KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

Transkrypt

1 KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia r. COM(2017) 227 final KOMUNIKAT KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY określający stanowisko Komisji w następstwie rezolucji Parlamentu Europejskiego z dnia 2 marca 2017 r. w sprawie obowiązków Komisji w dziedzinie wzajemności wizowej oraz opisujący osiągnięte postępy PL PL

2 I. WPROWADZENIE W dniu 12 kwietnia 2016 r. Komisja przedstawiła komunikat dotyczący aktualnej sytuacji i ewentualnych działań odnoszących się do braku wzajemności ze strony niektórych państw trzecich w dziedzinie polityki wizowej 1. W komunikacie tym odnotowano, że większość przypadków braku wzajemności zgłoszonych w odniesieniu do ośmiu państw trzecich udało się rozwiązać przy aktywnym wsparciu ze strony Komisji. Jeżeli jednak dane państwo trzecie nie zniesie obowiązku wizowego najpóźniej do dnia 12 kwietnia 2016 r., rozporządzenie Rady (WE) nr 539/2001 z dnia 15 marca 2001 r. zmienione rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1289/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. 2 zobowiązuje Komisję do przyjęcia aktu delegowanego zawieszającego na 12 miesięcy zwolnienie z obowiązku wizowego dla obywateli tego państwa trzeciego. Rozporządzenie nakłada również wymóg, by Komisja uwzględniała konsekwencje zawieszenia zwolnienia z obowiązku wizowego w stosunkach zewnętrznych Unii i jej państw członkowskich. Wspomniany komunikat zawierał ocenę konsekwencji i skutków zawieszenia zwolnienia z obowiązku wizowego w odniesieniu do unijnych obywateli i przedsiębiorstw, jak również obywateli danych państw trzecich. Komisja wezwała w nim również Parlament Europejski i Radę do dyskusji na temat najwłaściwszego sposobu postępowania. Komisja przedstawiła dwa komunikaty dotyczące działań następczych w lipcu 3 oraz grudniu r. W komunikacie z grudnia z zadowoleniem przyjęto fakt, że Kanada przedstawiła jasny harmonogram dotyczący osiągnięcia pełnej wzajemności wizowej dla wszystkich obywateli UE. Jeśli chodzi o Stany Zjednoczone, Komisja zobowiązała się do bezzwłocznego wznowienia wysiłków wobec nowej administracji - we współpracy z pięcioma odnośnymi państwami członkowskimi - mających na celu uzyskanie pełnej wzajemności wizowej i uzgodnienie w pierwszej połowie 2017 r. działań prowadzących do tego celu. Ponadto Komisja będzie nadal ściśle współpracować z Parlamentem Europejskim i Radą w celu zapewnienia, by Unia Europejska prezentowała spójne stanowisko w tej ważnej kwestii, a także przedstawi do końca czerwca 2017 r. sprawozdanie w sprawie poczynionych postępów. W niniejszym komunikacie określono stanowisko Komisji w rozumieniu art. 265 TFUE w następstwie rezolucji Parlamentu Europejskiego z dnia 2 marca br. w sprawie obowiązków Komisji w dziedzinie wzajemności wizowej na podstawie art. 1 ust. 4 rozporządzenia (WE) nr 539/ oraz, w nawiązaniu do poprzednich komunikatów, podsumowano rozwój sytuacji od grudnia 2016 r. II. STANOWISKA ZAJMOWANE W ODPOWIEDZI NA KOMUNIKATY W dniu 2 marca 2017 r. Parlament Europejski przyjął rezolucję nielegislacyjną w sprawie obowiązków Komisji w dziedzinie wzajemności wizowej na podstawie art. 1 ust. 4 rozporządzenia (WE) nr 539/2001. W swojej rezolucji Parlament Europejski stwierdził, że Komisja jest prawnie zobowiązana do przyjęcia aktu delegowanego tymczasowo zawieszającego zwolnienie z obowiązku wizowego obywateli państw trzecich, które nie zniosły obowiązku wizowego wobec obywateli niektórych państw członkowskich, w terminie COM(2016) 221 final z 12 kwietnia 2016 r. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1289/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. zmieniające rozporządzenie Rady (WE) nr 539/2001 z dnia 15 marca 2001 r. wymieniające państwa trzecie, których obywatele muszą posiadać wizy podczas przekraczania granic zewnętrznych, oraz te, których obywatele są zwolnieni z tego wymogu, Dz.U. L 347 z , s. 74. COM(2016) 481 final z 12 lipca 2016 r. COM(2016) 816 final z 21 grudnia 2016 r. 2

3 do 12 kwietnia 2016 r. Wezwał również Komisję, aby na podstawie art. 265 TFUE przyjęła wymagany akt delegowany najpóźniej w ciągu dwóch miesięcy od daty przyjęcia niniejszej rezolucji. Jak informowano w poprzednich sprawozdaniach, również w ostatnich czterech miesiącach Rada nie omawiała tej kwestii. III. ROZWÓJ SYTUACJI I DALSZE DZIAŁANIA Kanada (powiadomienie dokonane przez Bułgarię i Rumunię) Jeśli chodzi o Kanadę, w grudniowym sprawozdaniu poinformowano o znaczących postępach. W przededniu 16. szczytu UE Kanada zaplanowanego w Brukseli na dzień 30 października 2016 r., Kanada przedstawiła jasny harmonogram osiągnięcia pełnej wzajemności wizowej. Rząd kanadyjski ogłosił zniesienie obowiązku wizowego od dnia 1 maja 2017 r. dla obywateli bułgarskich i rumuńskich, którym przyznano w ciągu ostatnich 10 lat kanadyjską wizę uprawniającą do pobytu czasowego lub którzy obecnie posiadają ważną amerykańską wizę nieimigracyjną. W drugim etapie Kanada zobowiązała się również do zniesienia obowiązku wizowego dla wszystkich obywateli bułgarskich i rumuńskich od 1 grudnia 2017 r. Komisja z zadowoleniem przyjmuje fakt, że zgodnie z tymi zobowiązaniami, dnia 1 maja 2017 r. Kanada zniosła obowiązek wizowy dla wyżej wymienionych kategorii obywateli bułgarskich i rumuńskich. Osoby te będą mogły podróżować do Kanady lub przez nią przejeżdżać na podstawie elektronicznego zezwolenia na podróż zamiast wizy. Zniesienie obowiązku wizowego poprzedziły szeroko zakrojone kontakty na szczeblu politycznym i technicznym pomiędzy Komisją, Kanadą oraz rządami Bułgarii i Rumunii, jak również kampania informacyjna dla obywateli tych państw oraz konsultacje z największymi biurami podróży i liniami lotniczymi w obu państwach członkowskich. Aktualne informacje na temat postępów w znoszeniu obowiązku wizowego zostały przekazane przez Kanadę podczas wspólnych konsultacji na temat migracji i azylu, które odbyły się dnia 28 kwietnia 2017 r. w Brukseli pomiędzy Komisją a kanadyjskim Ministerstwem ds. Imigracji, Uchodźców i Obywatelstwa. Komisja pozostaje w ścisłym kontakcie z Bułgarią, Rumunią i Kanadą, zarówno na szczeblu technicznym, jak i politycznym, aby zapewnić pełną wzajemność wizową do dnia 1 grudnia 2017 r. Stany Zjednoczone Ameryki (powiadomienie dokonane przez Bułgarię, Chorwację, Cypr, Polskę i Rumunię) W komunikacie z grudnia stwierdzono, że USA nie poczyniły żadnych kroków w kierunku zniesienia obowiązku wizowego wobec obywateli Bułgarii, Chorwacji, Cypru, Polski i Rumunii. Z tego względu Komisja zobowiązała się do bezzwłocznego wznowienia wysiłków wobec nowej administracji, w ścisłej współpracy z pięcioma odnośnymi państwami członkowskimi, mających na celu uzgodnienie w pierwszej połowie 2017 r. działań prowadzących do tego celu. W ostatnich miesiącach nastąpiła intensyfikacja kontaktów na szczeblu politycznym i technicznym. Komisarz Dimitris Avramopoulos ponownie wezwał w imieniu UE do pełnej wzajemności wizowej podczas swojego spotkania z sekretarzem bezpieczeństwa wewnętrznego Johnem Kellym, które odbyło się w Waszyngtonie dnia 8 lutego 2017 r. Komisarz Dimitris Avramopoulos przeprowadził również konstruktywne rozmowy z 3

4 przedstawicielami Departamentu Stanu USA. Partnerzy ze strony USA zgodzili się rozpocząć ukierunkowany na osiągnięcie wyników proces pozwalający włączyć pięć państw członkowskich do programu znoszenia wiz. Ponadto komisarz Dimitris Avramopoulos zorganizował spotkanie z ministrami pięciu państw członkowskich, aby omówić dalsze kroki na drodze do osiągnięcia pełnej wzajemności wizowej z USA. Podczas spotkania ministrowie zobowiązali się do współpracy w konstruktywnym i pozytywnym duchu, w ścisłej koordynacji z Komisją i USA, aby jak najszybciej osiągnąć pełną wzajemność wizową, w tym poprzez poszukiwanie wzajemnie akceptowalnych etapów pośrednich. Komisarz omówił z ministrami kroki, które strona UE mogłaby podjąć, aby osiągnąć pełną wzajemność wizową z obopólnymi korzyściami dla obywateli UE i USA, jak również bliższe stosunki strategiczne w szerszym zakresie. Na poziomie technicznym wzajemność wizowa była również omawiana podczas zorganizowanego na Malcie spotkania urzędników wysokiego szczebla UE i amerykańskiego Departamentu Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych w dniach 1-2 marca 2017 r., w czasie którego partnerzy amerykańscy potwierdzili swoje zobowiązane do włączenia pięciu państw członkowskich do programu znoszenia wiz. Jednak USA podkreśliły również, że odnośne państwa członkowskie nie spełniają jeszcze wszystkich wymogów określonych w przepisach prawnych USA. Strona amerykańska wskazała również, że samo przyjęcie przez Komisję aktu delegowanego w sprawie zawieszenia zwolnienia z obowiązku wizowego obywateli USA spowodowałoby natychmiastowe przyjęcie środków odwetowych przez USA, skutkujące ponownym wprowadzeniem obowiązku wizowego dla wszystkich obywateli UE. Przypomniano również, że program znoszenia wiz na mocy obowiązującego prawodawstwa dopuszcza włączanie do programu nowych państw wyłącznie, jeśli spełniają one wszystkie wymogi. W celu uzyskania informacji, jakie wymogi nie zostały jeszcze spełnione przez pięć odnośnych państw członkowskich, Komisja uruchomiła odpowiednie konsultacje z państwami członkowskimi i USA. Ostatnie spotkanie trójstronne z USA odbyło się w dniu 25 kwietnia 2017 r. Jego celem było dokonanie oceny obecnej sytuacji w zakresie spełnienia wymogów programu znoszenia wiz oraz przyspieszenie prac nad spełnieniem reszty z nich. Chociaż główną przeszkodą dla czterech państw członkowskich pozostaje trzyprocentowy próg dotyczący wskaźnika odmownego rozpatrzenia wniosków wizowych 6, który został określony w amerykańskiej ustawie o imigracji i obywatelstwie, niektóre państwa członkowskie nie spełniają również innych wymogów, takich jak obowiązek codziennego przekazywania danych do bazy Interpolu zawierającej dane skradzionych lub utraconych dokumentów podróży oraz podpisanie i pełne wdrożenie umowy o zapobieganiu i zwalczaniu poważnej przestępczości 7. Podczas spotkania uzgodniono ze stroną amerykańską przyspieszenie w nadchodzących tygodniach prac nad pozostałymi do wypełnienia wymogami programu znoszenia wiz. 6 7 Na wspomnianym spotkaniu trójstronnym USA przedstawiły m.in. dane statystyczne dotyczące odmownych decyzji w sprawie wydania wizy za rok 2016: Bułgaria: 16,86 % (w 2015 r.: 17,26 %); Chorwacja: 6,78 % (w 2015 r.: 5,29 %); Cypr: 2,03 % (w 2015 r.: 3,53 %); Polska: 5,37 % (w 2015 r.: 6,37 %); Rumunia: 11,43 % (w 2015 r.: 11,16 %). Chociaż Cypr wypełnia warunek dotyczący wskaźnika odmownego rozpatrzenia wniosków wizowych poniżej 3 %, USA zasygnalizowały, że biorą pod uwagę całościowy obraz sytuacji i podział wyspy pozostaje szczególnym wyzwaniem. Umowa w sprawie zacieśniania współpracy w dziedzinie egzekwowania prawa w celu zapobiegania i zwalczania poważnej przestępczości (tzw. umowa PCSC). 4

5 W nadchodzących tygodniach Komisja w ścisłej współpracy z pięcioma państwami członkowskimi będzie prowadzić prace z USA dotyczące konsolidacji dalszych działań. Zostaną one potwierdzone we wspólnym oświadczeniu wydanym po spotkaniu ministerialnym UE i amerykańskiego Departamentu Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych w czerwcu 2017 r. Kontakty i spotkania na wysokim szczeblu, np. szczyt NATO i szczyt G-7 w maju, spotkanie ministerialne UE i amerykańskiego Departamentu Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych w czerwcu, szczyt G-20 w lipcu oraz spotkanie urzędników wysokiego szczebla UE i amerykańskiego Departamentu Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych we wrześniu, będą okazjami do zapewnienia dalszych postępów. IV. PODSUMOWANIE Komisja pozostaje zaangażowana w osiągnięcie pełnej wzajemności wizowej dla wszystkich państw członkowskich i jest to dla niej kwestia priorytetowa. Komisja z zadowoleniem przyjmuje fakt, że zgodnie ze swoim zobowiązaniem rząd kanadyjski zniósł obowiązek wizowy od dnia 1 maja 2017 r. dla obywateli bułgarskich i rumuńskich, którym przyznano w ciągu ostatnich 10 lat kanadyjską wizę uprawniającą do pobytu czasowego lub którzy posiadają ważną amerykańską wizę nieimigracyjną. Komisja będzie kontynuować współpracę z Bułgarią, Rumunią i Kanadą, aby zapewnić dotrzymanie terminu 1 grudnia 2017 r. dla osiągnięcia pełnej wzajemności wizowej. Jeżeli chodzi o USA, Komisja stwierdza, że zapoczątkowano ukierunkowany na wyniki proces. Komisja uważa, że proces ten, w który Komisja angażuje się w ścisłej współpracy z pięcioma państwami członkowskimi, jest na obecnym etapie najwłaściwszą drogą naprzód. Jeżeli wszystkie strony zaangażują się w ten proces i będą konstruktywnie ze sobą współpracować, przyspieszy to postępy. W tym kontekście ważne jest, aby zapewnić jednomyślność Unii Europejskiej w tej istotnej kwestii. Dlatego Komisja uważa, w szczególności przy uwzględnieniu postępów osiągniętych w ostatnim roku oraz toczących się prac, że przyjęcie aktu delegowanego tymczasowo zawieszającego zwolnienie z obowiązku wizowego obywateli Kanady i USA byłoby w tym momencie kontrproduktywne i nie przyczyniałoby się do osiągnięcia celu, jakim jest bezwizowy ruch dla wszystkich obywateli UE. Komisja będzie kontynuować ścisłą współpracę z Parlamentem Europejskim i Radą w celu osiągnięcia pełnej wzajemności wizowej oraz przedstawi sprawozdanie z dalszego rozwoju sytuacji przed końcem grudnia 2017 r. 5