STABILIZACJA CENTRALNA W ZESPOŁACH BÓLOWYCH KRĘGOSŁUPA LĘDŹWIOWEGO. STRATEGIE TERAPII W UJĘCIU TRENINGU MIĘŚNI DNA MIEDNICY
|
|
- Martyna Kubicka
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 MGR ANNA SUCHIŃSKA, MGR KATARZYNA KUCAB-KLICH STABILIZACJA CENTRALNA W ZESPOŁACH BÓLOWYCH KRĘGOSŁUPA LĘDŹWIOWEGO. STRATEGIE TERAPII W UJĘCIU TRENINGU MIĘŚNI DNA MIEDNICY Dolegliwości bólowe w okolicy lędźwiowo- -krzyżowej występują u pacjentów bardzo często, dlatego pojęcie stabilizacji centralnej jest niezwykle popularne. To złożone zagadnienie wymaga zrozumienia i precyzji, a także holistycznego podejścia do procesu terapeutycznego poprzez włączenie relaksacji i mobilizacji przed wdrożeniem właściwych ćwiczeń stabilizacyjnych. Wyniki badań naukowych potwierdzają wpływ mięśni głębokich na stabilizację tułowia oraz dowodzą współwystępowania atrofii mięśniowych, nieodpowiedniego timingu i niewydolności systemu stabilizacyjnego z bólem w okolicy lędźwiowo-krzyżowej. Po dokładnym badaniu oceniającym wielkość strefy neutralnej pomiędzy segmentami kręgosłupa można wnioskować o niestabilności. Strefa neutralna zdefiniowana została przez Panjabiego jako minimalny zakres ruchu w stawie w pobliżu pozycji spoczynkowej, kiedy jeszcze nie są pobudzane proprioreceptory. Zwiększona wielkość strefy neutralnej wskazuje na brak kontroli systemu stabilizującego. Przywrócenie tej kontroli i zmniejszenie wielkości strefy neutralnej jest możliwe jedynie dzięki aktywacji odpowiednich grup mięśniowych. Są to głównie mięśnie działające lokalnie i powinny one wyprzedzać aktywność mięśni globalnych odpowiedzialnych za ruch (funkcja preprogramowania). Badania dotyczące preprogramującej funkcji mięśnia poprzecznego brzucha są doskonale udokumentowane. Nauka napięcia tego mięśnia i świadomej jego kontroli stała się kanonem, który ma pomóc w przygotowaniu i zabezpieczeniu aparatu stawowo-więzadłowego kręgosłupa na przyjęcia dużych obciążeń. Skupiając się jedynie na pracy z mięśniem poprzecznym brzucha, nie zawsze udaje się uzyskać odpowiedni efekt terapeutyczny. Warto uzmysłowić sobie, że nie sam mięsień poprzeczny wpływa na stabilność i jest w stanie regulować ciśnienie śródbrzuszne. Dopiero koaktywacja cylindra składającego się z mięśnia poprzecznego wielodzielnego, przepony, dna miednicy, z uwzględnieniem połączeń powięziowych owych struktur z mięśniem biodrowo-lędźwiowym i czworobocznym lędźwi, stanowić będzie o skutecznej terapii. Wzrost lub obniżenie napięcia któregokolwiek z tych elementów skutkować będzie zmianą tonusu podstawowego pozostałych elementów systemu. Przy świadomej pracy z dnem miednicy można doskonalić system stabilizujący przez tę dolną część cylindra i wpływać na aktywację pozostałych jego części. Pamiętać należy o tym, że niekoniecznie działa to w drugą stronę, zwłaszcza w przypadku kobiet mających za sobą porody czy operacje w obrębie podbrzusza. Koncentrując się jedynie na powszechnie uznanych sposobach ustabilizowania kręgosłupa w odcinku lędźwiowym, bez uwzględnienia sposobów reaktywacji często uszkodzonych mechanicznie warstw mięśniówki dna miednicy można napotkać na trudności w osiągnięciu zamierzonego celu terapeutycznego. Na etapie diagnozy istotnych jest kilka kwestii. Oto najważniejsze z nich: Stopień uszkodzenia krocza podczas akcji porodowej. Jak przebiegał proces połogu, czy wdrożona została jakakolwiek forma rehabilitacji poporodowej. Czy w obszarze podbrzusza przeprowadzone zostały zabiegi operacyjne. Czy pacjentka zgłaszająca dolegliwości bólowe w odcinku lędźwiowym kręgosłupa diagnozowana była pod ką- 46 PRAKTYCZNA FIZJOTERAPIA & REHABILITACJA
2 tem oceny statyki narządów miednicy mniejszej. Mężczyźni pod względem anatomicznym i fizjologicznym są mniej narażeni na dysfunkcje dna miednicy ze względu na: mniejszą ilość tkanki łącznej w warstwie mięśniówki, grubszą warstwę mięśni dna miednicy, tylko jeden otwór w warstwie mięśniowej, kształt obręczy miednicznej: miednica męska jest węższa i wyższa, brak wahań hormonalnych w cyklu miesięcznym i życiowym. W przypadku mężczyzn osłabienie dolnej części cylindra będzie miało inne podłoże. Podczas diagnozowania tej grupy pacjentów pod uwagę brać należy: czy pacjent zażywa lekarstwa obniżające napięcie mięśniowe, czy pacjent choruje na cukrzycę, a jeśli tak, czy wdrożone jest leczenie normalizujące poziom cukru we krwi, czy pacjent przeszedł operację częściowego lub radykalnego usunięcia prostaty, czy pacjent, jeśli wykonuje ćwiczenia siłowe, wykonuje je prawidłowo. Nawiązując do ostatniego punktu, warto zauważyć, że wielu mężczyzn, dźwigając ciężary, wykonuje to na bezdechu, zatrzymując powietrze w płucach. Postępowanie takie powoduje wzrost ciśnienia śródbrzusznego, które uderza na warstwę dna miednicy, powodując jej osłabienie. Biorąc pod uwagę rolę oddechu w procesie stabilizacyjnym, zrezygnowanie z wykorzystania jego potencjału spowoduje wyłączenie timingu dna miednicy i pozostałych elementów cylindra z procesu treningowego. Rozbudowana masa mięśni globalnych nie będzie w stanie sprostać dodatkowemu czynnikowi uszkadzającemu, jakim będzie duże obciążenie. Uzyskując odpowiedzi na pytania uwzględniające specyfikę danej płci i historię postępowania z innymi schorzeniami, terapeuta będzie mógł wdrożyć kompleksowy i odpowiedni dla konkretnej osoby program działania. Oczywiście istnieje jeszcze bariera semantyczna w obiektywnym opisywaniu dolegliwości mających swe podłoże w obszarze krocza, jednak ważne jest przełamanie jej w sposób taktowny już przed wdrożeniem terapii. Dno miednicy zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn składa się z trzech warstw mięśniowych, różnica widoczna jest jedynie w przestrzennym rozmieszczeniu poszczególnych pasm. Wyróżnić należy: przeponę miednicy (łac. diaphragma pelvis), przeponę moczowo-płciową (łac. diaphragma urogenitale) i najbardziej kaudalnie położoną warstwę mięsień opuszkowo-gąbczasty (łac. musculus bulbospongiosus) i kulszowo-jamisty (łac. ischiocavernosus). Włókna mięśniowe wszystkich warstw przebiegają w różnych kierunkach, mają przyczepy w różnych punktach kostnych na guzach kulszowych (łac. tuberi ischiatica), kości łonowej (łac. os pubis) i kości guzicznej (łac. os coccygeus), co gwarantować ma przede wszystkim odpowiednie zabezpieczenie przed obniżeniem narządów miednicy mniejszej leżących pozaotrzewnowo. Funkcją warstwy zewnętrznej jest zamykanie i otwieranie otworów ciała. Powierzchnia warstwy pośredniej jest znacznie większa niż warstwy poprzedniej. Mięsień poprzeczny krocza głęboki i powierzchowny odpowiadają za reagowanie na zmiany ciśnienia śródbrzusznego podczas kichania, biegu, podskoku. Odpowiadają też za uszczelnienie cewki moczowej. Mięśnie te są znacznie silniejsze i grubsze u mężczyzn, a u kobiet często ulegają rozciągnięciu podczas porodu. W trakcie aktywacji tych mięśni warto zadbać o wyprostowaną sylwetkę. Przykładowym ćwiczeniem jest ściągnięcie do siebie guzów kulszowych. Ćwiczenie 1. Nauka aktywacji mięśni dna miednicy za pomocą poruszania guzów kulszowych Pacjent leży na boku w wygodnej pozycji przodem do terapeuty. Terapeuta chwyta za guz kulszowy znajdujący się wyżej i pociąga go w kierunku sufitu, aby wykonać wstępne rozciągnięcie mięśni dna miednicy (warstwa pośrednia). Zadaniem pacjenta jest ściągnięcie guza kulszowego w dół za pomocą rozciągniętych przez terapeutę mięśni. Zdj. 1. Nauka ściągania guzów kulszowych styczeń
3 Dzięki chwytowi w okolicach guza kulszowego wyczuwalne jest napięcie mięśni podczas pracy pacjenta. Zwracamy szczególną uwagę, aby pacjent aktywował mięśnie dna miednicy (znajdujące się pomiędzy guzami kulszowymi) oraz aby mięśnie pośladkowe zostawały rozluźnione. Technikę wykonujemy w zgodzie z oddechem pacjenta. Podczas wdechu terapeuta rozciąga mięśnie, na wydechu pacjent je uaktywnia i ściąga guz kulszowy w dół. Warstwa wewnętrzna składająca się z trzech pasm mięśniowych: m. łonowo- -odbytniczego, m. łonowo-guzicznego i m. biodrowo-guzicznego pełni funkcję nośną dla organów wewnętrznych i wspomaga kontynencję. Naukę napięcia można prowadzić poprzez świadomą pracę z mięśniem poprzecznym brzucha. Przykładowym ćwiczeniem pobudzającym warstwę wewnętrzną do pracy jest mobilizacja miednicy w pozycji siedzącej na piłce Body Ball. Ćwiczenie 2. Mobilizacja miednicy na piłce Body Ball Pacjent siada na szczycie piłki. Dłonie i kolana są podparte z przodu jak na zdjęciu. Można również unieruchomić je, korzystając ze ściany. Z wydechem pacjent wykonuje tyłopochylenie miednicy, układa kość krzyżową na szczycie piłki, na wdechu wraca do pozycji wyjściowej. Podczas ćwiczenia ważne jest utrzymanie prostych pleców w odcinku piersiowym. Zdj. 2. Mobilizacja miednicy w siadzie na piłce Body Ball Ćwiczenie 3. Mobilizacja miednicy w leżeniu na boku Pacjent w pozycji leżenia bokiem, kończyny dolne w wyproście, pomiędzy kostkami piłka Redondo. Terapeuta chwyta w okolicach łydki i stopy kończyny dolnej znajdującej się wyżej i prowadzi wyprostowaną kończynę wzdłuż tej, która znajduje się poniżej w kierunku dogłowowym i doogonowym. Zdj. 3. Mobilizacja miednicy w leżeniu na boku 48 PRAKTYCZNA FIZJOTERAPIA & REHABILITACJA
4 Z każdym kolejnym powtórzeniem zmniejsza swój udział w prowadzeniu ruchu, do pracy przyłącza się pacjent. Gdy jest w stanie samodzielnie poprowadzić ruch terapeuta może dodać manualny opór. Ćwiczenie wykonujemy w leżeniu na obu bokach. Ważne jest, aby piłka nie wypadła, przywodziciele pozostają w ciągłej, delikatnej aktywacji. Ćwiczenie 4. Mobilizacja miednicy w leżeniu tyłem Pacjent leży na plecach z kolanami ugiętymi, stopy oparte na macie. Podczas wydechu pacjent wykonuje tyłopochylenie miednicy, zbliża odcinek lędźwiowy do maty. Podczas wdechu rozluźnia. Dłonie pacjenta dotykają pośladków. Ćwiczenie wykonujemy za pomocą mięśni głębokich, pośladki powinny pozostać w rozluźnieniu. Zdj. 4. Mobilizacja miednicy w leżeniu tyłem Z punktu widzenia zachowania lub wypracowania stabilizacji segmentów kręgosłupa w odcinku lędźwiowym najistotniejsze są dwie najbardziej wewnętrznie położone warstwy mięśni dna miednicy. Ćwiczenie 5. Ćwiczenie stabilizacji segmentów kręgosłupa lędźwiowego Pacjent siedzi na szczycie piłki Body Ball, dłonie pod guzy kulszowe. Podczas wdechu pacjent opuszcza prosty tułów w przód, guzy kulszowe rozchodzą się w tył i do boku. Podczas wydechu aktywnie ściąga guzy kulszowe do środka i proste plecy wracają do pionu. Dłonie pacjenta kontrolują ruch guzów kulszowych, zaczynamy od niewielkiego opadu, stopniowo go zwiększając. Zdj. 5A. Ćwiczenie stabilizacji segmentów kręgosłupa lędźwiowego Zdj. 5B. Ćwiczenie stabilizacji segmentów kręgosłupa lędźwiowego Ćwiczenie 6. Zachowanie neutralnego ustawienia miednicy i kręgosłupa podczas zmiany pozycji z leżenia przodem do leżenia bokiem Zdj. 6. Zachowanie neutralnego ustawienia miednicy i kręgosłupa podczas zmiany pozycji z leżenia przodem do leżenia bokiem styczeń
5 Ćwiczenie 7. Stabilizacja miednicy na niestabilnym podłożu. Nauka zastosowania wydechu podczas pokonywania oporu W życiu codziennym mięśniówka obu przepon nieustannie musi przeciwstawiać się dużym przeciążeniom. Sama pozycja stojąca, charakterystyczna dla gatunku homo sapiens, sprawia, że na obie warstwy działa siła grawitacji. Obciążenie wzrasta podczas biegu, skoku, podniesienia czegoś ciężkiego, czy podczas tak prozaicznej czynności, jak wymieniony już wcześniej kaszel lub kichnięcie. Wszystkie te czynności zwiększają obciążenie systemu stabilizacyjnego, w tym przede wszystkim przepony moczowo-płciowej. Wydolne dno miednicy jest w stanie odpowiednio rozprowadzić tę falę wzrastającego ciśnienia. Jednak nieustanne wahania hormonalne u kobiet, ciąża, przebyte urazy i zabiegi chirurgiczne w obszarze podbrzusza oraz brak umiejętności świadomej pracy z dnem miednicy wyłączają te mięśnie z systemu stabilizacyjnego. Czynniki ryzyka u mężczyzn zostały już wymienione we wcześniejszej części artykułu. Brak jednego elementu synergistycznego skutkuje osłabieniem funkcji pozostałych mięśni. Dlatego ważna jest Zdj. 7. Stabilizacja miednicy na niestabilnym podłożu. Nauka zastosowania wydechu podczas pokonywania oporu praca nad tymi najbardziej obciążonymi i mającymi duży potencjał synergistami mięśnia poprzecznego brzucha. Uruchomienie jednocześnie wszystkich struktur cylindra stabilizacyjnego wymaga wstępnego rozluźnienia i relaksacji elementów tkanki mięśniowo- -powięziowej, których ewentualny hipertonus zakłócić może efektywny przepływ energii pomiędzy mającymi synergistycznie pracować mięśniami. Dlatego każdy trening ukierunkowany na stabilizację odcinka lędźwiowego kręgosłupa w celu wyeliminowania dolegliwości bólowych należy rozpocząć od dokładnej oceny postawy pacjenta, by zlokalizować dysharmonie mięśniowe mogące zaburzyć proces aktywowania mięśni lokalnych. Należy skupić się na: ustawieniu miednicy (przodopochylenie/neutralne/tyłopochylenie?), ruchomości przejścia lędźwiowo-krzyżowego (zachowane/ograniczone/jeśli ograniczone, to w jakim zakresie?), potencjalnym tonusie wyjściowym ścian jamy brzusznej (obniżony/zachowany/stosunek napięcia w linii kranio- -kaudalnej i poprzecznej?), Zdj. 8A. Rozluźnienie pasma biodrowo-piszczelowego Zdj. 8B. Rozluźnienie pasma biodrowo-piszczelowego 50 PRAKTYCZNA FIZJOTERAPIA & REHABILITACJA
6 zachowaniu liniowości osi biodro kolano stopa (kolana koślawe/prawidłowe ustawienie/kolana szpotawe?), sposobie prowadzenia oddechu przez pacjenta, aby w procesie terapeutycznym maksymalnie wykorzystać potencjał głównych mięśni oddechowych, odciążając mięśnie pomocnicze (umiejętność uruchomienia toru brzusznego oddychania/paradoksalne ruchy oddechowe?). W celu wstępnego rozluźnienia można wykorzystać wiele technik, w zależności od preferencji terapeuty, stopnia tolerancji pacjenta lub sprzętu, jaki jest do dyspozycji. Szczególnie warte polecenia są: Techniki rozluźniania powięziowego 1 z użyciem rollerów, piłeczek tenisowych lub golfowych bądź przez bezpośrednie oddziaływanie terapeuty. Ćwiczenie 8. Rozluźnienie pasma biodrowo-piszczelowego Pacjent leży na boku przodem do terapeuty. Kończyny dolne ugięte w kolanach, pomiędzy kolanami klin lub zrolowany koc dla komfortu. Terapeuta układa przedramiona na udzie pacjenta pod kątem prostym do przebiegu ITB (ilio-tibial band). Przedramiona dociskają do ciała pacjenta tylko ich własnym ciężarem. Terapeuta zwiększa przestrzeń między przedramionami na tyle, na ile pozwala elastyczność tkanek i ponownie zbliza przedramiona do siebie. Wykonuje powtórzeń, a następnie zmienia ułożenie przedramion, poruszając się od kolana dogłowowo. Technika jest bardzo delikatna, ale skutkuje spektakularnymi rezultatami po kilku pełnych przebiegach. Warto od niej zacząć, gdy inne techniki są zbyt bolesne. Zdj. 9. Automasaż kości krzyżowej na dwóch piłeczkach tenisowych Ćwiczenia mobilizacyjne zaczerpnięte z jogi, pilatesu czy nowej w Polsce 2 koncepcji BeBo. Ćwiczenie 10. Oddechowe bazujące na mantrze Om z jogi Podczas wdechu widoczne rozluźnienie m. poprzecznego. Wydech z wypowiedzeniem wydłużonego dźwięku oom. Zauważenie dynamiki dna miednicy. Ćwiczenie 9. Automasaż kości krzyżowej na dwóch piłeczkach tenisowych Zdj. 10. Ćwiczenie oddechowe bazujące na mantrze Om z jogi styczeń
7 Elementy treningu progresywnego Jacobsona, uczące kontroli i różnicowa- 3 nia pomiędzy napięciem a rozluźnieniem mięśni. Ćwiczenie 11. Rozluźnianie mm. dna miednicy podczas siedzenia na piłeczce tenisowej umożliwiając temu ostatniemu uzyskanie konkretnych komunikatów dotyczących procesu terapeutycznego. Pacjent uczy się rozpoznawać symptomy nadmiernego napięcia mięśniowego i będzie miał narzędzie do jego neutralizowania. Dla efektywnego postępowania stabilizacyjnego istotne jest wykorzystanie biomechaniki oddychania, kiedy podczas wdechu podciśnienie w klatce piersiowej rozciąga płuca dzięki energii potencjalnej wytworzonej przez kurczącą się przeponę (łac. diaphragma), a podczas wydechu energia ta pociąga ku górze przeponę, a co za tym idzie trzewia. Na cały cykl oddechowy dynamicznie powinno zareagować dno miednicy, mięśnie jamy brzusznej i krótkie stabilizatory kręgosłupa. Brzuch obwisły (łac. venter propendens) uniemożliwia wykorzystanie działania przysysającego, ale prawo działa też w drugą stronę zaburzenie z różnych przyczyn rytmu oddechowego uniemożliwi uzyskanie prawidłowej stabilizacji. Ćwiczenie 12. Wykorzystanie cyklu oddechowego w terapii dna miednicy Ćwiczenie 13. Zaangażowanie dna miednicy poprzez wyprost w stawie kolanowym na wydechu Pacjent leży z piłką Redondo pod kością krzyżową. Kontakt pięta-pięta zachowany podczas prowadzenia ruchu. Zdj. 11. Rozluźnienie mm. dna miednicy podczas siedzenia na piłeczce tenisowej Inne techniki relaksacyjne, jak np. trening autogenny 4 Schultza. Holistyczne podejście do procesu terapeutycznego poprzez włączenie relaksacji, tudzież mobilizacji, przed wdrożeniem właściwych ćwiczeń stabilizacyjnych skutkuje większą efektywnością podjętych działań. Przy regularnym stosowaniu pozwala zniwelować czynniki psychogenne, coraz częściej interpretowane przez specjalistów jako przyczyna objawów somatycznych manifestujących się bólem. Relaksacja pozwala zredukować patologiczne napięcie dużych grup mięśniowych, hamujących prawidłową aktywność mięśni lokalnych. Ponadto uspokaja oddech i uczy koncentracji na rozróżnianiu bodźców płynących z ciała. Będzie to skutkowało usprawnieniem współpracy na linii pacjent terapeuta, Zdj. 12. Wykorzystanie cyklu oddechowego w terapii dna miednicy Zdj. 13. Zaangażowanie dna miednicy poprzez wyprost w stawie kolanowym na wydechu 52 PRAKTYCZNA FIZJOTERAPIA & REHABILITACJA
8 TRÓJWYMIAROWA REHABILITACJA CENTAUR 3D SPACECURL 3D Odpowiedni rytm oddechowo-ruchowy, jak również jakość oddechu, powinna być uwzględniona w terapii schorzeń dolnego odcinka kręgosłupa. Należy obserwować, czy i ewentualnie w jakim stopniu pacjent angażuje w oddech mięsień poprzeczny brzucha i czy odczuwalna jest dynamiczna reakcja ze strony dna miednicy. W tym celu pozycją wyjściową będzie pozycja neutralna kręgosłupa i punkt odniesienia, np. w postaci piłeczek tenisowych, który ową dynamikę pozwoli poczuć. W pracy z dnem miednicy wykorzystuje się wiele sprzętu w roli punktów odniesienia właśnie. Pozwala on wykryć nadmierny tonus dna miednicy, rozluźnić tę strukturę, ale też efektywnie dążyć do jej wzmocnienia. Dzięki temu dno miednicy zostaje powoli odkrywane jako przestrzeń podlegająca woli, którą da się świadomie sterować i włączyć w terapię dolnego odcinka pleców. PIŚMIENNICTWO: 1. Schunke M., Schulte E., Schumacher U., Prometeusz. Atlas anatomii człowieka, tom 1, Anatomia ogólna i układ mięśniowo szkieletowy, MedPharm Gnat R., Saulicz E., Kuszewski M., Współczesne poglądy na temat systemów stabilizacyjnych kompleksu biodrowo-miedniczno-lędźwiowego, Fizjoterapia 2006; 14(3): Chiatow L., Techniki nerwowo-mięśniowe, Elsevier Urban & Partner, Wrocław Lee D. Pelvic girdle, An approach to the examinationand treatment of a lumbo-pelvic-hip region. Churchil Livingstone, Edinburg Richardson C.A., Snijoders C.J., Hides J.A., Damen L., Pas M.S., Storm J., The relations between transverses abdominis muscles sacroiliac joint mechanics, and low back pain. Spine 2002; 4: Hodges P.W., Gandevia S.C., Changes in intraabdominal pressure during postural and respitratory activation of the human diaphragm. J. Appl. Phisiol. 2000; 3: Richardson C.A. i in. Therapeutic exercise for spinal segmental stabilisation in low back pain: scientific basis and clinical approach. Churchil Livingstone, Edinburgh Richardson C. Znaczenie mięśni antygrawitacyjnych i mięśni nie przenoszących obciążeń grawitacyjnych; Kinezyterapia w stabilizacji kompleksu lędźwiowo-miednicznego, Elsevier Urban & Partner, Wrocław Hodges P.W., Richardson C.A., Inefficient muscular stabilisation of the lumbar spine associated with low back pain: a motor control evaluation of transversus abdominis. Spine 1996; 21: Hadała M., Funkcjonalny trening stabilizacji w dysfunkcji ruchu. Zasady i strategie dynamicznej kontroli ruchu według nowoczesnego modelu Kinetic Control, Praktyczna Fizjoterapia i Rehabilitacja 2011; 6: Hadała M., Stabilizacja centrum jako priorytet w rehabilitacji sportowca. Nowe perspektywy w ocenie i treningu według Performence Stability i Kinetic Control, Praktyczna Fizjoterapia i Rehabilitacja 2011; 9: Hadała M. Centrum stabilizacji Core stability jako podzespół treningu kontroli motorycznej według założeń Kinetic Control, Praktyczna Fizjoterapia i Rehabilitacja 2013; 3: Hides J., Richardson C., Hodges P., Lokalna kontrola segmentarna; Kinezyterapia w stabilizacji kompleksu lędźwiowo-miedniczego, Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2004, s Mętel S., Milert A., Drozd A., Szczygieł A., Kwiatkowska A., Krzemińska M. Wpływ 6-miesięcznego treningu sensomotorycznego na sprawność funkcjonalną osób starszych z przewlekłym bólem krzyża. Postępy Rehabilitacji 2010; 3: Tanzbeger R., Kuhn A., Möbs G. Der Beckenboden Funktion, Anpassung und Therapie. Das Tanzberger Konzept, München Nietrzymanie moczu i zaburzenia statyki dna miednicy u kobiet, red. Rechberger T., Termedia, Poznań Keller I., Krucker J., Seleger M., Entdeckungsreise zur weiblichen Mitte. Ein Wegbegleiter nach dem bewährten BeBo Konzept, BeBo Verlag, Zürich Schultz R.L., Feitis R., Nieskończona sieć. Anatomia powięzi w działaniu, Virgo, Warszawa Schleip R., Findley T.W., Chaitow L., Huijing P.A., Powięź. Badanie, profilaktyka i terapia dysfunkcji sieci powięziowej, Elsevier Urban & Partner, Wrocław Cantieni B., Tiger Feeling. Das sinnliche Beckenboentraining für sie und ihn, Südwest Verlag ANNA SUCHIŃSKA mgr fizjoterapii KATARZYNA KUCAB-KLICH trener metody BeBo, instruktor pilates, studentka fizjoterapii REK L AMA KONCEPCJA DZIAŁANIA Trening grawitacyjny - praca w warunkach dysbalansu Ocena i terapia stabilności centralnej (CORE STABILITY) Trening propriocepcji i stymulacja nerwowo- -mięśniowa CENTAUR 3D Wielowymiarowy trening oparty na napięciu izometrycznym mięśni Raport oceny stabilizacji centralnej Zastosowanie w ortopedii, neurorehabilitacji i prewencji bólów kręgosłupa SPACECURL 3D System sterowania ruchem przez pacjenta Globalna terapia z i przeciwko sile grawitacji Nieograniczone możliwości terapeutyczne w ortopedii i neurorehabilitacji styczeń 2015 BTL Polska Sp. z o.o. ul. Leonidasa 49, Warszawa tel fax btlnet@btlnet.pl
Pozycja wyjściowa: leżenie tyłem z piłką lub poduszką pomiędzy kolanami, dłonie ułożone na dolnej części brzucha pod pępkiem. Aby dobrze zrozumieć
Pozycja wyjściowa: leżenie tyłem z piłką lub poduszką pomiędzy kolanami, dłonie ułożone na dolnej części brzucha pod pępkiem. Aby dobrze zrozumieć działanie mięśni dna miednicy zaciśnij pośladki i wszystkie
Bardziej szczegółowoPrzykładowy zestaw ćwiczeń dla kobiet w ciąży. Główne cele ćwiczeń
Przykładowy zestaw ćwiczeń dla kobiet w ciąży Główne cele ćwiczeń przygotowanie organizmu do efektywnego porodu zapobieganie obrzękom zapobieganie bólom krzyża wzmocnienie mięśni dna miednicy nauka oddychania
Bardziej szczegółowoPoród Siłami Natury. 1 6 doba
Poród Siłami Natury 1 6 doba ĆWICZENIA PRZECIWOBRZĘKOWE I PRZECIWZAKRZEPOWE Pozycja wyjściowa (PW): leżenie na plecach na łóżku RUCH: naprzemienne zginanie (zaciskanie) i prostowanie palców stóp (x20)
Bardziej szczegółowoWykorzystanie elementów metody PNF w stabilizacji kręgosłupa lędźwiowego
Wykorzystanie elementów metody PNF w stabilizacji kręgosłupa lędźwiowego Historia PNF Początek koniec lat 40 XX w. w USA Herman Kabat Maggi Knott Wspólnie rozwinęli: Zasady stosowania metody Techniki Ruchy
Bardziej szczegółowoCesarskie cięcie. Pierwsze dwa tygodnie
Cesarskie cięcie Pierwsze dwa tygodnie ĆWICZENIA PRZECIWOBRZĘKOWE I PRZECIWZAKRZEPOWE Pozycja wyjściowa (PW): leżenie na plecach na łóżku RUCH: naprzemienne zginanie (zaciskanie) i prostowanie palców stóp
Bardziej szczegółowoOperacja drogą brzuszną
Operacja drogą brzuszną Pierwsze dwa tygodnie ĆWICZENIA PRZECIWOBRZĘKOWE I PRZECIWZAKRZEPOWE Pozycja wyjściowa (PW): leżenie na plecach na łóżku RUCH: naprzemienne zginanie (zaciskanie) i prostowanie palców
Bardziej szczegółowoTRENING STABILIZACJI CENTRALNEJ
UNIWERSYTET MEDYCZNY W BIAŁYMSTOKU Klinika Rehabilitacji Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego TRENING STABILIZACJI CENTRALNEJ Autorzy: mgr Katarzyna Kaniewska mgr Paweł Konarzewski dr n. o zdr. Emilia
Bardziej szczegółowoMetoda Sling Exercise Therapy ( SET)
Metoda Sling Exercise Therapy ( SET) Charakterystyka metody : - wykorzystuje zasady ćwiczeń czynnych w odciążeniu - można ją stosować w okresie ostrym, przewlekłym schorzenia - łączy się z takimi pojęciami
Bardziej szczegółowoĆWICZĘ ODDYCHAM ODPOCZYWAM
DR N. MED. MAŁGORZATA RAKOWSKA-MUSKAT ĆWICZĘ ODDYCHAM ODPOCZYWAM AUTOTERAPIA DYSFUNKCJI NARZĄDU RUCHU W KONCEPCJI TERAPII MANUALNEJ HOLISTYCZNEJ ANDRZEJA RAKOWSKIEGO DEDYKUJĘ MOJEJ MAMIE spis treści płyty
Bardziej szczegółowo2. Zwiększa siłę mięśni, w szczególności mięśni brzucha, dolnej części pleców, bioder i pośladków
Pilates pochodzi od twórcy Josepha Pilatesa, który stworzył tę metodę wzorując się na technikach wschodu i łącząc je z technikami zachodu. Istotą ćwiczeń Pilatesa jest rozciąganie, spinanie i rozluźnianie
Bardziej szczegółowoPIR poizometryczna relaksacja mięśni
PIR poizometryczna relaksacja mięśni Pojęcie PIR może wydawać się nam obce jednak to nic innego jak jedna z najlepszych technik rozciągania mięśni poprzez zastosowanie niewielkiego oporu. Rozciąganie to
Bardziej szczegółowoPILATES REKREACJA CZY REHABILITACJA? Anna Lipka
PILATES REKREACJA CZY REHABILITACJA? Anna Lipka Pilates jest metodą zawierającą system ćwiczeń, które korzystają z założeń jogi i baletu, mający na celu zrozumienie i usprawnienie całego ciała. Poprawia
Bardziej szczegółowoĆwiczenia w autokorektorze
Ćwiczenia w autokorektorze W proponowanej metodyce terapii uwzględniliśmy wytyczne i zalecenia opracowane przez SOSORT. 1 - najważniejszym elementem kinezyterapii skolioz są ćwiczenia czynne prowadzące
Bardziej szczegółowoĆWICZENIA. Copyright 1999-2010, VHI www.technomex.pl. Ćwiczenie 1. Ćwiczenie 2
ĆWICZENIA Ćwiczenie 1 Ćwiczenie 2 Wybierz tryb treningowy. Terapeuta odwodzi zajętą nogę podczas trwania stymulacji; wraca do środka kiedy stymulacja jest wyłączona. Trzymaj palce skierowane ku górze.
Bardziej szczegółowoPROGRAM GIMNASTYKI ZDROWOTNEJ DLA OSÓB W WIEKU EMERYTALNYM
Stowarzyszenie Wspierania Ekonomii Etycznej Pro Ethica Dane siedziby (do FVa) kontakt: ul. Katowicka 152/29 Centrum Inicjatyw Społecznych 41-705 Ruda Śląska ul. 11 listopada 15a, 41-705 Ruda Śląska NIP:
Bardziej szczegółowo1. Biomechanika miednicy. 1.1 Model stabilności według Panjabiego. Strefa neutralna. Physiotherapy & Medicine
1. Biomechanika miednicy Physiotherapy & Medicine Pod względem biomechanicznym najważniejszą funkcją układu szkieletowego, mięśniowo-więzadłowego i nerwowego jest możliwość wykonania ruchu w sposób jak
Bardziej szczegółowoZESTAW ĆWICZEŃ Z PIŁKĄ GIMNASTYCZNĄ. Opracował: mgr Michał Bielamowicz.
ZESTAW ĆWICZEŃ Z PIŁKĄ GIMNASTYCZNĄ Opracował: mgr Michał Bielamowicz www.rehanova.pl Krynica-Zdrój 2019 Duża piłka gimnastyczna do doskonały przybór do ćwiczeń wzmacniających nasze ciało. Dzięki niej
Bardziej szczegółowoZESTAW ĆWICZEŃ ĆWICZENIA MIĘŚNI RAMION ĆWICZENIA MIĘŚNI UD I POŚLADKÓW ĆWICZENIA MIĘŚNI BRZUCHA ĆWICZENIA ROZCIĄGAJĄCE
ZESTAW ĆWICZEŃ ĆWICZENIA MIĘŚNI RAMION ĆWICZENIA MIĘŚNI UD I POŚLADKÓW ĆWICZENIA MIĘŚNI BRZUCHA ĆWICZENIA ROZCIĄGAJĄCE Pw. - siad na piłce, ramiona wzdłuż tułowia Ruch - unoszenie ramion na wysokość barków
Bardziej szczegółowoSekcja praktyczna Nomenklatura:
Sekcja praktyczna Nomenklatura: W praktycznej części niniejszego podręcznika opisano rutynową sekwencję postępowania, którą można stosować w całości lub wykorzystywać jej poszczególne części. Każdy ruch
Bardziej szczegółowoPlecy okrągłe (hiperkifoza piersiowa). Jest to wada obejmująca odcinek piersiowy kręgosłupa, w której obserwuje się: nadmierne pogłębienie
Plecy okrągłe (hiperkifoza piersiowa). Jest to wada obejmująca odcinek piersiowy kręgosłupa, w której obserwuje się: nadmierne pogłębienie fizjologicznej kifozy piersiowej, kompensacyjne patologiczne pogłębienie
Bardziej szczegółowoGIMNASTYKA KOMPENSACYJNO -
Slajd 1 Slajd 2 Slajd 3 GIMNASTYKA KOMPENSACYJNO - KOREKCYJNA WPROWADZENIE Zadania gimnastyki Gimnastyka wyrównawcza to zasób i rodzaj ćwiczeń, które mają skompensować pewien niedobór ruchowy zarówno pod
Bardziej szczegółowoŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII Zakład Rehabilitacji
ŚWIĘTOKRZYSKIE CENTRUM ONKOLOGII Zakład Rehabilitacji Kierownik: dr n. med. Anna Opuchlik Opracowanie: mgr Piotr Siwoń ZESTAW ĆWICZEŃ DLA PACJENTÓW KLINIKI ONKOLOGII KLINICZNEJ DZIAŁU CHEMIOTERAPII Z poniższego
Bardziej szczegółowoOPIS PRZYPADKU KURS PNF W ORTOPEDII Level 4
OPIS PRZYPADKU KURS PNF W ORTOPEDII Level 4 Autor : Anita Polańska Dane pacjenta: Rok urodzenia: 1994 Zawód: Uczeń Rozpoznanie (problem zdrowotny): Skręcenie stawu lewego. Wywiad: Pacjentka od dwóch lat
Bardziej szczegółowoMetoda Dobosiewicz. Physiotherapy & Medicine www.pandm.org
Metoda Dobosiewicz Physiotherapy & Medicine Znajduje zastosowanie w zachowawczym leczeniu dziecięcych i młodzieńczych skolioz idiopatycznych. Według tej metody czynnikiem powstawania i progresji wady są
Bardziej szczegółowoPORADNIK NEUROREHABILITACJI DLA PACJENTÓW SPECJALISTYCZNEJ PRAKTYKI LEKARSKIEJ o profilu neurochirurgicznym i neurologicznym
PORADNIK NEUROREHABILITACJI DLA PACJENTÓW SPECJALISTYCZNEJ PRAKTYKI LEKARSKIEJ o profilu neurochirurgicznym i neurologicznym Autorzy: mgr Bartosz Nazimek, dr med. Dariusz Łątka Opole, kwiecień 2010 Prawidłowe
Bardziej szczegółowoPhysiotherapy & medicine Czynnościowa integracja kompleksu lędźwiowo-miedniczno-biodrowego Badania nad strukturą i funkcją
1.1.1 Czynnościowa integracja kompleksu lędźwiowo-miedniczno-biodrowego Badania nad strukturą i funkcją kompleksu biodrowo-miedniczno-lędźwiowego wykazują, że poszczególne ogniwa wchodzące w jego skład
Bardziej szczegółowoSEKWENCJA ĆWICZEŃ JOGI PODCZAS MENSTRUACJI
SEKWENCJA ĆWICZEŃ JOGI PODCZAS MENSTRUACJI PAŹDZIERNIK 11, 2014 / EDYTUJ ZDROWA PRAKTYKA Po sekwencjach ćwiczeń jogi przy bólach przeciążeniowych i zwyrodnieniowych kolana oraz przy problemach z rwą kulszową,
Bardziej szczegółowoĆWICZENIA RELAKSACYJNE W WODZIE PO MASTEKTOMII:
ĆWICZENIA RELAKSACYJNE W WODZIE PO MASTEKTOMII: Oddaję w ręce Pań zbiór ćwiczeń do wykonywania w wodzie dla osób pływających i nie posiadających tej umiejętności. Pragnę zaprezentować pakiet ćwiczeń, które
Bardziej szczegółowoZROZUMIENIE RUCHU I JEGO FUNKCJI. KLASYFIKACJA, DIAGNOSTYKA I REHABILITACJA NIESTABILNEGO I NIEKONTROLOWANEGO RUCHU.
PROGRAM 1 MODUŁU ZROZUMIENIE RUCHU I JEGO FUNKCJI. KLASYFIKACJA, DIAGNOSTYKA I REHABILITACJA NIESTABILNEGO I NIEKONTROLOWANEGO RUCHU. Wstęp i przedstawienie koncepcji Kinetic Control (1 dzień kursu) Program
Bardziej szczegółowoTrening mięśni brzucha
Trening mięśni brzucha Delikatnie zarysowane mięśnie brzucha prezentują się naprawdę fantastycznie i są super sexy. Dobry trening na tę partię mięśniową przyniesie szybkie i trwałe efekty. Aby mieć płaski
Bardziej szczegółowoZastosowanie rolki stabilizacyjnej EVA (club core roller) w doskonaleniu umiejętności sportowych.
Agnieszka Mrozowska, Grzegorz Lemiesz Olsztyńska Szkoła Wyższa im. J. Rusieckiego, Olsztyn, Centrum Rehabilitacji Ruchowej im. Stefana Bołoczko Zastosowanie rolki stabilizacyjnej EVA (club core roller)
Bardziej szczegółowoDiagnostyka i terapia funkcjonalna w wybranych problemach bólowych
Diagnostyka i terapia funkcjonalna w wybranych problemach bólowych Motoryczność człowieka Motoryczność podstawowa obejmuje takie przejawy wzorca ruchowego jak: mobilność, stabilność, koordynacja ruchowa
Bardziej szczegółowoRehabilitacja u chorych na astmę oskrzelową
W leczeniu przewlekłym wielu chorób układu oddechowego, w tym astmy, zaleca się rehabilitację oddechową. Program rehabilitacji po odpowiednim przeszkoleniu może być realizowany przez chorego indywidualnie.
Bardziej szczegółowoScenariusz zajęć ruchowych wg Sivananda Jogi
- 3 - Scenariusz zajęć ruchowych wg Sivananda Jogi Temat: Lekcja jogi dla początkujących Miejsce: Sala gimnastyczna z nagłośnieniem. Prowadząca: Anna Czernoch Pomoce: Płyta z podkładem muzycznym, maty.
Bardziej szczegółowoProgram 1 dnia: Trening medyczny w treningu personalnym dzień I
Program - trener medyczny Health Factory Nowoczesny trener musi sprostać licznym wyzwaniom. Jednym z najważniejszych jest przywrócenie klienta do stanu pełnej sprawności. Siedzący tryb życia, brak ruchu,
Bardziej szczegółowoMateriał pomocniczy dla nauczycieli kształcących w zawodzie: TERAPEUTA ZAJĘCIOWY
Materiał pomocniczy dla nauczycieli kształcących w zawodzie: TERAPEUTA ZAJĘCIOWY przygotowany w ramach projektu Praktyczne kształcenie nauczycieli zawodów branży hotelarsko-turystycznej Priorytet III.
Bardziej szczegółowoInnowacyjność w terapii skolioz, metodyka i aparatura SKOL-AS PROGRAM SZKOLENIA. I dzień 9:00-18:45
Innowacyjność w terapii skolioz, metodyka i aparatura SKOL-AS PROGRAM SZKOLENIA I dzień 9:00-18:45 I. Wprowadzenie i dyskusja moderowana 1. Morfofizjologiczne podstawy metody SKOL-AS. a) Współzależność
Bardziej szczegółowoTerapia manualna tkanek miękkich w zespołach posturalnych odcinka szyjnego i obręczy barkowej
Terapia manualna tkanek miękkich w zespołach posturalnych odcinka szyjnego i obręczy barkowej Manual therapy in postural syndromes within the neck and shoulder girdle Radosław Szwarocki Wyższa Szkoła Edukacji
Bardziej szczegółowoOSTEOPATIA GINEKOLOGICZNA OSTEOPATA EWELINA TYSZKO-BURY
OSTEOPATIA GINEKOLOGICZNA OSTEOPATA EWELINA TYSZKO-BURY MIEDNICA- budowa Żródło: grafika google MIEDNICA- kość biodrowa TRZON KOŚCI BIODROWEJ- stanowi część panewki stawu biodrowego (ok 2/5 panewki) TALERZ
Bardziej szczegółowoPlan Szkolenia Medical Personal Trainer
Plan Szkolenia Medical Personal Trainer Zjazd I Dzień 1. (10-18) Pierwszy zjazd poświęcony jest wadom postawy oraz dolegliwościom kręgosłupa. Uczestnicy szkolenia uczą się jak zapobiegać powstawaniu dolegliwości
Bardziej szczegółowoPLAN METODYCZNY LEKCJI GIMNASTYKI KOREKCYJNEJ NA BASENIE.
PLAN METODYCZNY LEKCJI GIMNASTYKI KOREKCYJNEJ NA BASENIE. Temat : Ruchy NN do stylu grzbietowego przy ścianie i ze współćwiczącym. Data: 26.03.2014 r. Cele szczegółowe w zakresie : A. sprawności motorycznej
Bardziej szczegółowoJak żyć na co dzień z osteoporozą
Jak żyć na co dzień z osteoporozą mgr fizjoterapii Izabela Łojko Klinika Ortopedii i Ortopedii Dziecięcej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi Jak żyć na co dzień z osteoporozą mgr fizjoterapii Izabela Łojko
Bardziej szczegółowoSpis Tabel i rycin. Spis tabel
Spis Tabel i rycin Spis tabel 1. Podział stawów ze względu na ilość osi ruchów i ukształtowanie powierzchni stawowych. 20 2. Nazwy ruchów w stawach człowieka w pozycji anatomicznej..... 21 3. Zestawienie
Bardziej szczegółowoPowyższy artykuł chroniony jest prawem autorskim. FizjoPort wyraża zgodę na jego cytowanie, pod warunkiem podania niniejszego odnośnika.
Wybierasz się na narty? Brak odpowiedniego przygotowania fizycznego jest bardzo częstą przyczyną kontuzji na stoku. Przygotowując się do sezonu narciarskiego powinniśmy przede wszystkim zwrócić uwagę na
Bardziej szczegółowoKONSPEKT ZAJĘĆ Z GIMNASTYKI KOREKCYJNEJ
KONSPEKT ZAJĘĆ Z GIMNASTYKI KOREKCYJNEJ Prowadząca: Joanna Chrobocińska Liczba ćwiczących: do 14 osób, Czas: 30 minut, Wada: boczne skrzywienie kręgosłupa I st. (skolioza) Temat: Ćwiczenia mięśni prostownika
Bardziej szczegółowoSlajd 1 KOŃCZYNA DOLNA: MIĘŚNIE OBRĘCZY. Slajd 2. Slajd 3 MM WEWNĘTRZNE
Slajd 1 Slajd 2 Slajd 3 KOŃCZYNA DOLNA: MIĘŚNIE OBRĘCZY Do tej grupy należą mięśnie działające na staw biodrowy jako: zginacze, prostowniki, odwodziciele, przywodziciele oraz rotatory uda. Otaczają one
Bardziej szczegółowoĆwiczenia ogólnorozwojowe- parszywa trzynastka!
Ćwiczenia ogólnorozwojowe- parszywa trzynastka! Data publikacji: 12/08/2014 Wiadome jest, że aby przygotować się do pokonywania długich dystansów, trzeba ćwiczyć nie tylko stosując trening stricte biegowy.
Bardziej szczegółowo3 Techniki Blagrave a
55 Techniki Blagrave a Terapeuta występujący na zdjęciach: Peter Blagrave.1 Podstawy 56.2 Techniki tkanek miękkich 56.2.1 Rozciąganie mięśni przykręgosłupowych w leżeniu przodem 56.2.2 Skrzyżowane rozciąganie
Bardziej szczegółowoZestaw ćwiczeń dedykowanych Pacjentom Kliniki ArtroCenter po rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego (ACL)
Zestaw ćwiczeń dedykowanych Pacjentom Kliniki ArtroCenter po rekonstrukcji więzadła krzyżowego przedniego (ACL) Opracowanie: Zespół Kliniki ArtroCenter http: www.artrocenter.pl e-mail: kontakt@artrocenter.pl
Bardziej szczegółowoKarta TRENINGu część 3 STRETCHING
Karta TRENINGu część 3 STRETCHING Stretching, czyli statyczne rozciąganie mięśni, jest fundamentalnym elementem kończącym każdą sesję treningową, niezbędnym do poprawy i utrzymania odpowiedniej mobilności
Bardziej szczegółowoOPIS PRÓB SPRAWNOŚCI DLA KANDYDATÓW DO KLAS I-III SZKOŁY MISTRZOSTWA SPORTOWEGO TYCHY
OPIS PRÓB SPRAWNOŚCI DLA KANDYDATÓW DO KLAS I-III SZKOŁY MISTRZOSTWA SPORTOWEGO TYCHY 1. SZYBKOŚĆ - BIEG NA ODCINKU 20 M. Kandydat ma za zadanie pokonanie w jak najkrótszym czasie odcinka 20m (rysunek
Bardziej szczegółowoTrener mgr Michał Ficoń. Wyższa Szkoła Edukacja w Sporcie Warsztat Trenera Przygotowania Motorycznego Zakopane 2016
Trener mgr Michał Ficoń Wyższa Szkoła Edukacja w Sporcie Warsztat Trenera Przygotowania Motorycznego Zakopane 2016 Organizm ludzki posiada niebywałą zdolność do samo leczenia. Właściwie niezależnie od
Bardziej szczegółowoMEDYCZNE SZKOLENIA PODYPLOMOWE PAKT ul. Kopernika 8/ Katowice tel
WIELOSPECJALISTYCZNY KURS MEDYCYNY MANUALNEJ - Zintegrowane metody terapii manualnej w tym osteopatyczne i chiropraktyczne, techniki części miękkich (mięśniowo-powięziowe, terapia punktów spustowych),
Bardziej szczegółowo1. Badanie okolicy lędźwiowo-miedniczno-biodrowej. 1.1 Badanie podmiotowe. 1.2 Badanie przedmiotowe. Physiotherapy & Medicine www.pandm.
1. Badanie okolicy lędźwiowo-miedniczno-biodrowej Physiotherapy & Medicine W rozdziale tym zostanie przedstawiony schemat badania miednicy pacjenta. Bardziej szczegółowo zostaną przedstawione testy nakierowane
Bardziej szczegółowoCentrum ćwiczeń mięśni pleców
Centrum ćwiczeń mięśni pleców Bazując na aktualnych wynikach badań dr.wolff opracował jedyną swego rodzaju koncepcję terapii mięśni grzbietowych w celu stabilizacji lędźwiowego odcinka kręgosłupa. Pacjenci,w
Bardziej szczegółowoĆwiczenia w chorobie. zwyrodnieniowej. stawów. Rekomendowane przez prof. dr. hab. n. med. Janusza Płomińskiego
Ćwiczenia w chorobie zwyrodnieniowej stawów Rekomendowane przez prof. dr. hab. n. med. Janusza Płomińskiego choroby zwyrodnieniowej kolana Ćwiczenia wspomagają utrzymanie w dobrym stanie stawów i mięśni.
Bardziej szczegółowoKONSPEKT GIMNASTYKI KOREKCYJNO KOMPENSACYJNEJ
Paweł Dziubak nauczyciel Publicznej Szkoły Podstawowej w Żabieńcu KONSPEKT GIMNASTYKI KOREKCYJNO KOMPENSACYJNEJ Temat Kształtowanie nawyku prawidłowej postawy. Zadanie główne: mięśni pośladkowych i brzucha.
Bardziej szczegółowoPRZEJMIJ KONTROLĘ NAD SPASTYKĄ
PRZEJMIJ KONTROLĘ NAD SPASTYKĄ Codzienne ćwiczenia dla ciała i ducha Prezentacja przygotowana w ramach projektu na rehabilitację domową pacjentów chorych na stwardnienie rozsiane pt.: Lepsze jutro Finansowane
Bardziej szczegółowoDla kobiety punktem krytycznym jest
KATARZYNA KUCAB-KLICH WYKORZYSTANIE KONCEPCJI BEBO TRENING DNA MIEDNICY W PROFILAKTYCE I TERAPII UROGINEKOLOGICZNEJ Nietrzymanie moczu typu wysiłkowego stanowi ogromny problem społeczny, z którym boryka
Bardziej szczegółowoPASY TRENINGOWE. Trening synchroniczno-rywalizacyjny
warsztat trenera PASY TRENINGOWE Trening synchroniczno-rywalizacyjny Trudno jest stworzyć koncepcję treningu, która swoją innowacyjnością budziłaby zachwyt i odsuwała w cień inne pomysły czy inicjatywy.
Bardziej szczegółowoIzabela Białek Choszczno; 24 02 2004r. Nauczyciel mianowany Zespół Szkół Nr 1 Choszczno SCENARIUSZ. Lekcji wychowania fizycznego z zakresu aerobiku
Izabela Białek Choszczno; 24 02 2004r. Nauczyciel mianowany Zespół Szkół Nr 1 Choszczno SCENARIUSZ Lekcji wychowania fizycznego z zakresu aerobiku Klasa: I a, I TG Data: 24 02 2004r. Czas: 45 minut Miejsce:
Bardziej szczegółowoZestaw ćwiczeń dla dzieci WYPROSTUJ SIĘ!
PROFILAKTYKA WAD POSTAWY SIĘ! 1 Zestaw ćwiczeń dla dzieci SIĘ! Mała aktywność fizyczna i siedzący tryb życia zaburzają harmonijny rozwój młodego organizmu. Ponieważ dzieci uczą się szybciej niż dorośli,
Bardziej szczegółowoUsprawnianie stawu kolanowego po alloplastyce na schodach wg. Terapii NAP
Usprawnianie stawu kolanowego po alloplastyce na schodach wg. Terapii NAP Pacjentka lat 59 po endoprotezoplastyce lewego stawu kolanowego rozpoczęła rehabilitację wg terapii N.A.P. w Krakowskim Centrum
Bardziej szczegółowoPowtórzenia- 10 razy Serie ćwiczeń 2-3 razy Długość przerw sekund Intensywność %
P.W. Usiądź na krześle, na jego brzegu, plecy proste Stopy i kolana rozstaw na szerokośc bioder. Wciśnij pięty i paluchy stóp w podłoże. Ręce skrzyżuj na klatce piersiowej, rozluźnij brzuch i barki. Zrób
Bardziej szczegółowoINŻYNIERIA REHABILITACYJNA Materiały dydaktyczne 3
INŻYNIERIA REHABILITACYJNA Materiały dydaktyczne 3 ZAOPATRZENIE ORTOTYCZNE Ortozą nazywamy każde urządzenie kompensujące dysfunkcję układu senso-motorycznego (Wooldrige 1972) Ortoza jest urządzeniem techniczny,
Bardziej szczegółowoPROGRAM TRENINGOWY SIX-PACK PŁASKI BRZUCH
106 fitness dla Ciebie AUTOR: DIANA KONOPKA Ile razy marzyłaś o idealnie dopasowanej sukience? Zamykasz oczy i oczami wyobraźni widzisz: czerwona, przylegająca jak druga skóra, opinająca twoje ciało, podkreślająca
Bardziej szczegółowoReeves i wsp. zaznaczają, że pewne rozbieżności
Reeves i wsp. zaznaczają, że pewne rozbieżności dotyczące stabilizacji wynikają z szerokiego zrozumienia samej definicji tego pojęcia. Przedstawiają ją jako utrzymanie równowagi zarówno w statyce, jak
Bardziej szczegółowoPOZYCJE WYJŚCIOWE I DWICZEBNE. dwiczenia kompensacyjno - korekcyjne
POZYCJE WYJŚCIOWE I DWICZEBNE dwiczenia kompensacyjno - korekcyjne Zadania gimnastyki Gimnastyka wyrównawcza to zasób i rodzaj dwiczeo, które mają skompensowad pewien niedobór ruchowy zarówno pod względem
Bardziej szczegółowoS YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Anatomia palpacyjna
S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Kod modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok studiów Nazwa modułu Anatomia palpacyjna Obowiązkowy
Bardziej szczegółowoPIŁKI GIMNESTYCZNE Piłka gimanstyczna jest przyrządem o niezwykle szerokim zastosowaniu. Wykorzystuje się ją zarówno w treningach sportowców jak i do celów rehabilitacyjnych, dlatego może być stosowana
Bardziej szczegółowoPROGRAM KURSU. Terapia Manualna Holistyczna Tkanek Miękkich
PROGRAM KURSU Terapia Manualna Holistyczna Tkanek Miękkich MODUŁ I Koncepcja Terapii Manualnej Holistycznej. Miednica, stawy biodrowe, segmenty ruchowe kręgosłupa lędźwiowego i przejścia piersiowo-lędźwiowego.
Bardziej szczegółowoTrening ogólnorozwojowy dla osób początkujących Trenerchudek.pl
Trening ogólnorozwojowy dla osób początkujących Trenerchudek.pl Rozgrzewka: 5 min bieżnia lub inna maszyna cardio 30 sek marsz wysokie kolano 30 sek skip A wykonujemy dwa razy taki zestaw 5 dynamicznych
Bardziej szczegółowoAKADEMIA PIŁKARSKA WISŁA KRAKÓW ROCZNIK 2002
AKADEMIA PIŁKARSKA WISŁA KRAKÓW ROCZNIK 2002 Okres przejściowy podzielony na 2 fazy: 18.12-28.12 Odpoczynek 29.12.14-6.01.15 Trening do indywidualnego wykonania zgodny z planem podanym poniżej (możliwe
Bardziej szczegółowoPONIEDZIAŁEK WTOREK ŚRODA CZWARTEK PIĄTEK
PONIEDZIAŁEK WTOREK ŚRODA CZWARTEK PIĄTEK 9:00 10:00 PILATES PELVIC POWER W CIĄŻY - Trening dna miednicy - BODY BALL W CIĄŻY - Gimnastyka - 11:00 12:00 MAMA Z MALUSZKIEM FITNESS Z CHUSTAMI 17:00 GIMNASTYKA
Bardziej szczegółowoI F izjoterapia! OGÓLNA
PA TR ONA T MER YTOR YCZNY Komitet Rehabilitacji, Kultury Fizycznej i Integracji Społecznej PAN I F izjoterapia! OGÓLNA Wydawnictwo Lekarskie PZWL F izjoterapia ogólna prof. dr hab. med. JERZY E. KIWERSKI
Bardziej szczegółowoSTAW BIODROWY 1. Test Thomasa
1. Test Thomasa STAW BIODROWY Cel - test przykurczu zginaczy stawu biodrowego Ruch zgięcie kończyny nie testowanej w stawie biodrowym i kolanowym chwytem oburącz poniżej kolana, druga kończyna dolna leży
Bardziej szczegółowomedi stream 3000 ŁÓŻKO WODNE MASUJĄCE
medi stream 3000 ŁÓŻKO WODNE MASUJĄCE Terapia medi stream 3000 łączy w sobie zarówno elementy stymulującego masażu podwodnego, tradycyjnego masażu, jak i kojące działanie ciepła. Terapia na łóżku masującym
Bardziej szczegółowoNasz ORLIK: Ćwiczenia na kręgosłup - działaj!
Nasz ORLIK: Ćwiczenia na kręgosłup - działaj! Co robić, kiedy boli? Iść do lekarza? Niekoniecznie. Zwykle pojawiające się w okolicach pleców bóle są spowodowane brakiem ruchu. Nie ma się co dziwić, w końcu
Bardziej szczegółoworok szkolny 2012/2013
Projekt Indywidualizacja procesu nauczania i wychowania uczniów klas I-III szkół podstawowych W zdrowym ciele proste plecy Realizator Hanna Antoń Termin 20 XI 2012r. - Liczba godzin 60 rok szkolny 2012/2013
Bardziej szczegółowoGIMNASTYKA KOMPENSACYJNO - KOREKCYJNA
GIMNASTYKA KOMPENSACYJNO - KOREKCYJNA Zadania gimnastyki Gimnastyka wyrównawcza to zasób i rodzaj dwiczeo, które mają skompensowad pewien niedobór ruchowy zarówno pod względem ilościowym, jak i jakościowym.
Bardziej szczegółowoTERAPIA ZABURZEŃ CZYNNOŚCI SYSTEMU ŻUCHWOWO-GNYKOWO-CZASZKOWEGO PROGRAM KURSU
TERAPIA ZABURZEŃ CZYNNOŚCI SYSTEMU ŻUCHWOWO-GNYKOWO-CZASZKOWEGO PROGRAM KURSU Dla stomatologów, foniatrów, laryngologów, okulistów i fizjoterapeutów WERSJA 2014.2 20 godzin akademickich zrealizowanych
Bardziej szczegółowoProgram Terapii Biodra protokół leczenia zachowawczego
Program Terapii Biodra protokół leczenia zachowawczego CEL PROGRAMU Po urazie lub operacji, program kondycyjny ćwiczeń pomoże powrócić do codziennych zajęć i cieszyć się aktywnym i zdrowym stylem życia.
Bardziej szczegółowoMECHANIKA KOŃCZYNY DOLNEJ - OBRĘCZ MIEDNICZNA I STAW BIODROWY
MECHANIKA KOŃCZYNY DOLNEJ - OBRĘCZ MIEDNICZNA I STAW BIODROWY POŁĄCZENIA OBRĘCZY KOŃCZYNY DOLNEJ Kończyna dolna wolna łączy się z tułowiem za pośrednictwem obręczy kończyny dolnej. Trzy kości obręczy kończyny:
Bardziej szczegółowoMechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego na lata 2009-2014 oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego na lata 2009-2014
Szpital Powiatowy im. prof. Romana Drewsa w Chodzieży realizuje Projekt: Wsparcie osób starszych i niesamodzielnych poprzez rozbudowę pionu rehabilitacji i zakup sprzętu medycznego w Szpitalu Powiatowym
Bardziej szczegółowoźle METODYKA ERGONOMICZNEGO WYKONYWANIA ĆWICZEŃ SIŁOWYCH
Podnoszenie jest bezpieczne wówczas, gdy rzut środka ciężkości układu, osoba podnosząca i obiekt podnoszony mieści się wewnątrz powierzchni ograniczonej stopami (czworobok podparcia). Stopy powinny być
Bardziej szczegółowo8. Rehabilitacja poszpitalna kluczowy element powrotu pacjentów do zdrowia i sprawności fizycznej
Cel: Poprawa siły mm. KKD i mm. brzucha, poprawa wyprostu st. kolanowego. 1. PW: siad na krześle, KKD wyprostowane w st. kolanowych, skrzyżowane w okolicach sst. skokowych (zdrowa na chorej). 2. Ruch:
Bardziej szczegółowoKrakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2016/2017
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Karta przedmiotu WydziałZdrowia i Nauk Medycznych obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 206/207 Kierunek studiów: Fizjoterapia
Bardziej szczegółowoPhysiotherapy & Medicine www.pandm.org Zestaw ćwiczeń po mastektomii
Zestaw ćwiczeń po mastektomii Ćwiczenie 1 Pozycja wyjściowa: siedzenie na krześle z oparciem, łopatki wraz z tułowiem przylegają do oparcia, ręce oparte na kolanach, trzymają laskę nachwytem (ryc. 4).
Bardziej szczegółowoApplication of Pressure Bio-Feedback Stabilizer in the evaluation of the transversus abdominis muscle activity in patients with low back pain
Kochański Bartosz, Plaskiewicz Anna, Kałużny Krystian, Klimkiewicz Karolina, Smuczyński Wojciech, Zukow Walery. Zastosowanie urządzenia Pressure Bio-Feedback Stabilizer w ocenie aktywności mięśnia poprzecznego
Bardziej szczegółowoSusan S. Adler D om iniek Beckers M ath Buck. Ilustrowany Przewodnik Wydanie trzecie. d b. publisfcng
Susan S. Adler D om iniek Beckers M ath Buck w Ilustrowany Przewodnik Wydanie trzecie d b publisfcng Susan S. Adler Dominiek Beckers Math Buck PIMF w Praktyce Ilustrowany Przewodnik Wydanie trzecie Z 215
Bardziej szczegółowoPLECY WKLĘSŁE. Slajd 1. (Dorsum concavum) Slajd 2. Slajd 3 OPIS WADY
Slajd 1 Slajd 2 Slajd 3 PLECY WKLĘSŁE (Dorsum concavum) OPIS WADY W większości przypadków istotą wady jest pogłębienie fizjologicznej lordozy lędźwiowej połączone ze zmianami w jej zasięgu i kształcie.
Bardziej szczegółowoMotywujące ćwiczenia fizyczne
Motywujące ćwiczenia fizyczne Jak uzyskać szybki efekt zmniejszenia obwodu brzucha Każdy pacjent, który zaczyna dietę, marzy o szybkich rezultatach. Najlepiej, jeśli efekt jest widoczny już po dwóch tygodniach.
Bardziej szczegółowoĆWICZENIA W ZAPOBIEGANIU OSTEOPOROZY
ĆWICZENIA W ZAPOBIEGANIU OSTEOPOROZY Ćwiczenie 1. - Stajemy w rozkroku na szerokości bioder. Stopy skierowane lekko na zewnątrz, mocno przywierają do podłoża. - Unosimy prawą rękę ciągnąc ją jak najdalej
Bardziej szczegółowoAlf Nachemson (1995)
Alf Nachemson (1995) Schorzenia kręgosłupa w krajach o rozwiniętej opiece socjalnej, mogą doprowadzić je do bankructwa PTO 2 PTO 130 Sztuczny nucleus pulposus PTO 5 Implanty stosowane w leczeniu zmian
Bardziej szczegółowoNordic Walking. Podstawowe Informacje i Plan Zajęć. Informacja o sporcie Nordic Walking oraz o aspektach zdrowotnych
Nordic Walking Podstawowe Informacje i Plan Zajęć Informacja o sporcie Nordic Walking oraz o aspektach zdrowotnych Dyscyplina Nordic Walking powstała jako trening dla narciarzy biegowych w okresie letnim.
Bardziej szczegółowoWARSZTAT TWÓJ ZDROWY KRĘGOSŁUP W BIURZE
WARSZTAT TWÓJ ZDROWY KRĘGOSŁUP W BIURZE 1. Pies z głową w górę i w dół, czyli stretch kręgosłupa przy biurku WDECH plecy wygięte do tyłu, uniesiona broda, oczy skierowane do góry, pięty na podłodze WYDECH
Bardziej szczegółowoALTER-G BIEŻNIE ANTYGRAWITACYJNE
ALTER-G BIEŻNIE ANTYGRAWITACYJNE 1 BTL Polska Sp. z o.o. ul. Leonidasa 49 02-239 Warszawa tel. 22 667 02 76 fax 22 667 95 39 btlnet@btlnet.pl www.btlnet.pl Wszystkie prawa zastrzeżone. Pomimo tego, że
Bardziej szczegółowoBierne ćwiczenia kończyn dolnych
Bierne ćwiczenia kończyn dolnych są to ćwiczenia do wykonania przez opiekuna, mające na celu rozruszanie bioder, nóg i kolan u osób z porażeniami, jeśli nie są one w stanie same wykonywać ćwiczeń. Ćwiczenia
Bardziej szczegółowo