automatyki energetycznej i przemysłowej, opracowywania prostych systemów energetycznych uwzględniając kryteria użytkowe, prawne i ekonomiczne oraz rozwiązywania praktycznych zadań inżynierskich, Kompetencje społeczne 1

2 CK1 CK2 przygotowanie do uczenia się przez całe życie, podnoszenie kompetencji zawodowych, osobistych i społecznych w zmieniającej się rzeczywistości uświadomienie ważności i rozumienia społecznych skutków działalności inżynierskiej, w tym jej wpływu na środowisko i związanej z tym podejmowane decyzje, współdziałanie w grupie i przyjmowanie wspólne realizacje E - Efekty kształcenia przedmiotowe i kierunkowe Przedmiotowy efekt kształcenia (EP) w zakresie wiedzy (W), umiejętności (U) i kompetencji społecznych (K) Wiedza (EPW ) EPW1 ma elementarną wiedzę w zakresie podstaw elektroenergetyki oraz systemów i sieci K_W09 elektroenergetycznych EPW2 orientuje się w obecnym stanie oraz najnowszych trendach rozwojowych energetyki; K_W15 EPW3 ma podstawową wiedzę w zakresie diagnostyki urządzeń energetycznych, technik K_W14 zabezpieczeniowych, zna i rozumie metody pomiaru podstawowych wielkości charakteryzujących urządzenia i układy elektryczne i mechaniczne różnego typu, zna metody obliczeniowe i narzędzia informatyczne niezbędne do analizy wyników eksperymentów; Umiejętności (EPU ) EPU1 potrafi pozyskiwać informacje z literatury, baz danych i innych źródeł; potrafi K_U01 integrować uzyskane informacje, dokonywać ich interpretacji, a także wnioskować oraz formułować i uzasadniać opinie; EPU2 potrafi posłużyć się właściwie dobranymi metodami i urządzeniami umożliwiającymi K_U10 pomiar podstawowych wielkości charakteryzujących elementy i układy energetyczne EPU3 potrafi korzystać z kart katalogowych i not aplikacyjnych w celu dobrania K_U13 odpowiednich komponentów projektowanego układu lub systemu energetycznego; Kompetencje społeczne (EPK ) EPK1 ma świadomość ważności i rozumie pozatechniczne aspekty i skutki działalności K_K02 inżyniera-energetyka, w tym jej wpływ na środowisko, i związaną z tym odpowiedzialność za podejmowane decyzje; EPK2 ma świadomość pracę własną oraz gotowość podporządkowania K_K04 się zasadom pracy w zespole i ponoszenia wspólnie realizowane zadania; EPK3 rozumie potrzebę i zna możliwości ciągłego dokształcania się (studia drugiego i trzeciego stopnia, studia podyplomowe, kursy) podnoszenia kompetencji zawodowych, osobistych i społecznych; K_K01 F - Treści programowe oraz liczba godzin na poszczególnych formach zajęć Kierunkowy efekt kształcenia Lp. Treści wykładów Liczba godzin W1 Wprowadzenie: treści programowe, zasady zaliczenia 1 W2 Linie napowietrzne i kablowe, stacje elektroenergetyczne 2 W3 Straty przy przesyle energii 2 W4 Układy zabezpieczeń i automatyki 2 W5 Sterowanie przesyłem energii w sieciach elektroenergetycznych z generacją rozproszoną 2 W6 Optymalizacja przesyłu energii, kompensacja mocy biernej 2 W7 Sieci inteligentne 2 W8 Parametry jakościowe napięcia w sieciach 2 Razem liczba godzin wykładów 15 2

3 Lp. Treści laboratoriów Liczba godzin L1 Wprowadzenie: treści programowe, zasady zaliczenia, BHP 1 L2 Pomiary mocy, spadków napięć, strat 2 L3 Rozpływy w obwodach rozgałęzionych prądu stałego 2 L4 Rozpływy w obwodach rozgałęzionej prądu przemiennego 4 L4 Pomiary podstawowych parametrów sieci i instalacji elektroenergetycznych 1 Razem liczba godzin laboratoriów 10 G Metody oraz środki dydaktyczne wykorzystywane w ramach poszczególnych form zajęć Forma zajęć Metody dydaktyczne (wybór z listy) Środki dydaktyczne Wykład wykład informacyjny projektor Laboratoria ćwiczenia doskonalące obsługę urządzeń Wyposażenie laboratorium H - Metody oceniania osiągnięcia efektów kształcenia na poszczególnych formach zajęć Forma zajęć Ocena formująca (F) wskazuje studentowi na potrzebę uzupełniania wiedzy lub stosowania określonych metod i narzędzi, stymulujące do doskonalenia efektów pracy (wybór z listy) Ocena podsumowująca (P) podsumowuje osiągnięte efekty kształcenia (wybór z listy) Wykład F2 obserwacja/aktywność P5 wystąpienie/rozmowa (prezentacja) Laboratoria F2 obserwacja/aktywność; F3 praca pisemna P3-ocena podsumowująca (sprawozdanie) powstała na podstawie ocen formujących, uzyskanych w semestrze, H-1 Metody weryfikacji osiągnięcia przedmiotowych efektów kształcenia (wstawić x ) Efekty przedmiotowe Wykład Laboratoria F2 P5 F2 F3 P3 EPW1 X X X X X EPW2 X X X X X EPW3 X X X X X EPU1 X X X X X EPU2 X X X X X EPU3 X X X X X EPK1 X EPK2 X X X EPK3 X I Kryteria oceniania Przedmiotowy efekt kształcenia (EP..) EPW1 Wymagania określające kryteria uzyskania oceny w danym efekcie Ocena Dostateczny dobry bardzo dobry dostateczny plus dobry plus 5 3/3,5 4/4,5 Opanował wiedzę przekazaną na zajęciach oraz pochodzącą z literatury podstawowej Zna podstawowe zagadnienia związane z funkcjonowaniem systemu elektroenergetycznego Opanował wiedzę przekazaną na zajęciach oraz pochodzącą z literatury podstawowej i fakultatywnej Zna większość zagadnień związanych z 3 Opanował wiedzę przekazaną na oraz pochodzącą z literatury podstawowej i fakultatywnej Zna zagadnienia związane z funkcjonowaniem systemu elektroenergetycznego

4 EPW2 EPW3 orientuje się w niewielkim stopniu w obecnym stanie oraz najnowszych trendach rozwojowych energetyki; ma podstawową wiedzę w zakresie diagnostyki urządzeń energetycznych, technik zabezpieczeniowych, zna i rozumie metody pomiaru podstawowych wielkości charakteryzujących urządzenia i układy elektryczne i mechaniczne różnego typu, zna metody obliczeniowe i narzędzia informatyczne niezbędne do analizy wyników eksperymentów EPU1 potrafi pozyskiwać informacje z literatury, baz danych i innych źródeł; w niewielkim stopniu potrafi integrować uzyskane informacje, dokonywać ich interpretacji, a także wnioskować oraz formułować i uzasadniać opinie; EPU2 potrafi posłużyć się metodami i urządzeniami umożliwiającymi pomiar podstawowych wielkości charakteryzujących elementy i układy energetyczne. EPU3 EPK1 w niewielkim stopniu potrafi korzystać z kart katalogowych i not aplikacyjnych w celu dobrania odpowiednich komponentów projektowanego układu lub systemu energetycznego; Ma świadomość ważności i rozumie pozatechniczne aspekty i skutki działalności inżyniera-energetyka, w tym jej wpływ na środowisko, ale nie potrafi się do nich odnieść funkcjonowaniem systemu elektroenergetycznego Dobrze orientuje się w obecnym stanie oraz najnowszych trendach rozwojowych energetyki; ma rozszerzoną wiedzę w zakresie diagnostyki urządzeń energetycznych, technik zabezpieczeniowych, zna i rozumie metody pomiaru podstawowych wielkości charakteryzujących urządzenia i układy elektryczne i mechaniczne różnego typu, zna metody obliczeniowe i narzędzia informatyczne niezbędne do analizy wyników eksperymentów potrafi pozyskiwać informacje z literatury, baz danych i innych źródeł; potrafi integrować uzyskane informacje, dokonywać ich interpretacji, a także wnioskować oraz formułować i uzasadniać opinie; potrafi posłużyć się właściwie dobranymi metodami i urządzeniami umożliwiającymi pomiar większości wielkości charakteryzujących elementy i układy energetyczne. potrafi właściwie korzystać w z kart katalogowych i not aplikacyjnych w celu dobrania odpowiednich komponentów projektowanego układu lub systemu energetycznego; Ma świadomość ważności i rozumie pozatechniczne aspekty i skutki działalności inżyniera-energetyka, w tym jej wpływ na środowisko, odnosi się 4 Bardzo dobrze orientuje się w obecnym stanie oraz najnowszych trendach rozwojowych energetyki; ma szczegółową wiedzę w zakresie diagnostyki urządzeń energetycznych, technik zabezpieczeniowych, zna i rozumie metody pomiaru podstawowych wielkości charakteryzujących urządzenia i układy elektryczne i mechaniczne różnego typu, zna metody obliczeniowe i narzędzia informatyczne niezbędne do analizy wyników eksperymentów potrafi pozyskiwać informacje z literatury, baz danych i innych źródeł; bardzo dobrze potrafi integrować uzyskane informacje, dokonywać ich twórczej interpretacji, a także wnioskować oraz formułować i uzasadniać opinie; potrafi posłużyć się właściwie dobranymi metodami i urządzeniami umożliwiającymi pomiar wszystkich wielkości charakteryzujących elementy i układy energetyczne. potrafi w pełni korzystać w z kart katalogowych i not aplikacyjnych w celu dobrania odpowiednich komponentów projektowanego układu lub systemu energetycznego; krytycznie analizuje dane techniczne Ma świadomość ważności i rozumie pozatechniczne aspekty i skutki działalności inżyniera-energetyka, w tym jej wpływ na środowisko, odnosi się do nich kompleksowo

5 EPK2 ma świadomość pracę własną oraz gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole. Unika ponoszenia wspólnie realizowane zadania EPK3 W niewielkim stopniu wykazuje się świadomością konieczności dokształcania się J Forma zaliczenia przedmiotu Zaliczenie z oceną do nich w niewielkim stopniu ma świadomość pracę własną oraz gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia wspólnie realizowane zadania W ograniczonym stopniu wykazuje się świadomością konieczności dokształcania się ma świadomość pracę własną oraz gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole. Chętnie przejmuje odpowiedzialność za wspólnie realizowane zadania. W pełni rozumie konieczność dokształcania się. K Literatura przedmiotu Literatura obowiązkowa: 1. Kahl T. Sieci elektroenergetyczne, Warszawa, I. Wasiak Elektroenergetyka w zarysie. Przesył i rozdział energii elektrycznej ; Literatura zalecana / fakultatywna: 1. Strzelecki R., Supronowicz H: Współczynnik mocy w systemach zasilania prądu przemiennego i metody jego poprawy, WPW Warszawa, mgr inż. Lech Bożentowicz, mgr inż. Miłosława Kujszczyk-Bozentowicz INPE 18 Sieci elektroenergetyczne. Struktura i wybrane zagadnienia ; SEP - COSiW w Warszawie Zakład Wydawniczy INPE L Obciążenie pracą studenta: Forma aktywności studenta Liczba godzin na realizację Godziny zajęć z nauczycielem/ami 25 Konsultacje 5 Czytanie literatury 30 Przygotowanie do laboratorium i sporządzenie sprawozdań 20 Przygotowanie prezentacji 20 Suma godzin: 100 Liczba punktów ECTS dla przedmiotu (suma godzin : 25 godz. ): 4 Ł Informacje dodatkowe Imię i nazwisko sporządzającego Data sporządzenia / aktualizacji Dane kontaktowe ( , telefon) Podpis dr inż. Adam Noculak r. 5

6 Pozycja w planie studiów (lub kod przedmiotu) C.2 Wydział Kierunek Poziom studiów Forma studiów Profil kształcenia Techniczny Energetyka studia I stopnia studia niestacjonarne praktyczny P RO G R A M P R Z E D M I OT U A - Informacje ogólne 1. Nazwa przedmiotu Podstawy energoelektroniki 2. Punkty ECTS 6 3. Rodzaj przedmiotu obieralny 4. Język przedmiotu polski 5. Rok studiów III 6. Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu oraz prowadzących zajęcia prof. nadzw. dr hab. inż. Paweł Idziak B Formy dydaktyczne prowadzenia zajęć i liczba godzin w semestrze Semestr 5 Wykłady: 10; Laboratoria: 18; Projekt: 10 Liczba godzin ogółem 38 C - Wymagania wstępne Wiedza: Posiada podstawowe wiadomości z fizyki, elektrotechniki, elektroniki oraz analizy matematycznej Umiejętności: umie stosować wiedzę z zakresu elektrotechniki, elektroniki oraz miernictwa wielkości elektryczny Kompetencje społeczne: Ma świadomość konieczności poszerzania swoich kompetencji, gotowość do podjęcia współpracy w ramach zespołu D - Cele kształcenia CW1 CW2 CW3. CU1 Wiedza Poznanie budowy i właściwości elementów i układów Poznanie podstawowych charakterystyk energoelektronicznych przekształtników energii, głównie układów prostownikowych o stałej i regulowanej amplitudzie napięcia wyjściowego, sterowników napięcia przemiennego i napięcia stałego oraz falowników Opanowanie podstawowych metod obliczeń obwodów magnetycznych w przetwornikach elektromagnetycznych Umiejętności Potrafi określić podstawowe parametry użytkowe elementu energoelektronicznego na podstawie danych katalogowych lub/i symbolu producenta 1

7 CU2 CU3 CK1 CK2 Potrafi opracować układ pomiarowy pozwalający określić podstawowe charakterystyki Korzystając z danych producenta i instrukcji obsługi potrafi uruchomić sterownik i falownik Kompetencje społeczne Rozumie potrzebę dokształcania się Umie pracować w zespole E - Efekty kształcenia przedmiotowe i kierunkowe Przedmiotowy efekt kształcenia (EP) w zakresie wiedzy (W), umiejętności (U) i kompetencji społecznych (K) Kierunkowy efekt kształcenia Wiedza (EPW ) EPW1 ma elementarną wiedzę w zakresie podstaw elektroenergetyki oraz systemów i K_W09 sieci elektroenergetycznych EPW2 ma uporządkowaną wiedzę w zakresie teorii obwodów elektrycznych, K_W12 elektronicznych i energoelektronicznych oraz w zakresie teorii sygnałów i metod ich przetwarzania EPW3 ma wiedzę w zakresie fizyki, obejmującą mechanikę, termodynamikę, K_W02 mechanikę płynów, elektryczność i magnetyzm, optykę oraz fizykę ciała stałego, w tym wiedzę niezbędną do zrozumienia podstawowych zjawisk fizycznych występujących w elementach i układach elektrycznych, energetycznych i elektronicznych oraz w ich otoczeniu Umiejętności (EPU ) EPU1 potrafi projektować proste układy i systemy energetyczne do różnych zastosowań K_U12 EPU2 EPU3 EPK1 EPK2 EPK3 potrafi korzystać z kart katalogowych i not aplikacyjnych w celu dobrania odpowiednich komponentów projektowanego układu potrafi pozyskiwać informacje z literatury, baz danych i innych źródeł; potrafi integrować uzyskane informacje, dokonywać ich interpretacji, a także wnioskować oraz formułować i uzasadniać opinie Kompetencje społeczne (EPK ) Student rozumie potrzebę i zna możliwości ciągłego dokształcania się (studia drugiego i trzeciego stopnia, studia podyplomowe, kursy) podnoszenia kompetencji zawodowych, osobistych i społecznych; Student ma świadomość pracę własną oraz gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia wspólnie realizowane zadania F - Treści programowe oraz liczba godzin na poszczególnych formach zajęć K_U13 K_U01 K_K01 K-K04 Lp. Treści wykładów Liczba godzin W1 Energoelektronika cele i zadania, ogólna charakterystyka, elementy 1 półprzewodnikowe w energoelektronice, typy układów energoelektronicznych, klasyfikacja oraz podstawowe funkcje W2 Układy AC/AC sterowniki napięcia przemiennego. 2 W3 Układy AC/DC prostowniki niesterowane i sterowane 2 W4 Układy DC/DC sterowniki napięcia stałego (tyrystorowe i tranzystorowe) 2 W5 Układy DC/AC falowniki niezależne tranzystorowe układy i metody 2 2

8 sterowania. W6 Wybrane zagadnienia kompatybilności układów energoelektronicznych. 1 Razem liczba godzin wykładów 10 Lp. Treści laboratoriów Liczba godzin L1 Badanie tyrystora 2 L3 Badanie tranzystora IGBT 3 L4 Badanie jednofazowego sterownika mocy AC-AC (wyznaczanie charakterystyk 2 sterowania dla obciążenia R, RL, RLE) L5 Badanie trójfazowego sterownika mocy 2 L6 Tyrystorowy prostownik trójfazowy AC-DC 3 L7 Badanie przekształtnika DC-DC (okresowego obniżającego napięcie typu Buck i 3 podwyższającego Boost), pomiar sprawności energetycznej L8 Badanie przekształtnika DC-AC (falownik bipolarny typu 2T i pełny mostek typu 3 4T), kształtowanie napięcia metodą PWM. Razem liczba godzin laboratoriów 18 Lp. Treści projektów Liczba godzin P1 Wprowadzenie do projektowania w wykorzystaniem współczesnych narzędzi 3 typu CAD do projektowania układów energoelektronicznych P2 Projekt prostego przekształtnika energoelektronicznego obejmujący następujące 6 zagadnienia, sterowanie półprzewodnikowym elementem mocy, dobór prądowy i napięciowy, obliczenia strat i dobór układu chłodzenia, opracowanie dokumentacji i projektu. P3 Prezentacja wykonanego projektu 1 Razem liczba godzin projektów 10 G Metody oraz środki dydaktyczne wykorzystywane w ramach poszczególnych form zajęć Forma zajęć Metody dydaktyczne (wybór z listy) Środki dydaktyczne Wykład Wykład informacyjny Komputer, projektor, fizyczne modele omawianych obiektów Laboratoria Ćwiczenia laboratoryjne, prezentacja zjawisk, ćwiczenia doskonalące umiejętność budowania układów pomiarowych, pomiar parametrów elektrycznych i mechanicznych badanych obiektów Dostępne wyposażenie laboratoryjne Projekt Dyskusja dydaktyczna, pytania i odpowiedzi, wprowadzenie do projektowania w wybranym środowisku CAD, analiza modeli obwodowych i zjawisk modele fizyczne omawianych obiektów, charakterystyki materiałowe H - Metody oceniania osiągnięcia efektów kształcenia na poszczególnych formach zajęć Forma zajęć Wykład Laboratoria Ocena formująca (F) wskazuje studentowi na potrzebę uzupełniania wiedzy lub stosowania określonych metod i narzędzi, stymulujące do doskonalenia efektów pracy (wybór z listy) F2 obserwacja/aktywność (przygotowanie do zajęć, ocena ćwiczeń wykonywanych podczas zajęć i jako pracy własnej) F2 obserwacja/aktywność; F3 praca pisemna (sprawozdanie - raport z przeprowadzonych badań) 3 Ocena podsumowująca (P) podsumowuje osiągnięte efekty kształcenia (wybór z listy) P1 - egzamin pisemny i ustny P3-ocena podsumowująca powstała na podstawie ocen

9 Projekt F2 obserwacja/aktywność (przygotowanie do zajęć, ocena ćwiczeń wykonywanych podczas zajęć i jako pracy własnej) formujących, uzyskanych w semestrze P2 zaliczenie na podstawie złożonego projektu H-1 Metody weryfikacji osiągnięcia przedmiotowych efektów kształcenia (wstawić x ) Efekty przedmiotowe Wykład Ćwiczenia Laboratoria Projekt F2 P1... F3 P3 F2 P2.. EPW1 X X X EPW2 X X X EPW3 X X X EPU1 X X EPU2 X X X X EPU3 X X EPK1 X X X X EPK2 X X X X I Kryteria oceniania Przedmiotowy efekt kształcenia (EP..) Wymagania określające kryteria uzyskania oceny w danym efekcie Ocena Dostateczny dobry bardzo dobry dostateczny plus dobry plus 5 3/3,5 4/4,5 EPW1 Opanował wiedzę przekazaną na zajęciach oraz pochodzącą z literatury podstawowej; zna podstawowe zagadnienia związane z prowadzeniem badań i prezentacją wyników EPW2 Opanował wiedzę przekazaną na zajęciach oraz pochodzącą z literatury podstawowej; zna podstawowe zagadnienia związane z teorią identyfikacją elementów i układów energoelektronicznych Opanował wiedzę przekazaną na zajęciach oraz pochodzącą z literatury podstawowej i fakultatywnej; zna większość zagadnień związanych z prowadzeniem badań i prezentacją wyników Opanował wiedzę przekazaną na zajęciach oraz pochodzącą z literatury podstawo-wej i fakultatywnej; zna większość zagadnień związanych z doborem i obliczeniami prostych układów Opanował wiedzę przekazaną na zajęciach oraz pochodzącą z literatury podstawowej i fakultatywnej; zna zagadnienia związane z prowadzeniem badań i potrafi samodzielnie rozwiązywać problemy Opanował wiedzę przekazaną na oraz pochodzącą z literatury podstawowej i fakultatywnej; zna zagadnienia związane z projektowaniem i eksploatacją zaawansowanych sterowników i falowników EPW3 Zna wybrane zagadnienia Ma poszerzoną Ma wiedzę w wykraczającą poza 4

10 związane z metodami pomiaru podstawowych wielkości charakteryzujących urządzenia i układy elektryczne EPU1 Realizuje powierzone zadania popełniając nieznaczne błędy EPU2 Realizuje powierzone zadania popełniając nieznaczne błędy EPU3 Realizuje powierzone zadania popełniając nieznaczne błędy EPK1 Rozumie potrzebę i zna możliwości ciągłego dokształcania się (studia drugiego stopnia, studia podyplomowe, kursy) podnoszenia kompetencji zawodowych, osobistych i społecznych ale stosuje się do zasad w niewielkim stopniu EPK2 Ma niewielką świadomość pracę własną oraz gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia wspólnie realizowane zadania J Forma zaliczenia przedmiotu Wykład: P1; laboratorium: P3; projekt: P2 wiedzę w zakresie zagadnień związanych z metodami pomiaru podstawowych wielkości charakteryzujących urządzenia i układy elektryczne Realizuje powierzone zadania popełniając nieistotne błędy Realizuje powierzone zadania popełniając nieistotne błędy Realizuje powierzone zadania popełniając nieistotne błędy Rozumie potrzebę i zna możliwości ciągłego dokształcania się (studia drugiego i trzeciego stopnia, studia podyplomowe, kursy) podnoszenia kompetencji zawodowych, osobistych i społecznych ; stosuje się do zasad w ograniczonym stopniu Ma świadomość pracę własną oraz gotowość podporządko-wania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia wspólnie realizowane zadania zakres problemowy zajęć Realizuje powierzone zadania bezbłędnie Realizuje powierzone zadania bezbłędnie. Samodzielnie poszukuje metod rozwiązania problemu Realizuje powierzone zadania bezbłędnie Rozumie potrzebę i zna możliwości ciągłego dokształcania się (studia drugiego i trzeciego stopnia, studia podyplomowe, kursy) podnoszenia kompetencji zawodowych, osobistych i społecznych ; stosuje się do zasad w ograniczonym stopniu. Samodzielnie poszukuje możliwości uzupełnienia i poszerzenia wiedzy Ma pełną świadomość pracę własną oraz gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia wspólnie realizowane zadania K Literatura przedmiotu Literatura obowiązkowa: 1. Barlik R., Nowak M.: Technika tyrystorowa, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa Frąckowiak L., Januszewski S.: Energoelektronika. Cz. 1, Półprzewodnikowe przyrządy i moduły energoelektroniczne, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań Mikołajuk K.: Podstawy analizy obwodów energoelektronicznych, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 5

11 Warszawa Mohan N., Undeland N., Robins W.: Power Electronics, Jon Wiley & Sons Inc., New York Tunia H., Smirnow A., Nowak M., Barlik R.: Układy energoelektroniczne. Obliczanie, modelowanie, projektowanie, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 1982 Literatura zalecana / fakultatywna: 1. Frąckowiak L., Energoelektronika. Cz. 2, Wydawnictwo Politechniki Poznańskiej, Poznań Kaźmierkowsk i M., Krishnan R., Blaabjerg H., Control in Power Electronics, Academic Press, Amsterdam Piróg S., Energoelektronika, Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne AGH, Kraków Strzelecki R., Supronowicz H., Współczynnik mocy w systemach zasilania prądu przemiennego i metody jego poprawy, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa L Obciążenie pracą studenta: Forma aktywności studenta Liczba godzin na realizację Godziny zajęć z nauczycielem/ami 38 Konsultacje 28 Czytanie literatury 25 Przygotowanie do laboratorium 14 Przygotowanie do kolokwium 10 Przygotowanie do sprawdzianu 10 Przygotowanie do udziału w projektowaniu 15 Przygotowanie do egzaminu 10 Suma godzin: 150 Liczba punktów ECTS dla przedmiotu (suma godzin : 25 godz. ): 6 Ł Informacje dodatkowe Imię i nazwisko sporządzającego Data sporządzenia / aktualizacji Dane kontaktowe ( , telefon) prof. zw. dr hab. inż. Paweł Idziak r pawel.idziak@put.poznan.pl Podpis 6

12 Pozycja w planie studiów (lub kod przedmiotu) C.3 A - Informacje ogólne Wydział Kierunek Poziom studiów Forma studiów Profil kształcenia Techniczny Energetyka studia I stopnia studia niestacjonarne praktyczny P RO G R A M P R Z E D M I OT U 1. Nazwa przedmiotu Układy przekształnikowe w elektroenergetyce 2. Punkty ECTS 6 3. Rodzaj przedmiotu Obieralny 4. Język przedmiotu Polski 5. Rok studiów III 6. Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu oraz prowadzących zajęcia prof. zw. dr hab. inż. Paweł Idziak B Formy dydaktyczne prowadzenia zajęć i liczba godzin w semestrze Semestr 5 Wykłady: 10; Laboratoria: 18; Projekt: 10 Liczba godzin ogółem 38 C - Wymagania wstępne Pozytywna ocena z przedmiotów modułu matematycznego, fizyki oraz podstaw elektrotechniki i elektroniki D - Cele kształcenia CW1 CU1 CK1 CK2 Wiedza przekazanie wiedzy dotyczącej zaawansowanych układów przekształtnikowych w systemach energetycznych Umiejętności zrozumienie zasad stosowania i doboru układów przekształtnikowych w energetyce Kompetencje społeczne przygotowanie do ciągłego uczenia się i podnoszenia posiadanych kompetencji uświadomienie wagi i rozumienia skutków i podejmowane decyzji w pracy inżynierskiej E - Efekty kształcenia przedmiotowe i kierunkowe Przedmiotowy efekt kształcenia (EP) w zakresie wiedzy (W), umiejętności (U) i kompetencji społecznych (K) Wiedza (EPW ) Kierunkowy efekt kształcenia 1

13 EPW1 EPW2 EPU1 EPU2 EPU3 ma wiedzę w zakresie analizy działania elementów i oraz głównych układów przekształtnikowych stosowanych w energetyce posiada podstawową wiedzę w zakresie układów zaawansowanych przekształtnikowych Umiejętności (EPU ) potrafi wynaleźć oraz interpretować informacje z literatury i innych źródeł w zakresie układów przekształtnikowych potrafi wykorzystać poznane metody i modele do analizy energetycznych układów przekształtnikowych posługuje się właściwymi metodami i urządzeniami do pomiaru wielkości elektrycznych charakteryzujących układy przekształtnikowe w energetyce Kompetencje społeczne (EPK ) K_W01 K_W12 K_U01 K_U07 K_U10 EPK1 ma świadomość potrzeby stałego uczenia się i ciągłego podnoszenia swoich K_K01 kompetencji EPK2 ma świadomość podejmowane działania podczas pracy K_K04 F - Treści programowe oraz liczba godzin na poszczególnych formach zajęć Lp. Treści wykładów Liczba godzin W1 W2 W3 W4 W5 W6 W7 W8 Koncepcje i właściwości urządzeń sprzęgających i sterujących przepływem energii w 2 systemach prądu przemiennego: układy bezpośrednie (FACTS i FACDS) versus układy z przetwarzaniem na prąd stały( H(M)VDC i LVDC). Układy typu Custom Power. Teorie mocy jako narzędzia do sterowania układami energoelektronicznymi w systemach 2 elektroenergetycznych. Przekształtniki energoelektroniczne dużej mocy i średniego napięcia: najważniejsze 2 układy przekształtników wielopulsowych, falowniki wielopoziomowe, wybrane zagadnienia aplikacyjne. Bocznikowe urządzenia przekształtnikowe w zastosowaniach elektroenergetycznych: 2 kompensatory SVC i STATCOM, energetyczne filtry aktywne, filtry hybrydowe - budowa i działanie, podstawy sterowania, właściwości, obszary zastosowania. Szeregowe urządzenia przekształtnikowe w zastosowaniach elektroenergetycznych: 2 tyrystorowe przesuwniki kąta fazowego (TCPAR), statyczne szeregowe kompensatory synchroniczne (SSSC), układy dynamicznego odtwarzana napięcia (DVR). Układy bezprzerwowego/rezerwowego zasilania w energię elektryczną: urządzenia UPS, 2 bateryjne dobór baterii akumulatorowych zasobników energii, systemy centralne i rozproszone, układy z redundancją; podstawowe warunki współpracy UPS-agregat. Energoelektronika w systemach zielonej energii: energetyka wiatrowa rozwiązania i 2 właściwości sprzęgów indywidualnych i grupowych w farmach wiatrowych (w tym offshore), systemy fotowoltaiczne połączenia i sprzęgi z siecią AC i DC; sterowanie i sprzęganie generatorów MEW; zastosowania w innych niekonwencjonalnych systemach Układy przekształtnikowe do współpracy z zasobnikami: rodzaje i podstawowe 1 właściwości zasobników (akumulatory, superkondensatory, kinetyczne, ogniwa paliwowe, kompresyjne, nadprzewodnikowe), wybrane rozwiązania dedykowanych przekształtników. Razem liczba godzin wykładów 10 Lp. Treści laboratoriów Liczba godzin L1 Właściwości i charakterystyki podstawowych układów beztransformatorowych sprzęgów 6 przekształtnikowych systemów PV z siecią AC L2 Właściwości i sterowanie wielowejściowej przetwornicy energoelektronicznej sprzęgającej 6 źródła z siecią lokalną DC i z zastosowaniem algorytmu MPPT L3 Ekonomiczne układy przetwornic energoelektronicznych dla kogeneracyjnych systemów 6 zasilania z ogniwami Peltiera; L4 Falownik 3-poziomowy 4-przewodowy w układzie STATCOM i filtra aktywnego 6 L5 Tranzystorowy trójfazowy stabilizator napięcia i przesuwnik kata fazowego 6 Razem liczba godzin laboratoriów 18 2

14 Lp. Treści projektów Liczba godzin P1 Formułowanie założeń projektowych i wybór systemu bezprzerwowego zasilania 3 indywidualnego odbiorcy z niestabilnym podstawowym źródłem energii elektrycznej (PV/turbina wiatrowa małej mocy) P2 Wybór rodzaju i dobór parametrów (pojemność, moc) zasobnika energii do zasilacza UPS 3 P3 Obliczenia projektowe głównego przekształtnika energoelektronicznego wybranego zasilacza 3 UPS P4 Wybór i ocena oraz obliczenia projektowe łącznika energoelektronicznego w układzie bypass 3 P5 Badania symulacyjne i dokumentacja projektowa opracowanych rozwiązań 3 Razem liczba godzin projektów 10 G Metody oraz środki dydaktyczne wykorzystywane w ramach poszczególnych form zajęć Forma zajęć Metody dydaktyczne (wybór z listy) Środki dydaktyczne Wykład wykład konwersatoryjny, wykład problemowy Projektor Laboratoria konsultacje, praca w grupach, ćwiczenia laboratoryjne Zestawy laboratoryjne Projekt konsultacje, praca w grupach, metoda projektu, zadania projektowe Projektor, tablica H - Metody oceniania osiągnięcia efektów kształcenia na poszczególnych formach zajęć Forma zajęć Wykład Laboratoria Ocena formująca (F) wskazuje studentowi na potrzebę uzupełniania wiedzy lub stosowania określonych metod i narzędzi, stymulujące do doskonalenia efektów pracy (wybór z listy) F2, aktywność podczas wykładów rozwiązywanie problemów F1, ocena przygotowania do realizacji eksperymentu F2, ocena realizacji eksperymentu F3, ocena sprawozdania podsumowującego wykonany eksperyment Ocena podsumowująca (P) podsumowuje osiągnięte efekty kształcenia (wybór z listy) P1, egzamin pisemny dwa sprawdziany P1, rozwiązywanie zadań, problemów w trakcie wykładu P3, ocena średnia z realizacji eksperymentów i sprawozdań Projekt F2, obserwacja/aktywność, przygotowanie do zajęć P2, kolokwium podsumowujące P3, ocena podsumowująca z ocen formujących, uzyskanych w semestrze H-1 Metody weryfikacji osiągnięcia przedmiotowych efektów kształcenia (wstawić x ) Efekty przedmiotowe Wykład Laboratoria Projekt F2 P1 F1 F2 F3 P3 F2 P2 P3 EPW1 x x x x x x x EPW2 x x x x x x x EPU1 x x x x x x x EPU2 x x x x x x x EPU3 x x x x x x x EPK1 x x x x x x x EPK2 x x I Kryteria oceniania Przedmiotowy efekt kształcenia Wymagania określające kryteria uzyskania oceny w danym efekcie Ocena Dostateczny dobry bardzo dobry dostateczny plus dobry plus 5 3/3,5 4/4,5 3

15 EPW1 EPW2 EPU1 (EP..) Zna wybrane definicje i zjawiska z zakresu podstawowych zagadnień układów przekształtnikowych i objaśnia je Dla wybranych zjawisk z zakresu podstawowych zagadnień układów przekształtnikowych i identyfikuje ich cechy Formułuje spójny opis i potrafi zastosować zdobytą wiedzę z układów przekształtnikowych do wybranych zjawisk i procesów wykorzystując umiejętność ich modelowania EPU2 Potrafi rozwiązywać wybrane pokrewne zagadnienia z energetyki, troszcząc się o podnoszenie kompetencji zawodowych EPU3 EPK1 EPK2 Posługuje się wybranymi urządzeniami i metodami do określenia wielkości układów przekształtnikowych Jest świadomy społecznej roli inżyniera nauk technicznych Ma niewielką świadomość pracę własną oraz gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia wspólnie realizowane zadania J Forma zaliczenia przedmiotu Egzamin Zna większość definicji i zjawisk z zakresu podstawowych zagadnień układów przekształtnikowych i objaśnia je Dla większości zjawisk z zakresu podstawowych zagadnień układów przekształtnikowych identyfikuje ich cechy Formułuje spójny opis i potrafi zastosować zdobytą wiedzę z układów przekształtnikowych do większości zjawisk i procesów wykorzystując umiejętność ich modelowania Potrafi rozwiązywać większość pokrewnych zagadnień z energetyki, troszcząc się o podnoszenie kompetencji zawodowych Posługuje się większością urządzeń i metod do określenia wielkości układów przekształtnikowych Jest świadomy społecznej roli inżyniera nauk technicznych w przekazywaniu wiedzy Ma świadomość pracę własną oraz gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia wspólnie realizowane zadania Zna wszystkie wymagane definicje i zjawiska z zakresu podstawowych zagadnień układów przekształtnikowych i objaśnia je Dla wszystkich zjawiska z zakresu podstawowych zagadnień układów przekształtnikowych identyfikuje ich cechy Formułuje spójny opis i potrafi zastosować zdobytą wiedzę z układów przekształtnikowych do wszystkich wymaganych zjawisk i procesów Potrafi rozwiązywać wszystkie wymagane pokrewne zagadnienia z energetyki, troszcząc się o podnoszenie kompetencji zawodowych Posługuje się wszystkimi wymaganymi urządzeniami i metodami do określenia wielkości układów przekształtnikowych Jest świadomy społecznej roli inżyniera nauk technicznych w przekazywaniu wiedzy o zastosowaniu jej w rozwiązywaniu podstawowych problemów Ma pełną świadomość pracę własną oraz gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia wspólnie realizowane zadania K Literatura przedmiotu Literatura obowiązkowa: 1.R. Strzelecki, H. Supronowicz, Współczynnik mocy w systemach zasilania prądu przemiennego i metody jego poprawy, Oficyna Wyd. Pol. Warszawskiej, Warszawa Z. Fedyczak, R. Strzelecki, Energoelektroniczne układy sterowania mocą prądu przemiennego, Wyd. A. Marszałek, T. Sutkowski, Rezerwowe i bezprzerwowe zasilanie w energię elektryczną urządzenia i układy, COSiW SEP, 4

16 Warszawa M. Hartman, Wielopoziomowe falowniki napięcia. Wyd. AM w Gdyni, Gdynia 2007 Literatura zalecana / fakultatywna: 1.G. Benysek G., M. Jarnut M.: Energooszczędne i aktywne systemy budynkowe. Techniczne i eksploatacyjne aspekty implementacji miejscowych źródeł energii elektrycznej. Wyd. Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra R. Strzelecki, G. Benysek, Power Electronics in Smart Electrical Networks, Springer J. Machowski, Regulacja i stabilność systemu elektroenergetycznego. Oficyna Wyd. Politech. Warszawskiej, Wa-a R. Strzelecki, Technologie energoelektroniczne w nowoczesnych systemach elektroenergetycznych, Zeszyty AM w Gdyni, Nr 62, Undderstanding FACTS. Concept and Technology of Flexible AC Transmission Systems. IEEE Press, New York, R. Strzelecki, Aktywne układy kondycjonowania nowa jakość czy moda? Przegląd Elektrotechniczny, vol.78, no.7: , R. Strzelecki, G. Benysek, A. Noculak, Wykorzystanie urządzeń energoelektronicznych w systemie elektroenergetycznym, Przegląd Elektrotechniczny, vol.79, no.2:41-49, Z. Lubośny, Elektrownie wiatrowe w systemie elektroenergetycznym, WNT, Warszawa R. Strzelecki, H. Supronowicz, Filtracja harmonicznych w sieciach zasilających prądu przemiennego. Komitet Elektrotechniki PAN, Wyd. A. Marszałek, Toruń L Obciążenie pracą studenta: Forma aktywności studenta Liczba godzin na realizację Godziny zajęć z nauczycielem/ami 38 Czytanie literatury 15 Przygotowanie do zajęć. 25 Przygotowanie do kolokwium 20 Konsultacje z nauczycielem 15 Przygotowanie do egzaminu 15 Suma godzin: 150 Liczba punktów ECTS dla przedmiotu (suma godzin : 25 godz. ): 6 Ł Informacje dodatkowe Imię i nazwisko sporządzającego prof. zw. dr hab. inż. Paweł Idziak Data sporządzenia / aktualizacji Dane kontaktowe ( , telefon) Podpis 5

17 Pozycja w planie studiów (lub kod przedmiotu) C.4 A - Informacje ogólne Wydział Kierunek Poziom studiów Forma studiów Profil kształcenia Techniczny Energetyka studia I stopnia studia niestacjonarne praktyczny P RO G R A M P R Z E D M I OT U 1. Nazwa przedmiotu Projektowanie mikroinstalacji odnawialnych źródeł energii 2. Punkty ECTS 6 3. Rodzaj przedmiotu obieralny 4. Język przedmiotu polski 5. Rok studiów III 6. Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu oraz prowadzących zajęcia dr inż. Ryszard Piątkowski B Formy dydaktyczne prowadzenia zajęć i liczba godzin w semestrze Semestr 5 Wykłady: 15; Projekt: 18 Liczba godzin ogółem 33 C - Wymagania wstępne Podstawy elektroenergetyki D - Cele kształcenia CW1 CW2 CU1 CU2 CK1 Wiedza student ma podstawową wiedzę w zakresie technologii i typów systemów solarnych, elektrowni wodnych i wiatrowych, systemów geotermalnych, systemów zasilanych biomasą ukształtowanie podstawowej wiedzy z zakresu pracy i eksploatacji mikroinstalacji OZE Umiejętności student potrafi zebrać i przeanalizować odpowiednie dane i na ich podstawie określić zasadność stosowania OZE student potrafi dobrać elementy i zaprojektować mikrosystem OZE Kompetencje społeczne student potrafi wymienić wady i zalety technologii OZE, które mają szczególny wpływ na środowisko oraz rozumie zagrożenia związane ze stosowaniem tych technologii E - Efekty kształcenia przedmiotowe i kierunkowe Przedmiotowy efekt kształcenia (EP) w zakresie wiedzy (W), umiejętności Kierunkowy efekt 1

18 (U) i kompetencji społecznych (K) kształcenia Wiedza (EPW ) EPW1 student zna technologie pozyskiwania energii z OZE K_W05 EPW2 student ma wiedzę z zakresu OZE oraz umie zdefiniować poprawne warunki ich K_W18 eksploatacji EPW3 student ma wiedzę z zakresu przyłączania do sieci elektroenergetycznej i przesyłu K_W13 energii elektrycznej z mikroinstalacji OZE Umiejętności (EPU ) EPU1 potrafi zorganizować i przeprowadzić projekt mikroinstalacji OZE K_U02 EPU2 potrafi opracować dokumentacje techniczną z projektowanego zadania K_U03 EPU3 potrafi porównać technologię i oszacować kosztorys realizowanego zadania K_U08 EPK1 Kompetencje społeczne (EPK ) rozumie potrzebę formułowania i przekazywania społeczeństwu informacji i opinii dotyczących OZE F - Treści programowe oraz liczba godzin na poszczególnych formach zajęć K_K06 Lp. Treści wykładów Liczba godzin W1 Systematyka energii odnawialnych. Znaczenie odnawialnych źródeł energii w bilansie 2 energetycznym Polski, UE i Świata. Podstawowe pojęcia i jednostki energii oraz ich równoważniki. W2 Konwencjonalne układy sprzęgania odnawialnych źródeł energii z instalacjami 2 elektrycznymi. Układy typu Off Grid, Grid Tied oraz hybrydowe. W3 Niekonwencjonalne układy sprzęgania odnawialnych źródeł energii z instalacjami 2 elektrycznymi. W4 Magazyny energii elektrycznej. 2 W5 Mikrosiłownie wiatrowe. Ocena potencjału energetycznego wiatru. 2 W6 Konfiguracje C 2 W7 Mikrosiłownie fotowoltaiczne. Obliczanie potencjału energetycznego słońca. 2 W8 Konfiguracje układu elektrycznego mikrosiłowni fotowoltaicznych. 2 W9 Mikrosiłownie wodne. Ocena potencjału energetycznego przepływu wody. 2 W10 Konfiguracje układu elektrycznego mikrosiłowni wodnych. 2 W11 Instalacje z kolektorami słonecznymi. 2 W12 Instalacje z pompami ciepła. 2 W13 Źródła kogeneracyjne ( μchp). 2 W14 Kotły gazowe. Mikroinstalacje z Silnikami Stirlinga. 2 W15 Instalacje wykorzystujące biogaz i biomasę. 2 Razem liczba godzin wykładów 15 Lp. Treści projektów Liczba godzin P1 Projekt mikroinstalacji fotowoltaicznej. 10 P2 Projekt mikroinstalacji wiatrowej. 10 P3 Projekt mikroinstalacji kogeneracyjnej. 10 Razem liczba godzin projektów 18 2

19 G Metody oraz środki dydaktyczne wykorzystywane w ramach poszczególnych form zajęć Forma zajęć Metody dydaktyczne (wybór z listy) Środki dydaktyczne Wykład wykład konwersatoryjny, wykład problemowy Projektor Projekt konsultacje, praca w grupach, metoda projektu, zadania projektowe Projektor, tablica H - Metody oceniania osiągnięcia efektów kształcenia na poszczególnych formach zajęć Forma zajęć Wykład Ocena formująca (F) wskazuje studentowi na potrzebę uzupełniania wiedzy lub stosowania określonych metod i narzędzi, stymulujące do doskonalenia efektów pracy (wybór z listy) F2, aktywność podczas wykładów rozwiązywanie problemów Ocena podsumowująca (P) podsumowuje osiągnięte efekty kształcenia (wybór z listy) P1, egzamin pisemny dwa sprawdziany P1, rozwiązywanie zadań, problemów w trakcie wykładu Projekt F2, obserwacja/aktywność, przygotowanie do zajęć P2, kolokwium podsumowujące P3, ocena podsumowująca z ocen formujących, uzyskanych w semestrze H-1 Metody weryfikacji osiągnięcia przedmiotowych efektów kształcenia (wstawić x ) Efekty przedmiotowe Wykład Projekt F2 P1 F2 P2 P3 EPW1 x x x x EPW2 x x x x EPW3 x x x x EPU1 x x x x x EPU2 x x x x x EPU3 x x x x x EPK1 x x x x x I Kryteria oceniania Przedmiotowy efekt kształcenia (EP..) EPW1 EPW2 EPW3 EPU1 Wymagania określające kryteria uzyskania oceny w danym efekcie Ocena Dostateczny dobry bardzo dobry dostateczny plus dobry plus 5 3/3,5 4/4,5 Zna wybrane definicje i zjawiska z zakresu podstawowych zagadnień mikroinstalacji OZE i objaśnia je Dla wybranych zjawisk z zakresu podstawowych zagadnień mikroinstalacji OZE i identyfikuje ich cechy Definiuje wybrane wielkości mikroinstalacji OZE charakteryzujące zachowanie układów, urządzeń i procesów Formułuje spójny opis i potrafi zastosować zdobytą Zna większość definicji i zjawisk z zakresu podstawowych zagadnień mikroinstalacji OZE i objaśnia je Dla większości zjawisk z zakresu podstawowych zagadnień mikroinstalacji OZE identyfikuje ich cechy Definiuje większość wielkości mikroinstalacji OZE charakteryzujących zachowanie układów, urządzeń i procesów Formułuje spójny opis i potrafi zastosować 3 Zna wszystkie wymagane definicje i zjawiska z zakresu podstawowych zagadnień mikroinstalacji OZE i objaśnia je Dla wszystkich zjawiska z zakresu podstawowych zagadnień mikroinstalacji OZE identyfikuje ich cechy Definiuje wszystkie wymagane wielkości mikroinstalacji OZE charakteryzujące zachowanie układów, urządzeń i procesów Formułuje spójny opis i potrafi zastosować zdobytą wiedzę z

20 wiedzę z mikroinstalacji OZE do wybranych zjawisk i procesów wykorzystując umiejętność ich modelowania EPU2 Potrafi rozwiązywać wybrane pokrewne zagadnienia z energetyki, troszcząc się o podnoszenie kompetencji zawodowych EPU3 EPK1 Posługuje się wybranymi urządzeniami i metodami do określenia wielkości mikroinstalacji OZE Jest świadomy społecznej roli inżyniera nauk technicznych J Forma zaliczenia przedmiotu Egzamin zdobytą wiedzę z mikroinstalacji OZE do większości zjawisk i procesów wykorzystując umiejętność ich modelowania Potrafi rozwiązywać większość pokrewnych zagadnień z energetyki, troszcząc się o podnoszenie kompetencji zawodowych Posługuje się większością urządzeń i metod do określenia wielkości mikroinstalacji OZE Jest świadomy społecznej roli inżyniera nauk technicznych w przekazywaniu wiedzy mikroinstalacji OZE do wszystkich wymaganych zjawisk i procesów Potrafi rozwiązywać wszystkie wymagane pokrewne zagadnienia z energetyki, troszcząc się o podnoszenie kompetencji zawodowych Posługuje się wszystkimi wymaganymi urządzeniami i metodami do określenia wielkości mikroinstalacji OZE Jest świadomy społecznej roli inżyniera nauk technicznych w przekazywaniu wiedzy o zastosowaniu jej w rozwiązywaniu podstawowych problemów K Literatura przedmiotu Literatura obowiązkowa: 1.Benysek G., Jarnut M., Energooszczędne i aktywne systemy budynkowe. Techniczne i eksploatacyjne aspekty implementacji miejscowych źródeł energii elektrycznej, Oficyna Wyd. Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra Klugmann-Radziemska E., Odnawialne źródła energii. Przykłady obliczeniowe, Wyd. Politechniki Gdańskiej, Gdańsk Łotocki H., ABC systemów fotowoltaicznych sprzężonych z siecią energetyczną. Poradnik dla instalatorów, Wydawnictwo KaBe, Krosno Literatura zalecana / fakultatywna: 1. Lubośny Z., Farmy wiatrowe w systemie elektroenergetycznym, Wyd. Naukowo-Techniczne, Warszawa Lewandowski W. M.., Proekologiczne odnawialne źródła energii, Wyd. Naukowo-Techniczne, Warszawa Tytko R., Odnawialne źródła energii: wybrane zagadnienia, Wyd. OWG, Warszawa L Obciążenie pracą studenta: Forma aktywności studenta Liczba godzin na realizację Godziny zajęć z nauczycielem/ami 33 Czytanie literatury 15 Przygotowanie do zajęć. 25 Przygotowanie do kolokwium 20 Konsultacje z nauczycielem 15 Przygotowanie do egzaminu 15 Suma godzin: 150 Liczba punktów ECTS dla przedmiotu (suma godzin : 25 godz. ): 6 Ł Informacje dodatkowe Imię i nazwisko sporządzającego Data sporządzenia / aktualizacji dr inż. Ryszard Piątkowski 4

21 Dane kontaktowe ( , telefon) Podpis 5

22 Pozycja w planie studiów (lub kod przedmiotu) C.5 Wydział Kierunek Poziom studiów Forma studiów Profil kształcenia Techniczny Energetyka studia I stopnia studia niestacjonarne praktyczny P RO G R A M P R Z E D M I OT U A - Informacje ogólne 1. Nazwa przedmiotu Aparaty i urządzenia elektryczne 2. Punkty ECTS 6 3. Rodzaj przedmiotu Obieralny 4. Język przedmiotu Polski 5. Rok studiów III 6. Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu oraz prowadzących zajęcia B Formy dydaktyczne prowadzenia zajęć i liczba godzin w semestrze Semestr 6 Wykłady: 10; Laboratoria: 18 Liczba godzin ogółem 28 C - Wymagania wstępne wiedza :Podstawowe wiadomości z zakresu elektrotechniki, matematyki, fizyki i metrologii elektrycznej umiejętności: Potrafi przeprowadzić analizę matematyczną prostych obwodów elektrycznych, umie czytać schematy elektryczne, wiadomości z podstaw elektrotechniki i miernictwa elektrycznego kompetencja społeczne: Ma świadomość konieczności poszerzania swoich kompetencji, gotowość do podjęcia współpracy w ramach zespołu D - Cele kształcenia CW1 CW2 CW3 CU1 CU2 Wiedza Poznanie zjawisk występujących w urządzeniach i układach elektroenergetycznych oraz ich opisu matematyczno-fizycznego. Poznanie zasad działania urządzeń elektroenergetycznych, układów i roli stacji transformatorowo-rozdzielczych, dobór przyrządów pomiarowych i realizacja układu probierczego oraz wykonanie badań Umiejętności Umie scharakteryzować zjawiska występujące w urządzeniach i układach elektroenergetycznych Umie wyjaśnić zasadę działania urządzeń elektroenergetycznych 1

23 CK1 CK2 Rozumie potrzebę dokształcania się Umie pracować w zespole Kompetencje społeczne E - Efekty kształcenia przedmiotowe i kierunkowe CW1 CW2 CW3 CU1 CU2 CK1 CK2 Wiedza Poznanie zjawisk występujących w urządzeniach i układach elektroenergetycznych oraz ich opisu matematyczno-fizycznego. Poznanie zasad działania urządzeń elektroenergetycznych, układów i roli stacji transformatorowo-rozdzielczych, dobór przyrządów pomiarowych i realizacja układu probierczego oraz wykonanie badań Umiejętności Umie scharakteryzować zjawiska występujące w urządzeniach i układach elektroenergetycznych Umie wyjaśnić zasadę działania urządzeń elektroenergetycznych Rozumie potrzebę dokształcania się Umie pracować w zespole Kompetencje społeczne F - Treści programowe oraz liczba godzin na poszczególnych formach zajęć Lp. Treści wykładów Liczba godzin W1 Nagrzewanie przewodów prądami roboczymi: wyznaczenie krzywej nagrzewania 1 i stygnięcia, stan ustalony nagrzewania, nagrzewanie prądami zwarciowymi. W2 Oddziaływania elektrodynamiczne: siły w przewodach równoległych, przewodach 2 prostopadłych, przy przepływie prądów przemiennych, w układach szyn zbiorczych. W3 Łuk elektryczny i jego gaszenie: model łuku, charakterystyki łuku prądu stałego i 1 przemiennego, warunki gaszenia. W4 Napięcia powrotne w obwodach elektroenergetycznych 2 W5 Zasada działania i zadania urządzeń elektroenergetycznych: transformatorów, 2 szyn zbiorczych, wyłączników, rozłączników, odłączników, przekładników. W6 Rola stacji transformatorowo-rozdzielczej w układzie elektroenergetycznym. 2 Układy stacji, ich wyposażenie i działanie. Ogólne zasady doboru urządzeń. W7 Razem liczba godzin wykładów 10 Lp. Treści laboratoriów Liczba godzin L1 Wyznaczanie krzywej nagrzewania 3 L2 Wyznaczanie krzywej stygnięcia 3 L3 Badanie charakterystyk zewnętrznych wkładek topikowych 3 L4 Badanie dynamiki napędu wyłącznika i rozłącznika zasilanych napięciem stałym i 4 przemiennym L5 Badanie układów gaszenia łuku elektrycznego w aparatach rozłączających 3 L6 Badanie obciążalności styków i zestyku ślizgowego 2 Razem liczba godzin laboratoriów 18 2

24 G Metody oraz środki dydaktyczne wykorzystywane w ramach poszczególnych form zajęć Forma zajęć Metody dydaktyczne (wybór z listy) Środki dydaktyczne Wykład Wykład informacyjny Komputer, projektor Laboratoria Ćwiczenia laboratoryjne, prezentacja zjawisk, ćwiczenia doskonalące umiejętność budowania układów pomiarowych, pomiar parametrów elektrycznych i mechanicznych badanych obiektów Dostępne wyposażenie laboratoryjne; wyjazd studyjny do rozdzielni H - Metody oceniania osiągnięcia efektów kształcenia na poszczególnych formach zajęć Forma zajęć Wykład Laboratoria Ocena formująca (F) wskazuje studentowi na potrzebę uzupełniania wiedzy lub stosowania określonych metod i narzędzi, stymulujące do doskonalenia efektów pracy (wybór z listy) F2 obserwacja/aktywność (przygotowanie do zajęć, ocena ćwiczeń wykonywanych podczas zajęć i jako pracy własnej) F2 obserwacja/aktywność; F3 praca pisemna (sprawozdanie - raport z przeprowadzonych badań) Ocena podsumowująca (P) podsumowuje osiągnięte efekty kształcenia (wybór z listy) P1 - egzamin pisemny i ustny P3-ocena podsumowująca powstała na podstawie ocen formujących, uzyskanych w semestrze H-1 Metody weryfikacji osiągnięcia przedmiotowych efektów kształcenia (wstawić x ) Efekty przedmiotowe EPW1 EPW2 EPW3 Wykład Ćwiczenia Laboratoria Projekt F2 P F3 P X X X EPU1 X X EPU2 X X EPK1 X X X X EPK2 X X X X I Kryteria oceniania Przedmiotowy efekt kształcenia (EP..) Wymagania określające kryteria uzyskania oceny w danym efekcie Ocena Dostateczny dobry bardzo dobry dostateczny plus dobry plus 5 3/3,5 4/4,5 EPW1 Opanował wiedzę przekazaną na zajęciach oraz pochodzącą z literatury podstawowej; zna podstawowe zagadnienia związane z prowadzeniem badań i prezentacją wyników Opanował wiedzę przekazaną na zajęciach oraz pochodzącą z literatury podstawowej i fakultatywnej; zna większość zagadnień związanych z prowadzeniem badań i prezentacją wyników Opanował wiedzę przekazaną na zajęciach oraz pochodzącą z literatury podstawowej i fakultatywnej; zna zagadnienia związane z prowadzeniem badań i potrafi samodzielnie rozwiązywać problemy 3

25 EPW2 Opanował wiedzę przekazaną na zajęciach oraz pochodzącą z literatury podstawowej; zna podstawowe zagadnienia związane z zasadami funkcjonowania sytemu rozdziału energii elektrycznej EPW3 Zna wybrane zagadnienia związane z metodami pomiaru podstawowych wielkości charakteryzujących urządzenia i układy elektryczne EPU1 Realizuje powierzone zadania popełniając nieznaczne błędy EPU2 EPK1 Potrafi zidentyfikować urządzenie na podstawie danych deklarowanych w karcie wyrobu Rozumie potrzebę i zna możliwości ciągłego dokształcania się (studia drugiego stopnia, studia podyplomowe, kursy) podnoszenia kompetencji zawodowych, osobistych i społecznych ale stosuje się do zasad w niewielkim stopniu EPK2 Ma niewielką świadomość pracę własną oraz gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia wspólnie realizowane zadania Opanował wiedzę przekazaną na zajęciach oraz pochodzącą z literatury podstawowej i fakultatywnej; zna większość zagadnień związanych z budowa i zasadami działania aparatów elektrycznych Ma poszerzoną wiedzę w zakresie zagadnień związanych z metodami pomiaru podstawowych wielkości charakteryzujących urządzenia i układy elektryczne Realizuje powierzone zadania popełniając nieistotne błędy Potrafi samodzielnie dobrać zamiennik urządzenia lub aparatu na podstawie danych katalogowych Rozumie potrzebę i zna możliwości ciągłego dokształcania się (studia drugiego i trzeciego stopnia, studia podyplomowe, kursy) podnoszenia kompetencji zawodowych, osobistych i społecznych ; stosuje się do zasad w ograniczonym stopniu Ma świadomość pracę własną oraz gotowość podporządko-wania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia wspólnie realizowane zadania Opanował wiedzę przekazaną na oraz pochodzącą z literatury podstawowej i fakultatywnej; zna najnowsze rozwiązania w zakresie konstrukcji i zasada działania aparatów Ma wiedzę w wykraczającą poza zakres problemowy zajęć Realizuje powierzone zadania bezbłędnie. Samodzielnie poszukuje metod rozwiązania problemu Potrafi zaproponować samodzielnie rozwiązanie techniczne w wykonaniu jednostkowym Rozumie potrzebę i zna możliwości ciągłego dokształcania się (studia drugiego i trzeciego stopnia, studia podyplomowe, kursy) podnoszenia kompetencji zawodowych, osobistych i społecznych ; stosuje się do zasad w ograniczonym stopniu. Samodzielnie poszukuje możliwości uzupełnienia i poszerzenia wiedzy Ma pełną świadomość pracę własną oraz gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia wspólnie realizowane zadania 4

26 Przedmiotowy efekt kształcenia (EP..) Wymagania określające kryteria uzyskania oceny w danym efekcie Ocena Dostateczny dobry bardzo dobry dostateczny plus dobry plus 5 3/3,5 4/4,5 EPW1 Opanował wiedzę przekazaną na zajęciach oraz pochodzącą z literatury podstawowej; zna podstawowe zagadnienia związane z prowadzeniem badań i prezentacją wyników EPW2 Opanował wiedzę przekazaną na zajęciach oraz pochodzącą z literatury podstawowej; zna podstawowe zagadnienia związane z zasadami funkcjonowania sytemu rozdziału energii elektrycznej EPW3 Zna wybrane zagadnienia związane z metodami pomiaru podstawowych wielkości charakteryzujących urządzenia i układy elektryczne EPU1 Realizuje powierzone zadania popełniając nieznaczne błędy EPU2 EPK1 Potrafi zidentyfikować urządzenie na podstawie danych deklarowanych w karcie wyrobu Rozumie potrzebę i zna możliwości ciągłego dokształcania się (studia drugiego stopnia, studia podyplomowe, kursy) podnoszenia kompetencji zawodowych, osobistych i społecznych ale stosuje się do zasad w niewielkim stopniu EPK2 Ma niewielką świadomość Opanował wiedzę przekazaną na zajęciach oraz pochodzącą z literatury podstawowej i fakultatywnej; zna większość zagadnień związanych z prowadzeniem badań i prezentacją wyników Opanował wiedzę przekazaną na zajęciach oraz pochodzącą z literatury podstawowej i fakultatywnej; zna większość zagadnień związanych z budowa i zasadami działania aparatów elektrycznych Ma poszerzoną wiedzę w zakresie zagadnień związanych z metodami pomiaru podstawowych wielkości charakteryzujących urządzenia i układy elektryczne Realizuje powierzone zadania popełniając nieistotne błędy Potrafi samodzielnie dobrać zamiennik urządzenia lub aparatu na podstawie danych katalogowych Rozumie potrzebę i zna możliwości ciągłego dokształcania się (studia drugiego i trzeciego stopnia, studia podyplomowe, kursy) podnoszenia kompetencji zawodowych, osobistych i społecznych ; stosuje się do zasad w ograniczonym stopniu Ma świadomość pracę 5 Opanował wiedzę przekazaną na zajęciach oraz pochodzącą z literatury podstawowej i fakultatywnej; zna zagadnienia związane z prowadzeniem badań i potrafi samodzielnie rozwiązywać problemy Opanował wiedzę przekazaną na oraz pochodzącą z literatury podstawowej i fakultatywnej; zna najnowsze rozwiązania w zakresie konstrukcji i zasada działania aparatów Ma wiedzę w wykraczającą poza zakres problemowy zajęć Realizuje powierzone zadania bezbłędnie. Samodzielnie poszukuje metod rozwiązania problemu Potrafi zaproponować samodzielnie rozwiązanie techniczne w wykonaniu jednostkowym Rozumie potrzebę i zna możliwości ciągłego dokształcania się (studia drugiego i trzeciego stopnia, studia podyplomowe, kursy) podnoszenia kompetencji zawodowych, osobistych i społecznych ; stosuje się do zasad w ograniczonym stopniu. Samodzielnie poszukuje możliwości uzupełnienia i poszerzenia wiedzy Ma pełną świadomość pracę

27 pracę własną oraz gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia wspólnie realizowane zadania własną oraz gotowość podporządko-wania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia wspólnie realizowane zadania własną oraz gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia wspólnie realizowane zadania J Forma zaliczenia przedmiotu Wykład: P1; laboratorium: P3 K Literatura przedmiotu Literatura obowiązkowa: 1. Maksymiuk J. : Aparaty elektryczne, WNT, Warszawa, Królikowski C., Boruta Z., Kamińska A.: Technika łączenia obwodów elektroenergetycznych. Przykłady obliczeń, PWN Warszawa 1992 Literatura zalecana / fakultatywna: 1. Flurscheim C.H.: Power circuit breaker theory and design. Peter Peregrinus Ltd, Greenwood A.: Electrical transients in power systems, John Wiley and Sons, New York, 1991 L Obciążenie pracą studenta: Forma aktywności studenta Liczba godzin na realizację Godziny zajęć z nauczycielem/ami 28 Konsultacje 28 Czytanie literatury 27 Przygotowanie laboratorium 13 Przygotowanie do sprawdzianu 12 Udział w wyjeździe studyjnym. 10 Przygotowanie do sprawdzianu 15 Przygotowanie do egzaminu 17 Suma godzin: 150 Liczba punktów ECTS dla przedmiotu (suma godzin : 25 godz. ): 6 Ł Informacje dodatkowe Imię i nazwisko sporządzającego Data sporządzenia / aktualizacji Dane kontaktowe ( , telefon) Podpis prof. nadzw. dr hab. inż. Paweł Idziak r pawel.idziak@put.poznan.pl 6

28 Pozycja w planie studiów (lub kod przedmiotu) C.6 A - Informacje ogólne Wydział Kierunek Poziom studiów Forma studiów Profil kształcenia Techniczny Energetyka studia I stopnia studia niestacjonarne praktyczny P RO G R A M P R Z E D M I OT U 1. Nazwa przedmiotu Generacja rozproszona i energetyka prosumencka 2. Punkty ECTS 6 3. Rodzaj przedmiotu Obieralny 4. Język przedmiotu Polski 5. Rok studiów III 6. Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu oraz prowadzących zajęcia dr inż. Ryszard Piątkowski B Formy dydaktyczne prowadzenia zajęć i liczba godzin w semestrze Semestr 5 Wykłady: 10; Laboratoria: 18; Projekt: 10 Liczba godzin ogółem 38 C - Wymagania wstępne Podstawy elektroenergetyki, Podstawy elektrotechniki i elektroniki D - Cele kształcenia CW1 CW2 CU1 CU2 CK1 CK2 Wiedza zapoznanie studentów z problematyką generacji rozproszonej ukształtowanie wiedzy z zakresu wykorzystania odnawialnych źródeł energii w inteligentnych budynkach Umiejętności ukształtowanie umiejętności projektowania i doboru systemów generacji rozproszonej potrafi stosować poznane pojęcia, metody przy rozwiązywaniu problemów na innych przedmiotach i w praktyce inżynierskiej Kompetencje społeczne przygotowanie do permanentnego uczenia się i podnoszenia posiadanych kompetencji wyrobienie umiejętności kreatywnego myślenia na etapie rozwiązywania problemów E - Efekty kształcenia przedmiotowe i kierunkowe Przedmiotowy efekt kształcenia (EP) w zakresie wiedzy (W), umiejętności (U) i kompetencji społecznych (K) Kierunkowy efekt 1

29 kształcenia Wiedza (EPW ) EPW1 Zna podstawy teoretyczne działania układów generacji rozproszonej K_W07, K_W09 EPW2 Zna metody prowadzące do podnoszenia efektywności energetycznej K_W09, K_W13 EPW3 Zna mechanizmy rządzące rozproszonym systemem elektroenergetycznym K_W13, K_W15 Umiejętności (EPU ) EPU1 Potrafi dobrać układy wyprowadzenia mocy K_U03, K_U12 EPU2 Potrafi dobrać układy poprawiające efektywność energetyczną K_U08, K_U15, K_U16 Kompetencje społeczne (EPK ) EPK1 ma świadomość potrzeby stałego uczenia się i ciągłego podnoszenia swoich K_K01 kompetencji EPK2 myśli w sposób kreatywny K_K05 EPK3 ma świadomość wagi problematyki związanej z generacją rozproszoną i prosumencką K_K02, K_K06 F - Treści programowe oraz liczba godzin na poszczególnych formach zajęć Lp. Treści wykładów Liczba godzin W1 Pojęcie generacji rozproszonej i prosumenckiej. 2 W2 Źródła zakłóceń w rozproszonym systemie elektroenergetycznym. 2 W3 Wymagania normatywne w zakresie współpracy jednostek wytwórczych energii z systemem 2 elektroenergetycznym. W4 Układy wyprowadzenia mocy ze źródeł rozproszonych. 2 W5 Energetyka prosumencka rola odbiorcy końcowego w systemie elektroenergetycznym. 2 W6 Technologie prosumenckie. 2 W7 Efektywność wykorzystania energii elektrycznej. 1 W8 Sposoby poprawy efektywności energetycznej. 2 Razem liczba godzin wykładów 10 Lp. Treści laboratoriów Liczba godzin L1 Badania właściwości układów OFF-GRID. 5 L2 Badania właściwości układów GRID-TIDE. 5 L3 Badania właściwości układów HYBRID. 5 L4 Badania właściwości układów efektywnego oświetlenia. 5 L5 Badania właściwości układów do zarządzania energią. 5 L6 Badania właściwości układów do monitoringu zużycia energii. 5 Razem liczba godzin laboratoriów 18 Lp. Treści projektów Liczba godzin P1 Projekt w zakresie doboru układów GRID-TIDE. 3 P2 Projekt w zakresie doboru układów OFF-GRID. 3 P3 Projekt w zakresie doboru układów HYBRID. 3 P4 Projekt w zakresie doboru układów podnoszących efektywność energetyczną. 3 P5 Projekt w zakresie doboru układów efektywnego oświetlenia. 1 2

30 P6 Projekt w zakresie doboru układów do zarządzania energią 2 Razem liczba godzin projektów 10 G Metody oraz środki dydaktyczne wykorzystywane w ramach poszczególnych form zajęć Forma zajęć Metody dydaktyczne (wybór z listy) Środki dydaktyczne Wykład wykład konwersatoryjny, wykład problemowy Projektor Laboratoria konsultacje, praca w grupach, ćwiczenia laboratoryjne Zestawy laboratoryjne Projekt konsultacje, praca w grupach, metoda projektu, zadania projektowe Projektor, tablica H - Metody oceniania osiągnięcia efektów kształcenia na poszczególnych formach zajęć Forma zajęć Wykład Laboratoria Ocena formująca (F) wskazuje studentowi na potrzebę uzupełniania wiedzy lub stosowania określonych metod i narzędzi, stymulujące do doskonalenia efektów pracy (wybór z listy) F2, aktywność podczas wykładów rozwiązywanie problemów F1, ocena przygotowania do realizacji eksperymentu F2, ocena realizacji eksperymentu F3, ocena sprawozdania podsumowującego wykonany eksperyment Ocena podsumowująca (P) podsumowuje osiągnięte efekty kształcenia (wybór z listy) P1, egzamin pisemny dwa sprawdziany P1, rozwiązywanie zadań, problemów w trakcie wykładu P3, ocena średnia z realizacji eksperymentów i sprawozdań Projekt F2, obserwacja/aktywność, przygotowanie do zajęć P2, kolokwium podsumowujące P3, ocena podsumowująca z ocen formujących, uzyskanych w semestrze H-1 Metody weryfikacji osiągnięcia przedmiotowych efektów kształcenia (wstawić x ) Efekty przedmiotowe Wykład Laboratoria Projekt F2 P1 F1 F2 F3 P3 F2 P2 P3 EPW1 x x x x x x x EPW2 x x x x x x x EPW3 x x x x x x x EPU1 x x x x x x x EPU2 x x x x x x x EPK1 x x x x x x x EPK2 x x EPK3 x x x x I Kryteria oceniania Przedmiotowy efekt kształcenia (EP..) EPW1 Wymagania określające kryteria uzyskania oceny w danym efekcie Ocena Dostateczny dobry bardzo dobry dostateczny plus dobry plus 5 3/3,5 4/4,5 Zna wybrane definicje i zjawiska z zakresu podstawowych zagadnień generacji rozproszonej i energetyki prosumenckiej i objaśnia je Zna większość definicji i zjawisk z zakresu podstawowych zagadnień generacji rozproszonej i energetyki prosumenckiej i objaśnia je Zna wszystkie wymagane definicje i zjawiska z zakresu podstawowych zagadnień generacji rozproszonej i energetyki prosumenckiej i objaśnia je EPW2 Dla wybranych zjawisk z Dla większości zjawisk z Dla wszystkich zjawiska z zakresu 3

31 EPW3 zakresu podstawowych zagadnień generacji rozproszonej i energetyki prosumenckiej i identyfikuje ich cechy Definiuje wybrane wielkości generacji rozproszonej i energetyki prosumenckiej charakteryzujące zachowanie układów, urządzeń i procesów EPU1 Potrafi rozwiązywać wybrane pokrewne zagadnienia z energetyki, troszcząc się o podnoszenie kompetencji zawodowych EPU2 EPK1 EPK2 EPK3 Posługuje się wybranymi urządzeniami i metodami do określenia wielkości generacji rozproszonej i energetyki prosumenckiej Jest świadomy społecznej roli inżyniera nauk technicznych Ma niewielką świadomość pracę własną oraz gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia wspólnie realizowane zadania Rozumie potrzebę i zna możliwości ciągłego dokształcania się (studia drugiego stopnia, studia podyplomowe, kursy) podnoszenia kompetencji zawodowych, osobistych i społecznych ale stosuje się do zasad w niewielkim stopniu J Forma zaliczenia przedmiotu Egzamin zakresu podstawowych zagadnień generacji rozproszonej i energetyki prosumenckiej identyfikuje ich cechy Definiuje większość wielkości generacji rozproszonej i energetyki prosumenckiej charakteryzujących zachowanie układów, urządzeń i procesów Potrafi rozwiązywać większość pokrewnych zagadnień z energetyki, troszcząc się o podnoszenie kompetencji zawodowych Posługuje się większością urządzeń i metod do określenia wielkości generacji rozproszonej i energetyki prosumenckiej Jest świadomy społecznej roli inżyniera nauk technicznych w przekazywaniu wiedzy Ma świadomość pracę własną oraz gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia wspólnie realizowane zadania Rozumie potrzebę i zna możliwości ciągłego dokształcania się (studia drugiego i trzeciego stopnia, studia podyplomowe, kursy) podnoszenia kompetencji zawodowych, osobistych i społecznych ; stosuje się do zasad w ograniczonym stopniu podstawowych zagadnień generacji rozproszonej i energetyki prosumenckiej identyfikuje ich cechy Definiuje wszystkie wymagane wielkości generacji rozproszonej i energetyki prosumenckiej charakteryzujące zachowanie układów, urządzeń i procesów Potrafi rozwiązywać wszystkie wymagane pokrewne zagadnienia z energetyki, troszcząc się o podnoszenie kompetencji zawodowych Posługuje się wszystkimi wymaganymi urządzeniami i metodami do określenia wielkości generacji rozproszonej i energetyki prosumenckiej Jest świadomy społecznej roli inżyniera nauk technicznych w przekazywaniu wiedzy o zastosowaniu jej w rozwiązywaniu podstawowych problemów Ma pełną świadomość pracę własną oraz gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia wspólnie realizowane zadania Rozumie potrzebę i zna możliwości ciągłego dokształcania się (studia drugiego i trzeciego stopnia, studia podyplomowe, kursy) podnoszenia kompetencji zawodowych, osobistych i społecznych ; stosuje się do zasad w ograniczonym stopniu. Samodzielnie poszukuje możliwości uzupełnienia i poszerzenia wiedzy K Literatura przedmiotu Literatura obowiązkowa: 1. S. Heier, R. Waddington, Grid Integration of Wind Energy Conversion Systems, John Wiley & Sons, A. Luque, Handbook of Photovoltaic Science and Engineering, John Wiley & Sons,

32 3. R. O'Hayre, Fuel Cell Fundamentals, John Wiley & Sons, W. Mielczarski, Rynki energii elektrycznej - wybrane aspekty techniczne i ekonomiczne, ARE i EP-C, Warszawa G. Benysek, Improvement in the quality of delivery of electrical energy using power electronics systems, Springer- Verlag Ltd, Londyn, Literatura zalecana / fakultatywna: 1. E. Klugmann, E. Klugmann-Radziemska, Alternatywne źródła energii. Energetyka fotowoltaiczna, Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Białystok W. Lewandowski, Proekologiczne źródła energii odnawialnej, WNT, Warszawa J. Marecki, Podstawy przemian energii, WNT, Warszawa J. Arrillaga, N. Watson, Power System Harmonics, John Wiley & Sons, J. Machowski et all, Power System Dynamics and Stability, John Wiley & Sons, L Obciążenie pracą studenta: Forma aktywności studenta Liczba godzin na realizację Godziny zajęć z nauczycielem/ami 38 Czytanie literatury 15 Przygotowanie do zajęć. 25 Przygotowanie do kolokwium 20 Konsultacje z nauczycielem 15 Przygotowanie do egzaminu 15 Suma godzin: 150 Liczba punktów ECTS dla przedmiotu (suma godzin : 25 godz. ): 6 Ł Informacje dodatkowe Imię i nazwisko sporządzającego dr inż. Ryszard Piątkowski Data sporządzenia / aktualizacji Dane kontaktowe ( , telefon) Podpis 5

33 Pozycja w planie studiów (lub kod przedmiotu) C.7 A - Informacje ogólne Wydział Kierunek Poziom studiów Forma studiów Profil kształcenia Techniczny Energetyka studia I stopnia studia niestacjonarne praktyczny P RO G R A M P R Z E D M I OT U 1. Nazwa przedmiotu Odnawialne źródła energii 2. Punkty ECTS 6 3. Rodzaj przedmiotu Obieralny 4. Język przedmiotu Polski 5. Rok studiów III 6. Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu oraz prowadzących zajęcia dr inż. Ryszard Piątkowski B Formy dydaktyczne prowadzenia zajęć i liczba godzin w semestrze Semestr 5 Wykłady: 10; Laboratoria: 18; Projekt: 10 Liczba godzin ogółem 38 C - Wymagania wstępne Wiedza z zakresu fizyki, podstawowych przemian energetycznych i konwencjonalnych źródeł energii D - Cele kształcenia CW1 CW2 CU1 CU2 CK1 CK2 Wiedza zapoznanie studentów ze źródłami energii alternatywnymi dla paliw kopalnych ukształtowanie wiedzy z zakresu metod pozyskiwania energii ze źródeł odnawialnych Umiejętności ukształtowanie umiejętności z zakresu oceny fizycznych możliwości pozyskiwania energii ze źródeł odnawialnych ukształtowanie umiejętności z zakresu efektywności energetycznej odnawialnych źródeł energii Kompetencje społeczne wyrobienie umiejętności kreatywnego i analitycznego myślenia przygotowanie do podnoszenia posiadanych kompetencji E - Efekty kształcenia przedmiotowe i kierunkowe Przedmiotowy efekt kształcenia (EP) w zakresie wiedzy (W), umiejętności (U) i kompetencji społecznych (K) Kierunkowy efekt kształcenia 1

34 Wiedza (EPW ) EPW1 ma świadomość trendów rozwoju oraz zasoby odnawialnych źródeł energii K_W15 EPW2 zna sposoby pozyskiwania energii ze źródeł odnawialnych K_W05 EPW3 zna podstawy przemian energetycznych zachodzących w odnawialnych źródłach K_W02 energii Umiejętności (EPU ) EPU1 potrafi zdefiniować podstawowe pojęcia związane z odnawialnymi źródłami energii K_U01 EPU2 wie jakiś są zasoby odnawialnych źródeł energii w Polsce K_U18 EPU3 potrafi określić wydajność energetyczna przetworników wykorzystujących odnawialne źródła energii K_U08 Kompetencje społeczne (EPK ) EPK1 ma świadomość konieczności oszczędzania energii i podnoszenia jej efektywności K_K02 EPK2 ma świadomość potrzeby stałego podnoszenia posiadanych kompetencji i wiedzy K_K01 F - Treści programowe oraz liczba godzin na poszczególnych formach zajęć Lp. Treści wykładów Liczba godzin W1 Wprowadzenie, pojęcia podstawowe dotyczące odnawialnych źródeł energii. 2 W2 Energia wiatru, podstawowe pojęcia, warunki wiatrowe w Polsce i Europie, rodzaje, budowa i 2 właściwości przetworników energii wiatru, współczynnik sprawności przetwarzania energii wiatru na energię elektryczną, przemiany energetyczne zachodzące w turbinach wiatrowych, rozwiązania techniczne, wady i zalety, rola elektrowni wiatrowych w systemie energetycznym (SE) i ich wpływ na pracę SE W3 Energia słońca, podstawowe pojęcia, pozyskiwanie energii cieplnej kolektory słoneczne 2 zasada działania, budowa, rodzaje, właściwości, współczynnik sprawności konwersji, pozyskiwanie energii elektrycznej, przykłady rozwiązań, zalety i wady W4 Energia słońca pozyskiwanie energii elektrycznej -ogniwa fotowoltaiczne budowa, zasada 2 działania, rodzaje i właściwości, współczynnik sprawności konwersji, przykłady rozwiązań mikro-, małych i wielkich elektrowni fotowoltaicznych, zalety i wady, elektrownie solarne CSP. W5 Energia wody, podstawowe pojęcia, potencjał energetyczny cieków wodnych w Polsce, 2 budowa, zasada działania i rodzaje elektrowni wodnych, rodzaje turbin ich parametry, rola elektrowni wodnych w systemie energetycznym, przykłady elektrowni wodnych w Polsce i na Świecie, zawodowe i małe elektrownie wodne MEW, wady i zalety, energia pływów i falowania mórz, przetworniki energii fali. W6 Energia geotermalna, podstawowe pojęcia, potencjał energetyczny źródeł geotermalnych w 1 Polsce i Europie, sposoby wykorzystania energii geotermalnej, budowa, rodzaje i właściwości wymienników ciepła, rodzaje pomp ciepła, przykłady rozwiązań, wady i zalety. W7 Energia biomasy i biogazu, podstawowe pojęcia, potencjał energetyczny biomasy i biogazu, 1 przykłady instalacji do pozyskiwania energii elektrycznej z biomasy i biogazu W8 Ciepło odpadowe i układy kogeneracyjne, układy ORC podstawowe pojęcia, współczynnik 1 sprawności układów ORC, rozwiązania techniczne. W9 Niekonwencjonalne sposoby pozyskiwania energii energy harvesting 1 W10 Aspekty formalno-prawne i systemy wsparcia dla instalacji i wykorzystania odnawialnych 1 źródeł energii. Razem liczba godzin wykładów 10 Lp. Treści laboratoriów Liczba godzin L1 Turbina wiatrowa 4 L2 Ogniwa fotowoltaiczne 8 L3 Kolektory słoneczne 4 L4 Elektrownie wodne 6 L5 Budowa i zasada działania biogazowni 4 L6 Pompa ciepła 4 Razem liczba godzin laboratoriów 18 2

35 Lp. Treści projektów Liczba godzin P1 Projekt w zakresie doboru turbiny do rodzaju elektrowni wodnej. 5 P2 Projekt w zakresie oceny potencjału energetycznego farmy wiatrowej ciągłych. 5 P3 Projekt w zakresie oceny potencjału energetycznego kolektora słonecznego. 5 Razem liczba godzin projektów 10 G Metody oraz środki dydaktyczne wykorzystywane w ramach poszczególnych form zajęć Forma zajęć Metody dydaktyczne (wybór z listy) Środki dydaktyczne Wykład wykład konwersatoryjny, wykład problemowy Projektor Laboratoria konsultacje, praca w grupach, ćwiczenia laboratoryjne Zestawy laboratoryjne Projekt konsultacje, praca w grupach, metoda projektu, zadania projektowe Projektor, tablica H - Metody oceniania osiągnięcia efektów kształcenia na poszczególnych formach zajęć Forma zajęć Wykład Laboratoria Ocena formująca (F) wskazuje studentowi na potrzebę uzupełniania wiedzy lub stosowania określonych metod i narzędzi, stymulujące do doskonalenia efektów pracy (wybór z listy) F2, aktywność podczas wykładów rozwiązywanie problemów F1, ocena przygotowania do realizacji eksperymentu F2, ocena realizacji eksperymentu F3, ocena sprawozdania podsumowującego wykonany eksperyment Ocena podsumowująca (P) podsumowuje osiągnięte efekty kształcenia (wybór z listy) P1, egzamin pisemny dwa sprawdziany P1, rozwiązywanie zadań, problemów w trakcie wykładu P3, ocena średnia z realizacji eksperymentów i sprawozdań Projekt F2, obserwacja/aktywność, przygotowanie do zajęć P2, kolokwium podsumowujące P3, ocena podsumowująca z ocen formujących, uzyskanych w semestrze H-1 Metody weryfikacji osiągnięcia przedmiotowych efektów kształcenia (wstawić x ) Efekty przedmiotowe Wykład Laboratoria Projekt F2 P1 F1 F2 F3 P3 F2 P2 P3 EPW1 x x x x x x x EPW2 x x x x x x x EPW3 x x x x x x x EPU1 x x x x x x x EPU2 x x x x x x x EPU3 x x x x x x x EPK1 x x x x x x x EPK2 x x I Kryteria oceniania Przedmiotowy efekt kształcenia (EP..) EPW1 Wymagania określające kryteria uzyskania oceny w danym efekcie Ocena Dostateczny dobry bardzo dobry dostateczny plus dobry plus 5 3/3,5 4/4,5 Zna wybrane definicje i zjawiska z zakresu podstawowych zagadnień Zna większość definicji i zjawisk z zakresu podstawowych 3 Zna wszystkie wymagane definicje i zjawiska z zakresu podstawowych zagadnień OZE i objaśnia je

36 EPW2 EPW3 EPU1 OZE i objaśnia je zagadnień OZE i objaśnia je Dla wybranych zjawisk z Dla większości zjawisk z zakresu podstawowych zakresu podstawowych zagadnień OZE i zagadnień OZE identyfikuje ich cechy identyfikuje ich cechy Definiuje wybrane wielkości OZE charakteryzujące zachowanie układów, urządzeń i procesów Formułuje spójny opis i potrafi zastosować zdobytą wiedzę z OZE do wybranych zjawisk i procesów wykorzystując umiejętność ich modelowania EPU2 Potrafi rozwiązywać wybrane pokrewne zagadnienia z energetyki, troszcząc się o podnoszenie kompetencji zawodowych EPU3 EPK1 EPK2 Posługuje się wybranymi urządzeniami i metodami do określenia wielkości OZE Jest świadomy społecznej roli inżyniera nauk technicznych Ma niewielką świadomość pracę własną oraz gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia wspólnie realizowane zadania J Forma zaliczenia przedmiotu Definiuje większość wielkości OZE charakteryzujących zachowanie układów, urządzeń i procesów Formułuje spójny opis i potrafi zastosować zdobytą wiedzę z OZE do większości zjawisk i procesów wykorzystując umiejętność ich modelowania Potrafi rozwiązywać większość pokrewnych zagadnień z energetyki, troszcząc się o podnoszenie kompetencji zawodowych Posługuje się większością urządzeń i metod do określenia wielkości OZE Jest świadomy społecznej roli inżyniera nauk technicznych w przekazywaniu wiedzy Ma świadomość pracę własną oraz gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia wspólnie realizowane zadania Dla wszystkich zjawiska z zakresu podstawowych zagadnień OZE identyfikuje ich cechy Definiuje wszystkie wymagane wielkości OZE charakteryzujące zachowanie układów, urządzeń i procesów Formułuje spójny opis i potrafi zastosować zdobytą wiedzę z OZE do wszystkich wymaganych zjawisk i procesów Potrafi rozwiązywać wszystkie wymagane pokrewne zagadnienia z energetyki, troszcząc się o podnoszenie kompetencji zawodowych Posługuje się wszystkimi wymaganymi urządzeniami i metodami do określenia wielkości OZE Jest świadomy społecznej roli inżyniera nauk technicznych w przekazywaniu wiedzy o zastosowaniu jej w rozwiązywaniu podstawowych problemów Ma pełną świadomość pracę własną oraz gotowość podporządkowania się zasadom pracy w zespole i ponoszenia wspólnie realizowane zadania Egzamin K Literatura przedmiotu Literatura obowiązkowa: 1.Klugmann E., Klugmann-Radziemska E., Alternatywne źródła energii. Energetyka fotowoltaiczna, Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Białystok Flaga A., Inżynieria wiatrowa. Podstawy i zastosowania, Arkady, Warszawa Rubik M. : Pompy ciepła w systemach geotermii niskotemperaturowej, MULTICO Oficyna Wyd. Warszawa Sarnik M., Podstawy fotowoltaiki, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2008 Literatura zalecana / fakultatywna: 1. Lewandowski W., Proekologiczne odnawialne źródła energii, WNT, Warszawa Heier S., Waddington R., Grid Integration of Wind Energy Conversion Systems, John Wiley & Sons, Jastrzębska G., Odnawialne źródła energii i pojazdy proekologiczne, WNT, Warszawa 2007/2009 4

37 L Obciążenie pracą studenta: Forma aktywności studenta Liczba godzin na realizację Godziny zajęć z nauczycielem/ami 38 Czytanie literatury 15 Przygotowanie do zajęć. 25 Przygotowanie do kolokwium 20 Konsultacje z nauczycielem 15 Przygotowanie do egzaminu 15 Suma godzin: 150 Liczba punktów ECTS dla przedmiotu (suma godzin : 25 godz. ): 6 Ł Informacje dodatkowe Imię i nazwisko sporządzającego Data sporządzenia / aktualizacji Dane kontaktowe ( , telefon) Podpis dr inż. Ryszard Piątkowski 5

38 Pozycja w planie studiów (lub kod przedmiotu) C.8 A - Informacje ogólne Wydział Kierunek Poziom studiów Forma studiów Profil kształcenia Techniczny Energetyka I stopnia studia niestacjonarne praktyczny P RO G R A M P R Z E D M I OT U 1. Nazwa przedmiotu Automatyka w systemach elektroenergetycznych 2. Punkty ECTS 4 3. Rodzaj przedmiotu obieralny 4. Język przedmiotu język polski 5. Rok studiów IV 6. Imię i nazwisko koordynatora przedmiotu oraz prowadzących zajęcia dr inż. Grzegorz Andrzejewski B Formy dydaktyczne prowadzenia zajęć i liczba godzin w semestrze Semestr 7 Wykłady: 15 Projekt: 18 Liczba godzin ogółem 33 C - Wymagania wstępne Automatyka i robotyka D - Cele kształcenia CW1 CU1 CK1 Wiedza przekazanie wiedzy z zakresu budowy i funkcjonowania układów automatyki w systemach elektroenergetycznych Umiejętności wyrobienie umiejętności projektowania, wdrażania i obsługi układów automatyki w systemach elektroenergetycznych Kompetencje społeczne uświadomienie ważności kształcenia się w kontekście skutków działalności inżynierskiej E - Efekty kształcenia przedmiotowe i kierunkowe EPW 1 EPW 2 EPU1 Przedmiotowy efekt kształcenia (EP) w zakresie wiedzy (W), umiejętności (U) i kompetencji społecznych (K) Wiedza (EPW ) student ma podstawową wiedzę z zakresu funkcjonowania układów automatyki w systemach elektroenergetycznych ma podstawową wiedzę w zakresie diagnostyki urządzeń automatyki w systemach elektroenergetycznych Umiejętności (EPU ) student potrafi posłużyć się narzędziami wspomagającymi programowanie układów automatyki w systemach elektroenergetycznych Kierunkow y efekt kształcenia K_W11 K_W14 K_U09