Metody: praca z tekstem i materiałem fotograficznym, dyskusja, praca w grupach, miniwykład

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Metody: praca z tekstem i materiałem fotograficznym, dyskusja, praca w grupach, miniwykład"

Leszek Adamczyk
6 lat temu
Przeglądów:

1 Tytuł: Jak przeprowadzić wywiad? Autor: Anna Mirska-Czerwińska Rodzaj materiału: scenariusz Data publikacji: Czas: 45 min Cele lekcji: 1. Uczeń zna zasady przeprowadzania wywiadu biograficznego; 2. Uczeń poznaje nowe źródła informacji: świadkowie historii, fotografie, przedmioty codziennego użytku; 3. Uczeń potrafi poszukiwać informacji poprzez zadawanie pytań. Cele sformułowane w języku ucznia: 1. Dowiesz się jak rozmawiać z najbliższymi, żeby dowiedzieć się od nich o historii swojej rodziny; 2. Dowiesz się o czym mogą opowiedzieć ci zdjęcia i przedmioty, które używamy na co dzień; 3. Dowiesz się jak zapytać, aby dowiedzieć się tego, co Cię interesuje. Metody: praca z tekstem i materiałem fotograficznym, dyskusja, praca w grupach, miniwykład Środki dydaktyczne: materiał fotograficzny, tekst Przebieg lekcji (metody i aktywności): Aktywność 1 Praca z tekstem ( ) Poproś uczniów aby przeczytali fragment tekstu. Pytania do dyskusji: 1. Czego możemy dowiedzieć się od naszych rodziców i dziadków? 2. Czy łatwo jest skłonić kogoś do opowiadania o swojej przeszłości? Co ułatwia nam snucie opowieści i powrót do wspomnień? 3. W jaki sposób Kasia zapoczątkowała rozmowę ze swoimi dziadkami o czasach ich dzieciństwa? Wszystkie odpowiedzi uczniów zapisuj na tablicy, bądź na dużym arkuszu papieru. Mini wykład (załącznik nr 1): Co to jest i jakimi zasadami kieruje się wywiad biograficzny, jakie są rodzaje pytań. Aktywność 2

2 Praca w grupach nad materiałem źródłowym (załącznik nr 3) Podziel uczniów na 3,4 osobowe grupy. Każdej z grup rozdaj po jednym ze zdjęć. Zadaniem uczniów będzie sformułowanie co najmniej 3 pytań które dotyczyć będą przedmiotów ukazanych na zdjęciach. Grupy prezentują swoje pytania. W miarę możliwości udziel uczniom odpowiedzi na nie. Praca domowa: Zadaniem uczniów będzie przygotowanie historii swoich rodzin. Informacje będą zdobywać przeprowadzając wywiady z rodzicami i dziadkami. Uczniowie otrzymują pytania pomocnicze do wywiadu: Skąd pochodzi moja rodzina? Gdzie urodzili się rodzice, dziadkowie, pradziadkowie? W jakich zdarzeniach historycznych brali udział (lub byli ich świadkami)? Jak przeżyli obie wojny światowe? Co działo się z nimi po II wojnie? Gdzie pracowali? Czym się zajmowali? Jakie są rodzinne anegdoty, czyli zabawne historyjki z życia naszej rodziny? Czy są w naszej rodzinie zawody, które przekazuje się z pokolenia na pokolenie? Od kiedy mieszkamy w naszej miejscowości? Kto z moich przodków zamieszkał tu pierwszy? Dlaczego tu się sprowadził? Gdzie mieszkają moi dziadkowie, ciocie i wujowie? Załącznik nr 1 Wywiad biograficzny (swobodny) Wywiad biograficzny - dotyczy całego życia osoby, z którą jest przeprowadzany. Mimo że interesuje nas określone wydarzenie, pytamy o to, co było przed i po próbując poznać kontekst, odkryć motywy i przyczyny. Metoda ta charakteryzuje się tym, że pytania nie są skategoryzowane, posługuje się dyspozycjami do wywiadu, czyli luźno sformułowanymi problemami, które szeroko omawia z rozmówcą. W wywiadzie swobodnym nie jest istotna kolejność zadawania pytań, lecz aranżowanie sytuacji zbliżonej do naturalnej rozmowy. Ważne jest w tej metodzie wzbudzenie motywacji rozmówcy do udzielania szczerych odpowiedzi. Czynnikami pozytywnie wpływającymi na szczerość odpowiedzi respondentów są: ciekawość poznawcza pytającego, ciekawość danego tematu, motywowanie rozmówcy do udzielenia pomocy pytającemu, szansa na własną ekspresję oraz traktowanie wywiadu jako wyróżnienia własnej osoby. Czynniki, które negatywnie wpływają na odpowiedzi rozmówcy to przede wszystkim: długość trwania wywiadu, dociekliwość w kwestiach drażliwych, brak przygotowania pytającego. Natomiast wywiad biograficzny pozwala na bardziej dogłębne poznanie i zrozumienie problemów społecznych. Jak zadawać pytania: Idąc na spotkanie ze świadkiem powinniście mieć w głowie zagadnienia, o których chcecie porozmawiać. Na początek warto jest przygotować listę konkretnych pytań. Pamiętajcie jednak, że nie jest to lista, której należy się kurczowo trzymać. Musicie być ostrożni i

3 zadawać pytania, w zależności od tego jak rozmowa się potoczy. Im więcej nabierzecie wprawy i doświadczenia możecie porzucić kwestionariusz na rzecz luźno zapisanych tematów, o których chcecie rozmawiać. Bywa, że lepiej jest pójść po prostu za opowieścią świadka, rezygnując z przygotowanych pytań. Może okazać się, że przypadkiem wejdziemy na trop zupełnie nowego, jeszcze ciekawszego wydarzenia historycznego. Świadka możemy pytać o to: co widział, słyszał, robił i dlaczego to robił. Opracowując później relacje, dobrze jest umieć oddzielić fakty od opinii, to co widział i w czym uczestniczył osobiście świadek, od tego co wie. Kilka uwag, jak przygotować pytania: Zrezygnujcie z pytań zamkniętych, pamiętajcie, że rozmowa powinna być jak najbardziej naturalna; Pytania przez was zadawane nie powinny sugerować odpowiedzi; Zadawajcie pytania możliwie prostym językiem; Starajcie się uzyskać odpowiedzi nie tylko o tym, co dana osoba wie, co robiła, ale również co myśli na temat i jakie były przyczyny jej postępowania; Pytania osobiste, czy też wywołujące emocje zadawajcie dopiero wtedy, kiedy rozmówca wejdzie głębiej w swoją opowieść; Nie bombardujcie pytaniami, lecz zagłębiajcie się delikatnie, zaczynając o rzeczy łatwiejszych. Załącznik nr 2 Tydzień temu pani powiedziała nam, że w poznaniu przeszłości najbardziej pomóc,mogą starsi ludzie i zaproponowała, abyśmy dowiedzieli się jak najwięcej o młodości naszych dziadkowo. Oni przecież tez są świadkami Histon. W sobotę pojechałam więc do nich w odwiedziny i niemal od progu zawołałam: - Musicie mi wszystko opowiedzieć, jak to było, kiedy byliście młodzi! ~ No i wtedy... babcia zapytała, czy nie jestem głodna, a dziadek wzruszył ramionami i powiedział: - Nie ma o czym mówić. Wszyscy młodzi ludzie mają te same problemy i żyją mniej więcej tak samo. Nic ciekawego sobie nie przypominam. I Usiadłam przy stole i z ponurą miną popatrzyłam na pustą kartkę w zeszycie. Ładni mi świadkowie historii - dobrze by było, żeby ich na- sza pani zobaczyła... Odłożyłam zeszyt i poszłam się bawić z dziećmi z sąsiedniego domu. Gdy wróciłam, babcia zajęta była prasowaniem.! - Ale się, babciu, męczysz - powiedziałam. - Chcesz, to trochę ci po mogę. - Dobrze, kochanie, ale teraz to i tak wszystko jest takie łatwe. Jak to łatwe?!

4 - Ano dawniej, kiedy ja byłam w twoim wieku, żelazka w naszej WSi!były bardzo ciężkie i miały duszę. -Jak człowiek?, - Nie - roześmiała się babcia. To był taki kawałek metalu, który rozgrzewało się i wsuwało do środka żelazka, żeby było gorące. Nie tylko prasowanie było trudne, pranie też, bo prało się ręcznie, a nie w pralkach. I gotowanie: najpierw trzeba było przynieść węgiel i na palić w piecu. - Okropność - jęknęłam. - Ale wiesz co, babciu, jedno jest dobre w ciężkiej pracy - tak miło się potem po niej odpoczywa. Pewnie też lubiłaś usiąść przed telewizorem po takim wielkim praniu. - Ależ telewizorów jeszcze wcale nie było! Mogłam co najwy żej posłuchać sobie radia. Najbardziej lubiłam, jak wujek Stanisław, który pracował w warszawskiej rozgłośni, wieczorami czytał wiersze.. Miał taki aksamitny, miękki głos. W sobotni wieczór dziadek zabrał mnie do kina. Po drodze mi, że kiedyś filmy wyglądały zupełnie inaczej a w dodatku nieme. Po wsiach jeździły kina objazdowe. Kiedy dziadek pierwszy raz poszedł do takiego kina na jakiś film o kowbojach, zepsuł się projektor.. Widzowie byli tak wściekli, że operator kina wyszedł na scenę i opowiedział, dalej, pokazując jak kowboje strzelali i wołając "pach,. Strasznie się śmiałam z tego, co dziadek mówił, ale wcale nie wiem czy to wszystko prawda, no bo dziadek bardzo lubi żartować Kasia. Załącznik nr 3

Podobne dokumenty

SCENARIUSZE ZAJĘĆ EDUKACJI GLOBALNEJ DLA SZKOŁY PODSTAWOWEJ, GIMNAZJUM I SZKOŁY PONADGIMNAZJALNEJ

NA ROWERY Dziewczyny na rowery! SCENARIUSZE ZAJĘĆ EDUKACJI GLOBALNEJ DLA SZKOŁY PODSTAWOWEJ, GIMNAZJUM I SZKOŁY PONADGIMNAZJALNEJ Czas trwania zajęć: 90 minut CELE LEKCJI Po zajęciach uczniowie będą potrafili: