I USTALENIA KONTROLI 1) WŚ /09

Transkrypt

1 Protokół nr 2/2010 z kontroli problemowej dotyczącej postanowień organów nadzorczych i odwoławczych dotyczących uchwał i decyzji organów gminy wydanych w 2009 r. Kontrola została przeprowadzona na podstawie uchwały nr 36/2010 Komisji Rewizyjnej z dnia r. Do jej przeprowadzenia wyznaczeni zostali: Marcin Wojtkowiak przewodniczący zespołu, Marek Pietrzyński członek zespołu. Kontrola odbyła się w dniach , , , roku w Urzędzie Gminy w Czerwonaku przy ulicy Źródlanej w Czerwonaku kierowanym przez Wójta Mariusza Poznańskiego. W trakcie przeprowadzania czynności sprawdzających zespół zapoznał się z wykazem decyzji Wójta wydanych w 2009 roku w stosunku do których podjęte zostały rozstrzygnięcia nadzorcze bądź prowadzone są postępowania przez organy nadzoru, wykazem korespondencji Prokuratury Rejonowej w sprawie uchwał, wykazem Rozstrzygnięć Nadzorczych Wojewody oraz uchwał RIO a takŝe treścią wybranych rozstrzygnięć i skarg. I USTALENIA KONTROLI 1. Na podstawie wykazów dostarczonych zespołowi kontrolnemu stwierdzono, Ŝe: a) w roku 2009 rozstrzygnięcia nadzorcze bądź prowadzone postępowania przez organy nadzoru w odniesieniu do decyzji Wójta dotyczyły 22 spraw b) Prokuratura Rejonowa wystosowała w 2009 roku 2 zapytania, 3 skargi i 1 wyrok w sprawie uchwał c) RIO podjęła 2 uchwały (jedna z nich dotyczyła uchwały w sprawie opłaty targowej, a druga budŝetu gminy) d) Wojewoda przeprowadził 4 Rozstrzygnięcia Nadzorcze orzekające niewaŝność uchwał (2 dot. nawiązania kolejnej umowy dzierŝawy nieruchomości, 2 dot. MPZP wsi Czerwonak i Koziegłowy oraz Owińsk) oraz przekazał zawiadomienie o wszczęciu 1 postępowania, które dot. nawiązania kolejnej umowy dzierŝawy nieruchomości 2. W związku z kontrolą postanowień organów nadzorczych i odwoławczych dotyczących uchwał i decyzji organów gminy wydanych w 2009 r. zespół kontrolny przeanalizował dokumentację następujących spraw: a) Decyzje Wójta wydane w 2009 r. w stosunku do których podjęte zostały rozstrzygnięcia nadzorcze bądź prowadzone są postępowania przez organy nadzoru 1) WŚ /09 Decyzją nr WS /09 z dnia r. Wójt Gminy wymierzył karę pienięŝną Spółdzielni Mieszkaniowej im. 23 Lutego w Koziegłowach, za usunięcie bez wymaganego pozwolenia 100m2 określonych gatunków krzewów i drzew na działkach 83/7 i 83/41 w Koziegłowach. Spółdzielnia odwołała się do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Poznaniu, które decyzją nr SKO-OŚ-115/09 uchyliła decyzję Wójta Gminy w całości z przekazaniem sprawy do ponownego rozpatrzenia przez organ I instancji. W uzasadnieniu podjętej decyzji SKO zwróciło uwagę na naruszenie proceduralne w postępowaniu Urzędu Gminy, które nie udowodniło zarzutów kierowanych pod adresem skarŝącego. Decyzją nr WS /09 z dnia r. Wójt Gminy podtrzymując swe stanowisko ponownie wymierzył Spółdzielni Mieszkaniowej 23 Lutego w Koziegłowach karę pienięŝną za wycięcie 100m2 określonych gatunków krzewów i drzew na działkach 83/7 i 83/41 w Koziegłowach. Spółdzielnia złoŝyła ponownie odwołanie zaskarŝając decyzje Wójta do 1

2 Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Poznaniu, które decyzją nr SKO-OŚ-215/09 z dnia r. orzekło o uchyleniu zaskarŝonej decyzji. Decyzją nr WS.6137/09 z dnia r. Wójt Gminy Czerwonak postanowił umorzyć postępowanie administracyjne w przedmiotowej sprawie, kończąc istniejący spór. 2) WU /09 Decyzja Wójta Gminy o warunkach zabudowy nr WU /09 wydana dnia r. o odmowie ustalenia warunków zabudowy dla inwestycji polegającej na ustaleniu warunków zabudowy dla inwestycji polegającej na budowie budynku mieszkalnego i budynku garaŝowego, zlokalizowanego na działce nr 20/9 obręb Mielno, została Decyzją Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Poznaniu nr SKO-GP-4000/1047/09 wydaną dnia r. uchylona w całości i przekazana do ponownego rozpatrzenia przez organ I instancji. W uzasadnieniu podjętej decyzji SKO zwróciło uwagę na bardzo ogólnikowy sposób rozwaŝenia sprawy przez Urząd Gminy, który jej zdaniem nie zachował naleŝytej staranności przy jej rozpatrywaniu. b) Wykaz korespondencji Prokuratury Rejonowej w sprawie uchwał: 1) Skarga i wyrok na uchwałę nr 397/LXI/2006 w sprawie regulaminu udzielenie pomocy materialnej dla uczniów Prokurator Rejonowy Poznań Nowe Miasto zaskarŝył przedmiotową uchwałę w części obejmującej 9 oraz 10 ust. 1, oraz 7 ust. 3 zd. 2 uchwały. SkarŜący zarzucił: - raŝące naruszenie art. 90f pkt 4 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, poprzez przyjęcie w 9 zaskarŝonej uchwały definicji pojęcia zdarzenie losowe bez delegacji ustawowej, - raŝące naruszenie art. 90f pkt 4 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, poprzez przekazanie w 10 ust. 1 uchwały bez wyraźnej delegacji ustawowej, Wójtowi Gminy kompetencji do określenia w decyzji trybu i sposobu udzielenia zasiłku szkolnego, podczas gdy tenŝe tryb i sposób powinny być określone w uchwale rady gminy, - raŝące naruszenie art. 90f pkt 3 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, poprzez wskazanie w 7 ust. 3 zd. 2 uchwały, bez wyraźnej delegacji ustawowej, Ŝe sposób przekazywania stypendium wnioskodawca uzgadnia z osobą przyznającą stypendium, podczas gdy sposób ten powinien być ustalony w samym regulaminie ; ponadto, zdaniem skarŝącego, nie określono kim jest osoba przyznająca stypendium oraz milcząco odwołano się do nieformalnych uzgodnień, co zdaniem skarŝącego jest niedopuszczalne (zgodnie z przepisami prawa świadczenie pomocy materialnej o charakterze socjalnym jest kompetencją organu wykonawczego gminy, a z zawartych w uchwale zapisów moŝna by wyciągnąć inny wniosek). Dnia 7 października 2009 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu stwierdził niewaŝność 9 przedmiotowej uchwały, natomiast w pozostałej części ( 10 ust. 1 oraz 7 ust. 3 zd. 2 uchwały) skarga został oddalona. 2) Skarga na uchwałę 260/XXXVI/2009 w sprawie uchwalenia regulaminu dostarczania wody na terenie gminy Czerwonak SkarŜący zarzucił raŝące naruszenie art. 3 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków oraz art. 74 ust. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, poprzez uchwalenie zaskarŝonej uchwały bez podstawy prawnej, albowiem kompetencje do jej uchwalenia w ramach porozumienia 2

3 międzygminnego przejęła Rada Miasta Poznania. Tym samym skarŝący wniósł o stwierdzenie niewaŝności w całości przedmiotowej uchwały. ZaskarŜona uchwała została zatem podjęta pomimo faktu, Ŝe Rada Gminy Czerwonak nie miała juŝ kompetencji do uchwalenia Regulaminu (na mocy porozumienia międzygminnego zawartego w dniu 26 marca 1993 roku pomiędzy gminami Czerwonak, Luboń, Mosina, Murowana Goślina, Poznań, Puszczykowo i Swarzędz, w którym powierzono Miastu Poznań prowadzenie spraw wodociągów, zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych i które obowiązywało w momencie podejmowania przedmiotowej uchwały przez Radę Gminy Czerwonak). Ponadto, zdaniem skarŝącego, gmina Czerwonak uchwaliła jedynie regulamin dostarczania wody, a pominęła odprowadzanie ścieków, co stoi w sprzeczności z treścią w/w porozumienia międzygminnego. SkarŜący zwrócił takŝe uwagę, Ŝe zaskarŝona uchwała nie moŝe pozostać w obrocie prawnym, gdyŝ nie realizuje w pełni delegacji ustawowej. c) Rozstrzygnięcia Nadzorcze Wojewody oraz uchwały RIO: 1) Uchwała RIO dotycząca uchwały 245/XXXIV/2009 w sprawie zmiany uchwały w sprawie opłaty targowej W ocenie RIO gmina wskazała w przedmiotowej uchwale tylko dwie formy opłacania opłaty targowej (wpłatę na konto bankowe urzędu oraz u inkasenta). Tymczasem zarządzenie poboru opłaty targowej w drodze inkasa lub wpłaty na konto nie moŝe wykluczyć ich opłacania w innych formach przewidzianych w art pkt. 1 i 2 Ordynacji podatkowej. W ocenie RIO wskazanie w uchwale tylko niektórych przewidzianych prawem form zapłaty opłaty targowej naleŝy uznać za nieistotne naruszenie prawa. 2) Rozstrzygnięcie Nadzorcze orzekające niewaŝność uchwały 246/XXXV/2009 w sprawie wyraŝenia zgody na nawiązanie kolejnej umowy dzierŝawy nieruchomości połoŝonej w obrębie geodezyjnym Miękówko W ocenie Wojewody rada gminy powzięła uchwałę na mocy której zdecydowano z kim i na jakich zasadach organ wykonawczy (wójt gminy) ma zawrzeć umowę dzierŝawy nieruchomości będącej własnością gminy. Takie działanie, tj. rozstrzygnięcie w indywidualnej sprawie, w sposób raŝący narusza konstytucyjną zasadę podziału organów gminy na stanowiące i wykonawcze. Tym samym rada gminy wykroczyła poza przyznane jej przez ustawodawcę kompetencje. 3) Rozstrzygnięcie Nadzorcze orzekające niewaŝność uchwały nr 292/XLI/2009 w sprawie MPZP wsi Owińska Plan i treść uchwały na zlecenie Wójta Gminy Czerwonak przygotowała firma wyłoniona w procedurach przetargowych oraz urzędnicy Urzędu Gminy. W przypadku Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego Owińska (który był aktualizowany) Wojewoda orzekł jego niewaŝność z uwagi m.in. na: - zmianę ustaleń planu, która nie miała odzwierciedlenia w złoŝonych do projektu planu uwagach; wnioskodawca wnioskował o zmianę z terenu wielofunkcyjnych ośrodków handlowo-usługowych w 75% pod zabudowę mieszkaniową wielorodzinną omy mieszkalne) i 25% pod zabudowę usługową, tymczasem Wójt zwiększył powierzchnię terenu pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną. Ponadto Wójt nie ponowił uzgodnień w tym zakresie, które wymagane są prawem: - brak na rysunku planu linii rozgraniczającej poszczególne tereny o zróŝnicowanym przeznaczeniu, - brak określenia w planie (dla części terenów wyznaczonych pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną) wymaganych prawem (Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym) parametrów i wskaźników kształtowania zabudowy, zagospodarowania terenu, w tym linii zabudowy, gabarytów obiektów i wskaźników intensywności zabudowy. 3

4 Uwagi te dotyczą takŝe innych terenów objętych planem: - brak odzwierciedlenia niektórych zapisów z rysunku w treści uchwały, - na rysunku planu brak wyraźnie oznaczonych granic obszaru objętego planem, - ponadto Wojewoda stwierdził kilka innych uchybień, omyłek i nieścisłości o charakterze technicznym. Zdecydowana większość błędów, jak wynika z uzasadnienia, jest spowodowana brakiem naleŝytej staranności projektanta przygotowującego plan oraz treść uchwały, a takŝe urzędników gminy, którzy nie sprawowali właściwego i rzetelnego nadzoru nad opracowywaniem tych dokumentów. 4) Rozstrzygnięcie Nadzorcze orzekające niewaŝność uchwały nr 293/XLI/2009 w sprawie MPZP wsi Czerwonak i Koziegłowy W przypadku planu Koziegłowy-Czerwonak Wojewoda stwierdził jego niewaŝność z uwagi na: - granice obszaru objętego uchwałą Rady Gminy z 2003 roku o przystąpieniu do opracowywania planu nie pokrywają się z granicami obszaru, który został wyznaczony w uniewaŝnionej przez Wojewodę uchwale, - Wójt nie przedstawił Radzie Gminy wszystkich uwag, które wnieśli do planu wnioskodawcy, - w kilku przypadkach zapisy uchwały nie precyzują, które z róŝnych rodzajów przeznaczeń dopuszczonych na poszczególnych terenach winno być dominujące, co stwarza moŝliwość zupełnie dowolnej interpretacji tych zapisów przez potencjalnych inwestorów. Uwagi te dotyczyły następujących przykładów: a) na terenach zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z dopuszczeniem działalności handlowo - usługowej dopuszczono lokalizację obiektów produkcyjnych, b) na terenach zabudowy mieszkaniowej wielorodzinnej dopuszczono lokalizację budynków mieszkalnych jednorodzinnych, c) na terenach obiektów produkcyjnych, składów i magazynów dopuszczono lokalizację obiektów usługowych, handlowych, budynków zamieszkania zbiorowego, budynków uŝyteczności publicznej, d) na terenie oczyszczalni ścieków dopuszczono lokalizację obiektów biurowych, składów, magazynów, obiektów produkcyjnych e) na terenach zieleni dopuszczono lokalizację łąk, upraw polowych, sadów; - brak określenia w planie wymaganych prawem (Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym) parametrów i wskaźników kształtowania zabudowy, zagospodarowania terenu, w tym linii zabudowy, gabarytów obiektów i wskaźników intensywności zabudowy oraz wielkości powierzchni zabudowy w stosunku do powierzchni działki, - w planie nie wskazano wskaźników w zakresie wymaganej ilości miejsc parkingowych dla obiektów produkcyjnych, składów i magazynów, - w zastosowanych oznaczeniach opisowych i graficznych zawartych na rysunku planu brak jest konsekwencji lub występują niejednoznaczności. II WNIOSKI Na podstawie przeprowadzonej kontroli stwierdzono, Ŝe: 1. Organ administracji publicznej zobowiązany jest załatwić sprawę bez zbędnej zwłoki, a usprawiedliwieniem nie przestrzegania w tym zakresie terminów określonych w art. 36 Kpa nie moŝe być zła organizacja pracy Urzędu Gminy, za którą odpowiedzialny jest Wójt Gminy, winny stworzyć taki system organizacyjny, który przewidując róŝne zachodzące zdarzenia w pracy urzędu, zapewni naleŝytą obsługę obywateli. Nie zachowanie ustawowych terminów oraz zarzut nie 4

5 zachowania naleŝytej staranności w rozpatrywaniu przez Urząd Gminy wniosków obarcza winą organ wykonawczy samorządu terytorialnego. 2. W przypadku dotyczącym Spółdzielni Mieszkaniowej im. 23 Lutego w Koziegłowach, spór w sprawie będącej przedmiotem decyzji Wójta Gminy nie był zasadny i nie potrzebny. Wykazał on nie kompetencje Urzędu Gminy w tak błahej sprawie, która powinna być zakończona znacznie wcześniej, juŝ po pierwszej decyzji SKO uchylającej decyzję Wójta Gminy Czerwonak. Postępowanie to naraziło Gminę na nieuzasadnione straty wynikające z kosztów jej prowadzenia, nie przyczyniając się do pogłębienia zaufania obywateli do organów publicznych. 3. Wszystkim trzem decyzjom administracyjnym Wójta Gminy Czerwonak, które dotyczyły Spółdzielni Mieszkaniowej został nadany ten sam numer, co jest niezgodne z przyjętą zasadą, Ŝe kaŝda taka decyzja powinna mieć nowe oznaczenie ze względu na postępowanie administracyjne, które zawsze jest dwu instancyjne, podlegając osobnemu zarejestrowaniu, podobnie jak postąpiono w przypadku decyzji SKO. KaŜda Decyzja ma określoną procedurę i tryb postępowania administracyjnego, osobne wnioski, odwołania i uzasadnienia mogące róŝnić się w zakresie dowodowym i argumentacji przedmiotu sprawy objętej decyzją, dlatego dla jej czytelności i przejrzystości powinna być osobno oznaczona. 4. W przypadku dwóch analizowanych skarg na uchwały Rady Gminy (a w szczególności uchwały dot. regulaminu dostarczania wody) oraz rozstrzygnięć nadzorczych stwierdzono brak naleŝytej staranności ze strony urzędników przygotowujących treść aktów prawnych. 5. W przypadku rozstrzygnięć nadzorczych Wojewody stwierdzających niewaŝność MPZP Owińska oraz MPZP Czerwonak i Koziegłowy zdecydowana większość błędów, jak wynika z uzasadnienia, jest spowodowana brakiem naleŝytej staranności projektanta przygotowującego plan oraz treść uchwały, a takŝe urzędników gminy, którzy nie sprawowali właściwego i rzetelnego nadzoru nad opracowywaniem tych dokumentów. Na tym kontrolę zakończono. Protokół zawiera 5 stron. podpisy kontrolujących. podpisy osób merytorycznie odpowiedzialnych podpis Wójta 5